Zo'n mooi huis breken wij
niet af, zeiden de slopers
hKamer
Holland Festival roept ook
ditmaal weer vragen op
APELDOORN GAAT OPTREDEN TEGEN
300 CLANDESTIENE BOUWERS
Gezin wacht in angst op
eind bouwvakantie
Verdere groei
Interlinie
Luns en de badmeester
1
ZATERDAG 17 JULI 1965
(Van een onzer verslaggevers)
UDDEL Met spanning wacht
veehandelaar Reyer Bronkhorst (56)
van de Harderwykerweg in het Ve-
luwedorp Uddel het eind van de
vandaag begonnen bouwvak-vakan
tie af. Het is hem begin deze week
aangekondigd: na afloop van de va
kantie zal een deel van zyn land
huisje, dat hy vyf maanden geleden
op eigen grond voor 60.000 gulden
liet bouwen worden afgebroken. Op
last van de gemeente zal zijn riante
woning moeten worden omgebouwd
tot een bedrijfsruimte omdat hij
voor de bouw van een woonhuis
geen vergunning heeft.
Een paar dagen geleden kwamen
ze, zegt Reijer: zes slopers en een
paar mensen van gemeentewerken.
Ze hadden opdracht de heide dak
kapellen, het halkon en enkele mu
ren binnenshui? weg te breken. Op
de weg stond het zwart van de men
sen. Veel buurtbewoners, die had
den gehoord van de plannen van
de gemeente met de woning van
Reijer. Want de avond tevoren was
hem de sloop al aangekondigd.
„Natuurlijk, dat was een slag voor mij.
Maar toch heb ik er geen minuut minder
om geslapen. Pas de volgende ochtend
werd ik wat zenuwachtig. Ik had twee
cognacjes nodig om er bovenop te ko
men". zegt hij. Toen kwamen de slopers
met bun vrachtwagen. Ik dadit: nu gaat
het gebeuren. Maar toen ze er waren
weigerden ze te beginnen. Twee van her
namen al direct de bus terug naar Apel
doorn. Zo'n mooi huis breken we niet
af, zeiden ze, En de anderen vertrokken
even later: nadat ik met de mensen van
gemeentewerken had onderhandeld,
spraken we af, dat ik het huis zelf zou
laten verbouwen. Nu moet ik er voor
zorgc.-„ dat voor 16 augustus de beide
dakkapellen en het balkon achter zijn
weggebroken, terwijl In onze garage twee
deuren moeten worden aangebracht".
Drie maanden
De moeilijkheden begonnen begin mei
van dit jaar. Reijer Bronkhorst, die sa
men met zijn vrouw, zyn oude moeder
van 85 jaar en een van de twee zoons
de 26-jarige Marten en een 6-jarig
dochtertje al bijna drie maanden in het
nieuwe huis had gewoond, kreèg toen
hét sloopbevel. "De gemeente wilde er
niet mee akkoord gaan, dat Reijer een
woonhuis had laten bouwen op een ver.
gunning, die alleen de bouw van een
kantoor met garage toestond. Da-t was
trouwens het oorspronkelijke plan.
De architect had een zodanig ontwerp
gemaakt, dat het huis inderdaad kon
doorgaan voor een kantoor met garage.
Maar het zou toch ook voor bewoning
kunnen worden gebruikt. De aannemer
vond dat echter zonde. We maken er
een prachtig landhuisje van, zei hü tegen
Reijer. Je bent gek, ais je zo gaat wonen.
Reijer Bronkhorst waarschuwde hem
nog. Daar heb ik geen vergunning voor,
zei hij. Maar de aannemer wuifde alle
bezwaren weg. Als er moeilijkheden ko
men, zal ik dat wel voor je opknappen,
beloofde hij.
Die moeilijkheden kwamen inderdaad.
Toen de bouw halverwege was, stond er
ineens een gemeente-opzichter voor de
deur. Onmiddellijk stoppen, gebood hij
toen hij de dakkapellen en het balkon
zag Maar de aannemer zette door. In
februari trok Reijer er met zijn gezin in,
schafte duur meubilair aan en dacht
eigenlijk al niet meer aan de dreigemen
ten van de gemeente. Tot begin mei
het sloopbevel kwam.
