Nieuwe Leicis e Grarant
OPROEP TOT BEZINNING
TOSTI
UITGERUST!
Luna 5
maan
sloeg op de
te pletter
II. Wemmers over crisis in overleg:
Ook minder mooie
aardappelen
Produktschap
is tegen
prijsstop
Wiesenthal op het spoor
overlevende deelnemers
CALEX
Coalitie
in Santo
Domingo?
Treinverkeer Randstad
sterk verbeterd
Commentaren
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Donderdag 13 mei 1965, 46^c ja-argang
„StanfraiHgh is ghebtevei
Mijn bert in teghenapoet!'
Abonnementsprijzen p.v
Aanhoudend droog
De Bilt venvacht tot hedenavond:
Droog weer en .over het algemeen
weing bewolking. In het binnenland
warm weer. In de kustprovincies koeler
bij zwakke tot matige wind uit weste
lijke richtingen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Om aanbod te vergroten:
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Teneinde het aanbod
van consumptie-aardappelen te ver
groten heeft het Produktschap voor
Aardappelen gistermiddag besloten de
kwaliteitseisen met ingang van van
daag enigszins te verruimen. Zo is de
minimaal toelaatbare grootte van deze
aardappelen teruggebracht van 35 mm
tot 28 mm middellijn en is hel verbod
om misvormde, rimpelige en bescha
digde aardappelen in de handel te
brengen, ingetrokken. De toegestane
hoeveelheid aardappelen met andere
afwijkingen is vergroot van 4 tot 10
procent. Deze verzachte bepalingen
zullen tot 1 augustus a.s. van kracht
zijn.
Aardappelen, die niet aan de kwali
teitseisen voldoen, worden tot veevoeder
verwerict. Het produktschap vindt het
bij de nu ontstane schaarste echter niet
verantwoord voorraden voor veevoeder
te bestemmen, die ook voor de menselijke
consumptie te gebruiken zijn. al is de
kwaliteit dan wat minder. Door verrui
ming van de kwaliteitsbepalingen zal
niet alleen het binnenlandse aanbod toe-
en, doch zijn ook de mogelijkheden
om buitenlandse aardappelen aan te ko
pen vergroot.
Geen bezorgdheid
De voorzitter van het Produktschap
voor Aardappelen, de heer C. II, J. van
Bcukering, verklaarde dat het prijspeil
van de consumptie-aardappelen nog geen
reden tot grote bezorgdheid behoeft te
Men is, zo zei hij. zo gauw geneigd
een reeds twee jaar durend prijsniveau.
dat te laag is om het areaal op peil te
houden, als normaal te beschouwen.
„Sinds in mei 1963 grote partijen goede
consumptieaardappelen tegen enkele
guldens per 100 kg moesten worden op
geruimd zijn de prijzen aan de lage kant
gebleven. Sedertdien moesten veel aard
appelen aanzienlijk beneden de kostprijs
worden afgezet. In andere gevallen kon
nauwelijks van een lonende aardappel
teelt worden gesproken. Het gevolg was
dat de consumptie-aardappelteelt vorig
jaar met 15 procent is ingekrompen", al
dus de heer Van Beukering, die er bo
vendien op wees dat de prijzen in diver
se andere landen nog meer zijn gestegen
Ongerust
Hier en daar gedane suggeestles om de
uitvoer te stoppen of af te remmen en
om maximum consumentenprijzen in te
voeren wees de voorzitter van de hand.
Als dit laatste zou gebeuren dan komt
de Nederlandse koper helemaal niet meer
aan bod, want dan „vliegen" de aard
appelen toch voor een hogere prijs de
grens over. De heer Van Beukering vond
het mede daarom zeer gewenst dat van
regeringszijde de angst van de binnen
landse handel voor een maximumprijsre-
geling zou worden weggenomen. De han
del zou zich dan vrijelijk in concurren
tie met de buitenlandse kopers kunnen
bevoorraden, iets wat zij thans niet
durft uit vrees voor prijsmaatregelen van
de overheid. De voorzitter meende voorts,
dat het produktschap thans wel alles
heeft gedaan wat het in de. huidige si
tuatie kan en mag doen. Zoals bekend
werd reeds eerder de invoer van Poolse
aardappelen volledig vrijgegeven en
werd de minister verzocht de invoer
rechten op consumptie-aardappelen tot
tenminste 1 juli a.s. op te schorten.
Een overzicht van de plechtige
inwijding van het Nederlandse
ereveld Mill Hill Cementry bij
Londen, waar prins Bernhard
(in marineuniform) en de duke
of Glouster (in landmachtuni
form namens de Nederlandse
i Britse Oorlogsgravenstichting
kransen legden.
