Nieuwe klap voor het prestige van Sjastri C. van Stolk legde in VS voedselvoorraden aan voor hongerend Holland Kongo wordt weer even met rust gelaten nieuws VERDIENSTEN ERKEND MET „ZILVEREN BROODMAND" KLOOF IN WELVAART WORDT NOG DIEPER Kritiek op vaststelling van aardgasprijzen Vorstelijk geschenk voor jong-verloofden Chili voorbeeld in Latijns-Amerika Aardgasprijs voor industrie kan lager Aarzelende houding van Johnson ZATERDAG 13 MAART 1963 (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM In 65 opslagplaatsen over geheel Amerika ver spreid lag gedurende de Tweede Wereldoorlog in totaal 365.000 ton voedsel en kleding klaar om onmiddellijk na afloop van de strijd te worden verscheept naar Nederland. Deze voorraden zijn gevormd door de heer C. van Stolk, presi dent-directeur van Van Stolk's Koninklijke Commissiehandel te Rot terdam. Toen de oorlog uitbrak, was hij juist voor zaken in Amerika, waar hij in verband met zijn werk in de graanhandel door de Neder landse regering benoemd werd tot voedselcommissaris. Dankzij zijn werk was Nederland voor wat betreft de voedselvoor ziening de andere bezette landen na de oorlog een vol jaar voor. aanleiding was geworden voor een nieuwe damesmode: de Schotse ruit. De heer Van Stolk ontvangt de „zilveren broodmand" ook nog om een andere reden. Toen in de crisisja ren de prijzen, die de boeren maakten voor hun waar tot de helft van de. Voor zijn bijzondere verdiensten op het gebied van de voedsel voorziening zal de Nederlandse Vereniging van Meelfabrikanten de heer Van Stolk op 17 maart de „zilveren broodmand" uitreiken. Dit is een in 1956 ingestelde onder scheiding, die jaarlijks wordt toe gekend aan hen, die op voedsel- gebied belangrijk werk verricht hebben. Gevraagd naar zijn werk in de oorlog, vertelt de thans 67-jarige heer Van Stolk, dat hij eraan terugdenkt als een voortdurend tijdperk van slapeloze nachten. „Er bestond in totaal geen ervaring in het voor lange tijd goedhouden van voedsel. Van reuzel bijvoorbeeld was bekend, dat na zes maanden opslag bederf intrad. Er moest dus een middel gevonden worden om het langer goed te hou den. Dat middel is' met medewerking van Amerikaanse laboratoria inder daad gevonden en is tegenwoordig de itandaardmethode om vet te bewaren. Amerikaanse vakkringen noemden de opgeslagen reuzel, aldus de heer Van Stolk, „vet voor Koningin Wilhelmi- na". Ook na de oorlog werd hij door de Nederlandse regering belast met het opkopen van voedsel- en textiel- voorraden. Van het laatste vertelt hij, dat hij zelfs nog onbedoeld een nieuw- we mode heeft gecreëerd. Van de regering kreeg hij in 1946 opdracht om in Amerika een miljoen meter katoen te kopen. Nu bleek uitsluitend besohikbaar te zijn, waarvan in Ame- een bijzonder grof geweven soort rika in allerlei bonte ruiten zg. hout hakkershemden werden gemaakt. Toen hij na een half jaar in Neder land terugkwam, ontdekte hij tot zijn stomme verbazing, dat de stof, die voor mannenkleding was bedoeld, produktiekosten waren teruggelopen, stelde de regering het zg. menggebod in, een bepaling, dat een zeker per centage inlandse tarwe in het brood moest worden verwerkt. Hoewel de bepaling in het belang van de boeren was, ontwrichtte zij de maalindustrie. De heer Van Stolk werd toen belast met de taak om de maalindustrie weer op gang te krijgen. De Israëlische minister van bui tenlandse zaken, Golda Meir, zal 16 maart door haar Franse ambtegenoot Couve de Murville ontvangen worden. De Israëlische minister blijft twee tot drie dagen in de Franse hoofdstad. Haar reis komt na die welke de Israëlische minister van buitenlandse handel, Minhas Sapir, onlangs naar alle landen van de