Nieuwe Leidse Courant
i
Mysterieus vliegtuig
vervoerde wapens
Vervolger van
maandag voor
Nederlandse joden
de rechter
Schiphol schakel in
smokkelaf faire
„Wij moeten
Vietnam
lielj
aeii
Hypotheken Arch
nietig verklaren
Echtpaar bij hevige
brand omgekomen
Vluchtelingen per
ski naar Westen
Bonn wil verlies voor
Israël compenseren
ONZE BLADEN BIJ PROCES-RAJAKOWITSCH
Commentaren
Tien kinderen
met tbc besmet
in Emmeloord
weerbericht
Verstedelijking nam loe-
22 pet op platteland
(fractal*: f. DIEMER
0. E. OlEME»
CHRISTELIJK-NATIONAAt DAGBLAD
«Slantvastigh Is gheblevan
mijn hert in teghenspoet"
Zaterdag 13 februari 1965, 45«-te jaargang
ZONDER MOEITE
STARTVLOEI-
dieselmotoren.
150 snelle starts.
Op Malta aan de ketting gelegd
Russen bezorgd
MOSKOU/WASHINGTON Rus
sische leiders vrezen dat de voortdu
rende Amerikaanse acties in Noord-
Vietnam Rusland op zijn minst in
een beperkte oorlog met de VS zou
den kunnen sleuren, aldus een neu
trale diplomaat die kort geleden met
hoge Russische leiders heeft gespro
ken. De Russen willen geen oorlog
maar kunnen zich niet aan hun ver
plichtingen tegenover Hanoi onttrek
ken
(Voor vervolg zie pag. 5)
SCHIPHOL Hoewel de procureur-generaal bij het Amsterdamse ge
rechtshof, mr. H. R. de Zaaijer. zich nog steeds in stilzwijgen hult, neemt
men toch voor vaststaand aan, dat deze week een vrij omvangrijke wapen
smokkel is ontdekt. Een super-constellation, die begin deze week op Schip
hol werd gerepareerd en daarna doorvloog naar Malta is daar aan de ket
ting gelegd. Het Amerikaanse toestel bleek een Ghanese registratie te dra
gen en daar nam men op Malta geen genoegen mee.
Deze (vermoedelijke) wapensmok
kel is aan het licht gekomen, toer
dinsdag een tweede machine van deze
maatschappij, de United States Air
way's, uit Newcastle op Schiphol land
de. waarvan eveneens met de regi-
slratienumeers bleek te zijn geknoeid.
Dit toestel meldde zich bij de ver
keerstoren aan onder de Canadese
gistratie CF-TFM, die het alleen bo
venop de vleugels bleek te dragen.
Aan boord bevond zich niemand
minder dan "de directuer zelf: de
Curator mr. Blankenstein:
DEN HAAG De curator in het
faillissement van Arch N.V. mr. A. II.
Blankenstein, heeft de nietigheid
ingeroepen van de door Slavenburgs
Bank genomen tweede en derde hypo
theken op het onroerend goed van
Arch. De beide hypotheken belopen
tezamen f 500.000. Zij dienen ter dek
king voor bankkrediet tot een bedrag
van f 394.000, dat door Slavenburg aan
de failliete vennootschap is verleend.
De curator gaat ervan uit, dat de
I (late) zekerheidsverschaffing van de
j kredieten onaanvaardbaar is, omdat
het de bank op het moment van de
zekerheidsstellingen al duidelijk moet
zijn geweest, dat een faillissement
voor Arch onvermijdelijk was.
De nietigheidsverklaring van de
tweede cn derde hypotheken bete
kent. dat de curator de veilingop
brengsten van de Arch-panden gaat
opeisen, voorzover deze de waarde
van de eerste hypotheek, waarvan
de rechtmatigheid niet wordt be
twist, tc boven gaan.
De curator heeft medegedeeld, niets
onbeproefd te zullen laten om de rech
ten van de boedel te handhaven.
