HISWA
Vakantieparadi js
Opmars polyester
duurt voort
B ungalowtent
weer meer ,in'
Ditmaal zonder
ANWB
en caravans
Nieuwtjes
kampeerders
Voor 600 gulden
al complete
uitrusting
voor heel gezin
Waar moeten
76.000 boten
en:
Zelf bouwen
DONDERDAG 11 MAART 19öo
ESTEUROPA's grootste watersportten
toonstelling HISWA opent morgen
weer haar poorten in de Amsterdamse RAI.
Tien dagen lang zal deze reuze-expositie
open zijn voor de te verwachten tienduizen
den bezoekers. Watersporters en kampeer
ders, die in de enorme hallen van liet ten
toonstellingsgebouw een boten- en tenten-
schouw te zien zullen krijgen, die tot ver
over de grenzen bekendheid heeft.
Ditmaal wordt het een schouw zonder
medewerking van de ANWB, die drie jaar
lang met haar Goed Kamp deelnam aan de
expositie. Door ruimtegebrek en onenigheid
tussen de bond en de HISWA over de aan de
standhouders te stellen eisen, heeft zij zich
nu teruggetrokken. Wat niet betekent, dat
het kampeergedeelte er minder aantrekke
lijk door is geworden. Ook nu beslaan de
tenten en andere kampeerbenodigdheden
bijna een vijfde deel van de ruim 20.000 m2
tentoonstellingsruimte. De liefhebber zal er
alles vinden, wat hij wensen kan. Alleen:
de caravans zijn er dit jaar niet bij. Door
gebrek aan ruimte zijn die in januari apart
geëxposeerd.
Trotse blikvanger op de expositie: een
25 tons luxueus uitgevoerd motorjacht, dat
190.000 gulden moet kosten. Voor de
meesten zal het slechts een bezienswaar
digheid zijn. Veel kopers zullen er zich niet
voor aanmelden, hoewel men uit ervaring
weet, dat ook voor de duurste jachten be
langstelling bestaat. De exposanten blijken
steeds weer uitstekende zaken te doen
waarvoor zij de peperdure vierkante me
ters expositieruimte graag betalen.
Overigens wil HISWA zeker niet een
beurs zijn alleen voor de bezoeker met de
welgevulde portemonnaie. Ook voor de be
scheiden beurs staan er weer vele attracties,
al zal men wel ondervinden, dat het doen
van een keus geen gemakkelijke zaak is.
Er is een grote variëteit: van de kleine
polyester jol of het zakformaat-sheltertje
tot de kostbare duur opgetuigde jachten en
kastelen van bungalowtenten toe. Het is de
ze verscheidenheid, deze cumulatie van
produkten, die voor de aspirant-koper wel
licht verwarrend werkt en hem door de
masten en folders het schip niet meer doen
zien. Om een indruk te krijgen van wat er
allemaal wordt gepresenteerd zal men dan
ook verscheidene middagen of avonden no
dig hebben. Maar dit zij een troost het
is gezellig ronddolen in het jaarlijkse va
kantieparadijs!
Verscheidene der gedemonstreerde
bootjes zijn voor verschillende doel
einden te gebruiken, zoals deze
aluminium Combi. Deze kan dienst
doen als roeiboot en als motorboot
doen als roeiboot en als motorboot,
maar ook als zeilboot (waarvoor een
zwaardkastje wordt ingebouwd).
Het gewicht bedraagt slechts 70 kg
en het onderhoud is vrijwel nihil.
Opblaasboot
Zoals de watersporter veel
plezier kan beleven van een
tent, zo kan omgekeerd de kam
peerder veel genoegen hebben
aan een kleine boot. Op de ex
positie staan verscheidene typen
opblaasbare bootjes, in prijzen
zeer verschillend. Er zijn er bij
van f 120 maar ook van 1500
en meer. Enkele modellen zijn
ingericht voor het bevestigen
van een buitenboordmotortje.
Zo'n motortje kost 400 tot 700
gulden en behoeft niet meer dan
15 kg te wegen, zodat het in een
aanhangwagentje bij de andere
bagage kan worden meegeno-
Een van de merkwaardigste boten op de expositie is de Weekender
een bungalow op het water. De weekender heeft zes slaapplaatsen, een
toilet en verder alle mogelijkheden om in te wonen. Het is ook mogelijk
de boot over land te vervoeren: men kan namelijk de zijstukken af
nemen zodat de breedte niet groter is dan 2.40 meter. Totale lengte
9.63 meter, breedte 3,30 meter.
Een van de snellere motorjachten: de kajuitvleugelboot Aquavite, ge
heel van aluminium gemaakt. Het vaartuig, dat 8 zitplaatsen telt, kan
een snelheid van 55 km per uur bereiken.
