m
ZORG VAN VELEN
EENS?
Kamerplanten in
de vakantie?
Voor
vrije
dagen
Uw ervaringen met
hulpvaardigheid
ZATERDAG 3 JULI 1965
Achter de schermen van
het ziekenhuisbed
"^"ROEG of laat komt ieder met een ziekenhuis in aanra-
i king. Misschien werd uw baby er geboren, het schele
oogje van de kleuter recht gezet, werd u er van uw blinde
darm verlost of was u op bezoek bij een zieke. Wat patiënt
en familie op zaal zien, is de zuster en de dokter.
Soms lopen er nog anderen rond in allerlei jassen en
schorten. Misschien zag u wel eens een werkster bezig op de
gangen of ving een glimp op van de huisknecht die met zak
ken linnen sjouwde. Maar hebt u een flauw idee wat er we
zenlijk komt kijken voor het welzijn van de patiënt, voor wie
ogenschijnlijk alles op rolletjes loopt? De verbandwagen, de
powagen, de etenswagen, de boeken wagen, ja het hele inten
sieve „bedrijf" dat zieken-
Vet is een bijzonder grote de Maandelijkse Mededelin-
calorieën-leverancier. Het is gen van de Ned. Huish. Raad.
dus zaak het vetgebruik zo
veel mogelijk te beperken!
Voor onze kook- en baklus-
tigen daarom dit goede
Deze pannen kunnen een silico
nen- of teflonlaag hebben. Bij de
siliconenpannen is het aluminium
aan de binnenzijde afgewerkt met
laag siliconen, bij de teflon-
Dannen waarin Pehakken &enaamd polytetrafluorethyleen.
pannen waarin geoaKKen Er zijn twee punten die de
kan worden zonder vet. Het huisvrouw bij aankoop gemakke-
huis heet, loopt op rolletje
dank zij de zorg van velen.
Welke takken van dienst ko
men er aan te pas, om het ge
heel goed te laten functione
ren?
„Zonder die hele achtergrond
souden de zusters het bijzonder
hard in het leven hebben!" meent
dr. C. J. Dekker, geneesheer-direc
teur van het ziekenhuis „Eudokia"
in Rotterdam dat zijn 75-jarig jubi
leum tegemoet gaat. ..Zonder die
achtergrond zouden zij hun werk
niet kunnen doen", beklemtoont de
directrice, zuster G. C. Passchier.
Met de zuster heb je het meest
te maken. Er is een voortdurende
zorg om de opleiding die zij krijgt.
Deze wordt gevormd door een
theoretisch gedeelte op de ver-
pleegstersschool en een praktische
opleiding op de vele afdelingen.
Huisvesting en verzorging alsmede
begeleiding van de zusters vindt
plaats in het internaat. Een men-
trix zwaait daar de sceper. Haar
vrij nieuwe beroep komt ongeveer
overeen met dat van chatelaine.
Zusters en patiënten ontvangen
iedere dag op tijd hun eten. hebt u
zich al eens verwonderd, dat dat
iedere dag maar weer voor elkaar
komt op tijd, ook als de groenten
duur of de aardappels schaars
Keuken
De keuken is een belangrijk
centrum in een ziekenhuis, plus
minus zevenhonderd warme maal
tijden worden dagelijks in „Eudo
kia" bereid. Dat is dan voor de
inwonendeu, de „mee-eters" die patiënten heeft c
extern zjjn en natuurlijk de pa- Slechts één derde eet normaal wat
het aantal de pot schaft. Natuurlijk zijn er
i hele batterij potten en paw
waakzame ogen en rappe
handen zorgen dagelijks i oor plus
us 700 warme maaltijden. Het
grootste deel vormt de dieet
voeding!
woordelijkheid draagt het zieken-
K— tegenover oud-patiënten!
or is weer een archief.
dienst staat klaar. Schilders
electriciens, loodgieters, timmer- wool
lieden behoren bij het personeel huis
van een ziekenhuis. Zij staan Daarv
waar nodig 's nachts klaar, óók nodig.
al voor het welzijn van de V°°
potiënt, al ziet u de goede f°rgf.7,
lieden nimmer. Onmisbaar zijn len' Natuurl"k -»"1*
de para-medische beroepen. De
ze hulpkrachten in de strijd om
de genezing hebben vaak een
moeilijke leerschool doorlopen
zijn aluminium pannen die
van binnen bekleed zijn met
een niet-aanzettende laag.
