Nieuwe Leidse Courant
Vijf soorten huurverhogingen
TOSTI
Meer voorlichting
over von Amsberg
Peking hitst Azië
en Afrika op
0 - 30 procent in 1966 en 1967 20-40 procent daarna
Subsidies verdubbeld en
later in huur omgezet
Zuid-Vietnam
breekt met
Frankrijk
Begin AA-conferentie
nog onzeker
Ministerie:
graag
CRM
Produktie 12
Era-woningen
per week
Ds. H. J. Diekerhof neemt
ontslag als
krijgsmachtpredikant
Commentaren
Donderdag 24 juni 1965, 46&t® jaargai
CHRISTEIIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stcntvastigh is gh«bl»vM
mijn hart m tegherupoofri
Zuidwestelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veel bewolking met enkele opklaringen
en In hoofdzaak vanavond of vannacht
plaatselijk enige regen. Matige tot krach
tige zuidwestelijke wind. Dezelfde of
iete hogere temperaturen. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
V.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Twee sterk gedifferentieerde huurverhogingen (met
een maximum van in totaal 30 procent) in 1966 en 1967, gevolgd door
vijf of tien jaarlijkse huurverhogingen van 4 procent voor alle gesubsi
dieerde woningen: ziehier de meest spectaculaire wijzigingen van de
huurwet, die bouwminister drs. P. C. W. M. Bogaers vandaag in de vorm
van een wetsontwerp aan de Tweede Kamer heeft voorgesteld. Tegelijk
met nog een aantal andere maatregelen moeten zjj de weg plaveien, waar
langs de minister een tweede front wil openen in de strjjd tegen de wo
ningnood. Het doel daarvan is om in één krachtige operatie de verschil
lende huurniveaus beter op elkaar af te stemmen en daardoor een doel
matiger bezetting van de woningvoorraad te verkregen. Het ideaal van de
minister grijpt hoog: elke nieuwe woning moet twee of meer gevallen van
woningnood oplossen
De maatregelen, die de huurvoor-
stellen van de bewindsman begelei
den, zijn
0 Verdubbeling van de woningwet
subsidies met ingang van 1 januari
0 Bouw van een beter type woning
wet woningen;
0 Uitbreiding van het assortiment
..keuzewoningen" en bejaarden-
woningen;
0 Meer woningen voor gehandicap
ten en alleenstaanden;
0 Vorming van een door de overheid
gesubsidieerd gemeentelijk door
stromingsfonds;
0 Mogelijke wijziging van de Woon-
ruimtewet.
HUURVERHOGINGEN
Blijkens de plannen van minister
M. Boerefijn (21)
- nagenoeg blind
deed hbs-b
DEN HAAG Martlen Boerefijn uit
Zeist, wiens ouders in Pjjnacker wonen,
heeft, ondanks de handicap dat hij na
genoeg blind is, gisteren het hbs-b-dlplo-
ma behaald. Hjj is een van de zeer wei
nigen, die, uitsluitend met behulp van
brailleschrift, de hbs-b-studie met goed
gevolg heeft voltoooid. Met het a-diplo-
ia komt het meer voor.
Martinus Boerefijn was leerling van
het tweede chr. lyceum in Zeist. Vanaf
zijn achtste jaar was hij pupil van het
chr. blindeninstituut Bartimëus te Zeist,
onder welks zorg hij nog steeds staat.
Martien, die 21 jaar is. behaalde eerst
het mulo-diploma, vervolgens typ-, ste
no- en enige talendiploma's, om daarna
alsnog de hbs (b) studie te onderne-
Hij is goed in wiskunde. Zijn interesse
is de wereld van de automatisering en
in het algemeen wil hij een Dositie vin
den, waarbij wiskunde goed van pas
Zijn hobby is schaken en in menige
wedstrijd kwam hij met succes uit. Zo
wel Bartimëus als het lyceum hebben
zich biizondere zorgen en extra voor
zieningen moeten getroosten om deze
studie mogelijk te maken.
Dr. Tans wil weten:
Waaraan debacle
van Voorschoten
te wijten
DEN HAAG De heer Tans (soc.) lid
van de Tweede Kamer, heeft de staats
secretaris van onderwijs en wetenschap
pen gevraagd te laten onderzoeken,
waaraan het te wijten is dat op een
m.ms. 29 van de 51 kandidaten voor het
eindexamen zijn afgewezen en de resul
taten van dit onderzoek bekend te ma
ken. Hij wenst voorts, dat de staatssecre
taris zo spoedig mogelijk na afloop der
eindexamens een vergelijkend overzicht
overlegt van de resultaten van de ver
schillende schoolsoorten voor v.hjn.o.
in totaal en voor de vakken afzonderlijk
over de laatste vijf jaren.
