S%S5
Puzzelhoek Buitenl. „verbindingen"
Nijenrode uitgebreid
Hoekendijks appèl nodig
maar te eenzijdig
VAKANTIEADRES
Opmerkelijk rapport
over Latijns - Amerika
Dissertatie
niet naar
oaniermolen
Uw probleem
is het
onze
Wat dominees vinden
van vrouw-in-het-ambt
MAANDAG 26 JULT 1965
woord voor var
idaag
In deze maanden van vakantie wordt de natuur herontdekt.
Honderdduizenden, die het grootste deel van het jaar niet
anders zien dan steen en nog eens steen, die weinig anders
opsnuiven dan het afgewerkte roet van de industrie of de
uitlaatgassen van auto's, ontdekken, dat er toch nog iets
anders bestaat, dat de bomen en het gras zo groen zijn en
dat de geur van de bossen bedwelmend kan zijn. Dat er, zelfs
in een dichtbevolkt en volgebouwd land als het onze, nog
wijde vergezichten zijn en dat men nog kan verdwalen in de
oerbossen van Drenthe of op de heidevelden van de Veluwe
Een gevoelige ziel. die graag de dingen tot een wat hoger
niveau wil verheffen, die vatbaar is voor religieuze aan
doeningen, heeft in zo'n vakantie goede ogenblikken, ver van
een drukke samenleving, waarin de één nog harder holt dan
de ander en waarin de één de ander het liefst onder de voet
tril lopen om eigen haan koning te doen kraaien. Als zo
iemand iets van de Bijbel weet, denkt hij aan een psalm,
waarin het gaat over de natuur. De interpretatie van zo'n
psalm, het overbrengen van wat er staat naar hogere sferen,
ligt dan nogal voor de hand. Wat denkt u bijvoorbeeld van
een natuurtafereel als beschreven in Psalm 65? „De heuvelen
omgorden zich met gejuichde landouwen zijn bekleed met
kudden, de dalen tooien zich met koren." U ziet het voor uw
ogen, een natuurschildering, die reikt aan het volmaakte en
die u altijd voor ogen zoudt willen houden. O nee, laat niemand
er een domper op zetten. Maar leest u wèl de gehele psalm.
Het gaat daarin namelijk over heel wat méér dingen dan
Vanavond lezen wij: 1 Corinthiërs 2 vers 6 tot en met 16.
Samensprekingen
op Soemba
afgebroken
ZWOLLE De Vrijgemaakte Ker
ken van Soemba (groep-Zwolle) heb
ben de samensprekingen met de
Soembanese Kerken afgebroken. Aan
leiding van dit besluit is het feit, dat
een van de gemeenten van deze groep
kortgeleden op eigen houtje de over
stap naar de Christelijke Soembanese
Kerken heeft gemaakt.
AMSTERDAM Het is heel
Gelijk wij enkele weken geleden be- duidelijk, dat kerkelijk en theo-
richtten. is er vorig jaar een samensp» I
king geweest tussen de Christelijke
Soembanese Kerken, die ontstaan zijn
uit zendingsarbeid van de Gereformeer
de Kerken in Nederland, en de Vrijge
maakte Kerken (groep-ZwolleVolgens
het Zendingsblad van de Gereformeerde
Kerken was men van beide kanten zeer
tevreden over de sfeer van de ontmoe
ting en over de reeds bereikte resultaten.
Het kerkblad van de gereformeerde
kerk (vrijgemaakt) van Zwolle ..Onder de
lelie" deelt echter mee. dat het eerste ge
sprek al vastliep op het eerste agenda
punt: de schorsing van ds. S. J. P. Goos-
sens in 1938. Punten als de herziene kerk
orde, -de oecumenische beweging
tucht
geweest.
De overgang
nog niet
de gemeente Mangili
vond volgens „Onder de lelie" haar aan
leiding in een tuchtzaak. die interne
moeilijkheden ten gevolge had.
Air France. Lufthansa en Japan Air
lines hebben een akkoord gesloten inzake
gezamenlijke exploitatie van hun pool-
routes tussen Europa en Japan. Per week
zullen acht retourvluchten worden ge-
In Kentucky zijn bij een auto-ongeluk
acht leden van een gezin om het leven
gekomen.
fïi-iiisiroor<fpu;srl
•- Laat prediking maar ouderwets zijn
Prof. Van Niftrik
bij afscheid
13. schermwapen. 14. eind. 15. boom. 16.
ontkenning (Engi. 17. water in Friesland.
18. duw, 19. een zekere. 20. voorschrift.
21. gast 22. scheik. element (afk.), 23.
oplopende vlakte. 25. voldoende, 27.
tweetal. 28. gemeente in Friesland.
