Zal Wassenaar ontkomen
aan de massa-recreatie
Deur voor toerisme
staat op de kier
m
Oud-porder Later veer
60 jaar getrouwd
J2?S NIEUWE LEIDSE COURANT
S
DINSDAG 3 AUGUSTUS 1965
Niets wijst er op, dat de gemeen
te zich tegen deze ontwikkeling
zal verzetten. Wel hoort men
burgemeester Geertsema zo nu en
dan zeggen: „Wij begrijpen, dat we
een recreatieve functie hebben te
vervullen, maar primair zijn we een
EN VRAAGT
FACILITEITEN
woongemeente. daarna pas recrea
tie gemeente. Ongetwijfeld is deze
uitspraak hem ingegeven uit vrees
voor een overstelpende massa-re
creatie, die het ruötige karak
ter van Wassenaar als woon
gemeente diep zal aantasten. Het be
leid van de gemeente is er dan
ook zeker niet op gericht om deze
massa-recreatde te bevorderen.
„Inderdaad", aldus graaf van Zuylen van Nijevelt, „kannen wij als
WV niet te sterk wervend werken. We weten dat het gemeentebestuur
dat niet wil en de verhouding tussen het gemeentebestuur en de VVV is
te goed, dat we die willen verknoeien door anders te werk te gaan. Bo
vendien zijn de openbare toeristische faciliteiten niet voldoende afge
stemd op een nog grotere massale opkomst van toeristen".
De volstrekte rust kan in Wassenaar nog worden gevonden. Op de
landgoederen, Raaphorst, Eikenhorst en Terhorst, eigendom van het
koninklijk huis, maar ook op de vier landgoederen, die de gemeente voor
ruim anderhalf miljoen gulden heeft aangekocht in de jaren 1954 en 1955
en onmiddellijk heeft opengesteld voor het publiek. Het zijn Park Ruys,
grenzend aan De Paauw en langs de Rijksstraatweg de landgoederen
Wiltzanck, Hartenkamp en Wittenburg.
Burgerlijke stand
gemeente Leiden
o
LEIDEN GEBOREN: Caroline
Alexandra, d v J Verheul en H J A
van der Veen; G-oralda Johanna Cor
nelia. d v A van Dorp en E Steeds;
Sophia Maria Hendrika. d v J Teske
en A van der Mee; Markus Johan
nes Jacobus, z v J T Kontekaas en
J H M Remmerswaal; Rebecca Jo-
sina, d v H de Roode en C Uiter
dijk: Sabine Martien, d v J H Mul
der en A M Uhlenbeck; Peter, z v
F J P Schraage en J H Mamdema;
Wilhelmina Hendrika. d v W H Kla
verveld em A Rog; Anita Caroline,
d v J C Faas en S M Jansen; Eahab.
d v W A K Al-Haidithi en F S Al-
Alousi; Arie. z v B Vooijs en C van
der Plas; Lucia Maria Elisabeth, d
v G L J Meijer en C M Zonneveld;
Frans Willem, z v C W Koremam en
A Kögler; Herman., z v H J D Prins
en E Star; Wijbrand Theodoras, z v
P Loos en A Anigevare; Caroline Ma
ria, d v J L M van Heugten en E
G Rohrmoser; Adrianus Leonardus
Maria, z v C G E Heemskerk en B
C M van der Vlugt: Willem Fre-
derik, z v F Dompel in g en C A Tie-
rie; Christiaan Cornelis. z v C C Ko
men en A van de Beek: Robert Gijs-
bentus Pieter. z v G P Arnoldus en
J Koetsier; Marco Alexander, z v A
H Barends en A JB erkhuijsen; Al-
lard, z v J T Welter en C M Brag-
GEHTJWD: R A J Ruivenkamp en
M Eradus; P Prins en I Beugelsdijk:
J F W Truijers en J Olivier.
OVERLEDEN: L Ras, 68 jaar,
man; H E Velthuijs, 71 jaar. echtgen
van J Mulder: W J M Kieft. 40 jaar,
man; J H van den Wijngaard, 59 jaar.
man; C M Vis, 85 jaar, wed van P
van der Tooien; A Forman, 57 jaar.
