Situatie in Indonesië verandert met de dag Zwarte magie misbruikt kerken Em woord voor vandaag College lopen op Midden-Java Wijzigt Kremlin politiek jegens synagoge? School in Toronto in september geopend VAKANTIE FACETTEN DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1963 Een in alle opzichten geslaagd leven, een goed bestaan, waardering van iedereen... en tóch kan het alles niet be vredigen. Neem Prediker, die een boek schrijft en al heel spoedig tot de conclusie komt: ijdelheid. Hij is koning in Jeruzalem, hij leeft in de gouden eeuw van Israëls volks bestaan. Hij overdrijft nietals hij zegt, dat hij groter en rijker in wijsheid is geworden dan allen, die vóór hem over het land hebben geregeerd. Hij is niet alleen wijs, hij is ook een universeel geleerde. Hij kent- de mensen en de dingen. Maar als hij afstand neemt van zichzelf en van al zijn streven, dan zegt hij. ,Jk heb ingezien, dat ook dit is najagen van wind." Er zijn weinig trefzekerder woorden om aan te duiden het resultaat van alle activiteiten: najagen van wind. Wat deze man overkomt is geen uitzondering op de regel. Mis schien zijn u en ik in het oog van anderen maatschappelijk geslaagd, misschien noemen ze ons wel wijs en geleerd, des kundig en vol begrip. Maar toch kan er een leegheid zijn in ons bestaan; wij hebben geen doorzicht meer en elk perspec tief ontbreekt. Het lijkt, of wij zijn vastgelopen en of wij letterlijk alles in het licht van de betrekkelijkheid gaan zien. Is dat het einde, of komt het weer tot een nieuw elan, tot een nieuw begin? Prediker eindigt zijn boek beslist niet in die sombere toon van: wat geeft het allemaal? Hij zegt: „Van al het gehoorde is het slotwoord: vrees God en onderhoud Zijn geboden." Voor wie over deze „cliché-uitdrukking" de schouders mocht ophalen: zoudt u op z?n minst er niet eens serieus over nadenken? Wij lezen vanavond: 1 Corinthiërs 15 vers 35 tot en met 50. (Van een onzer medewerkers) Er is de laatste jaren op Midden-Java lieel wat veranderd. Je *ou haast kunnen zeggen, dat in veel opzichten de rollen zijn om gëkeerd. Vroeger en dan denk ik met name aan de periode voor de Tweede Wereldoorlog waren het onze zendelingen, die col leges of lessen gaven aan de Indonesische christenen. Nu is het vaak anders. Wil je goed zendeling zijn, dan moet je vooral luisteren naar de christenen in Indonesië, die zelf begonnen zijn, zich te bezinnen op allerlei vraagstukken, waarmee de Kerken te maken krijgen in de zich omwentelende maatschappij. Dit ervoeren we tydens het be- zoek, dat we in de maand juli aan Indonesië en dan in het bijzonder aan Midden-Java brachten. Inder daad hebben ds. Van Strien en ik bjj verschillende gelegenheden college gelopen. Hoe kun je het zendingsbeleid voor een volgend Ds. P. van Strien, lid van de delegatie uit de Gereformeerde Kerken, die de zusterkerken op Midden-Java heeft bezocht, bij een van de vele verwelkomin gen. OPGAVE VAKANTIEADRES Dringend verzoek, uw vakantieadres via de uit de krant geknipte bon, minstens een week van tevoren op te geven Indien deze schriftelijke opgave niet tijdig ln ons bezit ls. kan do toezending ernstig worden vertraagd DE DIRECTIE Berocpingsiverk NED. HERV. KERK Aangenomen naar Leerbroek: kand. H. A. v. d. Pol te Ede. die bedankte voor Aalst (Gld.), Brandwijk. Molenaarsgraaf. Willige Langerak en Wouterswoude (Fr.). GEREF. KERKEN YMCA-assemblee eindigt met appèl op jeugd TOKIO Met een appèl op de jonge christenen in de gehele wereld, om zich met nieuwe overgave te wijden aan de oecumenische opdrach ten van het christendom en aan de dienst aan de naaste eindigde de assemblee van