Verticaal: L muzieknoot. 2. herkau
wend dier v.h. geslacht der hertachtigen.
3. sluwheid. 4. sluiskolk, 5. kweken, 6.
voorvoegsel. 8. in de richting naar
wmlaafc. 9. specerij. 10. stad in Bretagne.
11. gevlochten koord. 12. gem. in Limb..
15. dwalen. 18. jongensnaam, 19. verdie
ping, 21. iemand de achting geven, welke
hem toekomt, 24. paard, 25. gebod, 26.
pers. voorn aamw.
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal: 1. Emmerik-Hl.. 2. een-
maal-ei. 3. Ria-Anna-ra. 4. Levi-dop-Ta.
5. odol-alpen. 6. Oene-meent. 7. s.l.-deer-
ree. 8. derde-Abel, 9. onderling.
Verticaal: 1. eerloos-do. 2. mei-edelen.
3 Mn-avond-R.D 4. email-Eede. 5. rand-
A.M.-eer. 6. ia-nol-er-al. 7. klapper-Bi. 8
Herten-een, 9. liaan-telg.
BREUKELEN Nijenrode.
het Nederlands Opleidings Insti
tuut voor het Buitenland (NOIB)
heeft tijdens de uitreiking van
de diploma's bekendgemaakt,
dat het instituut een verbinding
heeft aangegaan met de univer
siteit van Oregon in de Verenig
de Staten. Ook behaalden in het
afgelopen studiejaar Nederlandse
uitwisselingsstudenten aan vijf
verschillende Amerikaanse uni
versiteiten de baccalaureaats-
I graad.
De rector, dr. E. B. J. Postma, me-
jmoreerde in zijn toespraak het ver
zoek van een aantal hoogleraren om
op Nijenrode een proef te nemen met
een studie voor een baccalaureaats-
graad in de z.g. business administra
tion. Ook bracht zij in herinnering de
meer bevredigende subsidie regeling,
die per 1 januari 1966 zal worden
vastgesteld.
W9Zee: M. J. Poelmans, Rotterdam:
A. J. C. M. Rethans. Delft: R. Th. v. d. Ven.
Den Haag; W. J. Aalders. Den Haag: J. v. d.
Bosch. Naaldwijk; N. J. Bruidegom. Sassen-
Rotterdam; S. N. v. Grieken. Goes;
brecht. Wassei
Katwijk ad. Rijn: J. Moerland, Rotterdam:
H. J. v. Rumpt, Stad a. 't Haringvliet: A. W.
T. Schoevers. Den Haag: H. A. Spandaw.
Den Haag: K. R. J de Waal. Sluiskil: J. C.
de Wetering. Schiedam.
Eenjarige commercleel-technlsche cursus
C. T.-c
J. W.
Den Haag.
Dringend verzoek, uw vekentieedres
VIA DE UIT DE KRANT
GEKNIPTE BON,
die wij geregeld op de advertentie-
Kreukelen
De diploma uitreiking had plaats op
de „Commencement" dag van Nijenrode
op historische grond, namelijk in de kerk
te Breukelen. waarvan de geschiedenis
al zeven eeuwen met die van het kasteel
Nijenrode verweven is. Spreker was prof.
dr. D. C. Renooij, directeur van de Alge
mene Bank Nederland N.V. en hoogle
raar in de staatshuishoudkunde.
Dr, ir. F. Q. den Hollander reikte
mens de Royal Society of Arts een grote
zilveren medaille uit aan student J. I.
van Baal. voorzitter van de campuscom
missie. De heer M. Spruytenburg reikte
namens het Nederlands centrum van di
recteuren de „marketing prijs" uit adn
de heer P. J. Driessen. Namens de Ame
rikaanse Fulbright Professor David Stern
werd de citizen-ship-award toegekend
aan H. Ph. H. Haverkort en tenslotte kreeg
student K. St. Koelman de ƒ3.600,-
de Hunter Douglas prijs uit handen
de heer Walter Liebert. directeur van
Hunter Douglas Holland. Deze beurs is
bestemd voor verdere studie.
Er werden dit jaar 162 diploma's uit
gereikt, zodat het totaal aantal afgestu
deerden van Nijenrode op het ogenblik
1902 man bedraagt, verspreid over zeven
tig landen.
logisch Nederland Hoekendijk
met „gemengde" gevoelens, zoals
dat heet, ziet vertrekken. Bij
sommigen heerst een gevoel van
opluchting, bij anderen een gevoel
van diepe teleurstelling. Neder
land was voor hem te klein; hij
moet zijn vleugels breder kunnen
uitslaan, heet het bij de laatsten,
als men al niet meent dat Hoeken
dijk eigenlijk is weggewerkt.
