Zendelinge Groenenboom
vond
bestemming
in Libanon
NEDERLAND
GENK
AAN TEHUIS
REBELLEN BRACHTEN
ZELFS KINDEREN OM
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1965
(Van onze kerkredactie)
Het begon met een lekke fietsband. Een van de
bestuursleden van de Morgenlandzending kreeg
tijdens een vakantietocht een lekke band. Hij
zocht zijn heil bij een oud-catechisant, die daar
in de buurt woonde en op het Nederlands
Bijbel Instituut in Doorn zat en hoorde over
mejuffrouw Groenenboom. Deze had na haar
opleiding aan het Bijbel Instituut nog geen werk
gevonden. Er werden wel verpleegsters ge
vraagd of echtparen, maar voor mej. C. W.
Groenenboom was er niets bij. De Morgenland
zending zocht juist iemand en het gevolg is, dat
zendelinge Groenenboom in Libanon haar be
stemming heeft gevonden.
Drie jaar geleden
gegaan en nu is ze met verlof
5 land, waar ze vertelt over het het totaal zijn door de Action
Sn ïïïïSÏSLf.ïHJ!!?^"D^r^»8Sr„p«u SMiï
Zendingsraad is een stichting. In ten?»
het totaal illn Hoor ri Action
buiten het Midden-Oosten om hier
jaren te studeren,
heel geschikte plaats
werk, dat
bin als „miss Catrien" doet. Samen
woont en werkt ze daar met twee wie uit Nederland mej. C. W.
HULPACTIE
ook een Hollandse en is er nu acht Vliet, die ln Algerije werkt,
jaar, terwijl mej. Hartmann Zwit
serse is. Ze is er twaalf jaar.
De Morgenlandzending is een
protestantse interkerkelijke zen
ding. Zij is de Nederlandse afde-
i de Action Chrétienne
Zo waar als
het gedrukt is
De Afrikaan leest anders dan
een blanke. In onze taal is
het spreekwoord ingeburgerd:
Hij liegt of bet gedrukt staat.
Het houdit op zijn minst een
zeer kritische benadering in
van alles wat gedrukt wordt
Maar vorige week vertelde
ons ds. Ype Schaaf, en deze
week wordt het herhaald
door dr. J. Voorhoeve in
Hervormd Nederland, dat
voor een Afrikaan alles wat
gedrukt wordt waar is.
Hoe voegt er een merkwaar
dige anecdote aan toe: „Daar
om stond er op het etiket op
de jeneverfles dat jenever
een uitstekende medicijn is
tegen maagklachten, reuma
tiek en algehele flapte. De
chef van ons dorp (In Kame
roen) liet het mij vol trots
zien. Hij placht met Whisky
te ontbijten. Af en toe heb ik
hem daarbij gezelschap moe
ten houden. Maar nu bad -hij-
het goed geschoten: elke
morgen geen whisky,
een flink glas va
bevolen medicijn.'
Hoe kómt de Afrikaanse ne-
Ësr er toe alles wat gedrukt
als heilig te beschouwen?
Zou het het resultaat zijn van
het feit dat vaak de eerste ge
schriften die hij in handen
kreeg vertalingen waren van
bijbelgedeelten?
Maar nu wordt Afrika over
stroomd met lectuur uit Mos
kou en Peking.
Daar ligt de tragiek van de
ontwikkeling in Afrika. De
zending leerde de negers le
zen. Nu willen zij lezen,
maar andere handen komen
met lectuur om deze honger
te stillen.
Prof. Berkhof zei dezer dagen
dat het verkondigde Woord
gevolgd moet worden door
het geschreven woord. Er
moet zo zei hij een .follow-
up" zijn. Dat is weer een van
die haast onmogelijk te verta
len woorden die onze taal
binnen dringen. Prof. Berk
hof bedoelde dat achter de
prediker de schrijver moet
Dat is in wezen de zendings
methode van Paulus en eigen
lijk van de meeste apostelen.
Zij trokken de wereld in om
het evangelie te prediken.
Maar als zij de ontstane ge
meenten niet konden bezoe
ken. schreven zij brieven met
raad, brieven om hen verder
te onderwijzen, brieven om
hen op gevaren te wijzen.
Pas nu gaan de ogen van zen
delingen en van gelovigen in
de jonge kerken open voor de
ze „apostolische" aanpak.
