s
9
EENS?
Blad
Eindexamen of
verjaardag
op til?
Een jaar van je
leven in dienst
van de naaste
^11
L
Feestboeketten
in met
Uw ervaringen met
de bevrijding
Moeder houdt eeii vinger
in de feestpap
Grote gebeurtenissen werpen hun schaduw vooruit. Sluipt u
op uw tenen door het huis 's avonds, om de huiswerk-makers niet
te storen? Voelt u mee met de dreiging van het naderende examen,
die drempel vóór de maatschappij? Of kwam u teleurgesteld thuis
van een kinderverjaardag waarop moeder, de buren en de ken
nissen van advocaat en gebakjes nipten, en de kinderen zichzelf
onledig hielden door de hele kinderkamer met alle oude en nieuwe
speelgoed overhoop te halen? Dat nooit bij mij, dacht u meteen.
Een examenfuif of een verjaarsfeest voor de kleintjes: in beide
gevallen kan met wat voorbereiding een heerlijk feest thuis ge
vierd worden. Een feest draait om moeder. De groten zal ze ad
viezen geven, en de kleintjes zélf bezig houden. Hoe?
Ze hebben zo weinig nodig voor
een blij, opgewonden feest. Spel
letjes, een feestdrank, lekkernijen
en.meehelpen aan de voorpret.
Om met dit laatste te beginnen:
slingers en hoedjes zijn onontbeer
lijk. Een vlaggetjesslinger kan
zelfs de kleuter van vier al maken
en een schakelslinger ook. De
o laren kunnen helpen met moei
lijker figuren: de honingraatslinger
vergt geduld en vaardigheid, de
harmonikaslinger is een waar
kunststukje, ook een waaierslinger
is een feestelijk geval. Van orêpe-
papier kunnen allerlei bloemen
worden gemaakt: we knippen een
strook van de rol, die aan eén kant
wordt ingeknipt in de vorm van
„blaadjes" drie of vier van die
blaadjes worden met twee duimen
wat uitgerekt naar de bolle, tien
tot twaalf blaadjes naar de holle
kant. en van het geheel een roos.
een narcis etc. geplooid.
Feestmutsen kunt u veel beter
zélf maken dan kopen. Een kapje,
een bloemenkroontje, een feeën-
muts, matrozenmuts, steek, bak
kersmuts. chinezenhoed of clowns
muts, een berenpetje of hoge hoed
maken we van foto-karton of ste
vig papier en het vouwblad „Slin
gers er. mutsen" (voor 0.35 bij
het K. en O. voorlichtingscentrum,
's Gravendijkwal 60 in Rotter-
Modeshow
Als het mooi verjaardagsweer is,
kunt u een speurtocht voor ze
uitzetten, of een optocht organise
ren. Met een stapel oude kleren of
lapjes uit de oude doos kun je een
verrukkelijk spel spelen: mode
show. Succes verzekerd! Een stoe
lendans, een kimspel, neus-estafet-
te met een leeg lucifersdoosje,
voorwerpen zoeken, kringspelletjes
met kleuters, zoekt u eens wat
gezelligs op. Er is literatuur ge-
Zelf hebben wij op kinderver
jaardagen altijd een taart «met
kaarsjes) die op het hoogtepunt
van het feest gezamenlijk worden
uitgeblazen en om de hygiëne
denken we dan maar niet deze
keer. Heel leuk is ook. de kinde
ren zélf taartjes te latën maken. U
hakt of koopt ronde koekjes, zorgt
i Slavisch feest of houdt u
het op een Chinees?
VAN BLOEM'EN PLANT
Het plezierige van rhododendrons, Azalea mollis en Japanse
azalea's is, dat ze in de tuin, de vrij saaie periode tussen bollen-
bloei en zomerweelde van eenjarig zaaigoed op zulk een vurige,
uitbundige wijze weten te ftverbruggen. Elk takje kan uitgroeien
tot een prachtige feestboeket, mits de struiken krijgen, wat ze
verlangen en daar ontbreekt het nog wel eens aan.
Nog veel te veel wordt van rhododendrons verwacht dat ze
overal wel groeien en bloeien. En omdat ze '9 winters groen
blijven, worden ze vaak ter maskering op de meest ongunstige
donkere plekjes gezet. En dan liefst nog in schrale grond, zonder
noemenswaardig voedsel. Dat de bloei dan te wensen overlaat is
heus niet te verwonderen.
bemerken, dat het kluitplanten
zijn. De kluit is verpakt in een
gaaslap of grove jute en wan
neer we de struiken gaan plan
ten, maken we een flink plant-
gat. snijden het gaas los, maar
laten het er wel onder zitten.
