Nieuwe Leidse Grarant
m
Lonen bleven in
gareel
Hoogovens
en Gasunie
zijn het eens
BOOT
Moeilijke gevallen moeten nog komen
Geen Churehill-laan
in Nw-Lekkerland
Pater Jan Smit
vermoord
S#
NV
Meer luchtaanvallen
op Noord-Vietnam
Frankrijk betaalt nog
uitsluitend in goud
Commentaren
SCHILUERFEEST
[fleXA!
NIEUWE KLEUREN
Opnieuw drie gevallen
van vergiftiging
Vrijdag 12 februari 1965, 45ste jaargang
Dr E DIFMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
,Stantv»stigii b ghebleve*
Depressie weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen, later gevolgd door
opklaringen en enkele regen- sneeuw-
of hagelbuien. Matige tot krachtige, aan
de kust later harde tot stormachtige zuid
westelijke wind ruimend naar noord
west. Lagere middag-temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Steenstraaf 37 Postbus 76
Prof. Zijlstra
als arbiter
DEN HAAG Het langdurige
conflict tussen de Nederlandse Gas-
en de Koninklijke Nederland-
sche Hoogovens én Staalfabrieken
over de aardgaslevering aan Noord
holland is opgelost. Er is een arbi
trage-regeling getroffen.
Spoedig moet zodanig-- betaling wordan
rastgesteld voor het afstaan van de con-
Iractspositie van de Hoogovens aan de
Gasunie, dat enerzijds wordt tegemoet
jekomen aan de belangen van de Hoog-
als gasproducent en anderzijds de
toördinatie wordt gewaarborgd van de
gasvoorzïening in Noordholland en de
sst van Nederland.
Prof. dr, J. Zijlstra, oud-minister van
5naneiën, zal als arbiter optreden. Het
probleem moet eind maart uit de wereld
Nieuwe c.a.o.'s
voor 400.000
werknemers
(Van onze sociaal
redactie)
DEN HAAG Naar wij, verne
men is gistermiddag in het bestuur
van de Stichting van de Arbeid een
algemene gedachtenwisseling gehou
den over de loonontwikkeling, zoals
die na 1 januari heeft plaatsgevon
den. Daarbij is men tot de conclusie
gekomen dat de werkgevers
werknemersorganisaties in de be
drijfstakken, die tot dusver goed
keuring hebben
nieuwe collectieve arbeidsovereen
komsten, zich in het algemeen vrij
goed houden aan het centrale loon-
akkoord dat tussen de regering en
de stichting van de Arbeid
troffen.
Mooht dit zo blijven dan zal
jaar geen of nauwelijks sprake zijn vari
een te sterke uitloop der lonen
boven, zoals in 1964 heeft plaatsgevonden.
Tot nu toe heeft de Stichting
Arbeid nieuwe c.a.o.'s voor ongeveer
400.000 werknemers goedgekeurd. Er
nog geen - enkele overeenkomst afge
wezen. Er staat de Stichting echter stel
lig nog een aantal moeilijke beslissinge;
achten.
j zij#, De Gasunie kan inmiddels beginnen
i' voorzieningen voor haar gaslevering
in Noordholland.
I Deze resultaten zijn voortgevloeid ui*
het drieënhalf uur durend gesprek tussen
liirectioleden van deHoogovens en van
e Gasunie met minister dr. J. E An-
De arbitrage is bindend. De
[Hoogovens moeten nog het fiat hebben
Dat
:hijnlijk vandaag worden verkregen.
In de besprekingen is niet gesproken
t concrete bedragen. Het verschil bij
onderhandelingen, zoals minister An-
sssen gisteravond meedeelde, beliep
lussen de 7 en 12 miljoen gulden per jaar.
zijn contracten die nu nog een looptijd
n tien jaar hebben.
let is de bedoeling dat de Gasunie de
mige leverancier van gas blijft. De win-
i aardgas kan ook door anderen
Itóchieden. De Hoogovens zullen een
tigen weg moeten zoeken voor het ge-
iruik van het zelf geproduceerde gas in
iigen bedrijf, aldus de bewindsman.