Oorspronkelijk is deze zending
begonnen als hulpactie in Syrië
van alle protestantse kerken in
Nederland, Frankrijk en Zwitser-
Armeense kerken. Deze kerken
zijn klein en hebben weinig wer
kers uit de eigen landen. De
Amerikaanse zendelingen hebben
Later heeft men toen
ische school gesticht
~e hoofdstad van Libanon. Deze
W. Groene- school is nu in Arabische handen.
P. van Een
Hij geeft les in kerkgeschiedenis.
Ook hij was onlangs met verlof in
ons land. Op het ogenblik groeit
het aantal studenten van verschil
lende nationaliteiten en men ver
ten tan de kinderclubs. Er
wordt gehandwerkt en tegelijk
krijgen de kinderen bijbelles.
studie van oudheidkunde,
oosterse talen, oosterse kerkge- hoog-klassiek. Dit verschilt zo van
Islam. je gewone taal, dat wie nooit
Het dorp Sagbln ligt zeventig heeft schoolgegaan en dat zijn
kilometer van Beiroet vandaan en allen boven de 25 jaar ook deze
de docenten is ds Ton h€eft ongeveer drieduizend inwo- taal niet kunnen verstaan. Daarom
lis in^ kerk cschfêden is n€rs- De Evangelische Kerk telt er vertellen de mensen op de huisbe-
kerkeeschiedenis. nQg geen negen geZinn«n, maar er zoeken blij, dat ze nu ook iets
wonen in het dorp zelf geen weten van de bijbel, doordat ze
mohammedanen Er staat een het van de kinderen horen, die op >ien noemt hen de evangelische
christelijke lagere school. Dit wil de clubs
echter niet zeggen dat alle onder
wijzers christen zijn. Mej. Hart
mann geeft hier bijbelles en ook in
het dorp Mashara.
„Wij zijn eigenlijk bezig het
Arabieren.
Hoewel het door zijn omgeving
Zendelinge Groenenboom steekt
het bijzijn van twee meisjes
t Saghbine de „lux-lamp"
f» soort petroleumlamp aan.
nog geen
KINDERCLUBS
deze
i het i
hun nationaliteit.
elektri
i het plaatsje.
De beide Nederlandse zende
lingen houden kinderclubs aan
huis en in andere dorpen en
verder leiden ze vrouwengroe- christen moest
pen en twee kerkkoren. Op de
clubs wordt uit de bijbel ver
teld, leren de kinderen zingen
en doen aan handenarbeid of
handwerken. De 1'inderen ko- '.Ijn SSS2S3Z
t ransistor-radioot j es,
mohammedaan. Daarom ziet i
en mohammedaan, die christen beurt!
•ordt als een landverrader. Hij Iedere keer i
BEZWAAR
schooltijd eigenlijk
voor deze laatste twee bezighe
den. Op school leren ze dat
namelijk niet, maar de beide
dames maken van de gelegen-
hfïholl°Jibi?tn,,,(2? nnk ^rAf°mr ham'mcdaans geloof. De andere tedruk riïVt" zichzelf ."maakte" mooie
bijbelles te geven. Ook wordt er helft noemt zich christen. De grote kerkgebouwen, twisten ontstonden
veel gezongen, iets dat nooit moeilijkheid is evenwel, dat deze en men J—
eerder werd gedaan. naam-christenen er al evenveel hechten
bezwaar tegen hebben als moham- is, dat
delinge Groenenboom over haar
werk vertelt, staat ze er bij stil,
waarom het nodig is, dat het
evangelie van ons moet komen en
dat we het daar moeten brengen,
waar Paulus het eerst was. Men
eerst actief, kreeg het later
verstarde door het teveel
tradities. Het resultaat
aan de ander niet meer
Hierna volgt het huisbezoek bij medanen tot hun kerken willen toekomt Het resultaat is ook, dat
e je uitdraagt.
deze niets van de bijbel. En de niet de boodschap,
meesten zijn toch lid van de oude
oosters-orthodoxe kerk. In deze Toch gebeuren er ook wel
kerk wordt namelijk gelezen in blijdende dingen. In Noord-Llba- taak deze Arabische christenen
het Aramees de taal die Jezus non zoekt de christelijke kerk duidelijk te maken dat wij (en ook
angelie is voor het nog vaak gebeurt, dat
geboren wordt; belangstellende mohammedaan
een geestelijke toegaat en nul
request krijgt. Mejuffrouw
Groenenboom ziet het als haar
ntact met de mohammedanen en zij) het evangelie onvangen
Damascus gebeurt hetzelfde, het uit te dragen.
