Wereld vraagt van kerk
waarachtigheid
Doel PBO is ook langs
andere weg bereikbaar
Commissariaat van
werknemers maar
schijn - democratie
WAT IS
BUISMAN
Een woord voor vandaal
Nog geen oplossing va
probleem-Miiidszenty
ZATERDAG 6 MAART
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Mr. J. Meynen,
president-directeur van de Alge
mene Kunstzijde Unie nv, acht de
introductie van werknemerscom
missarissen verwerpelijk en hij is
van mening dat invoering van het
enquête-recht voor werknemers,
mede door de preventieve werking,
een sterkere waarborg voor een
goed bestuur bij een onderneming
is dan „de schijn-democratie van
het werknemerscommissariaat".
De pre
ichrijft
gevers), dat geheel gevuld is niet reacties
uit de kring van deze werkgeversorgani
satie op het rapport van de Staatscom
missie-Verdam over de vraagstukken van
het ondernemingsrecht. De door de
kleinst mogelijke meerderheid van deze
commissie gedane voorstellen betreflende
het commissariaat acht mr. Meynen een
stap terug.
„VERTONING"
Dit geldt zowel voor de gewenste
overheveling van bevoegdheden der aan
deelhoudersvergadering naar de raad van
commissarissen als voor het introduceren
van werknemerscommissarissen. „Het
verlenen van stemrecht om
veronderstelde geldingsbehoefte
werknemers tegemoet te komen, leidt
slechts tot een hen onwaardige verto
ning", aldus de A.K.U.-president, die ook
niet gelooft in het overbruggen van de
antithese tussen werknemers en leiding
door „deze in de raad van commissaris
sen te incorporeren". Naar zijn mening
zal een werknemerscommissaris „zich óf
achter het belang van de onderneming in
zijn geheel stellen en dan het gevaar
lopen het vertrouwen van zijn kiezers te
verliezen óf zich op het standpunt van de
antithese blijven plaatsen en dan een
oppositie uitoefenen die de besluitvaar
digheid vermindert maar geen positieve
invloed heeft". Men kan, zo schrijft mr.
Meynen verder, niet zonder meer de ons
in het staatsbestel vertrouwde democrati
sche instellingen binnen het raam van de
onderneming invoeren. „Wat in politicis
voortreffelijk werkt kan voor een onder
neming desastreus zijn".
GEEN INTERESSE
Ook de heer J. J. Rippen (o.m.
bekend door zijn aandeel in de door
„Patrimonium" uitgegeven studie
Antwoord aan deze tijd") verzet zich
scherp tegen introductie van de werk
nemerscommissaris. „Medezeggen
schap levert geen emancipatie en ook
geen gevoel van bevrijding bij de
arbeiders op. Ook een arbeiderscom
missaris wordt voor hun gevoel
slechts een nieuwe manager.
Zelfs bij de vakverenigingen is de
afstand tussen leiding en leden zo ern
stig, dat alle drie grote organisaties een
rapport over dit probleem hebben ge
maakt. Slechts 40 procent is georgani
seerd en daarvan leeft nog maar 1/10
deel mee, zodat ten slotte maar 4 procent
der arbeiders zich zelfs voor hun eigen
problemen interesseren, laat staan v<
de zaken der onderneming, waarover
niet kunnen oordelen", aldus de heer
Rippen, die ook het enquêterecht vooi
werknemers afwijst omdat dit „de vak
verenigingen een te groot pressiemiddel
zou verschaffen". Volgens de heer Rip
pen betekenen de door de commissaris-
Verdam aanbevolen middelen een omke
ring van het eigendomsrecht.
Drs. H. J. Bonda (bekend o.m. door
zijn boekje „Volkskracht in gevaar")
verklaart zich eveneens tegen medezeg
genschap via een werknemersrepresen
tant in de raad van commissarissen.
Gelijkberechtiging van arbeid, leiding en
kapitaal acht hij een dodelijk gevaar,
omdat zij het beheersrecht aantast.
BESCHEIDEN
In „De Werkgever" zijn echter niet
alleen tegenstanders aan het woord.
