Ruzie in KLM-cockpits
Koelbloedige ruimtemannen
overleefden ongelukken
Opdracht voor 4
reuzentankers
Vliegers willen mecaniciens wegwerken
Ruppert moet geschil
gaan bijleggen
D
Leonows ruimtepak was
miniatuur capsule
Verkopen internationale
fondsen in 1964 hoger
Natuurzuivere
Jjt een fojttc >uj
Spion bleek
beruchte nazi
te zijn
11
vrijdag 19 maart 1965
Faroeks kinderen
naar Rome
ROME Ex-koning Faroeks doch
ters Ferial, Fawzia en Fadia zijn in
Rome aangekomen in gezelso'nap van
hun moeder, ex-koningin Farida. Ook
Faroeks zoon uit zijn tweede huwelijk
Foead is in de Italiaanse hoofdstad
aangekomen om de begrafenis van
rijn vader bij te wonen.
„Moge God zijn ziel genadig zijn", was
de enige reactie van ex-koningin Narri-
man, toen zij het nieuws vernam van de
dood van haar gewezen echtgenoot, ex-
koning Faroek. Narriman is voornemens
naar Italië te reizen om de voogdij te
krijgen over haar 13-jarige zoon Foead,
de laatste koning van Egypte na de
abdicatie van wijlen zijn vader bij het
uitbreken van Nasser's revolutie in 1952.
Faroek zal vermoedelijk zijn laatste
rustpjaats vinden in een graf in Saoedi
Arabic, zoals hij dat wenste. Er zijn
plannen om hem te balsemen en hem dan
naar dat mohammedaanse land over te
brengen.
(Van onze sociaal-economische redactie)
EN HAAG/SCHIPHOL Blijkens een vorige week gepubli
ceerd perscommuniqué is de heer M. Ruppert (lid Raad vr*
State en oud-voorzitter van het C.N.V.) door de directie v:«
de K.L.M. en de Vereniging van K.L.M.-vliegers aangezocht
om te bemiddelen in de reeds maandenlang bestaande geschillen over
de werk- en rusttqdenregeling. Naar wij thans vernemen heeft >2
bemiddelingsopdracht van de heer Ruppert echter een veel verder
strekkende betekenis, waarbq het er op korte termqn vooral om gaat
de strqd te beslechten, die is opgelaaid tussen de vliegers en de boord
werktuigkundigen om, wat genoemd zou kunnen worden, te techni
sche zeggenschap in de cockpit.
De vliegende mecaniciëns voelen I meer „zo dringend" vereist is dan
zich in hun bestaan ernstig bedreigd vroeger het geval was. De vliegers
omdat door de toenemende technische zeggen het nog sterker: zij vinden,
vervolmaking van het vliegtuig en de dat de boordwerktuigkundigen zonder
steeds korter wordende tijdsduur, meer overbodig (aan het worden)
waarin afstanden worden overbrugd,
hun aanwezigheid
boord niet
MOSKOU De Russische
bioloog Alexander Koezin
heeft tegenover Tass ver
klaard, dat de geleerden voor
Leonow een speciaal ruimte-
pak hadden ontworpen dat
hem tegen schadelijke en kos
mische straling en verbran
ding door zonnestralen be
schermde.
Eén van de geleerden, dr.
Wladmir Kritsjagin, vertelde, dat
het ruimtepak bestond uit een
metalen helm met een doorzichtig
kijkglas, een luchtdicht pak van
verscheidene lagen en speciale
schoenen en handschoenen. Het is
voorzien van een eigen elektrici
teitsnet voor het onderhouden van
verbinding en voor het meten van
de lichaamsreacties van Leonow.-
De normale atmosferische toe
stand moest Leonow in het ruim
tepak echter missen. Het is name
lijk onmogelijk in een ruimtepak
de atmosferische druk te handha
ven, omdat dit pak als een lucht
ballon zou worden opgeblazen en
de man daarin een standbeeld zou
worden omdat hij zijn armen en
benen niet zou kunnen bewegen.
