„Hollanderinnen" verkopen
Nederland in München
DRugabel
Debat over omroep gaat
als nachtkaars uit
Kunt ook niets doen?
Was optreden
van politie
wel juist
Jongen onder
zand gestikt
Holland blikvanger op
giganten-expositie
DONDERDAG 8 JÜLI 1965
GASCONVECTOR °0/*
Nota voor kennisgeving aangenomen
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het debat over het omroepbestel-in-overgangstyd is gis
teravond als een nachtkaars uitgegaan. Hoewel hy zich niet als een bijster
boeiend sprekend bewindsman deed kennen, is minister Vrolyk er in ge
slaagd om de regeringsgetrouwe Kamermeerderheid, voor zover die nog
kritisch was, tevreden te stellen. Het gevolg was, dat drie moties, die ach
ter de hand waren gehouden, achterwege bleven en de enige wél ingedien
de motie werd teruggenomen. Deze motie was als eerste ondertekend door
de heer Geertsema, de voornaamste tegenspeler van de minister. Hy was
een der velen, die de heer Vrolyk gelukwensen, nadat diens nota ten
slotte voor kennisgeving was aangenomen.
In zijn twee uur durende antwoord-
rede bestreed de minister de liberale
fractieleider, die de stichting van
soort van BBC naast de omroepvereni
gingen had bepleit. De BBC werd op
gericht in 'n heel andere religieuze en
politieke situatie dan hier te lande. Be
langrijker is echter de vraag hoevelen
in ons land nu eigenlijk zo'n BBC wen
sen. De stelling, dat zeer velen iets an
ders verlangen is een ongegronde be
wering wanneer deze velen niet bereid
zijn om zioh daarvoor te organiseren.
Beter dan een soort van BBC is het
omroepbestel, dat de regering zich
voorstelt, aangezien dit beter het Ne
derlandse cultuurpatroon weerspiegelt.
Men ontmoet elkaar in de top en In het
gezamenlijke progTamma zonder dat
men het eigene behoeft op te geven.
Het gezamenlijk programma is in zo
verre aanvullend, dat het mèt de eigen
programma's van de zendgemachtigden
het nationale beeld moet presenteren.
De pers
De minister bleek volstrekt afwijzend
te staan tegenover de suggestie om de
exploitatie van de omroepreclame aan
de pers op te dragen, omdat dit zijns
inziens tot een monopolie zou kunnen
leiden. De voorkeur moet worden gege
ven aan een zelfstandige, onafhankelijke
en bij de uitkomst niet direct betrokken
stichting. Wel was de minister bereid
om in het bestuur van deze stichting
twee vertegenwoordigers van de pers
in plaats van één op te nemen. Voor
mevrouw Brautigam (soc.), was deze
mededeling aanleiding om de motie,
waarin zij deze wens wilde neerleggen,
niet in te dienen. Volgens de heer Scha
kel zouden deze twee persmensen door
't Blijft koud
DE BILT. In de nacht van woens
dag op donderdag heeft een kleine
storing, die woensdagmiddag in de
omgeving van Londen tot ontwikke
ling kwam, zich met andere kleine
storingen verenigd. Daarna is zij uit
diepend juist over Nederland naar
noord-Duitsland getrokken. De depres
sie veroorzaakte in het midden van
het land plaatselijk meer dan 30 mm
regenterwijl er ook vrij zwaar on
weer werd gemeld. Achter de depres
sie stroomt de koude polaire lucht
weer binnen. Door drukstijgingen in
zuid-Frankrijk zal de stroming van
polaire lucht naar richtingen tussen
west en noord-west draaien.
In de aangevoerde lucht komen tij
delijk enkele opklaringen voor, maar
we zullen wegens de onstabiele op
bouw van de lucht opnieuw rekening
moeten houden met het optreden van
enkele buien. Het blijft koud weer
voor de tijd van het jaar.
Strandvenvachting
Achter de storing die in de nacht met
regen en onweer en plaatselijk meer dan
30 mm neerslag ons land passeerde is de
wind weer anar liet noordwesten en het
noorden gedraaid. Morgen overwegend
droog met opklaringen en een matige
wind uit noordelijke richting. Hierdoor
nog steeds te koel. Overdag 15 a 16 gra
den, zeewater 15 graden.
Vooruitzichten: iets afnemende noor
delijke luchtstroom, met opklaringen,
maar de temeratuur blijft beneden de 18
ZON EN MAAN
Vrijdag 9 juli: Zon op 4.31, onder 20.5!
naan op 17.26, onder 1.29.
Dinsdag 13 juli: volle maan.
