k
Lcids oorlogsdagboek J. H. Kasten (1)
De eerste oorlogsdagen
ESSO GAS VOOR MEER COMFORT
Leidse jongen won
jeugdprijsvraag
Te kust en
v te keur
Ten geleide
Vijftien krijgsgevangenen zijn
in Doelenkazerne opgesloten
VAN DEN BRINK
HOEDENNIEUWS
29,95
Gemeenscliappelij ke diensten
in Leiden en Voorhout
\ll[
==JUW1
E LEIDSE COURANT
DINSDAG 20 APRIL 1965
Dinsdag;
eestraat 49, 8 uur: distr. Leiden Ned,
:-pol. gevangenen uit de Bezet-
tijd. jaarvergadering,
ntine Cl'os en Leembruggen. Derde
envestgracht 22, 8 uur: ruilbeurs
itelica.
idhuis. 7 tot 8 uur: zitting Bouwfonds
Gemeenten,
leestraat 19, 7 tot 8 uur: spreekuur
Emigratiecentrale.
ddelstegracht 91, 7 tot 9.30 uur
.'-Inlichting.
n Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur:
w Rotterdams Toneel met „Rouw
111 Elektra",
■"-"J Woensdag
shuis. achter Hoflaan 74. 7.30 tot 10
sociëteitsavond Herv. wijkgemeente
uizerwijk.
ition. 8 uur voorm.: afd. Leiden Ned.
Reis-Ver., vertrek voor excursie
fabriek te Winterswijk, 7 30 u, ver
uit Noordwijk, 7.45 u. vertrek uit
valburg.
jeestraat 19. 8 uur: Tuinbouw en
""■unde. ledenvergadering.
.elstegracht 91. 9 tot 12 en 2 tot
ir: doorlichting.
Burcht, 8 uur: Friese Ver., to-
ivond
lelai n Haag: Kon. Schouwburg, 2 uur:
Trprogramma Scapino-ballet; 8.15
toneelgroep Centrum met „De Po-
;r Polka".
c j d Haag: Diligentia, 8.15 uur: toneel-
!jC ov Arena met ..De kikkers".
leveningen: Kurzaal,
.aa^6tie-Orkest. met pianosolist,
eera Donderdag
'^5iffiekamer Gehoorzaal, 12.30 uur:
>n hl beiden Nijverheid en Handel, dr.
"Batenburg van de Alg, Bank Ned.
0ver „Terugkeer naar de gouden
dJaard?"-
®ieine zaal Gehoorzaal, 2.30 uur: Ned.
.•zanj Huisvrouwen afd. Leiden, lezing
;r®ajdia's over moderne muurbekeleding.
irecljhoorzaal. 8 uur: K. en O.-concert.
l€ eÖentie-Orkest, solist: André Tschai-
tki. piano.
d® itonius-clubhuis. S uur: concert
n e% Akkordeonorkest.
igenudelstegracht 91, 9 tot 12 en 2 tot
1 Miur: doorlichting.
Haag: Diligentia. 8.15 uur: toneel-
Pp p Arena met „De kikkers".
®reineveningen: Kurhaus, 8,15 uur: uil-
3 vr|ng Kozakkenkoor.
gaan'
ior 1 Vrijdag
nu 1 Doelen, Rapenburg 2. 8 uur: leden-
ltie hdering afd. Leiden Ned. Roode
on*estraat 85. 8 tot 10 uur: receptie
5Tn j 50-jarig bestaan woningbouwver.
e "feezindheid.
leestraat 85, 4 tot 6 uur: receptie t.g.v
n'yig bestaan Leidse Bond van Volks-
ge rifcrsverenigingen.
eyorfcoorzaal, 8 uur: feestavond perso-
r I^ver. Lichtfabrieken.
g Jtoenburg 10, 8 uur: afd. Centrum
io rdfeen-vrouwen bond, ds. A. Hofman
aafsjeiden over het christendom en de
jet jldgodsdiensten.
ods Jddelstegracht 91. 2 tot 4.30 en 7 h>t
fh, (juur: doorlichting,
ergfliranathakerk, L Morsweg, 8 uur:
pang Rijnstreek Ver. Chr koren
Intine Koksschool, 8 uur: contact-
Id Ned. Bond van oud-strijders en
^67rrs van Mobilisatiekruis.
houwburg, 8 uur: Lions-Club Lei-
opvoering door Haarlems artsento-
(jezelschap van blijspel „Brullen als
inkli tf". ten bate van erefonds voor
Verpleegsters,
propfohazaal Den Burcht, 8 uur: caba-
■renbrond Ons Grunuegerlaand.
ek, Jlandse Kerkgracht 28, 8 uur: Leidse
en djfilmliga. Gooise smalfilmers verto-
eustiUn P''°gramma-
ai Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur:
„fsche Comedie met „Candiia".