Deze laag is smaak, en geur
loos en zorgt ervoor dat alles
wat men zonder vet bakt,
niet aan de pan gaat vastkle
ven, zo lazen we voor u in
mer. Doch.gelooft u maar gerust
dat er een heel team bezig is om
iedere operatie zo goed mogelijk te
doen verlopen. Op de kraamafde-
ling behalen verpleegsters hun
kraamaantekening.
Dat vereist dus weer theoreti
sche
uzelf I I
moeder en kind belangrijker.
r het hoofd kan z
a. de pannen moeten op een
speciale manier worden ge
bruikt en onderhouden. Door
de zachtheid van de bekle
dingsmaterialen ontstaan ge
makkelijk krassen; men mag
daarom nooit roeren met een
metalen lepel, terwijl de bin
nenzijde nooit mag worden
geschuurd;
b. de levensduur van de binnen
laat is korter dan van het
materiaal waarvan de pan ver
vaardigd is. ook wanneer men
het materiaal voorzichtig be
handelt.
De ervaring met de siliconen-
pannen, die al enige tijd in Neder-
•raktische scholing. Voor land worden verkocht, heeft ge-
echter de zorg voor leerd dat de siliconenlaag soms al
■taf-"|na een jaar is afgesleten, soms na
enkele jaren. Een teflonlaag is
meer slijtvast, mits het materiaal
goed verwerkt is. Het laten
Kwetsbare baby's worden
dig in een speciale ruimte of zelfs
verpleegd.
Bij dit alles komt de gastvrij- aanbrengen
heid. Bezoek
bin-
kostbaar en wordt bijna
ja j 1 elefon is- een bemoedigend telefoontje naai
bewaak,. Wis, da?E^dokfa' S^a^rouw^' '.teiTÉ
SS.T'ÜSS'tóife J°or ieder. i„ blijde e„
zorgelijke dagen.
Houten lepe
time in dienst heeft? Zij werkt
het team dat omscholing van e...
patiënt bevordert of heeft bemoei-
oemoei-
laboranten, analisten, operatie- "18en.met huisvesting van bejaar- oGHeZing
assistenten, masseuses werken In f1,1 zlekenhuis zijn ook
- jyee predikanten voor de geesle- Na deze opsomminr
pirSSltta? dienst«" ™e one niet
De full timer geeft cursus aan de vleien volledig te zijn geweest.
geruisloos op de achtergrond.
Zo hoeft de röntgenoloog
Wat gebruik en onderhoud be
treft zij vermeld dat bij het roeren
altijd een houten lepel of spatel
moet worden gebruikt, terwijl
schuurpoeder en pannespons uit
knop- zusters die ook catechisatie bij zal het u misschien nóg verba-
hem kunnen ontvangen. De predi-
- ------ -------- "till izuniicu umvoiigcil. UV pi
beett in het laboratorium kanten bezoeken de patiënten
sis^mat^1 bf: ge^tig. En iedere maandag is
chemie
behandeling van een "ziekte
grote rol. Daarnaast is er
bacteriologie- en pathologische het eerste'
dat er in een ziekenhuis de"\ kan me" er dus echt wel
personeel.
De polikliniek zorgt soms v<
contact meit patiënten
itale afdeling. Ook nabe-
meer medewerkers dan patiën-
ten zijn. Ook landelijk liggen de
verhoudingen zo. Desondanks is
de prijs per ziekenhuisbed per
dag eerste klas niet hoger dan
beleven. Sinds kort
de grote warenhuizen
pannen verkrijgbaar, gemaakt
van porcelein (genaamd Corda-
lite), waarin eveneens zonder
Voor deze dienst staat
streeklaboratorium ter beschik
king.
Hiltonhotel. En iedere mede-
-tche werker van hoog tot laag ziet zetters kunnen worden gebruikt,
behandeling (nietwaar, alheb^je zjCh tot taak: zo mogelijk de zÜn hierbij apart verkrijgbaar.