gemeenschappelij ke markt gemaakt heeft. Indonesische ambassadeur: UTRECHT „De kloof in welvaart tussen de nij opkomende landen en de oude ge vestigde geïndustrialiseerde lan den dreigt steeds dieper te worden ondanks alle energieke pogingen die de nieuwe opkomende landen doen om de nationale economie tot ontwikkeling te brengen en on danks de grote bedragen-aan hulp of assistentie die de oude geves tigde landen daar ten koste heb ben gelegd." Deze nogal pessimistische woor den sprak gisteren de nieuwe Indo nesische ambassadeur in ons land Soedjarwo Tjondronegoro, op de Jaarbeurs in Utrecht, waar een Indonesische dag werd gehouden. De heer Soedjarwo was nog maar enkele uren in functie, want 's morgens had hij zijn geloofsbrieven aangeboden aan Hare Majesteit de Koningin. „Indien het niet zou lukken om binnen korte tijd deze kloof te over bruggen of althans te vernauwen, zal A. J. C. Horstman van Woningraad dit niet alleen tot resultaat hebben dat de nieuwe opkomende landen het nut van de tegenwoordige samenwer king met de oude gevestigde landen betwijfelen, maar ook dat zij niet zullen nalaten nieuwe wegen, moge lijk extreme wegen te zoeken om de kloof te overbruggen", zo zei de ambassadeur, die voorts meende dat dit zeker repercussies zal geven ten aanzien van de oude gevestigde lan den. naar de stellige overtuiging van Indone sië, in de huidige systemen van de wereldhandel en financiering, welke zich nog niet aan de eisen van het nieuwe wereldpatroon hebben aangepast. „Wij begrijpen wel dat de ingewikkelde pro blemen welke aan dit alles ten grondslag liggen, niet door Indonesië en Nederland alleen kunnen worden opgelost", aldus de heer Soedjarwo, maar onze nieuwe samenwerking, onze nieuwe vriendschap pelijke verhouding zou wel een steentje kunnen bijdragen door zich als een voorbeeld te ontwikkelen van „hoe de samenwerking tussen een nieuw opko mend land en een oud gevestigd, geïn dustrialiseerd land thans in deze nieuwe tijd moet zijn". Men moet, volgens de ambassadeur, de moed hebben „oude, heilige huisjes waar nodig af te breken". Drs. Van der Kwast, algemeen directeu van de Jaarbeurs, zei bij deze gelegen heid dat hij verheugd was over de Indonesische deelneming aan de beurs, die een hernieuwde kennismaking met de Indonesische produkten mogelijk maakt. Hoewel Nederland in het handelsverkeer met Indonesië dezelfde positie inneemt als andere landen, zag de heer Van der Kwast het toch als een groot voordeel, dat de Nederlanders volk, land, moge lijkheden en behoeften van Indonesië goed kennen. Vijf cent per m3 voor centrale verwarming UTRECHT Bij de vaststelling van de prijs van het aardgas is kennelijk geen rekening gehou den met de sociale en maatschap pelijke aspecten van de volkshuis vesting, volgens welke een kwali teitsverbetering bij het wonen een dringende eis genoemd kan worden. Dit verklaarde de heer A. J. C. Horstman, hoofd van het technisch bureau van de nationale woningraad, gistermiddag op de aardgasdag die in het kader van de voorjaarsbeurs in Utrecht wordt gehouden. De minister van volkshuisvesting en bouwnijver heid wil bij de woningwetbouw niet meer toestaan dan een totale exploi- tatieprijs van centrale verwarming in de massawoning van zes gulden per week voor etagebouw en van ƒ7,25 voor eengezinshuizen. Volgens de heer Horstman zullen woningen die niet profiteren van wijkverwarming, over het algemeen niet centraal ver warmd kunnen worden. Hij pleitte dan ook voor een eenheidsprijs voor centrale verwarming (van om en nabij de 5 cent per kubieke meter) om de eengezinshuizen gelijke kansen te geven als de wijkverwarming. Bij de vaststelling van de gasprijs wordt rekening gehouden