(Voor verslag zie pagina 5).
SER-rapport gereed
U itkerin g-ineens:
beslissing nog
niet gevallen
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG De commissie ont
wikkeling nationale economie van de
Sociaal-Economische Raad heeft gis
teren het halfjaarlijkse rapport vast
gesteld over de economische mogelijk
heden voor het tweede halfjaar 1965.
De inhoud van dit rapport zal waar
schijnlijk beslissend zijn voor de al of
niet uitbetaling van een uitkering in
eens over 1965
Volgende week vrijdag behandelt de
SER in plenaire zitting het rapport, waar
na het aan de minister van sociale zaken
zal worden aangeboden.
(Van onze sociaal-economische redactite)
SCHEVENINGEN De voorzitter van het Verbond van Protestants
Christelijke Werkgevers, de heer H. H. Wemmers, heeft vanmiddag opge
roepen tot bezinning om de crisis in de verhoudingen tussen de werkge
vers- en werknemersorganisaties de baas te worden. Nu het overleg ken
nelijk een moeilijke periode tegemoet gaat acht hij deze bezinning nodig
met het oog op de toekomst van ons land en van ons bedrijfsleven.
stellen gekomen, die zowel naar presen
tatie als naar inhoud de toets van de
kritiek nauwelijks kunnen doorstaan.
De vakcentrales hebben jaren gewerkt
aan de vermogensaanwasdeling, maar
zh hebben die zonder nader overleg als
een onderhandelingsobject naar voren
gebracht. Ook de bevoordeling van ge-
organiseerden werd, weinig gemotiveerd,
als eis op de onderhandelingstafel ge
legd". aldus de werkgeversvoorzitter, die
constateerde dat de vakbeweging zich
werpt op de realisering van desiderata
die onvoldoende doordacht zijn en
waarbij het de vraag is of zij het gemoed
van de werknemer raken.
Hot zou van weinig verantwoor
delijkheidsbesef getuigen, zowel ten
opzichte van hen, die het huidige sa-
menwerkingsbestel hebben gebouwd,
tegenover de toekomstige gene-
nartie, indien wij niet alles deden om
een schadelijke ontwtikkeling
stuiten", zo verklaarde hij in zijn
jaarrede op de algemene vergadering
van het verbond in het Kurhaus. „De
ontwikkeling van de sociale verhou
dingen is een principiële zaak en
daarom de volle aandacht waard'
De heer Wemmers zei zich niet
de indruk te kunnen onttrekken, dat
de krachtsverhoudingen zich
gunste van de werknemersorganisa
ties hebben gewijzigd en dat de vak
beweging daardoor in een stemming
van overmoed is gebracht.
„In die stemming zijn zij met
Werkgevers willen
overleggen
(Van onze soc.-econ. redactie
SCHEVENINGEN. „Het
Verbond van Protestants Chris
telijke Werkgevers blijft bereid
het overleg over de kwestie ge-
organiseeraen-ongeorganiseerden
voort te zetten en wij hebben
daarom met instemming kennis
genomen van de suggestie van
de voorzitter van het Chr. Na
tionaal Vakverbond om het be
raad in kleine kring te hervat
ten". Dit verklaarde de heer
H. H. \yemmers vanmiddag in
zijn jaarfede, toen hij sprak over
zijn in eerste instantie mislukte
bemiddelingspoging in deze
kwestie, waardoor een nieuwe
crisis ontstond in het bestuur
van de Stichting van de Arbeid.
Volgens de heer Wemmers is
het overleg in de stichting mis
lukt omdat de vakcentrales niet
bereid waren de acties bij enkele
bedrijfstakken en ondernemin
gen op te doen schorten. Aan
zijn vanmiddag uitgesproken
bereidheid tot hervatting van
het overleg verbond de heer
Wemmers dan ook min of meer
de voorwaarde dat er dan geen
plaats mag zijn voor individuele
acties van vakbonden, omdat
„wij hier te doen hebben met
een vraagstuk, dat alle werk
gevers en werknemers aangaat".
mmmrnm
TL ansee-con f eren tie
+&R-R-
««'JiliOMIMIII,
3^0
Official dealer Leiden- e.o.
