alles es kan metztiskwm
Alles goed en wel
Vijf kerken vormen één
universiteitsgemeente
„Beoordeling officieren
laat te wensen over"
„Oecumenische vingeroefeningen"
Experiment
in Utrecht
GZB houdt eigen plaats
in Hervormde Kerk
Ouderen beginnen week
eerder dan de jeugd
Een woord voor vandaag
MANDEMENT WORDT
INGETROKKEN
19,95
2
DONDERDAG 11 MAART 1965
Felle kritiek van mr. Schuurmans
Majoor naar raad
van beroep
TTTRECHT Het beoordelings-
systeem van officieren in
het leger rammelt aan alle kanten,
zo meent de Haagse advocaat mr.
J. Schuurmans. Hij uitte gisteren
felle kritiek op dit systeem tij
dens een zitting van de centrale
raad van beroep, waar hij als ge
machtigde optrad van majoor Van
Z. uit Den Haag, die in beroep
kwam tegen een tweetal beoorde
lingen, die over hem waren uitge
bracht.
van het bureau krijgsgeschiedenis. Hij
werd in de jaren 1962 en 1963 door'
zijn superieuren: kolonel mr. Wittert
Hoogland en de tegenwoordige
staatssecretaris W. den Toom, zodanig
beoordeeld, dat hierop ministeriële
kennisgevingen volgden. Een enkele
kennisgeving na een negatieve beoor
deling is al voldoende om iemand
elke mogelijkheid tot bevordering te
ontnemen, zo zei mr. Schuurmans.
Zijn bezwaren strekten zich ook uit
tot het beroepssysteem voor officieren.
Naar zijn oordeel is het beklagrecht
van de burger met veel meer waar
borgen omgeven dan bij de officier.
Mr. Schuurmans verweet de commis
sie van bezwaarschriften subjectief te
zijn geweest. „De voorzitter van deze
commissie heeft opgemerkt, dat het
voor de beoordelaar voldoende is om
zijn mening te geven, zonder deze
niet de feiten te staven. Ik acht dit
pertinent onjuist", stelde mr. Schuur
mans scherp.
Dr. Lukas Vischer:
Geen oecumenisch
gesprek „op
dubbel spoor"
MUNSTER Dr. Lukas Vischer,
een van degenen die namens de
Wereldraad het concilie hebben bijge
woond. heeft er voor gewaarschuwd,
dat het oecumenisch gesprek niet „op
dubbel spoor" gevoerd gaat worden.
Het mag niet zover komen, dat
sommigen alleen maar met Rome
willen praten en anderen alleen maar
met sommige protestantse kerken. De
studie van de oecumene moet de grote
lijn niet uit het oog verliezen en
gecoördineerd verlopen.
Dr. Vischer zei dit op een bijeen
komst van het Duits comité voor
oecumenische studie, waarin mensen
samenwerken van kerken, die lid zijn
van de Wereldraad. Op deze bijeen
komst werd vooral gesproken over de
uitspraak van het centraal comité van
de Wereldraad, in Enoegoe gedaan,
dat men moet proberen, de „evangeli
sche" orthodoxen, die tot nu toe nog
buiten de Wereldraad staan, meer in
het oecumenisch gesprek te betrek-
ken.
Het comité zal Genève verzoeken, I
om de assemblees van de Wereldraad
voortaan om de tien jaar te houden.
Alleen dan zal een grondige voorbe
reiding mogelijk zijn. Bovendien wor
den de kerken momenteel overvoerd
met grote oecumenische bijeenkom
sten, zo meent het comité. De laatste
assemblee was in 1961 in New Delhi;
de volgende zal in 1968 waarschijnlijk
in Addis Abeba worden gehouden.
Ook andere internationale kerkelijke
organisaties, zoals de Hervormde We
reldbond en de Nyborgconferenties
streven naar minder frekwente ple
naire bijeenkomsten.
Geen bewijs
De gemachtigde kantte zich fel tegen
de negatieve beoordeling zelf. Er wor
den dingen in gesteld, die voor de
beoordeelde ongunstig zijn zonder dat
er enig tastbaar bewijs wordt geleverd.
