KATWIJK ZOALS HET WAS
jgj *ih
rnitJ
ssam
Honderdtwintig jaar geleden
werd Katwijk een badplaats
Katwijkse Reddingsbrigade
houdt het bij houten boot
HUIS EN HAARD
HOI
KWARTET
LEDENVERGADERING
open nieuwe
mogelijkheden
RAIFFEISEN-BANK
'4i%l „KATWIJK AAN ZEE"
El WE LE1DSE COURANT
11
ZATERDAG 24 APRIL 1965
KATWIJK A.D, RUW. ZEEWEG
Burgerlijke stand
Katwijk
van
KATWIJK GEBOREN: Catharina
d v G van Rijn en A Schuitemaker; Be
rend z v B Bouman en G van Pij keren;
Cornelis z v C van Beelen en C. Ros;
Jacob z v A Heemskerk en S Notenboom;
Lena d v G v d Plas en C de Zwart:
Hendrik Matthijs z v M van den Anker
en M D v d Marei; Hugo Dirk z v H
D van Duijvenbode en G C Passchier:
Maartje Diederika d v J Barnhoorn en
en W Verdoes: Willem Cornelis z v J
van Beele en L v d Plas: Anita Leo-
nore d v P W Ottink en A J v d Brink.
ONDERTROUWD: S G Metsz en J van
Rijn; J Bruin en W de Best; A de Best
en E Andriessen: N van Duijvenbode en
A Schaap; J J de Best en C Kuijt.
GETROUWD: R H Stokking en J J de
Vast; H van Rhijn en D van Duün:
C van der Plas en N de Jong.
OVERLEDEN: Gijsbert van der Plas.
64 jaar.
SASSENHE IM Geboren: Thomas
Wilhelmus, z v P M C Koot en J J van
der Geest, Klinkenberg 14; Johanna
Coralien, d v C S de Bruijn en A Uithol,
Hyacinitenstraat 10; Monique en Ingrid,
d v D J W de Romph en I Bakker,
Rijksstraatweg 34; Gerrit Jan, z v J A
van Stijn en J C M Kool, Zandsloot-
kade 55.
Ondertrouwd: G C de Groot, 24 j, en
H L Hildering, 21 j, Amsterdam
Getrouwd: J B Tiemes, 27 j, en H
Zwiers, 24 j; C Guijt, 23 j, Voorhout, en
A van Klaveren, 21 J.
Overleden: H L van der Horst. 73 j.
\KATW1JK. Zo zag de Zee-
teg er vijfendertig jaar geleden
lit op de plaats waar thans het
is. De prentbriefkaart
ica lu'erd ons toegestuurd door de
eel (heer A. M. Minnee, Varkevis-
serstraat 91.
ieslaagde vissers
in Katwijk
rij ie,
's-Gravenhage afgenomen
voor stuurlieden bij de zcevls-
86 0 zUn geslaagd vo°r he* eerste ge-
Olte van dit examen: Leendert van
U H)n van de KW 42. Bas de MooU van
raat IJM 207 en Amerlk Hoek van de
!555^ 87.
zofoor het tweede gedeelte van dit
recht gevend om voor schipper
i. slaagden: Leen Kuijt, stuurman
de SCH 104, Arie Zwaan van de
en Herman H. van Beelen, stuur-
an de KW 41.
het aanvullingsdiploma van stuur-
"""p bij de verre visserij zijn geslaagd:
rordèrten van cier Niet. stuurman van de
>uw' ®as Zwanenburg, stuurman van
re,e'ijIJM 208 en Anton van Welie, stuur-
bij V van de KW 8. Voor het examen van
drijver bij de zeevisserij, afgeno-
kenji door de examencommissie voor
te 's-Gravenhage
uitvS geslaagd: Maarten van Duijn Nzn.
A. Zwanenburg, allen wonende te
isen-twijk en opgeleid aan de Visserij-
kam BOERENKAAS
Wij leveren U uitsluitend
van uitgezochte eerste kwaliteit.
23101
[rf/De Landbouwer''
36 Telefoon 2
>"de£atwijkse jeugd had
h'b jaarvergadering
ctle tATW1JK AAN ZEE. De metsjes-
jespt eniging Esther en de jongelingsver-
ektr ging Davld hielden hun jaarvergade-
gels. in de zaal bij de Oude Kerk.