Haag: Diligentia, 8.15 uur: toneel-
leirn^, Arena met „De kikkers".
Zaterdag
ïelenkazerne, 8 uur: uitwisseling
fpnOxford, afscheidsavond, mede-
n Leids accordeonorkest Neer.
btine Kikkerpolder, 2.30 tot 4 uur:
p.-receptie t.g.v. 40-jarig bestuurs-
latschap van de heer H. Laman.
Ihoorzaal, 8 uur: Tot Ieders Genoegen.
|ering van „Je moet er niet mee spe-
rv. jeugdgebouw. Hoogl. Kerkgracht
I uur: Herv. jongerensociëteit, be
sverkiezing.
Vest 13, 8 uur: C.J.V. De Valk.
leninstuif.
•tion, 9 uur voorm.: afd. Leiden Ned-
•Ver., vertrek per bus naar corso
uur voorm.: algemene
Jergadering Ned. Bond van oud-
i dragers van het Mobilisatie-
i Haag: Kon. Schouwburg. 8.15 uur:
sche Comedie met „Ardèle".
Haag: Paradijs. van de Kon,
Juwburg, 3 uur: werkgroep Haagsche
fcdie met „Kleine muizen" en „Nacht-
u; 23.15 u. werkgroep Haagsche Co-
met cabaret „Eigen land is kout
Welke apotheek?
voor spoedeisende gevallen:
lieek Reijst. Steenstraat 35. tel. 20136.
jobheek R, van Breest Smallenburg
Iklderdorp, Apotheek Voorschoten en
jstgeestse Apotheek zijn ook ge-
Films
<2.30, 7 en 9.15 uur): Altijd
pterdagavond (18 jaar); van vrijdag
3 middags om 2.30 uur: Mijn vriend
(jeugdvoorstelling).
Elf doelen bij
Postbrug in
Sassenheim
OP 10 MEI '40 vielen Duitse
vliegtuigen bij de Postbrug in
Sassenheim een bus aan, waarin
militairen zaten van het negende
regiment infanterie. De bus werd
door boordgeschut zwaar bescha
digd en in brand geschoten. De
burger-chauffeur, een korporaal
en negen soldaten kwamen hier.
door om het leven. De foto, uit
het archief van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie,
toont enkele mensen bij het vol
komen uitgebrande wrak van de
bus, betrekkelijk kort na de aan
val. Op de plaats van dit tragisch
gebeuren vermeldt een monu
ment de namen van de geval-
Van een onzer" redacteuren)
LEIDEN Vandaag beginnen wij met
de exclusieve publikatie van het
Leids oorlogsdagboek, bijgehouden
door de nu 86-jarige heer J. H. Kas
ten, Schelpenkade 32 te Leiden, des
tijds ambtenaar bij de Sterrewacht.
Het is de bedoeling van deze publika
tie, waarin de schrijver uitsluitend
zijn plaatselijke oorlogservaringen
heeft neergeschreven en expres niet
zijn activiteiten in het verzet, dat
de jeugd iets zal begrijpen van de
bezettingstijd, zoals de Leidenaar in
het algemeen aan den lijve heêft
ondervonden.
Het dagboek is wellicht niet volledig
er kunnen voor anderen belang
rijke gebeurtenissen aan ontbreken.
Dat komt dan omdat de heer Kasten
er in die tijd niet van heeft gewe
ten. Volledigheid is ook niet nodig,
menen wij.
Wij zullen trachten deze serie zo mo
gelijk met beelden uit de bezettings
jaren te illustreren. Daartoe verzoe
ken wij onze lezers eventueel voor
handen zijnd fotomateriaal uit die
bewogen dagen toe te zenden. Bij
voorbeeld noemen wij opnamen van
schuilplaatsen, bombardementen
hongertochten, en dergelijke. Ze
moeten echter op Leiden of directe
omgeving betrekking hebben.