Sinds die dag is Reijer verscheidene
malen naar het gemeentehuis geweest,
evenals de aannemer. Er werd gepraat,
veel gepraat. En er kwamen mensen
van gemeentewerken kijken, Maar het
uiteindelijke bevel was toch: slopen.
Zonde
Zon en maan
Zondag 18 juli: zon op 4.41, onder 20.50;
maan op 23.16, onder 9.21.
Maandag 19 juli: zon op 4.43, onder
20.49; maan op 23.30, onder 10.32
Woensdag 21 juli: laatste kwartier.
HOOGWATER 8CHEVENINGEN
18 juli: 5.48 v.m.; 18.11 n.m.
19 juli: 6.22 v.m.; 18.45 nin.
IET WEER IN EUROPA
Iwortw hedenmorgen seven urnr
Der> Helder h bew.
Ypenburg gh bew
Vlissingen motregen
Oslo
Kopenh.
Aberdeen
Londen
Brussel
Luxemb
„ifti
19 13 0.6
15 15 15
19 15 5
16 15 21
windstil 22 10
wzw 4 23 14
windstil 21 12 24
vlndatU 30 10
Bij de gemeente luistert men alleen naar
voorschriften. Men is niet te overreden.
Ook het Kamerlid Harmsen van de Boe
renpartij. die hier gemeenteraadslid is
kon dat niet.
We zullen er ons bij moeten neerleg
gen Maar jammer is het wel. Onze
prachtige badkamer, die ik boven voor
7000 gulden had laten bouwen, zal nu
worden gehalveerd, terwijl ook in de
kamer van de kleine meid moet worden
gebroken, alleen omdat de voorschriften
zeggen, dat er op een bedrijfsruimte geen
dakkapellen mogen zitten. En wat de
slaapkamer betreft: daar zal het grote
raam plaats moeten maken voor twee
garagedeuren. Dat zeggen de voorschrif
ten óók.
Niet dat Reijer Bronkhorst er ooit zijn
Mercedes 220 S zal stallen. Daarvoor is
de ruimte te klein. Zijn auto blijft in de
schuur op het erf staan. En de slaapka
mer blijft slaapkamer.
Mijn laatste hoop is het rekest aan de
Koningin, zegt Reijer. Ik heb het begin
deze week verzonden. Antwoord heb ik
tot nu toe nog niet gekregen. Maar ik
hoop. dat het er voor het eind van de
bouwvakantie nog is.
Niet alleen
Overigens staat het geval van Reijer
Bronkhorst en zUn gezin niet alleen. In
Apeldoorn en omgeving wordt veel klan-
destien gebouwd. Op eigen lapjes grond
laten particulieren huisjes bouwen. Vol
gens de plannen op papier alleen om er
hun bedrijfje in te vestigen, maar in wer
kelijkheid gaat men er zelf inwonen. BU
de gemeente schat men hun aantal op on
geveer 300. Voor het provinciaal bestuur
was dit aanleiding Apeldoorn op de vin
gers te tikken. Er moest een einde komen
m deze klandestiene bouw.
Voor het 33-jarige echtpaar Vos aan de
Vierhouterweg in Eermelo betekende dat
afbraak. Na sLnds twee jaar met hun
twee dochtertjes te hebben gewoond in
hun nieuwe huisje, kwamen vorige maand
de slopers. De gemeente had alleen ver
gunning gegeven voor de bouw van een
schuur. Maar toen de bouw eenmaal was
begonnen gaf de heer Vos de bouwers
opdracht deze zo in te richten, dat hij
voor bewoning geschikt zou zijn. Er werd
een prachtig huisje opgeleverd met ruime
kamers, een grote douchecel en een
flinke keuken.
Maar wreed werd hun geluk verstoord
toen de slopers alle muren binnenshuis
DEN HAAG Het kapitaal van In-
terunie is op 15 juni (31 december) toe
genomen tot f 127,13 (112,75) miljoen,
het vermogen tot f 443 (441) min. De
waarde van het aandeel na verbetering
in verband met de 5uitkering in aan
delen bedroeg f 183 (195.70), waarbij
men echter rekening moet houden met
de uitkering van f 9 dividend in april.