ORGELS - PIANO'S
ELEKTRONISCHE ORGELS
Tel. 01726-2541
Vraagt geïllustreerde prijslijst
Negerpredikant
ziek aan bed
geketend
SELMAALABAMA De neger
predikant James 3evel, een mede
werker van dominee Martin Luiher
King, is vandaag op last. van de po
litie op zijn bed in het ziekenhui:
geketend
Dminee Bevel, die in de gevangenis
zat omdat hij aan een demonstratie
had deelgenomen, werd naar het
kenhuis overgebracht met 39 graden
koorts.
Later heft het hoofd van de politie
in Selma de ketenen van dominee Be
vel laten losmaken, na een protest van
de behandelende geneesheer, die ver
klaarde, dat de predikant zo veel
glijk rust moet hebben.
Denk aan boerenoorlog....
MEUYV-LEKKERLAND De ge
tueenteraad van Nieuw-Lekkerland
>vas het er gisteravond niet mee eens.
dat een nieuwe straat in het dorp
Churehill-laan zou worden genoemd
Het voorstel van B. en VV. werd van de
tafel geveegd.
De bezwaren van de raadsleden waren
'cl verschillend van aard. Zo vond de
heer A, Nederlof (c.h.) de figuur van
Churchill te groot voor het kleine Nieuw.
Akkerland. In een grote stad als Rot-
GR0K0 ONTDOOIT
DE PRIJZEN
nVAN DIEPVRIES!
Spinazie,
pak v. 650 gr
fJHTnu ■yg
gratis bij aankoop
van een 700 grs pak
Groko-andijvie a 95'.
leuk Groko-speldje!
betaalbare diepvries
terdam kan men hem eren. ,,Maar w
zei de heer Nederlof. „moeten niet Pi
beren een leeuw in een luciferdoosje
stoppen".
Het raadslid stelde voor een historische
figuur te vernoemen. Zoals Floris V, die
de strijd tegen het water organiseerde en
in 1281 een dijkschouw invoerde.
Tromp of De Ruyter
Weer anders was het geluid van de
heer T. Oosterwjjk van de S.G.P. Hij
hield het liever bij een Nederlandse held
zoals Tromp en De Ruyter. Die waren
ook groot.
Dan voerde de heer D. Dansteeg
(a r.) nog het woord. Hij wenste even
min een Churehill-laan, gezien de rol
die de Engelsman in de boerenoorlog
heeft gevoerd. Nee. de heer Dansteeg
voelde meer voor Van Aelbrecht. Deze
ridder heeft tenminste veel voor de
boeren gedaan.
Na al deze kritiek (alleen de liberaal
J Deelen was niet tegen) wisten B. en
W. het niet meer. Daarom trokken zij
het voorstel maar in om zich nader te
beraden In de volgende vergadering
komen ze met een nieuw voorstel, want
de straat moet toch een naam hebben
POL-AUTOMATISCHE
Charles Stoke, boordschutter in
een der Amerikaanse helikopters,
die zijn ingeschakeld voor de be
strijding van N oordvietnamese
troepen, deelt tijdens een tussen
landing ergens in Vietnam"
stukjes kauwgom uit aan dorps
kinderen. Angstvallig houdt hij
echter zijn automatische machine
geweer gereed om zonodig direct te
kunnen ingrijpen.
AMSTERDAM Pater Jan Smit
van de orde der kruisheren blijkt de
Nederlandse missionaris te zijn, die
op Nieuw-Guinea is verinoord. Vol
gens liet officiële Indonesische pers
bureau Antara werd hij 28 maart te
Agats doodgeschoten door liet hoofd
van het plaatselijk bestuur S. Sim bay.
De administrateur voor West-Irian,
brigade-generaal Soetjipto had als
den opgegeven, dat „Smit de republiek
Indonesia beledigde". Soetjipto had
aan die mededeling toegevoegd: „De
Indonesiërs in West-Irian zijn zich
reeds hun nationalitiet bewust; een
man als Smit had dit moeten begrij
Over de omstandigheden waaronder
pater Smit overleed, is nog niets medt
gedeeld. Hij was in september 1958 na£
t in Agats vertroknen. Hij wt
de laatste blanke, die contact had gehad
Michael Rockefeller (uitgezonderd
reisgenoot). Later was hij het, die
meldde dat Rockefeller was opgegeten.