Mr. Schuurmans liet zich ironisch uit
over de opmerking van generaal Den
Toom, die had gesteld dat de majoor te
pas en te onpas met bijbelteksten
schermde. Voor de commissie had de
generaal later verklaard dat dit op de
vader van de majoor sloeg. Mr.
Schuurmans vroeg zich af wat deze
opmerkingen met de beoordeling te
makeji hebben: de vader van majoor
Van Z. is al achttien jaar dood....
De gemachtigde van minister De Jong,
overste J. Gerritsen, stelde zich lijnrecht
tegenover het standpunt van mr. Schuur
mans, waar het op het werk van de
commissie van bezwaarschriften betrek
king heeft. Het is bepaald niet juist, dat
men zich hier met amateuristisch gedoe
ophoudt De commissie heeft bewezen in
een behoefte te voorzien, zei hij. Mr.
Wittert van Hoogland verklaarde dat de
majoor maar deed waar hij zin in haJ
dat hij moeilijk iets van een ander
nam. De centrale raad doet over drie
weken uitspraak.
UTRECHT Als eerste stad in
ons land zal Utrecht binnenkort
een evangelische universiteitsge
meente kennen, waarvan ieder lid
van de universitaire gemeenschap,
die tevens lid is van één der
kerken, die achter deze gemeente
staan, automatisch lid wordt.
Naar het zich laat aanzien, zullen
vijf kerken in deze universiteitsge
meente participeren, te weten de
doopsgezinde gemeente, de gerefor
meerde kerk, de hervormde, de Lu
therse en de remonstrantse gemeente
van Utrecht. Hun instemming is ech
ter eerst nog nodig.
Utrecht kent reeds enige jaren de
universitaire kapeldiensten in de
Janskerk. Deze groeiden zover uit,
dat de vijf bovengenoemde kerken de
verantwoordelijkheid op zich namen
voor gemeenschappelijke avondmaals
vieringen. Thans heeft de werkgroep
voor deze kapeldiensten samen met de
vijf Utrechtse studentenpredikanten
een concept opgesteld voor een evan
gelische universiteitsgemeente.
DUBBEL
Dit concept werd gisteravond bij de
studenten geïntroduceerd in een fo
rumbijeenkomst, waar enkele honder
den bijeengekomen waren. Prof. dr.
J. M. van der Linde gaf aan het begin
van de bijeenkomst als gewoon lid van
(Van
kerkredactie)
herinnerde aan de geestelijke verzor
ging in ziekenhuizen, leger en vloot.
Niemand verbrandt ook zijn schepen
achter zich. Als een kerk of indivi
dueel persoon meent, dat de trouw
aan Christus' opdracht dit eist, kam
hij de samenwerking altijd verbreken.
Boekenhoek
De taak der missiologie en der Mi
naire methodiek in het tijdperk van
cularisatie en saecularisme. inaugurele
Sesam-Geschiedenis Tweede Wereld
oorlog in foto's en documenten, delen 9
en 10: Oorlog te land, ter zee en in d<
lucht, en Hitiers Groot-Germaanse Rijk.
Uitgaven Bosch en Keuning N.V., Baarn.
(ƒ2,50 per deel).
A:
de.
Groen. Uitgave J. H. Kok NV, Kam]
(16 blz.f 1.75) Remie de vos. door Niex
van Noort. Tekeningen Kack Kramer
Uitgave J. H. Kok NV, Kampen. (89
blz. 2.65).
Ben Hur, door Lewis Wallace. In serie
Heroïca-Bibliotheek. Met 250 illustraties.
Uitgave De Lanteern, Utrecht. (284 blz.
3.95).
Robin Hood, door Norman R. Stinnet.
Bewerking Kees van Ginneken. In serie
Heroïca-Bibliotheek. Met 250 illustraties.
Uitgave De Lanteern, Utrecht. (248 blz.
j 3.95).
Meer overleg met Herv. Zendingsraad
(Van onze kerkredactie)
DE Raad voor de Zending (in de
Her. Kerk) heeft besloten op
haar vergadering, het hoofdbe
stuur van de Gereformeerde Z»n-
dingsbond (van de Gereformeerde
Bond in de Herv. Kerk) voor te
stellen om de synode te vragen
de termijn van de overgangsbepa
lingen opnieuw te verlengen. In
de overgangsbepalingen, dei eind
1965 zouden aflopen wordt de me
deverantwoordelijkheid van de he
le kerk en in het bijzonder van de
Raad voor de Zending voor het
werk van de GZB tot uitdrukking
gebracht.