De vereenvoudigde aandelen hebben
voldaan. Op de groei van het vermogen
had de nagenoeg geheel aanvaarde
overneming der Holinda's Invloed. Be
lang werd' vergroot of genomen in
AKU, Alg. Norit, Bank voor Onroerende
Zaken, Brocades, Bijenkorf, Ford, Fur-
ness, Kon. Olie. Kon. Zout-Ketjen, Me-
neba, N.K.F., Philips, Unilever, Vette-
winkel, Wyers. Zwanenberg-Organon,
Am. Radiator Standard Sanitary,
Armour, Cont. Telephone, Gen. Motors,
Household Finance. Penns. Railroad.
Scovill Manuf. en Westinghouse. Basf
en Farben Bayer. Het belang by Ne
derlandse internationalen is 17,8 (18,7)*/»,
overige Nederlandse fondsen 22 (19,5),
Amerikaanse 35,8 (35)%, onbelegd 5,1
(8,9)*/«, voedingsmiddelen en zeep 12,7
(11,9)%, chemie en farmacie 12,4 (11,1)
banken 9,7 (10,7)*/», verkeer 2,7 (2,1)
autonijverheid 1.5 (1)%, verpakking
en glas 0,9 (1.3)%. Verder waren er geen
grote veranderingen.
kwamen afbreken. Het was een nacht
merrie voor ons, zegt mevrouw Vos. Zon
der pardon sloeg men de boel kort en
klein. Ik kon wel huilen. En we moesten
het allemaal betalen ook nog. Dat kostte
ons duizenden guldens. Al ons spaargeld
was er in één slag mee op. We moesten
zelfs lenen.
Al vyf Jaar was het echtpaar bezig ge
weest een huis van de gemeente te kry-
gen. Vele malen bezocht de heer Vos
magazijnbeheerder bij een groothandel ln
auto-accessoires in Apeldoorn het ge
meentehuis. maar steeds voor niets. Een
woning was er niet. Nu zit het echtpaar
zonder woning. Want ln hun huidige huis
kunnen zij niet biyven. Waar eerst de
uren stonden, hangt nu zwart zeil.
Wat moeten we doen? klaagt mevrouw
Vos. Ook al krijgen we nu een woning
de gemeente toegewezen, dan nóg
kunnen we er niet intrekken. We staan
Buurt boos
In de buhrt heeft het optreden van de
gemeente grote verontwaardiging gewekt
Men scheldt en mort. Men klaagt over he'
„voorschrift is voorschrift". En de gedu
peerden vragen: staan wij ook maa
iemand ln de weg? Reyer Bronkhorst
zegt: ik ben nooit vrije boer geweest
maar nu ben ik het geworden
Maar de gemeente volhardt ondanks
alles. Er moet een eind komen aan de
klandestiene bouw, zegt zij. Tot onge
veer een jaar geleden werden de klan
destiene bouwers veelal nog ongemoeid
gelaten.
Maar daarin kwam verandering
toen door de gemeentelijke commissie
slopingsgevallen werd ingesteld. Deze
commissie adviseert B. en W. of klan
destiene woningen al dan niet na uit
stel moeten worden afgebroken. En
het resultaat van het werk van deze
commissie is nu, dat alle gevallen van
de oorlog worden onderzocht. En dat
betekent dat het drama van Uddel en
Eermelo zich waarschijnlijk nog vele
malen zal herhalen.
Zó weet men of
haring goed is
DEN HAAG De consument kan zelf
vaststellen, of de haring goed is en
ook overigens juist behandeld is. Men
kan van een juiste behandeling spreken,
als de haring zeer goed schoongemaakt
is met name de graat en de ingewan
den zyn verwyderd en het vlees geen
harde rauwe indruk maakt. Naast de
ze uiterlijk waarneembare factoren,
vormt in laatste Instantie ook dc
smaak, die enigszins zout moet zyn,
een indicatie.
De staatssecretaris van sociale zaken
en volksgezondheid, dr. A. J. H. Ba
tels. doelt dit mee in antwoord op de
schriftelijk ingediende vraag van twee
leden van de Tweede Kamer, mevrouw
Brautigam (PvdA), en de heer Lam
berts 'PvdA), of de consument zelf
enige mogelijkheid heeft om vast te
stellen, of een haring judst behand is.
