Haven-chauvinisme van Belgen in EEG-film Partners Open Bestel uiteen - Tros gaat door Brick Bradford -Toch is het «lesje en «Josje Senmoet De vrouw Alberdien MAANDAG 26 APRIL 1965 ETHERGOIVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOIVENETHERGOLVEN ITHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN- Weer een Zweedse radiopiraat (Van onze radio- en tv-redactie) STOCKHOLM Britt Wadner, de te stellen, tijgekomen. Intussen echter heeft zij concurren- l gekregen en wel van Björn Sesam, n bekende figuur uit de Zweedse iowwereld. Commentaar De Belgische televisie heeft haar hartewens vervuld gezien mocht tenslotte na twee jaren wachten toch de EEG-reportage over de havens van de zes landen maken. Wij kregen die gisteravond te zien als een nogal statistisch, niet te groots werkstuk, waarin wij node waarlijk imponerende opna men misten. Het camerawerk bleef zo beperkt, dat een buitenstaander beslist geen indruk kreeg van de Meneer Sesam heeft een oud licht glip opgekocht dat hij ergens in een I onbekende plaats gelegen dok laat (lefateren en installeren, om er te- rl juli a.s. mee te gaan opereren, heeft al aangekondigd, dat' zijn literaard commerciële) programma |n uitsluitend lichte muziek „Radio inter" zal heten. Hij is van plan voor de kust van treden voor anker te gaan met zijn I i ndschip en zegt. dat de piratenwet verhoudingen, laat staan van ae enorme Europoort: dit gigantische i hem niet van toepassing zal zijn. Een nieuwe zorg voor de Zweedse gering, die de handen al vol heeft n Britt Wadner en een nieuw oees tegen haar voorbereidt. De lidige activiteiten van de heer Se nt kan zij niet vernietigen, want er geen wet die het „organiseren van n wetsovertreding" kan aanpakken Hen zal dus moeten wachten tot dio Center wordt gehoord in de ier, alvorens met de wet in de hand kunnen optreden. Vara-tv met nieuw j azzprograimna (Van onze radio- en tv-redactie) BUSSUM Morgenavond kunnen kijkers op Ned. 2 kennismaken it een nieuw, maandelijks uit te :iden tv-jazzprogramma van de IRA. Het wordt samengesteld en presenteerd door Michiel de Ruyter. iderlandse en buitenlandse musici len in deze uitzendingen naar har- ust mogen improviseren, vandaar t het programma „Improvisatie" is noemd. [n de eerste aflevering kan men nnismaken met de muziek van het js Hendriks-kwartet. Tijd van uit- jding: 8.01 tot 8.25 uur. )11(jLaatste Ster-avond alweer op komst J (Van onze radio- en tv-redactie) X\: hrisHILVERSUM Het winterseizoen van gt alweer ten einde en zo moeten ienotfcteraars enkijkers zoetjes aan kwjcheid nemen van de series die de n "nteravonden hebben opgeluisterd. ouw5onderdagavond a.s. is het ook ier de laatste Ster-avond van het t en zoen. Als gast treedt dan op in de dieijriek „Daar wil ik mee: van horen" grote draai-orgelman Perlée uit :eft ^sterdam en voor hem speelt Jansen op zijn elektronenkla- Ook aan het spel „Als de kat huis is" wordt dan een einde taakt. werk werd met een enkele zin af gedaan. België is helaas niet ontkomen een overigens wel begrijpelijk chau vinisme, dat de vereiste objectiviteit echter niet ten goede komt. De ca mera's keken wat rond in de havens en de nabij gelegen fabrieken van Ant werpen, Rotterdam, Hamburg, Mar seille en Genua en veel te vlug wegge nomen cijfertjes moesten de belang rijkheid van deze havens aantonen: in de gesproken tekst kwamen ze niet voor. Bij wijze van klein offer werd toe gegeven, dat Rotterdam Antwerpen nu „een beetje heeft voorbij gestreefd in de verlading van stukgoederen (het meest lonende havenobject in verband met aantrekken van buitenlandse han del en het stimuleren van