Generaals poogden Japanse
capitulatie te verhinderen
Een woord voor vandaag
Samen bijbelvertalen
steeds meer in zwang
Vijf grote' Nederlanders
te gast bij Soekarno
1
Kerkeraad
in Arnhem
maakte
zich vrij
Scheuring dreigt om
nieuwe belijdenis
Izvestja: Schrijvers in
Rusland te negatief
Kerk in Baltische landen
houdt stand onder druk
MAANDAG 16 AUGUSTUS 196»lia M
De vraag wordt gesteld, en men kan er niet de schouders
over ophalen: welk voordeel heeft de mens van al zijn zwoe
gen, waarmee hij zich aftobt onder de zon? Ieder, die ook maar
een beetje zelfkennis heeft, zal toegeven, dat de vraag hem
meermalen is overvallen, soms in ogenblikken van de grootste
activiteiten, voor welk doel dan ook. Wat schiet ik ermee op,
wat koop ik ervoor, welke zin heeft al mijn zwoegen? De
vraag, ontleend aan de inleiding van het boek Prediker, vraagt
om een antwoord, zeer concreet. De schrijver komt ook wel tot
een antwoord, maar hij weigert te volstaan met de een of
andere kreet, met een paar fraaie volzinnen, die op de keper
beschouwd evenzovele dooddoeners zouden zijn. Prediker is
op zoek naar de diepste zin van het menselijk bestaan, naar
de laatste werkelijkheden, naar de eerlijke waarheid. Daarin
is hij een mens als wij, en van zijn worsteling om iets te ver
staan van de zin, die toch in het menselijke bestaan is gelegen,
wil hij ons op de hoogte brengen. Hij begint met het poneren
van een waarheid, die hem in gezelschap brengt van de meest
orthodoxe relativist: ijderheil der ijdelheden, alles is ijdelheid!
Men kan zeggen: dit is tevens de laatste wijsheid, alles wat
nog meer te berde wordt gebracht kan niet anders zijn dan
een van tevoren tot mislukken gedoemde poging om er wat af
te doen. Maar dan vergist men zich: de wijsheid van Prediker,
neergelegd in zijn boek, zal blijken er een van hoger orde
te zijn.
Vanavond lezen wij: 1 Corinthiërs 14 vers 20 tot en met 40.
jAlEUV
FransItaliaans en Spaans
(Van onze kerkredactie)
GENÈVE In het Frans, het
Italiaans en het Spaans is men op
het ogenblik bezig een gezamen
lijke bijbelvertaling van rooms-
katholieken en protestanten voor
te bereiden. In het Engels gaan
de rooms-katholieken gebruik ma.
ken van een protestantse bijbel
vertaling.
Kort geleden maakten wij melding
van een gemengde commissie van
zeven theologen uit Spanje en Ljw
tijns-Amerika, die zich tot taak
stelt een oecumenische uitgave
het Nieuwe Testament in
Spaans voor te bereiden.
In Zwitserland hebben twintig ro
katholieke en protestantse theolo
gen uit het Franse taalgebied on
langs tien dagen vergaderd, om de
werkwijze te bespreken voor een
nieuwe vertaling van de Bijbel in
Frans, die voor alle kerken bruik
baar zal zijn.
In twee groepen werkten zij tijdens
de conferentie op proef. De ene
vertaalde vijftien hoofdstukken van
Exodus en vijf van Hosea. De ande
re nam zeven hoofdstukken van
Romeinen voor haar rekening. Het
resultaat van de laatste groep zal
als voorbeeld worden gepubliceerd.
KRUISWOORDPUZZEL
PtlZZSlhOSlo ^ewÜs groeiende verstandhouding
Horizontaal: 1. bijb. figuur. 4. verdik
king der opperhuid. 7. honigbij. 8. zwem
vogel. 10. voorzetsel. 12. de heilige stier
der oude Egyptenaren, 14. plaats in Zee
land, 16. godin der overwinning, 18. soort
van kabeljauw, 20. scheik. element (afk.),
21. plaats in N.H., 23. myth, figuur, 25.
zwakke, 27. zuivelprodukt, 29. boom. 30.
als 21 hor., 32. watre in Friesland. 34.
meisjesnaam, 36. plaats, plek. 38. zonder
'Lat.», 40. water in Limb., 42. voorzetsel.
