Nieuwe Leidse Courant
Auschwitz-proces: zesmaal
klonk vonnis „levenslang"
TOSTI
Alles klaar voor
achtdaagse reis
in Gemini-5
Zware veldslag
in Z.-Vietnam
Voor tien anderen werd
straf milder dan eis
Griekenland Proeven
heeft regering
(hoe lang?)
Tank ging
meter de
lucht in
Commentaren
Melk maandag
1 cent duurder
Ambtenaren schrijven
weer „Hoogachtend...
CHRISTRIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„StantvastigH is gheblev**
mijn h»ft in Jeghenspoetl"
Donderdag 19 augustus 1965, 46ste jaargai
W ol keuvelden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vry veel bewolking maar weinig of geea
regen. Matige zuidwestelijke wind en
weinig verandering in temperatuur.
Steenstraat 37
Abonnementsprijzen p.w. 0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Menselijk leven te kort om te boetenzegt rechter
FRANKFORT Zes gewezen SS-bewakers en functionarissen van het
concentratiekamp Auschwitz zijn vandaag tot levenslang veroordeeld we
gens massa-moorden of medeplichtigheid daaraan. Levenslang is de hoog
ste straf, die de rechters konden opleggen; de doodstraf is in de Bonds
republiek afgeschaft.
De 58-jange Wilhelm Boger, een van de hoofdheklaagden in het Ausch-
witzproces, wordt het gebouw van de rechtbank in Frankfort binnengeleid.
Even later zal hij zijn vonnis: levenslangvernemen.
Elf anderen werden veroordeeld
tot gevangenisstraffen variërende
van 3 jaar en vier maanden tot 4
jaar. Drie van de verdachten wer
den vrijgesproken. De uitspraak
kwam na een proces van 20 maan
den, het langste en grootste proces
uit de geschiedenis van Duitsland.
Tegen zestien van de twintig be
klaagden was levenslang geëist, te
gen twee twaalf jaar, voor de twee
anderen vrijspraak.
KAAP KENNEDY, Vanmorgen
zou op de Amerikaanse lanceerbasis
Kaap Kennedy begonnen worden mei
het aftellen voor de historische acht
daagse ruimtevlucht van luitenant
kolonel Gordon Cooper (38) en zijn
collega Charles Conrad (35). De moei
lijkheden die gerezen waren met het
nieuwe systeem voor opwekking van
elektriciteit zijn gisteravond verhol
pen. Vanmorgen bleek echter dat het
oplossen van deze moeilijkheden zo
veel tijd heeft gevergd, dat het af
HiH 2T2 SLEE? SS-sergeant Oswald Kaduk (58). De ge-
de laMllta< kun"e" Plaatej tuigen herinnerden zichhem als dc ..sla-
any aan Auschwitz" en Josef Klehr (60)
Technici op de lanceerbasis hadden
ïrder verklaard dat de moeilijkheden
wel zouden leiden tot een uitstel van
enkele dagen. Maar gisteravond laat was
alles gereed voor de recordvlucht van 121
ronden.
Cooper, die al eens eerder een ruimte-
vlucht heeft gemaakt, en Conrad door
liepen de laatste routine onderzoeken
begaven zich toen naar de lift om
de Gemini-5 capsule te klimmen.
ATHENE Nog vandaag zou ko
ning Konstantijn van Griekenland een
nieuwe regering beëdigen, die onder
leiding zal staan van Tsirimokos, de
vroegere minister van binnenlandse
zaken. Tsirimokos is een van de voor
aanstaande Griekse politici, die begin
deze week met de centrumpartij van
oud-premier Papandreoe hebben ge
broken. Deze beschuldigde hen giste
ren prompt van „verraad uit zucht
naar macht". Het staat vast, dat Ste-
phanopoulos, van wie werd aangeno
men dat hij als formateur zou worden
aangewezen, geen zitting zal hebben
in het kabinet van Tsirimokos. Vol
gende week zal het kabinet voor het
parlement verschijnen.
Politieke kringen in Athene tasten nog
in het duister omtrent de motieven
koning Konstantijn om de 58-jarige
Tsirimokos aan te wijzen voor het
men van een regering. Zij geloven, dat de
links-gezinde Tsirimokos veel moeilijker
de instemming van de moer dan honderd
conservatieven in het parlement zal krij
gen dan de liberaal Stephanopoulos, die
overigens verklaarde volledig achter het
besluit van de koning te staan.
De nieuwe premier is bevriend met de
Italiaanse linkse socialistenleider Nenni.