de wereldbond van YMCA's, waarvan in Nederland het Christelijk Jongeren Verbond lid is. De assemblee stelde een vijfjaren plan vast voor de opleiding van levpn tot leidende functies in het YMCA- werk, voor de vluchtelingenhulp in Azië en het Midden-Oosten en voor de uitbouw van het werk in Afrika en andere jonge staten. In de laatste bijeenkomst bracht D F. McCelland, YMCA-vertegenwoor- diger bij de Verenigde Naties, een groet over van VN-secretaris-generaal Oe Thant, waarin dank wordt uitge sproken voor de steun, die de wereld organisatie van de kant van de chris telijke jeugdbeweging geniet. jaar bepalen, als je niet weet, wat de achtergrond is van het werk, dat moet worden gedaan. Daarom was het van onze partner heel juist gezien om, voordat we over het beleid voor het jaar 1966 verstandig woord konden zeggen, ons uitvoerig in te lichten over de situa tie. Nu, we hebben af en toe ademloos geluisterd. Ook dankbaar, omdat we konden constateren, dat men zelf aan het denken is geslagen en het overi gens niet bij denken alleen wil laten. Men wil het resultaat van zijn denken in toepassing brengen en ook doorge ven aan allen, die in het leven in al zijn aspecten een leidende rol spelen. In 1963 toen een delegatie onmiddel lijk na het herstel van de betrekkingen tussen Indonesië en Nederland „de stand van zaken ging opnemen" zagen we het eerste begin van de nieuwe activitei ten, die toen al werden ontplooid; dit jaar hebben we kunnen constateren, dat men in die 2 jaren niet heeft stil gezeten. Integendeel! Dat was ook nodig. Want de situatie •erandert bij wijze van spreken met de dag. Daarover heeft men ons een en ander verteld. En daarvan wil ik graag iets doorgeven als een achtergrond-teke ning van het werk van de evangeliever kondiging, met name op Midden-Java. Laat ik mogen zeggen, dat we er diep van onder de indruk zijn gekomen, hoe goed alles doordacht is. En hoe wel overwogen de conclusies waren, waartoe men gekomen was. Vandaag publiceren wij het laatste artikel van ds. B. Rich ters naar aanleiding van de oriëntatiereis, die hij samen met de gereformeerde synodepraeses ds. P. van Strien maakte. De zending in ons land zal up to date moeten blijven, aldus ds. Richters. „We moeten vooral luisteren naar en rekening hou den met de wensen, die bij de kerken in Indonesië leven cn elk jaar weer zullen worden geformuleerd, aansluitend aan de zich wijzigende situatie." Klokkengebeier in Venetië nu ,jnenslievender,'> VENETIË ln het aartsbis dom Venetië zullen de klokken van de rooms-katholieke kerken niet langer om vijf uur 's mor gens luiden, maar na zeven uur. Dit is een zowel menslievend als een op wellevendheid geba seerd besluit van de kerkelijke autoriteiten, omdat mensen, die dicht bij de kerk woonden nog wel eens reden hadden om Het vierde gebod te overtreden. Vijf uur is namelijk wel wat vroeg. De mens heeft recht op rust na een lange periode van werk. is de mededeling van het aarts bisdom. Goldmann tast mogelijkheden af Groot zijn de veranderingen in de maatschappij, waarin men leeft. Deze veranderingen moeten verwerkt worden. Men moet er zich op in gaan stellen. Dit betekent ook, dat bepaalde methodes moeten worden aangepast. Massa Allereerst is er het vraagstuk, dat •nen in de huidige situatie tc doen heeft met de massa. Vroeger hield jmen zich vooral bezig met het indivi- j dus ook in de evangelieverkondiging, al I betekende dit uiteraard niet, dat men ;de grotere groepen uit het oog ver loor. Maar nu worden de accenten verlegd, althans moeten de accenten worden verlegd. Een van de verschijnselen van het nieuwe Indonesië is de vorming van