de eigen in dustrie)", maar meteen werd meege deeld, dat Antwerpen beschikt over de meeste ervaren en bekwame ha- 'venarbeiders. Ook hier kon men het chauvinisme niet binnenhouden. Aangetoond werd wel, dat Rotter dam en Antwerpen de belangrijkste EEG-havens zijn door hun gunstige ligging. Genua en Marseille kan men meer beschouwen als regionale havens omdat zij vooral op eigen land zijn af gestemd en Hamburg neemt met zijn transito voor Scandinavië en de landen I achter het IJzeren Gordijn een aparte i plaats in. Meer EEG-havens werden niet genoemd, zelfs niet in aantallen. Aangeduid werd slechts, „dat ze er wel zijn". Geheel bevredigend kan men daar om deze Belgische bijdrage over iulk een belangrijk EEG-ondgrwerp niet noemen. Het,was alles iets te iel en Ie eenvoudig^n-opeet «n» uitwerking. Goede aandacht De VARA vertoonde later op de avond de eerste aflevering van de Amerikaanse serie „Moed en karak ter", gebaseerd op het in de VS be kroonde boek van wijlen president Kennedy en gewijd aan grote man nen, die hij om hun doorzettingsver mogen bewonderde. De kennismaking met deze filmreeks was interessant. Niet alle kijkers zul- Stichting TVN opgeheven beh CN HAAG Naar de Volkskrant, een van de belanghebbenden van ER. de exploitatieonderneming van groei TVN. meld*. wordt deze TVN op- epetdeven. Als gevolg daarvan zal de „.nIiblnatle die de drie belangrijkste Ididaten voor radio- en t.v.-zendtUd >rgeiJdelde (andere partners Tros (ex- mof<M) en Open bestel (Televizier) wor- I geliquideerd. tros gaat in elk geval door. wat Open 1 nu verder gaat doen is onduide- De coördinatiecommissie o.l.v. ir. Maris, oud-secretaris-generaal van len ervan hebben genoten, want al zijn de films min of meer gepopulariseerd, toch vergen zij goede aandacht. Het was boeiend in deze gedrama tiseerde geschiedenis te volgen hoe aan het einde van de vorige eeuw, toen het socialisme in opkomst was en begon met het scheppen van ver deeldheid, prof. Richard T. Ely als be gaafd docent en schrijver heel moedig nieuwe ideeën verdedigde aan de uni versiteit van Wisconsin en hoe hij bij de conservatieven natuurlijk de nodi ge tegenstand ondervond. Voor de Amerikaanse vooruitstrevendheid pleit echter dat hij zjjn vastberaden strijd voor vrijheid in de wetenschap als voorwaarde voor werkelijke democra tie, met vlag en wimpel won. Daar door is zijn naam vo:r het nageslacht bewaard gebleven. Veel entourage heeft men bij het maken van deze filmserie niet over hoop gehaald. Het gaat uitsluitend om de situatietekening in woord tegen woord en als zodanig mag men de reeks dus plaatsen bij de verantwoor de populair-wetenschappelijke televi siebij dragen. Eindhoven eerste in AVRO-koorfestival HILVERSUM Het Strijp's mannen koor uit Eindhoven heeft beslag gelegd op de AVRO-wisselbeker die beschik baar was gesteld voor de beste vocale prestaties op het elfde koorfestival. Za terdag eindigde dit festival, dat was ge organiseerd door de Koninklijke Bond van zang- en oratoriumverenigingen in samenwerking met de AVRO. Hieraan werd deelgenomen door 99 koren met ■n aantal van 3.000 zangers en zangeres- Het Strijp's kamerkoor stond onder lei ding van de heer W. Th. Maris en be haalde in de afdeling gemengde koren punten. De tweede prijs ging naar Beek en Donk's gemengd koor. dat 362 ounten behaalde. Zigeunerorkest: 19.30 1945 Licht lnstru- 00 Nieuws; 20.05 Stereo: Instrumentaal ensemble en zangsolisten; 20.30 Klein gedrukt, cabaret; 20 50 Dansorkest (opn): 21.20 Het hangt aan de muur en het tikt; 21 40 Stereo: Radio Filharmonisch or kest en solist: Klassieke en moderne muziek; (22 30-22.40 