m
alles e kan met celmuur
Brick Bradford
Walter en Connie komen
volgend seizoen weer
—Toch is het zo!
«Jesje en Josje
Senmoet
DE STENEN ZONDE
11
DONDERDAG 1 JITLI 1965
ETHERGOLVEN-ETHERGOLVIN-ETHERGOIVEN-TTHERGOLVEN
Er was niet te ontkomen aan de
druk, die het gesprek, dat NCRV-ver-
slaggever Nico Heizenberg gisteravond
in .Attentie" voerde met de Ameri
kaanse negersohrijver James Baldwin,
maakte. Hij antwoordde zelden recht
streeks en verloor zich vaak in filoso
fische bespiegelingen. Zo deelde hij
mee dat er „meer Amerikaanse neger
schrijvers zijn dan u denkt", en dan
werken noemende en geen namen
auteurs. Hij bagatelliseerde de grote
roem, die ds. Martin Luther King om
geeft; .Martin is een kennis van me.
Nee, ik heb soms een andere mening.
Hij doet wat Jiij kan om een tiende van
de bevolking in het gareel te houden'
Of de politici in de V.S. voldoende
doen in het rassenvraagstuk? „Zolang
men spreekt van een rassenstrijd ko
men we niet verder. De zuidelijke
agent is het slachtoffer van de misda
den die worden gedaan jegens de zwar
ten, niet het dode negerjongetje".
Merkwaardige en wat verwarde uit
spraken deed Baldwin over de kerk
waarin hij zich niet thuisvoelt: ,Jk ge
loof in het leven en dat God liefde is
en daarmee ben ik op de kerk vóór".
Ook betoogde hij dat het blanke
meerderheidscomplex" waaruit alle
rassenhaat is voortgevloeid"uit Europa
door emigranten van weleer is ge
ïmporteerd in Amerika (slavenhandel)
en dat deze nu op Europa terugslaat:
„Jullie zult het moeilijk krijgen. Ik be
schuldig niemand, maar ik stel verant
woordelijk. Jullie zult moeten leren
zeggen: ik weet het, en spijt erkennen".
En over de apartheidskwestie in Zuid-
afrika: ,£uropa moet druk oefenen op
Zuid-afrika door de economische en
militaire overeenkomsten te schenden"
„Moeten wij dat?", vroeg de heer Hei
zenberg, ,Ja, dat moet", herhaalde
James Baldwin met een laatste felle
blik uit zijn sterk-meesprekende ogen.
Alzo gaf de NCRV met dit gesprek
een belangwekkende informatie, omdat
men nu ook eens kon vernemen welke
gedachten jonge negerkunstenaars heb
ben over het rassenconflict in Amerika.
Dat verscherpt het algemene inzicht en
deze toon moet ook worden gehoord,
ook al is die doortrokken van een an
dere essentie, dan die, welke de vrede
lievende prediking van dr. King ken
merkt.
AVRO mikt nog steeds
op hele radio- en
televisienetten
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Blijkens een
hoofdartikel van de hand van haar
perschef Hans Reinhardt dat de
AVRO in haar pas-verschenen pro
grammablad opnam, mikt deze om
roepvereniging nog steeds op de per
soonlijke exploitatie van een heel
radio-televisienet, al wordt nu niet
meer gesproken van wélke.
De AVRO blijft bij haar al eerder
uitgesproken twijfel aan het totstand
komen van „openheid" in het bestel
volgens ideeën, vastgelegd in de nota
van minister Vrolijk, maar meent dat
openheid alleen kan worden verwer
kelijkt wanneer „de zendtijd op een
of meer zenders geheel wordt toege
wezen aan één organisatie, die zorg
draagt voor de (artistiek-) technische
realisering van het door een breed
samengestelde, representatieve pro
grammaraad uitgestippelde beleid,
waarbij inderdaad alle groeperingen
en meningen naar evenredigheid voor
microfoon en camera kunnen worden
gepresenteerd."