W/AT kunnen we uit de
vorige Open Brief con
cluderen? Ik richt me
nog steeds tot de brief
schrijfster van de vorige keer.
Dit, meen ik: dat door de zeer
ver doorgevoerde organisatie
van ons christelijk leven dit
leven een doel werd inplaats
van een uitgangspunt, een start
plaats. De opvoeding leidde
veelal tot een kennen van de
belijdenis en dan tot het komen
tot een belijdenis. Was dit ge
beurd, dan was vaak naar veler
besef het doel bereikt. „Houden
Zo" zou je hebben kunnen roe
pen. Zo was het fijn.
ER was geen toerusting tot
strijd. Niet uit laksheid, o
nee, maar heel gewoon
omdat men de strijd, het
strijdtoneel, niet zag. De „wereld",
daar ging je niet mee om.
Van mijn leeftijdgenoten hoor ik
niet meer wat ik van een tien jaar
oudere vriendin hoorde, die, pas
getrouwd, naast een allerleukste
kolonelsvrouw woonde en dus aan
haar moeder schreef dat ze bij
deze buurvrouw zo gezellig koffie
dronk: waarop moeder per keren
de post antwoordde dat ze er snel
mee moest ophouden „met een
officierskliek aan te pappen, niks
dan bridgen en overspel.." Maar is
een dergelijk soort instelling niet
nog maar kort voorbij?
En waar zitten we nu? Wie
vinden we nu al voldoende toege
rust? Pasgehuwden, ja toch? Jon
gelui boven de twintig? Hoe zit
het met onze jongens en meisjes
uit het middelbaar onderwijs? Is
er nog een grens, zeggen we nog:
maar Jan is een kind. die kan nog
niet weten waar hij staat?
genezing, in ieder geval het wel-
tiënten. Tweederde
Economie
Dit hele apparaat kan niet
draaien zonder de nodige pen
ningen. Daar is dan de admini
stratie om orde op zaken te
stellen. In ons land zijn de
schoold personeel, weet ook het meeste ziekenhuizen particulier.
bril of steunzolen nodig
VIHoewSevclcntScr geweest zijn. bevinden van de patiënt. die in
kunnen ze er niets van navertel- het middelpunt staat. Daarvoor
len We bedoelen de operatieka- wordt een ziekenhuis gebouwd.
dieetvoeding, ook standaarddiëten, zoals zout
arm. vetarm. Maar de diëtiste,
bijgestaan door deskundig
i
T/OOR vele huisvrouwen Ze zijn dan verzadigd en kun-
v blijkt de verzorging van nen dan pen stootie verdragen
hun kamerplanten tijdens de
nafcantie ten probleem te zijn |'t™
waar ze moeilijk een oplossing heen. bind slappe stengels ste-
stootje verdragen.
Azalea's sproeien wc nog eens
de bladerkroon,
'at slakkendood
Heel gezellig krijgt ieder
eigen bediening, het wordt i
keuken per patiënt klaar gemaakt
Om half zeven 's morgen"
de keukendeur al open
melk en de leveranciers te ontvan
gen, want de enorme magazijnen
moeten bijgevuld worden op tijd.
Bij eten horen borden, pannen,
schotels, bestek, en dat komt niet
zó maar schoon. Elke afdeling
heeft een kleine keuken, in de
grote afwaskeuken van dit middel
grote ziekenhuis worden, met de
broodmaaltijden, de koffie- en
theeuurtjes meegerekend een paar
duizend borden, kopjes, bekers, en
borduurt uzelf maar verder
afgewassen en opgeborgen. In de
keuken zijn de hele dag rappe
handen bezig.