Nieuws); 23 30 Lichte orkestmu ziek (gr 23.55-24.00 Nieuws. n. NCRV: 19.00 Nil 10 Radiokrant; 19.30 955 Op de man Beer CVK/IKOR/ Nederland L kort; 19.01 Barend de RKK: 19 06 Kenmerk: veertiendaags joumaa; van de kerken. NTS: 19.35 Huckleberry Hound TV-film: 20.00 Journaal en weerover- zicht; 20.20 Politieke Parti): PSP; 20.31 East of Eden. speelfilm (beide keuringen 14 jaar); 22.20 De eerste Wereldoorlog, docu mentaire film. Periode 1 Januari—septembei Nederland II. NTS: 20 00 Niet kort. AVRO: 20.01 Het gesprek v bespreking van actuele zaken: 20 TV-Magazine; 21.25 Muzikaal t 2155-22.10 Sterren kijken. België Nederli 19.00 Zandmann 19 25 Tiei 1905 Jeugdmagazlne: 30.00 Journaal; 20.30 De ?an Herman Heijermans Vlaamse bibliotheekwe- AVRO: 7.00 Ni< Beiaardmv :k. VPRO: 7.50 ws: 8.10 endgymni 9 05 Klassieke gra rtmw Protestbetoging bij se™ Reformatiemonument hrUdl weglENÊVE Duizenden inwoners van enav»rve hebben zaterdag en zondag zich stil protest verzameld voor het «e- 'ar ^Ibcroemde Reformatie-monument, dat N°1aatsle maanden ernstig heeft te lijden vandalisme. tilijk wij reeds eerder berichtten. be^ de laatste maanden Cele malen •gekomen, dat onbekenden op de bijierhalf meter hoge muur van het klauterden, om dan potten om te keren boven de de vier voornaamste figuren dit monument: Calvijn, Beza, vondf gemeentebestuur is nu begonnen de aanplant van een doornen haag ;r het middelgedeelte van de muur. hoger zal moeten worden dan de Ir zelf. Het consistorie van de natio- >e W protestantse gemeente van de stad 'indeh dit echter absoluut onvoldoende en ic-ist, dat nu andere beelden, die tot j Ter ontzien werden, omdat zij terzijde udenfo het zuiien moeten ontgelden. Van se protestantse kerken in West- rpa en Amerika zijn_ sympatiebetui- |en bij het consistorie binnengeko- PPHH! jodat de ide wereldoorlog eindigde, zaterdag 8 zal de voorzitter van de Raad van .i-angelische Kerk in Duitsland, prae- Kurt Scharf. de eerste steen leggen de protestantse verzoeningskerk op terrein van het voormalige concen- iekamp Dachau. Met deze kerk willen Duitse protestanten alle slachtoffers het nationaal-soeialisme herdenken. dezelfde dag zal in de Oostberlijnse .ienkirche een oecumenische herden- :we8ted:enst plaatsvinden. Aan deze dienst een Noorse en een Poolse predi- deelnemen als vertegenwoordigers de volken, die geleden hebben onder ae voiKen, aie g< puitse bezetting. Rijkswaterstaat, wordt eveneens opge- 1 heven. De combinatie der drie zendkandida- ten was begin van dit jaar opgericht De nota-Cals inzake de toekomst van het omroepbestel heeft, aldus een TVN- zegsman in de Volkskrant, de mogelijk- heid om „tot een vrij en onafhankelijk bestel te komen" definitief afgesneden. Daarom werd besloten de stichting te liquideren. Een reconstructie van vooral finan-» ciële belangen wordt mogelijk ge noemd. Vaststaat dat de Tros (REM) door zal gaan en het ene uur zendtijd zal aangrijpen om een grote leden- wervingsactie te beginnen. Tenslotte heeft de financiële dochtermaatschappij van Tros zeven miljoen gulden aan kleine aandelen van het publiek onder beheer, hetgeen haar mede zal stimu leren een poging te doen zich een plaats in het omroepbestel te Gerefo aan Suriname Spreker steeg: 18.30 Populair 18.50 En nu mijn ge bereiding 1797) Behalve de recepten die Caro- drinkwater uit zeewater kan worden zeewater. Het principe hiervan berust deze op het verschijnsel, dat de in het ereld- water aanwezige colloïden en zelfs bakteriën, al naar gelang hun lading, de tegengestelde elektroden wor- lus Battus zoetwater uit ceerd (en d waren van Giambatista fella