43. vloeistof. 45 laagvlakte, 47. meisjes
naam. 48. bij elkaar behorende voor-
2
s
7
1
8
9
1
12
13
14
15
16
19
iu
1
5i
22
1
23
24
1
25J
26
1
27
28
1
29
Jo
li
32
33
34
35
1
36
5T
38
39
4 0
41
1
1
1
1
V
48
Vertikaal: 1. water in N.Brab„ 2. jacht
hond. 3. steensoort, 4. voegwoord. 5. lust
hof, 6. vod. 7. de fijnste veren. 9. zijtak
Douro. 11. vogel. 13. vrucht, 15. insekten-
eter, 17. onbep. voornaamw., 19. meisjes
naam, 22. Europeaan, 24. verfstof, 26. dorp
in Z.Limb., 28. drietenige struis. 29. ge
meente in Gelderland, 31. betuiging van
erkentelijkheid. 33. nobel, 35. zuiver, 37.
ridderteken, 39. niet dicht opeen staande,
41. gravure, 44. voorzetsel. 46. telwoord.
Oplossing vorige puzzel
Directeuren van
industrieën
DJAKARTA Niet minder dan
vijf directeuren van Nederlandse
industrieën zullen president Soe
karno van Indonesië morgen, wan
neer dat land de twintigste ver
jaardag van de onafhankelijkheids
verklaring viert, door hun aanwe
zigheid duidelijk laten zien hoe
snel de verstandhouding tussen
Nederland en Indonesië in de afge
lopen maanden is gegroeid. Het
zijn de heren Zwolsman, Verolme
(joals we zaterdag al meldden),
Diepen (Fokkerfabrieken). Dik-
kérs (Philips) èn Damme (Werk
spoor)
Horizontaal:
1. Monster-do
2. erato-loon
3. R.L.-Diest-o.e.
4. i.e.-een-tere
5. tarra-ge-nn
6. en-hades-is
7. lsar-eva-km
8. eens-le-gei
9. pad-meloen
Vertikaal:
1. merite-iep
2. Orleans-e.a.
3. naderhand
4. stier-ar-Sm
5. toen-Adèle
6. Eist-gevel
7. rot-Ee-sago
8. Doornik-e.e.
9. oneens-min
OPGAVE
VAKANTIEADRES
Dringend verzoek uw vakanUeadres
via de uit de krant geknipte bon,
die «11 regelmatig or de advertentie-
carina plaatsen
minstens een week van tevoren
Blad onthult na twintig jaar:
Keizerlijk paleis
werd omsingeld
TOKIO Het Japanse blad
Asahi heeft gisteren in een artikel
onthuld, dat een aantal Japanse
opper-officieren wanhopige pogin
gen hebben gedaan om keizer Hi-
rohito ervan terug te houden de
overgave van Japan een feit 'te
doen worden. Het blad publiceer
de dit ter gelegenheid van net
feit, dat twintig jaar geleden, op
de vijftiende augustus, Japan ca
pituleerde.
te pogen daar in stil gepeins tot
een oplossing te komen. „Ik ging toen
even weg. doch terwijl ik wegliep
hoorde ik een felle woordenwisseling,
die plotseling werd afgebroken door
een revolverschot. Generaal Mori lag
dood ter aarde. Eén der samenzweer
ders had hem neergeschoten", aldus
het relaas van Iwata.
„Later werden generaal Tanaka,
opperbevelhebber van het Japanse
leger in de oostelijke gebieden, en
Asahi laat daartoe een zekere Iwa- minister van oorlog Anami, benaderd,
ta, destijds luitenant-kolonel en thans maar deze twee mannen wilden zich
leider van een groot publiciteitsagent- niet met ons inlaten", aldus Iwata. De
schap, aan het woord. Uit Iwata'sj vier samenzweerders begrepen, dat
verhaal blijkt dat de samenzwering j hun zaak verloren was. De eenheden
dezer hoge officieren destijds het i die het keizerlijke paleis reeds had
leven heeft gekost aan de bevelheb-den omsingeld, kregen opdracht naar
ber der keizerlijke garde, generaal hun kazernes terug te keren. Daarop
Mori. De samenzweerders zelf hebben. pleegden zij harakiri,
na het mislukken van hun complot, op Iwata besluit zijn verhaal: „Een
de Japanse manier zich zelf van het japange capitulatie zou nimmer
leven beroofd (harakiri).
zal deze week een contract onder
tekenen met de Indonesische rege
ring voor de levering van honderd
Friendship-vliegtuigen, waarvan
men een groot deel in een nog te
stichten Indonesische fabriek hoopt
te assembleren. De komst van
Zwolsman houdt, zoals bekend, ver
band met plannen om een deel van
de financiering van de Friendship-
toestellen te regelen door levering
van Indonesische produkten, waar
onder tabak.