Ingebroken in ulo
aan Sumatrastraat
LEIDEN Eerst thans heeft men
ontdekt, dat tussen 13 juli en 2 augus
tus is ingebroken in de openbare Wet
houder Verwey-ulo aan de Sumatra
straat. Aan de achterkant van het ge
bouw hebben de daders, die vermoede
lijk zelf daar schoolgaan, een raam-
sluiting geforceerd. Met in de school
aanwezige scharen hebben zij een
aantal kasten geopend; het is echter
nog niet bekend waaruit de evenjuele
buit heeft bestaan.
In de rijwielloods bij de school werd,
zoals bekend, enige tijd geleden een
bromfiets in brand gestoken.
Haagse politierechter
Leidse straatmaker
in de verdrukking
DEN HAAG Een Leidse straatmaker
werd kwaad toen de bestuurder van
auto zomaar over zijn pas gelegd stukje
straat reed. Er vielen een paar woorden
en daarna klappen, van de kant va
automobilist dan. Deze moest zich hier
voor verantwoorden voor de Haagse poli.
tierechter. Hij werd veroordeeld tot f75
Wanneer afgegaan wordt op de enkele
dwalende wandelaar In deze luister
rijke parken zou men geneigd zUn te
zeggen, dat de behoefte aan recreatie
in Wassenaar, niet erg groot is. Maar
het Is wellicht veel reëler om te zeg
gen, dat er weinig behoefte is aan deze
rustige recreatie. Bovendien doet de
gemeente weinig om bekendheid te ge
ven aan deze parken. Vooral geen
drukte, zo luidt het parool.
Graaf van Zuylen van Nijevelt zegt:
„Het moderne publiek zoekt plaatsen
met commodatie. Er is behoefte aan ac
tieve recreatie en die wil men hier we
ren". Wat actieve recreatie Inhoudt,
toont het landgoed Duinrell met zijn
speeltuin, zijn kanovijver, zijn speelwei
den, zijn skibanen, zijn dieren- en vo
gelkampen, zijn rondvaart, zijn tram
poline, zijn sportaccommodatie en amu
sementsgelegenheden. Dat is nodig voor
actieve recreatie, tegenwoordig een sy
noniem van massa-recreatie.
Nog beperkt zich deze vorm van ont
spanning in Wassenaar tot particulier
terrein, op de camping Duinrell, de
camping Maaldrift en thans ook op de
camping Duinhorst. Activiteiten ont
plooien zich nog binnen privé-omhei-
ningen. De bewoners van Wassenaar
ondervinden er weining hinder van. Ze
merken nauwelijks dat er jaarlijks dui
zenden toeristen komen, of ze moeten
middenstander zijn, die tevreden een
graantje meepikt van het partculier ini
tiatief.
Maar wat gaat gebeuren wanneer deze
massa-recreatie uit de particuliere voe
gen barst en vraag om meer ruimte,
meer amusement, meer faciliteiten? Zal
het gemeentebestuur van Wassenaar
dan van plan zijn daaraan tegemoet te
komen door bij voorbeeld het strand op
ingrijpende wijze te ontsluiten, vol
doende parkeergelegenheid te scheppen?
En, wat ook belangrijk is, zal het rijk
bereid zijn om met het nodige geld
over de brug te komen?
OPENGELEGD
OORD
Het staat onomstotelijk vast. dat steeds
meer toeristen Wassenaar zullen ont
dekken. De roem van Meyendel, van
het dierenpark en het recreatiecentrum
Duinrell drüft voort en wanneer het
streekplan Haagse agglomeratie met een
Imponerend wegenstramien. dat ook
Wassenaar omvat, uitgevoerd zal zijn,
is Wassenaar een volkomen openge-
Iegd oord. Bijzonder gunstig gelegen
tussen Den Haag en Lelden, dichtbij het
rustige, brede en schone Noordzeestrand
temidden van prachtige bossen, parken
en duinen, zoals een fleurige VW-
folder dat zo treffend weet te melden.
Er is een tijd geweest, dat Wassenaar
een onbekend dorpje was. vriendelijk
bewoond door boeren en tuinders, die
met 'n feodale blik opkeken tegen enige
groot-grondbezitters. In het begin van
deze eeuw werd dit bezit echter dras
tisch aangegrepen. Oud-Wassenaar,
eigendom van de heer C. J. v d Ouder-
meulen werd verkocht (in 1904) en ook
het bezit van Prins Hendrik. Groot
Haesebroek. dat zich tot diep in het
dorp uitstrekte (het villapark Kievit
viel er ook onder) kwam ongeveer tege
lijk op de markt. Beleggingsmaatschap
pijen de nieuwe eigenaars gingen
op eigen houtje druk aan het verkave
len, bebouwen en aan het aanleggen
van wegen.