HET WEER IN EURUFA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
de pers zelf voorgedragen moeten wor
den.
Het was duidelijk, dat de a.r
woordvoerder er moeite mee had om
zich bij de gang van zaken neer te
leggen. In eerste instantie had hij zich
aangesloten bij het advies van de
meerderheid van de pacificatie-com
missie om aan de pers te verzoeken
een exploitatie-n-v. op te richten. Bij
de kabinetsformatie is overeengeko
men om het anders te doen. „Wij
houden ons aan de formatie-afspra
ken". Wel wilde de heer Schakel nog
opmerken, dat hij het eens was met
de christelijk-historischen, die altijd
Minister Vrolijk bleek niet geporteerd
te zijn voor de uitgave van een „ether-
spoorboekje", dat niet meer dan de
programma's zou bevatten. Hij vond het
billijker dat de programmagegevens
worden "gepubliceerd in de bladen van
de organisaties, die zelf de programma's
maken. De bladen vormen een zekere
bron van inkomsten, die weer aan de
programma's ten goede komen.
Behalve de heer Geertsema had ook
de heer Jongeling hiervoor gepleit. De
GPV-vertegenwoordiger zei van de
noodzaak van omroepreclame niet over
tuigd te zijn. Hij noemde het een „nieuw
luchtwapen". De strijd om de ether vond
hij lang niet zo belangrijk als die des
tijds om de christelijke school. In de
zelfde geest sprak ook ds Abma (SGP).
„Bij ons bestaat nauwelijks belangstel
ling voor een regeling van het omroep
bestel in finesses". Wel juichte hij het
toe, dat er op zondag geen reclame zal
worden uitgezonden. Deze lijn zou ver
der moeten worden doorgetrokken. De
minister noemde het geen wet van Me
den en Perzen, dat de reclame-bood
schappen rond de nieuwsuitzendingen
moeten worden geconcentreerd.
tegen het maken van gedetailleerde
afspraken bij een formatie gekant
zijn geweest. Een motie-Schakel
kwam derhalve ook niet over
voetlicht. „Wij willen niet de eerste
de beste gelegenheid aangrijpen om
springstof onder het kabinet te leg
gen".
Wanneer de pers schade kan aantonen
die geleden is door de invoering van de
omroepreclame is maximaal veertig
procent yan dé reclame-opbrengst voor
vergoeding beschikbaar. Zestig procent
moet aan de programma's ten goede
komen.
De kerken
Ook de heer Kikkert liet de indiening
van een motie achterwege. De minister
had zich namelijk bereid verklaard om
met de kerken te spreken over verte
genwoordiging in de samenwerkingsor
ganen, waarop de c.h. afgevaardigde had
aangedrongen. Overigens kon de be
windsman zich moeilijk voorstellen, dat
de kerken prijs stellen op mede-beslis-
singsbevóegdheid op bestuurlijk niveau.
De wens om mee te spreken in de pro
grammatische sfeer ligt volgens hem
meer voor de hand. t De heer Voogd
(soc.) kreeg genoegdoening met
de mededeling, dat ook met genoot
schappen op geestelijke grondslag over
deze zaak zal worden gesproken.
Behalve door de heer Kikkert werd
ook door de c.h. afgevaardigden freule
Wttewaal van Stoetwegen en de heer
Scholten aan het overleg deelgenomen.
Aan de discussiebijdrage van laatstge
noemde bleek de bewindsman zich te
hebben gestoten, omdat deze in zijn
oren ietwat laatdunkend had geklonken.
De heer Scholten zei het niet kwaad te
hebben bedoeld, waarop de vrede werd
getekend.
Recht van antwoord
De enige motie, die werd ingediend,
drong aan op de invoering van het recht
van antwoord. Zij werd door de heer
Geertsema c.s. ingetrokken, nadat de
minister de toezegging had gedaan, dat
hij met een voorstel daartoe zo spoedig
mogelijk zal komen. Hij vond het een
gelukkige ontwikkeling, dat radio en
televisie meer gelegenheid geven om
van repliek te dienen. Dit past in het
streven naar openheid.
Voor de liberale fractieleider was
deze opmerking aanleiding om te
zinspelen op het veto^ dat de KRO-
tclevisie had getroffen toen deze een
forum over geboorteregeling wilde
uitzenden. Van openheid gesproken-
Prompt kwam KRO-voorzitter Van
Doorn naar voren om te betogen,
dat hij de vrijheid van meningsuiting
juist had gediend door zijn veto om
een volstrekt eenzijdig programma
uit te zenden. Hij wilde de tekst er
van wel aan de heer Geertsema toe
zenden.