De Kamerleden hadden dit gevraagd
naar aanleiding van een waarschuwing
van het ministerie van sociale zaken
en volksgezondheid inzake de gevaren
van het nuttigen van ondeugdelijk be
handelde haring. Tot het publiceren van
deze waarschuwing is niet overgegaan,
omdat een goede controle op het behan
delen van haring zou ontbreken, zo zegt
de staatssecretaris in zijn antwoord. Er
bestaat volgens de staatssecretaris een
goede controle, maar zelfs deze kan het
aanbieden aan het publiek van niet vol
doende doorzouten haring niet geheel
uitsluiten. Dit wordt bevorderd door de
omstandigheid, dat zeer weinig zoute,
:.g. groene haring, by een deel van het
publiek zeer in trek is, aldus dr. Bar-
tels.
Laatste tram rijdt
tóch maar...
ROTTERDAM De laatste RTM-treln
op zondag van Spijkendsse naar Rotter
dam zal voorlopig toch rijden. Voor
waarde is edhter, dat de rijksplitie in
Spyken'isse. Poortugaal en Rhoon en de
gemeentepolitie van Rotterdam voor be
waking zorgt. Dit besluit is genomen na
dat deze week overleg werd gevoerd
tussen autoriteiten onderling en met de
RTM-directie. Aanvankelijk had de lei
ding der vervoersonderneming gedreigd
de laatste trein uit de dienst te nemen
vanwege het optreden van jongelieden,
die in Spijkenisse waren gaan dansen.
Zondag j.l. is de dienst echter wel uit
gevoerd. omdat het slecht weer was en
de ongewenste passagiers ontbraken.
Chefaro in KZK
HENGELO De NV Chefaro My. te
Rotterdam wordt opgenomen in Ko
ninklijke Zout-Ketjen door een aande
lenruil, die geen aanmerke^k aanbod
van aandelen KZK zal doen ontstaan.
De met Chefaro verbonden binnen- en
buitenlandse ondernemingen, waaronder
de NV Chemisóhe Industrie van Hasselt
te Amersfoort, zyn by de samenwerking
betrokken. De groep heeft voorts fabrie
ken te Rotterdam en Dordrecht en twee
in Engeland.
DEN HAAG Het Eerste-Kamer-
lddë Geuze (OH) heeft de minister
president en de minister van defensie
schriftelijk gevraagd waarorrf de laatst
opengebleven plaats van staatssecreta-
•an defensie niet door een lid van
•ie Partij van de Arbeid werd bezet,
zoals toch bij en de regeringsformatie
de bedoeling was. (er werd een KVP'er
benoemd).
(Van onze kunstredactie)
DEN HAAG Welke voorstellin
gen en concerten heeft het Holland
Festival 1965 opgeleverd, waard om
in de herinnering te blijven steken?
Deze vraag wordt altijd gesteld: men
pleegt immers na afloop van deze
kunstmaand zijn betekenis af te we
gen en wat gedachten te strooien
over wat in de toekomst nuttig en
nodig zou kunnen zijn. Dat zullen we
dan ook hier doen.
Toneel
..Laten we met het toneel beginnen:
dit leverde „The Amen Corner" op als
pluspunt, terwijl we de rest de ver
sleten opvoering van Elckelyc incluis
rustig kunnen vergeten. Wat hel ballet
betreft, werd Paul Taylor Dance Com
pany de grote belevenis, terwyi het Na
tionale Ballet, maar ook het Nederlands
Dans Theater zich vertilden aan een te
Opera
De Holland Festival Opera werd het
drukst besproken onderdeel
zieksector: een scenisch hoogst merk
waardig Don Giovanni, die prachtig ge
zongen werd, stond tegenover een schat
tig, maar onbekend Haydn-opera'tje „Le
Pescatrici, en twee Nederlandse
ters, waarvan Guillaume Landré's Jean
Lévecq als een baksteen viel
de Leeuw's De Droom het si
haalde.
Muziek
De uitschieter in de orkestconcerten
was het fameuze Cleveland Orchestra
Het Residentie Orkest alsook het Rot
terdams Philharmonisch Orkest toonden
meer originaliteit in de programma
keuze. het Concertgebouworkest daarte
gen hield zich meer aan de traditionele
kant, met uitzondering van het Maderna-
concert.