Hun status is een charitatieve
instelling, die geen winst be
oogt. Verliezen kunnen ze niet
incasseren. Een zwaar wegend
ding is dus de economie, waar
morgens zwaait bij de geneesheer-directeur en
de directrice een oogje in het
zeil houden of er niet beknib
beld wordt op de belangen van
de patiënt.
maal troosteloos behoeft deze 5^
periode toch ook weer niet te melp vochtige turfmolm
zijn. gravi
Het beste is natuurlijk als
de planten op hun plaats kun
nen blijven staan en een lief
hebbende buurvrouw ze dage-
lijks kan verzorgen. Die zorg komende geval van het
moet zich dan niet alleen bepa- breken
len tot watergeven als de aar- en een
de licht is en droeg aanvoelt, dan on
maar bij droge warmte ook met halen
de bloemenspuit over de blade
ren gaan en bij bloeiende plan
ten in de lucht er boven tt
spuiten. Verder moeten we niet
vergeten dat frisse lucht on
ontbeerlijk is. zodat elke dag
een poos de ramen opengezet
moeten worden. Zijn er glas-
Koele kamer
Dan is er nog het meest v
m het
riendenhand
tuin. De planten blijven
verzorgd binnen en we i
ze uit de vensterbank
onze koelste kamer. Hoe
lichter en hoe zonniger name-
te lijk de plaats, hoe eerder het -j
vocht verdampt. I
In onze koele kamer zetten
we de planten rondom een
emmer of teil vol water, van
waaruit we draden van wol,
nacht geopend kan bltj- vissersgaren lei-
s te beter. En dan is er den «P ,lt' aarde van de
potten. Door de draden voor
af in water te dopen wordt
zonwering gesloten houden
weer een ander uiterste, waar
door de planten kunnen kwij
nen door lichtgebrek.
Uit dit alles blijkt wel dat het
geen sinecure is voor een buur-
r om onze planten werke-
iijk zo goed mogelijk door onze
vakantieweken heen te loodsen.
Voor grote planten gebruiken
we twee of drie draden en dit
systeem bevredigt over het
algemeen goed.
Wie weinig planten heeft kan
ze ook stuk voor stuk in plastic
hullen. Voor grote planten
niums) en Begonia rex (blad-
in heeft kan de begonia) is het beter alleen de
pot in plastic te pakken en de
zak om de stengel vast te bin-
'aardoor de aarde niet i
Linnenkamer
De linnenkamer is nog zo'n
onmisbare tak van het ziekenhuis-
bedrijf. Een gevoel van welbeha
gen doorstroomt je als je fris
gewassen tussen de schone lakens
ligt. Dat die lakens er zijn. schoon
en wel, hebt u daar wel eens om
gedacht? Nee. als patiënt laat je je
de verzorging maar heerlijk aan
leunen. Feit is. dat het hoofd van
de linnenkamer zorgt voor aan- en
afvoer van linnengoed zodat zus
ters en patiënten dagelijks van
schone spullen kunnen worden
voorzien. Sommige tehuizen heb
ben zélf een wasserij. Eudokia
besteedt dat uit Per dag gaan er
zo'n vier- a vijfhonderd lakens,
zeshonderd luiers, vijftienhonderd
baddoeken, vierhonderd slopen,
vijf en zeventig a honderd spreien
de was in! Een hele uitzoekerij:
liet linnengoed van het hele huis
(reken daar ook de schermen,
gordijnen etc. bij) wordf hier
versteld, en de zusterwasjes uitge
zocht. Vier, vijf dagen na inleve
ring vindt de verpleegster haar
was schoon terug in haar eigen
vakje waarvan ze de sleutel heeft.
Om maar bij het huishoudelijke te
blijven: de huishoudelijke dienst
heeft een hele schare meisjes en
werksters die zorgen voor de
pijnlijk schone indruk die zalen,
gangen, kantoren, kamers, medi
sche vertrekken etc. geven.
Ook de medische administratie is
een hele papierwinkel. Wist u dat
iedere huisarts bericht krijgt van
opname en vertrek, en een rapport
over zijn patiënt? Nog zo'n medi
sche service is het verstrekken van
verlangde gegevens aan artsen van
oud-patienten. Zoekt de arts naar
een behandelingswijze of diagnose
van een nieuw ziektegeval, dan
kan hij het ziekenhuis vragen over
het hoe en wat van de ziekenhuis
behandeling die destijds geschied
de. Een brok medische verant-
Hanen in de
kloostertuin
Hanen in de kloostertuin, door
Kees Holierhoek. Uitgave ABC-
boeken, Amsterdam.
