BOERDERIJEN IN DE RANDSTAD VLEET Al eeuwenlang (bijna) hetzelfde type hofstede Vele moesten voor nieuwe uitbreidingen Visserijnieuws bij de Quick Boys kwam met De Graafschap gelijk 1965 «WJWÏ, LBIDSE COURANT 9 MA AND AC 26 JULI 1965 (Van onze bouwi-edacteur) WIE heeft niet eens op een rus tige mooie dag in eigen om geving gekeken naar een van die oude, schilderachtige boerderijen, die gelukkig nog overal te vinden zijn? Toch zijn er door de niet te stuiten uitbreiding van de steden in de randstad al te veel verdwenen. Ze moeten het veld ruimen voor uitbreidingsplannen van voortva rende gemeentebesturen, nodig voor het schreeuwend woningte kort, de vraag naar industrieter rein en de bouw van openbare ge bouwen. Ze zijn het offer aan een tijd, waarin welvaart en efficiency rust en romantiek steeds sneller verdringen. Maar er zijn dus nog boerderijen onder de rook van de grote steden. In Rijswijk bijvoorbeeld. Heel moeilijk te vinden staat daar in het bos, in de driehoek gevormd door de spoorlijn, de Van Vredenburchweg en de Prin ses Beatrixlaan verscholen een echte Zuidhollandse boerderij. Het gebouw tje. waarvan de stallen van recenter da tum zijn, heeft nog een oud dwarshuis. Rond de boerderij loopt een brede gracht, de vroegere paardekamp. Loop je door het bos, dan kom je plotseiing voor deze verscholen boerderij te staan. Het lijkt wel een kleurenfoto. Op de grens van Rijswijk en Wateringen staan ook nog enkele prachtige oude boerderijen bij elkaar die het bekijken ten volle waard zijn. Aan weerszijden van de oude weg van Rijswijk naar Voorburg, Leidschen- dam en verder naar Voorschoten heb ben in vroeger eeuwen belangrijke boerderijen gestaan. Hoe belangrijker deze boerderijen waren, hoe hoger de bewoners en eigenaren in aanzien ston den. Steeds weer blijkt, dat belang rijke nationale figuren in de achttien de eeuw een boerderij in deze streek bewoonden. Een van de mooiste boerderijen was tot voor enkele jaren „Dit is in 't He- melrick" in Leidschendam. Van alles is er aan gedaan om dit oude bedrijf, waarvan zelfs het karnhuis nog in tact was. te behouden. Op een bepaald mo ment leek het er op, dat het het stok paardje van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg zou worden. Enkele jaaren geleden werd de boerderij ech ter gesloopt. .Op dezelfde plaats staat nu één van de durste en mooiste villa's van de agglomeratie Den Haag. Al len de gevelsteen van de oude boerde rij. die in de muur naast de ingang van het huis is aangebracht, herinnert nog aan voorbije glorie. \LS u door de randstad Holland reist, zult u zich niet bewust zijn, dat landbouw en veeteelt nog steeds grondpeilers zijn van onze nationale econo mie. Op het ogenblik maken de agrarische pro- dukten nog steeds dertig procent van onze totale export uit, ondanks het feit dat het aantal bedrij ven, met medewerking van de regering, drastisch aan het verminderen is. Er wordt van uitgegaan dat over enkele jaren slechts vijf percent van de beroepsbevolking in de landbouw werkzaam is, tegen tien percent thans. Daardoor zal de agrari sche sector echter beslist niet aan belangrijkheid inboeten. Nederland heeft op dit gebied in de wereld nog steeds een goede naam op te houden. Eén van de oorzaken, dat het vroegere Romeinse rijk ten val is gekomen, lag in de verwaarlozing van de nationale landbouw. De