de grote massa's. Dit valt allereerst op in het politieke vlak. Grote massa's zijn samengetrokken in grote politieke partij en. Dit schept problemen. Dit vergt een omschakeling in de benadering van het evangelie. Het zijn niet langer personen, die vragen opwerpen, maar massa's van personen. En hierop zal men zich in de evangelieverkondiging moeten instellen. Dit ook, omdat allerlei traditionele vor men zich wijzigen. Zo ten aanzien van de omgangsvormen. De jeugd neemt niet - -r i meer zonder meer over, wat de ouders de Joden in de Sowjetunie m altijd gedacht en gezegd hebben. „We religieus en in cultureel opzicht op I herkennen onze eigen jeugd niet meer", verlichting valt te rekenen. I zegt men, net zoals trouwens in het Westen. Dit laatste werd als het ware beves- no tigd door de opperrabbijn van Me, I kou Levin. Enkele weken geleden gaf steeds meer ingeschakeld in het hele hij, zoals wij reeds meldden, te ken- economische proces en zal daarmee reke nen, dat het enige rabbijnensemina- ning moeten houden in zijn opvattingen, rium in het land het aantal seminaris- die anders moeten worden dan vroeger, ten van vier tot twintig mag vermeer- I ^an ct hetgrote vraagstuk deren, dat de beperking op het bak- Zionistische Wereldorganisatie vielen dr. Goldmann scherp aan om de wij ziging in zijn opvattingen. Maar in plaats van verder te zwijgen ging hij verder met het uitbouwen van zijn mening. Hij betoogde, dat de emigra- (Van een onzer medewerkers) NEW YORK/MOSKOU Komt er een keer in de situatie van de Joden in Rusland? Dr. Nachoem Goldmann, de voorzitter van het Joodse Wereldcongres en tevens president van de Zionistische We reldorganisatie, meent van wel. De laatste weken heeft hij dan ock herhaaldelijk betoogd, dat de Jo den een andere politiek jegens de Sowjetunie moeten gaan volgen. De feiten lijken hem in het gelijk te stellen. Tot voor kort betoogde Goldmann stelselmatig, dat de enige manier, om voor de Joden in de Sowjetunie ver lichting te brengen, was het onder druk zetten van het Kremlin door zijn handel en wandel ten opzichte van de Joodse minderheid' aan de kaak te stellen. Overwacht is hij echter gaan verkondigen, dat de Joden in Rusland niet in fysiek gevaar zijn. Als indivi duen hebben zij gelijke rechten als alle andere burgers. Een grote we reldmacht laat zich ook niet dwingen zijn binnenlandse politiek te wijzigen op beschuldigingen van buiten af. Het is eerder een reden, om in haar houding gestijfd te worden. Zowel de Israëlische regering als de reeds verschillende contacten met I Russische diplomaten hebben gelegd. j Het zou de bedoeling zijn de Joden in de Sowjetunie een „adres" te geven, dat contacten kan leggen met Joodse organisaties in het buitenland. De contacten zouden analoog kunnen zijn aan die, welke de Russische Orthodoxe 1 Kerk en andere christelijke kerken I hebben gelegd. Dezer dagen beleefde de Joodse gemeenschap in Moskou een evene ment: drie rabbijnen uit een delegatie van negen rabbijnen uit de Verenigde Staten, die op het ogenblik een rond-' reis door de Sowjetunie makenkre gen toestemming, om elk vijf minuten de Joden in de Grote Synagoge toe te spreken. Het was voor het eerst tien jaar, dat een dergelijke toestem ming werd gegeven. Inderdaad ziet het er naar uit, dat een verbetering van het culturele en religieuze leven der Russische Joden voor de deur staat. ken van matses zal worden opgehe ven, dat weer grond beschikbaar zal worden gesteld voor een eigen be graafplaats en dat toestemming wordt verkregen voor het drukken van Joodse gebedenboeken. Contacten Het Amerikaanse Joodse Congres is achter de schermen