Verolme zal de werkzaamheden in
ogenschouw nemen van de bouw
van een scheepswerf in Tandjong
Priok, de haven van Djakarta.
Werkspoor tenslotte heeft onlangs
nog een contract afgesloten voor de
levering van meer dan 460 wagons
voor de spoorwegen. De wagons zul
len in half-afgebouwde toestand ar
riveren en in Indonesië verder
worden afgebouwd.
Het Nederlandse gezelschap is uitge
nodigd voor de première van de
kleurenfilm Indonesië bouwt, die
woensdagavond wordt gegeven in
het presidentiële paleis te Djakarta.
Deze film is begin dit jaar vervaar
digd door een filmploeg van het
Rijswijkse Carillon-bedrijf, da
reeds tweemaal eerder een filmop-
dracht van Soekarno heeft ontvan
gen. Ook de adviseur van dit Neder
landse filmbedrijf, de heer E. van
Konijnenburg, zal de voorstelling
bijwonen. En Fred Kaps (de Neder
landse kampioen goochelen) heeft
beloofd van de avond in het paleis
aan het Merdeka(vrijheids)-plein
een doorslaand succes te maken
Opstandelingen
in Indonesië
geven zieh over
DJAKARTA Het officiële Indo
nesische persbureau „Antara" meldt
dat een groep van zeventien opstande
lingen zich kortgeleden aan Indonesi
sche militairen heeft overgegeven. In
dit gebied zwerft nog een groep van
150 rebellen rond. doch ook zij zouden
bereid zijn hun verzet op te geven.
Zaterdag is in Djakarta van offi
ciële zijde een dagbladbericht beves
tigd, waarin werd vermeld dat een
leider van de „Daroel Islam" fana
tieke mohammedanen in Zuid-Ce
lebes zonder vorm van proces terecht
ls gesteld.
De terechtgestelde is een zekere
- w ____i Geroengan. een vroegere majoor van
Iwata vertelde, dat h.j en Mor. naar h jndonesis(.ha jeger die ziohz(,lf
hel heiligdom pan Mei,i tailden gaan. (ot mi„ister van defcnsie.. der Daroel
Islam in dit gebied had uitgeroepen.
Hij werd 18 juli jl. bii een verrassen
de aanval van Indonesische militairen
in het berggebied van Zuid-Celebes
gevangen genomen.
Van Indonesische officiële zijde is
nog medegedeeld dat wel alle voorbe
reidingen waren getroffen voor een
proces voor een krijgsraad tegen de
ex-majoor, doch dat de leger-autori-
teiten ter plaatse, in verband met de
aldaar heersende omstandigheden,
hadden besloten de terechtstelling
„zonder vorm van proces" te doen
plaats vinden."
t tijdig i
e schnftelim®
ns bezil is, kan
orden vertraagd
DE DIRECTIE
plegen, toen hij door de samenzweer
ders werd benaderd. Hij was indertijd
van mening dat alle Japanse officie
ren dit behoorden te doen.
„Ik was geschokt en ontdaan. Ik
besloot mij ten slotte, namens de vier
samenzweerders, in verbinding te stel
len met generaal Mori, die aarzelde."
Men besloot in groepjes van twee
man te werken (een protestant en
een rooms-katholiek), die elk een
deel van de Bijbel voor hun reke
ning namen. Daarboven staat dan
een coördinatiecommissie van vijf
en vijf man. In tien jaar denkt men
klaar te zijn.
Mochten er moeilijkheden ontstaan,
dan is er een kundige arbitrage
commissie, bestaande uit de Oud
en Nieuwtestamentici Pierre Benoit,
Oscar Cullmann, Roland de Vaux en
Wilhelm Vischer. Voor het Oude
Testament zal ook advies van Jood
se geleerden worden ingewonnen.
Rooms-katholieken, protestanten, or
thodoxen en Joden zijn bezig met
een bijbelvertaling in het Italiaans.
Iedere vertaler heeft de vrijheid,
om de tekst over te zetten
beste weten en mag ook in toelich
tende noten bepaalde dogmatische
punten die hij wenst, belichten.