CEEF
MlJ MAAR
Ean verrukkelijke chocoladedra
slecht» 1% vet. Fris en pittig van
Tosti lest de dorst, is lekker lu<
eerbiedigt de slanke lijnl
Bogaers zal er maar één groep wonin
gen ontkomen aan huurverhoging, nl.
de vóór 1921 gebouwde woningen met
een huurprijs, die, al naar gelang van
de gemeenleklasse, lager is dan f 75,
f 70 of f 60 per maand. Deze groep
omvat 35 a 40 procent van alle voor
oorlogse woningen. Voor de overige
huizen staan de volgende huurverho
gingen op het program, door te voeren
per 1 januari 1966 en per 1 januari
1967:
Tweemaal 7.5 pet. voor woningen, die
tot stand zijn gekomen tussen 1
januari 1921 en 5 mei 1945 en waar
van de huur momenteel lager is
dan f 75, f 70 of f 60 per maand
(afhankelijk van de gemeenteklas
se). Deze groep omvat ca. 35 pet
van alle vooroorlogse woningen.
Tweemaal 15 pet. voor woningen, tot
stand gekomen tussen 1 januari
1921 en 5 mei 1945, met een huur
die hoger ligt dan f 135, f 125 of
f 110 per maand (eveneens afhan
kelijk van de gemeenteklasse). Dit
bestand maakt ca. 5 pet uit van het
aantal vooroorlogse woningen.
Tweemaal Ï0 pet. gaan in huur om
hoog alle andere vóór 5 mei 1945
gebouwde woningen, alsmede de in
1946 tan. 1956 gebouwde woning
wetwoningen en gesubsidieerde
particuliere huurwoningen. Hier
onder is dus nog begrepen de niet
genoemde 20 pet van het vooroor
logse woningbestand.
Tweemaal 010 pet. tenslotte voor de
woningen, die tot stand zijn ge
komen na 1956. Het verhogingsper
centage is afhankelijk van de huidige
huurprijs. (De verhoudingen zijn
nog niet bekend).
De jaarlijkse huurverhogingen van
4 pet, die op 1 januari 1968 ingaan,
hebben ten doel de subsidies te
likwideren teneinde de huren kosten
dekkend te maken. Zoals gebruikelijk
bij voorgenomen huurverhogingen
zal de Stichting van de Arbeid advies
worden gevraagd over de konsekwen-
ties van de voorgestelde aanpassingen
in 1966 en 1967 voor de loonvorming.
(Zie verder pagina 11)
Aan twee beroemde filmma
kers, Charles Chaplin en Ingmar
Bergman is vandaag in het Am
sterdamse Congresgebouw de
Erasmusprijs 1965 uitgereikt.
Prins Bernhard overhandigde
aan Chaplin persoonlijk de bul.
De Zweedse regisseur Bergman
was wegens ziekte verhinderd.
Op de foto links naast de
Koningin de heer en mevrouw
Chaplin. Rechts o.m. prinses
Beatrix. (Zie ook elders in dit
blad).
SAIGON Zuid-Vietnam heeft, naar
in Saigon bekend is gemaakt, de diplo
matieke betrekkingen met Frankrijk
verbroken. De Zuidvietnamese minis
ter van buitenlandse zaken Tran van
Do zei op een persconferentie, dat
„Frankrijk een vriend veinst te zijn.
maar dat in feite niet is".
Enkele minuten eerder had het staats
hoofd, Ngoeyen van Thieu, de staat van
oorlog tegen de communisten ln heel
Zuid-Vietnam afgekondigd. Do noemde
de verbreking van de betrekkingen met
Frankrijk een van de noodzakelijke ge
volgen van de afkondiging van de staat
oorlog.
Hijfieeft er
self ook
behoefte aan
DEN HAAG Het Nederlandse
volk zal naar alle waarschijnlijk
heid tot op zekere hoogte worden
ingelicht over de resultaten van het
onderzoek naar de antecedenten van
de aanstaande verloofde van prin
ses Beatrix en over de persoon van
de heer von Amsberg. Dit probleem
van de voorlichting is ter sprake ge
komen tijdens het onderhoud, dat
minister-president Cals met
fractieleiders heeft gehad.