reeds bezig met het leggen van rechtstreekse contac ten met de Russische Joden. Volgens uitgelekte berichten zou Goldmann zogenaamde „urbanisatie", de trek de grote steden, waardoor de dorpsge meenschappen dreigen ontvolkt te wor den in die zin, dat de ouderen achterblij ven en de jongeren wegtrekken, zodat er in het dorp geen jonge mensen meer zijn, die het werk, dat de ouderen altijd gedaan hebben, zouden kunnen opvangen I voortzetten. Steeds groter wordt de mechanisatie en de industrialisatie. Als wc denken aan de veranderingen, die deze in ons eigen land hebben teweeg gebracht, wordt ons al bij voorbaat duidelijk, dat ook in Indonesië allerlei vragen rijzen, die om een beant woording roepen. Heel het leven wordt gemoderniseerd. Iemand, die zeg 15 jaar (Van onze kerkredactie) TORONTO Begin september zal in de Canadese plaats Toronto de protestants-christelijke hogh-school worden geopend, waarvoor in Nederland een aantal acties zijn gehouden. Een van de acties werd gevoerd door de leden van de Gereformeerde Vrouwenbond. Verleden jaar bezocht de heer P. Speelman in de functie van „propagan dist" ons land om de toestand van het christelijk onderwijs in zijn land bij de Nederlanders onder de aandacht te brengen. Naar zijn zeggen laat het christelijk onderwijs in Canada, veroorzaakt door de verwereldlijkte en hunmanistscihe geest die er heerst, een treurig beeld zien. Vroeger waren er kerkscholen en vrije scholen, die alle een min of meer christe lijk karakter droegen. Nu is praktisch iedere school openbaar en men is bezig Iedere band met dc christelijke godsdienst dooi te snijden. Kosten verbonden aan de nog bestaande christelijke scholen moeten door de immigranten zelf worden betaald, terwijl de onderwijskrachten werken tegen minimumsalarissen. belangrijk verschijnsel is, dat allerlei nieuwe ideologieën zich zijn gaan op dringen. Het marxisme oefent grote in vloed uit op de grote massa's. Het nationalisme is een zaak, waaraan nie mand ontkomt, ook de christenen niet. En dan Is daar ook de Indoctrinatie, waarvan niemand zich kan losmaken. En dit alles gaat in een enorm snel tempo, dat haast niet meer bij te houden is. Het is duidelijk, dat de kerk als geheel ook de christenen persoonlijk zich moeten bezinnen op de vraag, hoe men hiertegenover zijn houding moet bepalen. Dat gaat niet één, twee, drie. Daar moet men studie van maken. En als men bij deze studie tot bepaalde conclusies geko men is, moeten deze worden doorgege- En dan mag het niet zo zijn, dat onder al deze zaken bedolven ge raakt, maar er boven komt te staan, zó, dat men vanuit het evangelie de nodige richtlijnen gaat formuleren en aan de christenen gaat leren, hoe men de gebo den van God op al deze terreinen van het leven moet gaan beleven. Men voelt: dat kan spanningen veroor zaken. Daar zouden zelfs conflicten uit kunnen voortvloeien. Omdat de kerk nu eenmaal niet kan worden gesubordineert aan de staat, de politiek, het economische leven, de medische wetenschap, de kunst, de techniek, enz. Dit vraagt veel wijs heid en ook veel geloof. Veel bijbelstudie leven vanuit de bijbel, ook als het moeilijk zou kunnen worden. Men zal daarom anders moeten gaan preken, an ders catechiseren. Men zal moeten na gaan, welke publicaties in dit tijdsbestek voorrang zullen moeten hebben, op wel ke wijze men gebruik kan maken van radio en televisie. Samenwerking Deze vraagstukken kan men niet langer regionaal oplossen. Er zal ook meer oecumenische samenwer king moeten komen, zowel op na tionaal als internationaal vlak. Op nationaal vlak in het kader van de Raad van Kerken, die allerlei stu diecommissies