Engeland
Ten slotte heeft de rooms-katholieke
hiërarchie in Groot-Britannië over
eenstemming bereikt met de Ameri
kaanse eigenaars van het copyright
van een nieuwe Amerikaanse bij
belvertaling, de Revised Version.
Er komt een rooms-katholieke uitga
ve van deze vertaling, die slechts
op dertig punten afwijkt van de
protestantse uitgave. Verder zijn er
bijvoorbeeld de apokriefen aan toe
gevoegd.
Uitbreiding van
bestuur fonds
voor Z.-Afrika
AMSTERDAM Het dagelijks bestuur
van het Defence and Aid Fund Neder
land is uitgebreid met mr. M J. C. M.
Kappeyne van de Coppello (voorzitter
der Nederlandse afdeling van internatio
nale juristencommissie). Het kort geleden
opgerichte fonds, de Nederlandse afde
ling van het International Defence and
Aid Fund for Southern Africa, wil na de
door de Nederlandse regering toegezegde
gift van een ton trachten dr* U-J
verdubbelen door giften uit
bron.
In een uitgebreid bestuur zijn gekozen
prof mr. dr. W. P. J. Pompe, emeritus
hoogleraar strafrecht Utrecht, dr. C. de
Galan, directeur van de dr. Wiardi
Beckmanstichting en rabbijn J. Soetei
dorp van de liberaal-joodse gemeente
Amsterdam.
Het ligt in de bedoeling het Nederland
se fonds de vorm van een stichting te
geven. Het bestuur deelde mee enorm
veel adheasiebetuigingen te hebben om
vangen uit wetenschappelijke- en journa
listieke kringen.
Amerikaanse r.k.
zetten serie
s;esnrekken voort
WASHINGTON De Amerikaans?
rooms-katholieken gaan voort ir
oecumenische oriëntatie op hoogni-
veau. Nadat in juni besprekingen wa
ren geopend met de episcopalen en in
begin juli met lutheranen,
thans een eerste gesprek geweest met
afgevaardigden van de Verenigde
Presbyteriaanse Kerk.
Het eerste contact was zodanig, dat
besloten werd het gesprek in novem
ber voort te zetten. De toekomstige
discussie zal gaan om het thema van
hervorming en vernieuwing als een
voortgaand proces in het leven van de
kerk en haar leden. In november zal
worden gesproken over de theologi
sche punten, die oorzaak zijn van de
gescheidenheid en over de gemeen
schappelijke taak als gelovigen, die
voor alle mensen getuigen zijn van
Christus.
Aan de ontmoeting namen (in te
genstelling tot de beide vorige) ook
dames deel, aan beide zijden.
ARNHEM In de gere-
formeerde kerk (vrijge
maakt) van Arnhem heeft
zich opnieuw een vrijmaking
voltrokken, aldus meldt het
Gereformeerd Gezinsblad.
Stil zaten de mensen in het
kerkgebouw te wachten om half
vijf op de binnenkomst van de
stoet predikant en verdere ker-
keraadsleden. Aller ogen waren
gericht op de kruk van de deur
van de consistorie. Die ging
hardnekkig op en neer. maar
daar bleef het bij.
Er stond iemand resoluut op
in de kerk en begon aan de
andere kant van de deur met de
kruk te manoeuvreren, maar
ook zonder resultaat. De koster
kwam er aan te pas met de
sleutel. Maar ook dat bracht
geen soelaas. En omdat er geen
ramen in de consistorie waren,
zaten de eerwaarde heren als
ratten in de val.
Een bouwvakker kwam in ac
tie. kreeg een hamer en
schroevendraaier en wist
pennen van de scharnieren er
uit te krijgen, maar nog was de
deur niet te verwrikken.