Men zal tevens de medewerking
van het hoofdbestuur van de GZB
vragen om meer ernst te maken met
het in de overgangsbepalingen voor
geschreven overleg tussen de GZB en
de Raad en om betere informatie van
de Raad over het werk van de GZB.
Deze regelingen zijn te lezen in het
Zendingsblad der Ned. Herv. Kerk. Er
staat het volgende:
Handhaven
„Volgens de kerkorde is de Raad
de Zending belast met de leiding va:
zendingswerk onzer kerk. In de
gangsbepalingen bij de kerkorde staat
echter dat het werk van de Gerefor
meerde Zendingsbond ook zendingswerk
onzer kerk is. In de modaliteit van de
Gereformeerde Bond in onze kerk wordt
de handhaving van een eigen zendingsor
ganisatie en een eigen zendingswerk
noodzakelijk geacht. Soms mag de
ding al anticiperen in een samenwerking
en éénheid die de kerk verder nog
ontbeert. In dit geval doet zij het beslist
niet.
Om de medeverantwoordelijkheid van
de hele kerk en in het bijzonder van de
Raad - voor de Zending voor het werk
van de G.ZB. tot uitdrukking te brengen
schrijven de overgangsbepalingen voor,
dat de Generale Synode vijf leden van
de Raad op voordracht van het hoofdbe
stuur van de G.Z.B. benoemt en dat
tenminste tweemaal per jaar een bespre
king tussen, de Raad en de G.Z.B. moet
plaatsvinden.
Moeten deze overgangsbepalingen
lengd worden? Einde 1965 lopen zij
namelijk af. Na voorafgaand overleg met
het hoofdbestuur van de G Z.B. en het
moderamen van de Generale Synode
besprak de Raad deze zaak. Van een naar
elkaar toegroeien der beide lichamen
sedert 1951 is geen sprake, ondanksjie
goede persoonlijke verhoudingen.
hangt samen met de toestand van onze
kerk, met de positie van de Gerefor
meerde Bondsmodaliteit in haar. Maar
het werk in Azië en Afrika dwingt in
steeds groter mate tot nauwe samenwer
king. Is het wel eerlijk om de positie
de G.Z.B. als hervormde zending te
blijven regelen in enige overgangsbepa
lingen, terwijl we geen uitzicht hebben
op het einde van deze overgangssituatie?
Welke andere mogelijkheid blijft echter
over als wij enerzijds de handhaving van
de G.Z.B. als hervormde zending begeren
en anderzijds zijn opname in de kerkor-
Dialectenoiiderzoek wijst uit:
MEPPEL Nederlandse en
Duitse geleerden zijn deze maand
begonnen met een grootscheeps
onderzoek naar de dialecten, die
in Nederland worden gesproken-
Zij trekken met een geluidswa
gen, waarin een kostbare appa
ratuur is geïnstalleerd, kriskras
door het land en nemen de ver
schillende dialecten op de ge
luidband op. Zij zijn vorige week
Generale synode
Geref. Kerken
te Middelburg
MIDDELBURG/LUNTEREN De ge
nerale synode van de Gereformeerde
Kerken wordt dit jaar bijeengeroepen
door de Gereformeerde Kerk te Middel
burg. Daar wordt dinsdag 11 mei de
synode geopend in de congreszaal van
de nieuwe schouwburg.
De avond ervoor, 10 mei, is de bid
stond in de Hofpleinkerk in Middelburg,
waarin de praeses van de laatst ge
houden generale synode, dr. P. G.
Kunst uit Amsterdam, zal voorgaan. Op
de synodevergadering van 11 mei zal het
moderamen worden gekozen en men zal
voorts de agendastukken verdelen onder
een aantal synodale commissies.
Deze commissies bereiden dan de be
sprekingen voor, die eind_ augustus
in het noorden begonnen en in
middels hebben ze al een 25-tal
banden met gesprekken opgeno
men in verschillende plaatsen in
Groningen, Friesland en Drenthe.