Aldus prof. dr. G. C. van Niftrik
in het tijdschrift Kerk en Theologie.
Prof. dr. J. C. Hoekendijk, die hoog
leraar te Utrecht was, maar nu
naar New York is vertrokken, lokte
nog al eens kritiek uit vooral waar
het ging om zijn ideeën over de
ouderwetsheid van de kerk.
In zijn afscheidswoord schrijft
prof. Van Niftrik, dat het hem on
mogelijk is, om slechts een paar
vriendelijke woorden uit te spre
ken „om dan met een heimelijke
zucht van verlichting tot de orde
van de dag over te gaan". Hoeken
dijk is te belangrijk, om hem met
een paar „unverbindliche" woorden
uit te luiden. Prof. Van Niftrik
schrijft dan:
Hoekendijk is een modern mens. Hij
toornt tegen de ouderwetsheid van de
kerk. De kerk functioneert niet meer
in het moderne leven door haar eigen
schuld. De kerk leeft te introvert. De
theologen hebben te weinig kennis
van het leven en denken van mo
derne mensen. Kerk en theologen ne
men het feit van de saecularisatie veel
te weinig ernstig. De kerk schijnt er
nog geen begrip van te hebben hoe
zéér de moderne mensheid is gesaecu-
lariseerd. De kerk evangeliseert nog
altijd op de wijze van: afgedwaald
kind, keer weer!, en schijnt niet te
beseffen, dat moderne mensen geen
verloren zonen zjjn, maar kinderen
en kleinkinderen van de verloren
zoon, in het verre en vreemde land
geboren en getogen zonder enige heu
genis aan het „vaderhuis". Daarom
moet de kerk haar gehele uitrusting
en toerusting veranderen. Er moeten
ONDERWIJSVERNIEUWING OP
NEDERLANDSE ANTILLEN
WILLEMSTAD Op het Ogen-1 voertaal en de duur van het basisoi
blik brengt een tweetal Nederlan-j0*™1''5,
ders een oriëntatiebezoek aan del Zowel op Curasao als op Aruba is
Nederlandse Antillen om het on- j men begonnen met een opleiding voor
(Van onze kerkredactie)
nieuwe vormen vaji gemeenteleven
gezocht worden. Hoekendijk pleit
vooral voor de huisgemeente. De geo
grafische indeling is volmaakt uit de
tijd.
Vastgeroest
Dat zijn allemaal dingen, die be
dacht en overwogen moeten worden,
aldus prof. Van Niftrik. Laten wij
eerlijk toegeven, dat wij soms zo vast
geroest zitten in de vertrouwde gang
der dingen, dat wij reeds geprikkeld
zijn, wanneer het nut, de efficiency
die gewone gang wordt betwij
feld. Het is goed, dat Hoekendijk de
onrust en hopelijk ook een nieuw
vragen en experimenteren er bij ons
ingebracht heeft.
Ondertussen is hier méér in het
geding. En dat verklaart de „gemeng
de" gevoelens, waardoor het vertrek
van Hoekendijk wordt begeleid. De
critiek op de empirische kerk is bij
Hoekendijk zó fel, dat het volkomen
begrijpelijk wordt, als de hem toe
gewijde studenten aarzelen en meest
al weigeren gewoon dominee in de
Hervormde Kerk te worden. Zij aar
zelen toch al; niet alleen in Utrecht,
maar ook aan de andere universitei
ten. Wanneer de kerk nu zó fel be-
critiseerd wordt en zó in het zon
netje wordt gezet, kan het men moei
lijk geestdriftig voor het wondere
ambt bij de leerlingen verwachten.
Rohinson
Prof. Van Niftrik ziet een samenhang
issen de wat hij noemt eenzijdige kijk
an zijn collega Hoekendijk op de kerk
diens kritiek op Barth en waardering
an de Engelse bisschop Robinson (Eer-
jk voor God). Volgens Hoekendijk blijft
len met Barth in de kerk steken. Barths
theologie heeft volgens Hoekendijk eer
sterk inkapselend effect.