heeft benoemd om de aangesloten kerken van voorlichting te dienen. Ook op internationaal niveau, samen met andere kerken, vooral ook in het Oosten, die met dezelfde pro blemen hebben te worstelen. Maar ook stelt men de voortgaande sa menwerking met de zending van de kerken in het Westen op prijs, niet om zonder meer de denkbeelden van het Westen over te nemen, maar door samen met de specialis ten. die uitgezonden werden, na te denken over al de vragen, die om een oplossing roepen. In dit verband is het* verheugend, te mogen signaleren, dat de samen werking voor wat Midden-Java betreft tussen de Javaanse Chris telijke kerk van Midden-Java en de Indonesische Christelijke kerk- van Midden-Java (de vroegere Chinese Kerken) steeds groter en intensie ver gaat worden. Men staat voor dezelfde problemen en men wil deze samen proberen op te lossen. Aan deze nieuwe situatie zal al het werk moeten worden aangepast. Daarmee zullen ook de zendingen in ons land rekening moeten houden. Daarop zullen ze zich in hun me thodiek moeten instellen, als ze hun zendingarbeiders ter beschikking stellen. Dit vraagt ook een omscha keling van ónze gedachten. Een heroriëntering van het beleid in ie samenwerking. Daarom was het zo goed, dat dit jaar een delegatie uitging en dat elk jaar delegaties zullen worden uitgewisseld. We moeten up to date blijven. We moeten vooral luisteren naar en rekening houden met de wensen, die bij de kerken in Indonesië leven en elk jaar weer zullen worden geformuleerd, aansluitend aan de zich wijzigende situatie. De delegatie, die uitgezonden werd, zal straks aan de zendingsinstanties een rapport moeten uitbrengen. Er zullen ook conclusies en voorstellen moeten worden geformuleerd. Een van de eerste conclusies zal waar schijnlijk zijn, dat we de kerken in Indonesië in hun strijd moeten bij staan, zoveel ais in ons vermogen is. Want grote dingen staan op het spel. „Onze vaderen" hebben in Nederland daarvoor grote offers gebracht. In oecumenische verbon denheid met de kerken in Indone sië zullen wij dit ook moeten doen. Bescheiden in ons optreden. Maar zonder reserves wat onze hulp verlening betreft. Opdat men zo spoedig op eigen benen staande zelf de problemen aan kan en doen kan, wat zo hoog nodig is. Ideologie De moeilijkheid daarbij is, dat deze modernisatie meestal niet van binnen uit, maar van buiten af is gekomen en dus niet door de mensen heen is gegaan. Een Oudste officier Leger des Heils overleden APELDOORN Majoor Teunis Vos van het Leger des Heils is op 90- jarige leeftijd overleden. Majoor Vos was waarschijnlijk de oudste officier in het Leger des Heils. Hij was uiter aard gepensioneerd. Majoor Vos, die over verschillende grote korpsen het bevel heeft ge voerd, werd zeventig jaar geleden als officier geïnstalleerd. GEESTELIJKE MOEHEID IS MEESTAL INZINKING IN BEREIDHEID TOT WERKEN (Van onze soc.-econ. redactie) JJEN HAAG Hoe groot is de behoefte van de wer kende mens aan rust? Dit is een vraag, waarop een ant woord niet één-twee-drie te geven is, al was het alleen maar, omdat in die behoefte tal van factoren ook strikt persoonlijke) een rol spelen. Over de „gemiddelde" omvang van de behoefte aan riist be staat helaas nog weinig studie materiaal. Eén ding is echter duidelijk: deze behoefte houdt nauw verband met de aard en de omvang van de vermoeid heid en die zijn, daarover zijn alle medische instanties het wel eens, niet exact te meten. De wetenschap pelijke onderzoe kingen, die tot dusver in de rich ting van deze problematiek zijn verricht, tonen steeds duidelijker aan dat moet wor den afgestapt van het dikwijls ge- maakt onders- cheid