Het verteert op de duur van
zelf. Bij droog weer is het aan
te raden, de kluit vooraf in een
emmer water te laten volzuigen
en hem daarna in de goed
losge^pitte en verbeterde «je
grond te zetten, zovfeel mogelijk tj,
door turfmolm omgeven. Des te
gemakkelijker vindt de nieuwe
wortelvorming plaats. De plan- <5
ten worden net zo diep ge- A
plaatst als ze op de kwekerij
gestaan hebben, hetgeen aan de
stam te zien is. 'y
Azalea's en rhododendrons -j
kunnen wel zon verdragen,
maar ze wortelen ondiep en
vooral rhododendrons houden
van een beschaduwde voet. Aan
die behoefte kunnen we vol
doen door b.v. het afgemaaide
gras onder de struiken uit te
spreiden en 's winters afgeval
len blad er onder aan te bren
gen. In een droog voorjaar is
bij pas geplante exemplaren
dagelijkse en emmer water, aan
te raden terwijl een natte zak,
"dweil of lap om de stam
Takken weg
Wie bloeiende azalea's «n
rhododendrons wil plukken, zal
de takken zoveel mogelijk uit
de top moeten wegnemen cn
zich bepalen tot uitstekende
exemplaren, om de struiken
goed in model te houden. Noöit
van onderen snoeien. Als de
bloemen in een vaas slap han
gen. direct in een teiltje onder
water leggen tot ze zich her
steld hebben.
Belangrijk voor de volgende
bloei is het wegnemen van alle
uitgebloeide bloemen zo spoe
dig mogelijk na de bloei. Eens
per jaar in het voorjaar boven
dien verdunde koemest houdt
de moed er tevens in. waardoor
we elk jaar opnieuw weer
kunnen genieten van feestboe
ketten in de meimaand.
A C. MULLER-IDZERDA
voor wat kleine ronde gesuikerde
kaakjes, wat boter, hagelslag, flik
jes, tummetjes of chocolaatjes.
Laat de gasten naar hartelust
torentjes bouwen met deze ingre
diënten. Heel plezierig is het ook.
de kleine gasten iets mee naar huis
te geven. Dat kan een blanco
kruidenierszakje met wat kleine
snoepjes zijn. Een slinger waaraan
wat kleine pakjes hangen in de
vorm van pistaches, waarvan ze
zelf geblinddoekt mogen knippen
met een stompe schaar geeft ook
reden tot gejuich.
Verrassing
Zeg erbij: thuis openmaken en u
zult eens zien hoe snel en op tijd
ze wegkomen! Wedstrijden in zak-
lopen. houtblokken verplaatsen,
geblinddoekt een dier laten teke
nen, allemaal erg leuk. Kent u het
pik-spel? Op een flinke schaal ligt
een berg kleine snoepjes Laat één
kind de gang op gaan. De anderen
wijzen één bepaald snoepje
lang snoepjes pakken (één
één) tot het aangewezen snoepje
wordt gepakt. De hele schare
roept dan h£rd: pik! De verzamel
de snoepjes mogen gehouden wor
den. Het lekkers wordt bijgevuld
en de volgende de gang opge
stuurd. Rietjes kunt u versieren
door er een vlaggetje omheen te
plakken. Een brandend kaarsje op
elk taartje, waxinelichtjes op tafel
laten branden in kleine glazen-
kommetjes (liefst in een donkere
kamer) verhogen de feestelijkheid.
Maak tevoren een schema van
spelletjes. Wissel drukke met rus
tige af. Bedank iedere gast uitbun
dig voor het meegebrachte ca
deautje. Stuur tevoren uitnodigin
gen. Kunnen de kinderen zélf
maken van twee op elkaar geplak
te correspondentiekaarten. waar
van de één twee cm wordt inge-
vouwen. Op die twee cm plaksel
smeren. Het ziet er nu écht als een
programma uit: laat de buitenkant
versieren met potlood of plak-
kertjes, op de binnenkant kan
datum, aanvang, programma en
eind van de fuif worden vermeld.