„En dat", zegt het artikel, „is het
doel van de AVRO sinds haar oprich
ting. Daarvoor heeft zij ook twee jaar
geleden al een plan gepubliceerd, dat
voorziet in zulk een algemene taak
voor de AVRO, terwijl dan de gerich
te omroeporganisaties terecht kunnen
op het andere net."
Hoewel er hier wordt gesproken
van „het andere net" bedoelt het
artikel een radio- én televisienet,
gezien het destijds gepubliceerde
AVRO-plan. Want, zegt het tenslotte,
zo zou niet alleen versnippering wor
den vermeden, maar zouden kijkers
en luisteraars te allen tijde kunnen
kiezen uit gerichte programma's en
een programma van meer algemene
aard.
BUSSUM Het moge waar
zijn, dat de NTS op dinsdag 6 ju
li a.s. de 39ste en tevens laatste
Engelse les met Walter en Connie
uitzendt (een les die op 13 juli nog
wordt herhaald), maar dat bete
kent geen afscheid van het popu
laire jonge paar. Ze verdwijnen
slechts een paar maanden van het
scherm om dan nog vaker terug
te keren.
We weten, dat vooral vele oudere
kijkers wat teleurgesteld zijn, omdat
zij bij het ijverig volgen van de
onderwijzende avonturen van Walter
en Connie toch hun jeugdig tempo
niet hebben kunnen bijhouden en dus
niet zóveel van de lessen hebben
opgestoken als zij hadden verwacht.
Kijkers die vroeg met vakantie zijn
gegaan, hebben het einde van de
is niet voldoende kunnen volgen,
en nog weer anderen hebben het
zonder boekje gedaan of zijn te laat
begonnen....
Voor al dezen zal het een vreugde
zijn te vernemen, dat de hele cursus
volgend seizoen op Ned. 2 wordt
herhaald. Men kan er zich van nu af
aan reeds op voorbereiden om straks
gelaarsd en gespoord klaar te staan
als Walter en Connie, te beginnen op
hun huwelijksdag, belangstellenden
weer het abc van de Engelse taal
gaan onderwijzen.
Wie de cursus wél goed onder de
Hilversum I 402 m. NCRV 19 00 Niet
weer praatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Geestellj.
ke liederen (gr.). 19.45 Modeme orkestmu
ziek (gr 20.00 Zomermozalek (gevarieerd
programma. 22 00 Kerkorgelconcert (opn.):
moderne en semi-klassleke muziek 22.30
Nieuws en SOS-berichten. 2240 Avondover-
denkinR. 23.00 Boekbespreking. 23.05 Klassiek
Volksliedjes zullen
Taptoe vervangen
(Van o
e radio- en tv-redactie)
BUSSUM Omdat maandagavond
al een reportage van de NATO-Tap-
toe in Arnhem is uitgezonden als
haastig-ingevoegd onderdeel van het
nationale televisieprogramma, zal de
AVRO dit voor vanavond aangekon
digde programma op Ned. 1 vervan
gen door de muzikale show „Wage-
wage-wiede-wiede-waag".
t is een op 29 december jl.
gemaakte opname van de finale in de
volksliedjescompetitie, gehouden in
het kader van het Hartewens-festival.
Een groot aantal jonge amateurs heb
ben hieraan meegedaan, maar in de|
finale zijn o.a. ook de Padre Twins
opgetreden.
Marie-Cécile Moerdijk, die ook deel
uitmaakte van de jury, presenteerde
het programma, dat gegeven werd in
de Oudhollandse omgeving van de
Waag in Haarlem.
Als televisiespel zendt de AVRO
een Duitse eenakter uit, waarin een
zichzelf-overschattende voetballer niet
wil merken, dat zijn tijd voorbij
is en hij zich moet terugtrekken. Hoe
hem dat aan het verstand wordt
gebracht maakt het spel duidelijk.