rijke landeigenaren, die hun fortuin in de handel hadden gezocht, interesseerden zich niet meer voor hun boeren. De boeren zelf gaven niets meer om hun bedrijf, verlieten het platteland, om hun geluk in de steden te gaan zoeken. De nationale economie raakte daardoor uit haar evenwicht met alle gevolgen van dien. Door de eeuwen heen heeft Nederland zijn agragische belangen verdedigd. Bij Vlaardingen en Kethel zijn van de eerste Nederlandse landbouwers hele nederzettingen aangetroffen en men heeft enkele maanden geleden ook kunnen constateren door een stuif meel onderzoek, wat de Nederlandse boer ten tijde van de aarts vader Abraham voor gewassen verbouwde. Maar wat belangrijker is: men heeft het „type" boerderij ontdekt waarin deze boeren leef den en werkten. Opmerkelijk is, dat deze boerderijen wat opzet be treft beslist niet veel afwijken van onze boerderijen. Aan de Veurse Achterweg staat ook een oude boerderij. De volmaakte ar chitectuur van deze boerderij wordt in hoofdzaak bewerkstelligt door de harmonie van de raampartijen met oude roedeverdeling en de mooi ge schilderde luiken De Leidschendamse flats komen echter steeds dichter op deze boerderij af. De bewoners, de fa milie Den Haan, hebben van het ge- meentebestur al te horen gekregen, dat ze de boerderij, die reeds lang niet meer als zodanig gebruikt is, moeten verlaten. De familie Den Haan, die het huis graag aan iedereen wil laten zien, vraagt zich af. of het in het kader van de nieuwe monumentenwet wel geoorloofd is dit prachtige bouwwerk af te breken. In vele gemeenten hand haaft mén een 'dergelijke boerderij als een rustpunt temidden van de vele hoogbouw. Even voorbij het kasteel Duiven voorde aan de Veursestraatweg loopt onverwachts een puinpad naar rechts, in de richting van de Vliet. Een opval lend bord verwijst naar een restaurant. Maar voordat men bij dit restaurant komt, passeert men een van de mooi ste oude boerderijen va nonze omge ving. Dwarshuis. voorhuis en stallen zijn op een verantwoorde manier ver bouwd en dienen thans tot woonruim te. Met alle mogelijke moeite heeft men het gehele bouwwerk weer in de oude staat teruggebracht. De rode mu ren zijn begroeid met klimrozen en rode geraniums. Lang de straatweg naar Leiden ligt in Wassenaar een dereglijk sintelpad. even voor het militaire compléx. in de richting van de Vliet. Ook hier staat nog een mooi oud stuk van een boer derij, kennelijk bakhuis, dat nu als wagenschuur in gebruik is. Loopt men deze boerderij voorbij, dan ziet men in het landschap enkele oude stenen watermolentjes. Let men tijdens een tocht door het landelijke Zuid-Holland en dan voornamelijk door Delfland en Rijnland goed op. dan zal men overal deze molentjes, die reeds enkele eeuw en oud zijn kunnen ontdekken. De één is geel, de ander rood, maar alle zijn van hetzelfde type. Hier en daar doet zo.n molentje nog mee aan de water beheersing. LANGS OUDE RIJN Via Leiden kan men in het Rijnland komen Langs de Oude Rijn staan in de richting van Alphen aan de Rijn enkele zeer mooie boerderijen, o.a. in Hazerswoude en verder in de omge ving van Zwammerdam. Er zijn nog oude boerderijen, die een historische karnmolen hebben. Hierin werd vroe ger de molen getrokken of door het. paard of door de hond. Een van de mooiste huizen staat in Hazerswoude langs de Rijndijk ter hoogte van de