Prof. mr. P. Borst, adviseur van de
Federatie van werkgeversorganisaties
in het boekdrukkersbedrijf, noemt het
voorstel van de commissie-Verdam
aan de bescheiden kant, indien men
het vergelijkt met het vennootschaps
recht in West-Duitsland, op grond
waarvan een-derde of de helft van de
R.k. theoloog kraakt harde noten
UTRECHT „Weinig dingen
schaden de geloofwaardigheid van
de kerk in de ogen van de wereld
zo erg, als vergissingen, die niet
worden toegegeven, maar verzwe
gen of verdoezeld." Dit is een van
de uitspraken, die de Duitse theo
loog prof. dr. Hans Küng, een van
de leidinggevende figuren in de
rooms-katholieke theologie, gis
termiddag deed in Esplanade.
Ter gelegenheid van het verschijnen
van het nieuwe internationale rooms-
katholieke theologische tijdschrift Con
cilium hield hij een rede over „De
waarachtigheid van de kerk in de mo
derne wereld".
De twintigste eeuw is de eeuw
het pathos der waarachtigheid, aldus
Küng. Niet alleen in architectuur, beeld
houwkunst, schilderkunst, toneel, film
literatuur, maar ook in de psychologie,
de sociologie en de filosofie wordt al
les verworpen, wat maar enigszins de
indruk wekt onecht of onoprecht te zijn.
De deugd van de waarachtigheid heeft
in de Rooms-Katholieke Kerk echter tot
dusver ontbroken, aldus Küng. Van de
raad van commissarissen door de
werknemers wordt benoemd.
Maar niet de gezindheid, doch het
compromis heerst daar. Prof. Borst
meent dan ook, dat één arbeiderscommis
saris in Nederland waarschijnlijk meer
waard zal zijn dan drie of vijf in
Duitsland. Ook drs. A. W. Overwater,
directeur van de Verenigde Mengvoeder
fabrieken, heeft geen bezwaar tegen de
werknemerscommissaris, mits deze geen
belangenvertegenwoordiger wordt.
Convent chr.-soc. organisaties
LUNTEREN De publiek- Acffldcicllt OOI betrekltelijkhe]d de v„schm,„ ,u
rechtelijke bedrijfsorganisatie 1 S?'l.^è^oorSr
niet geworden, wat men er aan- ^11(1616 V01H1611 functionerende vakraad of
vankelijk van gehoopt heeft. Eer- w»n
m onze soc.-econ. redactie)
,Wij zijn alleen
maar slim
kardinale deugden hebben wij al
leen de slimheid met vrucht beoefend.
Trouwens ook over de kuisheid raakten
•ij niet uitgepraat.
Waaorm gaat het, zoals de moraal
theologie wil, in het „Gij zult niet echt
breken" om een zware zonde, en in het
„Gij zult geen vals getuigenis spreken"
uitsluitend om de liefde?
Het kostte de Duitse theoloog niet veel
moeite, om met een reeks voorbeelden
aan te tonen, dat men het belang van
de waarachtigheid in de loop der eeu-
en nog al eens onderschat.
TRUCJES
Wat moet er allemaal niet gebeuren
voordat een rooms-katholiek theoloog
toegeeft, dat de een of andere „onfeilba
re" uitspraak in een pauselijke encycliek,
of een conciliedecreet tooh echt onjuist of
fout is?
Men probeert liever met geraffineerde
trucjes om de zaak heen te praten. Als
dan ten langen leste met veel n
lisschiens ergens in de buurt vai
toegeven van een fout kwam, was
voor de wereld al lang te laat, omdat de
kwestie inmiddels al niet meer actueel
In dit verband noemde Küng onder
andere het feit, dat Galüeï pas in 1822
van de'index werd gehaald. (Hij stierf in
1642).