De Russische geleerde zei, dat
blijkens een onderzoek is aange
toond, dat de luchtdruk in het
pak minstens viertiende atmosfeer
moet zijn. Zelfs dan gaat het
ruimtepak aanmerkelijk bol staan.
TUSSENKOP
Leonow had toen hij naar bui
ten ging langer dan een uur
zuivere zuurstof ingeademd. De
druk kon daarna veilig worden
verlaagd om hem voor een groot
deel te vrijwaren voor de ver
lammende uitwerking van het op
zwellen van het pak. Om de
overtollige lichaamswarmte af tf
voeren en dus oververhitting te
voorkomen werd lucht op kamer
temperatuur het ruimtepak inge
pompt.
Ter bescherming tegen hitte en
koude is het pak bedekt met een
sterk warmte-isolerende laag, van
lichte kleur om de hittestraling terug
te kaatsen.
De lucht voor ventilatie en de
zuurstof voor ademhaling verkreeg
Leonow van het ruimtevaartuig en
van cylinders die aan het ruimtepak
zijn vastgemaakt.
Dr. Kritsjagin zei. dat ruimtepakken
van de zogenaamde regenererende
soort ingewikkelder zijn. Daarin cir
culeert de schikbare luchtvoorraad
naar een toestel, dat het koolzuurgas
en het overtollige vocht uit de
„gebruikte" lucht verwijdert, nieuwe
zuurstof toevoegt en de gassen tot
een vooraf vastgestelde temperatuur
afkoelt, waarna de lucht opnieuw
gebruikt kon worden. Dit soort
ruimtepakken zou kunnen worden
gebruikt bij werk van langere duur
en bij landingen op de maan.
Trotse Russen trokken naar het
Rode Plein in Moskou om zich
gezamenlijk te verheugen over
de prestaties van de twee kos
monauten in (en buiten) de
Woschod 2.
Kolonel Pavel Beljajew en luit.-
kolonel Alexej Leonow (rechts)
werden enkele dagen voordat
zij hun spectaculaire vlucht met
de Woschod 2 begonnen tezamen
gefotografeerd op het Rode Plein
in Moskou.
VERVANGEN
De grondige technische kennis,
waarover deze mecaniciens beschik
ken, werpt aan boord van de moderne
verkeersvliegtuigen haar vruchten
niet meer af. De werkzaamheden van
de boordwerktuigkundige beperken
zich meer en meer tot hetgeen een
vlieger ook kan, zoals bijv. de bedie
ning van het paneel, regelmatig op
nemen van de oliedruk, bijhouden
van het technisch logboek enz. De
Vereniging van K.L.M.-vliegers meent
dan ook, dat de taak van de boord
werktuigkundige best kan worden
overgenomen door een vlieger, het
geen op bepaalde toestellen al ge
beurt. Hun belangrijkste overweging
daarbij is wel dat vervanging van de
boordwerktuigkundigen door zgn.
technische vliegers de afvloeiing van
piloten tot het uiterste zou kunnen
beperken, ja, het vliegerkorps weer
aanzienlijk zou kunnen versterken.
(Zoals bekend hebben sinds 1961 ruim
200 vliegers de K.L.M. moeten verla
ten en het zal, zoals de ontwikkeling
zich nu laat aanzien, zeker vier a
jaar duren voor de maatschappij weer
nieuwe vliegers zal aantrekken).
Door de aandrang, die op de K.L.M.-
directie wordt uitgeoefend om een
ontwikkeling in deze richting krachtig
te bevorderen, zijn er tussen de
vliegers en de boordwerktuigkundigen
grote spanningen gegroeid, die niet
beperkt zijn gebleven tot de verga
dertafel, maar die bij tijd en wijle
ook in de cockpit tot uiting komen al
behoeft geen enkele passagier be
vreesd te zijn, dat deze bemannings
leden elkaar tijdens een vlucht nog
eens letterlijk in de haren zullen
vliegen. Immers, de boordwerktuig
kundige behoort tot de cockpit-be
manning en zijn functie impliceert
een nauwe samenwerking met de
vliegers. Het is vooral daarom, dat
aan de uitermate ongewenste span
ningen spoedig een eind moet worden
gemaakt. De geschillen over de werk-
rusttijdenregeling vallen daarbij in
het niet.