Aansprakelijk
Mr. Blankenstein heeft Slavenburg
er verder formeel van in kennis ge
steld. dat hij de bank aansprakelijk
voor alle schade, die door de te
late faillissementsaanvraag is ontstaan.
Hij verwijt de bank dat zij de sur
seance heeft doorgezet in strijd met
het besluit van de commissarissen om
een faillietverklaring te laten
welgevallen. (Zoals gemeld had de
faillietaanvrage plaats op 8 november,
terwijl definitieve faillietverklaring
eerst op 28 december geschiedde). Mr.
Blankenstein acht de tussenliggende
surseance-periode te wijten aan het
optreden van Slavenburg. Hij houdt
de door deze bankinstelling gevolgde
gedragslijn voor onrechtmatig tegen-
»ver de boedel.
In
een
oogopslaq
Subsidie aan vakbewe
ging? Werkgevers heb
ben verplichtingen pag. 2
Nieuws over virussen pag. 2
„We dreigen te stikken in
deelproblemen" pag. 2
Verlenging van het
leven? pag. 13
Vrijheidscongres in
Den Haag pag. 13
En in het ZONDAGSBLAD
o.m.:
Wie is Colin Jordan?
Prol. ziekenhuis in Brussel
Etie van Rees
Hebt u wel eens
Collectie Pieter Scheen
Ruimte - van alles
Hotel, motel, botel
Hoe groot de schade is. die door het
verlate faillissement werd veroorzaakt,
valt op dit ogenblik nog niet bij be
nadering vast te stellen. Vast staat, al
dus mr. Blankenstein. dat door de ver
traging vorderingen voor de boedel
verloren zijn gegaan.
De directie van Slavenburgs Bank
heeft naar aanleiding van de verkla
ring van mr. Blankenstein meegedeeld,
dat de curator de tweede en derde
hypotheek niet nietig kan verklaren.
Indien daarvoor al gronden zouden be
staan, kan dit alleen geschieden voor
de rechter. Vóórts zegt zij dat de bank
bij haar hypothecaire kredietstelling
steeds te goeder trouw is geweest. „Zij
heeft getracht de belangen van alle
betrokkenen te dienen". De bewerin
gen van mr. Blankenstein bevat naar
de mening van de directie een aantal
feitelijke onjuistheden.
Intussen is nog bekend geworden,
dat na het onroerend goed, ook het
bezit aan roerende zaken van Arch
onder de hamer zullen komen en wel
op 2 maart in de Haagse dierentuin.
Op 27 februari en 1 maart kan men dt
verzameling bezichtigen in liet oud-
marinekamp te Voorschoten.
voormalige Pan American gezag
voerder Lucien Picket met een co
pilot, die het toestel had bestuurd.
Ze zijn inmiddels aan een langdurig
verhoor onderworpen.
Het eerste toestel, dat dus nu
de ketting ligt. had een lading wapens
in Praag aan boord genomen en wa<
op weg naar Afrika. Het toestel ver
scheen op 2 februari op Schiphol on
der de eigen naam en de eigen regi
stratie. Hier onderging het een kleine
reparatie. De volgende dag zette de
machine koers naar het vliegveld Beek
in Zuid-Limburg waar het een kleine
metamorfose onderging. Het was plot
seling geen United Staten Airway's
toestel meer, doch werd aangemeld
als een machine van Trans African
Aircoach (juist als een week later het
tweede toestel).
Eenmaal aan de grond werd in kor
te tijd de Amerikaanse registratie over
geschilderd en de romp op een an
dere plaats voorzien van een Ghanese.
Directuer-havenmeester Roxs. die dit
zag, waarschuwde terstond de Dienst
luchtvaart der rijkspilitie, maar aan
gezien op zichzelf verandering van re
gistratie volkomen wettig kan zijn,
werden op korte termijn geen stappen
ondernomen om het toestel aan de
grond te houden.