Na de communistische opstand, die Tsiri
mokos veroordeelde, brak hij met de
uiterst linkse groeperingen. In 1958 kwam
hij als onafhankelijke in het parlement
en stichtte het democratische verbond,
dat hij in 1961 in de unie van het centrum
onderbracht.
Dc zoon van Papandreoe heeft in een
vraaggesprek de toekomst van de nieuwe-
regering al voorspeld: zü zal voor het
einde van het jaar door een volksopstand
worden afgezet. Andreas Papandreoe. die
als de voornamste raadsman va
der wordt beschouwd, was in de oude
regering minister van economische co-1
ordinatie.
Raad voor opleiding
DEN HAAG Prol. dr. E- J Leemans,
gespecialiseerd in de emperisëhe sociolo
gie. heefit als lid van de raad voor op
leiding en research van de Ned. Sportfe
deratie bedankt in verband met zijn
werkzaamheden, die hem hoofdzakelijk
in Leuven doen verblijven. Prof. dr. Lee
mans was sinds de oprichting van de
raad voor opleiding en research, in 1962.
ïd van bedoeld college.
die gespannen luisterden toen de presi
dent van de rechtbank. Hans Hofmeyer.
devonnissen met korte tussenpozen voor-
Robert Mulka (70) die vice-comman-
dant van Auschwitz was en hoofdbe-
klaagde, was een van hen die minder
straf kregen dan de openbare aanklager
had geëist: 14 jaar wegens het helpen
bij en aanzetten tot moord op tenminste
2800 mensen.
Wilhelm Boger (59) voormalig SS-
sergeant van de politieke afdeling van
het kamp, die bekend stond als de
„meester folteraar", kreeg levenslang
voor het persoonlijk begaan van 114
morden en geholpen te hebben bij nog
veel meer moorden.
Levenslang kregen ook de voormalige
massamoorden, waarbij bij elk 750 men-
:n vermoord werden.
De SS soldaat Perry Broad (44). ge
boren in Brazilië, vier jaar wegens het
helpen bij moord in tenmiste 22 gevallen,
waaronder twee massamoorden waarbij
beide gevallen tenminste 1000 mensen
vermoord werden.
De SS soldaat Bruno Schlage (62),
s jaar voor het helpen bij moord In
tenminste 8 gevallen.
Dr. Franz Bernard Lucas (53), kamp
arts, drie jaar en drie maanden, de
laagste straf, wegens het helpen bij
moord in tenminste vier gevallen waarbij
in elk geval tenminste 1000 mensen ver
moord werden. (Verschillende getuigen
hadden ten gunste van hem getuigd en
verklaard dat hij een van de weinigen
was die hen menselijk behandelde)
(Voor vervolg zie pag. 7)
Vietcongrebellen dringen kampen
van de Amerikanen binnen
Lachend en wuivend reageerden de
astronauten op de toejuichingen van het
aanwezige publiek, voornamelijk tech-
journalisten. Tijdens deze tocht
staan geen spectaculaire ruimte-uitstap
jes op het programma. Het belangrijkste
doel is na te gaan hoe het menselijk
lichaam reageert op acht dagen van ge
wichtloosheid en betrekkelijk nlcts-docn.
Tijdens de tweede omwenteling zou een
satelliet genaamd Little Rascal. („Schof
fie") vanuit de Gemini-5 gelanceerd
den. Tijdens de vierde omwenteling moet
commandant Cooper proberen weer in de
onmiddellijke nabijheid van deze sun-
satelliet te komen. Dit is een zeer be-
langrijk experiment voor het komende
rendez-vous in de ruimte, waardoor
maanreizigers zelf hun terugkeer in de
dampkring kunnen regelen. Er zullen ver
der 17 proeven genomen worden.
voormalig medicus in het kamp, die be
kende persoonlijk tussen de 250 en SAIGON Amerikaanse mariniers
mensen vermoord te hebben door hun hebben vanmorgen vroeg de tot nu
toe zwaarste veldslag op Zuidviet-
namees grondgebied geleverd en wel
even ten zuiden van Tsjoe Lai, waar
sterke Vietcong-eenheden al enige
tijd door Amerikanen van de buiten
wereld waren afgesneden. De mari
niers hebben steun van scheepsge
schut en vliegtuigen.
De Amerikaanse militairen zijn deze
actie begonnen onder de naam „Star
light", nadat zij aanwijzingen hadden ge
kregen dat de Vietcong-rebéllen een grote
aanval zouden ondernemen op de lucht
machtbasis van Tsjoe Lai. ter viering van
de twintigste verjaardag van de opstand
tegen de Fransen.
