„Charteren" naar Amerika:
Aardgasleiding siste
als
een
raket
voor zeshonderd gulden retour
Maar spelregels" van IATA zijn streng
Lichte vorst
Suriname krijgt volgend
jaar een universiteit
Moise Tsjombe: Kongo
nu echt onafhankelijk
Wij wrokken niet over
verbeterde betrekkingen
Panische schrik in Holkerveen
Iedereen in het westen
heeft kunnen koken
Minister voelt niets voor
tweede gasunie
Uitbreiding
van strijd
Z.O.-Azië?
MAANDAG 8 FEBRUARI 1965
Sprong over oceaan wordt
steeds minder wensdroom
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG/AMSTERDAM
Amerika komt dc laatste jaren bin
nen bereik van een steeds groter pu
bliek. Pagina-grote advertenties heb
ben er geen twijfel over laten be
staan. Het aanbod van CO-OP ter
gelegenheid van haar gouden jubi
leum heeft onder haar 380.000 leden
grote sensatie verwerkt: voor1 620
gulden een retourtje New York
voor zes tientjes meer een reisje heen
en terug naar Montreal. Twee vlieg
tuigen zijn er voor gecharterd; 25
juni gaan ze weg (terug in septem
ber), maar nü al zijn ze volgeboekt.
Een klap ln het gezicht van de grote
luchtvaartmaatschappijen, die voor eer
jaar-retour ruim 1600 gulden vragen in
de zomer zelfs ruim 1900 gulden)-;
„Nee", zegt men bij de KLM. „Wij
kunnen even goedkoop vliegen. Vereni
gingen. die bij ons een toestel charteren
kunnen hun leden ook voor i 700 en
minder een vlucht over de oceaan
aanbieden. Iedere grote maatschappij
beschouwt zulke chartervluchten als een
welKome benutting van niet gebruikte
capaciteit. Alleen: men moet zich wel
houden aan een aantal IATA-bepalingen,
want deze charters zulen de lijndiensten
niet mogen beconcurreren."
Bepalingen
Het waren deze IATA-bepalinger. die
de KLM dwongen „nee" te verkopen
toen het Amsterdamse reisbureau Voigt
en Geber (dat de reizen vooi Co-op
organiseert) haar benaderde voor de
Amerika- en Canada-reizen. De KLM kon
er geen duizenden dollars boete aan
wagen, hoewel zij de opdracht graag had
geaccepteerd.
In het kort komen die bepalingen hier
op neer: er moet duidelijk affiniteit in
de vereniging zijn, dc vereniging mag
niet het reizen tot doei hebben, de leden
moeten tenminste zes maanden lid z(jn
om te kunnen deelnemen aan de reis, er
mag niet bulten de ledenkring worden
geadverteerd en de vereniging mag niet
meer dan 20.000 leden tellen. Vooral deze
laatste bepaling dwong de KLM het ver
zoek te weigeren van de 380.000 leden
tellende Co-op.
Het is ten slotte de Amerikaanse char
termaatschappij Capitol Airlines gewor
den. die de vlucht thans gaat uitvoeren.
Deze maatschappij is niet aangesloten
bij de IATA. maar heeft zich wel te hou
den aan de „spelregels" van het CAB
(Civil Aeronautics Board een soort
Rijks Luchtvaart Diensu.