Hebt u alles klaar staan als uw
gastjes komen? Limonade, kopjes,
tractaties, en is de kamer wat
uitgeruimd zodat ze hun benen
kunnen uitslaan? Al duurt het
feestje maar anderhalf uur. u zult
een dankbaar gezelschap uitlaten!
Groteren
Zo uorden azalea's en rhododen
drons voor de verkoop vervoerd
door de Boskoopse vaarten, waar
aan ook de vrouwelijke jeugd
haar aandeel heeft.
Om azalea's en rhododen
drons met succes te kunnen
kweken is het belangrijk te
weten, dat het kalkschuwe
planten zijn. die een zure grond
prefereren. Veengrond ;s
ideaal, dat zien we wel bij een
bezoek aan Boskoop in d»
bloeitijd! Wie deze grond
soort niet in zijn tuin heeft,
kan de plaats waar men dc
struiken wenst te zetten ge
schikt maken, door de grond
daar met andere grondsoorten
te vermengen. Schrale zand
grond zowel als klei worden in
elk geval twee steek diep gespit
en met een flinke hoeveelheid
bladaarde of bosgrond «naalde-
grond is ideaal turfmolm en
oude koemest vermengd. Is de
grond zeer stijf en humusarm
dan kan hij beter ter plaatse
geheel vervangen worden.
Kluitplanten
prijsje»
Bij wedstrijden hoi
Zeepstuf, een zakmesje, een ket
ting, een vaasje, een lepel, een
babypopje, punteslijperstuk touw,
kladbloc, potlood of tandenborstel
vindt u hier.
Verkleedpartijen zijn altijd
verrukkelijk! Op deze foto zelf
gemaakte mutsen: masker tan
kruidenierszakje (links boven),
kaboutermutsen, boerinnekapjes,
clownsmuts, kroontje, indianen
tooi. Gemakkelijk met de folder
van het K en O-centrum.
georganiseerd worden, ook zij zijn
dankbaar voor oude kleren. Een
Amerikaanse fuif hakt er niet zo
in: daarbij zorgen de meisjes voor
eigen baksels (die je weer kunt
bekronen) en de jongens voor de
dranken. Laat de lieve jeugd wel
tevoren afspreken, wie wat mee
brengt. Heel leuk voor de oudere
jeugd is een „gerichte" fuif. Me
vrouw Scholte-Hoek vermeldt in
haar boekje een Japans tuinfeest.
De jeugdige gasten hadden op hun
uitnodiging allen iets van ki, tji of
san achter hun naam gekregen en
moesten in kimono's verschijnen
met daarop Japans aandoende ver
sieringen van papier, die ze uit
knippen van illustraties. Als wand
versiering waren er papieren waai
ers, parasolletejs, lampions, de
Jonge mensen van
zeventien tot dertig
jaar worden ook dit
jaar weer opgeroe
pen om gestalte te
geven aan het zesde
diaconale jaar, dat
uitgaat van vele
kerken. De Baptis
ten Gemeenten
Christelijk C.eref.
Kerken, Doopsge
zinde gèmeenten,
Evang. Lutherse
Kerk, Gereformeer
de Kerken, Ned.
Hervormde Kerk
Oud Kath. Kerk,
Remonstrants Geref.
Gemeenten en de
Vrije Evangelische
Gemeenten, in casu
hun diaconieën dra
gen deze arbeid
daadwerkelijk en
financieel.
Zij willen jonge mensen in
zicht geven in veel nood, waar
je thuis of op school niet mee
in aanmerking komt en door
allerlei instanties gelenigd
wordt in vele tehuizen. Hon
derden enthousiaste jongeren
hebben zich de afgelopen jaren
gegeven gedurende één jaar, en
zich in dienst gesteld van de
lijdende mens in opdracht van
de gezamenlijke kerken.
Lichamelijk of geestelijk ge
handicapten, zieken, bejaarden,
blinden, doofstommen, gezins-
en jeugdzorgwerk, ouderzorg
dervende kinderen maakten
kennis met deze dlah's, diacona
le help (st) ers. Want ook jon
gens kunnen hun krachten ge
ven bij zwaardere arbeidsthe-
rapie, revalidatie of clubhuis
werk. Zo willen zij een afspie
geling zijn van de dienst die
Christus aan de wereld bewees.
Jongeren maakten zich los van
hun werk, of kwamen direct
van school als diah in dienst.