De jonge Holierhoek heeft zijn
met deReina Prinsen Geerlingsprijs
bekroonde bundel Slow-quick-
quick-slow, uitgebreid met enkele
verhalen, den volke aangeboden.
Niet ten onrechte; hij kan snel en
trefzeker schrijven en beheerst
meer dan een genre, tot het
visionaire toekomstverhaal toe. De
oorlog speelt een grote rol in zijn
vertellingen en hoe weinig hij die
verschrikkingen heeft verwerkt,
blijkt uit de soms kunstmatig
ingevoegde gruwelen. Een bijzon
der rijp verhaal is Divina praesen-
tia. waarin een jongen zich via een
zuiver beschreven liefde ontwor
stelt aan de benauwende sfeer van
een enge gemeenschap, waar alles
•cliché is geworden. Eén bezwaar
zouden wij willen noemen, de
meeste verhalen konden wat ver
der worden uitgewerkt. (125 blz„
5.50)
Techniek
iiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiii)
te houden, een andere keer zijn
verrot. Dat hangt van de
blijft het over
houden van onze kamerplan-
ten altijd een experiment. Laat
het ons vakantieplezier niet be-
derven!
A. C. MULLER-IDZERDA
Wie nog met vakantie gaat,
doet er goed aan, ijlings de
twee nieuwe uitgaven van het
K. en O. Voorl. Centrum 's-
Gravendijkwa] 60 in Rotterdam
te bestellen.
„Met kinderen onderweg"
leert u het afwegen van wensen
tussen groot en klein, geeft een
schat aan praktische wenken en
spelletjes voor onderweg, alles
het uwe voor 0.40.
„Samen spelletjes doen", even
eens bij bovenstaand adres a
0.35, geen geld voor al het
plezier dat je er mee kunt heb
ben.
Vandaag beginnen wij
met de brief van mevr.
G. T. de D., die ons wel
geen schokkend nieuws
brengt, maar een kijkje
geeft in een van die da
gelijkse dingen, die het
leven plotseling rijk kun
nen maken.
Wij lezen: „Ondanks het
feit dat ik zeer binnenkort
een baby verwacht, had ik me
na veel ja's en nee's over
laten halen de verjaardag
van mijn moeder (die drie
uur reizen bij ons vandaan
woont) mee te komen vieren.
Na een prettige, maar ook
vermoeiende dag, zat ik
's avonds weer in de trein
die gelukkig vrij leeg was,
zodat ik een coupé voor
mijzelf had. Ik rustte heer
lijk uit in de trein, doordat
ik mijn voeten op de bank
tegenover mij gelegd had. U
kunt zich echter mijn schrik
voorstellen toen plotseling de
conducteur binnenstapte.
Vóór ik mijn voeten had
waar ze hoorden stond hij
naast mij, en ik voelde me
diep schuldig, vanwege het
stof aan mijn schoenen. Maar
inplaats van een (verdiend!)
standje te horen, zag ik de
conducteur een krant uit het
bagagenet pakken, die hij
zonder één woord onder mijn
schoenen schoof. Voor ik
hem kon bedanken, was hij
al doorgelopen. Misschien dat
ik hem op deze manier kan
laten weten, hoe ik dit „be
grijpende gebaar" waardeer
de."
Zielig vrouwtje
Mevr. E. T. te R. schrijft
ons haar „hulp"-ervaring uit
haar vakantie. „Op een wan
deling in het mooie Grau-
bunden in Zwitserland liep
op een landweggetje een
klein zielig vrouwtje, sjou
wend met een zwaar uitzien
de tas, vergezeld van een
gezellig soort straathondje.
Mijn medelijden ging uit
naar het sjouwende mensje
en ik groette haar vriendelijk.