TV nu elke avond
om zeven uur
HILVERSUM
ocporganisaties
ivontlpi ogramma van de tel
gang van 15 maart dagelijks
doen beginnen.
Het programma tussen zeven en acht
ïr zal deels bestaan uit programma's
ontspannende aard en deels uit infor
gramma's. Thans zal echter
herverdeling van de zendtijd moeten
plaats vinden, om te voorkomen, dat de
istgestelde zendtijd voor Nederland 1
wordt overschreden Het televisiepro-
mma op zaterdagmiddag zal daarorr
i uur later dan gebruikelijk, dus orr
r uur, beginnen.
Benoemd tot kantonrechter Gronin-
alsmede kantonrechter-plaatsvervan-
te Zuidbroek. mr. P. A C. Bondam,
Ned, Antillen.
VERFHANDEL
OEGSTGEEST
KEMPEN AERSTR 71
TELEFOON 50105
FLEXA DEALER
Herenstraat 34
Nieuwe Rijn 49
FLEXA-Dealer
Fa. H. Schutte Zn
LAGE RIJNDIJK 57—59
LEIDEN TELEFOON 23135
Johnson tot senator Dirksen
WASHINGTON/SAIGON/HANOI
De Ver. Staten zullen hun luchtaan
vallen op Noord-Vietnam nog uitbrei
den. Deze mededeling heeft president
Johnson telefonisch gedaan
Everett Dirksen, de leider v
republikeinen in de Amerikaanse
senaat. Op de vraag, of Hanoi zal
den gebombardeerd zei Dirksen. dat
daar over nog geen besluit is genomen.
Johnson had tegen Dirksen gezegd
„Wij zullen met gelijke munt terug
betalen". Dirksen voegde eraan toe
„Ik ben van mening, dat we harder
moeten toeslaan dan we zelf worden
geslagen".
Voorts wordt uit Washington gemeld,
dat de politiek van vergelding, die de
Ver. Staten nu in krachtige mate toepas
sen, als volgt werkt. President Johnson
maakt in samenwerking met de ministei
van defensie en de nationale Veiligheids
raad uit, of en in hoeverre een actie van
Vietnamese communistische zijde zal wor
den vergolden.
Op de lijst van objecten, die voor aan
vallen in aanmerking komen, komen nog
meer dan 20 militaire en industriële doe
len voor. variërend van plaatsen, waai
Vietcongtroepen zijn geconcentreerd of
dergelijke militairen worden opgeleid, tot
de installaties van Haiphong, de haven
Hanoi. Ook staan op de lijst militair
vliegvelden en talrijke fabrieken.
Intussen heeft de regering van Noord -
Korea van de Sowjetunie, communistisch
Dhina en andere landen verlangd,- dat zij
>p hun beurt vergeldingsmaatregelen
ïemen tegen Zuid-Victnam. De premier
/an Noord-Korea stelde deze eis aan een
liner ter ere van Kosygin, de Russische
Deze deed in zijn antwoordlede een be.
oep op het herstel van de eenheid in het
ommunistische kamp. maar ging niet in
op de eis van zijn Noordkoreaanse collega
In dit verband wordt uit Moskou gemeld
lat men. daar ernstig streeft naar het
'oorkomen van uitbreiding van de oorlog
n Vietnam. Op Noord-Vietnam zou een
beroep zijn gedaan, zich te beheersen en
gaan toeleggen op de economische
ontwikkeling van het land.
Vietcongrebellen gelegerd De kazernes
ligge naan wegen naar het zuiden.
Intussen deden met raketten uitgeruste
Amerikaanse helikopters aanvallen op
een vijftigtal jongen, waarmee ongeveer
500 rebellen trachtten, bij Qui Nonh te
landen, waar enkele dagen geleden
bominslag werd gepleegd op een Ameri
kaans kazernecomplex.
Ttalrijke jonken werden tot zinken ge
bracht. Vele opvarenden zouden zijn
df ronken. In het puin van de kazernes
in Qui Nonh bevinden zich thans geen
overlevenden meer. In totaal werden 23
man uit de puinhopen bevrijd.