Foto-afdrukken van bij deze serie ver.
schonende illustraties kunnen tegen
betaling van normale af drukkosten
bij ons blad worden besteld, behou
dens goedkeuring van de eigenaar.
Lido <2 30, 7 en 9.15 uur): Liever nog
geen bloemen (alle leeftijden»
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur), paasdagen
2.15, 4.45, 7 en 915 uur): Angelique.
markiezin der engelen (18 jaar»
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): Voor de
vuist weg (18 jaar)
Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): Greta
Garbo-reeks: Mata Hari (18 jaar)
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): Gold-
finger <18 jaar)
Tentoonstellingen
Janvossensteeg o! <De Kuil): etsen van
Theo Ros (27 i.,aart—1 mei).
Rapenburg 73: tentoonstelling van
gouaches vaD Henri Plaat (tot 22 april)
Boerhaavezaal, Lange Vrouwenkerk-
steeg 12: werV van Jaap van der Ende.
Cor Langstraat en Jan Rijndcrs (van
1530 april, geopend van 126 uur).
Voorschoten. Molenlaan 3: werk
van Hans van Draanen en Johan van den
Berg van 10-23 april, van 10-5 uur en
na tclef. afspraak).
Luchtgevecht
boven Leiden
Vrijdag 10 mei 1940 's Mor
gens om kwart over vier wakker
geworden door het geronk van
vele vliegtuigen, die van Duitse
nationaliteit bleken te zijn. Aan
val op het vliegveld Valkenburg.
In totaal een dertig vliegtuigen
gezien, jagers en bommenwerpers.
Om half zes op de rotonde van
de oostkoepel der Sterrewacht
met mijn dochter Tine een lucht
gevecht gezien tussen één Hol
landse en drie Duitse jagers. Dek
king gezocht wegens levensge
vaar. Mitrailleurgevecht. Grote
rookkolommen boven het vlieg
veld Valkenburg.
's Middags inslag van een mi
trailleurkogel in de woning van
prof. Herzsprung (dir. Sterre
wacht). Geen onheilen. Om half
zes een granaat van luchtafweer
geschut ingeslagen in de Kaiscr-
straat. Niet ontploft.
Onze aanstaande schoondoch
ter Nel om 18.30 uur met levens
gevaar van Katwijk, waar zij aan
de Buitenschool is verbonden
hier gearriveerd.
Waakdienst ingesteld op de
Sterrewacht, ingaande 11 mei te
nul uur.
ZATERDAG 11 MEI 1940 Wacht-
ploeg komt op om nul uur. Bestaat
uit de volgende personen: prof. Oort,
Pels, Gaykema jr. en J. H. Kasten.
Vanaf het dak van de Sterrewacht
een grote brand waargenomen, w_
schijnlek Pernis. Mevrouw Hins zorgt
voor koffie, Pels voor een verrassing.
Het is thans vier uur en er is twee
maal alarm geweest. Om zes uur naar
huis, maar wegens het overkomen
vele Duitse vliegtuigen niet naar
Om half negen 's morgens naar de
commissaris van politie voor door-
Exclusief voor
de Nieuwe
Leidse Courant
tochtbewijs voor Nel naar De Kaag.
Ontvangen, maar er geen gebruik van
kunnen maken wegens verscherpte
toestand. Nel blijft in Leiden.
Krijgsgevangenen
Straten door militairen afgezet. Er
wordt geschoten. Toestand is gevaar
lijk. Militaire patrouille in tuin van
Hortus en Sterrewacht. Na 20.00 uur
mag men zich niet meer op straat be
geven.
Met een schildwacht de sleutels
van Hortushek en deur Paterstraat
je gebracht naar de wacht in de
Doelenkazerne. Vijftien Duitse krijgs
gevangenen zitten op britsen - para
chutespringers, nog jonge jongens.
Een beroerd gezicht Enkelen zijn
gewond.
Komt weer bericht binnen van het
waarnemen van dertig vliegtuigen bo
ven Boxtel. Ik heb dienst van 18 uur
tot 06.00 uur van de 12de.