melkfabriek op de driesprong van de weg naar Hazerswoude-dorp. Deze boerderij heet de Rhinenburg. Het is een voormalige Ridderhofstad en het is het stamhuis geweest van de fami lie Van Rhinenburg.. Het wapen van een van de adellijke bewoners bevindt zich nog boven de ingang. De Ridder hofstad. een versterkte boerderij, kas teelachtig opgebouwd, werd reeds in 1420 verwoest. Later kwam het in het bezit van de heren vatf Oudshoörn en te weren, die volgens het volksge loof vaak door de kelder naar binnen kwamen. IN VOL BEDRIJF In Zwammerdam en Hei- en Boe- cop. de streek, die Holands-Midden wordt genoemd, staan een serie oude boerderijen die alle nog in vol bedrijf zijn en vaak nog een oude kaaskamer of karnhok hebben. Opvallend is steeds de mooie architectuur van deze gebou wen, die de huidige bewoners echter wel veel comfort doen missen. Ook in de richting van Delft en Schipluiden en verder naar Kethel staan echt oud Zuid-Hollandse boerenhuizen, die een kijkje meer dan waard zijn. zoals bij voorbeeld aan de Abtswoudseweg in Schipluiden Het wordt een ware ontdekkingsreis de grote weg af gaat en de binnenwe gen opzoekt. Steeds meer van deze boerderijen verdwijnen. De Stichting Historisch Boerderijen Onderzoek, gevestigd in het Openluchtmuseum aan de Schelm- seweg te Arnhem houdt zich bezig met het in kaart brengen van deze juweel tjes van oud-Hollandse landelijke bouw kunst. Er gaat geen jaar voorbij, of er worden een serie prachtige platen en tekeningen uitgegeven, waarop de boer derijen van een bepaalde streek worden beschreven. Dit instituut heeft uitgebreid archief. Het trekt ieder jaar meer bezoekers, die iets van onze Ne derlandse boerderijen willen weten. Ook kan men hier een uitgebreide do cumentatie vinden van de vereniging Oud Leiden, die alle boerderij ei Rijnland heeft beschreven. IJMUIDEN Aan de vrijdagmarkt lagen 50 vaartuigen met een aanvoer van 5.640 kisten vis. waarvan 1980 schelvis, 750 wijting, 480 gul en ka- beljouw. 320 haring, 280 makreel. 20 kleine kistjes makreel. 1250 schol, 40 tarbot. 175 varia, 750 stijve kabel - jjauwen en 20.000 kilo tong. In Scheveningen was vrijdag de aanvoer 440 kisten schelvis. 100 wij ting, 240 haring. 500 kleine kistjes ha ring, 95 makreel. 75 kleine kistjes makreel. 120 schol. 290 stiive kabel jauwen en 20.000 kilo tong. WEEKOVERZICHT Het leek erop dat maandag een aantal schepen niet voor de lossing aan de beurt zou komen. Dat is ech ter toch nog meegevallen. Er rijst wel eens de vraag of het tempo van de lossing niet kan worden versneld. Het tekort aan personeel is al een probleem. Verder vergt in Nederland de sortering van de vis veel werk. Er zij hier b.v. 5 soorten schelvis. 6 soorten schol, 5 soorten tong. 3 soor ten gul en 4 soorten koolvis. VOLDOENDE VIS Deze week moesten door de afsla gers weer ruim zevenduizend kisten aan de visverwerkende industrie worden toegewezen. Het grootste ge deelte bestond uit schelvis en wijting, en voor de rest uit gul en kleine koolvis. Wat de platvis betreft is het weer een magere week geweest, al leen donderdag was er een behoor lijk aantal kotterr aan de markt. Het aantal tongen van de hele week bedroeg 45.000 kilo. De schol hand haaft zich zeer goed; de kleine schol was de gehele week rond de 30 gul den per kist. Haring en makreel wer den redelijk aangevoerd, maar de kwaliteit liep sterk uiteen. VANDAAG AAN DE MARKT Vandaag lagen in IJmuiden aan de markt ongeveer 55 schepen met een aanvoer van 10.969 kisten vis. waar van 17 kisten tarbot. 