Het onderzoek gebeurt door het Ne
derlandse Dialect Bureau te Amster
dam in samenwerking met het Deut
sche Sprache-Archiv te Munster. Het
staat onder leiding van dr. H. Bluhme
en ir. H. Hopf uit Munster en drs. W.
G. Rensink uit Amsterdam, weten
schappelijk medewerker aan het Ne
derlandse Dialect Bureau.
In totaal wil men voorlopig in Ne
derland een honderdtal gesprekken
opnemen. Meestal worden in een be
paald dorp of stad twee dialect spre
kende personen, een bejaarde en een
jongere, voor de microfoon gehaald.
Daardoor is men in staat na te gaan,
welke veranderingen zich in de loop
der jaren in de dialecten voorgedaan
hebben. Het onderzoek wordt zo gron
dig verricht, dat het gesproken woord
ook zichtbaar wordt gemaakt op een
soort scherm, waardoor kan worden
nagegaan op welke toonhoogte de
ondervraagde heeft gesproken.
Door het onderzoek zijn al enige op
merkelijke dingen aan het licht ge
komen. In sommige plaatsen worden
namelijk de getallen van 1 tot en met
15 in hetzelfde dialect door ouderen
en jongeren verschillend uitgesproken,
terwijl het opvallend is, dat wanneer
ze de dagen van de week moeten op
zeggen, de ouderen steeds beginnen
met de zondag en de jongeren met
maandag.
de toekomstige gemeente een bijzonder
instemmend commentaar.
Blijkens het concept betekent het
behoren tot deze gemeente niet, dat
men ophoudt lid te zijn van de parti
ciperende kerk, waartoe men tevoren
behoorde. Er is een dubbel lidmaat
schap, waarbij het lidmaatschap van
de eigen kerk latent is gedurende de
tijd, dat men tot de universiteitsge
meente behoort. Er wordt op aange
drongen, dat men na de studietijd
weer gewoon lid wordt van een der
participerende kerken.
Uitgangspunt van de evangelische
universiteitsgemeente is Christus en
Zijn opdracht aan Zyn Koninkrijk
gestalte te geven. Als basis heeft men
dezelfde formule als de Wereldraad
van Kerken gekozen.
Deze enkele woorden zijn genoeg
om elkaar te herkennen, aldus prof.
Van der Linde. We moeten geen oude
twistpunten hanteren, 7o zei hij, niet
in de historie gaan graven en geen
voorwaarden stellen vanuit die histo
rie, alvorens samen te komen.
INBRENG
De verschillen zullen echter niet
genegeerd worden. Volgens het con
cept zal de universitaire gemeente
dankbaar moeten respecteren al wat
leeft in de participerende gemeenten.;
In het functioneren van de gemeente
zal de eigensoortige inbreng van de
verschillende kerken gestalte moeten
krijgen. Zo zullen bij voorbeeld zowel I
de kinderdoop, als de doop na de be
lijdenis in praktijk worden gebracht.
Elke kerk krijgt een kans, aldus
prof. Van der Linde, als we elkaar
maar niet op de aan- of afwezigheid
van teksten proberen te vangen, maar
elkaar tonen, welke krachten ons uit
onze verschillende inzichten toevloeien.
Uiteraard zal de universiteitsge
meente ook een kerkeraad kennen.
Daartoe behoren allereerst de studen
tenpredikanten, die in elk opzicht pre
dikant van hun oorspronkelijke keiik
blijven en daardoor ook gesalarieerd
worden.
De raad wordt ingesteld door
participerende kerken en vult zichzelf
aan, de gemeenteleden hierin ken
nende. De gemeente, waartoe de be
trokkene behoort, zal de benoemingen
goed moeten keuren, zodat hij of zij
tevens ambtsdrager is in volle rechten
van zijn of haar kerk.
APOSTOLAAT
Van deze universiteitsgemeente ver
wacht prof. Van der Linde een nieuw
elan voor het apostolaat in de univer
sitaire wereld. De bedoeling is de vie
ring van de liturgie en de viering
de verkondiging (niet: het aanhoren
van een preek) en zo de vorming van
een gemeenschap.