tussen, gees telijke en licha melijke vermoeidheid. Nog nim mer hebben geleerden weten schappelijke bewijzen kunnen aanvoeren waaruit blijkt dat in gespannen geestesarbeid een snel lere weefselafbraak in de herse nen tot gevolg heeft. Evenmin kon worden aangetoond dat bij geestesarbeid in de zenuwcentra en in de grote hersenen vermeer dering van energie-omzetting plaats heeft. De wetenschap neigt meer en meer naar de overtuiging, dat vermoeidheid als gevolg van gees tesarbeid voor het allergrootste gedeelte terug te brengen is tot een psychische aantasting van dc spontane geestes bereidheid tot arbeid. Organische vermoeidheid (van de spieren bijvoorbeeld) is vrij eenvoudig te „genezen" door aansluitende rustpauzes. Met een inzinking van de bereidheid tot werken (die gemakshalve als geestelijke vermoeidheid kan worden aangeduid) is het echter veel moeilijker gesteld. Hoe ontstaat een psychische aan tasting van de bereidheid tot ar beid? Volgens de huidige stand van wetenschap omtrent ^it vraagstuk wordt dit soort **l-- moeidheid voor een zeer belang rijk deel veroorzaakt door facto ren, die gelegen zijn in het werk klimaat, de geestelijke spannin gen, waarin de mens verkeert, gebrek aan regelmaat, „er genoeg van hebben", uitgekeken zijn op een i werkterrein of een deel er van, of in het simpel verlangen naar vakantie, naar het zich tijde lijk losmaken van de werkkring enz. Op de geestesbereidheid tot werken zijn vooral geestelijke spanningen en een voortdurend gebrek aan voldoende regel maat in arbeid en rust van grote invloed. Aantasting van deze bereidheid kan een chro nisch vermoeidheidsgevoel tot gevolg hebben, dat lang niet altijd op werkelijke moeheid behoeft te duiden. Een voor beeld daarvan is bijv., dat iemand die op kantoor geeste lijk niet meer in staat is een behoorlijke brief op poten te zetten een dag later zo fris als een hoentje over de drukste autowegen feilloos naar zijn va kantiebestemming kan rijden. Het is wel zo goed als zeker, dat in de genoemde reeks van oorza ken van geestelij ke vermoeidheid ook de behoefte aan veel rusttijden bij het onderwij zend personeel ge zocht moet wor den. Het uitgeke- ken zijn op het werkterrein (ge brek aan afwisse ling en nieuwe elementen), het werkklimaat en de geestelijke span ningen, ziehier stuk voor stuk geva ren die de onderwijzer bedreigen. Elke moeder kan uit dagelijkse er varing vertellen hoe afmattend de voortdurende zorg over en voor kinderen kan zijn, al was het alleen maar omdat die een herhaaldelijke geestelijke „omschakeling" vereist. Het is dan ook vrij irreëel om d.* (in het eerste artikel geconstateerde» behoefte van onderwijzers aan veel en regelmatige vakanties niet al te serieus te nemen, vooral als bedaent wordt dat 80 procent van de Neder landse lagere scholen minder dan 6 klassen tellen en zeer veel onderwij zers en onderwijzeressen twee klas sen yoor hun rekening moeten ne men. Met andere woorden: een over spannen onderwijzer behoeft geen verbazing te wekken, al werkt hij dan maar 42 weken van 35 uren per jaar. Maar, er dringt zich na tuurlijk onmiddellijk een vol gende vraag op. „Als het on derwijzend personeel al meent nauwelijks voldoende vakantie te hebben, moeten de werkne mers in het bedrijfsleven, die evenzeer aan grote geestelijke spanningen e.d. blootstaan, dan genoegen nemen met aanzien lijk langere werktijden en aan zienlijk kortere vakanties? (Daarover nog het een en ander in een volgend artikel). Iedere moeder weet hoe afmattend de voortdurende zorg over kinderen kan zijn. Is het vreemd, dat onderwijzers soms een geestelijke inzinking krijgen? Bonn