697 schol. 6000 kilo tong. 3489 schelvis. 1573 kabel jauw en gul. 995 koolvis. 881 makreel, 1745 haring. 1500 kleine kistjes ha ring, 705 wijting, 778 varia en 820 stiive kabeljauw. Er waren onder meer de KW 124 met 315 kisten; KW, 191 met 230 kis ten; KW 54 met 140 kisten, 245 haring 140 stijve kabeljauw en 78 tonnen ij sharing; IJM 9 met 1550 kisten. 100 kleine kistjes en 20 stijve kabeljauw; KW 156 met 220 kisten; WR 37 met 300 kisten en 20 stijve kabeljauw: KW 200 met 280 kisten; WR 56 met 200 kisten en 150 stijve kabeljauw; KW 152-met 270 kisten: KW 29 met 250 kisten; KW 180 met 380 kisten: KW 43 met 675 kisten en 176 tonnen ijsharing; de VL 16 met 860 kisten en 50 stijve kabeljauw. Voor de eerstkomende dagen lig- een er alweer vele schepen te wach ten. Ali Sastroamidjojo, algemeen voorzit ter van de Partai Nasional Indonesia, heeft verklaard dat zijn partij voor alge mene verkiezingen is, mits deze de revo lutie ten goede komen. De laatste maan den hebben ook de communisten en de Mohammedaanse partij Nahdatoel Oela- ma op verkiezingen aangedrongen. Tot nog toe zijn er maar eenmaal verkiezin gen geweest voor het parlement, namelijk in 1955. - cinen&VIZC; zfR-swovjire Aarlanderveen. die stamden uit de ge slachten van Heemstede en Van Man- dersloo. Omstreeks 1700 raakte de weer opgebouwde Ridderhofstad in verval en sindsdien is het een van de mooiste boerderijen uit de streek. De wapen steen dateert uit 1614. Aan de Hoogeveenseweg in Hazers woude staan ook enkele van die heel oude boerderijen. In een daarvan be vindt zich het wapen van de heren Van Wassenaar met daaronder het rijmpje: „Toen de Edele Wassenaar van 't ne derig Hogeveen De water Kruijk ontlaste, en 'l heer lijk deed verrijzen Dear 't volkrijk Hazerswoude en wij zijn ijver prijzen Legde A. B. Ie Karoline alhier den Lang bleef het ad'lijk huis, dat van zijn heerlijkheden De liefde en zorgen spild en schatten durft besteden. De 28e van de grasmaand 1766 Gerard Spoors. Bij de boerderijen in Hazerswoude kan men duidelijk aan de kolderraamp jes zien, hoe dik vroeger de muren werden gebouwd. Boven deze kelder raampjes kan men soms een kruis zien. Dit werd aangebracht om boze gees- Brandkast ontvreemd uit Koudekerks kantoor KOUDEKERK Onbekenden hebben in de nacht van zaterdag op zondag een bezoek gebracht aan het kantoor van de fa. W. van der Meljden in de Hoge- waard. Bij nader onderzoek bleek dat zij de brandkast met enig geld en wat papieren hadden meegenomen. Wedvlucht Koudekerk KOUDEKERK De postduivensport vereniging Ons Genoegen, nam deel aan een wedvlucht. De uitslag luidt: H. van Vegten en Co 1, 3, 5, 10; gebr. De Wit 2. 6. 7, 9. 11, 12: M. Schellingerfiout 4; G. Jansen 8; G. van Klaveren 13; L. de Wit 14 15. Öok werd deelgenomen met 76 jonge duiven aan een vlucht van St-Ghris- lain, 197 km. Gelost om 7.50, kwam de eerste duif binnen om 9.52, de laatste prijsduif om 10 uur. De uitslag luidt: H. van Vegten en Co 1, 2, 4, 8, 11, 12. 16, 19: gebr. De Wit 3. 5, 6, 7, 9. 13 14, 17, 18; M. Schellingerhout 10. 