Dit alles is volgens prof. Küng
gevolg van enerzijds het kerkbegrip (de
onfeilbare kerk die niet zozeer tot de
Heilige Geest bidt, maar er zich mee
identificeert) en anderzijds door een
vestingsmentaliteit (de deur dicht houden
i niets toegeven aan de belegeraars)
JOHANNES XXIII
Met paus Johannes XXIII is onze
kerk pas in de twintigste eeuw geko
men, omdat hij de eerste paus is
geweest, die niet bang was, om waar
achtig te zijn en eerlijk fouten te
bekennen, aldus Küng, al gaf hij toe,
dat de impulsen hun oorsprong von
den buiten de kerk.
De wereld verwacht ook van het
concilie, dat het de kerk weer geloof
waardig maakt. Zij interesseert zich
lijk is dit de afgelopen dagen ge
steld op de conferentie van het
Convent van Chr.-Soc. Organisa
ties, die in „De Blije Werelt" werd
gehouden. De drie referenten op
perden allen mogelijkheden voor
een toekomstige ontwikkeling van
de bedrijfsorganisatie, waarbij
minder angstvallig werd vastge
houden aan de PBO dan in het ver
leden wel het geval is geweest.
Drs. R. Zijlstra, voorzitter van de
Ned. Chr. Boeren- en Tuindersbond,
merkte op, dat er weliswaar in 15
jaar 56 schappen zijn opgericht maar
het merendeel geldt de landbouw. Hij
zette een vraagteken achter het nut
van organen als een produktschap
voor tuinbouwzaden, een bedrijfschap
voor handel in tuinbouwzaden, een
produktschap voor landbouwzaaiza-
den en een produktschap voor granen,
zaden en peulvruchten.
Hij toonde zich dankbaar voor het
bestaan van het landbouwschap, echter
niet om het publiekrechtelijk karakter
van dit orgaan, maar om de vorm van
samenwerking en de geest van saamho
righeid. Hij betreurde het dat het land
bouwschap ook deelt in de algemene
malaise waarmee op het ogenblik de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie te
maken heeft. De kritiek, de aarzeling en
het scepticisme vreten ook aan het
landbouwschap.
Onaantastbaar noemde de heer Zijlstra,
zeker voor het Convent, dat werkgevers
en werknemers gezamenlijk de wil en de
opdracht hebben te bouwen aan een
maatschappij, waarin vrede en gerechtig
heid wonen. Hij memoreerde, dat uit
deze overtuiging de wet op de PBO is
geboren. Uit deze overtuiging zullen ook
in de toekomst nieuwe of gewijzigde
vormen van samenwerking moeten groei-
ONMOGELIJK
Dr. W. Albeda, secretaris van het
CNV, geloofde dat er een ontwikkeling
aan de gang is, waardoor het begrip
bedrijfstak vervaagt. In deze gevallen is
ook de Instelling van publiekrechtelijke
bedrijfsorganen onmogelijk. De accenten
zullen hier verlegd worden naar de
onderneming, waar een meer democrati
sche structuur dient doorgevoeri
worden.
De heer Albeda geloofde dat er be
drijfssectoren zijn zoals het bouwbedrijf,
de landbouw en de middenstand, waar
de PBO een aantrekkelijke zaak blijft,
maar daar waar het begrip bedrijfstak
vervaagt of de behoefte aan de PBO niet
aanwezig is, zal naar een ander instru
mentarium gezocht moeten worden, met
name naar een democratisering van de
structuur van de onderneming.
Als essentieel stelde dr. Albeda
daarbij begrippen als bedrijfsge-
meenschapsolidariteit tussen
werkgevers en werknemers, in
spraak van de werknemers in socia
le en economische aangelegenheden.
Ook op EEG-niveau wenste hij dit
vast te houden. Ook al zou de PBO
in de EEG niet levensvatbaar blij
ken, dan zal toch aan deze drie
begrippen vastgehouden moeten
worden en zal men deze langs een
andere organisatorische weg gestal
te moeten geven. Hij zag de situatie
binnen de EEG weinig rooskleurig,
omdat de vakbeweging in de zes
landen sterk verdeeld is, er boven
dien grote verschillen in mentaliteit
bestaan en de regeringen nog niet
rijp zijn voor de inspraak van d(
werknemers bijsociale en economi
sche aangelegenheden.