De lijken vam twee Amerikanen
tien Zuidvietnamezen zijn geborgen.
Negentien Amerikaanse militairen
worden nog vermist. In de afgelopen
dagen zijn meer dan 200 Amerikaanse
militaire-n gedod, gewond of gevangen
genomen tijdens operaties tegen de
Vietcong.
Wantrouwen en gebrek
aan medewerking
Parlementariërs
gaan niet naar
Zuid-Afrika
DEN HAAG Het plan een parle
mentaire missie naar de Unie van Zuid-
Afrika te zenden is van de baan. De vijf
oorspronkelijk aangewezen parlements
leden. die zouden gaan. hebben te ken
nen gegeven, dat zij, gezien een zeker
wantrouwen en gebrek aan medewerking
aan Zuid-Afrikaanse kant en een onvol
doende garantie voor bewegingsvrijheid
het nut van een oriënterend bezoek aan
de unie betwijfelen.
Deze vijf parlementsleden zijn: mejuf
frouw dr. M. A. M. Klompé {kath. v.)
prof dr. C. L. Patijn (soc.). de heer
Th. H. Joekes (lib.), mr. C. A. Bos (chu),
leden van de Tweede Kamer en prof. mr.
W. F de Gaay Fortman (ar.) lid van do
Eerste Kamer.
Het plan tot dit bezoek rees, nadal
j ruim een jaar geleden een groep var
vijftien vooraanstaande Nederlanders in
brief aan de minister van buiten
landse zaken, mr. J. Luns. verontrusting
bezorgdheid over de gang van zaken
de Unie van Zuid-Afrika in het bij
zonder met het oog op de apartheid uit-
Deze „groep van vijftien" formeerde
zich spontaan na een algemeen gesprek
tussen personen, die op het gebied
cultuur, zending, wetenschappen en
ie diepgaande belangstelling voc.
hebben .Tot deze groep behoorden
de heren De Gaay Fortman, Patijn
Joekes.
Vier doden en vijf
gewonden bi j
botsing bussen
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Doordat een volks
wagenbusje met pendelaars vaiunor
vroeg te Hoogvliet op een wegkrui;
geen voorrang verleende aan een
rechts komende RET-bus van Rjn 63
ontstond een botsing, waarbij de 46-jarige
cauffeur van het volkswagenbusje. J. di
Wilde uit Vlaardingen. en een zijner pas
sagiers, de 47-jarige metaalbeuerkei
v. d. Slot eveneens uit Vlaardingen,
het leven kwamen. Van de zes andere
inzittenden, werden er vijf ernstig
een licht gewond. In de loop van
ochtend zijn in het ziekenhuis overleden
de metaalbewerker A. Kosten. 47 jaar
en zijn zoon A. L. Kosten, 24 jaar. beiden
uit achiedam.
De RET-bus had op dat vroege Um
slechts twee passagiers. Van hen werd
een Spaanse arbeider gewond.
De beid voertuigen kwamen na ue
botsing In het plantsoen terecht Het
volkswagenbusje was totaal vernieid. de
RET-bus werd zwaar beschadigd en
moest met een takelwagen worden wee.
gesleept.
WARSCHAU In Polen zijn donder
dagavond alle medische diensten gewaar
schuwd in verband met de plotselinge
neming van het aantal griepgevallen die
het begin kan zijn van een epidemie. Er
in heel Polen al 3500 gevallen
griep geconstateerd. Zoals bekend heb
ben Rusland en Oost-Duitsland zwaa
lijden gehad van een griepepidemie
I oorraad I 'S op dieptepun t
Chi
ma
.ordt bericht, dat volgens
<ui Noord Vietnam het ge-
openlijke oorlog in Indo-
China en de rest van zuidoost-Azië dreigt.
Er zijn echter nog geen aanwijzingen, dal
i actie tegen zuid-Vietnam op komst
Ook zijn nog geen militaire bewegin-
in zuid-China waargenomen, die ver
band zouden kunnen houden met de toe
stand in Vietnam.
Niettemin vraagt men zich in Washington
af, of de strijd niet uit de hand zal lopen
als de huidige ontwikkeling voortduurt.