Het is thans gevaarlijk om in het
duister buiten te komen en een blau
we boon te krijgen. Kermisbed in het
gebouw, waar ik te middernacht in kan
kruipen tot zes uur 's morgens, ten
minste als ze ons met rust laten.
Het is vanavond bijzonder rustig;
als het maar niet de stilte is, die aan
de storm vooraf gaat. Het is nu mid-
Piiiksterzondag
ZONDAG 12 MEI. EERSTE PINK
STERDAG Vier uur in de mor
gen. Het begint rumoerig te wor
den. Tot zes uur vijf a zesmaal
luchtwachtmeldingen van overvlie
gende vijandelijke toestellen.
Van zes.uur tot half elf geslapen en
toen de verdere ochtend en middag
thuis bü dc radio doorgebracht. Be
zetting van alle straten in Leiden, dus
de hele dag thuis en alleen de Stcr-
rewachtlaan om te wandelen.
De hele mooie Pinksterzondag ai-
door vliegtuigen in de lucht en het
knetteren van mitailleurs. Het geluid
van artillerievuur uit de richting
Haagse Schouw.
Bij ronde met gewapende militaire
post op het dag van de Sterrewacht
brand waargenomen in de richting
Katwijk.
Nu is het zondagavond negen uur.
Morgenochtend om zes uur moet ik
weer in dienst zijn Hopende dat de
nacht rustig verloog/.
Vanmiddag is Nel naar De Kaag
vertrokken, nadat uit De Kaag een
identiteitskaart was gebracht door een
jongen, waarmee zij is terug gegaan.
Juist op tijd. Een uur later was alles
gebarricadeerd.
Parachutisten
MAANDAG 13 MEI, TWEEDE
PINKSTERDAG Vijf uur in de
morgen. Het is weer dag. Vc%l mel
dingen van vliegtuigen door de radio.
Het is koud en bewolkt. Ik doe de
eerste ronde om half zes. Zwaar ge-
schutsvuur uit zee.
Om half negen naar mijn dochter
Leny geweest, met grote moeite. Tot
aan de deur en direct terug. De ver
dere dag vele vliegtuigen in de om
geving. 's Middags drie Heinkels ge
zien, waaruit 22 parachutisten
sprongen. Weer algehele afzetting.
Brandronde ook naar de luchtwacht-
post boven op het dak van het Zoö
logisch laboratorium. Het is nu 12
uur en wij gaan naar bed, hopend op
een rustige nacht.
(Wordt voorgezet)
't komt in steeds meer keukens...
Waarom nog langer u behelpen? Ook
voor is er Esso Gas I Om vlugger, beter,
prettiger te koken. Ook voor is er 't
grote gemak van een geyser, aangesloten
op Esso Gas. De kosten? Minder dan u
vermoedt. Elke Esso Gas-depothouder
vertelt u graag meer over de vele voor
delen van dit moderne comfort.
Met Esso bent u beter uit!
DEN HAAG Dc 16-jarige Iris
Wassenaar uit Leiden, de even oude'
Th. Korteweg uit Vlaardingen cn de
een jaar oudere Bemd Feis uit Arn
hem hebben de lustrum-prijsvraag
middelbare scholieren van
Vereniging tot behartiging van het
derwijs in de Staatswetenschappen
(VOS), gewonnen. De VOS had deze
prijsvraag in samenwerking met Kee-
sin-g's maandblad ..Reflector" uitge
schreven in verband met haar 30-jarig
bestaan. De jongelui hebben, naar het
oordeel van de jury, het beste opstel
geschreven over het onderwerp „Is het
gewenst in de Nederlandse grondwet
de mogelijkheid te openen tot het hou-
ran de luchtgevechten boven
Leiden in de meidagen van '40
draagt de muur boven het bordes
i de achterzijde van het stad
huis nog duidelijke sporen: zeven
galen van mitrailleurkogels.
Op de tiende mei werd bij dit
luchtgevecht een naaister
C. A. gewond. Zij liep op dc
hoek van de Koornbrugsteeg en
Breestraal. toen een mitrailleur
kogel haar ernstig aan een been
wondde. Of er toen meer
gelukken zijn gebeurd is ons
niet bekend (Eigen foto).
den van een referendum in bepaalde
gevallen?"