Een elektrische 10 liter-koelkast
<6 Volt), die is uitgerust met een
regelbaar tropen-aggregaat. Dit
apparaat zorgt ervoor, dat de
koelkast ook bij grote hitte (40
graden C en hoger) goed blijft
functioneren.
Een koffiemolen in zakformaat:
11 cm hoog, 7 cm breed met een
gewicht van slechts 320 gram. De
molen heeft verschillende stan
den, waarmee de bonen tamelijk
grof, maar ook stoffljn kunnen
worden gemalen.
Plastic ramen in het dak van een
grote stationaire tent. Al lang
worden plastic ramen gemaakt
In de luifelzijstukken, maar
thans is het ook aangebracht in
het dak van verscheidene tentty
pen van het Franse merk Caba-
Een strijkplankje van ca. 50 cm
lengte, dat door middel van
uitklapbare pootjes op de kamp
tafel kan worden gezet. Nu er
steeds meer langdurig en statio
nair wordt gekampeerd, is zo'n
strijkplankje heel bruikbaar.
Een nieuwe kaarslantaarn. Ter
wijl de butaangaslamp voor ver
woede lezers onder de kampeer
ders onvervangbaar is, blijft er
toch een grote vraag naar kaars
lantaarns voor hel rustig babbe
len vóór de tent. Deze lantaarn,
werkend op een grote blokkaars.
zal bij de wat meer romantisch
aangelegde kampeerders zeker in
de smaak vallen.
Trainingspakken van warme, syn
thetische vezel: nylon buitenkant
en dacron wattéring. Vooral van
nut voor kampeerders in het
voor- en naseizoen.
Kamperen duur?
Een lilliputter onder de motorvaartuigen: de polyester Kencal, die met
een lengte van 2,50 m, een breedte van 1,37, een diepgang van 15 cm en
een gewicht van 40 kg vier personen kan vervoeren. Inclusief de 9 pk
motor kan het bootje op het dak van de auto worden meegenomen.
De prijs: 980,
Meer polyester. Dat is de algemene
tendens in de schepensector. Een
tendens, die er eigenlijk al jaren is.
Het polyester blijkt steeds meer ter
rein te winnen, al is het traditionele
hout zeker nog niet verdwenen. Vrij
wel unaniem zijn scheepsbouwers
van mening, dat kunststoffen nog
veel meer mogelijkheden bieden
voor de bouw van jachten. Elk jaar
worden nieuwe polyesters uitgevon
den en men acht het niet onwaar
schijnlijk dat de toekomst (die mis
schien niet eens zo ver ligt) verras
sende nieuwigheden op dit gebied
zal opleveren.
Lichtmetaal (aluminiumlegerin-
gen). waarvan men voor de komst
van de polyesters veel verwachtte,
wordt weer iets meer toegepast dan
lange tijd het geval is geweest,
vooral voor dekhuizen en andere
opbouwen van grotere jachten, maar
ook voor kleine tot middelgrote bo
ten. Zo zijn op de expositie enkele
aluminium motorboten en -jachten en
ook een zeegaand zeiljacht van dit
materiaal te zien.
Staal blijft vooral in de Neder
landse jachtbouw, die een waai
meesterschap in de verwerking van
dit metaal bezit een belangrijk
materiaal. Opvallend is. dat het voor
zeer kleine boten wordt toegepast en
zelfs voor betrekkelijk kleine (8 tot
9 meter lange) zeer snelle motor
kruisers, waarbij men het wegens
hun zwaarte niet zou verwachten.
Klassen
In de categorie zeilvaartuigen wor
den verschillende boten van de in
Nederland bestaande eenheidsklassen
getoond. Nieuws zal de bezoeker hier
niet zien: nieuwe (internationale)
klassen zijn op zijn vroegst eerst het
volgend jaar te verwachten.
Wat de klasseloze open toerzeil-
boot betreft: de belangstelling hier
voor blijkt tanende te zijn. Er zijn
dan ook maar enkele hiervan geëx
poseerd. o.m. twee katamarans. Heel
anders is het gesteld met 'het kleine
al of niet trailbare zeilkruiser-
tje. Ook dit jaar weer zijn er enkele
nieuwe typen bijgekomen.
Algemene tendens In deze catego
rie: een grotere geschiktheid voor
wat ruwer water en steeds kleinere
afmetingen. Het kleinste bootje van
deze groep, dat is te zien, is slechts
4,5 meter lang (even lang als een
Finnjol), maar heeft toch twee vaste
slaapplaatsen.