15. KOUDEKERK Burgemeester Q. Waverijn is wegens vakantie verhinderd dinsdag spreekuur te houden. Walerkainp Nieuwkoop begint woensdag NIEUWKOOP. Het nationale terkamp van de padvinders begint niet. zoals wij abusievelijk vermeld den. op donderdag 29 juli maar op woensdag 28 juli. De commissaris der Koningin in Zuid-Holland, mr. J. Klaa- sesz. hoopt het festijn om tien uui morgens te openen. Burgerlijke stand van Ter Aar TER AAR Geboren: Jacob z v J A i 't Veld en E Besemer: Covnelis H, z C P Turkenburg en M J Lankhaar. Johannes H. z v M den Bleker en J de Rooij. Albert J, z v A v Leeuwen en J de Kleer. Johanna M, d v Th C Egberts i K v Kessel. Ondertrouwd: A Schijff. 19 j en L Boekensteijn. 18 j; J A G v Engelen, 24 j en C A M Mank. 24 j Overleden: Angela J M van Eijk, 2 j. Duinentocht KATWIJK AAN ZEE Zaterdagmid dag namen ruim 450 mensen, voorname lijk badgasten, deel aan de duinentocht in het gebied van de N.V. Leidsche duinwater Mij. De parcoursen over 5, n 15 km vielen algemeen in de smaak. Na het volbrengen van de tocht kregen de deelnemers een fraaie me daille. Uit Katwijk vertrokken KATWIJK Vertrokken: J W Boole en gezin, v Koekoeklaan 21 n Leiderdorp; A K van Dijk-Ouwehand, v Ligusterstr 24 n Valkenburg (Z.H.); A Vermeer, v Rijnmond 109 n Vught; J Sinteur, v Bui- tensluisstr 37 n Leiden; F W H M Mer- kus. v Nieuwe Duinweg 36 n Slttard; M J Hali, v Tulpstraat 21 n Leiderdorp; F Koopmans, v Jan van Brakelsrtraat 38 n Den Haag; C A Kruijt, v Voorstraat 9 n Leusden; R F Matulessya. v Anjerstraat 4c n Kampen; J H Noteboom. v Jan van Brakelstraat 38 n Waddinxveen; W Geij- teman. v Frankenstraat 18 n Noordwijk. Hoog en laag water KATWIJK AAN ZEE Hoog water 3.21 en 15.49; laag water 11.38. Sfeer m 't gezin De ^Nieiuoe Leidse" er Wedvlucht De Zwaluw VOORSCHOTEN De postdulvenhou. dersvereniging De Zwaluw hield een wedvlucht met oude duiven van St Denies af. Afstand 386 km. Gelost 11.15 u. met NW wind. Aankomst le prijsduif 17.47.53, snelheid 979.22 m.p.m. Aankomst laatste prijsduif 18.23.08. snelheid 899.94 m.p.h. De prijzen van de eerste tien dui ven: J. A. Zandbergen 1; H H J van Klaveren 2, 5; A v d Eijkel 3, 8; P N van Wissen 4; A de Graaf 6: C Zwaan 7; J J Heyne 9; Fr Hendriks 10. Tevens werd een wedvlucht met jonge duiven gehouden van Vilvoorde af. Af stand 135 km. Gelost 6.50 uur met NO wind. Aankomst le prijsduif 8.58.12, snel heid 1044.30 m.p.h. Aankomst laatste prijsduif 9.20.26, snelheid 886.14 m.p.m. De prijzen van de eerste tien duivent F C van Heusdenl; gebr Belt 2, 7; J Schrijvers 3. H E M v d Voort 4, 9; P de Jong 5; A de Graaf 6; D Maat 8; Avd Eijkel 10. Burgerlijke stand van Voorschoten VOORSCHOTEN GEBOREN: Jo hanna, dv C de Ridder en G de Rui ter; Monique A J, P C den Hollander en J E v d Meule; Johannes H, zv P G Dle- pendaal en R W M v Dlnteren; Caroline F, dv J G Reijken en M v Ent; Carolus P G L M, zv A M Kostense cn Jvr C G M L M von Bönninghausen tot Herink- have; Geerdine S, dv T Groot en E Ver schoor; René H E, zv T J C Zonneveld en C Vermeulen; Marjolein J. dv W Eriks E Barnhoorn; Barbara, dv C Westhoek E E Verhagen; Simone P F dv C M J A v d Geest en F M Gcraerdts; Caro line P M E, dv L C A Gribnau en E J M Bierens; Arij P, zv P Tlnke en B L Landman: Bernardus F, zv M Schuch- hatd en M E Kemper; Maarten, zv T C Ouwehand en J Ravensbergen; Gyula B, G I Baranyai en W v Heusden; Petrus C A, zv L P Paassen en A M Koot; An dreas, zv J A Mous en S Nap; Arjan, zv J Portengen en D