Meer sympathie
voor labour
LONDEN Volgens de uitslag van
de jongste opiniepeiling zou Wilsons
labourregering een voorsprong heb
ben op de conservatieven van negen
procent. Een maand geleden bedroeg
dit percentage nog maar ruim
procent.
Ondanks de verzekeringen uit rege
ringskringen dat premier Wilson ze
ker dit jaar nog niet op nieuwe
verkiezingen wl aansturen, houdt
men in conservatieve en liberale
kringen wel degelijk met deze moge
lijkheid rekening, omdat Wilson
gaarne zijn krappe meerderheid
het Lagerhuis zou zien vergroot. Met
belangstelling wordt dan ook uitge
zien naar de resultaten van twee
tussentijdse verkiezingen in platte
landsdistricten, beide overwegend
conservatief.
Kinderen roven,
verminken en tot
■v maken
CARACAS In Venezuela zijn
lugubere praktijken aan het licht
gekomen, waarbij kinderen, na ont
voerd te zijn, werden verminkt en
vervolgens tot bedelarij worden opge
leid.
Een hoofdambtenaar van het mi
nisterie voor volksgezondheid heeft
de politie ervan in kennis gesteld, dat
ontvoerde kinderen naar een naburig
land, en vooral naar Columbia, wor
den gebracht, waar zij door een
Duitser, een ex-nazi, wetenschappe
lijk worden verminkt- Daarna worden
de slachtoffers weer naar Venezuela
teruggebracht, waar zij voor bedelen
worden opgeleid.
In tenminste één geval is het bewijs
voor deze praktijken geleverd.
Een dochtertje van een bekend
zakenman, dat op geheimzinnige wij
ze was verdwenen, werd enkele
maanden later in de Columbiaanse
«tad Pamplona teruggevonden, met
twee verminkte handen- Het kind
weTd aangetroffen bij een beruchte
figuur, die door de justitie werd
gezocht.
Iedere 90 min. zonsopgang schilderen
de
MOSKOU De ven i
twee Russische kos- te kij.
monauten, de dU-jari- ^en toen Belajew weer
ge luitenant-kolonel normaal kon lopen.
Alexei Leonow en de Hij is zeer koelbloedig
negen jaar oudere ko- getuige het feit, dat hij
lonel Pavel Belajew,
staan bij hun collega s was van een jachtvlieg-
bekend om hun koel- tuigkans zag
Kijk, beste vriend, een kabinet zet Je met manmoed in elkaar.
DenkTbch Vooral commercieel, dat is de wens van het volk.
Een goede informatie: steek er een Lexington bij op gefor
meerd uit de zuiverste Amerikaanse tabakken.
Ontwikkelingslanden
mogen deelnemen
aan Kennedyronde
GENèVE De commissie voor
handelsbesprekingen heeft er gisteren
mee ingestemd dat ontwikkelingslan
den die niet in hoofdzaak exporteur
van landbouwprodukten zijn, op 1
augustus concessievoorstellen voor in
dustrieprodukten indienen. Deze lan
den zullen dan op de hoogte worden
geraoht van de punten die voor hen
van belang zijn en waarvoor d«
voornaamste deelnemers aan de Ken
nedyronde uitzondering verlangen van
de voorgestelde tariefverlaging van
vijftig procent. Er zijn uitzonderings-
lijsten ingediend door de Ver. Staten,
de EEG, Engeland, Japan en Finland.
Tot nu toe hadden de ontwikkelings
landen geen inzage in deze lijsten.
Shell-order naar Japan/Duitsland.
(Van een onzer redacteuren)
Rotterdam De shell heeft
opdracht gegeven tot de bouw
van vier tankers van elk onge
veer 165.000 ton. Deze reuze order
is gegaan naar drie Japanse wer
ven: Mitsubishi, Ishikawajima en
Hitachi, en naar de Westduitse
werf Kieler Howaldtswerke. De
schepen zullen in het laatste kwar
taal van 1967 worden opgeleverd.