Voor confessionele studentenvereni
gingen als NCSV, VCSB en SSR zag
de hoogleraar een eigen werkterrein
blijven bestaan. Zij hebben bijvoor
beeld geen sacramentsbediening (al
men hen het avondmaal niet
Voorts waarschuwde hij, niet te
hoge oecumenische verwachtingen van
dit experiment te koesteren, door de'
gereformeerde studentenpredikant dr.
J. M. van Minnen te citeren: het zijn
nog maar oecumenische vingeroefe
ningen.
„Hij dan antwoordde: Of Hij een zondaar is weet ik niet; één
ding weet ik, dat ik, die blind was, nu zien kan" (Johannes
9:25).
Het gaat allemaal langs de blindgeborenen heen. Hij heejt
langs de weg gezeten en gebedeld tot Jezus langs kwam. De
Here heeft hem van zijn blindheid genezen. In zijn hart
vreugde, en al het redetwisten van de omstanders deert hem
niet. Ach, hij weet wel waarover het gaat. Het gaat over de
Mens, Die hem het licht in zijn ogen heeft weergegeven. Zijn
hart is echter meer vervuld van hetgeen zich aan hem heejt
voltrokken, dan van zijn Weldoener. Is hij een zondaar? Houdt
hij de sabath niet? Is hij geen profeet? Wat doet het er vooi
hem toe: Of Hij een zondaar is weet ik niet; één ding weet ik,
dat ik, die blind was, nu zien kan.
Het is voor de blindgeborene het voornaamste. Het is vandaag
de dag nog het voornaamste voor de mens, die met weldaden
wordt omringd. Alles wordt zo als vanzelfsprekend aanvaard.
Ik was blind, nu kan ik zien, heerlijk. Wie de Mens is, Die
mij heeft geholpen? Het is voor mij niet belangrijk. Het be
langrijkste is het wonder, dat zich aan mij heeft voltrokken.
Stelt u zich voor. ik was blind, helemaal blind en nu kan tk
mijn ogen gebruiken.
En dan komt de Here tot hem met een vraag, die hem er toe
dwingt zich te bepalen tot Hem, Die de daad verrichtte.
Gelooft gij in de Zoon des mensen? En op dat moment worden
zijn ogen op een andere manier geopend. Hij ontdekt het grote
wonder, en hij kan slechts stamelen: Ja, Heer, ik geloof.
Wij lezen vanavond Mattheüs 15 vers 1 tot 20.
Bisschop Bekkers
AMSTERDAM Het Neder- Het hele mandement is echter door de
de zelf afwijzen? En dit laatste deed delgen verbieden), maar studeren. Wel
Raad omdat het de gespletenheid
kerk zou sanctioneren.
Natuurlijk maakte dit onderwerp vele
tongen los. Het werd een goede discussie
mede door de waardevolle bijdrage van
de zendingsdirectie van de G.ZB. en van
twee Gereformeerde Bondsraadsleden."
moet het volgens prof. Van der Linde
mogelijk zijn. deze studie op de duur
in de universiteitsgemeente
bouwen.
Wat wij gaan doen, is niet iets
nieuws, aldus prof. Van der Linde, die
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Barneveld: H. Harkema te
Zeist; te Amsterdam-W. (vac. G. Lans-
toez.): J. A. V. Boven te 's-Gravenhage-
Loosduinen; te Slóchtéren (toéz.)E. J.
Loor te Heemse.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Blokzijl: J. Jellema, kand.
te Achterveld; te Barneveld (vac. J. W.
Vlaanderen): R. Ypma te Amersfoort.
GEREF. KERKEN (vrRgem.)
roepen te Middelstum: P. Deddens
Bedankt voor Albany 'Free Ref.
Church Austr. J. Stratmg te Alkmaar
en Broek op Langedijk.
CHRIST. GEREF. KERKEN
landse episkopaat beschouwt het
mandement van 1954 als ver
ouderd en achteihaald door nieu
we inzichten en standpunten. Men
kan een verklaring tegemoet
zien, dat de bisschoppen het niet
meer van toepassing op de hui
dige tijd zullen verklaren.
Dit verklaarde bisschop W. M. Bek
kers van 's-Hertogenbosch gister
avond op een bijeenkomst, die geor
ganiseerd was door de stichting Alge
meen dispuut van katholieke studen
ten in de hoofdstad. Hij sprak daar
over het gezag van de kerk.