Aangezien het niet aanbevelenswaar
dig is gebleken om zich op omroepge-
bied aan termijnen te binden, durfde de
minister niet aan de heer Schakel toe
te zeggen, dat hij nog vóór het Paas-
reces met een ontwerp voor een (de
finitieve) Omroepwet zal komen. Hy
zal de indiening echter zo spoedig mo
gelijk doen geschieden. Dan zal ook be
keken moeten worden of aan organi
saties met meer dan 400-000 leden (de
KRO red.) meer zendtyd moet wor
den gegeven.
Het is nog steeds de bedoeling, dat het
overgangsbestel omstreeks oktober van
kracht wordt. Er moet rekening mee
worden gehouden, dat de middelen,
vooral voor de radio, aan de krappe
kant zyn.
De minister heeft machtiging gege
ven om te beginnen met het maken van
programma's voor het derde FM-net. In
de materie van de regionale uitzendin
gen en van het centraal antennesysteem
moet de minister zich nog verder ver
diepen.
De voorzitters van de NCRV en
de KRO, resp. mr. A. B. Roosjen
(links) en mr. W. van Doorn
(rechts) volgden gisteren met in
teresse de debatten in de Tweede
Kamer over het omroepbestel.
Kamerlid Nederhorst:
DEN HAAG Kan de wijze waar
op vóór en tijdens het vorstelijk be
zoek aan Amsterdam van zaterdag jl.
aan uitingen van wat er in bepaalde
kringen van het volk leeft beperkingen
zijn opgelegd nog wel „optreden tegen
verstoorders van de openbare orde"
worden genoemd. Vindt u niet dat deze
manier van optreden het wekken van
meer begrip in deze moeilijke kwestie
zeker niet heeft bevorderd?"
Dit heeft het Tweede Kamerlid Neder
horst (PvdA) aan minister-president Cals
en minister Smallenbroek (binnenlandse
zaken) gevraagd.
De heer Nederhorst vraagt de ministère
verder, of zij de gemeentelijke autoritei
ten bij komende bezoeken van prinses
Beatrix en haar verloofde erop willen
wyzen, dat grof optreden tegen op zien-
zelf onschuldige en niet als ordeversto
ring bedoelde uitingen de situatie alleen
maar ingewikkelder maakt en een ave
rechtse uitwerking heeft.
Door stroom meegesleurd
Jongen (12) bij
Grevelingendam
verdronken
BRUINISSE De 12-jarige Job van
Dongen is gisteren bij het zwemmen op
de Krammerplaat langs de Grevelingen
dam door de stroom meegesleurd en ver
dronken. Vlank langs de plaat staat bij
laag water een sterke stroom. De jongen
heeft daar niet genoeg op gelet en ver
dronk voor de ogen van zijn vriendjes.
ROOSENDAAL Gistermiddag is de
11-jarige Willy van Oorschot om het le
ven gekomen, toen hij bedolven raakte
onder het zand van een gang, die hy met
een aantal kinderen gegraven had in een
hoge zandkant langs de Rucphense vaart.
De jongen was met een vriendje in de
gang gekropen, toen deze plotseling in
zakte. Het vriendje kon door de andere
kinderen snel worden bevrijd, maar
duurde geruime tyd, voordat men
slaagde een boomstronk, die met het zand
naar beneden was gekomen, te verwij
deren. Toen pas kon Willy van Oorschot
worden uitgegraven. De jongen was reeds
gestikt.
't Gebeurt op de grote weg tussen Driebergen en
Veenendaal. Een auto rijdt klem bij het passeren van
enkele andere wagens. Botsingen volgen. Ravage.
Wirwar van auto's, gewonden. Enkele automobilisten
met tegenwoordigheid van geest weten het achterop
komende verkeer stil te leggen. Anderen buigen zich
over de slachtoffers, van wie er enkelen uit hun wa
gen werden geslingerd en die er heel naar aan toe zijn.
Wat met die gewonden te doen? Niemand weet het.
Medische hulp zal worden gewaarschuwd, maar is nog
ver. Ook een wegenwachter die eerste hulp kan ver
lenen is er (nog) niet. Een inderhaast georganiseerde
speurtocht langs de wachtende auto's levert geen dok
ter op.
Een van de verongelukten ademt niet meer. Is hij
dood? Moet mond-op-mond-beademing worden toege
past? Hoe doe je dat? Een ondraaglijke situatie. Want
hier is acute hulp noodzakelijk. Dienstbetoon, hulp
aan de naaste, herinnert u zich die pagina nog?