Van de kamermuziek viel niet bijzon
ders te melden, behalve het „Noske-
programma", „Nederlandse muziek uit
de Gouden Eeuw", en de kennismaking
met twee byzonder mooie stemmen
die van Grace Bumbry en die van
Soukupova. En de amateuristische
ziekbcoefening behield zyn plaatsje met
het Harmonie en Fafareconcert
Het resultaat? Een matig geslaagd Hol
land Festival. Wat moeten wc daar
mee? Zoals men weet, Is dit Holland
Festival het laatste, waarvoor de h<
Peter Diamand verantwoordeiyk w
HU wordt immers directeur
Edinburgh Festival,
adviseur
dienstig eens de wUze van programme
ring na te gaan.
Zo'n Holland Festival-programma kan
men in twee delen splitsen, de internatio
nale en de nationale deelname. Ook de
internationale deelname valt weer in
tweeën uiteen, n.l. het gedeelte, dat net
bureau van de Association Eurapécnne
des Festivals de Musique te Genève aan
elk daarby aangesloten Festival aan
biedt, èn de buitenlandse produkties, die
via de culturele akkkoorden en de eigen
contacten georganiseerd worden. Daarom
komt men dezelfde voorstellingen op
ele festivals tegen, zoals „The Amen
Corner", die van het ene kunstfeest naar
het ander trekt Het hangt dus groten
deels van de inhoud van de H.F.-porte-
monnee af. welke aanbieding men kiest
De tweede „soort" levert byv. de Holland
Festival Opera op, een voor elke
stelling bij elkaar gekozen gezelschap,
maar ook bijv. het Thèètre popular
van Jean Vilar. Hier komt het aan op
handigheid, op goede smaak èn op de
beurs
Men zal, terugblikkend op de reeks
festivals, moeten toegeven, dat Peter
Diamand in de sector van de buiten
landse deelname getoverd heeft: goede af
wisseling, voortreffelyk niveau
Nationaal
De nationale deelname zit iets anders
in elkaar. Hier participeert ieder orKest,
gezelschap etc., zelfstandig, betaald zUn
plaats in het Holland Festival zeil en
de onderlinge coördinatie, het samenspel,
schijnt moeliyk te verlopen. Juist in dit
opzicht blyft het Holland Festival zorgen
baren des te meer omdat Peter Dia
mand in de eigen Nederlandse deelname
te weinig vertrouwen bood. Het onmis
kenbare „Daimand-stcmpel" lag op de
buitenlandse participatie!
Maar nu is dan het moment aangebro
ken om eens na te gaan welke moge
lijkheden er schuilen in ons land.
Dan willen wy in de eerste plaats
wijzen op onze musea, op de tentoon
stellingen van beeldende kunst. Zou er
geen nauwer samenwerking kunnen zyn
tussen het Holland Festival en de beel-
Vlagofficieren dragen
functie over
DEN HAAG Vice-admiraal P. Cool,
de vlagofficier materieel by de marine,
zal op 31 december van dit jaar zyn
functie overdragen aan sohout by nacht
H. M. van den Wall Bake. Op 1 decem
ber zal vice-admiraal J. G. Stegeman,
d~ vlagofficier personeel, zyn functie
overdragen aan schout bij nacht J. B.
zal voorlopig M. J. Maas_ die nu inspecteur onderwys
het Holland Festival biy-lbU de marine ia. Deze laatste functie
dende kunst? De verplaatsing van de
Delftse Oude Kunst- en Antiekbeurs
wijst al hierop. En is ons land niet
vermaard om zUn schilderkunst?
In de tweede plaats moet er weer
een Nederlandse toneelmanifestatie ko
men, hetzy een herhaling van een voor
stelling van sublieme kwaliteit. hetzU
een nieuwe productie.
In de derde plaats moet aan de
eigen muziek een groter kans gegeven
worden. Het mag niet meer voorkomen,
dat een buitenlands bezoeker vraagt
„waar blijft Uw muziek"? Dit afgelopen
Holland Festival heeft al een goede stap
in deze richting gedaan. Maar meer
durf en vertrouwen in eigen kracht is
nodig. En dit laatste slaat zeker op het
betrekken van solistische krachten uit
het eigen reservoir.