De stemmen die op onderhandelingen
nandringen zijn dan ook toegenomen.
Daarentegen heeft de vroegere vice-
•esident Nixon gepleit voor voortzet-
ig van de bombardementen. De ver-
geldingsaanvallen van gisteren werden
ondernomen door 130 Amerikaanse straal
jagers en 28 Zuidvietnamese jachtbom
menwerpers. Zoals we gisteren al in een
deel van onze edities meldden, gingen
toestellen verloren. Een van de drie
piloten werd gered.
Een andere kwam om het leven en de
derde, Robert Shumaker geheten; werd
door de Noordvietnamezen gevangen ge
nomen. De vliegtuigen bestookten Tsjanh
Hoa, een plaats op 250 km ten noorden
van de grens tussen Noord- en Zuid-
Vietnam. en Tsjap Li, niet ver over deze
grens, waar ook kazernes zijn gelegen.
In Tsjanh Hoa waren ongeveer 4000
België en Italië:
„onmogelijk"
PARIJS De Franse minister va.,
financiën heeft bekendgemaakt dat
Frankrijk voortaan zijn internationale
betalingen uitsluitend in goud zal ver.
richten. Frankrijk gaat onmiddellijk
hiertoe over en is het eerste land dat
dit doet sinds de overeenkomst van
Bretton Woods van 1945.
In kringen van het ministerie ver
klaart men dat dit neerkomt op een
terugkeer naar de gouden standaard
zonder prijsverhoging voor het goud.
De minister zei nog, dat de afdoening
van internationale verplichtingen tus
sen centrale banken uitsluitend in goud
moet gesehieden en dat die centra
le banken de enige bezitters van de
goudreserves moeten zijn.
De reorganisatie van het internationale
geldstelsel dient te leiden tot de geleide
lijke verdwijning van overtollige devie
zenreserves en de winsten, die de bezit
ters daarop maken, zo zei hij. Hij noemde
het huidige stelsel decadent.
De Belgische minister vanfinanciën
heeft verklaard een terugkeer naar de
gouden standaard niet mogelijk te achten.
De directeur-generaal van de econo
mische afdeling van het Italiaanse minis
terie van buitenlandse zaken waarschuw
de tegen overhaaste overgang op de gou
den standaard.
De Amerikaanse goudvoorraad is vorige
week met 150 miljoen dollar gedaald,
waardoor het totale goudverlies in 1965
op 450 min komt en de goudvoorraad op
14.938 min, het laagste punt sinds 8
TJET wordt tijd, dat minister Bot
met zijn plannen voor radio en
televisie op tafel komt. Dan weten
we tenminste waar we over praten.
Met zijn tamelijk systeemloos hard
op denken, tot in de volksvertegen
woordiging toe, heeft hij ruimte ge
maakt voor allerlei veronderstellin
gen.
Welnu, die worden dan ook gul ge
opperd, zij het ook dat ze onderling
nogal eens tegenstrijdig zijn. Merk
waardig is bovendien, dat men van
de ene dag op de andere allerlei uit
eenlopende mogelijkheden als kans
hebbende hoort aanmerken.
Kortom, heel Nederland doktert
mee aan het bestel, zoals het in an
dere tijden meedoktert aan onze ka
binetsformaties. Feit blijft, dat nie
mand, wellicht ook de minister niet,
een bevredigende regeling weet.
De meest voor de hand liggende is
uiteraard die aansluit bij hetgeen
onder ons op natuurlijke wijze en
overeenkomstig aard en karakter
van ons volk is gegroeid.
"yiA een onduidelijk en onvolledig
bericht van het officiële Indone
sische persbureau hebben wij dan
thans mogen vernemen, dat reeds en
kele weken geleden in West-Irian
ons meer bekend als Nieuw-Guinea
een Nederlander is doodgeschoten,
nadat hij de republiek Indonesië zou
hebben beledigd. Er zijn vermoedens
dat het hier een missionaris geldt.
De gebrekkige wijze waarop dit
nieuws tot ons doordringt, is ken
merkend voor de situatie waarin wij
ten opzichte van dit gebied ons be
vinden. Het gebied is afgesloten en
er dringt weinig of niets tot ons door.