Geen acute hulp dus. Maar die was er wèl geweést
indien één of meer van de vele automobilisten die nu
slaan te wachten tot de weg vrijkomt (ze kunnen toch
niets doen) in h'et bezit van het EHBO-diploma waren
geweest. Er zijn veel te weinig EHBO-ers op de grote
wegen. Zulks ten koste van mensenlevens.
Conclusie? De klemmende vraag aan iedere auto
mobilist met een behoorlijk jaargemiddelde aan
kilometers kan niet anders luiden dan: Zoudt u de
komende winter niet moeten gebruiken om dat diploma
te behalen?
-ïj
(Van een onzer verslaggevers)
MUNCHEN De parkeerwachter aan de Heimeranstrasse kent de vijf
„Hollanderinnen" al by naam. Iedere avond komen ze, als de tentoonstelling
haar deuren heeft gesloten, vermoeid maar altyd goedlachs bij hem om
hun Dafje te halen: „Bea, Marietta, Karin en Fenna, die samen met hun
„chief-hostess" mevrouw T. K. Velds Holland presenteren op de wereld
tentoonstelling voor het verkeer in de Beierse hoofdstad.
En eigenlijk kent iedereen hen, hier op het immense terrein aan de
Theresien-Höhe. De Hollanderinnen, dat zijn de geelgejurkte meisjes van
de Hollandse stand, die tussen de 32 expositiehallen de blikken van iedere
bezoeker vangen. Want tic Hollanders zijn er best voor de dag gekomen in
München.
Karin (links) en Marietta
(rechts): gastvrouwen in de
Hollandse stand, klaar voor de
bezoekersstroom (München re
kent op vier miljoen!)
men er veel toeristen, die allemaal vragen
stollen. Van „waar zijn de tulpen nu" tot
vragen over de Deltawerken toe.
Maar waar de meisjes vooral voor
staan, dat is de bezoeker duidelijk te
maken, dat Holland een transportland is.
Dat transport al sinds 500 jaar een Hol
landse specialiteit is. zoals de wijn in
Frankrijk en het bier in München.
De cijfers, die dat illustreren, kennen
zij uit het hoofd: de Hollanders lopen
met 174 lyndiensten 450 havens in de
wereld aan, het Nederlandse vrachtwa-
wagenpark telt 198.689 vrachtwagens en
aanhangers, met zes miljoen ton staat
Nederland op de eerste plaats in het
internationale wegtransport, de Neder
landse spoorwegen, die het aantal spe
ciale goederenwagons in de afgelopen
tien jaar verdrievoudigden, rijden met
het modernste materiaal (68 procent
van locs en wagons zijn jonger dan
vyftien jaar), de Nederlandse vloot
van binnenschepen telt 20.084 vaar
tuigen, die over een capaciteit van
6,5 miljoen ton beschikken, de Hol
landers vliegen regelmatig naar 96
bestemmingen in 66 landen in alle
vijf werelddelen.
Het zijn gegevens, die ook in de door
Cinecentrum vervaardigde film worden
verstrekt. Een film, die knap in elkaar
zit en die vooral de aandacht van de
buitenlandse bezoekers trekt. Over de
hele breedte van de zaal '22 meter) is
het doek gespannen, terwijl aan de
zijkanten nog eens twee cirkelvormige
doeken zyn aangebracht.
Zittend op de muurtjes om de twee
door enorme spiegels omlyste vyvers
kunnen de bezoekers het hele verhaal
zien en horen.
SUBSIDIES
„Die Hollander", staat er op de
wanden van de Nederlandse ex
positiehal. Binnen kan men uit
voerig zien en horen wat die Hol
landers op transportgebied alle
maal presteren.
Duizenden bezochten al de hal met
de vijvers onder de 190 vierkante me
ter filmdoek, waarop in fraaie kleuren
en beelden Holland wordt aangepre
zen als transportland bij uitstek. En
de viermeisjes staan erbij om de toe
schouwer, die er meer iver wil weten
te informeren. Mevrouw Velds van de
Centrale Kamer voor Handelsbevorde
ring heeft ze zelf uitgekozen en opge
leid. Twaalf in totaal, van wie er nu
vier aan de bali staan om straks na een
week of zes door de volgende groep te
worden afgelost.
Dit zyn ze: 24-jarige Bea Vorstelman
uit Huizen, die samen met haar vriendin
freule Karin Wittert van Hoogland (21)
uit Zeist zojuist met succes haar examen
tolk-vertaalster Italiaans aflegde. 21 jari
ge Marietta Steenstra Toussaint uit Was
senaar. die kunstgeschiedenis studeert en
Fenna Vogels uit Den Haag. die al op
enkele tentoonstellingen international)
ervaringen en talenkennis opdeed.