Boek gekocht:
340.000.-
LONDEN Het boek dat Robert Her-
ich tussen 1612 en 1624 geschreven heeft
over gemeenplaatsen in de poëzie is dins
dag op Sotheby's veiling verkocht voor
340.000 gulden.
Het manuscript is gedeeltelijk in rijm
1 proza. Het bevaat twaalf pagina's
poëzie in de hand van de dichter met tal
van verbeteringen en er staat een aantal
gedichten in over Lady Frances Howard,
wier scheiding van Esse en haar huwelijk
met Somerset haar berucht gemaakt
hebben.
VANAVOND TE ZIEN
Ned. 1 AVRO
7.35 uur Lucy Ball gaat met haar twee kinderen op stap om opnamen
van een Danny Kaye-show bij te wonen. Maar.
8.20 uur een documentair trogramma over de economische opbouw
van Japan.
9.10 uur het Duitse televisiespel „Sportvrienden" en
10.05 uur een programma van volksliedjes.
Ned. 2 KRO
8.01 uur optreden van Bert Brugman's marionettentheater
8.30 uur documentaire over „achtergebleven Nederland tussen Maas
en Waal.
9 uur een aflevering van „Het grote avontuur": pioniersarbeid
van een emigrantengezin in het Amerika van 1875.
VANAVOND TE HOREN
-Hlversum 1 NCRV
8 uur begin van twee uren zomeramusement, waarvoor bijdragen
zijn geleverd door het recreatiecentrum „De Faasbloem" in
Chaam.
10 uur gaat Thijs Kramer het orgel in de St. Lambertuskerk in
Helmond bespelen.
10.40 uur dagsluiting in „De Faasbloem".
Hilversum II AVRO
8.15 uur stereofonische uitzending van een rechtstreeks door te geven
concert van het Holland Festival. Bernard Haitink dirigeert
het Concertgebouworekst in werken van Pijper, Mozart
(vioolconcert in G. solist Wolfgang Schneiderhan) en Brück-
ner (9e symfonie).
11.05 uur weer stereofonische uitzending, nu van nieuwe platen.
knie heeft gekregen kan zich
eens verheugen, want de NTS heeft
voor het komende seizoen ook de
„Walter and Connie reporting" aange
kocht. Die gaat op Ned. I de ether in
Wij hebben U al eerder iets var
deze cursus verteld: Walter en Connie
hebben dan al een flinke zoon en
reizen met hem door Europese landen,
zodat vooral de toerist dan van hun
gesprekken veel kan leren.
En wie is er tegenwoordig geen
toerist?
Het tweetal komt dus op 6 juli
voorlopig afscheid nemen en wel door
naar een partijtje te gaan,
natuurlijk het avontuur al weer
Anders van opzet is de Franse
cursus, welke de NTS al beloofd had
voor de komende winter. Dit
lessenreeks van Télé-Hachette, geti
teld „En France comme si vous y
étiez". Al komen er dan geen Walter
en Connie aan te pas, deze televisie
cursus is beslist niet minder aantrek
kelijk en instructief, zegt de NTS en
dat wachten we dus belangstellend
Via gesloten keten
Kleurentelevisie
op lange afstand
(Van onze radio- en tv-redactie)
EINDHOVEN Ter gelegenheid
van het Congres van de FITCE (Fed.
des Ingénieurs des Télécommunica-
tions de la Communauté Européenne)
dat vanmiddag gast was van Philips,
heeft de NTS in samenwerking met
PTT en PTI een televisieprogramma
op gesloten keten gerealiseerd, waar
bij voor het eerst proeven met kleu-
renuitzendingen op lange afstand
werden genomen. De proeven hebben
een bevredigend resultaat gehad en
werden door de congressisten met
belangstelling bekeken.