Bouma; Vincent, zv J W v d Toor nen S v d Linden; Lodc- wijk M L, zv L G L M Poell en A M F v d Braak; Ronald C J, zv J F Gcrrits en C L P Kneijboer; Thecla, dv T v d Hoek en L Kamphuis; Anna J, dv S J Beurze en C A Baak; Hendrik J, zv J Hol lander en A Kruyswijk: Wilhelmus J M zv W J M Olsthoorn en C P M Vogelaar; Elibertha G dv J Griffioen en J Voege- laar; Manuela J H, dv H A v Egmond en H Vermeer; Anita, dv H A M Rijsdijk; Marlies I, dv A Rijbroek en M C de Boer; John B, zv R A Hulscher en J B M Boe- zeman. ONDERTROUWD: A Nieuwpoort en M ten Bokkel: N H G Lelieveld cn J W M v Veen; H F M Schrama en A Caste lei n; J A Kokshoorn en G E v d Ham; T v d Krogt en H A M Rijsdijk; J Rinzema en W M Admiraal; J H v Polanen en HAM Soeters; J Schellcvis en T Rujj- tenbeek. GEHUWD: HTM Juffermans en A H M Alkemade; J Molenaar en E F J Duij- zers; A Leemans en B M H Zijl; A Nieuwpoort en M ten Bokkel; H Blanken en H C Hoeke; H C M Verdegaal en C C H Khijnenburg; R A Kooymans en R H Beaupain; H J Wissink en M J P v d Meer. OVERLEDEN T J Lastdrager, 7J; A H Kennis, ev A H de Haan. 46; M G Alting. wed v H N v Amerom. 78; L J A M Rebers. 67. C Vogelaar, 54; J J O v Bork, 9: J J Douwes. 80; J F Stikvoort, 67; J F Balfoort, 77. KATWIJK In het haast tot traditie geworden serie zomerwedstrijden had Quick aBoys De Graafschap als eerste tegenstander en het moet toor- den gezegd: het was een heel aantrekkelijke wedstrijd, waarin Quick Boys toch eigenlijk het meest de toon aangaf. De gasten in een opstelling met nieuwe aankopen speelden het spel heel goed, maar grepen vaak mis op de wat meer vloeiender aanvallen van de Katwijkers. Quick Boys startte met wind mee en zette direct felle aanvallen op, die echter door de rustige defensie der gasten werd opgevangen. In de zesde minuut kroop Quick Boys door het oog van de bekende naald toen Hartjes en Sweers (ex-NEC) beiden een goede kans misten. De Graafschap nam nu verder het mitiatieg, maar de Quick Boys-defensie greep bekwaam in. Quick Boys toonde weinig ontzag voor deze semi-prof voetballers en kwam steeds beter in. Met vloeiende aanvallen werd ook de goed ingrijpende keeper Hentenaar (ox-Heracles) aan de tand ge- oeld. Zo had een schot van Leen de Best in de 28e minuut een beter lot erdiend dan op de lat af te ketsen. Na en op en neer gaande strijd kwam dan vlak voor rust de openingstreffen, toen aen verrassende aanval de bal bij Jeroen de Hollander kwam. die niet aar zelde en Hentenaar met een strak schot het nakijken gaf 10. Na rust trok De Graafschap fel ten aanval, doch Quick Boys liet zich niet intimideren. Zo ontstonden voor oeide doelen veel gevaarlijke situaties. Quick Boys had veel pech, want goede com binaties en schoten werden vaak op 't laatst pas door de goed ingrijpende De Graafschap-defensie onschadelijk ge- In de tiende minuut werd het gelijk toen de Quick Boys-defensie een steekje bet vallen. Rechtbinnen Hartjes passeer de doelman Yerdoes met een strak schot (1—1). Quick Boys trok er goed aan. Goede kansen voor Leo Pluimgraaf, A. v. Leeuwen cn anderen strandden in de hechte De Graafschap-fuik. Vlak voor 't einde kwam Sweers nog, vla een voorzet van Jaski (ex-Zaanstreek), met ccn pracht schot uit de bus, dat keeper Ver- docs met een snelle reactie nog tot hoekschop kon verwerken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 9