(Van onze kerkredactie)
£ELFS KINDEREN zijn er
vermoord door Kongolese
rebellen. Hoewel nog geen
absolute zekerheid over hun
lot bestaat, is het vrijwel uit
gesloten dat de kinderen van
de Engelse zendingsarts dr.
Ian Maurice Sharpe nog in zich
Mevrouw en dr. Ian M. Sharpe kwamen
met lum kinderen om het leven in het
bloedbad van 15 december in de Kongo.
Alison Joy (links) was zeven, Andrew
middenwas vier en Jillian Lynn rechts
was acht jaar oud. Deze foto werd genomen
tijdens hun laatste verlof in Engeland.
ry - - «vu geroepen «nouivu uu... „»ju p.tuinau,
leven Zijn. Z,lJ moeten met zendingswerk. Hij studeerde in de Kongolese predikant Masini Phi- in het bloedbad omgekomen-
het medisch gondza kwamen arresteren, wilden zijn de predikant en zijn 2
hun ouders zijn vermoord tij
dens het bloedbad dat de "rok1
rebellen in verschillende
streken van Noord-Kongo
aanrichtten in de dagen voor
Kerstmis 1964.
Londen, deed praktijk op aan het lippe en diens zoon Mbongo Samu-
Mildmay Mission Hospital en ver- el hen niet in de steek laten. Zij
in 1956 met zijn jonge gezin trokken met hen mee naar Bana-
Kongo onder de Unevangeli- lia. waar later een vreselijk bloed-
zed Fields Mission. Hij wilde bad is aangericht,
werken waar het evangelie nog
niet of nog maar nauwelijks ver
kondigd was.
De 37-jarige a
kwaam chirurg, t
bovenal e
be. Vriendschap
De liefde
predikant is
had zijn leven aan de dokter te
danken. De dokter had hem enige
maanden eerder uit de handen
Kinderen
Dokter Sharpe en zijn 32-jarige linj
vrouw hadden drie kinderen. De hit
deze Kongolese oudste. Jillian Lynn, was acht, de
1 man die slechts Deze begaafde prediker
verlangen kende: het evangelie spoedig de vriendschap van velen wilde doodschieten, omdat hij
land. Toen de tijd lang
te begrijpen, want hij A1Uon ,ov ,.v,
ren aan de dokter te «weeoe, Alison Joy. was zev.
de jongste, Andrew, vier jaar oud.
De jongen was juist genezen van
de rebellerende Simba's weten te kinderverlamming en was niet in gekomen. Zij worden overleefd
al bevrijden, toen deze de predikant staat om te lopen. Oorspronkelijk door twee andere kinderen. Hazel
erd nog gehoopt dat misschien de Charlotte die veertien is
Zij zijn niet de enige kinderen,
die om het leven kwamen. Zende-
mevrouw Dennis -Parry
ook twee kinderen bij
zich, toen zij werden gearresteerd,
namelijk de elfjarige Andrew John
en de negenjarige Grace Edith.
Ook zij moeten rond 15 december
bij Banalia om het leve
1 zijn gezin in Bon- partij had gesteund. Waarschijnlijk
andere politieke kinderen nog gespaard zouden zijn, hen Keith die twaalf
1 Step-
wel aangenomen Engeland op school zijn.
Nog geen dag
heeft de stroom
giften voor de
bouw van het
nieuwe tehuis
voor de Christe
lijke Vereniging
„Ons Kinderhuis"
in het Belgische
industriestadje
Genk stilgestaan.
Nog geen dag
sinds op 1 decem
ber 1963 de Stich
ting „Vrienden
van Genk" werd
opgericht! De
ruwbouw voor de
nieuwe behuizing
is nu zo goed als J||!ll||||l||||||l||!||
klaar en... wat 1
er staat is be
taald! Tot dit mo
ment zijn wij nog
nooit iets tekort gekomen,
zegt voorzitter Joh. D. P.
Spiering uit Hilversum.
Honderd-tienduizend gulden
hebben de Vrienden van Genk
uit België en Nederland in deze
veertien maanden op tafel ge
bracht Daarvóór had het kin
derhuis zelf al een fondsje van
één ton gevormd. Bij elkaar dus
ruim ƒ200.000, de helft van
wat er totaal nodig zal zijn.