Tussenlanding
Enkele dagen later vertrok het toe
stel met de lading wapens aan boord
naar Afrika en maakte onderweg een
tussenlanding op Malta. Daar nam
men echter met de Ghanese registra
tie ge engenoegen en legde de machine
aan de ketting.
Voor welk doel nu dit tweede toe
stel naar Schiphol is gekomen, kan
nog niet met zekerheid worden gezegd.
Het vliegtuig was leeg en de piloot
heeft tot nu toe geen enkele bij de
machine behorend papier kunnen to
nen. „We laten het toestel zeker niet
zonder meer vertrekken", zei adjudant
Weimer van het vliegveld Schiphol
veelbetekenend.
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
dr. Vermooten <soc.> heeft minister Bot
an O. K, en W schriftelijk gevraagd
f niet te vrezen valt dat vele medische
•etenschapsmensen een particuliere me
dische praktijk weer zullen gaan verkie
zen boven een wetenschappelijke car
rière als de overheid het systeem van
tweeledige bezoldiging loslaat en omzet
in een systeem van salaris met toelage.
Consternatie in Zaandam
ZAANDAM Bij een brand in
drie woonhuizen aan de Reigerstraat
zijn vannacht een 49-jarige woning
inrichter de heer Hooft en zijn 48-
jarige echtgenote om het leven ge
komen.
De oudste zoon van het omgekomen
echtpaar, de 22-jarige Adriaan, kwam
vannacht na 2 uur thuis na cafébezoek.
s komen vast te staan bij het voor
lopige onderzoek van de politie. Hij kreeg
trek cn zette in de keuken patates-frites
op. Even later, toen hij na in de huis
kamer een sigaret te hebben gerookt, in
de keuken terugkwam, stond deze in
lichtelaaie. Hij schreeuwde onmiddellijk
zijn jongere broer Theo er. zijn ouders
wakker. De broer snelde ijlings de trap
af. doch i-jn vader en moeder reageerden
zo vlug. Het vuur breidde zich
snel uit, dat de trap spoedig niet m
te gebruiken was.
De jongens hebben hun vader nog v
et raam zien staan in de voorslaap
kamer. De moeder zou in paniek zUn ge
raakt. „Wat moet Ik nu", schreeuwde de
vader De zoons riepen hem toe, dat hjj
de buren kon bereiken door een dun
senschot door te stoten. De vader
m daarop, doch heeft zichzelf noch
BERLIJN. Drie Oostduitse jonge
lui zijn er de afgelopen 48 uur in
geslaagd op ski's naar het Westen te
vluchten. Er ligt een dikke laag in het
grensgebied waardoor de mijnen on
gevaarlijk worden. De vluchtelingen
deden alleen hun ski's af toen zij de
prikkeldraadversperringen langs de
grens moesten passeren
zijn vrouw kunnen redden. Theo
schuwde de buren op
jong echtpaar met een baby.
Een alleenwonende man op
werd wakker van het lawaai en de rook.
De woning van het gezin Hooft is uitge
brand. Nummer 93, door een overdekte
steeg gescheiden, bleef gedeeltelijk ge
spaard. De beide andere woningen zijn
bijna geheel door het vuur vernield. Te
gen vijf uur heeft men de verkoolde
lichamen van de slachtoffers geborgen.
De brandweer, die het vuur met 11
stralen bestreed, kon, ondanks de zware
vonkenregen, voorkomen dat de brand
oversloeg naar een garage van Verkade.
Het blussingswerk werd o.m. gadegesla
gen door burgemeester G. J. K. Franken.
Op Schiphol staat sedert dinsdag
een raadselachtig vliegtuig: een
„North Star'', waarvan de regi
stratietekens met slecht dek
kende verf zijn beschilderd. Hel
toestel heeft nu een valse Pana
mese registratieeen Canadees
kenteken, Canadese registratie
een Amerikaanse eigenaar.
Burgemeesters
Rotterdam en
Groningen benoemd
DEN HAAG Rotterdam en Gronin
gen hebb eneen nieuwe burgemeester.