De dood van een Nederlander, en
zeker een gewelddadige, kon uiter
aard niet verborgen blijven. Maar
ook hieromtrent worden we eerst na
geruime tijd en dan nog alleen in een
onduidelijk bericht geïnformeerd
op zichzelf een geval van ergerlijke
achteloosheid voor de Indonesische
regering. Opheldering lijkt geboden.
T^CONOMIE Is vooral ook een kwes
tie van afwegen van belangen.
Het is een bezigheid, die reeds als
zodanig de heer Zijlstra, lange tijd
minister in deze sector en thans weer
buitengewoon hoogleraar, niet
vreemd is.
De daarvoor benodigde wijsheid zal
hem echter In het bijzonder van pas
komen, nu van hem een oordeel,
weinig minder dan een Salomons-
oordeel, is gevraagd.
De heer Zijlstra immers zal hebben
te beslissen in het geschil tussen de
Hoogovens en de Nederlandse Gas
unie over de gaslevering aan Noord-
Holland. We kunnen ons denken,
dat de huidige minister van econo
mische zaken, de heer Andriessen,
een zucht van verlichting heeft ge
slaakt, nu hem op deze wijze een
last van de schouders werd genomen.
Trouwens, ons aller belangen zijn
erbij betrokken, ditmaal met name
die van de bevolking van Noord-
Holland. Men wil daar ook wel pro
fiteren van de bescheiden prijs die
de vondsten van gas in eigen bodem
mogelijk maken.
De bereidheid van beide erbij be
trokken partijen tot bewilliging in
arbitrage stemt reeds erkentelijk.
TAMMER is het, dat de voorgeno
men reis van de Nederlandse
parlementaire groep naar Zuid-Afri
ka geen voortgang zal hebben.
In Zuid-Afrika blijkt men tegenover
deze reis te terughoudend te staan.
Met name stond men afwijzend te
genover de toch redelijke wens van
de groep, ook een ontmoeting te mo
gen hebben met de bekende Bantoe
leider en Nobelprijswinnaar Loe-
thoeli.
Wij betreuren deze gang van zaken
oprecht. Zelf hier steeds trachtende
begrip te wekken voor de problema
tiek waarin Zuid-Afrika zich be
vindt, hebben wij aan de andere kant
de noodzakelijkheid voor Zuid-Af
rika van het gesprek met Nederland
altijd beklemtoond. Het bezoek van
deze parlementaire groep, waarin al
le grotere politieke partijen werden
teruggevonden, zou daarom een
hoogst nuttige bijdrage kunnen zijn.
Reeds de weigering van het contact
met de Bantoeleider echter maakte,
zacht gezegd, het nut twijfelachtig.
Het is begrijpelijk, dat onder deze
omstandigheden, hoezeer ook met
leedwezen, de leden van ons parle
ment van hun voorgenomen bezoek
hebben afgezien.
Mysterie der Startigliters
SOESTERBERG Deze week heb
ben zich opnieuw drie gevallen van
vergiftiging voorgedaan bij Neder
landse piloten, die de Starfighter vlo
gen.
Dé betrokken mannen, die over hoofd
pijn en duizeligheid klaagden, werden
onmiddellijk naar het Amerikaanse
vliegmedische centrum in Wiesbaden
overgebracht, doch daar kon niets wor
den geconstateerd, dat het mysterie van
de snelle, Amerikaanse straaljagers zou
kunnen oplossen Overigens hebben niet
alle toestellen last van de vorming van
giftige gassen in de cockpit. Er zijn er
ook waarover de püoten nooit klagen.
De in Nederland geconstateerde geval-
len staan niet op zichzelf. Uit Canada zijn
oenen ren gekomen over soortgelijke be-
dwelmingsverschijnselen in de cockpit
van Starfighters. Ook daar zijn maatre-
troffenV00r beperkt vlie§g£bruik ge-
Amerikaanse en Nederlandse techni
ci en doktoren blijven inmiddels naar-
«r,f„Jlaarvde °°1'zaak der kochten
.peuren. Er is tot nog toe nog geen
spoor gevonden, wat het euvel alleen
maar mysterieuzer maakt.