Is. W. Vroegindewey sprak een kort
P Ikomstwoord. Hierna hield Cor van
teil Plas ecn inlciding over Efeze 2 vers
6.
der Marei zegde het gedicht
fctrus op Paasmorgen" op, dat werd
folgd door een samenspraak over
"eformatle door Arie van der Plas en
de Vreugd.
de pauze hield Truus van Dijk een
ijslu^tel over artikel 8 van de Ned. Ge-
'sbelijdenls.
slot brachten Diny van Doorn,
van der Marei, Atie van Duijn,
■it Vlieland, Wil van Duijn, Wim de
Neeltje Barnhoorn een
er Jezus' lijden van kribbe
kruis
de ouders sprak de heer G.
dankwoord aan de leidsters
leiders.
Hoog en laag water
te Katwijk aan Zee
ATWIJK AAN*ZEE Zondag: hoog
10.29 en 23.15 uur; laag water
18.31 uur.
[aandag: hoog water 11.52 uur; laag
19.57 uur.
kATWIJK a. ZEE Maandag
peekt in de UNI-zaal de heer H. Klein
?ld over: „Spanningen rondom Is-
i Egypte"; aanvang 8 uur.
KATWIJK AAN ZEE In Hotel Riche hield gisteravond de Katwijkse
Reddingsbrigade haar jaarlijkse vergadering. Voorzitter E. Wouda stond
in zyn openingswoord stil bij de resultaten van het afgelopen jaar. Nu het
badleven in deze badplaats zich jaarlijks meer uitbreidt neemt ook de
taak der brigade in omvang toe.
De voorzitter roemde de medewerking
m de zijde van het gemeentebestuur,
bij de opslag van het kostbare materiaal
De oude boten zijn verkocht één van
de poleyesterboten zal aan de hoofd
brigade worden teruggegeven, terwijl
tot aankoop werd overgegaan van een
houten vlet. Dit type verdient nog steeds
•oorkeur boven de ..plastic" boot.
Paraatheid
Een woord van bijzondere dahk richtte
de voorzitter tot de heren Arie van der
Plas en Hoeksman. Beide heren hebben
de motoren keurig gerevideerd. De ra
dioapparatuur was in goede handen bij
de heer A. B. Wagter. De voorzitter
stelde de wachten der beide strandpos-
■n een financiële verhoging in het zicht.
Dat de brigade een grote paraatheid
bezit, moge blijken uit het recente
vliegtuigongeval; één kwartier na de
ramp was de brigade ter plaatse. Op
14 augustus a.s. zal weer de jaarlijkse
demonstratie plaats hebben. De Marine
Luchtvaartdienst zal dit jaar intensiever
de Reddingsacties deelnemen. Zelfs
wordt Scheveningen Radio ingeschakeld.
ertoevende Turkse arbeiders. Voorzit
ter Wouda had ernstige klachten. On
danks het vakkundig blinderen van de
n van de beide posten in het zo-
eizoen. wist een deel van de Kat
wijkse jeugd toch nog voor een groot
bedrag aan ruiten te breken.
De aftredende heren Mosterd. Proost
1 De Koning zagen hun mandaat in
het bestuur weer verlengd. De brigade
nu 80 werkende leden van de 562
leden, die de K.R.B. telt.
De heer J. Dubbeldam werd benoemd
tot commandant van de zuidpost. De
speedboot, van de noordpost, heeft voor
treffelijk werk gedaan. Door de vele
bezoekers van het caravankamp is deze
post belangrijker geworden, mede ook
door de verbeterde noordelijke toegangs-
Voorlichting
Het bestuur der brigade zal via de
propagandacommissie meer aandacht
gaan besteden aan een goede voorlich
ting met betrekking tot het veilig
zwemmen in zee. Er wordt hierbij ge
dacht aan de scholen en aan de hier
Stand der bevolking
gemeente Katwijk
KATWIJK. Gevestigd: E J Deen-
ra van Apeldoorn naar Drieplassen-
weg 17: G. P. Boskamp van Wasse
naar Patrijsstraat 15; G B F
Engels van Eindhoven naar Drieplas-
eg 17; D Willemsen van Almelo
Drieplassenweg 17; D Meijer van
Gorinchem naar Duindoornlaan 34:
M A van 't Westende van Wittem
naar Callaoweg 1; C F van der Plas
van Duitsland naar Sluisweg 61:
van Weizen van Leiden naar Lange-
veldstraat 92; P G A Fleur van Lei
den naar Langeveldstraat 146.