De waardering voor Robinson. Bult-
;ann, Tillich berust op het feit, dat deze
theologen hun positie van man-vai
kerk „alterneren": kijken er in eer
zettelijke, kritische, vervreemding
buiten tegen aan en vangen daar de
>p. Robinson c.s. zeggen ons: „g
eens hier staan, buitenshuis, en bekijk
de supposities die daar binnen gelden nu
nog eens: is het nu zo vreemd, dat men
daar niet aan wil?" (Wending, 1963. blz.
aldus de Amsterdamse hoogleraar.
derwijs aldaar'te bestuderen en te
reorganiseren. Zo verblijft sinds
enkele dagen de Rotterdamse
hoogleraar prof. dr. F. W. Prins
op Curagao om in opdracht van de
Unesco de Antilliaanse regering
van advies te dienen inzake ver
nieuwing van het onderwijs al
daar. Prof. Prins is buitengewoon
hoogleraar aan de Nederlandsche
Economische Hoogeschool.
Prof. Prins heeft eerst een drietal
maanden in Suriname doorgebracht.
Hij heeft zich daar beziggehouden
met de vraagstukken betreffende de
samenstelling van een algemeen leer
plan ten behoeve van het lager on
derwijs en de oprichting van een
universiteit in Paramaribo.
Voertaal
Geslaagden
De geslaagden het -NOIB zijn
In 1964 werd onder leiding van
1 prof. Prins een commissie gevormd,
j die tot taak had het lager onderwijs
op de Nederlandse Antillen te reorga- ,VT}T17AT
niseren. Belangrijke kwesties hierbij
het vormen wel het probleem van de
de middelbare akte pedagogiek. In
november keert prof. Prins naar Ne«
derland terug.
De tweede onderwijsman, die dezer
dagen op Curagao is aangekomen,
ir. W. J. L. Bloem. Ir. Bloem is door
de Nederlandse regering aan de Antil
liaanse regering beschikbaar gesteld
om haar van advies te dienen bij de
bouw en inrichting van een protes
tantse lagere technische school op
Curagao. Deze wordt door de stichting
protestants nijverheidsonderwijs op
gericht.
Ir. Bloem is gewezen coördinerend
inspecteur van het nijverheidsonder
wijs en voorzitter van de outilage-
commissie voor technisch onderwjis.
Parlementariërs
maken studie
van Talmoed
berg. Leidschendar
Beroepin gsiverk
NED. HERV. KERK
Wegwijs in de wijsbegeerte. Een aan
sporing tot zelf filosoferen, door prof. dr
C A van Peursen. Derde herziene druk.
Uitgave H J Paris. Amsterdam. (154 blz
ƒ7.001
In de greep van de Kreeft, door B J
Kleymens. Zodiac-mysterie. Uitgave N V
W. van Hoeve. 's-Gravenhage <121 blz..
ƒ4.50.
Baratzeartea. Een Baskisch avontuur ol
de roman van een schrijver, door Johan j Benoemd tot hulppred. te Willemsoord:
Daiane. Tweede druk. Uitgave Manteau. H. J. Trommel. a.s. em. pred. te Nieuw
Den Haag. <280 blz.. ƒ5.90). Weerdinge.
(Van onze kerkredactie) miljoen protestanten in vah's getuigen en derge-
Latijns-Amerika zullen lijke groepen enerzijds
ir 9s' ~Z- umt't ziJn' Thans zijn dat er en wat hij noemt de
Katholieke Kerk heeft njet meer dan veertien „historische protestantse
in de twintigste eeuw in miljoen, terwijl het er kerken" anderzijds.
Latijns-Amerika nu al aan begin van deze
meer mensen aan dc eeuw nog maar hon- De eersten verwijt hij
Reformatie verloren, dan derdduizend waren. „onsmakelijke straat-
in geheel Europa in de Belangrijker echter, propaganda" en de ver-
Reformatietijd. Dit heeft dan de cijfers van het spreiding van „rauw
de jezuïetenpater Pru- rapport van deze Colum- anti-papisme". De „his-
denrio Damboriena, die biaanse rooms-katholieke torische kerken" (baptis-
hoogleraar is aan de hoogleraaris de rustige, ten, episcopalen, luthera-
Xaverius-universiteit te objectieve wijze, waarop nen. methodisten, pres-
Bogota (Columbia) uit- hij deze ontwikkeling byterianen) prijs hij ech-
gerekend. analyseert. Hij verhult ter om hun evangelisa-
De bevolking van La- de feiten niet en be- tiemethode, omdat zij de
tijns-Amerika neemt schuldigt de protesten- persoonlijke contacten
jaarlijks toe met 2,6 pro- ten er evenmin van, dat serieus nemen en niet
cent. Het protestantisme zij schapen stelen". Hij beledigend optreden je-
stjjgt per jaar met vijf- doet geen appèl op de gens het priesterschap
tien procent. Er z\jn in regeringen, om de pro- en het religieuze leven
Latijns-Amerika 130 pro- testantse zendelingen van de rooms-katholiek.
testantse bijbelscholen. uit te bannen Met genoegen ver
meer dan duizend pro- Wat voor de rooms- meldde pater Damborie-
testantse middelbare katholieke benadering na ook, dat in de boek
scholen. driehonderd van het protestantisme handels van de „histo-
protestantse tijdschrif- in Latijns-Amerika al rische kerken" ook ob-
ten. aldus pater Dambo- evenzeer een novum is. jectieve voorlichting
riena. is dat pater Damboriena over bijvoorbeeld het
Hu voorspelde, dat cr onderscheid maakt tus- Vaticaans concilie ver-
binnen vijftig jaar vijftig sen mormomen, Jeho- krijgbaar is.