Het stichtingsbestuur is er
ten volle van overtuigd dat het
allemaal best voor elkaar komt.
Voor dat vertrouwen geven tal
rijke voorbeelden van gebeds
verhoringen alle grond. Zo heeft
o.a. het initiatief van het Chris
telijk Lyceum in Arnhem al
aanstekelijk gewerkt op ver
scheidene andere scholen
Scholen
Het Arnhems lyceum. dat
(zoals reeds eerder gemeld) ter
gelegenheid van zijn honderdja
rig bestaan een grootscheepse
actie voor Genk heeft gehouden
bracht in betrekkelijk korte
tijd een bedrag van ƒ12.500 bij
een: de leerlingen sleep
ten 7.500 in de wacht en het
schoolbestuur deed er nog even
vijf mille bij. Het bestuur van
de Stichting „Vrienden van
Genk" heeft in overleg met de
school deze vorstelijke gifl be
stemd voor de aanschaf van
een volledige keuken-inrichting.
Op het ogenblik worden soort
gelijke activiteiten voor
bereid op de De Savornin Loh-
man-ulo in Hilversum. De
christelijke ulo's in Amsterdam
zijn ook al met iets bezig en
er zijn positieve aanwijzingen
die er op duiden dat er op
korte termijn nog veel meer
scholen zullen volgen.
78-jarige
Maar niet alleen de jeugd
begint warm te lopen voor dit
grote project: op een bestuurs
vergadering van de Stichting
kwam dezer dagen een 78-
jarige oud-schipper uit Rot
terdam, die eerst zelf in Genk
een kijkje was wezen nemen
een bedrag van duizend gul
den brengen. Hij had het bij
elkaar gepraat bij zijn oud-
eollega's en op bejaarden
sociëteiten.
Boekbespreking
Zoals er gezegd Is over Jere-
mia en over de Profeten der
ballingschap, resp- deel 11 en
deel 12 van de Phoenix bijbel
pockets. Bijbelcommentaren
voor de moderne mens. Uit
gave W. de Haan, Zeist.
Twee pockets die van deskun
dige kennis getuigen en daardoor
boeiende opstellen bevatten over
Jeremia, Joël, Jona (deel 11) en
over Ezechiël en Jcsaja (deel 12).
Maar staat het wel zo vast als
men hier zegt, dat het grootste
deel van Jesaja van een ander af
komstig is of dat het Jona-ver-
haal geen historie is? De vertalin
gen van drs. J. Soetendorp, rab
bijn te Amsterdam, zijn een ge
not om te lezen, en ook zijn ver
telling voor kinderen, die geheel
verplaatst in Davids milieu. In
teressant zijn de vele illustraties
uit verleden en heden, voorzien
van een toelichting, (elk 144 blz.,
3.25
vorderd. Men verwacht dat
april het glas kan worden ge
zet en streeft er dan naar in
augustus of september alvast een
gedeelte (hoofdzakelijk de kel-
AIs alles naar wens verloopt
kan het gebouw volgend voor
jaar worden opgeleverd. Voor
de afwerking en inrichting kijkt
ir. H. F. van Goch uit Rozen
burg (Irislaan 15. tel. 01889
2592) al ijverig uit naar fabri-
het protestants-
Genk schiet hard
op: het werk is thans tot
het leggen van de dakspanten
gevorderd.
kanten en leveranciers die te
gen schappelijke prijzen mate
riaal beschikbaar willen stellen.