Vertrokken: T J Weijsters van Burg-
gravenlaan 9 naar Velp, Heemskerk-
laan 75; F L C Kok van Jan Toorop-
straat 4 naar Arnhem, Trans 10 III;
J Zwart van Randweg 22 naar Wasse-
Zuidwijklaan 229: M Slappendel
Wijborghstraat 18 naar Oegstgeest.
Wilhelminapark 32.
MODERNE OMLIJSTINGEN
FOTO-KUNSTHANDEL
D. KRUYT
,7 1 Hliifti
ZIJN tSPAREN WAARD
EIGEN HAARD
IS GOUD WAARD
Het ideaal voor iedere
Katwijker. een eigen huis.
Hel verdient aanbeveling
daarvoor al jong te gaan
sparen.
Rij de
STICHTING
SPAARBANK DER
GEMEENTE KATWIJK
kunt U ook terecht voor
gelden op hypotheek
1. Geen afsluitprovisie.
2. Geen verplichte ver
zekeringen.
3. Steeds matige rente.
14. Vrijheid van aflossing
tot elk bedrag met
een laag minimum.
5. Zeer lage taxatiekos
ten.
6. Snelle behandeling en
volledige geheimhou-
Kantoor Katwijk a. Zee
Voorstraat 88
Bijkant. Katwijk a.d. Rijn:
Voorstraat 29
Bijkant. Katwijk a. Zee:
W. de Zwijgerlaan 59.
wegen. In de afgelopen zomer behaalden
19 personen het diploma strandwacht
A, en 9 het diploma B. Het zwemdiplo
ma A behaalden 35 kandidaten en bol
B diploma 7.
Het zwemmen in het zwembad te Was
senaar vond veel animo. De kosten hier
van nopen het bestuur zich hierover
nader te bezinnen.
Aan de prestatie-zwemtocht n:
125 personen deel, twee ervan bleken
voor de 10e maal deze toch te hebben
gezwommen. Bij de roeiwedstrijden
Noordwijk wist Katwijk een prijs weg
te slepen. De EHBO-cursus staat onder
leiding van dokter De Jager en de heer
R. Coorn. *n het afgelopen jaar werden
er totaal 703 ongevallen behandeld, en
werd 19 keer hulp verleend aan baders,
die in moeilijkheden verkeerden. Het
aantal vondelingen bedroeg 321.
KATWIJK a. ZEE Woensdag houdt
de afd. Katwijk van de Ned. Oh. Vrou
wenbond haar jaarfeest in de Oranjezaal.
Aanvang 7.45 uur.
MERSEYLLOYD 23 Z
SLEBPBEDFULJiF
Passagiersschepen
Ksopsutd DurbiO A
Southemplon 7 AMtren
.Het leven van Kattvijks eerste badarts (2)
KATWIJK Ten tijde dat de jeugdige dokter Hermanus Polijn
Büchner zich in Katwijk aan den Rijn vestigde, was Katwijk aan
Zee nog maar alleen vissersplaats. De visserij leidde in die dagen een
kwijnend bestaan; armoe was troef. Misschien is de kennismaking
met deze plaatselijke situatie voor de dokter reden geweest te zoe
ken naar nieuwe bestaansmogelijkheden voor de mensen van het
zeedorp. In alle geval voert hij later met zijn mede-initiatiefnemers
aan, dat zij „voornamelijk het oog hadden op de opbeuring, zoo
mogelijk van het kwijnende kustdorp Katwijk aan Zee" met terzijde
stelling van uitzicht op buitengewone voordelen.
Anderzijds moet de dokter een ver
woed zeeliefhebber geweest zijn. want
later getuigt hij van zijn „dagelijksche
ondervinding" van het baden in zee, en
„de aangename gewaarwording van
algemeen bad". Klaarblijkelijk gaf
hem dat aanleiding zich te verdiepen in
bestudering van het baden door de
eeuwen heen.
Met aandacht leest hij in Marcards
verhandéling „Ueber die Natur und den
Gebrauch der Bader" (Hannover 1793)
de badgewoonten bij Egyptenaren.