VERBINDING
De spoorlijn Scheveninren kwam en
met deze verbinding de zeer welge
stelde Rotterdamse zakenlieden, die op
de voormalige grote landgoederen hun
kapitale huizen lieten neerzetten. De
villawijken van Wassenaar ontstonden;
in de twintiger Jaren, toen de tramlijn
Wassenaar Den Haag was gaan rijden,
gevolgd door de middenstandswijken
Deijleroord, Prinsenweg en omgeving,
Wittenburgerweg met Nieuw-Wassenaar
daar achter. De autochtone bevolking
bleef in het oude dorp.
In 1925 kreeg de gemeente Wassenaai
zijn eerste uitbreidingsplan. In die tijd
was jhr. Storm van 's Gravensande nog
burgemeester en hij sprak, met het plan
in de hand, van een grote toekomst voor
Wassenaar. Het uitbreidingsplan om
vatte een spinneweb van straatjes en
huisjes tot in de duinen toe en het voor
zag in een uitbreiding tot vijfhonderd
duizend inwoners.
Het is er niet van gekomen. Het plan
werd door de tijd achterhaald. In 1938
was de bouwmeester Dudok al zo ver,
dat hij het oude plan sterk ging be
snoeien, ervan uitgaande dat wat groen
was ook groen moest blijven. In 1958
besloot de gemeenteraad op advies van
de stedebouwkundige professor ir. J. H.
Froger, de bebouwingsbepalingca voor
buitenplaatsen nog meer te beperken.
Ze werden alle bestempeld als open
baar natuurschoon en recreatiegebied
Niet iedere eigenaar is daar even geluk
kig mee.
Zo is in grove trekken de ontwikke
ling geweest van de gemeente Wasse
naar, nu genoemd een Ideaal vakantie
oord. Het wachten is op de massa-
Protest Bollenstreek
bij K.N.WU.
LISSE Maandagavond had de ren
en tourvereniging De Bollenstreek
een ledenvergadering. Na een over
zicht van de strijd om het kampioen
schap van Zuid-Holland, het Neder
landse kampioenschap amateurs en de
clubontmoeting met Excelsior door
voorzifter D. Bemelman, gaf tweede
voorzitter R. van der Poll een verslag
van de deelneming aan de wedstrijden
in hef Galgewaart Stadion te Utrecht,
waar de organisatie bijzonder slecht
was. Het kwam zelfs voor dat de groep
van De Bollenstreek door onoplettend
heid van de jury twee of drie ronden
te veel reed, waardoor men te laag
werd geplaatst. De vergadering be
sloot dan ook bij de K.N.W.U. te pro
testeren en een verslag over het ge-
^"ren naar „De Wielersport" te zen-
Het vervolg van de wedstrijden om
de bekers heeft morgen plaats; de
zomercompetitie in de Haarlemmer
meer is op 7 augustus.
Zoekt U een
Gouden armband of collier
voor f 70.- en f 100.- of f 300.-
en f 800.-
JUWELIER v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft ze
Grote keuze in alle prijzen.
ALTIJD VOORDELIG
Maandag de gehele dag gesloten.
Leidse kantonrechter
Meer rekening houden met de
spelende kinderen
LEIDEN „Automobilisten moeten
wat meer rekening houden met spe
lende kinderen; dan zou het aantal on
gevallen waarbij kinderen betrokken
zijn een grote daling te zien geven".!
Zo sprak gisteren de plv. kantonrech
ter, mr. P. J. de Ruyter de Wildt, in
de zaak tegen een 21-jarige emballeur(
uit Katwijk, die terecht stond omdat
hij in de Tramstraat ter plaatse een
kind met zijn bestelauto had aange
reden. Het knaapje stak al spelend de
straat over cn werd door de auto ge
schept. „Hij stak onverwacht over en
daar was ik niet op verdacht", voerde
de jongeman aan. „U zag die spelende
kinderen onder wie zich ook dat
knaapje bevond toch tijdig genoeg en
had toen rekening moeten houden met
een onverwachte oversteek van een of
meer kinderen", meende de kanton
rechter. „Ik dacht dat zij mij wel had
den zien aankomen en dus zouden op-
letten".