De zware gevechten, die in een bos
achtig heuvellland worden gevoerd,
hadden vanmorgen voor de Vietcong
al enig succes opgeleverd. Zij hebben
zich meester kunnen maken
Opschieten
De Amerikaanse raketspeclalist dr.
Werner von Braun, die een bezoek
Parijs brengt, heeft verklaard, dat de
Amerikanen hun best zullen moeten
en hard zullen moeten werken om
in de jaren zestig een man op de
te brengen. President Kennedy beloofde
destijds dat dit in 1969 verwezenlijkt
worden. Braun zei dat een bemande
vlucht naar Mars ook al wordt vo
reid, maar de plannen zijn nog in
beginstadium, zodat geen datum genoemd
kan worden.
Charles Conrad (links) en Gordon
Cooper: als alles goed zou gaan de
ruimtetweeling van de komende
gen
Franz Hofmann (59). de voormalige SS-
korporaal Stefan Baretzki (46) en Emil
Bednarek (58) een voormalig kampbe
heerder.
Klehr kreeg boven levenslang nog vijf
tien jaar, Baretzki acht jaar en Boger
vijf jaar. Dit zal het hun moeilijk maken
hun vonnis in hoger beroep verlaagd te
krijgen
Geen emotie
Geen enkele van de beklaagden toon
de enig teken van ontroering terwijl zij
staande de vonnissen aanhoorden die met
zachte stem door de rechter werden
voorgelezen.
Boger en Kaduk stonden in de houding
met het hoofd stijf opgeheven. Mulka!
met bril cp en kaal, scheen te blozen.
Drie mannen werden vrijgesproken:
Johann Schoberi (42), dc jongste be
klaagde, (slechts „lichte schuld"), Ar
thur Breitwieser (55), voormalig SS-
korporaal, die eens ter dood veroor
deeld werd door een Pools tribunaal
voor oorlogsmisdadigers, maar die la
ter gratie kreeg, en dr. Willi Schatz
(60), de tandarts van het kamp.
In het geval van Breitwieser vroeg
de aanklager om vrijspraak wegens
gebrek aan bewijs. Tegen Schatz was
levenslang geëist.
Naast Mulka kregen de volgende be
klaagden gevangenisstraffen:
De kampadjudant Karl Hoecker (53,
zeven jaar voor het helpen bij het ge
zamenlijk vermoorden van tenminste 3000
legerplaats Dak Soet. waarin zich enige
honderden Zuidvictnamese militairen
bevonden. Het kamp werd op tal van
plaatsen in brand gestoken. Enkele
munitiebunkers vlogen de lucht in. Men
rermoedt dat de Vietcong-troepen ook
een naburig Amerikaans kamp zijn
binnengedrongen.
De strijd bij Tsjoe Lai heeft aan belde
zijden slachtoffers geëist. Zeker 550 com
munistische rebellen zouden al zijn ge
sneuveld en 150 gevangen genomen. On-
'U het aantal doden beperkt zijn.
Inmiddels heeft een Amerikaanse
oordvoerder in Saigon medegedeeld
dat de verliezen bij de Vietcong nog nooit
groot zijn geweest als verleden week.
Er zijn toen 1330 guerrillastrijders ge
sneuveld en 150 gevangen geonmen. In-
der de regeringstroepen vleien 215 doden
430 gewonden, terwijl 95 man als
mist zijn opgegeven.
Explosie in depot:
zes gewonden
DEN BOSCH Zes arbeiders wer-
gevallen, waaronder één waarbij 200 den gisteravond om half acht gewond,
mensen vermoord werden. Hij was ten i toen een lege benzinetank in het Esso-
tijde van zijn misdaden minderjarig. depot ontplofte. Drie van hen werden
De sergeant van de SS Klaus Dylewski overdekt met brandwonden. Zij verke-
(49), vijf jaar voor het helpen bij moord j ren in levensgevaar. Tijdens de ont-
in tenmiste 32 gevallen, waaronder twee j ploffing werd de tank. die twaalf me
ter hoog is, en een doorsnee heeft van
tien meter, een meter opgelicht.
De explosie deed zich voor lijden:
hel schoonmaken van de tank. Ver-
moedelijk waren er nog benzinedam
pen aanwezig, die door onbekende
oorzaak tot ontbranding kwamen. De
vijf arbeiders, die in de tank aan het
werk waren, werden ernstig gewond.