De uitzending werd verzorgd
Waalre en door de beelden enige
malen te laten doorzenden naar de
zenders Roermond en Smilde, kon
men binnen de Nederlandse grenzen
een afstand van 1100 km overbruggen,
eer zij op de beeldbuis kwamen.
Aangezien het een uitzending op
gesloten keten betrof, konden alleen
de hierop aangesloten toestellen (die
normaal ook bij de proef uitzendingen
zijn betrokken) deze opvangen. De
congressisten in Eindhoven zagen het
programrtia op eidophor-schermen.
Vooraf werd er een schakelpro
gramma uitgezonden waaraan bijdra
gen werden geleverd door Teleac in
Delft, door Schiphol via een reporta
gewagen van de NTS, en door de PTI
in Hilversum. Voor de kleurenuitzen-
ding werd de daarvoor ingerifchte
studio in Waalre gebruikt.
Champagne voor de
hijgende reporter
Bij de Hilversumse kantoren
van de NTS is gisteren door een
milde en teerhartige gever een
fles champagne bezorgd voor..-
de reporter Nico Heizenberg,
die dinsdagmiddag tijdens de
rijtoer door Den Haag zo hij
gend achter de auto van Konin
gin en Prins aanholde.
U zult zich herinneren, hoe de
woorden: „De Prins ziet mij nu"
en ,.De Koningin ziet er als het
ware uit uls een gelukkige moe
der die in het geluk van haar
dochter deelt" er bijna kreu
nend bij hem uitkwamen....
Het was puur enthousiasme
en eigen initiatief, deze draf-in
de-stoet. zijn regisseur had hem
er niet eens opdracht toe gege-
Maar de goede gever was van
mening dat Nico Heizenberg
toch op verhaal dient te komen
na zo'n krachtoer. Vandaar de
fles opwekkennat.
NTS: 20.00 Journaal. AVRO: 20.20 Docui
taire over Japan. 21.10 Sp<
prof. voetballer, documen-
Nederland II: NTS 20.00 Nieuws in het
kort. KRO: 20.01 Spectacle Poupée. marioni
tentheater. 20.30 Twee-P' -
reportage over een achter
land. 21.00 Het grote avo
het bestaan (Teeth of the lion) .documentaj
re 21.50 Onze man in Parijs. 22.10 Einde.
België: Nederlands pro gr. kan.
mot Ben
Hilversum I 402 m. KRO: 7.00 Het levende
Woord, metdltatie. 7.05 Ouverture: reporta
ges en commentaren, wegeninformatie en
lichte grammofoanmuziek. (7.307.40 Nieuws
Plus minus. 8.00 Overweging). 8.30 Nieuws.
8.40 Jaarfeest van de Zonnebloem: Hoogmis.
S.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.05 In
do platensoos: verzoekprogramma voor
oudere luisteraars (10.30 Weeroverzicht).
1100 Voor de zieken. 11.40 Licht instrumen
taal ensemble. 12 00 Angelus. 12.03 Promena
de-orkest (opn.): Populalr-klassieke muziek.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.40 Aktualiteiten of grammo-
dio. Tussen 15.30—17.00 Reportages Tour de
Codalichte muziek voor tiener en twer
HUversun
ochtendgym I
7.20 Lichte grammofoonmuziek. 7.25 Van de
voorpagina. 7.30 Lichte grammofonmuziek.