Ook bij de grotere kajuitjaehtjes
en jachten valt op hoe men van jaar
op jaar meer met de ruimte binnen
in het schip weet te woekeren,
terwijl daarbij een duidelijke trend
naar meer „privacy" (bijv. een dubbe
le kajuit bij scheepjes waarbij men
zoiets nog maar een paar jaar terug
niet mogelijk achtte) aan de dag
treedt.
De groep motorvaartuigen geeft
een juiste weerspiegeling van de
sterk stijgende (sterker dan voor het
zeilen) belangstelling voor deze lief
hebberij: het aantal geëxposeerde
exemplaren is opnieuw gestegen. Bij
de motorboten en -jachten zijn twee
trends duidelijk constateerbaar. Dc
ene voert naar de simpele, robuuste,
langzame open of kajuitboot, waar
bij men opvallend veel naar het
vlettyipe grijpt en de andere naar de
snelle open of kajuitmotorboot met
buitenboord- of ingebouwde motor.
Ook hier een streven naar meer
geschiktheid voor ruwer water en
naar meer „privacy".
Wat de motor-zeilvaartuigen be
treft: de op de expositie getoonde
vaartuigen van dit type behoren tot
de middelgrote jachten.
76.000 jachten
De bezoeker zal in al deze catego
rieën een rijke verscheidenheid aan
modellen treffen. Een interessante
schouw van het technisch kunnen
van Nederlandse scheepsbouwers, die
van wereldnaam is. Zij zullen dat
staat nu al vast stromen bezoekers
trekken. De watersport krijgt steeds
meer enthousiaste beoefenaars, ge
tuige alleen al het stijgende aantal
jachten in Nederland: op het ogen
blik ruim 76.000.
In de enorme hallen staan de
honderden jachten grote en
kleine keurig in rijen opge
steld, klaar om de bezoekers te
ontvangen.
Hoe duur is een kampeeruit
rusting? De standhouders kunnen
het de bezoeker precies voorre
kenen. Voor de hand ligt echter,
dat veel afhangt van de wijze
waarop men wenst te kamperen.
Voor een gezin met twee kinderen,
dat het heel eenvoudig wil doen, kan
men voor een kleine zeshonderd
gulden al een complete uitrusting
kopen. Daarbij zijn dan twee tenten
inbegrepen: één voor de ouders en
één voor de kinderen beide tenten
van eenvoudige afmetingen. Ook de
noodzakelijke attributen als slaap
zakken, bedden (schuimplastic),
keuken-meubilair en -uitrusting
kortom: alles wat men op een kam-
peertocht nodig heeft voor de huis
houding.-
Duurder kan het natuurlijk ook.
Wil men per se een bungalowtent dan
betaalt men daar alleen al gauw een
vierhonderd gulden voor. En ook de
andere attributen kan men uiteraard
in een luxere uitvoering krijgen.
Aanhangwagen
Een probleem is dikwijls het
transport van de (toch wel omvang
rijke) uitrusting. Deze neemt nogal
wat ruimte in beslag en weegt
meestal meer dan 100 kg zodat het
een vrij onhandelbaar geheel vormt
op het imperiaal. Daarom zal men
er goed aan doen de hele zaak in een
tweewielig aanhangwagentje te ber
gen, waartoe de auto moet worden
uitgerust met een trekhaak.
Aan te bevelen is. dat voor kinde
ren en ouders aparte tenten worden
aangeschaft, ook als men een bunga
lowtent wil. De kinderen zullen het
„echter" vinden in hun eigen tent te
slapen en bovendien zal de moeder
des „huizes" gemakkelijker orde op
zaken kunnen houden in de tent.
Na een uurtje oefenen merkt nie-
fnand meer wat van het aanhangwa
gentje. Voordeel is ook, dat het
uurgemiddelde van de auto aanzien
lijk hoger komt te liggen dan wan
neer men alles op het imperiaal zou
In de tentensector lijkt de bun
galowtent het pleit te hebben
gewonnen. Er staan er meer dan
vorige jaren. De kampeerder
blijkt er de voorkeur aan te geven
boven de combinatietent, de tent
dus met luifel. De reden ligt voor
de hand: de bungalow biedt bij
gelijkblijvend bodemoppervlak
aanzienlijk meer bewoonbare
ruimte dan de combinatietent.
Veel belangstelling is er voor de
grote standaardbungalow, die tegen
woordig bijna overal met een losse
keuken en al of niet losse luifelstuk-
ken is uitgerust. Als trektent is hij
niet geschikt het opzetten en
afbreken vergt té veel tijd, maar als
min of meer permanente vakantie
verblijfplaats is hij ideaal.
Naast dat standaardtype komt de
laatste jaren zij het wat weifelend
ook de lichtere en kleinere bunga
lowtent er steeds meer in. Gewichts
besparing bereikt men hier door
lichtere frames en doek, terwijl door
ingenieuze constructies ook het volu
me aanzienlijk geringer is dan de
grote tent.