SCHIPHOL Simon Wiesenthal,
de vermaarde Oostenrijkse speurder
naar ondergedoken Duitse oorlogs
misdadigers, wqet de namen en de
verblijf plaats van een aantal van de
dertig deelnemers aan de beruchte
Wansee-conf eren tie waar op 20
januari '42 hett besluit werd genomen
tot het vermoorden van 11 miljoen
Joden. Vermoedelijk de helft van de
deelnemers, onder wie een zekere
Rademacher die zich op het ogen
blik in Damascus schuil houdt, is nog
in leven. De beruchtsten van hen,
Eichmann en Heydrich, zijn naar be
kend dood.
Wiesenthal onthulde dit by zijn aan
komst op Schiphol. Hij arriveerde uit
Wenen met zijn 19-jarige dochter Pau
line op uitnodiging van de Amsterdam
se studentenvereniging ASVA. Met
grote stelligheid verzekerde Wiesen
thal. dat Hitiers persoonlijke secretaris
Martin Bormann in leven is en ergens
in Zuid-Amerika woont. Hij wisselt
steeds van naam en misschien ook wel
van land. Thans zou hij aan zijn acht
ste naam bezig zijn, aldus Simon
Wiesenthal.
Hij verklaarde, dat de kans dat Bor
mann ooit wordt uitgeleverd gering moet
worden geacht. „Zuid-Amerika levert
nooit iemand uit. Het is een continent,
dat bestaat uit landen, waar revoluties
schering en inslag zijn. In die landen Is
nu eenmaal het asielrecht heilig", zo zei
hij. Er komen nog andere reden'bij. In
Chili bijvoorbeeld verjaar* moord na 10
jaar en dus levert dit land thans geen
oorlogsmisdadigers meer uit voor moor
den, die 20 jaar geleden zijn gepleegd.
Ook zijn er landen, zoals Brazilië, die
geen mens kunnen deporteren, die zich
in het land heeft gevestigd en daar eeD
kind heeft, zo voegde hij er aan toe
Verjari
1112
Sprekend over de strijd voor de ver
lenging der verjaring, herinnerde Wie
senthal er met voldoening aan, da; in
Oostenrijk de verjaring geheel is afge
schaft en dat Duitsland nog 4M> jaar
respijt heeft gegeven. De nazi-speurder
zei, dat zijn bureau door zal gaan met
het opsporen van oorlogsmisdadigers.
„Wij staan in verbinding met politie en
justitie in vele landen en voor zover
het Nederland aangaat ook niet het
Rijksinstituut voor oorlogsdocumenta
tie van dr. L. de Jong", aldus de heer
Simon Wiesenthal en zijn dochter
Pauline arriveerden gisteren op
Schiphol. Zij zullen in ons land
de hervertoning van de film „Het
dagboek van Anne Frank" bij
wonen.
Wiesenthal, die zich reeds vaak in Ne>
der-land op de hoogte is komen stellen
en hier vele vrienden heeft gevonden.
Nazi-rechter
Kort geleden is het ons gelukt weer
een nog in functie zijnde Duitse rechter,
genaanid Hussleln, te ontmaskeren. Deze
man had in de oorlog in Denemarken
vier jonge Denen ter dood veroordeeld en
bekleedde desondanks normaal een rech.
terlijike functie in Beieren". Volgens Wie.
senthal zijn er nog „vele van deze heren
in dienst bij het Duitse ministerie van
justitie".
Vanavond woont hij in het Kriterlon-
theater te Amsterdam de eerste herver
toning van de film Het dagboek van
Anne Frank bij. De opbrengst van de
avond wordt afgestaan aan het documen-
tatie-centrum, dat door ir. Wiesenthal
wordt geleid. Wiesenthal zal de film in
leiden met een redevoering over zijn
Niet te verdragen
Moet men, zo vroeg de heer Wem
mers zich af, nog uitgaan van de
oude tegenstellingen waarbij
werknemer de werkgever ziet als
de grote tegenstander en de belager
van de werknemersbelangen?
„Hoe moet men zich denken, dat in
een sfeer van verscherping van de ver
houdingen vruchtbaar overlee kan
plaatsvinden over problemen als de
structuur van de onderneming? Dit kan
alleen tot een redelijke oplossing wor
den gebracht indien de vakbeweging
zich meer dan tot dusver realiseert
dat een toenemende integratie van de
werknemer in de onderneming met zich
zal moeten brengen een verandering in
positievere zin in haar houding tegen
over de onderneming. Integratie van de
werknemer in de onderneming en hand
having van de tegenstellingen verdragen
zich niet met elkaar".
(Zie ook pag 7).