Porta) bereid. Honderdduizenden iter heeft gcpubli- toestelletjes zijn in de laatste eigenlijk afkomstig tot zinken gebrachte schepen een toestelletje ontworpen, waardoor met ijdt de Nederlander Aegidus Snoek fcïhulp van briketten, geperst uit den getrokken, waardoor genoemd als de man die in 1620 zilverzeoliet, bariumhydroxyde, *il- door poreuze wanden afgescheiden het veroxyde, volaarde en wat grafiet. hetzelfde wilde bereiken schijnt, aanvankelijk met succes. Hoe Snoek dit klaarspeelde, is niet be kend, maar in ieder geval kan zijn methode niet doeltreffend zijn ge weest, want in de loop van de 17de eeuw werd nog een groot aantal nieuwe uitvindingen op dit gebied gedaan, die zeker niet noodzakelijk zouden zijn geweest, indien Snoek het probleem had opgelost. Ook in de oorlog gebruikt, 18de en 19de eeuw werd met proefne mingen voortgegaan, waarbij de me thode om zeewater te distilleren wel de meest bruikbare bleek. Deze ma- Zeewater is te zuiveren uier om zoetwater uit zeewater te ten omkomen. •aardoor het leven orden gered van talloze mensen eenzaam op de oceaan ronddreven te midden van die overvloed van anders van dorst hadden moe- bereiden is trouwens ook belang. Zo werd voor overlevenden van neergeschoten vliegtuigen of van liverste drinkwater wordt op de minst omslachtige wijze verkregen door elektro-osmotische zuivering van r.'iddenvak volkomen zuiver water wordt verkregen. Uiteraard is dit toestel, door zijn afmetingen en sa menstelling, niet dienstig voor het verschaffen van water aan geïsoleerde drenkelingen, maar voor alle andere gevallen is het zeer bruikbaar, mits er zeewater in de buurt is. Een woes tijnexpeditie die gebrek aan water heeft, zal er in het algemeen niet veel mee kunnen beginnen. Over woestijnen en water gespro ken, wist u dat de Sahara in feite nog steeds een grote zee is, zij het dan dat er in de loop der tijden wat zand boven het water is komen te liggen? Josje waren 's ochtends geweest ..Ik zou wel eens willen weten waar Barend en Berend zitten," zei Jesje, toen ze langs het pakhuis van de twee mannen liepen. „Vanochtend waren ze er niet. En nu ook al niet. Ik zou wel eens van hen willen horen hoe het op het politiebureau is gegaan. Zouden de die ven bekend hebben? En zouden ze de horloges alweer hébben-gevonden?" „Anders moet vader de inspecteur maar eens opbellen," antwoordde haar broertje. „Ik ben ook reuze benieuwd." school toen ze thuis kwamen troffen kamer behalve him vader en moeder ook inspecteur Poll aan, die de kinderen hartelijk begroette. „Zo. ondeugden," sprak hij. „Zijn jullie al bekomen van jullie avontuur?" „O ja, inspecteur," knikte Jesje. „We hadden het juist over de horloges. Hebt u die al teruggevonden?" „Ja hoor," lachte de politieman, „De hele huif is wéér in ons bezit. Toen die twee kerels inzagen dat ze zich er niet meer uïtrkoöden redden, hebben ze allés békend." -erstopt?" vroeg Josje nieuwsgierig. ,.In die keet?" „Nee, de hele buit lag netjes in een ijzeren kist begraven op een plekje dat wij niet gemakkelijk zouden hebben ontdekt," antwoordde de inspecteur. „En heeft de juwelier zijn eigendom men weer terug?" wilde Jesje weten. ..Nog niet," lachte inspecteur PolL ..Maar ja, nu hij weet dat zijn horloges bij ons liggen, maakt hij zich. vanzelf sprekend niet ongerust meer. Maar kom, ik ga weer eens opstappen. U hoort dan verder nog wel van mij. meneer Jop-- pers," voegde hij eraan toe. Horizontaal woorden invullen die ver ticaal dezelfde betekenis hebben: 1. ri vier in Duitsland, 2. gindse, 3. onbep. voornaamw., 4. liniaal (ZN), 5 berg plaats, 6. nobel, 7. elke keer, 8. plaats in Z.