Zij ontdekten dat: een bepaalde
vooropleiding niet vereist is;
plaatsing in overleg geschiedt
waarbij rekening wordt gehou
den met de eigen keuze: er
wordt naar gestreefd twee of
meer diah's tegelijk in een
inrichting te plaatsen, verblijf
intern; dat ze geregeld contact
hebben met de groep en de
leidster. Zij kregen kost, inwo
ning, de bekende sociale voor
zieningen, daarnaast een zak
geld van ƒ65: vakantie, vrije
dagen; reLsgeldvergoeding voor
groepsbijeenkomsten en als ze
naar huis gingen. In augustus
begint de voorbereidingstijd in
een vormingscentrum, in sep
tember het daadwerkelijke hel
pen. De commissie ziet er op
toe. dat beslist niet alleen huis
houdelijk werk of keukenar-
beid wordt verricht, maar echt
menselijk contact tot stand
wordt gebracht tussen diah en
hulpbehoevende. Er is een
groot gesignaleerd tekort aan
verzorging. Plaatsingmogelijk
heden zijn in de volgende
steden en hun omgeving: Rot
terdam, Den Haag. Haarlem,
Leeuwarden, Amsterdam, Arn
hem en Utrecht.
Belangstellenden on hun
ouders kunnen terecht na één
uur n.m. bij mevrouw E.
Veerwater-Geljon, Stevinstr.
290 in Den Haag, tel. (070)
55 10 59. en bij mej. D.
Scheepmaker. Westersingel 109
in Rotterdam, tel. (010)
12 30 07 waar u ook schriftelijk
met aanmeldingen of inlichtin
gen welkom bent. Trek een
jaar uit voor anderen en zó
voor jezelf is het motto voor
1965 van het Diakonale jaar.
Enthousiaste ex-diah's hielden
nog onlangs een reünie om al
hun belevenissen weer eens op
te halen, een bewijs dat zij er
rijker van werden al was dat
niet in hun portemonnaie.
meisjes schonken in kimono thee
uit een Japans theepotje, er was
een geïmproviseerde vijver, chry-
santjes van tomaat en hardgekoot
ei, en tot bloem gesneden radijs
jes.
Zo zou je ook een Slavisch of
Chinees feest innen verordine
ren, mooie hoofddoeken en laarsjes
bezit bijna elk meisje wel en met
een beetje fantasie doe je veel.
Het mooiste costuum krijgt een
prijs vanzelfsprekend. Een
bloemenfeest ieder moet een
bloem voorstellen waarbij de
groene kikker in dito trui, kousen,
maillots en masker verscheen, nog
zo'n grappige suggestie die we
voor u opdiepten. Laat uw sugges
ties door de groten zélf uitwer
ken, het is tenslotte hun feest.
Laat ze feesten onder veel toezicht
maar hou u daarbij beslist op
de achtergrond. Al lezende komt u
misschien nog op wat ideetjes
een boek voorstellen, een schrijver
of leraars imiteren, en als u zo'n
geval bezit: zorg dan voor wat
mooie platen op de pick up.
Elkeen had een andere er
varing: velen werd weinig
leed bespaard en bovendien
heeft ieder een eigen bele
vingswereld. De evacuatie,
het schaarse eten, rechteloos
heid, maar ook mede-mense
lijkheid spreken een sobere,
maar duidelijke taal uit de
stroom van brieven waaruit
we het voornaamste weerge
ven. Terecht we kunnen er
een boek over schrijven!
„Vandaag 25 jaar geleden
vond het bombardement in de
Stampioendwarsstraten in Rot
terdam plaats. Ik was koster
van de geref. kerk en blok
hoofd. Ik kreeg bericht, dat er
nog een kind onder het puin
moest liggen. Mij werd een
ingestort huis gewezen, met de
waarschuwing dat ik niet te
veel moest riskeren, want de
boel zou door .graven geheel
kunnen instorten. Heit ging om
een kinderleven ik werkte
mij door het puin en begaf mij
onder de vloer, die bedenkelijk
naar beneden hing. Na een
kwartier graven met mijn han
den voelde ik een handje. Toen
in spanning gezocht naar het
hoofdje, wat ik al gauw te
pakken kreeg. Na verwijdering
van het puin uit het mondje,
begon het kind eerst te snik
ken. toen te huilen. Ik hield
het losse handje vast met mijn
hand en toen werd het kalm.