Maar men zou aan het Holland
Festival een zeer speciaal aspect kunnen
geven door het organiseren van cursus
sen, al dan niet verbonden aan een
concours. Deze werken n.l. tweedelig: zU
verhogen het peil van het musiceren èn
stimuleren de belangstelling. Het succes
van de studiedagen voor koordirigenten
en koorzangers onder leiding van Kurt
Thomas is hiervoor een duidelyke nan-
wijzing.
Laat het Holland Festival, dat in het
„buitenlands beleid" dezelfde lijn zal
blijven volgen, ln zUn „binnenlands be
leid" de moed tot veranderen hebben.
Kamerlid vindt het
aardgas te duur
DEN HAAG Het Tweede Kamerlid
Oele (soc.) heeft minister Den Uyl in
schriftelyke vragen attent gemaakt op
het feit dat in een aantal gemeenten
aardgas duurder is dap door de distri
butie-instantie (SROG) was geadviseerd.
Hy vraagt in elk geval voor kleine ver
bruikers een maximumtarief van 25 ct
en by toenemend verbruik (blokverwar-
ming) een prys die de Gasunie ook voor
fabrieken berekend, nl. 9 tot 5 ct per
kubieke meter.
Nederland schiet goed
DEN HAAG Nederland heeft voor
de derde achtereenvolgende maal in
Grafenwöhr (Did) de NAVO-schietwed-
strijden om de Prix Leclerc gewonnen.
Het Nederlandse team bestond uit mili
tairen uit het 41ste pantser infanterie
bataljon stoottroepen uit Ermelo.
Tydens bergingswerkzaamheden van
het Noorse tankschip Rona Star heeft
men de stoffeiyke resten van het zes
tiende en laatste slachtoffer van de ex
plosie aan boord van deze tanker gevon
den. Men heeft het lijk nog niet kun
nen identificeren.
LUNS heb ik nooit terug hoe
ven te blazen. Die gaat niet
te ver". Deze uitspraak noteerde
het Algemeen Dagblad enige tijd
geleden uit de mond van Gijs
Dijkhuizen, badmeester van het
luxe-bad van Scheveningen. Mr.
Luns schijnt een enthousiast zee
bader te zijn. Hij deelt de liefde
voor het zilte nat met zijn staats
secretaris De Block, die we vaak
links van Zwolsmans pier tegen
de stroom hebben zien opzwem-
men. Het moet een heerlijke er
varing zijn om voor enkele ogen
blikken de diplomatieke koudwa
tervrees van BZ te kunnen af
reageren in de golven van de
Noordzee. Maar de bewindslieden
moeten niet te ver gaan. Zo mo
gen vooral niet afdrijven naar de
buitenterritoriale wateren. Daar
zouden ze ongestraft dingen kun
nen gaan zeggen, die op het vas
te land niemand zou accepteren.
Gelukkig dreigt hier geen gevaar:
Giis heeft aan Luns geen kind.
Helaas is de minister deze week
tóch te ver gegaan. Niet in zee. maar
in de kamer. De parlementaire tod-
meesters bliezen hem onverbiddelyk
terug en bet ontbrak er nog maar aan
dat ze hem niet uitfloten. U hebt het
allemaal kunnen lezen: de
het hoofd lopen breken. Het woord
.verkeren" intrigeerde hen hevig.
Had het iets met „verkering" te ma
ken? De hoop herleefde in de anti
revolutionaire harten. Maar het Week
een Udele hoop. Mr. Beernink wenst
met geen partij intieme betrekkingen
aan te knopen (gelukkig ook niet met
de liberale zuster-in-de-oppositie).
Onder zijn leiding blyft de Unie voor
lopig een verstokte vrij gezellin.
V rijgezel
j. H. SCHEP»
spraakwaterval
ging een politieke blunder door on-
begrijpelyk nonchalant en by na ba
gatelliserend te spreken over de ver-
schrükkelyke lofzang, die de Zuid-
vietnamese premier volgens het En
gelse blad Sunday Mirror op Hitier
heeft aangeheven. Voor uitlatingen
als die van onze Aziatische „bondge
noot" is onze volksvertegenwoordi
ging, is ons volk terecht allergisch en
de minister had dat kunnen weten.
Hier paste geen professionele voor
zichtigheid, maar alleen een ondub
belzinnige afkeuring.