Over de wijze, waarop het mande
ment zal worden ingetrokken en over
het tijdstip bleek hij geen nadere
mededelingen te kunnen doen. Hij
wees er op, dat versohillende bepalin
gen in de praktijk al niet meer
worden uitgevoerd (bijvoorbeeld het
verbod, om lid te zijn van het NW
op straffe van weigering van de
laatste sacramenten op het sterfbed).
UNIE V. BAPT. GEM.
Aangenomen de benoeming tot d
teur van de Interkerkelijke Stichting
Jeugdzorg te Hoogvliet: R. de Haan.
kand. te Pernis.
Zwitserse kerken
over buitenlandse
arbeidskrachten
BERN De Zwitserse Raad van
Kerken f.eett de gemeenten van de bij
hem aangesloten kerken opgeroepen hun
rust en hun verstand te bewaren. Deze
oproep is gedaan met het oog op de
toene fi
ten.
Reeds meer dan een miljoen of 17
procent van de Zwitserse bevolking
bestaat uit buitenlanders, vooral Italia
nen. De Raad van Kerken neemt stelling
tegen de volksmond, die spreekt van een
„geheime invasie", georganiseerd door
andere staten.
„Wij hebben ze zelf laten komen,
omdat wij ze nodig hebben. Het zou
verkeerd zijn. hen te laten betalen voor
onze gerechtvaardigde of ongerechtvaar
digde vrees", zo wordt in de oproep
gezegd.
In deze samenhang wordt er op gewe
zen. dat het protestantse karakter van
Zwitserland in gevaar komt, daar de
buitenlandse arbeiders grotendeels rooms-
katholiek zijn en de Zwitserse bevolking
nog maar voor 56.3 procent protestant
„Het confessionele probleem, dat deze
situatie de protestanten van ons lar.ö
stelt, is duidelijk", aldus de raad, „maar
mag niet als mo.tief dienen, om de
buitenlandse arbeiders te beroven van
een normaal gezinsleven".
tijd aohterhaald.
De Bossche bisschop zei: „Wij mo
gen niet zeggen, dat onze ouders fout
waren, als wij constateren, dat wat zij
gedaan hebben fout is". De bisschop
pen vermoedden indertijd een bepaai
de ontwikkeling en probeerden daar
aan leiding te geven. De ontwikkeling
in kerk en samenleving is echter heel
anders verlopen.
Sprekend over de godsdienstvrij
heid zei de bisschop, dat een niet-
afkondigen van de concilieverklaring
over de godsdienstvrijheid een schis
ma waard is. Hii was overigens
van overtuigd, dat de verklaring wel
zil worden afgekondigd.
Hij zei dat de konsekwentie
verklaring over de godsdienstvrijheid
is het positief als waardevol erkennec
en respecteren van alle mogelijke
levensovertuigingen, ook die zonder
God. De grote meerderheid van de
bisschappen op het concilie werd
hiertoe bewogen door de niet-rooms
katholieke waarnemers.
Voor de minderheid (ongevee
driehonderd) was het protestantisme
eohter geheel onbekend en da:
was de beslissing voor hen
gewetenskwestie, dat het nietjuist
was. deze zaak door een stemming af
te doen, zo stelde bisschop Bekkers.
Hij verwacht, dat na een jaar van
studie en bezinning op een unanieme
aanvaarding kan worden gehoopt
Vandaag bij v. d. Brink
Gedrapeerd shantunghoedje
KERNEN VAN INGEZONDEN STUKKEN
Bijdragen voor deze tagezonden-stukkenrubrick knnncn door allo lezers
(en lezeressen!) worden geleverd en worden geplaatst buiten verantwoorde
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken
te weigeren en in te korten schrRft n dus zéér kort! Er kan alleen
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en woonplaats.
Anonieme brieven krijgen geen plaatsruimte. Waar nodig kan m een bij
schrift van redactiewege een korte toelichting worden gegeven.