Met het verlenen van de opdracht
is een einde gekomen aan de span
ning. die er in tal van scheepsbou
wende landen is geweest, nadat de
Shell aan 23 werven in acht lan
den, waaronder ook Nederland,
offertes had gevraagd. Bekend was,
dat de Japanse werven een geduch
te concurrent zouden zijn, maar in
Zweden had men desondanks de
hoop, dat zeker aan een van de
Zweedse werven een order zou toe
vallen. Uit het feit. dat dit niet is
gebeurd kan de conclusie worden
getrokken, dat het prijsverschil
toch te belangrijk was.
CIJFERS
Deze enorme tankers krijgen een
lengte van 320 meter, een grootste
breedte van ruim 74 meter en een
diepgang van 16Vi meter. Ter verge
lijking moge dienen, dat de afmetin-
van het grootste passagiersschip
ter wereld, de Queen Elizabeth, zijn:
lengte 314 mter, breedte 36 meter en
diepgang 12 meter.
De schepen zullen worden gebruikt
voor het vervoer van ruwe olie, onder
andere van havens in het Midden-
Oosten naar Rotterdam-Europoort en
Le Havre, via de route om Kaap de
Goede Hoop. Op de uitreis zullen zij
in ballast door het Suezkanaal kun-
varen. De voortstuwing zal ge
schieden door middel van stoomtur
bines met een vermogen van 25.000
pk, die het geladen schip een kruis
snelheid zullen geven van ongeveer
16% mijl per uur.
Wat de losfaciliteiten in Shell-Euro-
poort betreft is zoals bekend een
we steiger in aanbouw voor de
ontvangst van tankers tot 200.000 ton.
Daartoe behoort ook het leggen van
een losleiding naar de opslagtanks
met een diameter van ruim een
meter.
„De grote vijf" in cijfers
(Van onze economische medewerker)
DEZE week heeft als laatste in de rij van onze vijf internationale
fondsen Philips zijn cijfers over 1964 gepubliceerd. Hoewel de
jaarverslagen van alle vijf nog moeten verschijnen, is een vergelij
king van de belangrijkste cijfers toch wel interessant. Zij geven na
melijk een goed beeld van de onderlinge verhoudingen.
Verkopen Belastingen Winst
Dividend
(in miljoenen guldens)
in
Koninklijke Shell
34.864
2.010
2.083
31,25%
+5,9%
+18,8%
—3%
(onv.)
Unilever
17.114
586
635
20,9
10%
3,67c
+12,2%
(18,9%)
Philips
7.002
389
405
16% 5 agiobonus
12,5%
+15%
+10,7%
(onv.)
Hoogovens
754
60
85
20
+9,7%
+9,1%
—2,5%
(onv.)
AKU
541
30
58
18% 10% agiobonus
+21,1%
+33%
+19,1%
17% 5 agiobonus
Onder elk rijtje cijfers geven de
percentages de verandering ten op
zichte van 1963 aan. In de regel is er
sprake van een verbetering maar toch
niet altijd. Zo zien wij duidelijk dat
de winst van Koninklijke Shell in
1964 3% lager was dan in 1963. Bij
Hoogovens was er een daling van
2,5%.
Wij zien overigens ook heel duide
lijk hoe enorm groot de verkopen van
Koninklijke Shell zijn: bijna 35 mil
jard gulden maar dan natuurlijk over
de gehele wereld. De verkopen van
Unilever, ook overal op onze aarde,
beliepen precies de helft.
Uit het staatje van dividenden
blijkt, dat Koninklijke, Philips en
Hoogovens de aandeelhouders niet ex
tra hebben bedacht. Zij krijgen het
zelfde als in 1963. De aandeelhouders
van Unilever en AKU zitten echter in
een beter bootje. Bij de AKU is ove
rigens niet alleen het dividend ver
hoogd maar ook de uitkering in aan
delen ten last van het agioreserve, in
de wandeling agiobonus genoemd. Het
voordeel hiervan is, dat zij belasting
vrij is.