Met mijn andere hand moest ik
verder graven. Na een uur kon
ik het de gelukkige moeder
overgeven waarna ik me vlug
verwijderde" is het.eenvoudige
relaas van onze trouwe abonnee
B. Kooyman, Mezenstraat 28 in
R'dam, wiens adres we bij
uitzondering voluit vermelden.
„Want", schrijft hij, „na vele
dingen de laatste weken in ons
blad gelezen te hebben, die na
jaren tot opheldering hebben
geleid, vraag ik u of via dit
schrijven het mogelijk is, er
achter te komen, of deze per
soon nog in leven is. Zo ja.
wenst u hem het allerbeste toe
namens zijn redder, het toen
malige blokhoofd van het
Noordereiland." Horen we noe
eens of u succes had?
Evacuatie, daar schreven nog
niet veel lezers over, vindt
mevr. J. N. te N. in een lange
trieste brief waarvan we u het
naars zullen besparen. Alleen
dit: vele évacués uit die tijd
werden niet alleen van huis en
haard verdreven, vonden veel
van hun spullen vernield terug,
het ergste
mijn oog erger
gesneuveld of gedood familie
lid". Het is nog niet voor alle
mensen vrede concludeert deze
schrijfster.
„Als eigenaresse vraag ik mij
af: zijn huiseigenaren eigenlijk
wel bevrijd?" schrijft (Mej.?)
M. v. V. te 's-G. Nog steeds
hebben zij niet veel te vertel
len en gaat de sympathie uit
naar die arme huurders die
uitermate beschermd worden."
Ook al naar aanleiding van
nare ervaringen na evacuatie.
Zij besluit: „Misschien wekt
deze rubriek wel emotionele
gevoelens voor velen, niet voor
ieder werd de oude toestand
hersteld".
„Wij hebben eens 100 voor
een half mud aardappelen be
taald, het onderwijs moest tel
kens onderbroken worden
doordat de Duitsers scholen
vorderden. Mijn dochtertje had
zo'n honger, dat ze stiekum het
oude brood uit de ruif van de
konijnen haalde, die een kost
ganger van ons hield, écht
gebeurd" verzekert mevr. J. de
B. te H.I.A., nu 72 jaar oud.
Dhr. J. N. te VI. was van 21
dec. '40 gevangen in het Oran
jehotel, Buchenwald. Dora en
Bergen-Belsen Het tweede
Engelse legerkorps bracht be
vrijding van alle kwellingen,
vernederingen en nog ergere
op onderzoek uit. Over een
smal bospad kwamen zware
tanks aan de Engelsen zagen
er zo fris uit. anders dan de
slordige Duitsers en wij
maar juichen. Sigaretten en
zuurtjes strooiden ze. Door het
bos trokken de bevrijders van
Enschede naar Gronau. De hele
nacht heb ik naar het schieten
staan kijken. Later zagen we
iets praohtigs: onder doodse stil
te stapten Duitse soldaten als
krijgsgevangenen in een grote
vrachtauto Ik dacht aan 10
mei '40. Toen stond er een
Duitse vrachtauto en werden
Nederlandse officieren wegge
voerd", is iets uit dit bevrij-
dingsverhaal.
Ds. Barkey Wolf ging voor
in een dienst, we waren nóg
niet bevrijd, en zongen op ver
zoek van een oude oroeder ps.
68 6, de koningen hoezeer
geducht zijn met hun heiren
weggevlucht en de vijand
was nog niet weg. Leest u die
psalm helemaal, vooral de laat
ste regels. Het was heerlijk"
ervoer mej. R. H. te V.
„Ik behoef hier niet mijn
angst en verdriet te vertellen
toen in die koude en sombere
novemberdag van' 1944 mijn
man op transport werd gesteld
naar Duitsland", aldus mevr. E.
T.-H. te R. Niet ieder heeft die
grote vreugde geproefd
ervaringen
dingen die
doorstonden.
eenmaal in het vaderland wa
ren niet zo prettig: een ambte
naar van de distributie gaf het
advies, de verloren gegane
stamkaart maar weer in Duits
land op te gaan zoeken Zo
kwam dhr. N. in het bezit van
schoenen door bemiddeling van
het voormalig verzet in bevrijd
Nederland. De agent die hem
in 1940 arresteerde was nog
steeds in dienst (en nu nog
altijd) en had de brutaliteit te
zeggen, dat hij geen spijt had
geiiad van arresteren van onze
lezer. „We werden niet zó
ontvangen en behandeld als
waar we jaren van gedroomd
hadden behandeld te zullen
worden na gevangenschap voor
de goede zaak zelfs moesten
we nog twee kwartjes betalen
voor een persoons-bewijszegel
tje!"