-Limb., 9. plaats in Gelderl., 10. vlug. Oplossing vorige puzzel VANAVOND TE ZIEN 8.30 uur begint de hoofdfilm „East of Eden", met de destijds over dreven gevierde jonge James Dean, die later bij een auto ongeluk om het leven is gekomen. 10.20 uur zevende aflevering van de serie „De eerste wereldoorlog". behandeld door het bekende gespreksteam onder leiding van dr. A. J. Vis. presenteert Ageeth Scherphuis haar Tv-magazine, waarin om. een bezoek wordt gebracht aan televisiekijkende ge vangenen. kan men met Gerton van Wageningen o.m. naar de Grote Beer kijken. VANAVOND TE HOREN Hilversum I VARA 8.30 uur het cabaretje „Klein gedrukt", 9.20 uur het spelletje „Het hangt aan de muur" en om 9.40 uur een concert, te geven door het Radio Filharmonisch orkest o.l.v. Jean Fournet. met als solist de violist Uto Ughi. Hilversum II NCRV 8.20 uur het hoorspei „Een losse flodder", de tragedie van een exe cutie en gewetensangst, geschreven door de Oostenrijkse auteur Kühner. 9.00 uur een gevarieerd muziekprogramma begint met een uitvoering (op de plaat) van Haydn's Kloksymfonie en wordt onder broken door korte rubrieken gesproken woord. 10.55 uur Show-schouw, muziek uit film en musical. volgende dag bleef Knud in zijn krib. Hij had ook stijve leden. Een week daarna worstelde Ate om uit zijn kooi te komen. Hij had hetzelfde als Knud en Alberdien. maar hij wou niet blijven liggen. De jongens hadden elkaar vreselijke dingen over scheurbuik verteld. Nu was hij bang dat het zijn dood zou worden, als hij bleef liggen. Toen hij niet over zijn beddeplank kon komen, riep hij Wim en Hajo om hem te helpen. Op hen beiden steunend maakte hij een wandelingetje in de zon, maar hij rilde als een espeblad en zakte haast ineen, toen hij weer voor zijn krib stond. De makkers moesten hem erin tillen en de volgende morgen kon hij er zelfs met hulp niet uit. Morrend bleef hij liggen. Knud sohikte zich stil in zijn lot, dankbaar voor iedere teug water, die hem werd gereikt. Alberdien verviel in een doffe apathie, nog erger dan toen zij pas op Baffinsland aan wal gekomen waren. Ties, zeer attent sinds hij zag dat het ernstig met haar was, hielp haar in alles, maar zij toonde weinig dankbaarheid. Veeleer liet ze merken hoe het haar tegenstond dat zij zo afhankelijk was. Haai pijn verbeet ze. Ate mocht schreeuwen over kram pen in de buik. zij hield zich stil en perste haar lippen op elkaar, wanneer de pijn heel hevig werd De ziekte schreed snel voort. Haar tanden kwamen los te staan en vielen uit; haar tong en tandvlees werden zwart. Ze was nu lelijk als de nacht. Och. ze was altijd lelijk geweest. Met Knud ging fret snel achteruit. Hij at niet meer en dronk neel weinig. De ergste pijnen raakten over, maar dit was geen teken van beterschap. Hij voelde dat het sterven werd en sprak daar openhartig over. „Dat gaat dan anders dan je gedacht had, domi nee," zei ïjark. „Hoezo?" vroeg Knud. „Je was er toch zo zeker va worden?" „Dat ben ik nog." „Ik ben gered voor eeuwig. Tjark." „Zo red je je er altijd uit." zei Tjark met een zweem van spot. „Goddank, ja, Tjark", antwoordde Knud zeer ernstig. „Een christen komt er altijd uit." Een paar dagen daarna riep Knud de kindferen bij zich. Hij was heel zwak geworden en voelde dat hij lang meer maken zou. Hij wilde afscheid door. K. NOREL gered zouden gebeden had of de grote Dokter, die dat meisje uit he: kerstverhaal genezen had, ook hier wou komen om Knud beter te maken, maar Hij was niet gekomen. „Hij komt wel", zei Knud daarop. „Hij komt mij halen om mij te brengen naar het land, waar het altijd zomer is en niemand ziek is." Toen werden