Talenkennis, het is een van de eerste
vereisten voor de bali, zegt mevrouw
Velds. Je krijgt bezoekers uit alle delen
van Europa en zelfs van ver daarbuiten
Maar daarnaast hebben de meisjes ook
een dergeiyke opleiding gekregen om hui
kennis van de materie bij te brengen. Zc
moeten alles weten van de mogelykhe-
den. die Nederland als transportland
biedt
CIJFERS
Bea Vorstelman: Het Is geweldig. Je
hebt met een hoop mensen coiuac. Dik-
wyls zijn het zakenmensen, maar ook ko-
gedragen, zegt mevrouw Velds. Het
Rijk stak er een miljoen in en ook
het bedrijfsleven bleef niet achter.
Dat financierde voor een belangrijk
Natuurlijk, de KLM is er ook bij.
Evenals de Spoorwegen. Daarnaast ook
de DAF, Van Gend en Loos, de KNSM,
Tomsens Verenigde Bedrijven, Phs. Van
Ommeren, de Verenigde Nederlandse
Scheepvaart Maatschappij, Duwvaart
Bicsbosch, Gebrs. Broere Tankvaart en
het NIWO (Nederlandse Internationale
Wegvervoers Organisatie).
Nu al is het resultaat van deze publi
citeit te merken. Het aantal vragen over
het Dafje bijvoorbeeld is zeer groot,
zegt mevrouw Velds. Dat misschien wel
door de reclame die de dames er zélf
voor maken. Van de DAF-fabrieken kre
gen zij namelijk een autootje ten ge
schenke, waarmee zy elke dag van het
hotel naar de tentoonstelling rijden.
PARADEPAARTJES
Een groot deel van hun vrije tijd heb
ben de meisjes tot nu toe doorgebracht
op de tentoonstelling zelf. Er is enorm
veel te zien, hebben ook zy ondervon
den. Al is het dan in de eerste plaats
een vaktentoonstelling, ook voor de ge
wone toerist zijn er de attracties. Al was
het alleen maar het zitten op de terras
jes met door in Dirndl-kleid geklede
dienstertjes geserveerde appeltaart.
Wat ze zeker allemaal nog eens
gaan doen-' rijden in Europa's snelste
trein, een speciale nieuwe trein, die
van het expositieterrein, voortgejaagd
door 8750 paardekrachten. met een
snelheid van 200 km per uur naar
Augsburg en terug rijdt. Het is het
paradepaardje van de Deutsche Bun-
desbahn. die op de tentoonstelling zelf
trouwens ook trekpleister Is.
Ruim de helft van de totale ruimte
heeft zy voor haar rekening genomen,
waarop historie wordt getoond pia<r
waar ook het modernste materiaal een
plaats heeft gekregen. Daar kan men
ook horen over toekomstplannen. Plan
nen. die nog sneller treinvervoer be-
Overigens is het niet alleen de Deut
sche Bundesbahn, die deze plannen
heeft.
Spoorwegdeskundigen kunnen vertel
len hoe men in Amerika voor het tra
ject Boston-New York-Washington al
plannen heeft voor een trein, die 300
km per uur loopt. En in Japan rydt er
tussen Tokio en Osaka (de Tokaido-lyn)
al een. die een snelheid van 200 km per
uur maakt.
Het is vrijwel zeker, dat dergelijke
supertreinen in de toekomst oök in
Europa gaan ryden als snelle verbindin
gen tussen grote bevolkingscentra. In
Duitsland is men althans van plan meer
van deze snelle locomotieven te bouwen
voor de grote nationale trajecten.
VOORPROEFJE
De bezoeker van de tentoonstelling
kan van deze toekomstplannen alvast
een voorproefje krijgen: bij wijze van
stunt laten de gezamenlijke spoorwe
gen overal uit Europese hoofdsteden
luxueuze TEE-trelnen naar München
rijden. Eén uit Amsterdam-Hoek van
Holland (Rheingold-Rheinpfeil), één
uit Rome (Alpen-express), één uit
Genève (Rhóne-Isar), één uit Parijs
i Mozart-express)één uit Kopenha
gen (Blauer Enzian) en één uit
Wenen (Orient-express). Men komt
?rmee tot vlak bij de tentoonstelling
èu bij Bea. Karin, Marietta en Fenna.
Hen hoeft slechts te vragen naar de
Hollanderinnen" en elke portier zal
de weg wijzen