De vriendelijkheid van mijn
man ging evenwel nog ver
der, doordat hij aanbood
haar kennelijk zware vracht
te dragen. Dit aanbod werd
dankbaar aanvaard en met
veel hoofdknikjes en onver
staanbaar gemompel wist ze
ons duidelijk te maken dat
we de tas inhoudende aard
appelen en witte kolen al
moesten geven bij haar zus
ter in het volgende dorp
ongeveer drie kwartier ver
der. Wij liepen dus verder
met de zware tas, maar wie
schetst onze verbazing toen
we na ongeveer vijfentwintig
minuten lopen een auto
voorbij zagen gaan waarin
onze opdrachtgeefster
prinsheerlijk zat. Zij reed
ons voorbij zonder op of om
te kijken. Mijn man en ik
keken elkaar eerst verwon
derd aan en zijn toen in
lachen uitgebarsten. Mijn
man liep zich naar te sjou
wen en onze boerin zat ko
ninklijk in de limousine!"
der werk; we zaten elke dag
met z'n negenen aan tafel,
dus u kunt begrijpen dat
Schraalhans keukenmeester
was. Tijdens ziekte van een
vaji ons kwam de huisdokter
zijn visite maken, juist toen
mijn moeder het warme eter
opschepte. De volgende dag
kwam de dokter (onge
vraagd) weer op dezelfde
tijd. Een dag daarna werd
een grote mand met levens
middelen bezorgd, waaronder
een enorme ham, en uit
eigen tuin appelen en peren."
Mevr. L. merkt nog op: „U
moet niet denken, het zal
wel een christelijke dokter
geweest zijn. dat was hij
juist helemaal niet. We kun
nen er dit uit opmaken, dat
de Heere het hart van de
mensen kan neigen tot al wat
Hij wil."
Onderbreking
1
ziekenhuis lag, heeft deze
famlie voor haar man het
zoutloos warm eten klaarge
maakt. „Wat er ook is, zij
staan altijd voor ons klaar,
zelfs midden in de nacht"
schrijft een dankbare mevr.
Het volgende is van mej.
H. te R. die dit vijftig jaar
geleden meemaakte. „Ik was
assistente op een zondags
school. Nu was het mij al
eens opgevallen dat uit een
bepaald gezin met veel
kroost, er steeds maar een of
twee kinderen kwamen. Toen
hoorde ik dat hun moeder,
die weduwe was, niet voor
alle kinderen geschikte kle
ren had, dus daarom kwa
men ze om de beurt. Hoewel
ik zelf nog jong was. en
weinig zakgeld kreeg, werd
mii ingegeven: „maak een
jurk voor dat meisje". Ik kon
het niet laten, heb een jurkje
van katoen genaaid en laten
bezorgen. Zondags kwam een
zusje met het jurkje aan op
zondagsschool. Daar zou het
verhaal mee af zijn, maar de
blijdschap dat mijn handen
door Gods handen bestuurd
waren, kwam jaren later.
Kennissen van mij hadden
een dienstmeisje, dat bleek
een kind uit dat gezin te
zijn. Dat dienstmeisje had
aan haar mevrouw eens ver
teld, dat haar moeder zo
bedroefd was, toen ze nog
klein waren, omdat ze één
van de kinderen, die zo heel
graag naar zondagsschool
ging. thuis moest houden
omdat ze geen jurk meer
voor haar had. Ze had samen
met1 het kind gebeden. Daar
na was er gebeld en werd
het pakje bezorgd."
Crisistijd
Mevr. M. B. te R. is reuma-
patiënte, en ondervindt veel
hulp van haar medemensen.
Of het nu ramen zemen is of
wat soppen, er is altijd wel
een familielid of buur die
het opknapt voor haar. Zelfs
komt er een juffrouw van
vierentachtig jaar regelmatig
het koper poetsen!
Nu een jeugdherinnering
van mevr. L. te d. H. „Het
was in de crisistijd en mijn
vader was al heel lang zon-
bed houden. Zij was dan
helemaal alleen overdag,
want manlief was naar kan
toor en de kinderen naar
school. Een buurvrouw
kwam toen spontaan iedere
morgen, zes weken lang. me
haar eigen koffie en kopjes
naar haar toe. zodat mevr. T
een aardige onderbreking
had in de dagelijkse sleur.
Logees
an
Veel naastenliefde
haar overburen beleefde me
vr. I. te R. Toen zij nl.