SANTO DOMINGO Een delegatie
van de OAS (organisatie van Ameri
kaanse staten) is bijeengeweest met
leiders van de rebellen. Later zei een
van die leiders: „Er is alle reden te
hopen dat we dicht bij een oplossing
Hij sloot de mogelijkheid van een
litiekabinet niet uit. „Ons doel is het
herstel van de grondwet". Hij zei dat de
junta van generaal Imbert Barrera niet
wettig is en geen steun heeft van het
volk, maar alleen van de Amerikaanse
militairen. Een vreedzame oplossing
hangt af van het ontslag van enkele of
ficieren op sleutelposten, die steun ver
lenen aan de junta.
Forensenvervoer uitgebreid
UTRECHT Op de „oude lijn"
(Amsterdam-Dordrecht) gaan met
ingang van de nieuwe dienstregeling
op 30 mei drie in plaats van twee
treinen per uur rijden. Ook het Hof
pleinlijntje wordt met een trein uit
gebreid. Daarom kan men straks een
maal per uur van Den Haag naar
Rotterdam en omgekeerd reizen. Het
aantal forensentreinen wordt zoda-
uitgebreid, dat men bijv. in het
drukke ochtenduur elke tien minuten
het nieuwe station Zoetermeer
naar Den Haag kan sporen.
Randstad Holland krijgt er drie nieu
we stations bij: Rijswijk, Zoetermeer
a Etten-Leur.
Het grondpatroon van de treindienst op
dc oude lijn wordt van twee op drie
treinen gebracht. Eik uur rijdt er voor
taan dus een sneltrein Amsterdam -
Rotterdam - Roosendaal - Vlissingen -
Antwerpen - Brussel, die alleen op de
belangrijke stations stopt. Voorts een
semi-stoptrein Amsterdam - Rotterdam -
Eindhoven en ten slotte ten gerieve van j
de reizigers van of voor Rijswijk of
R'dam - Lombardijen een stoptrein
tussen Amsterdam en Dordrecht die zal
bestaan uit Nieuw elektrisch materieel
met automatisch bedienende deuren. Dit
vc materieel trekt zo snel op, dat
het verschil tussen stop- en sneltrein
alt te verwaarlozen. Een gevolg van
deze uitbreiding is, dat cr gedurende de
hele dag tussen Amsterdam - Haarlem
uur ten minste vijf treinen gaan
Op het Hofpleintje wordt Berkel als
station opgeheven. Het huidige station
Rodenrijs zal voortaan Berkel en Roden
rijs heten.
Er komen ook meer forensentreinen
in verband met het groeiende woon-,
werkverkeer. Het betreft onder meer
de trajekten Haarlem-Amsterdam, Lei-
den-Dordrecht-Roosendaal, Maassluis-
Rotterdam C.S., Gouda-Dcn Haag S.S.,
Zoetermecr-Den Haag (in het drukke
ochtenduur elke tien minuten een trein).
Haarlem - Alkmaar. Hoorn - Alkmaar.
Edc/Wageningen - Amersfoort en Naar-
den/Bussum - Amsterdam.
(Voor vervolg zie pag. 11)
De Nederlandse Studenten Raad zal
niet deelnemen aan het negende wereld
festival voor jeugd en studenten, dat
deze zomer in Algiers zal worden ge
houden.
Brigadegeneraal
W D. H. Eekhout
overleden
is in
i op
47-jarige leeftijd
overleden briga
degeneraal W. D.
H. Eekhout. Hij
werd getroffen
door een hartver
lamming. Sinds
vorig jaar okto
ber vervulde de
heer Eekhout de
functie van
plaatsvervangend
directeur van het
planbureau ten
behoeve van het
militair comité
van dc NAVO te
Washington. Het ligt in de bedoeling
zijn stoffelijk overschot naar Neder
land over te brengen.
Brigadegeneraal Eekhout onder
scheidde zich zeer bij de strijd in Ko
rea in de jaren '50.
Uitgeslapen? néén...
ClDRAKACFL jsatessss
"Rl
<5EEF
MIJ MAAR
chcccladecl/tmitc
»n verrukkelijke chocotodedr
echts vet. Fris en pittig vc
osti lest de dorst, is lekker I
erbiedigt de slanke lijn I
TEN
om meer dan enig andere direct be
trokkene bij het centrale overleg
tussen werkgevers en werknemers
heeft vandaag de voorzitter van
het verbond van protestants christe
lijke werkgevers, de heer H. H. Wem
mers, zich beijverd om de ontstane
kloof in de onderlinge verhoudingen
te overbruggen. Al eerder hebben wij
op deze plaats de gelegenheid te baat
genomen voor dit streven onze waar
dering uit te spreken en wij willen
dat nu, bij de publikatie van zijn
jaarrede, opnieuw doen.