Een chauffeur van een tankwagen, die
op het terrein stond, liep verwondingen
op, toen hij door de ontploffing van
zijn wagen viel.
Schippers, die met hun boot voor
de wal lagen om te tanken, wisten,
geholpen door terreinpersoneel, de
brand onder de knie te krijgen.
Intussen rukte de brandweer van
Den Bosch met groot materieel uit.
De ernstig gewonden zijn twee me
dische studenten, die tijdelijk vakan
tiewerk deden, de 31-jarige J. de J.
uit Amstelveen en de 26-jarige A. K.
uit Stoppeldijk (Zeeland) en drie
classificeerders, de 22-jarige A. S. uit
Babberich, de 43-jarige G. van H. uit
Arnhem en de 44-jarige H. V. uit
Soest. De chauffeur van de vrachtwa
gen was licht gewond.
1 leer hulp
Zowel de Ver. Staten ais nationalistisch
China hebben toegezegd de hulp
Zuid-Vietnam te vergroten. De Ameri
kaanse regering beeft zes miljard gulden
toegezegd. Een woordvoerder
noemde dit „slechts een betrekkelijk ge.
ringe eerste uitbreiding van de militaire
begroting". Hij voorzag, zolang de strijd
in Vietnam woedt, een jaarlijkse toe
neming van de militaire uitgaven mei
;vcn tot tien miljard dollar.
Nationalistisch China zal Zuid-Vietnam
meer materiële en technische hulp
verstrekken en is bereid elk nieuw
zoek om hulp in te willigen voor „deel
name aan de strijd tegen de gemeenschap
pelijke vijand"
„Wij zijn geen marionetten van wel
ke vreemde mogendheid ook en wij
vechten niet voor het buitenland", zc
verklaarde premier K.y tijdens zijn be
zoek aan Formosa. „Als premier van
Zuid-Vietnam zou ik miljoenen dol
lars kunnen bezitten en erpens in
Europa een best leventje leidenals ik
dat wilde en als ik de strijd schuwde.
Maar ik ben de ongelukkigste man van
Vietnam. Ik lijd onder de oorlog c
blijf tegen do communisten vechten",
aldus Ky. Hij zei nog dat hij en presi
dent Tsjang Kai-sjek het ondanks
hun leeftijdsverschilbij hun gesprek
ken voor honderd procent met elkaar
eens waren aeweest. Een missie
het nationalist isch-Chinese leger is
uilgenodigd voor een bezoek aan Viet
nam in september.
Noodweer in
Argentinië
VIUMENDOZA (Argentinië) In het
Argentijnse gebied van Mendoza zijn
sinds drie dagen naar schatting zeshon
derd mensen door sneeuwval en lawines
de buitenwereld afgesloten. Bijna
vijftig mensen zijn dood of vermist:
daarnaast zijn er vele gewonden. Het
in deze streek is thans enigszins
verbeterd en men heeft goede hoop, dat
vliegtuigen en helikopters van het leger
levensmiddelen medicamenten en ma
teriaal voor het maken van schuilhutten
kunnen droppen
Het opruimen van de reusachtige
sneeuwhopen en het omlaag gestorte
berggesteente zal tenminste een maand
ERICA Een felle brand heeft
gisteren de Hervormde kerk van
Erica in de as gelegd. Alleen de
pastorie kon gespaard blijven. De
brand is ontstaan doordat een
schilder, die in het kerkgebouw
aan het werk was, met terpentijn
een wespennest wilde wegbran
den. Tegen hem, dc 18-jarige
schildersgezel F. P. uit Erica, zal
proces-verbaal worden opgemaakt
wegens het veroorzaken van brand
door schuld.
De schade bedraagt volgens een
eerste schatting 500.000 gulden. De
kerk van de 1800 Hervormden in
Erica was in 1899 gebouwd en drie
keer gerestaureerd.
Van de kerk is slechts een ruïne
overgebleven. De muren, die na de
brand nog overeind stonden, wor
den neergehaald. Ook het orgel is
verloren gegaan.
De brandweer van de gemeente
Emmen, waartoe Erica behoort,
heeft veel tijd nodig gehad om de
felle brand te blussen.
Ridderzaal niet
voor iedereen
DEN HAAG Naar aanleiding van
berichten over de weigering van de re
gering om de Ridderzaal beschikbaar te
stellen voor een bijeenkomst van de ver
eniging St. Adelbert deelt het ministerie
van volkshuisvesting mee dat reeds ja
ren geleden voor het gebruik van de Rid
derzaal richtlijnen zijn opgesteld, die het
gebruik van deze zaal beperken tot re
geringsontvangsten en zittingen van in
ternationale congressen van bestuurlijke
of wetenschappelijke aard.