„Duwen", riep men de gebon
den broeders toe. Een zware
ouderling zette zijn gewicht te
gen de deur. „Trappen" was het
volgende advies. Om beurten
namen de ouderlingen een aan
loop, tot eindelijk de deur kra
kend het onderspit moest del-
Onder applaus kwamen de
vrijgemaakte broede-s te voor
schijn.
en
de
Presbyteriaanse kerk in VS
(Van onze kerkredactie)
NEW YORK Volgens wel
ingelichte kringen wordt de Ver
enigde Presbyteriaanse Kerk in
Amerika bedreigd met belangrijke
afscheidingen, indien het al niet
tot een grote scheuring komt. De
oorzaak van deze crisis is een
nieuw belijdenisgeschrift, de „Ge.
loofsbelijdenis van 1967", die op
de synode van Columbus (Ohio)
in mei in principe is aanvaard
De Verenigde Presbyteriaanse Kerk,
die met drie en een half miljoen
gemeenteleden tot de grootste kerken
van de Verenigde Staten behoort,
aanvaardde de belijdenis met
Beroem n eswerk
NED. IIERV. KERK
tegen 110 stemmen. Classes en synodi
kunnen nu nog allerlei bezwaren ia
brengen, die door een commissie vj
vijftien theologen zullen worden ot
derzocht. Op de synode van Boston i
1967 zal dan de definitieve telqj
worden aanvaard.
Van orthodoxe zijde is echter
kritiek geleverd op deze belijdi
die de eerste is in presbyteriaai
kring sinds de Westminster-confesi
van 1647. Zij spreken van een ontc
laatbare modernisering. Hun voi
naamste kritiek geldt de wijze, wai
op over het gezag van de Bijl
wordt gesproken. Deze zou in plaa'
van als het onfeilbare Woord van Go
worden behandeld als een „normati»
getuigenis" van de openbaring.
Verder merkt men onder andere Oj
dat de kerk te zeer wordt gezien al
een sociale organisatie ter bevordi ftn 1
ring van raciale en economische gefe ee
rechtigheid. Ook mist men de theolo fet b(
gische fundering van de presbyteriaai .,-oe
se kerkinrichting, wat een eerste sta^ J
zou zijn tot samensmelting met kei ob^r
ken van andere structuur. ^rojec
Niet ernstig?
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Lisse: A. v. d. Wou-
de te Borne (Ov.), die bedankte voor
Boornbergum-Kortehemme.
Bedankt voor Zuidland-Abbenbroek
(toez.): C. E. v. d. Broek te Nieuwleusen
(Ov.).
Benoemd: tot evangelist te Giethoorn
en Steenwij'k door de classis Emmeloord
en de kerkeraad van Steenwijk: F
Kopmeines te Amsterdam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Zuidland-Spij-kenis-
se: kand. C. Bos te Nunspeet, die be-
dankte voor Klundert.
Bedankt voor Driebergen en voor Urk:
H. v. Leeuwen te Rotterdam-W.
LEII
Leidende figuren van de Verenij
Presbyteriaanse Kerk menen, dat
eenheid van de kerk niet eri
wordt bedreigd, al zullen enkele
meenten waarschijnlijk tot uittred!
besluiten.
De leider van de oppositie,
Edward Stimson uit Omaho, zegt, dai|
250 collega's achter hem staan,
uitspraak van dr. Carl Mclntire, p
sident van de ICCC en predikant i
de zeer kleine Bijbel Presbyteriaan!
Kerk. die zich in de dertiger jarï
afscheidde, dat een derde deel tot i
helft op het punt staat uit de Ve
enigde Presbyteriaanse Kerk te trede!
wordt echter algemeen voor overdrl
ven gehouden.
MOSKOU Het Russische rege
ringsblad Izvestja heeft kritiek gele
verd op verscheidene Russische
schrijvers en op twee literaire tijd
schriften, omdat zij al te veel aan
dacht besteden aan de negatieve kant
van het leven in de Sowjetunie.
Sommige schrijvers en vooral de jon
geren houden zich hoofdzakelijk bezig
met het tonen van de donkere zijde van
de werkelijkheid. Hierdoor,, is een ver
minkt beeld van het Russische leven
ontstaan, aldus het blad, dat de populaire
auteur Vasily Aksenov en Alexander
Solzhenitsin van „negativisme" beschul
digt. De laatste schreef ..Een dag uit het
Oudste kruiskerk
gerestaureerd
BLOKZIJL Bij de restaura
tie van de eerste kruiskerk in ons
land, de hervormde kerk van
Blokzijl (kop van Overijssel) zijn
nogal wat aardige ontdekkingen
gedaan. Zo kwam bij het af
breken van een gevel een loden
koker te voorschijn, waarin een
herinneringsgeschrift aan de res
tauratie in 1902. De kosten be
droegen toen elfduizend gulden.