IN EEG
In het buitenland toont men zich
weliswaar gevoelig voor wat in Neder
land is bereikt, maar Nederland zal zijn
verworvenheden dan ook in een op
Europees niveau aanvaardbare vorm
moeten gieten. Voor de diversiteit
ondernemingen en bedrijfstakken zal
men een diversiteit van oplossingen
mogelijk moeten maken om tot de
beoogde bedrijfsgemeenschap. de onder
linge solidariteit en de inspraak
werknemers te komen. Op basis vai
dergelijke vaste overtuiging kan
goed opportunistisch beleid gevoerd
Op dit moment valt er binnen de EEG
enige sympathie te constateren
paritaire commissies
de programmatie
Belgisch voorbeeld. Dit zou een
ontwikkeling betekenen in de richting
van de privaatrechtelijke organisaties.
Van groot belang achtte de heer
Albeda in de Nederlandse situatie, het
betrekken van de werknemers bij kartel
vorming. Meer medezeggenschap in eco
nomische aangelegenheden, meer demo
cratie bij kartels, zou de medewerking
van de werknemers vergroten en de
kansen voor een goede bedrljfsorganisa-
niet voor theologische antwoorden op
het wezen van de wereld. Zij ver
wacht wel dat de kerk haar eigen
waarachtigheid niet alleen theoretisch
bevestigt, maar ook konikreet in prak
tijk brengt.
De wereld zou het meer als waarachtig
ervaren, als de kerk feodale titen;,
gebaren en gebruiken moedig zou af
schaffen. dan wanneer zij zich uitspreekt
voor evangelische eenvoud.
Het is waarachtiger alle opschik en
weelde in liturgie en leven, kleding
en versiering over boord te gooien,
dan steeds meer weer te herhalen, dat
de kerk er is voor de armen.
Het is waarachtiger naast alle triom
fantelijke berichten en statistieken ook
mislukkingen te publiceren, dan vaL.
pers waarheidsgetrouwe berichtgeving te
Het is waarachtiger alle index-,
suur- en inquisitiepraktijken in de kerk
zelf te hervormen en af te schaffen, dan
zich uit te spreken voor de vrijheid
evangelieverkondiging.
Het is waarachtiger een eerlijk ant
woord te geven op de moeilijke vragen
van de huwelijksmoraal, zodat de mens
geen last op de schouders gelegd wordt,
waarvan het niet zeker is, of God het
wel doet, dan allerlei mooie en diepzin
nige dingen te zeggen over het christelij.
ke huwelijk.
Het is waarachtiger om een regeling
te treffen voor de duizenden gemeng
de huwelijken, die alle misbruik van
geweten uitsluit, dan uitspraken te
doen over het recht van ouders om
hun eigen kinderen op te voeden.
Het is waarachtiger in de seminarie!
eerst wat frisse lucht, moderne opvoe
dingsmethoden en menselijke vrijheid
toe te laten, dan te eisen, dat
voldoende aanmeldingen komen voo
tie v
Tenslotte gei
op grond van de economische ontwikke
ling in de afgelopen vijftien jaar de
behoefte aan de PBO door velen minder
wordt gevoeld. Het werk ligt te veel
buiten het gezichtsveld van vele be-
drijfsgenoten. Alleen de mensen, die hun
bestaande machtspositie door de PBO
dreigen te verliezen zijn geneigd tegen
deze vorm van bedrijfsorganisatie meer
tam-tam te maken, dan degenen, die er
garen bij denken te spinnen.
LIEVER VAKRAAD
De derde referent, prof. mr. P. J.
Verdam, legde sterk de nadruk op de
willend tegenover de gedachte in de wet
op de PBO een of enkele voorportalen
bouwen, die van privaatrechtelijke aard
zouden kunnen zijn. Voorkeur had hij
de publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie, maar mocht deze nog niet haal
baar zijn dan verkoos hij een privaat
rechtelijk verband boven niets-doen.