verwerpt pasjesregeling BONN Het Oostduitse voorstel om de pasjesregeling voor het bezoek van Westberlijners aan verwanten in het oostelijke stadsdeel alleen te ver lengen wat betreft de periode van Kerstmis en de jaarwisseling is giste ren door de Westduitse regering, na een langdurige vergadering, eenstem mig verworpen. In Bonn vindt men, dat de vorig jaar september tot stand gekomen regeling in haar geheel moet worden gecontinueerd. Dit impliceert, dat ook begin november en met Pasen en Pinksteren de „muur" open zou moe ten gaan. Onmiddellijk oefende burgemeester Brandt felle kritiek op de houding van de Bondsregering. Hij veroor deelde ook de behandeling van de kwestie, waardoor de inhoud van het Oostduitse voorstel, in strijd met de door de onderhandelaars gemaakte afspraak, dinsdag al bekend was worden. Het Oostduitse persbureau ADN sprak van een „onwettige inmenging" van Bonn in het lopende overleg tussen de Westberlijnse Senaat Oost-Duitsland. LONDEN In het Engelse graaf schap Sussex is de zwarte magie op een verontrustende wijze opgeleefd. De desbetreffende aartsdiaken van de Kerk van Engeland heeft daarom bepaald, dat de kerken in dat graaf schap alleen nog maar open mogen zijn voor kerkdiensten en officiële ambtshandelingen. In eik geval moe ten zij 's nachts gesloten blijven. Er was niet aan te ontkomen, aldus ds. Gerald Groves van West Hoathly. De initiatiefnemers van geestesbezwe- ringen en dergelijke spiritistische ac tiviteiten kiezen bij voorkeur de ker ken uit voor hun nachtelijke ontmoe tingen. Hij hoopte, dat de nu getrof fen maatregel niet te lang van kracht zou hoeven te zijn. Voorlopig moeten de gemeenteleden, die buiten de kerkdiensten behoefte hebben aan stille meditatie, hun toevlucht elders zoeken. Magie komt bij vele natuurvolken voor. Uit de middeleeuwen stamt ech ter de zogenaamde zwarte magie, die een sterk anti-christelijk karakter droeg. Deze steekt ook in moderne tijden telkens weer de kop op. In zijn Britse vorm maakt deze zwarte magie vaak graag gebruik van „gewijde" voorwerpen uit de kerken, die een eigen, vaak tegengestelde functie krijgen. WITMARSUM Geharrewar in Fra- nekeradeel over een al of niet ingelaste voorwaarde, die bij een subsidieregeling voor de Stichting voor gereformeerde gezinszorg Witmarsum is gesteld, is de oorzaak, dat Franekeradeel geen subsidie wil verlenen na 1961 hieraan. De voorwaarde hield in dat zo nodig contact moest worden opgenomen met de hei-vormde gezinszorg. Alles hangt af van een al of niet zoekgeraakte brief, maar hoe het ook zij, de gestelde vc waarde uit die brief aanvaardt men i in Witmarsum. Ierse edelman wilde Wilson „vermoorden" PENZANCE - Een Ierse edelman en een kellner zouden op verzoek van de politie de Scilly -Eilanden bij Penzance (Cornwall) verlaten hebben na dat een verhaal de ronde had gedaan over een complot om de op genoemde eilanden met zijn gezin vakantie houdende Britse premier Wilson te vermoorden. De betrokken Ierse edelman werd genoemd als de 33-jarige Markies van Headfort die bij zijn vrienden als een onverbe terlijke grappenmaker bekend staat. Hij zou volgens het ver haal de 27-jarige kellner Youngman tijdens een boot tochtje gevraagd hebben of hij eventueel zonder nadere vragen te stellen premier Wilson zou willen vermoorden en de kell ner had dit aan de politie over gebracht. Deze verklaarde ach teraf geen van beide mannen te willen aanhouden of beschuldi gen. De markies zelf heeft later vanuit zijn huis bij Dublin uit drukkelijk ontkend een gesprek als beweerd met de kellner ge voerd te hebben.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 2