UTRECHT Vijf jaar gele
den promoveerde ds. C. A. de
Ridder, thans studiesecretaris
van het Nederlands Protestants
Convent, tot doctor in de theo
logie op het proefschrift „Maria
medeverlosseres?" Pas enkele
weken geleden is de Duitse
vertaling van dit proefschrift
'crschenen.
In De Protestant vertelt dr.
De Ridder, dat hij zich in de
loop der jaren wel eens heeft
afgevraagd, of de klimaatsver
andering in de rooms-katholie-
ke theologie publikatie van de
ze vertaling niet zinloos heeft
gemaakt.
„Maar nu ik het slothoofdstuk
van de constitutie over de kerk
(een verklaring van het concilie
over de plaats van Maria in het
heilsbestel. Red.) nog weer eens
goed heb nagelezen, moet ik
toch de verzuchting neerschrij
ven: helaas, mijn boek is nog
niet verouderd.
Het mag tegennatuurlijk
schijnen voor een schrijver zo
iets te zeggen, maar toch had ik
met veel genoegen de restanten
van de Nederlandse uitgave
naar de papiermolen gebracht,
indien de hoop van Berkouwer
in vervulling was gegaan: dat
het concilie de weg naar een
nieuw Mariadogma voorgoed
zou toesluiten.
Het concilie heeft die weg
niet toegesloten, zelfs de toe
gang niet vernauwd, eerder wat
breder gemaakt", aldus dr. De
Ridder in De Protestant.
Een dertigtal leden
van de Knesset, het Israëlische par
lement, komt sinds kort wekelijks
bijeen om de Talmoed te bestuderen,
de eerbiedwaardige eeuwenoude ver
zameling wetten en overleveringen
van de schriftgeleerden uit Jezus'
tijd.
Jan de Hartog
verdwijnt uit
Houston
(Van onze speciale verslaggever)
ROTTERDAM Bij zijn aankomst
zaterdag met het passagiersschip Rotter
dam uit New York vertelde de Neder
landse schrijver Jan de Hartog dat hü
Houston gaat verlaten. Zoals bekend
schreef de gevierde auteur er een boek
over het arinenziekenhuis, dat nogal wat
opzien baarde. Veel Amerikanen namen
het hem kwalijk dat hij de onthutsende
toestanden in de ziekenzalen aan de kaak
had gesteld, na samen met zijn vrouw
een half jaar als vrijwillige verpleeg
hulp te hebben gewerkt.
De oplage van het boek. dat The Hos
pital heet. is voor Amerikaanse begrip
pen niet zo'n groot succes geworden. Er
werden 24.000 exemplaren van verkocht,
waarvan de opbrengst in een speciaal
noodfonds is gestort. Overigens zijn de
patiënten van het armenziekenhuis ir
een nieuw gebouw in Houston onder
gebracht. Het beroep van Jan de Hartog
op het geweten van de Amerikanen heeft
ook nog een andere uitwerking gehad.
Er is niet langer een schreeuwend tekort
aan verpleeghulpen, omdat zich vol
doende mannelijke en vrouwelijke vrij
willigers hebben aangemeld.
In Nederland heeft De Hartogs boek
Het Ziekenhuis in vertaalde versie
een oplage van 12.000 exemplaren ge
haald. De schrijver, die twee maanden ir
ons land zal blijven, zal met de organi
satie van Quakers, waarvan hij lid is
overleggen welke bestemming aan d<
royalties moet worden gegeven.
Laat ik nu ten afscheid mogen zeggen,
dat ik mij deze positie heel goed kan in
denken en zelfs probeer die ook 1.1 te
nemen. Maar als ik dan. alternerend van
buitenaf probeer antwoord te geven,
merk ik dat ik dat eerlijk alleen van
binnenuit doen kan. Anders gezegd: dan
merk ik. dat het antwoord, dat bv. Robin-
Paul van Buren geven, niet het bijbel-
kerugma is. Nog weer anders gezegd:
het kerugma breekt ook onze vanzelf
sprekende moderne overtuigingen en
denkvormen.