De reacties over de voorgenomen
verloving zijn zeer ui.eenlopend 4j de
bevolking. Daarom wordit het wznse-
Ben Bella sou in Adrad sijn
Afgevaardigden
van 31 landen
in Algiers
ALGIERS Hoewel er nog steeds
onzekerheid heerst over het tijd
stip waarop de Afro-Aziatische con
ferentie in Algiers zal beginnen
het meest wordt nog dinsdag 29
juni genoemd is het voorberei
dende gesprek van de ministers van
buitenlandse zaken inmiddels een
dag uitgesteld.
Vanmorgen vroeg werd bekendge
maakt, dat deze conferentie eerst mor
gen zal beginnen om een aantal afge
vaardigden nog in de gelegenheid te
stellen naar Algiers te reizen. Er
zouden al 31 landen in de Algerijnse
hoofdstad zijn vertegenwoordigd.
Vast staat in ieder geval dat afge
vaardigden van dertien Afrikaanse
en Aziatische staten, die op het ogen
blik in Londen de conferentie van ge
menebestlanden bijwonen, niet naar
Algiers zullen gaan. Zij zijn vam me
ning dat de conferentie uitgesteld
dient te worden wegens de verwarde
toestand in Algerije na de afzetting
van premier Bern Bella. De dertien
landen die dit besluit namen, zijn:
Ghama. Nigeria, Sierra Leone, Gambia.
Kenia. Oeganda, Tanzania, Malawi,
Zambia, India, Pakistan, Maleisië en
Ceylon. Ook Cyprus zal geen afgevaar
digde zenden.
Toen men bij deze wrakstukken
arriveerde, dacht men dat het
twee auto's waren geweest.
Maar het was er één. Met een
snelheid van 150 km per uur
*was de wagen in Denemarken
tegen een boom gevlogen. De
beide inzittenden verloren het
leven. De auto brak geheel door
midden.
Het nieuwe bewind heeft twee afge
zanten naar Londen gestuurd om tt
trachten deze gemenebestlanden te
overreden geen roet in het eten te
gooien, maar zonder succes.
Relletj
es
De incidenten in Algiers blijven
alsnog beperkt tot wat acties vai
jeugd, die haar sympathie voor Ben Bella
niet onder stoelen of banken steekt. Het
kwam gisteravond tot een handgemeen
met de politie, die de hulp moest inroe
pen van de brandweer. In Bone zouden
bij een betoging vier mensen om het
leven zijn gekomen. Geruchten willen
dat deze stad zou zijn afgezet door
Algerijnse troepen. Niemand zou de stad
binnen kunnen komen.
De afgezette premier, Ben Bella, zou
het volgens gewoonlijk goed ingelichte
kringen goed maken. Hij bevindt zich
in Adirad, in het zuiden van de Sahara.
lijk geacht, dat men meer van de toe
komstige Prins der Nederlanden af
weet, om alle onzekerheid weg te ne
men.
Daarom zou men het toejuichen, dat
het Paar op de dag van de bekendma
king van de verloving (maandag aan
staande) een openhartige persconfe
rentie geeft. De heer Von Amsberg zou
ronduit vragen kunnen eantwourden
die hem over zijn verleden worden ge
steld. (Voor vervolg zie pag. 7)
DEN HAAG De jongste rege
ringswisseling heeft verschei
dene mensen voor problemen ge
steld over de afkorting van het
nieuwe ministerie van cultuur,
recreatie en maatschappelijk
werk. Er zijn een aantal oplos
singen uit de bus gekomen:
Crema, Curema en CRM. Op het
ministerie zelf hoorden we dat
men daar algemeen gebruikt
CRM en dat men het ook wel
een beetje op prijs zou stellen
als ook anderen aan deze afkor
ting de voorkeur gaan geven.
(Van onze R'damse redactie)
ROTTERDAM Minister drs. P. C.
W. M. Bogaers van volkshuisvesting
en bouwnijverheid heeft gisteren
eigenhandig in negen minuten de mal
len gesteld voor de helft van een van
de 624 ERA-woningen die verrijzen in
de Prins Alexanderpolder. De be
windsman noemde de bouwplaats ,,een
laboratorium in optima forma".
Era-woningindustrie J. P, van Eeste
ren N.V. is sedert een maand met de
montage van de woningen bezig en
heeft deze inloopperiode met glans door
staan. Op het ogenblik wordt een pro
duktie bereikt van twaalf woningen per
vijf werkdagen. Verwacht mag worden
dat dit spoedig opgevoerd zal worden tot
slechts vier werkdagen.
Gemini-5 wordt
9 augustus
gelanceerd
O
WASHINGTON De Nasa, het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, heeft besloten dat de
Gemini-5 ruimtecabine op negen
augustus zal worden gelanceerd.