De Franse minister van buiten
landse zaken Couve de Murville zal
van 26 tot 29 maart op uitnodiging
der Italiaanse regering een bezoek
Rome brengen.
BONN Het Westduitse ministerie
van buitenlandse zaken heeft officieel
bekendgemaakt dat de beschuldigin
gen tegen de Westduitse consul-gene
raal in Barcelona. Nüsslein, die on-
ruimte- zelf het defect en is langs in een televisieverslag werden
gisterendaarna verder gegaan geuit, geheel ongegrond zijn. Nüsslein,
met de training. werd ervan beschuldigd tijdens de
[Tweede Wereldoorlog in Praag als
I\oodlandinS 'procureur-generaal le zijn opgetre-
,rt oen. Het communique zegt dat Nüss-
Zijn 30-jarige collega ,iein nooit een jurjdische functie in
Leonow kreegeveneens praag ]ieeft uitgeoefend
een ongeluk tudens de,
oefenperiode. Op een
dag toen hy een routine-
Zijn door ht
frisse King Pepermunt,
het beste dagelijkse middel
ter opwekking en verkwikking.
bloedigheid. De beide een
vlieuiuiu vcmy »iuu< uc
mannen waren bijna thuisbasis te brengen.
niet in aanmerking Het gebeurde tijdens een
gekomen voor de vlucht boven zee toen
spectaculaire ruimte- r
vlucht, doordat zij tij- deed Met de ene hand
dens de oefenperiode de handpomp van de
vele malen ongeluk- benzinetoevoer^ bedie-
ken hadden gehad
vlucht moest uitvoeren
kreeg zijn toestel met!
een defect te kampen.
Zijn machine verlaten
deed hij njet, maar hij
probeerde het toestel
een noodlanding te la
ten maken. De manoeu
vre lukte.
De moeder van de
ruimtevaarder vertelde
Het personeel van de Italiaanse tele
foondienst staakte gisteren naar aanlei
ding van een vastlopen van het overleg
over een nieuwe collectieve arbeidsover
eenkomst. Ook de ambtenaren van de
ministeries van fihanciën en de schatkist
houden een 24-uursstaking, omdat de
regering zich niet zou houden aan
afspraken over de betaling
•a van een gratificatie.
nend en met de andere dal Aiexei ecn talentvol
zijn toestel besturend schilder was geweest in
keerde hij behouden te- zjjn jeugd. Deze lief
rug op de basis. hebberij heeft hij nog
Later tijdens een altijd, want voor de op-
monauten. brak zijn ruimtevaarttraining toen zienbarende ruimte-
been tijdens een para- hij verscheidene dagen vlucht, vertelde hij te-
chutesprong. Maar om alleen in een proefcabi- gen verslaggevers, dat
de grote kans van zijn ne doorbracht brak er hij kleurpotloden zou
leven niet te missen brand uit door kort- meenemen in de ruimte
oefende hij in het ge- sluiting. In plaats van om de zonsopgang te
heim met gewichten en om hulp te vragen en tekenen in kleuren. In
het resultaat was ver- het vertrek te verlaten het ruimteschip kan hij
bluffend. De artsen die repareerde Belajew met iedere 90 minuten een
hem al hadden opgege- indrukwekkende kalmte zonsopgang zien.
I Robert Giesdorf, vice-
president van de Alaska
vliegtuigmaatschappij in
Nome, heeft al menige
mop gehoord over het
thema: het verkopen van
koelkasten aan eskimo's.
Maar toch was hij giste
ren verbaasd toen, hij bij
het controleren van de
voorraden die door het
dorp King Island besteld
waren, een air conditio
ning apparaat tegen
kwam, dat bestemd was
voor het gemeentehuis
van het dorp. Men moet
namelijk weten dat King
Island in het hart van
het Eskimoland ligt, op
nog geen honderd meter
van de oevers van de
Beringzee.