Mevr. B. te Gorkum weet
van beschietingen, razzia's, on
derduiken, slepen met aardap
pels. kilometers ver om één
flesje melk lopen, aren lezen op
het land. In het begin van de
hongerwinter ging ze naar de
overkant «Brabant) om wat
vlees te bemachtigen het was
feest: 's zondags zouden ze een
stukje vlees krijgen. Op een
éénpittejtje stond het te sudde
ren toen naast ons huis een
bom viel alleen de muren
stonden nog rechtop. Er waren
geen persoonlijke verliezen,
verder was nagenoeg alles ka
pot, maar nóg weet ik dat het
verloren stukje vlees het aller-
Toen het front naderde vlucht
ten gezinnen het bos in. om de
grote weg vrij te laten op
aanwijzing van radio Oranje. In
klonk het schieten nog
getrouwd waren!
„Mijn zoon had geweigerd de
loyaliteitsverklaring van de
Delftse studenten te tekenen en
dook onder in Aalten. Twee
landwachters haalden hem
weer weg: er was verraden dat
cr op dat adres een onderdui
ker zat. Er zaten er nóg meer,
maar toen ze mijn zoon vonden
waren zc tevreden. Van het
onderduikadres werden zelfs
dekens en andere benodigdhe
den gebracht. Wat een prachtig
werk deden de mensen in Aal
ten in die tijd. Zoonlief moest
aan de IJssellinie werken,
vluchtte toen het front naderde
en kwam de grote brug ten
noorden van Zutphen over. toen
de bewakers tijdens luchtalarm
in de schuilkelder vluchtten,
met de kans dat de brug
gebombardeerd kon worden.
Het lukte. Weer artilleriege
vechten bij Warnsveld. weer in
een schuilkelder: er klonk hys
terische gegil op straat. De
moeder van het gezin zei: dat
houd ik hier niet uit. Wat ze
vond op straat? Een vrouw die
gillend van geluk de Canadezen
verwelkomde. Op klompen is
hij naar Aalten gewandeld, op
zijn onderduikadres diende hij
toen bij de B.S.'-, schrijft dhr.
J. D. B. te R. Ook dieren
kwamen moeilijk door de oor
log. Zo ook de duif van mevr.
J.L.-de K. te d. H. Het beestje
bleef op stukjes suikerbiet in
leven. Een stukje bruin brood
at de vogel ook wel. Dat
hadden we op het laatst niet
meer. Mijn man had honger
oedeem. Hij kon zelfs geen
houtje meer hakken voor de
noodkaohel. Nijdig gooide hij
de bijl dan neer. Toen de
bevrijding kwam zei onze zoon:
gelukkig. Pietekop (De duif)
heeft de oorlog overleefd." Ik
dacht, maar durfde het niet
hardop zeggen „gelukkig, pappa
heeft de oorlog overleefd
want hij had het niet lang
meer gemaakt als er niet gauw
hulp was op komen dagen. Die
avond zullen we nooit verge
ten!"
Ouders moesten hun kinderen
de deur uitdoen omdat er geen
eten meer was. „Door een
mislukte V 1 was er een ruit
gesneuveld waarvoor we een
plank getimmerd hadden. Na
acht uur moesten we binnen
blijven. Om negen uur werd er
op de planken geklopt tot onze
grote schrik. We hoorden roe
pen: „als u de kinderen nog
naar Friesland wilt hebben, is
het morgen de laatste gelegen
heid". Het was de plaatselijke
predikant die veel voor kinaer
transporten heeft gedaan. Bij
mijn laatste kaars, die ik had
geruild voor een pak surro
gaatkoffie, heb ik toen de kle
dij voor de kinderen klaar
gemaakt en wat suikerbieten-
koekjes gebakken op het nood-
kacheltje. Geve God. dat ons
nageslacht een dergelijke ramp
spoed niet zal hoeven te beleven,
alhoewel het voor het geloofsle-
tijd
je
beleefde het voor honderd pro
cent is de conclusie 1
B. v. V. te G.
VOLGENDE ONDERWERP:
Uw ervaring met
hulpvaardigheid
met verschillende gezinnen
men te leven. Een hoogbejaarde
moeder klaagt daardoor: „ik
moest een levend kind afstaan. dennetakken. de
diöhtbij. De
kinderen zochten dekking onder
De artikelen over de drie
Kinderen die op bevrijdingsdag
geboren werden riepen zoveel
herinneringen in mij op, dat ik
niet kan nalaten u te vertellen
dat ik in Oostburg (Z. VI.) was
voor en tijdens de bevrijding.