Kwelseholen
Vorige week werd ik getroffen door
een artikel onder de kop „Amerikaanse
kwelseholen". Daarin werd beschreven
hoe men in Amerika sinds 1953 de elite
militairen wil voorbereiden op hun
taak, door hen te harden door folterin
gen tegen eventuele te ondervinden
folteringen! Het spreekt vanzelf dat dit
mij, als moeder van vier zonen, bijzon
der heeft getroffen. Waar gaan we
feitelijk heen? Boeken van de socioloog
Packard doen ons wel inzien, hoe het
levenspatroon er in Amerika ongeveer
uitziet Een algemene tendens daarvan
is ook bij ons te vinden.
Daarnaast leven velen, zonder naas
tenliefde, in een al of niet bewuste
angst voor een kernoorlog. Een oorlog,
waarbij immers „het fort" van onze
veiligheid, van ons leven, onze status en
alles wat we hebben opgebouwd, als
een kaartenhuis in elkaar zal storten.
Mogelijk zal juist deze angst ons als een
tegengif behoeden. Maar toch! Als we
denken aan het opnieuw opkomend
fascisme (ongestraft!) en we zien wat
in Amerika meent met zijn militai-
te moeten doen. is er dan geen
reden ons daarvoor ongerust te maken?
Want wat voor mensen kweekt men en
wie heeft de leiding van dergelijke
kwelseholen? Welke sadisten krijgen
hier wellicht hun kans? En als
verontmenselijkt, zal
immoreel. Mais c'est la in staat zijn haar toekomst te bepalen".
Tot zover de citaten.
Dit zou bijna letterlijk van het
grootste deel der Bantoes kunnen ge
zegd worden. Maar zolang Indonesië het
woord voerde in de UNO heb ik ten
opzichte van Zuid-Afrika van deze
gedachte nooit iets vernomen.
Dr. F. C. Dominicus
vernietigend
vie! Laten we daar angst voor hebben.
Er iets tegen doen en gemeenschappe
lijk protesteren tegen het onmenselijke,
waar en hoe zich dat openbaart. Waar
schijnlijk wordt de angst
atoomoorlog dan overbodig,
beestachtige en onmenselij]
Bevolkingsexplosie (3)
Waar het
in welke
ook wordt getolereerd, ook bij de den HAAG
Amerikaanse militairen, daar kunnen
we met recht vrezen. Want in zo'n
wereld heeft niet de menselijkheid, het
gezond vorstand of het geloof het laatste
woord, maar is de laatste daad aan de
machten uit de onderwereld, waartegen dag. Waarom toch? Laat i
we ons dan niet op de juiste wijze „in de binnenkamer" beslis
hebben verzet. Wat in Vietnam gebeurt gehuwd paar heeft in dezen zijn eigen
met de Amerikaanse militairen onttrekt verantwoordelijkheid. Ook al dat ge-
zich aan onze precieze waarneming. Wat
Amerika als gevolg daarvan met zijn
militairen ter training meent te moeten
doen. onttrekt zich evenzeer
invloed. Maar ik meen, dat ee
op zijn plaats is, op grond
rechten van de mens.
DEN HAAG Cora Terpstra-Luiten
precieze waarneming. Wat praat over preservatieven acht ik
~""i juist. Mijns inziens is de onthouding,
indien nodig het enige middel dat
toegepast mag worden. Het is des te
pro\est waardevoller daar er ook het element
/an de van een offer te brengen inhaerent aan
D. v .Steenis
Met twee maten
nieuwe ambassadeur van Indonesië
niet geschikt is
Bevolkingsexplosie (S)
Uit onder meer het feit dat er in het
Soedjarwo Tjondrone- hoogontwikkelde westen ruime werkge-
en: „Mijn legenheid is -meent de inzender van
Soekarno Bevolkingsexplosie 4 te mogen conclu-
onontwikkelde bevolking deren dat er geen mensen teveel zijn.
democratisch Iedereen kan
dan juist niet bestuur". Hij vindt dit blijkbaar alleen verdienen. Maar het gaat hier niet
waarheid t.o.v. Indonesië en dieren die alleen
vandaag of morgen iemand opstaan, die ----- - -
er een sadistisch genoegen in heeft, West-Irian. Over de Papoea s zegt de nodig hebben
zelfs ten koste van „het eigen fort", de ambassadeur:
wereld naar de ondergang te helpen? geen
Gezien de tweede wereldoorlog is dit
toch niet denkbeeldig?