Grieken en Romeinen en over het ver
van het bad en zijn diaethetische
voorzorg, toen „de baden, in plaats van
jor de gezondheid te bezigen, enkel
wellust dienden"
Opleving
Ook verdiepte hij zich In de opleving
an het badwezen, en met name van het
zeebad in de 18de eeuw van Engeland
uit: de daar opgedane ervaringen be
wogen Fransen en Duitsers ook aan d<
eigen kunsten hun geluk eens te beproe-
met het bouwen van badhuizen.
de oprichting van een maatschappij
ter exploitatie van een Badhuis te
Katwijk aan Zee haar beslag te ge
ven en een akte van vennootschap
te doen passereA.
Uit deze akte blijkt:
1. dat er 32 aandeelhouders waren,
onder wie de 52 uitgegeven aandelen
verdeeld waren. Van deze aandelen wa
ren er 24 geplaatst te Leiden. 18 in Kat
wijk aan den Rijn, 2 in Valkenburg en
1 in Oegstgeest. alsmede 7 elders. Ook
blijkt, dat dr. Polijn Büchner zelf met
zijn 12 aandelen de grootste aandeelhou
der was; samen met zijn familie had
hij bijna 30% van het aandelenbezit in
handen.
2. dat aandeelhouders uit hun midden
gekozen hadden: mr.Nicolaas van Beef-
tingh. president, Abraham Librecht Lez-
wijn (Leidse commissionair in effecten),
penningmeester, Joannes Hartevelt
(idem), secretaris, Johannes Andreas de
Fremerij (Leidse zoutzieder), Jean Geor
ge Ziepprecht (Leidenaar zonder be
roep) en Herman Polijn Büchner als
„Commissarissen over het beheer van
de eigenlijke badlnrigtin-g", tenminste
voor de duur van het badseizoen. Dit
bracht behalve de titel „Badarts en Di
recteur der Badinrigting" uiteraard ook
een nader te bepalen traktement met
zich.
4. dat eerst na voltooiing van het
Badhuis de werkelijke grootte der aan
delen zal worden vastgesteld, waarna de
officiële aandelen zullen worden uitge
reikt.
Die twaalfde april 1845 Is dus te zien
als de officiële datum van stichting voor
de badplaats Katwijk aan Zee.
BEKLOPTE HANDLEIDING
TOT BET GDKCIX
ZEEBADEN,
BESEYEXS ZEKIGE
«EHunpiia ïrwwttiHB® UÏTEKHDISU
BETBEEjaXUK
RATWÏR
E> DES5SBLFS BADHUIS.
1 '- 1
-- - POCK,
II. POJLTN.»ïlCH*E«,
3E3. n asz. etst. itcrco
TE LEÏDKX»
Flu J 11. GLtiilAKD K C0JJP.
W5, ,***+■-
l-Sj
Zelfs Nederland ontkwam niet aan deze
..renaissance van het badwezen" en telde
zo omstreeks 1840 drie Noordzeebad
plaatsen. te weten in volgorde van ont
staan: Scheveningen (1818), Zandvoort
(1826) en Domburg (1837).
We zullen er wel niet ver naast zijn,
als we veronderstellen, dat dokter Po
lijn Büchner zich op een zonnige zomer
dag naar Scheveningen heeft begeven,
om zich daar eens op de hoogte te stel
len van de inrichting van het Gemeen
telijk Badhuis, voorloper var. het be
faamde Kurhaus.
Zo. langzaam maar zeker, kregen de
plannen van de dokter vaster vorm. Hij
sprak er eens over met zijn twee jaar
oudere broer Ernst Christiaan. arts in
Amsterdam, en met zijn schoonvader; hij
wist een andere broer, een Goudse wijn
koper. en een zwager, de Rotterdamse
koopman Justus Jacques Zeewoldt. voor
zijn plannen te interesseren; hij legde
contacten met enkele Katwijkse notabe
len. onder wie burgemeester mr. Gerard
Abraham Salomon Huygens en ambachts
heer Otto Baron van Wassenaar Cat-
wijck; hij legde zijn denkbeelden voor
aan de Valkenburgse reder mr. Nico-
laas van Beeftingh. besprak ze met en
kele Leidse commissionairs in effecten
en de Leidse collega dr. Francois DoziJ.