Zes maanden was men bezig. De
synode droeg f 500.- bij in de
kosten en het rijk f 750.om
dat deze kerk de eerste kruiskerk
was. Ook kwam er bij de restau
ratie. die op het ogenblik wordt
gedaan een raam te voorschijn
van glas met zandsteen, dat even
als een raam in een andere ge
vel in 1902 was weggewerkt.
mogelijk zijn geweest, indien de
atoombommen op Hirosjima en
Nagasaki niet waren afgeworpen".
Volgens Iwata heeft de Japanse
minister van oorlog, generaal Anami,
op eigen gelegenheid getracht de ca
pitulatie te verhinderen. Toen gene-i 7-777* 7
raai Anami hoorde, dat de keizer de f-f /57-I) ri 17 77 rf 1'ftll ftP
overgave toch zou afkondigen, huilde UCf IIULUlg LUIL LLV
hij, om vervolgens de hand aan zich 17*77 7
zelf te dun. Vier Japanse opper klUderkrUlStOCht
officieren besloten de keizer te belet
ten de radio-toespraak te houden. LONÏ3EN In de Kersttijd van di
hij op 16 augustus de capitu- jaar hoopt het reisbureau van de
Britse kerken de
tocht voor de jeugd naar het Heilige
Land te organiseren, die er tot nog
toe is geweest. Ruim duizend jongens
*n meisjes van 14 tot 20 jaAr kunnen
iaan deze tocht deelnemen. Het hoog
tepunt zal het zingen van Kerstliede-
latie aan het volk bekend wilde ma
ken. Zij wilden het keizerlijke paleis
eerst isoleren en het daarna bezetten,
evenals het gebouw van de Japanse
nationale radio-omroep. Vervolgens
zouden zij de keizer „helpen" bij het
voortzetten van de oorlog.
aalt verdei
voorbereidingen trof om harakiri
Ruim te va arders
moeten na vlueht
eerst rusten
WASHINGTON - Het Amerikaanse
Bureau voor lucht- en ruimtevaart
heeft meegedeeld dat de kosmonauten
Gordon Cooper en Charles Conrad na
hun komende ruimtetocht van acht
dagen gedurende elf dagen zullen
worden afgezonderd. Dit isolement is
bedoeld om de mannen goed uit te
laten rusten, een gedetailleerd verslag
te laten uitbrengen en om medisch te
worden getest.
Volgens de Nasa kreeen de ruimte
vaarders McDivitt en White, van de
Gemini-4. onvoldoende gelegenheid
Om op verhaal te komen. Na een
ontvangst in Washington werden zij
met vice-president Humphrey naar Pa
rijs gezonden om tegenwoordig te zijn
op de luchtvaartsalon.
STOP'NTIJGER IN UWTANK!
leven van Ivan Denisovitsj", waarin het
bestaan in een Russisch arbeidskamp
wordt beschreven.
Izvestja drukte een brief af van een
groep taxichauffeurs in Jalta aan Akse
nov, waarin zij zich erover beklagen dat
hij in een van zijn verhalen een te zwart
beeld van hen geeft.
„Joenost", het blad dat dit verhaal had
gepubliceerd, was niet altijd zorgvuldig
bij de keuze van zijn kopij, aldus Izves
tja. Het toonaangevende blad „Novy Mir",
dat veel omstreden stukken heeft gepu
bliceerd o.m. de memoires van lij a
Ehrenburg werd door het Russische
regeringsorgaan er van beschuldigd een
bijzondere voorliefde voor negatieve
werken te tonen.
Hulp voor Duitse
christenen in
Russisch-Azië
DETMOLD In Russisch Azië le
ven nog altijd duizenden Duitsspre
kende lutheranen van Russische na
tionaliteit. Het zijn nakomelingen van
Duitse immigranten, die zich twee
honderd jaar geleden op uitnodiging
van Katherina de Grote vestigden aan
de Wolga, de Zwarte Zee en in de
Kaukasus.
Tijdens de tweede wereldoorlog
werden zij uit hun woongebieden ver
dreven en sindsdien leven zij in ver
strooiing in Russisch Azië. Middelpunt
van hun kerkelijk leven is de ge
meente in Zelinngrad (Kazakstan),
waar ds. Euaen Bachmann resideert,
de laatste overaeblevene van de eens
tweehonderd Duitssvrekende predi
kanten in de Sowjetunie.