..De bepalingen, die deze organisatie
stelt komen in grote lynen overeen met
die van de IATA. Over een maximum
van 20.000 leden wordt door liet CAB
echter niet gesproken, aldus het Amster
damse reisbureau. Reden waarom Capitol
veilig met ons m zee Kan gaan"
Tóch heeft de onderneming in Amerika
kritiek uitgelokt De PANAM kwam in
het geweer omdat de chartermaatschappij
zich niet aan alle bepalingen zou hebben
gehouden. Maar bij het Amsterdamse
reisbureau zegt men vastberaden: „De
reizen gaan door'
400.000
Ruim 400.000 passagiers z||n het afge
lopen jaar van Europa naar Amerika
..gecharterd" Een fors aantal, als men
weet dat er In dat jaar een slordige twee
miljoen reizigers op de lijndiensten over
de oceaan zjjn gebracht. En ieder jaar
maken méér verenigingen gebruik van
chartervluchten. Niet alleen naar Ame
rika Ook binnen Europa en naar andere
werelddelen
Maar de Amerika-charters spreken wei
het meest tot de verbeelding, omdat een
werelddeel, dat vroeger onbereikbaar
leek er binnen bereik van de gewone
man door lijkt te komen Vooral voor
DE BILT. Gedurende het week
einde verplaatste een van Groenland
afkomstige depressie zich over West-
Rusland naar het Zuiden. Tussen deze
depressie en een hogedrukgebied ten
westen van Schotland, waarbij zich
tijdelijk een krachtige rug van hoge
luchtdruk over het zeegebied tussen
Noorwegen en Groenland opbouwde
voerden krachtige tot harde noorde
lijke ivinden koude polaire lucht naar
het zuiden. Deze lucht bereikte ons
land vanmorgen.
De rug van hoge luchtdruk trekt
eveneens tamelijk snel naar het zuiden
en zal ons land de komende 24 uur met
opklaringen en afnemende wind pas
seren. De temperaturen kunnen daar
bij in de nacht flink dalen, zodat vrij
algemeen lichte vorst zal voorkomen
Inmiddels breidt een volgend de-
pressiegebied boven het noordelijke
deel van de oceaan en Groenland zich
alweer naar het Oosten uit. Hierbij
neemt het hogedrukgebied bij Schot
land. dat daar meer dan een week met
:eer hone luchtdrukwaarden heeft ge
legen. nu in betekenis af.
ZON EN MAAN
Dinsdag 9 februari: zon op 8.07. onder
17.43; maan op 11.18, onder 1.34.
Dinsdag 9 februari: eerste kwartier.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
9 febr.: 7.57 v.m.; 20.21 n.m.
vluchten perspectieven
Het is ook voor dezen, dat CO-OP haar
reizen organiseerde. Trouwens op alle
oceaan-charters vormt deze groep reizi
gers het belangrijkste element Zo komen
uit Amerika veel leden van de Gold Star
Mothers, een vereniging van familieleden
van in de oorlog omgekomen militairen.
Ook Amerikaanse studenten komen dik
wijls over per charter.
Geen concurrentie
Betekent deze nieuwe goedkope vorm
van luchtvervoer ernstige concurrentie
voor de luchtvaartmaatschappijen?
„Nee", zegt men b(j de KLM „Voor
de meeste maatschappijen is het een mo
gelijkheid om hiaten In de produktie-
capaciteit op te vullen. Er staat altijd
wel ergens een toestel buiten dienst, dat
voor een charter zou kunnen worden ge
bruikt. Vooral in de winter 's Zomers
gaat het veelal moeilijker omdat dit voor
de meeste maatschappijen een piekpe-
Een ander voordeel van deze vluchten:
de propaganda voor het luchtvervoer.
Nog altijd is he tstreven van de maat
schappijen gericht op verdere populari
sering van het vliegen. Dat blijkt ook wel
uit de tarieven, die ondanks de aanzien
lijke kostenstijging gelijk zijn gebleven
of zelfs zijn verlaagd. Dit laatste gebeur
de (met 20 procent) vorig jaar op de
Noordatlantische route, juist op het mo
ment van de'loonexplosie in Nederland.
Bezettingsgraad
Hoewel de nieuwe tarieven nog aan
zienlijk verschillen van de charterprijzen.
mag daaruit niet de conclusie worden
getrokken, dat de lijndiensttarieven te
hoog zijn. Op lijndiensten immers moet
men rekening houden met de bezettings
graad (bij de KLM. even boven de 50
procent), terwijl een gecharterd vliegtuig
altijd volgeboekt wordt, waardoor men
zeer lage prijzen kan berekenen. Temeer
omdat de huurder van het vliegtuig de
plaatsen niet met winst mag verkopen.
Omdat het chartervervoer sterk aan
banden wordt gelegd door stringente
IATA-bepalingen verwacht men in lucht
vaartkringen echter niet. dat het een
enorme omvang zal aannemen.