Het vraagstuk georganiseerden-onge-
organiseerden, dat de directe aanlei
ding werd tot de huidige crisis in
het overleg, is weliswaar een belang
rijke zaak, maar toch eigenlijk maar
een peuleschil vergeleken bij de
(veel ingrijpender) problemen, waar
over de verantwoordelijke werkge
vers- en werknemersleiders zich in
de komende tijd moeten buigen.
Gedacht moet dan worden aan het
systeem van loonvorming, het eigen
domsrecht, medezeggenschap van de
werknemer, de structuur van de on
derneming, vermogensaanwasdeling.
Hoe zal men over deze geweldige
zaken ooit vruchtbaar overleg kun
nen plegen, als dc sfeer blijft zoals
die thans is, zo heeft de heer Wem
mers zich terecht afgevraagd.
Een spoedige oplossing van het
vraagstuk van de fondsvorming, die
nog steeds plaatsvindt (zij het dan
nu onder de dekmantel der geheim
houding), zou de lucht aanmerkelijk
kunnen doen opklaren. Daarom ver
heugt het ons, dat de heer Wemmers
zich bereid heeft verklaard in te
haken op de suggestie van de voor
zitter van het C.N.V., de heer J. van
Eibergen, om te proberen in kleine
kring tot een oplossing te komen.
Wij geloven niet teveel te zeggen als
we menen, dat in deze ontwikkeling
het bestaansrecht van het convent
van christelijk-sociale organisaties
opnieuw bewezen kan worden.
Wij hopen van harte, dat de ander»»
bij het overleg betrokken werkge
vers- en werknemersorganisaties de
ze nieuwe kans. geboren in het pro
testants-christelijke kamp, met beide
handen zullen aangrijpen.
J)E BENOEMING van de voorzit
ter van de Rijnmond is een zware
geworden: zoals reeds werd verwacht
niemand minder dan onze vorige mi
nister-president. Het mag gelden al«
een aanwijzing van de betekenis, die
aan d»t nieuwe lichaam moet worden
gehecht.
Daarbij heeft kennelijk dc persoon
van de benoemde en wat men diens-
volgens van hem verwacht meer ge
sproken dan zijn godsdienstige en po
litieke overtuiging. Voor deze pos*
toch leek een man uit de KVP niet
de eerst aangewezene. Houdt deze
benoeming in, dat nu ook in andere
gebieden van ons land kandidaten
uit kleinere groeperingen meer kan
sen krijgen?
De heer Martfnen zelf heeft zich ooi-
als minister-president doen kennen
als een bekwaam bestuurder, wiens
kracht meer lag in saambindendc in
vloed dan in het ontreden naar bui
ten. Voordat het op een ongelukkig
punt uiteenbrak. had zijn kabinet een
sterk team gevormd. Nu de Rijnmond
behalve on papier ook verder werke
lijkheid moet worden, kan van deze
eigenschap van de voorzitter opnieuw
veel goeds worden verwacht.
Intussen nadert de verkiezingsdatum
van 2 juni. Opmerkelijke activiteit
valt nog niet te bespeuren. Toch be
treft het hier een belangrijke zaak.
De belangrijkheid van het nieuwe
lichaam is door de aanwijzing van
deze voorzitter nog onderstreept. He'
zal onze lezers duidelijk zijn de'
ook bij de komende verkiezingen
voor allen bij de bepaling van d»»
stem de levens- en maatsehapnijbe
schouwing die men de juiste acht z?'
moeten meespreken.
VERLOVINGSRINGEN
MOSKOU/LONDEN De Luna 5
is op de maan te pletter geslagen.
Dat gebeurde om 22.10 Moskouse tijd.
Op vrijwel hetzelfde ogenblik con
stateerde het Britse observatorium
in Jodrell Bank dat de radioseinen
van het ruimteschip van de Russen
niet meer opgevangen werden.
Dat de Luna 5 te pletter is geslagen
bekendmaking
de proef
(een zachte landing en vestiging van een
„radiostation") in eerste opzet mislukt
Het is echter moeilijk gezien de be
knoptheid van de mededeling vast
te stellen in hoeverre het schot is mis
lukt Sprak de verklaring aanvankelijk
in de Engelse tekst van een landing en
ui dc Russische tekst van een botsing
later bracht men een correctie aan. waar
in gezegd werd dat de Luna bij de maan
gearriveerd zijnde, een grote hoeveelheid
gegevens verzamelde, noodzakelijk voor
de verdere ontwikkeling van een systeem
voor een zachte landing op de maan