Er is in Duitsland een comité ge
vormd, dat zich het lot van deze
lutheranen aantrekt. Zoals ds. Alfred
Kürchaer op een vergadering van dit
comité in Heidenoldendorf (Lippe)
aan de pers meedeelde: JWlj zullen
niets onbeproefd laten, om een verde
re vereenzaming van deze christenen
in de diaspora te voorkomen.
t In Wolverhampton in Midden-Enge-
lnda is het zondagavond voor de derde
achtereenvolgende dag tot incidenten ge
komen tussen blanken en West-Indiërs.
Twee blanke vrouwen liepen steekwon
den op.
(Van onze kerkredactie)
RIGA/TALLINN De
orthodoxe kathedraal van
Riga is onlangs omge
bouwd tot een planeta
rium met zalen voor bio
scoopvoorstellingen. ver
gaderingen en een res
taurant. In Valmiera is
de Sint Simaniskerk, da
terend uit 1283. veran
derd in een concertzaal,
waardoor deze stad haar
laatste kerkgebouw ver
loor.
Het zijn enkele voorbeel
den van dc huidige situatie
In Estland en Letland, twee
protestantse landen, die
sinds de oorlog deel uitma
ken van de Sowjetunie.
In Letlandse emigranten-
kringen in Stockholm zijn
enkele vergelijkende cijfers
gepubliceerd over de situa
tie in Letland. In 1939 wa
ren er 300 Lutherse predi
kanten; nu nog maar 110. In
de gemeente Cesis werd in
1939 104 maal gedoopt, er
werden 83 lidmaten beves
tigd en er waren 106 chris
telijke begrafenissen. Voor
1962 waren deze cijfers res
pectievelijk 2,0 en 7.
Vele gemeenten, die niet
in staat zijn, om een eigen
predikant te onderhouden,
nemen predikanten van an
dere gemeenten aan voor
hun kerkdiensten, die soms
grote afstanden moeten lo
pen om de diensten te kun
nen leiden. Toch zijn er nog
250 gemeenten in Letlana,
die bediend worden door
110 predikanten.
De Lutherse Kerk van
Estland heeft eveneens 110
predikanten. die moeten
zorgen voor kerkdiensten
die in 168 kerken en kerkza-
len worden gehouden. Even
min als in Letland kan men
hier met enige zekerheid
zeggen, hoeveel leden de
kerk telt. Zelfs de leider
van deze kerk, aartsbis
schop dr. Jaan Kiivit durft
het niet te zeggen.
Uitgaande van de vrijwil
lige bijdragen komt men tot
350.000 lutheranen in Est
land. Gaat men echter uit
van de aantallen, die voort
komen uit de registratie van
de kerkelijke ambtshande
lingen, dan moeten er zeker
wel 700.000 leden zijn, zo
vertelde de aartsbisschop
tijdens een bezoek aan
Duitsland.
De diepe sporen, die de
oorlog in deze landen heb
ben nagelaten zijn nagenoeg
verdwenen, ook 'in het ker
kelijk leven. Slechts uit
eigen middelen hebben de
kerken alle beschadigde en
een deel van de verwoeste
kerken weer opgebouwd.
Daar komen dan nog de
verdere lasten bij, zoals de
salarissen, beurzen, renten,
belastingen, zei de aartsbis
schop bij dezelfde gelegen
heid wel enigszins trots.
Aan de andere kant is de
anti-godsdienstige propa
ganda scherp. Het dagblad
Skolotaju Avize van Riga
schreef onlangs over in
structies aan onderwijzers.
De leerlingen moeten op
stellen maken over onder
werpen als: Het standpunt
van mij en mijn klasgenoten
tegenover de godsdienst.
Wat zou ik doen, als ik zou
merken, dat een van mijn
klasgenoten godsdienstig
was. Heb je je ooit tegen de
godsdienst verzet en wat
gebeurde er toen? Je moe
der gaat naar de kerk. maar
wat denk je zelf van God?
Nog onlangs werden drie
kinderen in een kostschool
geplaatst, omdat de ouders
„de zielen van de kinderen
bedierven, door ze vol te
stoppen met godsdienstig
bijgeloof".
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet
in behandeling worden genomen.
Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten in af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden ingeslo
ten.
Vraag: Op l januari ben ik 1 Den
dienst gekomen als vertegenwoordigd^,rPi,
met een proeftijd van zes maandei^.