De ruimtevaarders Gordon Cooper en
Charles Conrad zullen dan een week in
een baan om de aarde cirkelen en tal
rijke experimenten uitvoeren, waaronder
een poging tot een ontmoeting in
ruimte.
DEN HAAG Ds. H. J. Diekerhof.
staflegerpredikamit te Eindhoven, heeft
aan de minister van defensie te ken
nen gegeven dat hij zijn werkzaamhe
den als krijgsmachtpredikant wenst
neer te leggen. Hij heeft tot deze stap
besloten, omdat volgens hem bepaalde
afspraken niet zijn nagekomen Het
werken in de strijdkrachten zou hem
daardoor onmogelijk worden gemaakt
Ds. Diekerhof heeft van zijn besluit
kennis gegeven aan de Hervormde
synode, die dezer dagen in Driebergen
vergaderde. De synode besloot ds.
Diekerhof te schrijven, dat zij van
harte met hem meeleeft. Zij dankte
hem tevens voor de strijd voor de
vrijheid van de evangelieverkondiging
in de krijgsmacht en sprak de hoop
uit, dat zijn strijd van ruim twee jaar
niet tevergeefs is geweest.
Gevraagd naar de gang van zaken
antwoordde ds. Diekerhof ons dat
gecombineerde vergadering van het CIO
en het CIO-M op 14 april eenstemmig
was besloten om hem te verzoeken ziln
werk als staflegerpredikarat-zuid en als
hoofd opleiding legerpredikamt op te ge
ven en een benoeming tot algemeen di
recteur van het vormingswerk van dt
protestants geestelijke verzorging als
luchtmachtpredikant te aanvaarden.
Nadat hij zich hiertoe terwiWe van
de samenwerking van de kerken bij de
geestelijke verzorging bereid had ver
klaard, was hij bü K.B. van 19 mei
tot kichtmachtpredikant benoemd
zulks overeenkomst,ig het advies van
de commissie van drie wijze mannen.
De benoeming tot algemeen directeur
van het vormingswerk bleef echter
achterwege. Dit was onder meer ge
volg van het feit, aldus ds. Diekerhof.
dat het bestuur van de stichting voor
steun aan de vormingscentra aller
minst voor zijn overplaatsing naar
„Beuikbergen' gevoelde.
Ernstig verzet
Ook bij een aantal krijgsmachtpredl-
kanten rees ernstig verzet, zij waren vax
oordeel dat een „atoompacifistische" Dre.
kidant niet in de strijdkrachten thuis
hoorde, laat staan op een vormingscen
trum, en waren dan ook niet bereid om
met groepen militairen naar vormings
centra te gaan wanneer de benoeming
doorgang zou vine en.
Voorts bleek, aldus ds Diekerhof dat
ook een aantal leden van hert cfO-M
ontkenden dat zijn benoeming tot lucht-
machtpredikant en tot algemeen direc
teur van het vormingswerk aan elkaar
gekoppeld waren. Volgens hem was het
mogelijk om hem ook in een andere
functie te benoemen. Waar de situatie
zo lag, heeft ds. Diekerhof er de voor
keur aan gegeven om zijn werk in de
strijdkrachten neer te leggen. Voortzet
ting van de strijd achtte hij niet zinvol,
aangezien het nu niet meer gaat om
grote geestelijke eai principiële belan
gen, maar slechts om een benoeming ln
een functie waarom hij niet had ge
vraagd.
Ds. O. T. Hylkema te 's-Gravenhage,
de voorzitter van het CIO-M, legde er
tegenover ons de nadruk op, dat ds. Die
kerhof z(jn beslissing geheel zelf heeft
genomen, zonder enige aandrang van wie
dan ook.
(Voor vervolg zie pag. 7
"JV/TINISTER BOGAERS heeft de in
de regeringsverklaring aange
kondigde huur- en subsidievoorstel-
len thans aan de Tweede Kamer voor
gelegd. Het is een indrukwekkend
pakket geworden, vol moedige en in
grijpende plannen. De inhoud hier
van wordt mede gedragen door een
nieuwe, naar onze mening zeer waar
devolle filosofie over het doel van de
woningsusidiëring.