Het indragen in de wet var
amendement De Gaay Fortman om
communicatie tussen de schappen
vrije organisaties te bevorderen leek hem
aantrekkelijk evenals het schrappen uit
de wet van de woorden „zonder last of
ruggespraak". De binding van de PBO
aan de vrije organisaties zal daardoor
versterkt worden en daarmee de belang
stelling van de individuele werknemer
1 werkgever.
Sterk legde hij er daarbij de nadruk
op, dat de PBO geen doel op zichzelf is,
maar een middel tot het doel van de chr.
sociale gerechtigheid. Wanneer dit doel
ook langs organisatorische andere wegen
Prof. Verdam vond de eisen voor het
etiket publiekrechtelijk zwaar overdre
ven. Hij vroeg om meer begunstiging van
de privaatrechtelijke samenwerking en
om meer vrijheid voor de publiekrechte
lijke Vormgevingen. Hij vroeg voor de
p.b.-organen meer vrijheid bij de voor
zitterskeuze en beperking van de minis
teriële vertegenwoordigingen ter bevor
dering van de teamgeest. Prof. Verdam j
gaf in overweging de mogelijkheid tot i
het algemeen verbindend verklaren van]
collectieve bedrijfsovereenkomsten in na-j
volging van de c.a.o. Ook aan vakraden
chtspersooniijkheid verleend kun-1
orden De wet zou referendums
mogelijk moeten maken onder bedrijfs-
genoten.
Tenslotte sprak prof. Verdam zich uit
voor jaarlijkse sociaal-economische pro
grammering in die bedrijfstakken, waar
in deze richting nog vrijwel niets ge
beurt.
Jörgen Nörredam
in Mwesi begraven
DARESSALAAM Jörgen Nörre
dam, de 44-jarige Deense leider van
het christelijke vluchtelingenwerk in
Tanzania, is overeenkomstig zijn
eigen wens met zijn dochtertje begra
ven in Mwesi, waar hij bezig was een
grote nederzetting voor vluchtelingen
te stichten.
Zijn vrouw ligt nog steeds zwaar
gewond in het ziekenhuis van Dares-
salaam. De toestand van de andere
overlevende van het vliegtuigongeluk,
dat gelijk gemeld drie mensen het
leven kostte, is thans redelijk.
Behalve Charlotte, die drie en een
half jaar oud was, hadden de Nörre-
dam's nog een dochtertje van negen
maanden.
tioe komt het, dat
BUISMAN mijn koffie echt
pittiger, lekkerder maakt
Bij het branden van kotfio gaan
enkele smaakbettanddelen verloren.
Bulsman herstelt dat Buisman vult
dit tekort op natuurlijke wijze aan.
Buisman geeft nóg meer pit. nóg
meer smaak, ook-aan de beste koffie.
Gebruik daarom altijd Buisman.
Prof. Küng was ten slotte van oordeel,
dat de kerk op de goede weg is en dat
men gunstige resultaten van het concilie
mag verwachten, al zullen er nog heel
wt hinderpalen verwijderd moeten
worden.
R.k. tijdschrift
in zes talen
verschenen
UTRECHT Gistermiddag is in een
bijeenkomst in Esplanade het nieuwe
rooms-katholieke tijdschrift Concilium
I geïntroduceerd. Als „peetvader" trad
|op een van de hoofdredacteuren van
dit internationale tijdschrift, de Duit
ser prof. Hans Küng, van wiens rede
wij elders in dit blad een verslag ge-
Voordat hij aan het woord kwam,
gaf prof. dr. J. C. Groot nog een over
zicht van het ontstaan en de bedoeling
van Concilium. Dit tijdschrift (conci
lium betekent samenspraak) is gebo
ren uit de ontmoeting van theologen
op het concilie, die tot hun verrassing
merkten dat zij op veel meer punten
eensgezind waren, dan ze hadden ge
dacht.
Prof. Groot noemde dit tijdschrift,
waaraan nu al meer dan 230 theologen
meewerken over de gehele wereld,
een encyclopedie van de theologische
wetenschap in afleveringen. Het wil
op zijn wijze bijdragen tot de oplossin
gen van de actuele vragen, die de kerk
heeft. Er komen tien nummers per jaar
uit, die zich steeds met een speciaal
onderdeel van de theologie bezig hou
den, zoals dogmatiek, liturgie, oecume
ne enzovoort.