Maar vrijwel zeker is dat in de toe
komst. verdere popularisering van het
luchtverkeer gepaard zal gaan met ta
riefsverlaging op de lijndiensten. Grote
Amerikaanse maatschappijen willen
daar nu al aan. Met name od de noord
atlantische route Deze Amerikaanse
plannen worden nog enigszins opge
houden. omdat de financiële positie hen
nog niet in staat stelt de tarieven dras
tisch omlaag te brengen Dit zal pas
kunnen gebeuren als de bezettingsgraad
een gunstiger beeld geeft.
Goedkoov
Dat deze de hoofdfactor vormt, blijkt
wel uit het succes van de IJslandse
luchtvaartmaatschappij Loftleidir. die in
Europa én Amerika bekendheid kreeg
door haar laee tarieven od de noordat
lantische route
Reeds vele duizenden, passagiers trok
zij weg bjj de grote maatschappijen door
honderden guldens onder de IATA-tarle-
ven te blijven (de LATA kan niet Ingrij
pen omdat de maatschappij er niet bü
is aangesloten) Deze prijsverlaging is
mogelijk door de hoge bezettingsgraad,
die over het hele jaar 80 bedraagt in
de zomer zelfs 100 procent.
Natuurlijk speelt hier ook een rol dat
men niet vliegt met kostbare straalver-
keersvliegtuigen. maar met de wel mo
derne en zeer economische maar minder
snelle DC-6B.
Daarnaast biedt een lagere frequentie
op de lijndiensten zekere voordelen.
Moet de KLM uit concurrentie-overwe-
gingen viermaal per dag naar New Yoric
vliegen. Loftleidir komt slechts eenmaal
in de week op Schiphol. De frequentie is
het hoogst in Luxemburg vanwaar per 1
april dagelijks op New York wordt ge
vlogen. Hiervoor gebruikt men de afge
lopen zomer aangeschafte turboprop-
machine RR 400, die aanzienlijk sneller
is dan de DC-6B en bovendien 160 passa
giers kan vervoeren.
Popularisering van het luchtverkeer.
Alle luchtvaartmaatschappijen zien er het
belang van in. De KLM doet het o.m.
ook met haar ITé-reizen. waarbij de
maatschappij nauw samenwerkt met de
grote touroperators
Sinds 1958 is het aantal ITé-relzigers
snel gestegen. Werden het eerste Jaar 800
passagiers genoteerd. In 1963 waren het
er al 36.000 en voor dit jaar worden er
45.000 verwacht.
Uiteraard brengt het systeem soms ook
financiële nadelen met zich en wel in ae
drukke zomer. Veelal zou men de vlieg
tuigen dan gemakkelijk vol kunnen boe
ken met normale passagiers, maar omdat
de touroperator een bepaald aantal
(goedkope) plaatsen van tevoren heeft
geclaimd moet men deze openhouden.
Over het geheel genomen verdient men
er echter meer aan dan men verliest.
Belangstelling
Of deze ITé-reizen in de toekomst ook
naar Amerika zullt.. worden gemaakt,
is nog een vraag. Dat zal ook afhangen
van de touroperators.
De belangstelling ervoor is er in
ieder geval. Dat blijkt ook wel uit
de activiteiten van de niet aan
IATA-bepalingen gebonden charter
maatschappijen. Zo organiseert het
Haagse charterbedrijf Schreiner Air
ways komend najaar verscheidene
vluchten naar de West voor 2 a 3000
gulden alles inclusief. Ook dat il
lustreert: de sprong over de oceaan
wordt voor steeds meerderen steeds
minder wensdroom
Geen studenten meer
naar Nederland
PARAMARIBO Suriname zal
8 mei 1966 een eigen universiteit
krijgen, aldus premier J. A. Pengel,
ter gelegenheid van het honderdjarig
bestaan van het Surinaamse parle
ment. Thans gaan jaarlijks honder
den Surinamers in Nederland stu
deren. Velen vervreemden van hun
maatschappij ij anderen willen niet
meer terugkeren.
Suriname heeft een tekort aan vijftig
artsen. Regeringskringen achten het on
juist dat door gebrek aan belangstelling
bij de Surinaamse artsen Nederlanders
op vier afgelegen posten in het binnen
land hun werk verrichten.