Tweede keer
Is er wat aan de hand met minis
ter Luns Het is nu al de tweede
keer binnen enkele weken dat hij
zich in de Tweede Kamer zo raar
vergaloppeert. Vorige maand deed
hij ambtgenoten en parlementariërs
naar het hoofd grijpen door tijdens
het debat over de motie-Blaisse
uitgebreid te gaan vertellen welke
onderhand elingstaktiek Nederland
bij de EEG-onderhandelingen in
Brussel zou volgen. Voordat het
spel goed en wel begonnen was,
legde hij zijn kaarten open en bloot
op tafel. Een onbegrijpelijke fout
voor een zo geroutineerd onderhan
delaar. Enfin, mr, Luns heeft nog
twee jaar de tijd om te bewijzen,
dat hij als minister zichzelf niet
heeft overleefd, niet aan beroeps
deformatie. concentratieverlies en
bedrijfsblindheid lijdt, kortom niet
oververmoeid is, zoals boze tongen
beweren.
Het incident met Luns gaf overi
gens nog enig reliëf aan de laatste
vergaderdagen van de Kamer vóór het
zomerreces, want verder viel er op
het Binnenhof bitter weinig te bele
ven. Na de bergétappe van het om-
roepdebat waren de discussies van de
ze week niet meer dan lusteloze wan
delritten. Geen wonder: de vakantie
was in zicht. De koffers en caravans
stonden klaar en geen Kamerlid wen
ste zich nog erg druk te maken over
's lands zaken. Zelfs de Kamergriffie
nam het niet zo nauw meer. Ze zag
aver het hoofd dat de heer Smallen-
broek geen parlementslid meer is en
plaatste zijn naam doodleuk onder
een verslag van de Kamercommissie
die zich met de positie van de dag
bladpers bezighoudt. Het verslag was
vastgesteld en getekend op 14 juli,
precies drie maanden na minister
Smallenbroeks ambtsaanvaarding.
Vriigezellin
Het is een beetje een sadistisch
trekje in de CHU, dat ze uitgere
kend op het moment dat politiek
Nederland alleen nog maar aan
vakantie denkt, haar jaarlijkse zo
mer conferentie pleegt te houden.
Dat betekent dat de c.h.-Kamcrle-
den en de politieke journalisten
vrouw en kinderen nog drie dagen
moeten laten wachten Pas na
Woudschotenkunnen ze er op
uit. Het is alsof de Unie de vakan
tiegangers per se nog wat degelijks
wil meegeven voor onderweg.
Op vorige zomerconferenties sprak
mr. Beernink altUd over „De politie
ke situatie", kort maar krachtig. De
ze keer had hy een ietwat langere
titel voor zUn rede bedacht: „De po
litieke situatie waarin wü verkeren
Over die toevoeging hebben politieke
interpretatoren zich de laatste dagen
PERSONALIA
Kolonel van de generale staf F. E.
A. H. de Jong is by KB van 8 Juli met
ingang van 1 juli benoemd tot plaatsver
vangend directeur van het planbureau
de standing group by de NAVO te
Een niet minder verstokte vrij geszei
is deze week 65 jaar geworden: het
socialistische Tweede Kamerlid Johan
Scheps. In zijn ruime huis aan de
Baarnseweg in Den Dolder heeft de
PvdA-fractie zyn verjaardag gevierd
met appelsap, limonade en cola, want
de heer Scheps is een van de weinige
geheelonthouders in de Kamer.
Hy is vooral bekend geworden door
zijn fenomenaal oratorisoh talent.
Spreken kan hy met een snelheid die
de Kamerstenografen stuiptrekkingen
bezorgt In dat opzicht steekt mr.