met de prijzen van de kolen en de olie. De heer Horstman zei. dat men daarbij steeds over het hoofd ziet, dat dc aanleg van centrale verwarming in de woningbouw niet wordt bevorderd als men het gas niet goedkoper maakt. Een grote toene ming van centrale verwarming in wonin gen kan pas verwacht worden, zo merkte hij op, als het stoken daarvan hoogstens iets meer kost dan het stoken van een kachel. Door de toepassing van aardgas voor centrale verwarming tegen een laag eenheidstarief zou, volgens hem, in de woningbouw een kwaliteitsverbetering tot stand kunnen komen zonder dat de huren, lonen en prijzenspiraal in wer- dinatie bij het overleg inzake prijs en distributie van aardgas tussen de depar tementen van economische zaken en bouwnijverheid hoognodig is. Hij meent echter, dat het aan deze coördinatie tot nu toe heeft ontbroken. Dringend nood zakelijk noemde hij het ook, dat de gemeentebesturen zicb realiseren dat de dhtrlbutiekosten van aardgas zo laag mogelijk moeten worden gehouden om centrale verwarming in de volkswoning bouw financieel mogelijk te maken. In de Prijsberekening van aardgas, aldus de heer Horstman, kan dan op een vee" groter verbruik en dus op een lagen prijs per kubieke meter worden gere kend. Desirec verlovingsringen zijn de vorstelijke geschenken van jong-verloofden vóór jong-ver loofden. Vraag de juwelier naar de kleurenfolder over Desiree's rijke collectie gladde en fantasie-verlovingsringen Een van de bezienswaardigheden van Addis Abeba is Tojo, de lievelingsleeuw van keizer Haile Selassie. Ge woonlijk staat hij (aan de ketting) bij de ingang van het Menelikpaleis, dat door de keizer wordt bewoond. Nu mag hij „even uithollen". Echt Afrikaans is het wel... Het prestige van de Indische premier Lal Bahadoer Sjastri heeft bij de verkiezingen in de staat Kerala een nieuwe klap gekregen. De Pro-Peking-communisten zijn als grootste partij uit de stembus strijd tevoorschijn gekomen. Dit ondanks het feit, dat talrijke lei ders van deze partij op bevel van Sjastri werden gearresteerd. Volgens de New York Times is de overwinning van de communis ten voornamelijk een gevolg van het feit, dat de regering te New Delhi niet eens de moeite heeft genomen, enkele belangrijke partij leiders naar Kerala te zenden om de communistische invloed zoveel als mogelijk was, teniet te doen. Deze houding heeft waarschijnlijk iets te maken met het feit, dat de Congrespartij in de staat in twee elkaar bestrijdende groepen was uiteengevallen. Dit neemt niet weg, dat alles bij elkaar genomen het land een slechte dienst werd bewezen. Het mag als een succes worden beschouwd, dat de Afrikaanse re geringsleiders het in Nairobi (hoofdstad van Kenia) niet met elkaar eens zijn geworden over de Kongolese kwestie. Het probleem zal nu pas in september door de staatshoofden van deze landen worden behandeld op een bijeen komst in Accra, de hoofdstad van Ghana. Vanzelfsprekend is het op zijn minst vreemd te concluderen, dat een mislukte conferentie toch als een succes moet worden gezien. Toch is het zo. Men zal zich nog herinneren, dat vorig jaar in Cairo een soortgelijke conferentie werd gehouden. Daar werd premier Tsjombe (als vertegenwoordiger van president Kasavoeboe) niet eens tot de conferentiezaal toegela ten. Hij kreeg huisarrest in een van Faroeks vroegere paleizen en mocht Egypte pas verlaten, toen de besprekingen afgelopen waren. Het gevaar was niet denkbeeldig, dat ,de extremisten de conferentie in Nairobi zouden beheersen. Ge vreesd werd, dat maatregelen zou den worden doorgedreven, die be paald niet in het belang van Kongo zouden zijn. In Leopoldstad heeft men zelfs getracht, Tsjombe er van te