Thans zijn officieel als zodanig per 16
april benoemd resp. de heren W. Tho
massen (thans burgemeester van Ensch-
de) en J. J. A. Berger te Zuidhorn (lid
van de Tweede Kamer). Beiden zijn lid
van de Partij van de Arbeid. Zij worden
de opvolgers van mr. G. E. van Walsum
en J. Tuin, die met pensoen gaan.
West-Duitsland zwicht voor Nasser
BONN Bondskanselier Erhard j ting is aangegaan om geen diploma-
heeft nu officieel laten weten dat de tieke betrekkingen met Israël aan te
apenleveranties aan Israël zullen knopen.
worden stopgezet. Erhard liet echter
uitkomen dat het Duitse besluit om
geen wapens meer te leveren aan
gebieden waar spanning heerst slechts
nieuwe overeenkomsten geldt.
Oude verplichtingen zouden worden
nagekomen of zullen op ander gebied
orden gecompenseerd. In die geest
aan de Israëlische regering ook
een voorstel gedaan. Er is bovendien
geen sprake van dat Bonn tegenover
Egypte of kelw land ook de verplich-
ONZE speciale verslaggever Link van Bruggen is vandaag naar Wenen p
vertrokken om voor onze bladen het proces-Rajakowitsch te verslaan.
De zaak tegen deze vervolger van Nederlandse Joden begint maandag
overigens twintig jaar te laat en duurt ongeveer veertien dagen. In
elk nummer zal er verslag van worden gedaan.
17 RICH RAJAKOW1TSCH. than 59
'J jaar oud. is een Oostenrijkse
jurist., die in de jaren 1941 tot 1943
in Nederland aan de „Endlösung der
Judenfrage" werkte. Hij stond o.a.
Seyss-lnquart. Rauter en Harster bij
in het zo snel mogelijk ..Judenrein'
maken van hun gebied. Hij kende
geen genade, ook niet voor kinderen.
Elke poging tot interventie van de
zijde van personen of kerken wist
hij te niet te doen.
Als naaste medewerker van Eich-
mann, die in Israël werd terechtge
steld, was hij „een verdelger met pa
pier". Hij voerde de jodenster in Ne
derland in. verwijderde de „vijan
den van het Groot-Duitse rijk" uit
het zakenleven en confisqueerde hun
vermogen. Joodse landgenoten, die
gespaard werden, wist hij van hun
bescherming (e beroven. Ook voor in
het buitenland verblijvende. Neder
landse joden gaf hij deportatiebe
velen af.
Eind 1943 schijnt Rajakowitscli in
de mg van SS-Obersturinbannfüh-
rcr naar het Oostfront te zijn ge
stuurd. Ook wordt met de mogelijk
heid rekening gehouden dat hij in
het beruchte vrouwenkamp Ravens-
briick een leidende rol heeft ge
speeld.
Na de capitulatie van Duitsland
vestigde de jodenvervolger zich in
Graz, waar hij de ver-Italiaanste
naam dr Erico Raja aannam. Met
Eichmann verdween hij in 1947 naar
Argentinië, waar hij tot de val van
Péron verbleef.
Simon Wiesenthal slaagde er in
1962 in. Rajakowitsch op het
spoor te komen. Hij woonde toen in
Milaan, waar hij miljoenen verdien
de met het doen van duistere zaken
met enkele communistische lauden.
Hij bezat grond en huizen in Italië.
Zwitserland en Oostenrijk.
Rajakowitsch werd door de Oos
tenrijkse justitie gearresteerd, toen
hij zich. na een half jaar durende
vlucht, in Wenen meldde om zich
„van blaam te laten zuiveren". Sinds
april 1963 bevindt hij zich in voorar
rest. in afwachting van zijn proces,
dat eind van het vorig jaar moest
worden uitgesteld wegens ziekte van
de president van de rechtbank, die
zijn zaak zal behandelen.