Van Thiel hem naar de kroon, maar
de heer Scheps is als spreker onein
dig veel boeiender dan de Kamer
voorzitter. Hij produceert aan de lo
pende band de fraaiste volzinnen, die
hy doorspekt met prachtige beelden
en een onalledaags soort humor. Met
het voorleesverbod zal hij straks niet
de minste moeite hebben. Aan het
veelvuldig gebruik van de tale Ki-
naans kan men nog merken, dat hy
voor de oorlog straatevangelist is ge-
De heer Scheps raakt, als gezegd,
nooit een druppel aan, maar hy be
drinkt zich soms aan z\n eigen wel
sprekendheid. Dan slaat hii door en
heeft hy meer de lachers op ae hand
dan degenen die hy zo graag wil
overtuigen. Toch is hy een figuur
met wie Kamerleden én ministers
'.erdege rekening houden, juist omdat
hy hen retorisch de baas is. Was het
niet deze heer Scheps die mr. Toxo-
peus bij het ByJmermeer-debat de
zwaarste nederlaag in diens ministe
riële loopbaan toebracht
In het verzet heeft de nu 65-jarige
een belangrijke rol gespeeld. Vanuit
Twente schreef en verspreidde hy
moedige anti-Duitse brochures. Na
de bevrijding yverde hy (als secreta
ris van de protestants-christelyke
werkgemeenschap in de PvdA> voor
de doorbraakgedachte. In de Kamer
treedt hy sedert 1946 op als expert
in binnenlandse zaken. Het zal voor
onze (aan kleuriige politieke figuren
toch al zo arme) politiek een groot
verlies betekenen als hy in 1967 het
parlement vaarwel zegt. Het is na
melijk bij de PvdA een ongeschreven
wet, dat Kamerleden van 65 jaar en
ouder bij de eerstvolgende verkiezin
gen hun zetels moeten ruimen voor
jongere krachten. Behalve de heer
Scheps zullen dus over twee jaar ook
de heren Bommer, Kleywegt, Van der
Goes van Nators en Blom niet in dc
Kamer terugkeren. Dura lex, sed lex.
Staatssecretarissen
Het is nog steeds niet helemaal in
orde met de staatssecretarissen. Door
de benoeming van kol. Borghouts
heeft minister van defensie De Jong
41 z'n onderministers binnen, maar er
moet nu ook nog een socialistische
staatssecretaris op Buitenlandse Za
ken worden benoemd. Niet omdat
minister Luns daar zo'n behoefte aan
heeft, maar omdat de PvdA een vin
ger in de BZ-pap wil en bovendien
met drie onderministers in het kabi
net (evenveel als de veel kleinere
ARP en twee minder dan de niet veel
grotere KVP) geen genoegen kan
Wie de tweede staatssecretaris (en
•derde bewindsman) op BZ zal wor
den, is nog niet duidelyk. Het Tweede
Kamerlid prof. Patyn schynl voor de
eer te hebben bedankt. De gedachten
zouden nu uitgaan naar diens collega
mr. Van der Stoel, buitenland-secreta
ris van de PvdA. Volgens Het Parool
zou minister Luns als tegenprestatie
voor het aanvaarden van een socia
listische staatssecretaris meer armslag
voor zyn departement willen afdwin
gen by het behartigen van de buiten
landse economische betrekkingen.
Dat zou dan ten koste moeten gaan
van de activiteiten, die het (door
socialist Den Uyl beheerde) ministe
rie van Economische Zaken op dit
terrein ontplooit.
Hoe het ook zy, het kabinet-Cals
is na drie maanden nog steeds niet
compleet en dat is wel een beetje
wonderiyk voor een ploeg die geen
twee jaar meer heeft te regeren.
1798
Tot slot nog een bescheiden ad
vies aan de commissie voor de
nieuwe werkwijze van de Tweede
Kamer. Misschien zou ze eens kun
nen overwegen of niet een paar re
glementen van de Nationale Verga-
dering van 1798 (voorloper van on
ze Tweede Kamer) voor een re
naissance in aanmerking komen.
Bijvoorbeeld deze: „De vergade
ring geopend zijnde, zullen de le
den zich zorgvuldig onthouden van
heen en weer wandelen door de
vergaderzaal en alle afzonderlijke
gesprekken zoveel mogelijk vermij
den". En verder: „De leden zullen
voor elke absentie uit de Vergade
ring, zoo gewone als buitengewone,
moeten betalen eene boete van Tien
Guldens" Voor laatkomers gold
een lichtere straf: „Indien een lid
ter vergadering verschijnt, na dat
de extentie der Notulen zal zijn
gearresteerd, vervalt dezelve tel
ken reize in de boete van Drie
Gulden"
Washington. Voor de duur dat hy deze
functie vervult is kolonel De Jong bevor
derd tot brigade-generaal van de generale
staf.
HU volgt In Washington brigade-gene
ral W. D. H. Eekhout op, die in me)
van dit jaar is overleden.