Het blad gaat in zes taalgebieden
verschijnen: Duits (3300 abonnees),
Frans (2500), Engels (2500), Spaans
(4000), Portugees (1500) en Neder
lands (2000). Een Italiaanse uitgave i
nog in voorbereiding.
Het eigenlijke initiatief ging uit van
de Hilversumse uitgever Paul Brand,
die in samenwerking met „De Hor-
stink" ook de Nederlandse editie ver
zorgt.
Jezus dan zeide tot de twaalven: Gij wilt toch ook niet tuej
gaan?" (Johannes 6:67).
Het is een teleurstellend slot. De vijfduizend zijn gespijzigd j
de volgende dag gaan zij op zoek naar Jezus: „Deze is waard
de profeetdie in de wereld komen zou." En als zij Jea
eindelijk hebben gevonden, ja, wat dan? Nee, dat hadden j
niet verwacht. Wat zij horen is hun vreemd. „Ik ben het broi
des levens", en „Het brood, dat Ik geven zal, is mijn vla
voor het leven der wereld." Het valt allemaal wel bitter teg(
De schare gaat weg, de twaalven blijven. Waarom? Gij tn
toch ook niet weggaan? De discipelen worden voor een 1
slissing gesteld. Zij hebben te kiezen. 1
Zij hebben te kiezen en wij hebben te kiezen. Wat willen ul "1
We kunnen ons verwarmen aan Zijn woorden, aan Zijn dada
we kunnen ons gelukkig voelen in Zijn omgeving, het lel
alles zo mooi zijn, en toch wat doen we? We kunnen 1
niet doorgaan. De schare nam een beslissing, zij ging heen. f
ja. het was allemaal wel indrukwekkend, maar dat was
alles. Hun hart is er geen ogenblik door geraakt geweest. Moj j
wat hebben zij gezocht? Jezus zelf of wat anders?
Wat willen wij van Jezus? De vraag is simpel: Wilt gij
weggaan? Doch, we zullen de vraag dienen te beantwoord«j
Wij lezen vanavond Mattheüs 13 vers 1 tot 23.
Wij lezen zondagavond Mattheüs 13 vers 23 tot 43.
Wel ontspanning, maar
WENEN Kardinaal Franz
König ziet geen mogelijkheid voor
een spoedige oplossing van het
vraagstuk-Mindszenty. De Hon
gaarse regering is van mening, dat
de kardinaal het land alleen kan
verlaten als veroordeeld man. Hij
zelf wil alleen uit Hongarije, als
hem een of andere rehabilitatie
wordt verleend. Dit standpunt
wordt ook door het Vaticaan ge
deeld.
Mindzsenty, die in 1949 tot levens
lange gevangenisstraf werd veroor
deeld, vluchtte na zijn bevrijding
door vrijheidsstrijdérs in het gebouw
van het Amerikaanse gezantschap in
Boedapest, waar hij nu al ruim acht
jaar verblijft.
Kardinaal König, die sprak aan een
diner van de buitenlandse persvereni
ging. verwachtte wel een -ziekere ont
spanning in de verhoudingen tussen
het communistisch regime en de
Rooms-Katholieke Kerk in Hongarije,
Joegoslavië en Tsjecho-Slowakije.
Hij wees er op. dat men een scherp
onderscheid moet maken tussen theo-
en praktijk. De communistische
leer zal nooit veranderen, maar wat
de praktijk betreft is er een zekere
verlichting merkbaar, zo meende hij.
Zo zei de Oostenrijkse kardinaal,
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Delft (vac. J. van Rootse-
laar), G. H. van Kooten te Huizen (N.H.)
en (vac. C. A. van Harten) C. A. Helms
te Geldermalsen: te Harskamp.