(Om 8.00-8.10 Nieuws). 9.00 Te land en te
water, een informatief programma voor weg
en waterweggebruikers. VPRO: 9.40 Mor
genwijding. VARA: 10.00 Schoolradio. 10.20
Lichte grammofoonmuziek 11.00 Nieuws
11.02 Voor de kleuters. 11.15 Vrij entree
cabaret (herhaling van 4 oktober 1964). 11.4(
grammofoonmuziek. 12.00 Licht orgel-
MPi l/*i«ilri«
ding voor de landbouw. 12.41
muziek (gr.). 12.55
13.00 Nieuws. 13.10 Actualiteiten
foonmuziek. 13.25 Beursberichten. 1
Schakeringen, een reeks programma's c
r in Woord en Muziek. 1
zangsoliste. 15.00 Lichte grammo-
c. VPRO: 16.00 Nieuws. Aanslui
tend: Damesbladen zijn ouder dan u denkt
(II). lezing. 16Y.15 Gobelin: aspecten
Franse lied. 16.45 Nieuwsdienst voor nieuws
gierige kinderen. 16.49 Voor de jeugd. 17.30
ondo: Nede-'--
Nederland I: NTS: 14.00-16.00 Reportag
van het Internationaal Tennistourr
Wimbledon.
België: Nederlands progr. Kan. 2 er
1852) De aanpassing van levensvor
men aan de meest barre omstandighe
den ls een van de verbazingwekkend
ste hoofdstukken van de biologie.
Diep onder de grond, in aarde en
moerassen, waar geen zuurstof kan
doordringen, leven bijv. bakteriën die
afstand van de zuurstof hebben ge
daan en hun energie op andere wijze
bemachtigen. Zo zijn er zwavelbakte-
riën, stikstofbakteriën, gistingsbakte-
riën. ijzerbakteriën. bakteriën die in
petroleum leven e.d. Allemaal levens
vormen die het zonder zuurstof kunnen
stellen. Ook bij hogere levensvormen
kunnen we iets dergelijks waarnemen,
deze dieren zijn m.i. niet geheel te
vergelijken met anerobe (zonder zuur
stof levende) vormen omdat deze
parasieten alle energie aan de gast
heer ontlenen en dus niet als zelfstan
dig wezen kunnen bestaan.
Hoe het ook zij, in beginsel zijn
levensvormen mogelijk die het zonder
zuurstof kunnen stellen. Zou in de
atmosfeer van Mars, die zó ijl is, dat
zij met de aardse atmosfeer op een
hoogte van 17 km kan worden verge
leken, zuurstof zij het dan in
geringe concentratie voorkomen,
dan zouden zich misschien levensvor
men kunnen voordoen die op een
hogere trap staan dan de ten voor
beeld gevoerde bakteriën. Korstmos
sen, die zowel in de verzengende hitte
van de Sahara, als in de barre koude
van de Himaiaja op een hoogte van
5000 m kunnen tieren, blijken gehard
te zijn tegen de meest ongunstige
omstandigheden hier op aarde. Wel
licht zouden zij dan óók (zij het
misschien in een andere vorm) op
Mars kunnen voorkomen. Maar het is
Zuurstof
en leven
even goed mogelijk dat door gebrek
aan voldoende zuurstof op alle leven
ontbreekt. Om kort te gaan: indien
een betrekkelijk geringe concentratie
van dat gas in de atmosfeer van Mars
aanwezig is. kunnen we de mogelijk
heid van het bestaan van enig primi
tief leven niet bij voorbaat uitsluiten.
Want de korstmossen, die een samen
leving vormen van wieren en schim
mels, zouden zich hebben kunnen
aangepast aan de geringe zuurstofcon
centratie. Iets dergelijks zien we zelfs
in bescheiden vorm bij de mens (die
uiteraard veel minder resistent is dan
dergelijke primitieve levensvormen).