De officier, mr. R. B. M. Berger, was
van mening, dat alle volwassenen die
van een motorvoertuig gebruik maken
de plicht hebben extra aandacht aan
spelende kinderen te besteden. Hij
nam het verdachte kwalijk, dat deze
met onverminderde snelheid op de kin
deren was afgereden, de officier eiste
een boete van f 75 subs. 15 dagen. Daar
de kantonrechter geen termen zag om
verdachtes verzoek om clementie in
te willigen luidde zijn vonnis conform.
rarrt! v»_: irnpu-rann
czn
Kandidaat Run ia te
Oegstgeest beroepen
OEGSTGEEST Kandidaat S. Runia
te Oegstgeest is door generale synode
van de Hervormde kerk beroepen tot
zendingspredikant (ten dienste van de
Raad van Kerken in Noord- en Mid
den-Celebes).
Bentliuizer pastorieën
nu bewoond
BENTHUIZEN Voor de geref. ge-
meente was het gisteren een bijzondere
dag. Voor het eerst sinds 1940 had zii
weer een eigen predikanvt in een eigen
pastorie.
In 1936 bezat de geref. gemeente
ook een eigen pastorie, die bewoond
werd door ds. A van Stuyvenfcerg.
Het was het statige huis dat thans
eigendom is van dr. J. de Goeje. Door
het grote gezin van ds. v. Stuyvenberg
werd op het toch al niet Joleine huis een
verdieping gebouwd, wat het huis een
minder estetisch uiterlijk verschafte.
Later werd de pastorie verkocht aan
dr. De Leeuw.
De huidige pastorie van de geref.
gemeente, het voormalige burgemees
tershuis, dat onlangs in ruil voor 471
ha grond plus f 85.000 van de gemeente
Benthuizen werd gekocht, heeft een
ware metamorfose ondergaan. Am
bachtslieden en veel vrijwilligers heb
ben van het huis gemaakt wat hef be
hoort te zijn. Ds. F. Harinck, die tijde
lijk woonde aan de Kon. Julianastraat
nr. 49. *is door de verhuizing naar de
nieuwe pastorie nu komen wonen in
het centrum van de gemeente.
De herv. pastorie, die op 9 februari
voor een gedeelte door brand werd
verwoest wordt thans weer bewoond.
Het interieur is gedeeltelijk gemoder
niseerd, terwijl ook centrale verwar
ming is aangelegd..
Echtpaar Dongebiiaiis
in het diamant
LEIDEN Voor het echtpaar Don-
gelmans-Zwart. wonend Vierde Groe-
nesteeg 82. zijn gisteren de diamanten
bruidsdagen ingegaan. Het echtpaar
kreeg 10 kinderen en verder telt de
familie nu 22 kleinkinderen en 18
achterkleinkinderen. De heer Dongel-
mans werkte veertig jaar lang in een
steenfabriek te Oegstgeest.
Burgerlijke stand
ZOETERWOUDE. Geboren: Anna
M C. d v J Th W Versteegen en B J C
Kroft: Andrea A. d v W Opdam en C
J Th van der Pijl; Robert A. z v J D
van der Loo en M Blonk; Wilhelmus H P
z v B C Oostdam en J C J Elstgeest;
Margareth G M, d v J W N van der
Poel en M M Ammerlaan.
Ondertrouwd: Raymond L Schmidt, 24
jr. Den Haag en Gerardina Krones, 23 j.
Getrouwd: J H Versteegen en W M C
Verhagen; JAM Streng en J L E M
Mooijekind; J Th Smit en E M Th Bee-
reboom.
LEIDEN Voor oud-porder J.
Laterveer (78) en zijn even oude vrouw
N. J. Laterveer-van Weeren beginnen
volgende week woensdag de diamanten
bruidsdagen. Het eigenlijke feest hopen
zij in hun woning President Steyn-
straat 34 op 23 augustus te vieren met
hun elf getrouwde kinderen, terwijl
ook de 41 kleinkinderen en de 19 ach
terkleinkinderen zich dan ongetwijfeld
niet onbetuigd zullen laten.
De heer Laterveer, die verscheidene
jaren bezorger van ons blad was, werk
te eerst 15 jaar bij Boot. Vervolgens
was hij 30 jaar porder en ondertussen
dreef hij met zijn vrouw gedurende 16
jaar een heetwaterstokerij in de Eerste
Havenstraat. De laatste jaren werkte
hij bij conservenfdbriek Nieuwenhui
Uit zijn pordertijd herinnert de heer
Laterveer zich nog, dat hij begon met
een tarief van 5 cent per week. Na de
oorlog, toen veel mensen geen klok
of wekker meer hadden, liep de prijs
op tot twee kwartjes per week. Hij had
vooral veel deegmakers en bakkers tot
klant.