Men denkt daarbij o.a. aan
nitaire installaties, vloerbedek
king, verf. enz. De levering
van de centrale verwarming f
al aanbesteed
Kerkbouw
Intussen is ook de bouw 1
de nieuwe evangelische kerk
(Belgische Evangelische Zen
ding) begonnen. De fundatiemu
ren staan al bijna een meter
boven de grond en als straks
daarop de kerkvloer bevestigd
is, gaan de gemeenteleden van
ds. J. Lukasse ijverig meehel
pen aan de verdere bouw. Tot
ditzelfde doel zullen waar
schijnlijk in de komende zomer
vakantie weer werkkampen
voor Nederlandse scholie
ren worden p-eorganiseeid
De jaarlijkse Kinderhuisdag
wordt dit jaar op zondag 27
juni gehouden. Het kinderhuis
zal dan vijftien jaar bestaan en
ter gelegenheid van dit derde
lustrum wordt de verjaardag
ditmaal over een heel week
end uitgesmeerd. Men komt
daarmee tevens tegemoet aan
hen die bezwaren hebben tegen
Honderden vrienden
Genk uit alle delen van Neder
land en België zullen
dan van de vorderingen van
zendingswerk op de hoogte kun
nen stellen. Zowel in het kin
derhuis als in enkele grote t
ten wordt daarvoor logitsgele-
genheid in orde gemaakt Ove
rigens verdient het wel aanbe
veling dat de gasten eventuele
eigen tenten, luchtbedden of c
ravans meebrengen, deelt m
Politieke of militaire oplossing voor Zuid-Vietnam
Noord-Vietnam niet voornaamste probleem Erhard
slachtoffer van chantage.
lijker: De opmars van de Viet-
cong in het Zuiden is niet meer
te stuiten. De Zuidvietnamese
strijdkrachten en hun Ameri
kaanse adviseurs kunnen een
dreigende nederlaag nog slechts
afwenden door de strijd uit tc
breiden tot Noord-Vietnam. En
van geweldig belang is het ant
woord op de vraag, of dit laatste
werkelijk een oplossing zal bie
den voor de problemen, die zich
in dit deel van Azië voordoen.
Het is een antwoord, dat nie
mand kan geven, zonder zich aan
speculaties over te geven. Ook
president Johnson moet dit ant
woord schuldig blijven, omdat
hij niet weet. hoe Peking en
Moskou zullen reageren op^
breiding van de oorlog
aanwijzingen, dat de Chinese
communistische leiders graag
zouden zien. dat de Sowjetunie
en de Ver. Staten met elkaar in
conflict komen. Ook mag worden
aangenomen, dat de Russische
leiders het geen ramp zouden
vinden, als rood China en Ame
rika elkaar in de haren zouden
vliegen. Maar het is eveneens
een bekend feit. dat men in
Moskou helemaal niet graag zou
zien. dat Peking zijn invloed in
Zuidoost-Azië nog verder zou
uitbreiden.
Niet juist
In de Ver. Staten gaat men er
zonder meer van uit, dat de
Vietcong in Zuid-Vietnam al lang
verslagen zou zijn, als zij niet op
grote schaal hulp van Noord-
Vietnam had gekregen. In mili
tair opzicht heeft men In Wash
ington wellicht gelijk. Maar in
politiek opzicht gaat deze bewe
ring niet op. Vooral de laatste
jaren niet. Het grootste deel van
Zuid-Vietnam is in bezit van de
Vietcong. De plattelandsbevol
king verraadt de rebellen niet
Het gevolg is. dat de regerings
troepen langzaam maar zeker in
iedere man die zij in bedreigde
gebieden tegenkomen een rebel
zien Strafexpedities tegen hele
dorpen zijn aan de orde van de
dag en niemand is zijn leven
meer zeker. En het behoeft dan
ook niet te verwonderen, dat de
haat tegen alles wat met de
regering in Saigon te maken
heeft, met de dag groter wordt.
We hebben er ml vaker op
geweien, dat hier een van de
belangrijkste oorzaken ligt van
het terreinverlies. dat de Zuid
vietnamese regering de laatste
jaren beeft geleden. In plaats van
de bevolking te mobiliseren te
gen de rebellen heeft men haar
tegen zich ingenomen.
Conferentie
Voor een politieke regeling van
het Vietnamese conflict voelen
Saigon en Washington om begrij
pelijke redenen op het ogenblik
niets. Neutralisering van Zuid-
Vietnam of desnoods geheel Viet
nam zou na verloop van tijd
neerkomen op een communisti
sche machtsovername in Saigon
De Verenigde Staten willen niet
meewerken aan een conferentie,
die tot een dergelijke neutralise
ring zou leiden. Zij zijn van
mening, dat zulks op een verkap
te capitulatie zou neerkomen.
Vervolgens gaan zij uit van het
bange vermoeden, dat voortzet
ting van de strijd in Zuid-Viet
nam met de huidige beperkte mo
gelijkheden tot een groot (mili
tair) fiasco moet leiden.