De nieuwe universiteit zal drie fa
culteiten hebben, een geneeskundige,
een rechtskundige en een sociale.
Men wil naast de bestaande muio's en
de algemene middelbare school een ly-
.m oprichten. De rechtschool met 224
de geneeskundige school met 30 leer-
lingen zullen in de universiteit opgaan.
Thans volgen ruim 1200 Surinamers een
opleiding in Nederland. Na totstandko
ming van de universiteit zal de regering
geen buitenlandse beurzen meer verle-
voor studies, die men in het binnen-
KoKöhler overleden
AMSTERDAM Op 59-jarige leeftijd
is zaterdag in zijn woning te Badhoeve
dorp plotseling overleden de oud-water-
polo-internationaal Ko Kohier.
De heer Kohier vertegenwoordigde ons
land internationaal in de periode 1927—
1934 en maakte deel uit van de Olym
pische waterpoloploeg bij de Spelen van
1928 in Amsterdam. In zijn vereniging
Het IJ was hij ruim 25 jaar speler van
het eerste zevental en bereikte vijftien
maal het Nederlands kampioenschap.
Financieel akkoord met België
BRUSSEL Premier Tsjombe
Kongo en de Belgische minister
buitenlandse zaken. Spaak, hebben
terdag een verdrag ondertekend w
in hun hangende financiële kwesties
worden geregeld en ook een parate
conventie, die voorziet in gezamenlijke
aflossing van de Kongolese staats
schuld De ondertekening is bUna 10
vertraagd door moeilijkheden te
elfder ure over de redaktie van hel
slotcommuniqué over de onderhande-
l'ngen.
Kongo is nu pas werkelijk onafhanke
lijk. aldus Tsjombe. De volgende mor
gen verklaarde premier Tsjombe dat
zijn regering geen enkel plan heeft tot
nationalisatie van buitenlandse onder
nemingen ..Waarom zouden wij maat
schappijen overnemen, die ons nu al ge
deeltelijk toebehoren", zei de Kongolese
premier tijdens een plechtigheid in de
Kongolese ambassade, waar hem een
cheque van bijna zeven miljoen gulden
werd overhandigd.
Dit bedrag was het dividend van de
Union Minière du Haut Katanga over
de maand oktober 1964.
De Kongolese staat bezit volgens het
zaterdag gesloten akkoord 24 procent
van de aandelen in deze maatschappij.
Het dividend was nog niet uitbetaald,
omdat de Kongolese regering in no
vember j.L eenzijdig de uit de kolonia
le tijd stammende, mijnconcessies ver
lenende maatschappijen wilde ov
men. een beslissing die echter na
tige protesten uit Brussel werd
land kan volgen, en de regering over
weegt zelfs, geen overmaakvergunnin-
1 meer te verlenen voor studiekosten
deze wetenschappen. Behalve op
1.000 Sur. guldens uit Nederland rekent
de regering op belangrijke steun van het
bedrijfsleven.
Met de landbouwhogeschool te Wage-
ningen bestaat reeds overeenstemming
over een dochterinstelling in Suriname
De overeenkomst met de Nederlandse
regering is door de Surinaamse minister
raad getekend*.
PaUtr gelooft
niet in A-bom
Geheim verdrag
tussen Djakarta
en Peking
PALAR
.geen A-bom
NEW YORK De Indonesische am
bassadeur in de Verenigde Staten,
Lambertus N. Palar, gelooft zelf niet
dat zijn land in staat is een atoom
bom te ontwikkelen. Hij zei dit giste
ren in een vraaggesprek met Ameri
kaanse vrouwelijke journalisten over
de jongste verklaring van generaal
Hartono, dat Indonesië nog dit jaar een
A-bom tot ontploffing zal laten bren
gen en dat op het ogenblik 200 geleer
den aan deze bom werken.
Intussen meldt de New -York Herald
Tribune dat Indonesië een geheim mili
tair verdrag heeft gesloten met rood
De plannen van Soekarno zouden, al
dus het blad, neerkomen op de verwijde
ring van Britse en Amerikaanse bases in
Zuidoost-Azië met hulp van communis
tisch China. De strategie van Indonesië
zou zich echter voornamelijk richten OP
de Britse aanwezigheid in Maleisië en
daarbij rechtstreekse propaganda tegen
de V.S. vermijden met het doel een wig
te drijven in de Zuidoostaziatische poli
tiek van de twee bondgenoten.