Bergbewoners hebben bijv. zoals
onderzoekers bij herhaling hebben
vastgesteld een groter aantal bloed
lichaampjes dan de bewoners van de
laagvlakte. De oorzaak van deze aan
passing moeten we zoeken In de veel
ijlere lucht, waarin bewoners van het
bergland verkeren, zodat zij moeilij
ker zuurstof opnemen dan hnn mede
mensen in lagere luchtlagen. Dit
nadeel van de ijlere lucht kan worden
gecompenseerd door een groter aantal
bloedlichaampjes, die voor het trans
port van de zuurstof naar het organis
me moeten zorgdragen. Ziedaar dus
een vorm van aanpassing, waarvan de
mens zelf zich in het geheel niet
bewust is en die zich buiten zijn
medeweten voltrekt. In deze zin zou
het meest primitieve leven, zoals dat
van korstmossen, zich ook hebben
kunnen aanpassen en handhaven
onder de barre omstandigheden die
op Mars heersen en die bij ons weten
geen plaats voor hogere levensvormen
Nadruk verboden. H. Pétlllon
46. „Jullie zouden kunnen gewichthef
fen, Barend." zei Josje. „En misschien
»g een leuk clownsnummer doen. Jesje
i ik geven een poppenkastvoorstelling."
„Hebben jullie dan een poppenkast?"
vroeg Berend verbaasd.
„Die hebben we van oom Derk te leen
gekregen", vertelde Josje. „Wat denken
jullie, doen jullie mee?"
„Natuurlijk, altijd!" sprak Barend.
„Maar waar moet de voorstelling worden
gehouden?"
„Ja...," zei Jesje een tikje aarzelend.
„Bij ons in de kamer misschien."
„Dat gaat niet." zei Benend beslist.
„Nee. ik weet iets veel betere. Hier bij
ons in het pakhuis. Dat maken we netjes
aan kant we zetten een paar rijen stoelen
neer en hangen nog wat slingers op. Dan
zul je eens zien hoe leuk het er hier
..O, geweldig. Berend!" riep Josj«
„Dat vind ik nog eens fideel."
„Ik vind het een veel te aardig plan
van jullie," antwoordde Berend. .Maar
jullie moeten wel voor de bezoekers
zorgen, hoor jongens. Wat wilden jullie
de mensen laten betalen?"
,Een dubbeltje", zei Jesje.
„Een gulden!" riep Josje.
„Een gulden is te veel, maar een
dubbeltje weer te weiig", zei Barend,
dubbeltje weer te weinig", zei Barend,
voor volwassenen en één kwartje voor
kinderen."
„Ja, dat is een goed idee!" riepen Jesje
en Josje tegelijk. „Hoeveel mensen zou
den er hier in het pakhui* kunnen,
Berend?"
„Nu, toch gauw een zestig, zeventig,"
rekende Berend uit. „Maar zoveel bezoe
kers zullen jullie niet krijgen. Waar moet
je die vandaan halen?"
„We zeggen het naturlijk tegen alia
kinderen in onze klas," zei Josje. „En
dan vragen we of ze ook hun vader en
moeder meebrengen."
„Dat lijkt me niet gek," knikte Barend.
„Vaders zullen er wel niet veel komen,
want die moeten werken, maar moeders
komen misschien wel mee."
.Maar hoe komen we aan zoveel
stoelen. Barend?" riep Jesje uit.
49
Dan doet Siewert zijn verhaal. Vanaf zijn
geboorte in het veen, waar het armste volk van
de hele wereld woont. Zijn moeder werd door
haar minnaar in de steek gelaten toen ze het kind
verwachtte. En ofschoon Siewert er niets aan
doen kon dat zijn vader zo gehandeld had, werd
hij er toch vanaf zijn geboorte op aangezien.
Eerst met medelijdende blikken, later werden ze
verwijtend bij het minste. Er was heel veel wat
hij niet mocht doen, omdat hij geen vader had. In
het begin begreep hij hun houding niet, zijn
moeder had toch gezegd dat zijn vader gestorven
was voor zijn geboorte. Toen hij zich daarmee
wilde verweren, bespotten ze hem. En hoewel hij
er niets aan doen kon, trof de waarheid hem zo
diep dat hij zich, sinds hij die wist, afzonderde.