De Nederlandse justitie cn ook het
Rijksinstituut voor oorlogsdocumen
tatie hebben alles in het werk ge
steld Rajakowitsch voor de dood van
ruim honderdduizend Nederlandse
joden verantwoordelijk te stellen.
Voor dit doel werden het Oostenrijks
openbaar ministerie tal van authen
tieke stukken ter hand gesteld, ter
wijl commissaris Y. Taconis van de
Amsterdamse recherche en de heer
B. A. Sijes van het rijksinstituut her
haaldelijk naar Wenen reisden.
RAJAKOWITSCH
.eindelijk.
aanklacht inhoudt- Gezien de milde
straffen, waarmee andere jodenv
volgers er de laatste tijd in Duits
land afkomen, is het eveneens een
vraag, of de uitspraak van de jury.
die de wandaden van Rajakowitsch
zal moeten beoordelen, het rechts
gevoel in Nederland zal kunnen be
vredigen.
Zowel commissaris Taconis als de
D®, vraag is echter of de dagvaar- heer Sijes wonen het proces-Raja-
ding van de Weense officier
justitie, welke pas maandag zal wor
den bekendgemaakt, een zo ruime
kowitseh bij, min of meer als offi
ciële vertegenwoordigers van het Ne
derlandse ministerie van justitie.
Daarmee ls het verhaal van
Spaanse onderhandelaar, markier de
Nerva voor de televisie gedaan, dan
tegensproken.
Bondskanselier Erhard zei wel dat
de „uitnodiging van de Egyptische
regering aan de communistische leider
Walter Ulbricht een vijandige daad
tegen de belangen van het Duitse
volk was"
Naser zou bereid zijn het bezoek van
Ulbricht louter als een beleefdheidsbe
zoek op te vatten en geen melding te
maken in het slotcommuniqué van poli
tieke afspraken.
Bonn wil echter meer. uitstel of af
gelasten van het bezoek. Erhard liet
zich er niet over uit of Nassers bezoek
aan Bonn en de ontmoeting met pre
mier Esjkol nog doorgaat.
De Duitse regering wacht nu op Is
raëlisch antwoord over de Westduitse
voorstellen voor de vervangsregeling voor
de rest van de wapens. Het hoofd van
de Israëlische missie in Duitsland, Shi-
in Tel Aviv dat de Egyptische
lezing van deze Duitse stap zwaar over
trokken is.
Ook oud-premier Ben Goerion. de
man die deze ..wapenafspraken" gemaakt
heeft met Audenauer, wilde niet aanne
men dat er sprake is van een crisis in
de betrekkingen met Bonn. Hij meende
dat nu de VS openlijk wapens moeten
gaan leveren aan Israël Het Westduitse
blad Stuttgarter Zeitung schreef dat het
besluit de mislukking van de Westduitse
pblitiek in het Midden-Oosten op ellen
dige wijze aantoont". De Oostduitse reac.
i triomferend.
"IYTASSER van Egyple ls de lachen-
- de derde in het conflict tussen
de beide Duitslanden Israël echter
de benadeelde vierde De Egyptenaar
heeft bereikt, dat Duitsland de leve
ring van wapens aan Israël heeft
stopgezet, hij behoefde daarvoor al
leen maar af te zien van een offi
ciële erkenning van Oost-Duitsland.
We begrijpen de Israëlische verbol
genheid en ook dat men daar gewei
gerd heeft de teleurstelling te laten
afkopen. De voortgezette weigering
om Oost-Duitsland behalve in andere
opzichten ook politiek te erkennen,
en het verlangen dat de andere vol
ken het daarin volgen, betaalt de
Bondsrepubliek nu wel zeer.
Gezien de eigen schold jegens het
volk van Israël had naar onze over
tuiging de Bondsrepubliek, eenmaal
in deze impassie geraakt, zich bij een
erkenning van Oost-Duitsland door
Egypte, straks misschien ook door
Arabische staten, moeten neerleggen.
Wat zij nu gewonnen heeft is slechts
schijn, in feite is het een nederlaag.