Week-end-tent
Maar niet alleen verkleining van
het gewicht wordt nagestreefd. Als
gevolg van een duidelijke tendens
naar langdurig stationair kamperen
zoekt een gedeelte van de fabrikan
ten naar tenten, die men ergens drie
tot vijf maanden neerzet en die men
in die periode voor een deel uitslui
tend in de weekenden bewoont.
Hiervoor ontstaat een grote, geheel
stationair bedoelde tent, die door
verscheidene grote bedrijven op de
expositie wordt gedemonstreerd.
Het zal moeten worden afgewacht
hoe dit stationair kamperen zich
ontwikkelt. Maatregelen van terrein-
exploitanten in verband met de gras
mat op hun terreinen zijn niet
ondenkbaar.
Bij de kleinere tenten vallen ver
scheidene exemplaren op, die on
danks hun afmetingen toch enkele
eigenschappen van de bungalow heb
ben meegekregen, zoals de steile
wand en de stahoogte. Een voorbeeld
hiervan is de Andorra-tent.
Een andere ontwikkeling: het in
voeren van de asymmetrische bunga
lowtent. waarvan het woongedeelte
een grotere breedte heeft dan het
slaapgedeelte.
Een probleem voor de water
sporters en dit vraagstuk
wordt elk jaar groter is de
vraag waar een ligplaats te vin
den voor hun jacht. Met een
pleziervaartuigenvloot van 76.000
boten (elk jaar stijgend met 20
procent) zal het steeds moeilij
ker worden voldoende accommo
datie te scheppen.
Natuurlijk, er bestaan veel plan
nen voor nieuwe jachthavens (het
bureau voor watertoerisme noteerde
er 40 in 1962, 50 in 1963 en 90 in
1964) maar de uitvoering blijft daar
bij ver achter (12 in 1962, 14 in 1963
en 13 in 1964 gereedgekomen jacht
havens).,
In de'jaren 1960 tot en met 1964
droeg het Rijk met 3.1 miljoen
gulden bij tot de aanleg van 22
jachthavens. Naast de door het Rijk
gesubsidieerde projecten (liggend in
de recratiegebieden) zijn er dan nog
talloze, meestal kleinere werken, die
met subsidies van provincies en ge
meenten dan wel geheel op kosten
van verenigingen, stichtingen of par
ticulieren tot stand worden gebracht.
Deze subsidiepolitiek leidt er echter
toe, dat er wel heel sterk een accent
komt te ilggen op de nieuwe water
sportgebieden, waardoor andere, ook
belangrijke, watersportstreken een
beetje in de verdrukking komen.
Het ligplaatsen-tekort is het
grootst op de Zuidhollandse en
Utrechtse plassen, op enkele Friese
meren en in en rond grote steden.
Verwacht wordt echter dat het ont
staan van nieuwe watersportgebie
den, zoals het IJ-meer bij Amster
dam en de grote Delta-meren in de
toekomst een belangrijke afvloeiing
van de drukke plassen zullen be
werkstelligen.
Ook de toenemende belangstelling
voor boten, die op een aanhangwagen
achter een personenauto kunnen
worden vervoerd, wijst er op, dat
men steeds meer bereid is het voor
zijn vaargenot verder van 'huis te zoe-
Is de watersport voor de man met
de smalle beurs onbereikbaar? Met
de aanschaf van een volledige uitrus
ting is inderdaad een flink bedrag
gemoeid: ten minste ƒ1250 voor een
zeilscheepje ter grootte van een
Vaurien.
De weinig bemiddelde adspirant-zeiler
of motorbootvaarder kan zich echter tot
soms wel circa 45 pet. van dat bedrag
besparen door zelf zijn boot te bouwen.
Een kleine zeil- of motorboot heeft
men dan al vanaf een bedrag, dat de
prijs van een tv-toestel of van een
bromfiets nauwelijks te boven gaat.
Verscheidene werven, waaronder ex
posanten op de Hiswa houden met deze
arnateurbouw rekening en brengen
bouwpakketten of kale rompen op de
RH» markt" Hoever deze ontwikkeling al is
voortgeschreden wordt wel aangetoond
door het niet minder dan 16 meter
lange zeewedstrijdjacht van gewapend
polyester, dat in kale romp kan worden
geleverd.
Naast het gebruik maken van bouw
pakketten komt het verder meer en
meer voor, dat een adspirant-eigenaar
volstaat met het laten bouwen van het
casco van zijn droomschip om dit dan
2eIf ,te voltooien. Ook dat betekent een
3^aS»rowe8®Hli8wl aanzienlijke kostenbesparing.