Soebandrio zou gezegd hebben dat In
donesië goede kansen had om de Ame
rikaanse buitenlandse politiek te be-
irivloeden omdat veel Amerikaanse di
plomaten argwanend tegenover de Britse
politiek staan.
Een hoge Indonesische diplomaat bij
de Verenigde Naties, Sostrowardojo, zei
in een commentaar: .Volkomen onwaar".
Ambonezen en Papoea s in Utrecht:
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT De jongerenorgani
saties van de hier verblijvende Am
bonezen en Papoea's wrokken niet
over de verbetering van de betrek
kingen tussen Nederland en Indo
nesië. Zij juichen deze ontwikkeling
zelfs toe, omdat zij hopen, dat
goede verstandhouding tussen beide
verdragspartijen voor het bereiken
van de doeleinden van Zuid-Moluk-
kers en Papoea's bevorderlijk zal
zijn.
De heren F. J. Aponno (Ambonees)
en I. Krisifoe (Papoea) hebben dit
verklaard op de zaterdag gehouden
forum-middag van de jongerenorgani
satie van „Door de eeuwen trouw".
Op deze goed bezochte bijeenkomst
gaven ook vertegenwoordigers van de
jongerengroeperingen der viif grote
politieke partijen hun visie. Met uit
zondering van de heer C. G. W. M.
Hoogstraten (F.C.H.J.G.) accen
tueerden zij de een meer. de ander
minder de machtsverhoudingen, die
hun weinig hoop lieten op een ontwik
keling, zoals deze door de aanwezigen
wordt nagestreefd. Om een indruk te
geven van hun bijdragen aan de dis
cussie, enkele saillante punten.
Mr. P. J. Teunissen (K.V.P.J.G.)..D(
politieke realiteit laat weinig mogelijk
heden over, maar binnen dit beperkte
kader moeten wij opkomen vooi
rechten van Zuid-Molukkers en
poea's".
P. Dankert (P. v. d. A): „Van Illusies
kunnen we maar beter afstand doen.
Het Indonesische nationalisme is zeer
sterk. Op ons rust de plicht om de Am
bonezen. die niet naar Indonesië wil
len, te integreren in de Nederlandse sa
menleving".
R. A Heyting (J.O.V.D.): „De gedach
te, dat West-Irian nog ooit los komt
Indonesië, is een hersenschim. Op
best zullen Papoea's intern zelfbe
schikkingsrecht krijgen".
C. Balkenende (Arjos): „We moeten
de werkelijkheid onder ogen zien (wat
betekent dat we geen idealisten
moeten zijn). Een internationale rechts
orde, die nakoming van verdragen ga
randeert. ontbreekt nu eenmaal. Het is
voorbarig om nu al te zeggen, dat In
donesië de New-York overeenkomst
wel niet zal nakomen. We moeten
kening houden met de mogelijkheid
machtswisseling".
C. G. W. M. van Hoogstraten
(F.C.H.J.G.): „We moeten het zelfbe
schikkingsrecht niet alleen met de mond
belijden, maar er ook naar handelen en
(Van onze speciale verslaggever)
NIJKERK Door een lek in een aardgasleiding is de buurtschap Hol
kerveen gisteren ternauwernood aan een ramp ontsnapt. Eén vonk zoi
fataal hebben kunnen zyn, want uit de krater, die weldra een doorsnede
van zeven nieter had. stroomde gas met een druk van liefst 35 atmosfeer.
Tweeëneenhalf uur ging dat zo door; van half zes tot acht uur in de n
gen kolkte een wolk van aarde en stof boven de plaats des onheils. Het
oorverdovende, sissende geluid, dat omwonenden associaties met de oorlog
gaf, werd uiteindelijk door storingsploegen van de Nederlandse Gas Unie
gestopt. Men draaide dc dichtstbijzijnde afsluiters toe. waarna het ont
ploffingsgevaar geweken was. Naar schatting was toen 100.000 kubieke
meter gas in de yle lucht verdwenen. De calorieën hiervan zijn genoeg
een stad als Amersfoort vier dagen lang „in gewone doen" te houden.