We hadden zware maanden
doorgemaakt: geen licht. gas.
radio, niets voor de baby die
op komst was; geen draadje
wol, geen luier, alleen hadden
we een onbeperkt vertrouwen
in onze Hemelse vader. Toen
de dorpelingen merkten dat wij
niets bezaten kwamen ze in de
weer: we kregen een wieg een
opvouwbaar badje, een uitzet
aan luiers, van anderen truitjes
sloopjes, doopjurk. wollen
kleertjes zoveel dat ik over
vloed had. Niets kon ik kopen
onze familie wound* in he'
bezette Holland. Ik was be
schaamd om zoveel weldaden
Schrijft mevr. D. T. Hulpvaar
digheid, dat wat we aan liefde
ontvingen van andere mensen
is dat eens geen goed onder
werp voor onze rubriek? Een
man haalt een kind van onder
het puin, een ander redt er
een uit het water, een vreemde
hielp u ki tijden van nood ja
wat zijn uw ervaringen met
hulpvaardigheid, die beslist
niet op de oorlog hoeven te
«laan? Grappig, teleurstellend,
om nooit te vergeten... we
wachten weer nieuwsgierig als
altijd af. Vergeet u niet het
boekje van uw keuze te mel
den én het adres in de brief
Tot schrijfs! Hebt u we»
l de kleine
ik ouder
allicht
HET overkomt
dat ik door een stad rijd,
een straatnaam lees en denk:
Hé! wie woont daar ook nog
maar weer en je kunt er boe
op zeggen dat het dan een
brief vriendin is.
Natuurlijk ben ik dan het
huisnummer al voorbijgeschoten
èls ik het weet, maar dat
doet er niet toe. Als het zo is, is
het steeds boeiend om een mo
ment met andere ogen dan die
van de oppervlakkige voorbij-
rijdster de omgeving in me op
te nemen. Zo stond ik de vorige
week even ergens stil, ver voor
bij het goede nummer denk ik,
in ieder geval was ik dat toch
kwijt. Maar ik wist: hier woont
ze. Hoe vind je het hier, zei ik
tegen mijn dochtertje dat naast
me zat Mooi, zei ze, ik zou hier
best willen wonen. Ik ook,
dacht ik. Over het water voor
ons zagen we de achterkanten
van oude tuinen, een rust van
bloesem en groen. Er waren
overal geluiden, de stad was
vlakbij en rumoerig, imaar voor
het oog was er rust.
ENKELE dichtregels kwamen
bij me op:
„ik koos een stad, een uitzicht
en een strijd
en t' hart, gemeerd nabij het
land der handen
voelt d'eeuwenoude merken in
zich branden
vreugd', pijn en rimpel alles
op zijn tijd".
Ieder van ons die wel eens
staat uit te kijken, zomaar on
der het werk 's morgens, weet
daarvan. Juist het beleven van
je menszijn-geeft je dikwijls het
gevoel dat alle strijd jouw
strijd is, dat je alleen bent in
het beleven. Maar je bent niet
alleen. Talloze vrouwen ervaren
als jij. En als ik de één bedoel
in mijn an'.woord, sohrijft de
ander terug: dat was zeker voor
mij. Dat is mooi. Bat maakt het
leven los van eigen kleine be
nauwenis, er komt opening, uit
zicht, er zijn vrienden, er zijn
anderen die evenals jij niet
gelaten onder hun onvermijde
lijke pak moeilijkheden willen
gebukt gaan, maar vrolijk wil
len leven en als het niet anders
kan blijmoedig dragen.