Mej. W. H. Buys, De Favaugeplein 13 III
te Zandvoort, heeft een getuigschrift ont
vangen, dat zij het colloquium met goed
gevolg heeft afgelegd en in bepaalde ge
vallen en voor bepaalde werkzaamheden
een door het breed moderamen van de
generale synode te verlenen dispensatie
x gj. het ambt
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bierum (Gr.), D. Soepboer,
kand. te Nes (Westdongeradeel). die mee
deelt geen verdere beroepen in overwe
ging te kunnen nemen.
GEREF. KERKEN (vrijg.)
Beroepen te Amersfoort-Centrum (vac.
wijlen J. A. Vink), dr. C. Trimp te Voor
burg: te Tweede Exloërmond-Valther-
mond, A. Geelhoed te Zwagerveen ca.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Hendrik Ido Ambacht, C.
Harinck te Utrecht en A. Hofman te Zeist
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepen te Leeuwarden (vac. G. H. de
Jonge), L. van der Molen te Nieuwvliet.
dat het in Joegoslavië nog steeds
militairen in uniform verboden is,
naar de kerk te gaan. Maar
tegenstelling tot vroeger worden
treders van dit verbod niet
gestraft. Ook lopen onderwijzers
onderwijzeressen niet meer het
vaar gestraft te worden, als zij
niet aan het voorschrift houden, in
klas het bestaan van God te ontki
nen.
Jeugd
Wat de jeugd in de communistisc
landen betreft, was de kardinaal ec
ter sceptisch gestemd. Hij citeer «i
een Joegoslavische bisschop, die tef
een hoge regeringsfunctionaris hi
gezegd: „Misschien kan de kerk nl
meer rekenen op de jeugd, maar
zult dat ook niet meer kunnen. 1
jeugd is sceptisch geworden en w
zal daarvan profiteren? Noch de keil I
noch de staat, noch de ouders..."
Dr. C. D. Jongm an
hoogleraar te
Amsterdam
AMSTERDAM Aan de university
an Amsterdam is dr. C. D. Jongman
Hilversum benoemd tot buitengewoi
hoogleraar in de staathuiskoudkund
inzonderheid de leer van de internation 5
le economische 'betrekkingen en van b 6
bankwezen. Hij volgt prof. mr. dr. G. I
Verrijn Stuart op, aan wie vorig juiu
emeritaat is verleend.
Prof. Jongman, in 1915 te Rottenfa0
geboren, studeerde aan de economise! 1
hogeschool aldaar en legde in 1939 h
doctoraalexamen af. Na verschillei
functies te hebben bekleed, is hij sii
1948 verbonden aan de Amsterdam I
Bank: hij is thans onderdirecteur van
Amsterdam-Rotterdam-Bank. Tevens vr
hij sinds 1951 belast met een onderwijl
taak aan de universiteit van Amsterdai
waar hij in 1959 promoveerde op
proefschrift over De Nederlandse geit
markt en in 1962 benoemd werd
buitengewoon lector in de leer van
bankwezen, welke leeropdracht is
handhaafd bij zijn huidige benoeming.
Voorts is dr. E. de Boer benoemd b 1
gewoon lector in de fysica van het og'
Het betreft een nieuw lectoraat in
faculteit der geneeskunde.
Dr. De Boer, in 1928 :n de hoofd!
geboren, legde in 1953 met lof
doctoraalexamen met hoofdvak natuur1
kunde af aan de universiteit van Amster I
dam en promoveerde in 1956 aldaar
een proefschrift getiteld On the ,.m
due" in hearing. Hij was sinds 19S
werkzaam in het natuurkundig laborato
rium der universiteit, tot hij in 195
verbonden werd aan het fysisch labon
torium van de keel, -neus- en oorheelkun
dige universiteitskliniek in het Wilhel
minagasthuis, dat ook thans zijn werkte
rein blijft. Hij is adviseur inzake gehoor
toestellen aan tal van scholen en ander
instellingen voor doven en slechthoren
den in en buiten Amsterdam.