De stagnatie in het gastransport
van Slochteren naar het Westen des
lands heeft gelukkig weinig nare ge
volgen gehad. Doordat op het West-
landse aardgas kon worden overge
schakeld, heeft iedereen in Neder
land de zondagse pot kunnen koken.
Wel is in sommige plaatsen in het
Gooi de druk geruime tijd bijzonder
laag geweest. Hier en daar brand
den de pitjes dan ook wat te zacht.
DEN HAAG Minister dr. J. E.
Andriessen (economische zaken) staat
afwijzend tegenover hel plan van de
Koninklijke Nederlandsche Hoog
ovens en Staalfabrieken om samen met
de Steenkolen Handelsvereniging
(PAM) de gasvoorziening in Noord-
hoiland in handen te nemen. Maar be
sprekingen daarover zijn nog niet af
gesloten. Hoogovens wil in Noorhol
land een tweede Gasunie jprichten om
het door Pam in de Schermer aange
boorde aardgas te distriblercn. Uiter
aard op voorwaarde daa Pam conces-
sne krijgt voor de winning.
Het nieuwe plan werd opgesteld toen
de besprekingen met de Gasunie leken te
mislukken. Al twee jaar duren de onder,
handelingen thans, maar tot een akkoord
is men nog niet kunnen komen. Zoals be
kend voorziet Hoogovens vrijwel geheel
Noordholland van eigen gas. dat wordt
geproduceerd in haar kooksfabrick. Uit
dien hoofde staat zij dus als concurrent
tegenover de Gasunie, al levert zij dan
geen aardgas.
De onderhandelingen tussen belde on
dernemingen schijnen vrijwel volkomen
in het slop te zijn geraakt. De Hoogoven
directie heeft meegedeeld, dat de Gas
unie heeft geweigerd een bindend ad
vies te laten uitbrengen door onafhanke
lijke bemiddelaars.
De Gasunie verklaart: Wij hebben
Hoogovens een concreet aanbod gedaan,
maar dat is afgewezen. Inmiddels wordt
de situatie wel gecompliceerd omdat
PAM niet de enige is, die in Noordhol
land aardgas heeft aangeboord. Ook de
Nederlandse Aardolie Mij heeft gas (zelfs
op twee plaatsen) gevonden
Het lek, dat gistermiddag ivas her
steld het gastransport vond toen
weer normaal doorgang is catastro
faal voor een koppel kippen geweest.
Versuft door het lawaai van het ont
snappende gas, wisten ze niet meet
welke kant ze uit moesten rennen. Niet
ver van de krater kropen ze dicht
tegen elkaar en stierven de verstik
kingsdood.
„In paniek
..We waren in paniek", verklaarde
houder Theus van de Berg, die vlak bij de
spoorwegovergang in de Domstraat
woont: de plaats, waar de aardleiding het
begaf. „We lagen nog in bed. toen we
door een zware dreun wakker schrokken.
We dachten dat er een vliegtuig was neer
gestort, of dat er een trein uit de rails
gevlogen was. Maar toen-we, onmiddellijk
daarna, het vreselijke gesis hoorden, be
grepen we dat er iets met de gasbuis aan
de hand was. In nachtkleren zijn m'n
vrouw, m'n drie kinderen en ik het land
ingerend. De tweejarige Willem, die in
een deken op m'n arm zat, huilde. Horen
deed ik het echter niet; zien weL De ex
plosie, die we vreesden, bleef uit. Later
hebben wij bij vrienden onderdak ge
vonden".
„Overal stonk het naar gas", vulde
de boerin aan. „De lucht is trouwens
nóg niet liet huis uit. En kijk eens naar
m'n ramen ze zitten onder de mod
der. Het dak is ook bruin van aarde
en stof".
Oorverdovend
De klap, die niet alleen in Nijkerk,
maar ook in Apeldoorn en Hilversum te
horen was, deed ook opperwachtmeester
J. Drent uit Nijkerkerveen in de kleren
schieten.