Wij begrijpen volkomen
dat het voor mej. H. een
heerlijke ervaring was na
zoveel jaar te horen, hoe
haar aardige geste werd ge
waardeerd! Hiermee sluiten
we „hulpvaardigheid" cn
zien uit naar uw ervaringen
met logees, in de ruimste zin
van het woord. De eerste
brieven kwamen al binnen,
er is nog plaats op dit plekje
van Blad-Zij, maar wacht
niet te lang!
TK ken iemand die haar kin-
1 deren nog wel naar het
chr. lager onderwijs stuurt
maar bij het voorberei
dend hoger niet meer zo zwaar
tilt aan drie lettertjes. Zij zei mij:
ach, dan hebben de kinderen al
een idee van omgang, een zekere
stijl. Het gekke is dat haar kinde
ren dat ook inderdaad hebben. Als
je hen op een club ontmoet, of het
nu op het tennisveld is of op een
feestje, je weet direct dat zij
„anders" zijn. Anders in de zin
van, ja. stijlvoller, aandachtiger,
oprechter, beleefder. Vrolijk mee
doend maar nooit zichzelf verla
tend in iets'onpersoonlijks. Je zou
kunnen zeggen dat zij, door nooit
onderscheid te hebben hoeven ma
ken tussen christelijk en onchriste
lijk, zo van: niet meedoen, pas op,
een gemakkelijkheid in de omgang
hebben gekregen. Die soepelheid
schrikt de niet-kerkelijke mens die
zij ontmoeten niet af; daardoor
hebben dan weer die kinderen een
veel opener entree bij elke ont
moeting, kunnen daardoor wat zij
bezitten in dat „anders" zijn veel
vrijer overdragen.
Er is iets onbekommerds in hen,
iets angstloos.
Is dat het nu? denk je dan.
Hebben we het altijd verkeerd
gedaan, jarenlang? Is dat midden
in de wereld staan, zout der aarde
zijn? Maar, en nu mijn brief
schrijfster, zitten er dan ook niet
akelig veel gevarenkanten aan?
Het is goed dat wij ons deze
vragen stellen.
Als omgang een continuïteit van
dagelijks leven is (door God gehei
ligd leven), is dan het zijn in deze
wereld als taak er al niet voor ons
kind vanaf dat hij er is?
Moeten we niet van het idee af
dat er een soort examentijd is
voor gelovig-zijn?
Kan een kind dat argeloos zijn
leventje mag leven in onze hoede,
al niet door de harmonie die het
uitstraalt „boodschap", evangelie
Kan een blijde jonge vrouw niet
het leven van haar buurvrouw
doorbreken, heel gewoon door
koffie te drinken en er te zijn,
juist door niet te discrimineren?
Werkt innerlijke vreugde niet aan
stekelijk? Zou buurvrouw, als zij
volkomen wordt aanvaard door
haar vriendin over de heg, niet in
het hokje onchristelijk geduwd
wordt, niet nog eens over andere
zaken haar gedachten kunnen laten
gaan dan over de vei onderstelde
bridge en toebehoren?
Wij moeten die gedachten niet
afweren. We zijn er voor om dit
door te denken.
ALS we niet doordenken,
staan we straks versteld
over wat onze kinderen
met wie veel te weinig
oprecht is gepraat, zich permitte
ren. Want die kinderen gooien met
handenvol overboord als zij ons
zonder omgang, zonder contact,
zonder erkenning van strijd en
doordenken een ietsje hier en
een beetje daar overboord hebben
zien gooien. Ze gillen dan: ver
ouderd, waar wij essentie zochten.
En dan gaan ze inderdaad als
wilden leven als zij verloofd zijn,
stijlvol kamperen als teenager, dan
gaan zij onverantwoordelijk om
met anderen, vaak vreemden, juist
vreemden, dan doen zij als student
alsof zij alle duivels de baas zijn
en blunderen maar voort
Het is één van tweeën: doorden
ken. met elkaar spreken, elkaar
troosten en instrueren waartoe
is anders de gemeente óf
zuchten slaken. Het is oefening in
de omgang óf bang leven. Rust óf
>nzekerheid Vertrouwen óf wan
trouwen. Het is liefhebben en
putten uit de liefde Gods óf niets.
Altijd, maar zeker in deze tijd, d«
tijd waarin wij leven, geldt dat d*
liefde alle vrees buitensluit