Kortom: ik groei steeds meer toe
tar de overtuiging, dat de kerkelijke
prediking het maar op zich moet ne
men „ouderwets" te zijn. Ik zal zoveel
mogelijk de aansluiting bij het moder
ne denken zoeken en proberen het
evangelie in de eigentijdse denkvor
men te vertolken, maar zie steeds be
ter, dat het evangelie „eigen" denk
vormen met zich mee brengt. M.a.w.:
ik kan mij aan de tale Kanaans niet
ontworstelen en heb het gevoel dat
zulks ook niet mag en kan. Als men
het wel doet, loont men grote kans
het eigenlijke te verliezen.
Luiheid
Is het nu luiheid, als ik het aan de
Heilige Geest wil overlaten dit vréémde
evangelie aan moderne harten duidelijk
te maken? Hoekendijk moet 'het mij niet
kwalijk nemen: maar ik vind de kerug-
i-vertolking van Robinson en Paul van
Buren ronduit een vervlakking. Hier kan
ik de bijbelse boodschap in zijn volheid
werkelijk niet meer terugvinden.
Aan het slot van zijn artikel schrijft
prof. Van Niftrik: „Ik heb diep respect
voor de apostolaire bewogenheid, de
geleerdheid, de belezenheid van Hoeken
dijk. De uitwerking van zijn onderwijs
gaf mij reden tot bezorgdheid. Toch heb
ben wij wekstemmen als die van Hoeken
dijk hard nodig. Als die wekstem nu
j niet zo eenzijdig was geweest".
Koeien van Basan
in Zuidwolde
ZUIDWOLDE De leek zal
het wel altijd van de dominee
blijven verliezen, zelfs als het
gaat over koeien en varkens. Dat
is ook weer aan de kerkeraad
van de gereformeerde kerk in
hel Drentse Zuidwolde gebleken
toen de predikant, ds. W. JVf. de
Bakker op de kansel sprak over
..logge koebeesten" en ongema
nierde varkens".
De ouderlingen onderhielden
de dominee hierover en haalden
de woorden van een deskundige
aan, die over koe schreef: „de
adel straalt er vanaf". Ook het
varken hebben zij in ere her
steld. Hoewel de boosdoende
predikant ten Volle overtuigd
zegt te zijn. heeft hij dit toch
- -niet toegegeven. Immerswat
zegt Petms over het varken en
wat Amos over de koeien van
DEN HAAG Bij K.B. is benoemd tot
hoogleraar in de faculteit der genees
ten van de voornaamste taken, waar- <Unde aan de Rijksuniversiteit in Utrecht,
over de Knesset zich geplaatst ziet, om onderwijs te geven in de fysische la-
is de hervorming van de wetgeving byrinthologie. drs. J. J. Groen, thans
op het landeigendom. Daarom heb- gewoon lector aan deze universiteit,
ben de dertig politici besloten eerst ,.B K is a,an dr- T van, der Verght op
het desbetreffende Talmoedtractaat j ^erl®enp.A's
bestuderen, om zo te weten te to-Liv„|iteit GrLingen. met daSfe
men, hoe de oude Joden over land- tuiging voor de in deze betrekking ver
eigendom dachten. leende diensten.
Nederlandse invloed
in Chr. Ref. Church
GRAND RAPIDS Dat de
Nederlandse invloed in de
Christian Reformed Church nog
altijd groot is, blijkt uit de lijst
van kandidaten, die onlangs be
roepbaar werden gesteld, in het
orgaan van deze kerk The Ban
ner. Van de 32 kandidaten
wordt in negen gevallen ver
meld, dat zij in de Nederlandse
taal kunnen preken, terwijl van
negen anderen wordt gezegd,
dat zij een gesprek in het
Nederlands kunnen voeren.
Er bestaat trouwens altijd nog
het Nederlandstalige blad De
Wachter in de Christian Reform
ed Church, terwijl in deze bla
den druk geadverteerd wordt
met grammofoonplaten Dutch
congregational singing", „no n-
rhytmic Psalms" vanuit Urk en
Genemuiden in Nederland. Van
tijd tot tijd vinden er in Grand
Rapids zelfs nog kerkdiensten
in de Friese taal plaats
Brieven die niet z(jn voorzien
van naam en adres kunnen niet
in behandeling worden genomen.
Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten in af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden ingeslo
ten.
Vraag: Elk jaar in augustus hebben
wij in de kelder rode mieren, die na
een bepaalde tijd vleugels krijgen.