„Ik dacht aan een vliegtuig, dat r
gestort was", zei hij. „Later aan een V 2.
die ik me uit de bezettingstijd goed her
inner. Toen het gesis in oorverdovend
gebrul overging en het net leek, of
hele eskaders straaljagers overvlogen,
meende ik zelfs dat er oorlog was. Toen
ik met de fiets Holkerveen bereikte, zag
ik bij de spoorlijn een enorme stofwolk.
Ook rook ik een scherpe gaslucht. De
veertig mensen uit de dichtstbijliggende
huizen behoefden niet meer geëvacueerd
te worden. Ze waren allemaal al wegge
vlucht Ik heb meteen alarm geslagen. De
brandweer werd gebeld, de spoorwegen
en de Nederlandse Gas Unie in Deventer.
Tot de storingsploegen kwamen, konden
we niets uitrichten. Wel kon de lijn
AmersfoortZwolle vrij worden gehou
den van treinen. Ook hebben we er goed
op gelet dat er in de omgeving va:
krater niet gerookt werd".
Blokkade
..Direct na het alarm", bracht een spoor
wegbeambte naar voren, „hebben we dt
rails tussen Amersfoort en Zwolle ge
blokkeerd. Wegspattende vonken van d<
wielen zouden een explosie en misschien
wel een ramp hebben kunnen ver
zaken. Er was een trein uit Zwolle
derweg, maar die hebben we in Nijkerk
laten terugkeren. Een andere trein uit
Zwolle hebben we over Apeldoorn
Amersfoort geleid. Toen het gas ophield
met stromen, zijn we het eerste uu
vertraagd tempo gaan rijden. Nu lopen
alle treineD weer normaal".
Enorme druk
Het gaat om een koppelstuk van een
paar meter", vertelde een deskundige
van de Nederlandse Gas Unie. „De sta
len buis, die een doorsnee van dertig
centimeter heeft, is helemaal uit elkaar
gereten. De diepe krater is veroorzaakt
door de enorme druk, waarmee het gas
wegstroomde. Hier, bij Holkerveen,
ligt een splitsing. De ene transportbuis
verzorgt het Gooi, de andere Tiel en
omstreken. De reparatie geschiedt
voorlopig provisorisch. Over een paar
dagen gaan we opnieuw aan het werk.
De leiding, die in 1958 werd gelegd,
is onderdeel van het regionale aardgas-
net en loopt via overslagstations. Bij
uitschakeling van een deel ervan kan
zonder meer op een ander net worden
omgeschakeld. In een noodgeval, zoals
dit. worden dan wel eens moeilijkheden
met de druk ondervonden, maar deze
zijn spoedig te verhelpen. De veel gro
tere hoofdleiding is al tot Utrecht ge
legd, maar is in dit deel van het land
nog niet in gebruik".
onze verantwoordelijkheid niet inruilen
voor een tabaksmarkt" (instemmend ap-
Reëel zijn
De opmerkingen van de aankomende
politici waren voor ir. J. A. Manusama,
lid van R.M.S.-regering in ballingschap,
aanleiding om te verklaren: „Wij willen
ook reëel zijn en accepteren dan ook
als een feit, dat de onafhankelijkheid
van Zuid-Molukken vandaag niet te be
reiken is. Maar wij zien uit naar de dag
van morgen, met geloof, hoop en liefde.
We geloven in de oppermacht van Hem,
die landen en volken bestiert, we hopen
dat het recht zal zegevieren en handelen
uit liefde tot ons land en volk. Daar
voor vragen wij respect".
De heer H. Conradi, voorzitter van
„Door de eeuwen trouw" nodigde de
vertegenwoordigers van de jongeren
groepen uit om de gedachtenwisseling
voort te zetten op de tiende weekend-
conferentie van de stichting, die op 11
en 12 september op „Woudschoten"
wordt gehouden.