Eén van de meest opvallende vruch
ten van deze filosofie is wel het plan
om door hogere subsidies de kwali
teit van de woningen op te voeren en
deze subsidies daarna door middel
van huurverhogingen weer af te bre
ken. „Kwaliteit op afbetaling" noemt
onze sociaal-economische redactie dit
systeem. Dit is het inderdaad. Het
lijkt ons niet onwaarschijnlijk dat de
serie van vijf tot tien jaarlijkse huur
verhogingen van vier procent heel
wat meer voeten in de aarde zullen
hebben, met name ook van de zijde
van de vakbeweging dan de voorge
stelde huuraanpassingen in 1966 en
1967. Van de noodzaak daarvan moet
elk zinnig mens wel overtuigd zijn, al
zullen omvang en tempo nog wel
onderwerp van heftige discussie uit-
Door de serie van vijf tot tien jaar
lijkse huurverhogingen wordt gedu
rende een lange reeks van jaren voor
grote groepen werknemers bij voor
baat beslag gelegd op een deel van de
toekomstige loonruimte.
Toch wil het ons voorkomen, dat deze
vorm van „afbetaling" het gehele
volk veel waard moet zijn, want we
kunnen niet ten eeuwigen dage alle
na de oorlog gebouwde woningen
blijven subsidiëren. Daarmee zijn
miljarden gemoeid die overigens
eveneens door het volk moeten wor
den opgebracht.
T>IJ NOG EEN ander element in de
voorstellen van minister Bogaers
willen we even de vinger leggen.
Reeds vorig jaar hebben wij er enkele
malen op gewezen dat er, naast de
„normale" woningnood, een geheel
nieuwe categorie van woningzoeken
den is ontstaan, namelijk van dege
nen, die wel over een woning be
schikken maar daarmee niet tevre
den zijn en die hun behoefte aan een
grotere of (naar hun mening) betere
woning niet kunnen bevredigen. Het
lijkt nu dat deze categorie woning
zoekenden driemaal groter is dan de
groep dergenen, die niet over een
huis beschikken.
De thans bij de Tweede Kamer inge
diende voorstellen kunnen ongetwij
feld een deel van de problematiek der
„ontevreden" zoekers naar een ande
re woning uit de wereld helpen
(voornamelijk door de ruimere door.
stromingsmogelijkheden), maar in het
pakket van maatregelen wordt op
geen enkele wijze tegemoet gekomen
aan de verlangens van hen, die ook
graag wat meer mogelijkheden in de
vrüe sector zouden zien. Dat is te
betreuren.
(MTA)
Wilson met leider vredesmissie'
LONDEN Peking heeft gisteren
in Londen, waar de leiders van de
Gemenebestlanden bijeen zijn, een
verrassende diplomatieke stap ge
daan die in politieke kringen ver
bazing en ergernis heeft gewekt.
Om te verhinderen dat premier Wil
son als leider van de vredesmissie
van de Gemenebest optreedt, heeft
de Chinese zaakgelastigde Hsiung
Hsiang-Huis in Engeland gisteren
gesproken met Afrikaanse en Azia
tische staatslieden. Het wordt nu
als zeker aangenomen dat Hsiung
de Afrikaanse landen van de Geme
nebest zover heeft weten te krijgen,
dat zij alles in het werk zullen stel
len om te verhinderen dat Wilson
de leiding van de missie op zich
neemt.
Intussen heeft Rusland officieel la
ten weten, dat de gemenebest-missie
voor Vietnam niet welkom zal zijn
tn Moskou. Noord-Vietnam en China
hebben, hoewel niet formeel, verkla
ringen van dezelfde strekking afge
legd. De Russische weigering zou ge
daan zijn omdat de Sowjetunie van
mening is, dat de Vietnamese crisis
een zaak is die voornamelijk de Noord-
vietnamese regering, de Vietcong en
de Amerikaanse regering aangaat.
Voor de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dean Rusk, betekent
de afwijzing van de vredesvoorstellen het
duidelijke bewijs, dat de communisten in
plaats van vrede liever een militaire
overwining behalen. Rusk sprak in
Washington tot de vereniging van func
tionarissen in de Amerikaanse buiten
landse dienst. Rusk het de vredespogin
gen van de bondgenoten van de VS de
revue passeren en deelde nog mee, dat
ondanks de afwijzende houding van de
communisten „Amerika z(jn pogingen om
een weg naar de vrede te vinden niet
zal staken".
Bombardementen
Dc gecombineerde Zuidvietnamese-
Amerikaanse luchtaanvallen op stra
tegische punten in Noord-Vietnam blij
ven voortduren. Gisteren hebben 26
toestellen een Noordvietnamese leger
plaats te Moe Tsjaoe. 120 km ten zui
den van Hanoi, gebombardeerd. Ook
benzine-depots werden bestookt. Bü
de actie van gisteren zyn voorts 50
gebouwen in een gebied ruim 100 km
van de Chinese grens verwyderd. ver
woest door bommen. Bij de strijd op
de grond hebben Zuidvietiamese le
gereenheden meer dan 100 Vietcong-
strijders gedood