Zij kan een koude grillige vrouw zijn, die
madame. Maar als je voor een beschaafd mens
wilt doorgaan, moet je toch echt met haar
ideetjes rekening houden. Daarom leren we onze
kinderen met twee woorden spreken en dankuwel
zeggen als ze een koekje krijgen. We brengen ons
kroost bij dat slurpen en smakken taboe is en
„handen in de zak mijn vrind, dat staat lelijk
voor een kind". Een onbeleefd kind is onaange
naam voor zijn omgeving. Bovendien en dat is
een subtiel addertje onder het gras als een
kind zich onwellevend gedraagt, kijkt men de
ouders daar op aan en dat is onze eer te na. Zo
houdt madame u-weet-wel ons druk bezig.
Toch moeten we met „hoe hoort het eigenlijk"
een beetje voorzichtig zijn. Werkelijke bescha
ving en wellevendheid zit, dacht ik, heel wat
dieper dan vlot uitgevoerde beleefdheidsgebaren.
Laatst ontmoette ik een ingenieur, die herhaalde
lijk vergat de dames van het gezelschap vuur
voor hun sigaret te geven. Zijn gedachten waren
blijkbaar mijlen ver van het oppervlakkig gebab
bel. Misschien droomde hij over stoere en toch
sierlijke bruggen, of over één bepaalde brug, die
hij zo graag nog zou willen bouwen. In diezelfde
kring zat ook een ander soort man. Hij kende zijn
maniertjes, o heden ja, vlot trok hij steeds op het
goede moment zijn kostbare aansteker en ver
richtte de plichtpleging als een uitgeslapen volge
ling van madame Dinges. Het onthutste gezicht
van de ingenieur was roerend, hij zag zijn
tekortkoming ernstig in. Zijn mompelend „neemt
u mij niet kwalijk" echter was waardevoller dan
de gladde beleefdheid van de ander. De brugge-
bouwer was niet wezenlijk lomp en de aansteker
man niet wezenlijk beschaafd.
Niettemin: de kronen der schepping worden
geacht het zwakke geslacht met égards te
lfo&tang&&ó
en
behandelen en ouders blijven hun kinderen leren
de goede manieren in het oog te houden.
Maar laten we wel wezen. Laten we geen
manieren-robot van ons nageslacht maken.
Gisteren liep ik een groot gebouw binnen. Op
de zware indrukwekkende deur stond „duwen"
(wat is het toch voor domme reactie dat ik dan
toch meestal eerst trek). Op het moment dat ik
naar binnen wilde stappen, zou juist een moeder
me' een jochie van een jaar of vier naar buiU'
komen. Het kind scharrelde parmantig door di
deur. Er zou niets aan de hand geweest zijn, ol
de moeder niet plotseling en overdreven gedach
had aan „dames gaan voor". Ach ja, dames gaa
voor, daar had haar kind niet opgelet. Daarot
drilde zij in noeste opvoedersdrift: „Nee Fredej
rikje, kom terug. Een heer, Frederikje, laai
dames altijd voor gaan. Kom terug". j
En Frederikje moest onder het juk door el
aanvaardde het gezag. Als je een heer tuiN
worden, niet waar. Het zou me niet verbaast
hebben als de dreumes ook nog zijn afschuwelijk-
nette petje voor me had afgenomen. Over eet
p aa~ jaar zal hij doorgaan voor een goei
gemanierd kind. Want in die ene flits bij die den]
heb ik gezien dat die moeder het drillen notrt
moe zal worden. Misschien is haar man niet éét
van de hoffelijkste en nu moet Frederikje a tout
prh supermanieren krijgen. Als Frederikje eet
grote Frederik is geworden, nou laat hem dot
maar schuiven. Tjonge tjonge wat een man. Altiji
op zijn qui vive of hij iets doen of laten moet.
Wel, beste vervelende Frederik, voor mij hoef
he: niet. Je moet helemaal niet beleefd et
voorkomend zijn, maar je mag het, weet je, als j
her. graag wilt.
Madame Etiquette kan een koude grillig
vrouw zijn, haar ideetjes hebben alleen zin als zt
haar hart op de juiste plaats houdt.
Mink van Rijsdijl
VOORJAARSBEURS BOUW «TRANSPORTVERWARMING VREDENBURG CROESELAAN VN-TERREIN GEOPEND VAN 9-17 UUR