Adenauer in interview
Verjaringstermijn
nazi-misdaden
4 jaar verlengen
BONN Oud-kanselier Adenauer
heeft in een zaterdag gepubliceerd vraag
gesprek gezegd dat de verjaringstermijn
voor oorlogsmisdaden met vier jaar be
hoort te worden verlengd. Hij meent dat
het begin van de periode van twintig
jaar vanaf 1949 behoort te worden gere
kend, dus van de instelling van een
nieuwe Westduitse regering af, in plaats
van 1945 af. „Want 1945 was een va
cuum. Er was werkelijk geen tijd, tij
dens de wederopbouw, processen tegen
nazi's te beginnen. Tijdens de interim
periode stond de rechtspraak stil", aldus
Adenauer in de onafhankelijke Stuttgart
Zeitung.
(Vervolg van pagina 1)
Het is in zee gestort. De piloot maakte
gebruik van zijn parachute. Men heeft
hem echter nog niet kunnen vinden. De
vliegtuigen waren opgestegen van
drie Amerikaanse vliegdekschepen in
de Zuidchinese zee, de Ranger, Han
cock en de Coral Sea. De piloten, die
aan de aanvallen hebben deelgenomen,
rapporteerden zware branden, dichte
rook en grote schade. Foto's zijn nog
niet beschikbaar.
Voorts hebben zich de volgende ontwik
kelingen voorgedaan:
Vergelding
President Johnson heeft de Sowjet-
unie, de bondgenoten van de Ver. Staten,
de Veiligheidsraad en het Amerikaanse
Congres ervan op de hoogte gesteld, dat
de aanval op militaire doelen in Noord-
Vietnam bij wijze van vergeldingsmaat
regel werd genomen.
De Russische premier Kosygin ver
klaarde (enkele uren voor de Amerikaan
se vergeldingsaanval) in Hanoi, dat het
Sowjetvolk achter Noord-Vietnam staat
en gelooft, dat dit land de strijd in geheel
Vietnam zal winnen. Hij zegde alle moge
lijke hulp toe. Na de aanval heeft hij
echter niets van zich laten horen. Ook in
Moskou is men bijzonder voorzichtig met
zijn reacties.
Zowel in Hanoi, Peking en Moskou
heeft men de Amerikaanse aanval ver
oordeeld als een „buitengewoon ernstige
daad van agressie". Er werd echter niet
met tegenmaatregelen gedreigd. In de
Russische pers is de toezegging van hulp
uit de rede van Kosygin weggelaten
De Noordvietnamese regering heeft
vandaag de voorzitters van de Geneefse
conferentie van 1954 en de regeringen
van de landen die aan de coferetie heb-
be deelgenomen verzocht maatregelen te
nemen.
Zuid-Vietnam verkeert in een alarm
toestand. Troepen en piloten moeten zich
gereed houden om eventueel onmiddellijk
tot actie te kunnen overgaan. Met name
in de hoofdstad Saigon zijn speciale vei
ligheidsmaatregelen genomen. Ook de
Amerikanen in Zuid-Vietnam worden
sterker dan ooit bewaakt.
Mr. George Bundy, de speciale af
gezant van Johnson, die vorige week een
speciaal bezoek aan Zuid-Vietnam bracht
is gisteren plotseling naar Washington
teruggekeerd. Hij had zo'n haast, dat
zelfs geen tussenlanding op de Hawaii-
eilanden werd gemaakt.
Het Amerikaanse Congres heeft door
middel van zijn leiders instemming be
tuigd met de besluiten van president
Johnson. Deze instemming werd gekop
peld aan de eis te onderzoeken, hoe het
mogelijk was. dat de roden zulke zware
verliezen konden toebrengen aan Ameri
kaanse installaties.
De permanente raad van de NAVO
vanochten op verzoek van de Verenig
de Staten in bijzondere vergaderingen
n Parijs bijeegekomen. De Amerikaanse
vertegenwoordiger Tlion as Finletter
heeft een uiteenzetting gegeven omtrent
de jongste gebeurtenissen in Vietnam.
Vermelden we nog, dat de Amerikanen
vorig jaar augustus ook al een vergel
dingsaanval deden op Noord-Vietnam.
Het doel was toen het kustgebied langs
de Golf van Tonkin. Noordvietnamese
torpedoboten hadden toen aanvallen ge
daan op de Amerikaanse torpedoboot-
jager Maddox.