I In de loop van het
voorjaar zal Utrecht een
zeer bijzonder schaak
spel rijk zijn. In het
park Transwijk zal de
jeugd zich bezig kunne»
gaan houden met een
gigantisch schaakspel. De
vakken zijn 80 bij 80 cm
groot. Dit (permanent)
schaakspel is een pri
meur voor Nederland- De
eerste burger van de
Domstad, jhr- mr- C- J.
A- de Ranitz had in West-
Duitsland een dergelijk
spel gezien. Enthousiast
heeft hij het in Utrecht
geïntroduceerd.
I Een zestigtal Neder
landse fabrikanten met
exportbelangen in Duits
land krijgt de beschik
king over een nieuw sys
teem van exportbevorde
ring. Een extra-trein van
vier wagons zal in de
maanden oktober, no
vember en december 25
Duitse steden aandoen en
in elk van deze steden
drie dagen blijven staan
om de Duitse handel de
gelegenheid te bieden
kennis te maken met een
groot aantal Nederlandse
produkten. Deze rijdende
expositie, die in 75 dagen
tal van Nederlandse pro
dukten door heel Duits
land rechtsstreeks bij de
kopers brengt, heeft de
naam „Holland-Zug" ge
kregen-
I Veertien katten, twee
honden, een bakatoe en
een fel gekleurde pape
gaai hebben een ruime
bungalow gekregen om
de rest van hun levens
dagen door te brengen.
De woning werd hun na
gelaten door hun overle
den eigenaresse, Hilde
Morlssen. Zij heeft in
totaal 640 000 gulden na
gelaten en in haar testa
ment vraagt zij voorts de
dieren pijnloos af te ma
ken wanneer zij te oud
worden.
In Damascus
DAMASCUS Franz Rademacher,
onder het Hitler-bewind een hoge
nazi-officier en een van de voornaam
ste opstellers van een plan om alls
Europese Joden naar Madagascar over
te brengen en ze daar te doden, wordt
op het ogenblik met een landgenoot
in Syrië vastgehouden in verband met
een spionage-zaak. Rademacher leef
de onder de naam Rozalio in Syrië.
Zijn naam kwam samen met zijn
landgenoot, Heinrich Springer, een
voormalige handelaar in wapens in de
Syrische stad Homs, ter sprake tijdens
het proces tegen Eli Cohen, een in
Egypte geboren Israëliër, die beschul
digd wordt van spionage voor Israël.
Volgens de voorzitter van het militair
tribunaal in Damascus zouden de 58-
jarige Rademacher (Rozalio) en
Springer, Cohen hebben geholpen met
diens spionage-activiteiten.
De Westduitse justitie heeft inmid
dels aangekondigd, dat zij zal pogen
uitlevering te verkrijgen van Rade
macher, die reeds lange tijd wordt
gezocht wegens zijn oorlogsverle
den.
Bezoek Kosygin aan
Londen gaat door
LONDEN Engeland en de Sow-
jetunie hebben gisteravond bij hun
besprekingen over Vietnam geen en
kele vooruitgang geboekt. Wel is
overeengekomen dat de plannen voor
wederzijdse bezoeken van de pre
miers dit jaar zullen doorgaan. Wel
ingelichte kringen in Londen zeiden
dat de besprekingen van de Russische
minister van buitenlandse zaken,
Gromiko. met Britse ministers de
twijfel hebben weggenomen of het
bezoek van premier Kosygin aan Lon
den in verband met de Vietnamese
crisis wel zou doorgaan.
Premier Wilson en Gromiko hebben
gesproken over Vietnam, ontwape
ning, het Britse plan voor een Atlan
tische kernmacht en over manieren
waarop de handel en de culturele
betrekkingen tussen beide landen
kunnen worden verbeterd. Na het
onderhoud zei Gromiko dat zij een
nuttig gesprek hadden gehad.
Wie veerkrachtigo
zenuwen hi\H moet die
in ere houdéQ. Van
Jongs af aan boor goede
zenuwvoeding zorgen
Sanatogen I - voorat voor
opgroeiende kinderen
te, /Sanatogen'