Van een vroegere toezegging is het mi
nisterie niets bekend.
kwartaal van het lopende boekjaar
heeft een goede winst opgeleverd cn
dat is, na dc ook al prettige mede
delingen in het jongste jaarverslag,
een verblijdend bericht.
Dat onze nationale luchtvaartmaat
schappij de toekomst weer met stij
gend vertrouwen tegemoet kan zien,
is gevolg van twee /actoren: de in
grijpende reorganisatie heeft een po
sitief effect gesorteerd, en het ver
voer van passagiers, maar vooral van
vracht, beweegt zich in stijgende lijn.
In het laatste kwartaalverslag wordt
ook gezegd, dat uit een oogpunt van
efficiency nog een aantal personeels
leden zal moeten afvloeien, maar dat
gehoopt wordt, dat het „natuurlijke
verloop" hier als factor zal meespe
len. Ook dat is verheugend: men mag
inderdaad hopen, dat dc KLM-direc-
tic op dit punt in het gelijk zal
worden gesteld.
JUIST enkele dagen voor het ver
schijnen van dit kwartaalover
zicht is het bericht gepubliceerd over
het mislukken van de besprekingen
tussen de KLM en Schreiner Airways.
Geheel duidelijk zijn de oorzaken van
dit mislukken (nog) niet, vooral
door het ontbreken van feitelijke
mededelingen hieromtrent van de
zijde der KLM. Dit lijkt wel duide
lijk; de KLM wenste aanmerkelijk
verder te gaan dan Schreiner. die
graag zo nauw mogelijk wilde sa
menwerken, maar dan met behoud
van eigen (financiële) zelfstandig
heid.
Het is een standpunt, waarvoor wij
respect hebben. Wij mogen leven in
dc tijd van de fusies in zo ongeveer
alle sectoren van het bedrijfsleven,
die fusies hebben slechts zin, als zij
en dan liefst voor beide partijen
tot de harde noodzakelijkheden
behoren. Wanneer deze direct ont
breken en men bovendien op een ge
zonde wijze kan concurreren, lijkt
het verstandiger niet verder te gaan
dan een samenwerking, die als zij
goed is opgezet alleen maar in het
belang van beide partijen kan zijn.
(Van onze soc.-econ. reductie)
DEN HAAG De melk wordt met
Ingang van maandag a.s. een cent per
liter duurder. In het voorjaar heeft hel
ministerie van economische zaken hier
voor reeds toestemming gegeven. De
prijsstijging bedraagt voor consumptie-
melk en karnemelk een cent per liter
cn voor vla, pap en yoghurt een cent
per halve liter.
<3EEF
MIJ MAAR
choccfude^hcmfc
Een verrukkelijke chocoladedrank mei
redacteuren)
(Van een onz
DEN HAAG -
Ambtenaren var.
het ministerie van
verkeer en water
staat moeten
voorlaan brievej
.aan particuliere»,
beginnen me
mijnheer, me
vrouw of mejui
frouw. De brie-
moet eindigei
met hoogachtenc
Dit besluit is g*
nomen door m.
nister J. G. Suvu
hoff van Venteer
en waterstaat.
Het is vrij aigemeen gewoonte in
ambtelijke correspondentie niet al
leen bij het rÜk. maar b.v. ook bij tal
van gemeenten de aanhef en slot-
frase weg te laten
Het besluit van minister Suurhoff
vloeit voort uit een interne brief van
minister-president Cals. Daarin staat,
dat de Koningin niet langer met ma
jesteit behoeft te worden aangespro
ken, maar dat kan worden volstaan
met mevrouw. Minister Suurhoff heeft
van deze gelegenheid gebruik gemaakt
om voornoemde maatregel te treffen,
zodat nu alle brieven van verkeer en
waterstaat een en dezelfde aanhef
hebben.
In één
oogopslag
Situatie in Indonesië ver
andert met de dag pag. 21
Vakantie: geestelijke moe
heid en de bereidheid tot
werken pag. 2
Griekse Koning bereikt
bijna zijn doel pag. 5
Schietstoel: laatste red
middel voor straaljager
piloten pag. 7
Provo's (of toeschouwers)
flink aangepakt pag. 7
Geluk voor astma
patiëntjes pag. 9
KLM excelsior pag. 9