Foto N. van der Horst.
T?r is de afgelopen tien jaar on-
gemerkt beslist veel veran
derd. Zoals ik als landgoed-eige
naar niet laniger kom zeggen: „ik
hou de hele zaak dicht", zo heeft
de gemeente Wassenaar niet langer
kunnen zeggen: „we houden onze
poorten gesloten". Dit zegt de heer
H. R. J. graaf van Zuylen van
Nijevelt. Hij spreekt als eigenaar
exploitant- van het landgoed Duin-
nel'l, waar een camping goed flo
reert. Hij spreekt ook als secretaris
van de plaatselijke V.V.V.
Zeven Leidee kleuters
gingen op stap
LEIDEN Doordat de moeders het
erg druk hadden met de vakantiewas
en de vaders weer naar hun werk wa
ren getogen, zagen gisteren in de loop
van de dag zeven kleuters kans voor
enige tijd te verdwijnen. Alle kinde
ren zijn echter met hulp van de po
litie weer opgespoord.
Graaf van Zuylen van Nijevelt
praat over recreatie en toerisme.
Zij zij.n in Wassenaar binnengeko
men. Schoorvoetend, want u.itno-
digend ver heeft deze gemeente de
deur niet voor hen opengiezet.
Wassenaar is ontdekt, allereerst
door de toeristen zelf, maar ook door
het provinciaal bestuur van Zuid-
Holland. In de jongste recreatie
nota vam Gedeputeerde Staten is
aangekondigd, dat Wassenaar een
recreatieve functie in de randstad
zal krijgen en dat er naar gestreefd
zal worden zoveel mogelijk landgoe
deren, waar Wassenaar rijk aan is, sfc
open te stellen voor het puibliek.
ACTIEVE
RECREATIE
BETEKENT
MASSA-
RECREATIE
ht is
gigr. Leidse museum kreeg
van Noordwijker een
zeldzame vis
NOORDWIJK De heer P. Droogh
alt Noordwijk heeft samen met een ken
nis uit Haarlem een in ons land zeld
zame vis gevangen. Het is een Ameri
kaanse dwergmeerval of, zoals hü in de
States in de volksmond wordt genoemd:
een „catfish". De laatste maal, dat deze
merkwaardige vissoort in Nederland werd
gesignaleerd, was in 1934. Toen werd in
Zeeland een dwergmeerval gevangen.
Volgens experts kwam deze vis in onze
wateren niet voor. Jaren geleden zouden
er enkele uit gevangenschap zUn ont-
Dezer dagen was de heer Droogh met
de heer J- Bromfrer uit Haarlem aan
het hengelen in de Haarlemmer-trekvaart
gemeente Noordwijk. De heer Bromfrer
kreeg beet aan zijn zelfgemaakte, met
worm geaasde hengel. HU had een
vreemdsoortig visje aan de haak. Op de
rug geleek het wel op een paling, i
hot had een opvallend dikke kop, t
zien van snorharen als bij een poe..
Deskundigen te Leiden stelden vast.
dat de vis een volwassen exemrilnar
van de Amerikaanse dwergmeerval was.
Behalve over snornaren beschikt
meerval over gifstekels
De vis staat nu op alcohol in het Mu
seum voor Natuurlijke Historie te Led-
den. Voor deze vangst is de heer Droogh
in het bezit gesteld van een oorkonde
Expositie over kunst
"niet van het schrijven
nu in Leiden
LEIDEN Burgemeester mr. G. C.
van der Willigen opent donderdagmiddag
om drie uur in de gebouwen van de
Leidsche Onderwijsinstellingen (Ooster-
kerkstraat) de Unesco-tentoonstellrng
1 „The art of writing", die tot en met vrij-
dag 20 augustus te bezichtigen zal zijn.
7 De expositie geeft een gedetailleerd
beeld van ontstaan en ontwikkeling van
het schrift als communicatiemiddel. Zij is
met uitzondering van de zater- en zon
dagen elke dag van 9 tot 5 uur geopend.
udig Geslaagd voor Duits M.O.
w:i® DEN HAAG Mejuffrouw J. A. G.
indec Nog bieden de Wassenaarse dui
nen voldoende ruimte voor een rus-
opese tige recreatie.