Wij hebben al verschillende middelen
gebruikt maar tot nu toe zijn ze elk
jaar teruggekomen. Wat is er voor
middel om ze te verdelgen?
Antwoord: Het beste is de nesten
van de mieren te vernietigen met
inhoud en al. eieren, larven, enz. U
kunt de nesten vinden door de paad
jes na te gaan waar de mieren
geregeld lopen. Heeft u het nest, dan
kan u dat begieten met kokend water.
Is het een groot nest, dan moet u het
open maken en bestrooien of bespui
ten met een insecticide. U kunt ook
de mieren zelf gebruiken om nest met
inhoud te vernietigen door het vol
gende mengsel uit te strooien: 100
gram fijne borax en 50 gram bloem
van zwavel, droog mengen en 's
avonds bij droog weer strooien. De
mieren brengen dan zelf dit mengsel
in het nest. U moet dit enige avonden
herhalen. Het middel is voor de mens
onschadelijk.
Vraag: Onze buurman, die 2me
ter afstand van onze deur woont,
exploiteert een kalvermesterij en
houdt ook varkens op de mestvaalt,
die 15 cm afstand van de huizen
verwijderd is. Kan hij nu verplicht
worden zijn stal schoon te houden,
wat m i. de stank al aardig zou
verminderen? De stank is verschrik
kelijk. Bij welke instantie kan men
zijn beklag doen?
Antwoord: Het beste is de gemeen
telijke gezondheidsdienst te waar
schuwen, desnoods het ministerie van
sociale zaken en volksgezondheid in
Den Haag. Ook kan men procederen.
Vraag: Kunt u mij de volgende
weerkundige termen uitleggen: 1) Ge
middelde etmaaltemperatuur. 2) ge
middelde overdagtemperatuur, 3)
vorstdag. 4) ijsdag. 5) zomerse dag, 6)
tropische dag. 7) betrokken dag. 8)
heldere dag. 9) vochtige dag?
Antwoord: 1) Het gemiddelde van
24 aflezingen pgr etmaal. 2) gemid
delde van aflezingen om 8.14 en 19
uur plaatselijke tijd, 3) dag met
gemiddelde minimumtemperatuur be
neden 0 graden Celsius in de meteoro
logische hut op 2.2 meter hoogte. Een
nacht met nachtvorst is lang niet
altijd een vorstnacht. Bij echte nacht
vorst treedt de vorst dicht bij de
grond op, terwijl de temperatuur op
2,2 meterhoogte boven nul kan blij
ven. 4) Dag met maximumtempera
tuur beneden 0 graden. 5) dag met
maximumtemperatuur boven 25 gra
den, 6) dag met maximum boven 30
volgens waarnemingen om 8,14 en 19
graden. 7) dag waarop de bewolking
uur gemiddeld meer dan 80 procent
van de hemel bedekt, 9) dag met
gemiddelde relatieve vochtigheid van
meer dan 75 pet., op een dergelijke
dag behoeft niet altijd neerslag te
vallen.
Vraag: Wat is de functie van een
diafragma op een camera? Heeft een
projector voor films, .of dia's die.
Antwoord: Een diafragma op een'
fotetostel of een filmcamera heeft ten
doel de hoeveelheid invallend licht te'
regelen. Bij totale opening valt het
maximum aan licht naar binnen, doch
wanneer we de lensopening door
middel van het diafragma verkleinen,
dan wordt de hoeveelheid binnentre
dend licht steeds kleiner. Daarnaast
wordt ook door optische werking de
scherptediepte van de opneming ver
groot. Op projectors voor films en
dia's vindt men zo'n diafragma niet.
aangezien men hier juist een maxi
mum van licht door de lens naar
buiten wil laten treden en een dia
fragma alleen maar nadelig zou zijn.
Vraag: Ik heb een zilveren gulden
van 1940. waarvan het omschrift aan
de voorzijde is weggeslepen en veran
derd in „Wilhelmina in Londen". De
beeldenaar van de Koningin is voor
zien van gegraveerde helm met kin
band. Hoeveel van deze guldens zijn
er gemaakt en wie heeft daartoe
opdracht gegeven? Voor wie waren ze
bestemd? Heeft deze gulden nu waar
de?
Antwoord: Inderdaad zijn er in de
bezettingstijd meer van dit soort
exemplaren vervaardigd uit bestaande
vooroorlogse guldens. Echter niet zo
zeer op bestelling of in opdracht van
de illegaliteit dan wel vermoedelijk
door onderduikers of anderen, die tot
werkloosheid waren gedoemd en een
goede werkzaamheid zochten. De
waarde als curiositeit hangt geheel in
de lucht. Het vakmanschap heeft
hierop grote invloed. Wij zouden
zeggen: een gulden of vier a"
goed exemplaar betreft.
s het e
RAPPORT WERELDRAAD
Protestante minderheden
hebben het moeilijk
LONDEN In de Engelse Presbyteriaanse Kerk is een enquête gehouden
onfier de predikanten naar hun ervaringen met de vrouw-in-het-ambt. Deze
kerk kent wel vrouwelijke ouderlingen (575 tegen 414 in 1957), maar geen
vrouwelijke predikanten.