In bijna alle brieven vind ik zen
ontstellend gebrek aan hulp. .Het
zal de leeftijd wel zijn", ,,het komt
omdat ik nu nog zo b
kinderen zit',' hadden x
groter huis". ..was er
zoveel ziekte bij mij", „n
word, vindt mijn man
niet zo aantrekkelijk", al die kre
ten gaan wel wat dieper dan het
huishoudelijke, maar denk nu tel
kens eens een hulp voor dag en
nacht erbij. Zou bij ziekte, bij een
tijd waarin je wat meer moet rus
ten en je ontspannen, by klein
grut, bij mogelijkheden van uit
gaan of winkelen, zo'n hulp niet
een klein verschü maken? Vast
wel. De werkster, zegt u. Ja, maar
die geest meestal niet ruimte en
tijd aan de huisvrouw. Die zorgt
hoogstens voor een bij-blijven, die
houdt de achterstand tegen, die
houdt het huis op peil. Die zorgt
voor muren waarvan anders vlok-
kenstof zouden dwarrelen achter-
de-kast en onder-de-bedden. Op z'n
mooist En zo blijft er toch gebrek
aan mogelijkheden tot ademhalen.
We wennen eraan, dat is het. We
wijzen op de automatisering, ja. ja,
maar we moeten veel meer halen
dan vroeger, toen we echt om een
klosje garen konden opbellen en
het werd ons bezorgd. En welk
paar handen zorgt voor de kleuter
in de kamer als wij de was erdoor
willen slaan?
Wie gaat naar de bel als wij de
baby voeden? Welke moeder
van opgroeiende kinderen gaat op
zaterdagmiddag met hen uit. omdat
we toch al te weinig onvergetelijke
momenten in ons leven hebben?
Als ik vraag: wie durft de heer
lijke dingen te laten voorgaan, dan
zegt iedereen: ik, d%arvan ben ik
overtuigd, maar ook zegt iedereen
erbij: ik weet echter niet hoe het
moet als ik weer thuis ben en we
kijken naar buiten door vuiie rui
ten en krijgen dan natuurlijk nog
bezoek, en mijn man boos! En dat
is waar, want zo is het, de man is
boos, want de man is er al aan ge
wend dat zijn vrouw toch wel doet
wat gebeuren moet. Dat is het
tweede soort hulp dat ontbreekt:
het begrip van de man.
EEN vrouw die er eens uitvliegt,
met thuis een kast vol verstel
werk, wil hij niet. Een vrouw die
alles verstelt en geen oog meer voor
zichzelf heeft, wil hij ook niet. En
als er dan grote problemen zijn
en aan wie worden ze bespaard
dan worden die zwaarder te dragen
door gebrek aan tweeërlei hulp. De
lichtere moeilijkheden zijn dan nog
net om door te komen, maar dóar
blijft het leven dan ook staan. Zo
van: zo is ons leven nu, en zo zal
het ook wel blijven, dit ben je nu.
r.ict vcelbijzonders, en je zult ook
wel nooit meer wordenVan
zulke dingen droomt een vrouw,
over zoiets piekert zc als ze zo
maar even wegetaart. Als je maar
wat meer los zou kunnen komen
van de huishouding. Dan zou het je
direct minder kunnen scnelcn wat
je man van je huishoudtalenten
zegt Dan zou je weer veel minder
aan zijn goed- cn afkeuring hangen
en minder op en neer gaan met zijn
humeur. En dan weer minder den
ken dat de eerste liefde er wat af
is. (Die is er ook af. Er kan nu een
andere liefde zijn).
EN uit de hele mallemolen van
gedachten raken als je samen
ziet hoe je er tobbend niet komt
Want bij huishouden zowel als bij
leven in het groot is altijd falen in
begrepen. Over heel ons leven, niet
over ccn bepaalde daad alleen, ligt
vergeving.
Zondag zat ik in de kerk achter
con gezin waarin pa-lief de peper
munten uitdeelde. Hij deed dat nog
al kwistig en toen zijn hand weer
eens uitschoot naar de kinderen,
gaf zijn vrouw hem een tik. Nou
aout dacht ik. 't Was welletje». Maar
toen de dominee amen zei en de
stilte van het gebed viel, zag ik dat
de man weer zijn hand strekte,
maar nu pakte hij zijn vrouws hand
cn hield die vast. Ik heb mijn ogen
gesloten. Zo was hpt goed. Ik ge
loof dat we dat nodig hebben bij
mopperen en ouder worden en
drukte, er. ook als voldoende hulp
met twee handen ons ontbreekt:
die ene hand. Vergeving.