weerhouden, naar Nairobi te gaan. Achteraf bezien is het ver standig geweest, dat de premier zich niet aan deze bezorgde men sen heeft gestoord. Zijn aanwezig heid was van groot belang. Mannen als Nasser, Ben Bella, Nkroemah en andere extremisti sche figuren zullen onaangenaam verrast zijn. Anderen zullen echt- ter toejuichen, dat de gematigden aan het langste eind hebben ge trokken. Hieruit mag niet worden afgeleid, dat de meerderheid ach ter premier Tsjombe staat. Wel blijkt er uit, dat men het gevaar inziet van ongerechtvaar digde militaire stappen tegen een Afrikaanse staat. Het hek zou van de dam zijn. Vele Afrikaanse lan den zouden op de duur van Kongo moeten delen. het lot Premier Wilson van Engeland en de Westduitse kanselier Erhard hebben in de afgelopen week in Bonn geconfronteerd. Erhard had intussen ook heel wat andere din gen, waar hij zijn aandacht aan moest wijden. Zoals de ontwikke lingen in het Middenoosten. In Latijns-Amerika, waar mor gen (in Argentinië) belangrijke verkiezingen worden gehouden, heeft zich in de afgelopen weken weer een verheugende ontwikke ling voorgedaan. De chr.-demoera- tische partij van president Frei verkreeg een behoorlijke meerder heid in beide huizen van het Congres van Chili. Men zal zich herinneren, dat nog niet zo lang geleden in dat land presidentsverkiezingen moesten worden gehouden en dat men be vreesd was voor een overwinning van de pro-communistische kandi daat, Allende. Groot was de ver rassing, toen dr. Frei op duidelijke wijze zijn rivaal versloeg. Als president van Chili was Frei echter afhankelijk van de mede werking van het parlement, waarin zijn chr.-dem. partij slechts een bescheiden plaats innam. De ver kiezingen van deze week hebben daarin verandering gebracht. Frei's partij heeft nu een volstrekte meerderheid in beide huizen van het Congres en kan dus in de komende jaren zijn tijdens de verkiezingen gedane beloften waar maken. Wellicht wordt Chili een lichtend voorbeeld voor de andere Latijns-Amerikaanse landen, die nog altijd grote moeilijkheden on- derviaden bij het zoeken naar de juiste democratische weg. Het geldt voor Argentinië, dat thans voor een belangrijke beslissing staat maar evenzeer en mogelijk in nog sterker mate voor Brazilië, dat vorig jaar zijn president heeft weggejaagd, omdat hij van com munistische sympathieën werd ver dacht. Van groot belang zijn de ontwik kelingen in Chili in verband met de pogingen van het internationale communisme, via het Castro-regi- me op Cuba zijn invloed in Latijns- Amerika uit te breiden. Als Frei in Chili slaagt, zal hij het bewijs leveren, dat het castroisme de grootste dwaling van deze tijd is geweest. De mars naar Montgomery heeft gerekend. Johnson tracht het pro- inderdaad tot grote moeilijkheden bleem zo geruisloos mogelijk te geleid. Gouverneur Wallace, die regelen, zoals via het aanspannen zich blijkbaar alleen op zijn rech- van processen tegen mensen als ten kan beroepen en vergeten gouverneur Wallace, heeft, welke verplichtingen hij bij Het is echter de vraag, of John- zijn ambtsaanvaarding op zich son het zich nog kan veroorloven, heeft genomen, heeft met bruut deze weg van de geleidelijkheid te geweld de opmars tot staan laten blijven bewandelen. De beestachti- brengen. Negers hebben bij hem ge wijze, waarop de negers in geen rechten. staten als Alabama worden behan deld, roept om krachtige maatrege- Het valt intussen op, dat de Amerikaanse regering zeer voor- Het enige „kwaad", dat de ne- zichtig te werk gaat President gers op hun geweten hebben is, dat Johnson voelt er blijkbaar erg 2ij het kiesrecht opeisen, dat de weinig voor, spectaculaire maatre- Amerikaanse grondwet zowel