Sommige predikanten zagen louter voordelen in het toenemen van het
aantal vrouwelijke ouderlingen. Anderen beschouwden het als een teken van
toenemende vrouwelijkheid van de kerk.
In het algemeen laat de enquête zien. dat vrouwelijke ouderlingen hun
werk serieuzer doen. dan hun mannelijke collega's, maar dat toch veel predi
kanten zich tegen hen blijven verzetten. Hun verzet wordt vaak gemotiveerd
met de vrees, dat de vrouwelijke ouderling gevolgd zal worden door de
vrouwelijke predikant.
Enkele argumenten provrouwen leren de mensen beter kennen. Zij vor
men een perfekt werkende inlichtingendienst, waardoor de dominee direkt
weet, waar zieken zijn in zijn gemeente. Ze spreken recht op de man af en
sporen mannelijke ouderlingen aan door hun voorbeeld.
Aan de andere kant: de vrouw-in-het-ambt staat nog al eens op gespannen voet
met het ambtsgeheim. Zij neemt het altijd voor vrouwen op en het ergste is het
voor mannen, die samen met hun eigen vrouw in de kerkeraad komen te zitten.
Aldus de dominees in de Engelse Presbyteriaanse Kerk. De grote zuster van deze
kerk. de Kerk van Schotland, heeft nu ook de vrouw het recht toegekend om
ouderling te worden, zij het dat de classes dit synodebesluit nog moeten goed-
GENèVE In een rapport, dat nu
circuleert onder de stafleden van de
Wereldraad van Kerken, heeft ds.
Glen Garfield Williams een boekje
opengedaan over de „benauwende"
economische situatie, waarin de klei
ne protestantse groepen in België,
Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Spanje
en Portugal nog steeds verkeren.
Ondanks de welvaartsgolf is de
levensstandaard van de arbeiders in
deze landen nog steeds beduidend
lager dan die van andere groepen,
aldus ds. Williams, en dat terwijl de
protestantse kerken daar tuist arbei
derskerken zijn.
De kosten van deze kerken zijn de(
laatste tijd echter enorm gestegen.
voornamelijk de kosten, die bestemd
zijn, om hun verschillende sociale
instellingen (met name tehuizen voor
zieken, bejaarden of kinderen) te
handhaven. Deze instellingen zijn
voor een belangrijk deel ontstaan in
een tijd. toen de betrokken minder
heidskerken financieel nog niet op
eigen benen stonden en werden on
dersteund door zendingsorganisaties
in het buitenland, vooral in Groot
Britannië en de Verenigde Staten.
Het gevolg is, dat de predikanten
onderbetaald zijn, de kerkgebouwen
niet behoorlijk onderhouden kunnen'
worden, weinig kandidaten tot de
dienst zich melden en de kerken
geleidelijk hun contact met hun om
geving verliezen. Terwijl het oecume
nisch klimaat juist ongedachte moge
lijkheden biedt, missen de protestan
ten in deze landen de middelen, om
ze te benutten.
De conclusie van ds. Williams, die
Europees secretaris is van de afdeling
voor Interkerkelijke Hulpverlening
van de Wereldraad, luidt, dat men bij
de Interkerkelijke Hulpverlening
West-Europa niet rnoet vergeten. Hij
suggereert vooral leningen op langere
termijn.
Ds. A. Kentie 67)
overleden
(Van e
onzer medewerkers)
LUNTEREN Op 67-jarige leeftijd
is in zijn woonplaats te Lunteren
overleden ds. A. Kentie, hervormd
emeritus-predikant.
De overledene werd in 1898 in Wou-
drichem geboren. Hij studeerde aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht. In
1930 werd hij kandidaat in Noord-
Holland. Zijn eerste gemeente was die
van Haamstede, waar hij op 12 april
1931 in het ambt werd bevestigd. Na
zes jaar vertrok hij naar Sneek. In
1947 moest hij om gezondheidsredenen
naar een kleinere gemeente; dat werd
Tzum.
Op 1 juni 1961 ging ds. Kentie met
vervroegd emeritaat, eveneens om
gezondheidsredenen. Hij bekleedde
in Friesland verschillende functies.