Trouwens, in onze eigen kleine sa
menleving ondervinden
dat de één leeft ten koste
„Er zal waarschijnlijk
volksstemming gehouden worden.
De gedachte daaraan zou slechts aanlei
ding geven tot onderling getwist op het Kunnen Komen, xjic muei ue mena
eiland. Er zouden politieke groepen kunnen vinden in zijn eigen omgeving,
ontstaan, die de ontwikkeling tegenhou- Wie het twijfelachtige genoegen heeft
goed voedsel
te kunnen gedijen,
mensen die behalve voedsel,
zuivere lucht moeten hebben en de
ongerepte natuur om er tot rust te
de ander, den. De bevolking zal in 1969 nog niet Vlaardingen te
se ervaring dat deze eerste levensbe
hoeften voor hoe langer hoe meer,
mensen onbereikbaar zullen worden.
En dat terwijl de door dc inzender zo
verguisde geboortenbeperking reeds op
ruime schaal toegepast wordt. Men moet
er niet aan denken hoe smerig lucht en
water zullen zijn in het eivolle Neder
land van het jaar 2000. Want al die
miljoenen die er in ons land bij zullen
komen zullen hoofdzakeljk in de indus
trie hun brood moeten gaan verdienen.
En wat te denken van de wijze waarop
wij ons leefklimaat vergiftigen met
allerlei chemische middelen van deze
tijd? Op deze wijze kunnen wij niet
eindeloos blijven voortgaan. Wij zijn op
weg via de natuur (gewassen) onszelf te
vergiftigen. Kort en goed, de toeneming
der wereldbevolking moet, hoe dan ook,
worden. God heeft de mens
niets zijn verstand gegeven.
VLAARDINGEN J. de Groot-van Noord
Eén Duitsland?
Ook Nederland heeft gevochten voor
een vrije wereld en dus ook voor een
vrij Duitsland. Nederland is tegen een
geketend Duitsland. Het is een schande
daar te moeten leven „aan weerszijden
van het ijzeren gordijn". Een vreedza
me oplossing is mogelijk.
ROTTERDAM P. van Wijk
Predikant kwijt
Het is toch niet in overeenstemming
met de geest van uw courant stukjes op
te nemen in het Zondagsblad zoals jl.
zaterdag, ggtiteld: Zo raakt men zijn
predikant kwijt? Als men weet hoezeer
een predikant mikpunt van kritiek kan
zijn, hoevele uren predikanten soms
weet uit dagelij k- maken ten behoeve van hun gemeenten,
boterham
dan is er eerder aanleiding hun in onze
gebeden te gedenken dan dergelijke
stukjes over hen te schrijven.
NOORDWIJK-BINNEN W. Groenendijk
Predikant kwijt (2)
Het stukje „Zo raakt men zijn predi
kant kwijt" in het laatste zondagsblad
heeft me erg bezeerd. Het viel me er"
tegen zoiets in het blad aan te treffen.
DORDRECHT W. v. Oene Zwankliuizen
Predikant kwijt (3)
Wat u als bladvulling plaatste in
krant van zaterdag over het kwijtraken
van een predikant heeft me geschokt: ik
had zoiets in onze krant niet verwacht.
U nam het over van het Züidafrikaanse
blad De Trooster. Welnu, naar mijn
mening moet uw blad, waarvoor overi
gens alle waardering, heb beslist van
die trooster niet hebben. Mogelijk was
het als humor bedoeld; in mijn ogen
was het zonder meer spotternij. Mij
bewust zijnde van uw verantwoordelij
ke taak, wil ik u ten slotte sterkte en
Gods zegen toewensen op uw werk.
WIJK en AALBURG P. Klop
(Het door de lezers bedoelde stuk
beoogde door dc feiten zeer scherp te
stellen, zoie(als een schokeffect teweeg
te brengen in verband met de vaak
onjuiste wijze waarop gemeenten hun
predikanten kunnen bejegenen. De be
doeling was bepaald goed, dat moet men
van ons aannemen. Daarentegen verhe
len we ons niet dat deze Wijze van
schrijven ook wrevel kan opwekken.
Bovenstaande reacties bewijzen het
maar weer. Red.)