TN Spanje is een journalist tot een
forse gevangenisstraf veroordeeld
om het simpele feit dat hij gepleit
had voor een verkorting van de mili
taire diensttijd.
Een bewijs temeer hoezeer wij, zelfs
in hetzelfde werelddeel, nog in ver
schillende werelden leven.
Men is daar nog wel ver van een de
mocratische politieke samenleving
verwijderd. Naarmate de volksverte
genwoordiging er minder te zeggen
heeft, des te meer het leger. Dat
vormt kennelijk een onaantastbare
grootheid. Alleen al een bepleiten
van een kortere diensttijd wordt als
een belediging van het leger be
schouwd.
De internationale organisatie van
hoofdredacteuren uit tientallen vrije
landen velen ook uit Nederland
heeft weer reden tot een internatio
naal protest. Het heeft trouwens,
evenmin als uit de communistische
landen, ook uit Spanje geen leden.
Hetgeen weer ligt in de lijn der din
gen.
overwegend plaatselijke poten
taten, die heftig maar machteloos de
gelijkheid, ook in politiek opzicht,
onder de rassen, zoals deze door re
gering en volk van Amerika wordt
voorgestaan, trachten tegen te hou
den.
Hun methoden zijn soms smakeloos.
Wanneer negers datgene waarop zij
recht hebben trachten te verwerke
lijken, daarin worden gehinderd en
belemmerd, en vervolgens tot begrij
pelijke demonstraties overgaan, zijn
het de machthebbers zelf die zich
aan excessen te buiten gaan.
Hoe anders te denken over een ge
forceerde mars voor negerkinderen,
het boeien van een zieke negerpre
dikant voor enige tijd aan het ziek
bed het laatste letterlijk?
Wie zulke dingen doen zijn het uit
oefenen van gezag niet waardig. In
hun krampachtigheid zullen zij uit
eindelijk niets van hun bedoelingen
weten te bereiken. Wat recht is, gaat
door. Maar het moet zich wel door
onrecht heen worstelen.
EMMELOORD De leerlingen van
drie scholen in Emmeloord zullen on
derzocht worden, daar bü enkele klas
genoten tbc is geconstateerd. Ongeveer
480 kinderen, waaronder 90 kleuters,
zullen dit onderzoek ondergaan.
In de Noordoostpolder zijn elf geval
len van tbc ontdenkt, nl. bij een volwas
sen vrouw en bij tien kinderen. Volgens
de directeur van de GG en GD in de
Noordoostpolder is er niets verontrus
tends aan de hand en zullen er geen bij
zondere maatregelen worden getroffen.
Kouder
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Wisselend bewolkt met enkele regen-,
hagel- of sneeuwbuien. Krachtige tot
stormachtige wind ruimend naar west tot
noordwest. Aan de kust mogelijk storm.
Lagere middagtemperaturen dan gisteren.
DEN HAAG. Van de bijna 11,5 miljoen inwoners, die ons land op 31 mei
I960 telde, woonde 22 pet. in plattelandsgemeenten. 23 pet. in verstedelijkte
plattelandsgemeenten en 55 pet. in stedelijke gemeenten (w o. 31 pet in steden
met meer dan 100.000 inwoners).
Vergeleken met 31 mei 1947, het tijdstip van de vorige volkstelling, is voor
Nederland als geheel liet bevolkingsaandeel van de plattelandsgemeenten
gedeeld van 29 pet. tot 22 pet.
De grootste „winst" boekte in de periode 19471960 de groep van verste
delijkte plattelandsgemeenten, waarin thans 23 pet. van de totale bevolkin»
is gehuisvest, tegen 16 pet. in 1947.
Het aandeel van de stedelijke gemeenten is slechts toegenomen van 54 tot
55 pet. Bij vergelijking met de cijfers op grond van de tussenliggende Alge
mene Woningtelling 1956 blijkt, dat het proces der verstedelijking in ons
land in de periode 19561960 in sneller tempo is verlopen dan in de jaren
19471956.