Zijn stroef gezicht, dat geleek op de turven
waartussen hij had rondgekropen, werd nog
stroever en om het leed te verbergen sloeg hij
zelden zijn ogen op. Daarom noemden de mensen
hem een gluiper, die altijd iets in zijn schild
voerde en zij schuwden hem zoals hij het hen
Hun woorden en blikken kerfden zijn ziel en
maakten dat zijn wezen verwrongen werd, maar
dat kon niemand zien. Nog eer hij volwassen was
stierf zijn moeder. Zij had zich doodgewerkt met
neergeslagen ogen om haar schande. Ze werd op
en hoek van het kerkhof begraven. Daarna zwierf
de jongen als een verschoppeling van de een naar
de ander. De mannen joegen hem weg als het hun
beliefde en ze haalden hem aan voor het
vuile en zware werk. De vrouwen waren vriende
lijker, maar nooit kreeg hij een plaats bij hun
eigen kinderen, omdat hij een bastaard was.
door DIGNATE ROBBERTZ
Zoals een hond kan schooieren om nog wat meer
dan een stuk brood, hunkerde de jongen naar een
vriendelijk woord, naar een hand die goed was
en warm.
'k Geloof niet dat ze begrepen hoe je toch nog
een kind kunt blijven als je al lang een werkezel
bent. Toen ik een man werd, leerde ik ook het
verlangen van een man kennen. In die tijd
werkte ik bij de rijkste veenboer van de contrei,
waar al de anderen tegenop zagen. Hij was de
baas, dat zag je aan zijn ogen en je hoorde het in
zijn stem. Niets en niemand werd door hem
ontzien. Dat heb ik ondervonden.
De mulder kan niet blijven zitten. Hij beent het
erf op en neer en grijpt enige keren in de lucht
alsof daar iets is wat hij alleen ziet.
De veenboer had een dochter, zijn vrouw was
allang dood. Daarom had hij het meisje verwend
met geld, waarvoor ze alles kon kopen wat ze
hebben wilde. Ze was eenvoudig en hunkerde
evenals Siewert naar wat meer dan het toege-
worpene.
Ik wist dat het nooit kon en toch wilde ik niet
weggaan. Ik kon dat niet en zij wilde mij niet
loslaten. Het duurde niet lang tot haar vader het
wist. Hij dreigde haar liever te zullen doodslaan
dan toe te staan dat ze zidh zou vergooien aan
een schooier. En dat was ik niet. God weet dat ik
geen schooier was in de zin zoals de veenboer het
bedoelde. Ze hebben nog meer om me gelachen
dan ze al gedaan hadden, ze lachten mijn verdriet
weg. Ze hebben me leren haten. Ook dat weet
God, al weet ik niet of het me zal worden ver
geven. Diep voorovergebogen zit de mulder op da
voertrog en het is of hij, wat zolang in hem
verborgen werd gehouden, nu met smart en moei
te te voorschijn moet brengen.
De veenboer zocht een andere bruidegom voor
zijn dochter en dwong haar om met hem te
trouwen. Ze was nog jong en niet opgewassen
tegen zijn brute wil. Binnen het jaar stierf ze met
het kind dat ze niet ter wereld kon brengen. Ik
groef in het veen toen ik het hoorde en ik groef
ook op de dag toen ze begraven werd. Tergend
langzaam en zwart zag ik in de verte de wagen
Toen werd de turf die hij moest steken en het
veenwater dat over zijn voeten sijpelde, nog
zwarter. Zijn tranen die hij wegveegde, schroei
den zijn handen, zo fel was het leed en zo fel
brandde de haat. Niet lang daarna stond hij
tegenover de veenboer. Blindelings had hij gesla
gen, zich vastgrijpend en vastbijtend aan de
gehate. Verweer hielp niet. Siewert was wel
kleiner, maar zijn haat en verdriet waren
onmetelijk.
Daags daarna werd de dode veenboer gevonden.
Siewert werd ondervraagd, maar hij wist zich zo
goed te verdedigen dat niemand hem iets ten
laste kon leggen.
(Wordt vervolgd)