De uitslag van de eerste besprekin
gen was alleszins moedgevend; er
was voldoende bereidheid zich ook
financieel voor zjjn plannen te in
teresseren, en zo gebeurt het ten slot
te. dat op 12 april 1845 in het Leidse
logement „Le lion d'Or" een negen
tien heren met de notaris A. B. Bar-
keij Nz samen komen, om daar als
gezamenlijke eigenaars, respectieve
lijk door eigenaars gevolmachtigden
deze
krant
behoort
tot het
(chr. dagblad-
eenheld met
grote oplage)
Titelblad van Katwijks eerste
badgids anno 1845.
het Badhuis te Katwijk aan Zee";
3. dat dr. Polijn Büchner wordt be
last met het ..beheer en toevoorzigt over
Sluitsteen
Nu moet u echter niet denken, dat de
ondernemende dokter en zijn medestan
ders tot die datum gewacht hadden, aleer
appen tot realisering van het Badhuis
doen. Het tegendeel is waar: de akte
an vennootschap was eer een sluitsteen
an een eerste steen, het was een beze-
gelings-formaliteif voor een werk, dat
al lang en breed bezig was vorm te krij-
in hout en steen „op het hooge duin.
noordwaarts, (dus ten noorden van het
waaigat) en ruim dertig voet boven Se
oppervlakte der zee".
Bij besluit van de Minister van
Financiën van 22 februaari 1845 was
namelijk gunstig beschikt op een re
quest van dr. H. Polijn Büchner
.strekkende ter bekoming in eigen
dom van zeker perceel duingrond,
tot oprigting van een badhuis, aan
het strand tegen over Katwijk aan
Zee"; daardoor verkreeg de aanvra
ger een terrein van 1 bunder. 17 roe
den en 20 ellen met ingang van 1
januari 1845 in erfpacht tegen beta
ling van 20 gulden 's jaars. Het eer
ste, wat op het terrein van het Bad
huis verrees, was dan ook het ver
plichte bordje aan een paal met de
tekst „Domein Erfpacht van het
Badhuis".
Een tweede stap was op 28 februari
1845 de aankoop van een paar aan
grenzende perceeltjes grond, „in het
Noordeind van de weduwe van de kleer
maker Jacob Pz Guyt, en een stukje
van de bleek van Gijsbert Verdoes. de
smid. om een uitweg te krijgen van het
badhuis naar het dorp. De akten werden
gepasseerd voor de Leidse notaris Barkey
ten huize van Aagje Guijt. in tegen
woordigheid van veldwachter Gerrit
Remmelzwaal.
Badstraat
Daarnaast vroegen de Commissarissen
tot de oprichting van een Badhuis te
Katwijk aan Zee vergunning „tot het
bepuinen. Bestraten of Macadamiseren'!
van de weg tussen de Voorstraat 'én Tiet
Badhuis, die toentertijdalleen nog be
kend stond onder de naam „slop-van-de-
acht-huisjes", maar later promoveerde
tot Badstraat. De gemeente willigt het
verzoek in. maar is alleen bereid het on
derhoud van de weg na gereedkoming
voor haar rekening te nemen tegen be
taling van een jaarlijkse vaste retributie
door de Badhuis-directie.
Kennelijk stond de gemeente nog eeri
beetje argwanend tegenover de vlotte
visie van adressanten op „de ontwikke
ling en daarmee gepaard gaande wel
vaart welke de Gemeente van de onder
havige stichting met grond te verwacb»
ten heeft", (adres d.d, 17.2.1845).
En zo naderde de grote dag, waarop
de bouw van het Badhuis te Katwijk
'aan Zee kon worden aanbesteed.
(Wordt vervolgd). W. A. Poort
Regeringsverklaring
via radio en t.v.
HILVERSUM De regeringsverkla
ring van het nieuwe kabinet, die minis
ter-president, mr. J. M. L Th. Cals,
dinsdag in de Tweede Kamer uitspreekt,
wordt rechtstreeks door de NTS uitge
zonden.
De AVRO en de KRO verzorgen de
radioreportage. Beide uitzendingen be
ginnen om een uur.
Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
„KATWIJK"
UITNODIGING
tot bijwoning van de ledenvergadering te houden DINSDAG, 27
april a.s. des avonds te 8 uur in hotel „NOORDZEE" aan de
Boulevard.
Agenda ter vergadering
Spaar Uw hartewens bij elkaar. Met een
Raiffeisenboekje. Voordelig, gemakkelijk.
Met een dagelijks tot ieder bedrag op
vraagbaar tegoed.
U kunt ook een rekening-courant bij de Raiffeisen-Bank
openen voor snel en eenvoudig schriftelijk betalen (en
ontvangen)
Voorstraat 50 Teletoon 2019