Washington zou dan nog slechts
de keus hebben tussen een volle
dige terugtocht uit Vietnam (met
alle consequenties daarvan voor
de rest van Azië) of zoals in
Korea het geval geweest is
een militair optreden op grote
schaal om te voorkomen, dat
geheel Vietnam een prooi van
het communisme wordt. Daarbij
dient men in Washington te be
denken, dat de situatie in Korea
zich daar beter toe leende dan
die in Vietnam.
gemakkelijk. Zijn (republikeinse)
tegenstanders, die nog altijd met
een Goldwater-complex rondlo
pen. sporen hem aan, nog harder
tegen Noord-Vietnam op te tre
den. dan totdusver is gebeurd.
Johnson weet evenwel, dat hij
niet alleen en niet voornamelijk
met Noord-Vietnam te maken
heeft, maar met communistisch
China en op de achtergrond ook
de Sowjetunie. Vorig jaar heeft
hij eens gezegd er niets voor te
voelen, op lichtvaardige wijze
eën oorlog te riskeren met een
land als China, dat meer dan 650
Johnson
miljoen zielen telt. In die dagen
mocht worden aangenomen, dat
de Sowjetunie niet achter Peking
zou staan, als er een conflict om
Vietnam mocht uitbreken. Ook
daar is verandering in gekomen.
Na de val van Chroesjtsjef staat
veel op losse schroeven. En na
de reis van Kosygin naar Hanoi.
Peking en Pjongjang bevindt
Moskou zich in een moeilijk
De Chinese leiders proberen de
Sowjetunie in een dwangpositie
te brengen, die tot een derde
wereldoorlog zou moeten leiden,
als de Ver. Staten Noord-Viet
nam zouden aanvallen. Een ge
sprek tussen de Amerikaanse en
de Russische leiders zou wel op
zijn plaaU zijn.
de leider van de Oostduitse com
munisten, Walter Ulbricht. Het
enige wat hij ter geruststelling
mededeelde was, dat het bezoek
van Ulbricht geen verandering
zou brengen in de totdusver
bestaande relaties van Egypte
met de beide Duitse staten.
Erhard zit nu met de gebakken
peren. Hij heeft het komende
bezoek van Ulbricht als een
vijandige daad van het uitnodi
gende land tegenover de Bonds
republiek genoemd. Maar zal hij
het aandurven, de economische
hulp aan Naaaer stop te zetten en
ook de diplomatieke betrekkin
gen te verbreken?
Chantage
Erhard
Betreurenswaardig is het con
flict tussen Egypte en West-
Duitsland, waarvan de afwikke
ling
in Bonn het probleem te kunnen
oplossen door een verbod af te
kondigen op de levering van
wapens aan landen in het Mid
den-Oosten. De wapenhulp aan
Israël kon als gevolg daarvan
worden gestaakt. Israël zou een
schadevergoeding krijgen, omdat
Bonn slechts 80 pet. van zijn
verplichtingen had kunnen nako
men. De vlieger ging echter niet
op. In Israel was men terecht
verontwaardigd. En Nasser,
die zijn chantage beloond zag.
handhaafde zijn uitnodiging aan
De zogenaamde Hallsteindoc-
trine. waarover wij enkele we
ken geleden al schreven, blijkt
een heel zwaar blok aan het
Westduitse been te zijn. Zij
komt er op neer, dat Bonn de
betrekkingen zal verbreken met
landen, die overgaan tot erken
ning van het communistische re
gime in de Sowjetzone van
Duitsland. De enige uitzondering
geldt voor de Sowjetunie. Erhard
heeft enkele dagen geleden nog
verklaard, dat hij deze doctrine
niet overboord zal zetten. Dat is
begrijpelijk als men weet, dat
over ruim een half jaar in West-
Duitsland verkiezingen gehouden
zullen worden, waarin de
herenigingskwestie ongetwijfeld
een belangrijke rol zal spelen.
Maar waar leidt de strikte door
voering van deze doctrine toe?
Nasser verklaarde tegenover een
Westduitse journalist, er geen
bezwaar tegen te hebben, als een
land overgaat tot erkenning van
Israël.
Als West-Duitsland dit zou
doen zou het echter niet ver
baasd moeten zijn, als de Arabi
sche landen volledige diplomatie
ke betrekkingen met Oost-Duits-
land zouden aanknopen. Zoals de
zaken er nu voorstaan kan elk
land dat zulks wenst op de een
of andere wijze chantage plegen.