Op 3 juli werd ik op staande vod
ontslagen met onthouding van looiden'
auto- en onkostenvergoeding over dj Schi
laatste week, waarin ik gewerkt hel
Tevens werd mij de vakantietoesla
over het half jaar geweigerd. Mondi
ling werd mij als reden van ontsU.
opgegeven dat er een paar ordering
waren teruggekomen wat overigeni
In onze branohe normaal is. Op mijl,
verzoek werd geen ontslagbewijs ge-*-
geven. Graag zou ik van u vernemer
of het mij toekomende geld alsnog tl
vorderen is.
Antwoord: Het ontslag was onrecht!
matig want de wettelijk toegestan»
proeftijd was reeds lang verstreken,
U moet het niet aanvaarden, nielr
accepteren, niets tekenen,
opnieuw aanbieden, het get
arbeidsbureau waarschuwen. Wend Kal
tot uw vakorganisatie. Spoed is Reestraat
wenst. jjk
Vraag: Wij zijn in het bezit van eea
penning van 1760. Op de voorzijde
staat de Nederlandse leeuw en dij pje
waarde 7 Gl. er om heen ..Concordiii qci
Res Parvae Crescunt". aan de achterj,
zijde een steigerend paard en eesJe"°(
ruiter met geheven zwaard, en daar Uei
onder de Nederlandse leeuw in hdiorgel
klein, waar omheen ,,Mo. Aur. ProStotij
Confed. Belg. Transisal". Nu wal Dei
mijn vraag: Wat voor munt is dat eijLUre
heeft deze nog waarde? Scl
Antwoord: Volgens de beschrijving
fcs het een gouden munt van Overijs-r1*^
sel (Transisalania) van zeven gulden. Set
een zogenaamde halve gouden rijder, u..
De waarde hangt sterk af van de
staat, waarin de munt verkeert. Etz
zo goed als stempelnieuw exemplaai De
is te stellen op 250. een stuk met groei
geringe slijtage op 200, een normaal De
gebruikt exemplaar op 125. Nauw-geicc
keurige opgave is onmogelijk. Di
f enoemde bedragen vormen een rede-
ijk gemiddelde tussen de niet geheel
vaststaande handelsprijzen en de in
koopprijzen van de handel.
Vraag: Sinds 1921 heb ik rentezegeli
geplakt. Nu zijn de rentekaarten inge
leverd. Krijg ik nu het geld terug?
Antwoord: Ingaande 1 januari 196!
is de invaliditeitswet gedeeltelijk ge
liquideerd. Afkoop van rentezegel!
geschiedt, wanneer iemand jonger ii
dan 35 jaar of zo weinig zegels heef!
geplakt, dat hij bij het bereiken van
de leeftijd van 65 jaar niet meer dan
60 per jaar zou trekken. Die afkoop
kan pas beginnen wanneer de ar
beidsongeschiktheidswet is ingevoerd
en dan duurt het nog een jaar of
zeven eer de gehele afkoop voltooid
zal zijn. U valt echter niet onder deze
categorie. Aangezien u zo lang zegeb
heeft geplakt, zal uw uitkering krach
tens de A.O.W. worden aangevuld
met een ouderdomsrente waarvan d«
grootte afhankelijk is van het aantal
geplakte zegels. Iemand, die veertil
jaar zegels heeft geplakt, krijgt ee»
rente van 265 per jaar.
Vraag: In het voorjaar zijn de bijen
In de omgeving weer gaan uitvliegen.
Dit is op zich zelf niet erg. maar zij
bevuilen het wasgoed. De bijenstal i»
in een achtertuintje gebouwd, die
ingesloten is door huizen, dus binnen
de bebouwde kom. Is het nu mogelijk
schadevergoeding te krijgen? Of ie
het mogelijk het bijenhouden te ver
bieden?
Antwoord: Dit is een zeer moeilijke
kwestie. Veelal zijn er gemeentelijke
verordeningen die dit regelen. Er
wordt bijvoorbeeld dikwijls een mi
nimum-afstand van de openbare wel
van 30 meter aangegeven. Voordat u
optreedt, is het beste te informeren of!
er een verordening is. die het bijen-
houden binnen de bebouwde kom
verbiedt of regelt. Ook dan is het nol
zeer moeilijk te bewijzen dat het vuil
afkomstig is van de bijen uit di
bijenstal. De bijen scheiden dit vuil
bijna alleen af op de zogenaamde
reinigingsvlucht, die na de winterriut
zehouden wordt. Misschien is de
bijenhouder genegen de stal te ver
plaatsen