De prijsuitreiking geschiedt maan
dagmiddag 26 april tijdens de 30ste
jaarvergadering vam de VOS in het
Eerste-Kamergebouw. De winn
ontvangen een boek en een oorkonde.
Padvinders draadloos
le tippen bij heitje
voor karweitje
LEIDEN Op woensdag 21 en don
derdag 22 april zullen ook alle Leidse
padvinders- en padvindstersgroepen zich
weer inzetten voor het welslagen van de
jaarlijkse actie „Een heitje voor een
karweitje".
Teneinde de opdrachtgevers(sters)
vlug van dienst te kunnen zijn, heeft de
Ewout Joppensgroep (NPV) een stunt
bedacht. Verkenners van deze groep zul
len met bakfietsen die uiteraard bela
den zijn met de benodigde werkmateria
len door de Leidse straten rijden en
daarbij met elkaar in draadloos contact
staan. Bij een opeenhoping van karwei
tjes in een bepaalde wijk of straat kan
een werkploeg langs draadloze weg assis
tentie van een andere werkploeg inroe
pen. Ook kunnen de opdrachten die via
de telefoon van de groep (tel. no. 52471)
binnenkomen op deze wijze aan de werk
groepen worden doorgegeven.
De districtsleiding vestigt er nog de
aandacht op, dat alle bij deze actie be
trokken padvindersf sters) een werk
boekje bij zich hebben. Na de opdrach
in dit boekje te hebben afgetekend, ont
vangt de opdrachtgever(ster) een
trolebon
Wethouder De Groot
van Noordwijkerhout
vanmorgen overleden
NOORDWIJKERHOUT Vanmor
gen is in zijn woning plotseling over
leden de heer C. Th. de Groot, sedert
8 september 1953 wethouder en loco
burgemeester van Noordwijkerhout.
De heer De Groot was hartpatiënt en
pas weer actief geworden na een ziek
teperiode. Hij is 62 jaar geworden.
De overledene was sedert 1949 lid van
de plaatselijke afdeling van Bloembol
lencultuur en organist van de St. Victor-
Vandaag bij v. d. Brink
Klassieke relevé in
exotisch stro
LEIDEN en VOORHOUT. Zowel
in Leiden als in Voorhout zijn Her
vormden als Gereformeerden op de
morgen van de eerste Paasdag samen
naar één kerk gegaan.
Mensen met een op dit punt nogal
pessimistische instelling zullen zich
wellicht afvragen wat voor zin dat
heeft als er toch nog geen sprake is
van 'n duidelijke toenadering tussen de
beide kerken; zal het geen verwarring
en vervaging der noodzakelijk geachte
grenzen veroorzaken?, zo vraagt men
dan beducht.
Anderen zien dit als schone vruch-
n van ernstige en langdurige toena
deringspogingen, als kostbare momen
ten op de weg naar zichtbare vormen
van eenheid. Hervormden en Gerefor
meerden mogen niet leven alsof zij
met elkaar niets hebben te maken
alsof de historisch bepaalde toestand
normaal is.
Over beide gemeenschappelijke dien
sten hebben wij van dankbaarheid ge
tuigende berichten ontvangen.
In Leiden werden er zondagmorgen
^ee gehouden in de Bevrijdingskerk,
n negen uur en 'half elf. Zowel in de
eerste als in de tweede dienst verzorg
de ds. Bouter (Herv.) de liturgie en
hield ds. Bovenberg (Geref.) de preek.
In de tweede dienst verleende het
van de Herv. wijkgemeente Bos-
huizerwyk medewerking.
De dienst in Voorhout kwam tot
stand in samenwerking tussen de
Herv. Gemeente van Voorhout en de
Geref. Kerk van Sassenheim. De Ge
reformeerden van Voorhout, niet groot
in aantal, behoren namelijk tot de
Kerk van Sassenheim. Ds. Elfferich
van Voorhout ging voor. Twee Geref.
ouderlingen en een diaken deden met
de Herv. kerkeraad dienst. Men zong
psalmen uit de nieuwe berijming.
(Advertentie)
Zoekt Ue.
Gouden armband of collier
voor 70.- en 100.- of 300.-
en 800.-.
JUWELIER v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft ze.
Grote keuze in alle prijzen.
ALTIJD VOORDELIG