Berendientjes ogen groot: .Dus, u wordt zó gered?", vroeg zij. „Ja", antwoordde Knud. „en dan word ik hed gelukkig." Berendientje ging het aan haar moeder vertellen. Die zei er haast niets op. Berendientje meende echter :e zien dat moeder tranen in de ogen had. Ze was er niet zeker van, want moeder wreef met haar mouw in de ogen en keerde zich naar de wand. Berendientje ging maar weg. Moeder praatte in de laats'e tijd weinig tegen haar en deed vaak vreemd, 't Was omdat zij ziek was en veel pijn leed, had onkel Sven gezegd. Zij bad ook voor haar, of de grote Dokter komen wou om haar beter te maken, zoals dat meisje of zoals Knud. da: moest de Dokter Zelf maar weten. De nacht daarop stierf Knud. De mannen maakten een ruwe kist, die in de sneeuw ging. Ze konden hem niet begraven in de aarde, want die was hard als ijzer Een week na Knud was Ate stervende. Hij had veel Dijn geleden en was bang voor de dood geweest. Op de laatste morgen zat Sven lang bij zijn krib, zacht oratend. Ate kon niet meer spreken, maar nog wel verstaan. Zij ogen waren strak op Sven gericht: hij hield zijn hand krampachtig vast. Sven sprak: „Want als ons aardse tenthuis afgebroken wordt, zo weten wij dat wij een gebouw van God hebben in de hemelen, niet met handen gemaakt, een eeuwig Onder deze woorden verslapte de greep van Ate'a hand om die van Sven. Ze viel slap neer op het dek. De ogen braken. Er was een tenthuis afgebroken.. Toen Ate werd begraven, lagen behalve Alberdien ook Tjark en Hajo ziek. Van de groten waren alleen Sven. Ties en Wim nog op de been, doch zij voelden zich ook slap en hadden last van stijfheid in de gewrichten. De kinderen waren nog merkwaardig goed. Sven had al van de stranding af leiding gegeven, maar nu had hij volledig het s:uur in handen. Hij" maakte uit, hoe het weinige voedsel, dat van de aangespoelde voorraden uit het schip nog over was,, verdeeld zou worden. De kinderen en de ziekea kregen het meeste. De nog gezonde mannen voedden- zich vrijwel uitsluitend met het vlees van de gevangen dieren en met stokvis. Hij zette Wim met Gosse aan het brandhout hakken, plaatste klemmen voor de poolvossen, die thans weer opdaagden, nadat er in de poolnacht geen enkele was gevangen, en slachtte wat hij ving Ties deed het werk in huis, de verpleging van de zieken inbegrepen, in sommige dingen bijgestaan door Berendientje. Ties' handen hadden eerst niet naar dit werk gestaan. Het was hem vreemd, omdat Alberdien altijd alleen het huishoude lijk werk gedaan en voor de kinderen gezorgd had. Slechts wanneer zij in de kraam lag, had hij wel eens moeten aanpakken, maar zij was steeds na enkele dagen al weer op de been geweest. Nu was zij hulpeloos. Ties moest haar zelfs het eten en drinken naar de mond brengen. Deze staat van volslagen afhankelijkheid was hard voor Alberdien. In het begin had zij de uiterste pogingen aangewend zichzelf ♦e redden, maar sinds een bord met voedsel uit haar verstijfde vingers was gegleden en zij een kroes met drinken had laten vallen, begreep zij dat 't niet kon. Zij moest zich laten helpen als een zuigeling. Di: kon ze bijna niet verkroppen. Toen Knud stierf, zei ze somber tegen Ties: „Ik wou dat ik ook maar dood was." Bij Ate's overlijden huiverde ze evenwel. Knud was door de grote Dokter thuisgebracht in het schone land. waar 't altijd zomer was. Wat zou er met haar gebeuren als zij stierf? Ze had toch steeds haar plicht gedaan: gezin verzorgd; het schip bestuurd; Ties uit de gevangenis gehaald: piraten afgeslagen. Een kranige vrouw was zij genoemd. Maar gaf kranigheid Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 7