aan gelen te nemen, zoals het plaatsen blanken als aan niet-blanken ga- van de troepen van de staat Ala- randeert barna onder federaal bevel en andere tot de verbeelding spreken- De protestmars van dinsdag in de stappen. Tijdens het president- Selma verliep aanvankelijk zonder schap van John Fitzgerald Kennedy bloedvergieten, in tegenstelling tot was dit krachtige beleid er wel. Nu die van zondag. Later werden ech- ligt het voor de hand, dat niet elke ter twee geestelijken zwaar mis- president er dezelfde inzichten op handeld. Een van hen overleed gis- nahoudt. Toch is het optreden van teren. Op de foto ziet men links Johnson niet vreemd, als men in dr. Martin Luther King aan het aanmerking neemt, dat hij enkele hoofd van de groep demonstranten, jaren geleden nog bepaald niet tot die krachtens een bevel van gou- de „progressieven" op het gebied verneur Wallace werden tegenge- van de rassenkwestie kon worden houden. UTRECHT In wezen is de prijs die [de Gasunie heeft vastgesteld voor het i aardgas dat in de industrie wordt ge bruikt. hoger dan die van zware olie. Hiertegenover staat, dat het gas be paalde voordelen heeft boven olie. Men wil kennelijk eerst met deze prijs probe ren een bepaald deel van de markt te I veroveren. De Gasunie heeft het achters- hi een doftfce lij. I Bij Sotheby in Londen zullen op 25 maart schil derijen van oude mees ters worden geveild. On der meer komen werken van Rembrandt, Rubens, Van Ruysdael, vader en zoon Bruegh' 1 en Jor- daens onder de hamer. Later dit jaar wordt de collectie van de Belgi sche industrieel Philippe Dortemont geveild, die onder meer twee werken van Picasso bevat, een aantal pastels van Degas, een baadster van Gau guin en voorts twee wer ken van Renoir en een van Monet. De opbrengst wordt op meer dan 5 miljoen gulden geraamd. I De woensdagavond door een ongeveer 25-ja- rige jongeman onder de neus van de paleiswacht uit de binnenplaats van het paleis te Stockholm gestolen auto van de 80- jarige zieke broer van koning Gustaaf Adolf, prins Wilhelm, is giste ren zo goed als onbe schadigd teruggevonden in een sloot nabij Soe- dertaelje, ongeveer 28 km ten zuiden van Stockholm. De dief is nog voortvluchtig. De pa leiswacht had niet inge grepen, ofschoon de dief enige moeite had met het starten van de auto. Men had niet verwacht, dat iemand zo brutaal zou zijn een koninklijke wa gen van de binnenplaats van het paleis te stelen. haar tong nog niet laten prijs zou lager kunnen. We moeten echter niet vergeten, dat het buitenland, dat veel belangstelling voor ons aardgas heeft, wel bereid zal zijn er iets meer voor te betalen. Deze opmerkingen maakte ir. J. Hel lemans, directeur van de Vereniging krachtwerktuigen, gisteren op de aard gasdag die in het kader van de voorjaar sbeurs in Utrecht wordt gehouden. Het congres in de Irenehal wordt door ruim zevenhonderd belangstellenden bijge woond. Ir. Hellemans verwacht niet. dat op de door de minister goedgekeurde tarieven voor aardgasleveringen korting zal wor den gegeven. De aardgasprijs is niet gebefaerd op de kosten. Het is een „penetratie" of concurrentieprijs". dat wil zeggen dat men door de prijsstelling een deel van de industriële markt voor energiegrondstoffen hoopt te veroveren. De kubieke meterprijs uit het grootver bruikerstarief voor aardgas wordt, zoals bekend, jaarlijks aangepast aan de prijs "an de stookolie. Volgens ir. Hellemans de gasprijs voor die bedrijven die het olietijdperk" hebben overgeslagen, bij zonder aantrekkelijk, ook al omdat de ombouw van koleninstallaties over het algemeen minder problemen oplevert dan j. olieinstallaties.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 13