Ook verschuivingen in
Christ. Geref. Kerken
Actie voor opheffing van'
hoofdbedrijfschap?
In vijftien jaar meer
dan honderd scholen
Ds. J. H. Velema constateert
V oorstanders
pbo spelen
Een woord voor vandaag
Rapport Verdam heeft
nog vele lacunes
met vuur
Kardinaal Alfrink acht
coördinatie onmogelijk
Herberg van het zesde
geluk moet sluiten
2
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1965
Ch r. n ijverheidsonderivijs
P. Tjeerdsma was
stuwende kracht
(Van onze soc.econ. redactie)
UTRECHT Voor het christe
lijk nijverheidsonderwijs is de af
gelopen vijftien jaar in ons land
iets groots verricht. Was het aan
tal christelijke ambachtsscholen en
christelijke huishoudscholen in
1950 nog verdwijnend klein, thans
vijftien jaar later kan geconsta
teerd worden, dat sindsdien meer
dan 100 christelijke nijverheids
scholen zijn opgericht.
Een respectabel aantal, waarin de
heer P. Tjeerdsma ing. als secretaris
van de Bond van Verenigingen
en instellingen tot bevordering
Christelijk Nijverheids- en Land- en
Tuinbouwonderwijs een uiterst be
langrijk aandeel heeft gehad. Hij is
gedurende vrijwel deze gehele perio
de de stuwende kracht geweest van
de bond en de grote promotor voor dt
oprichting van chr. nijverheidsscho
len. Deze ontwikkphng is voorts mede
te danken aan het CNV, dat deze ma
voor dit werk beschikbaar stelde.
Waren er in 1950 slechts een
viertal chr. ambachtsscholen in ons
land, thans zijn er 53 chr. L.T.S.'en,
waar dagonderwijs wordt gegeven.
Het tiental chr. huishoudscholen is in
bestuur van het genootschap.
Naast de opleiding voor de nijver
heidsakten besteedt het genootschap de
laatste tijd veel aandacht aan de studie
voor het paedagogiseh getuigschrift. Dit
getuigschrift is nodig om les te mogen
geven aan een school voor nijverheids
onderwijs.
Naar de heer Tjeerdsma ons verklaar
de. was liet examen voor dit getuig
schrift vroeger niet veel meer dan een
formaliteit, maar thans moet er een jaar
voor gestudeerd en stage gelopen wor
den. In Rotterdam en Amsterdam zijn
hiervoor algemene dagopleidingen in het
leven geroepen. Dankzij de activiteiten
van de Bond C.N O. valt in de nabije
toekomst een dergelijke opleiding op
prot, chr. basis in Utrecht te verwachten.
Van r.k.-zijde worden initiatieven ont
plooid voor Tilburg. De totale leraren
opleiding voor het nijverheidsonderwijs
duurt vijf jaar.
Nieuive secretaris
De heer Tjeerdsma heeft het secreta
riaat van de Bond C.N.O. moeten opge
ven, omdat het CNV hem dringend nodig
had voor het EEG-werk. Voor het CNV
is hij thans lid van het EEG-raadgevend
comité wat betreft de beroepsopleiding,
voorts voor het vrije verkeer binnen de
EEG en voor het sociaal fonds. Hij is
voorzitter van de SER-commissie voor
vakopleidingsaangelegenheden en hij
heeft een belangrijk aandeel in het werk
van de CNV-commissie voor industriali
satie en werkgelegenheid.
Het secretariaat van de Bond C.N.O. is
thans overgenomen door mr. W. van den
Bos, secretaris van het Verbond van
Prot. Chr. Werkgevers in Nederland. Bij
het verbond was de heer Van den Bos
reeds belast met de zaken van beroeps
opleiding. scholing en vorming. Reeds
eerder was een secretaris van het chr.
verbond secretaris van de Bond C.N.O..
namelijk mr. J. van Aartsen. de huidige
erkeer en waterstaat.
De heer Tjeerdsma blijft nog lid van
het dagelijks bestuur van de bond en
tevens voorzitter van de prot. chr. sectie
van het Genootschap voor de opleiding,
zodat de bond toch ook in de toekomst
gebruik zal kunnen maken van zijn grote
ervaring en bekwaamheden op het ter
rein van het nijverheidsonderwijs.
Zwart niet
perse
nodig
meer
(Van onze kerkredactie)
APELDOORN De christelij-
ke-gereformeerde predikant ds.
J. H. Velema signaleert een ver
andering in de prediking in de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken. Was deze vroeger meer be
schrijvend, nu draagt zij een meer
appelerend karakter. In de predi
king krijgt nu de rechtvaardiging
door het geloof op grond van
Christus' gerechtigheid veel gro-
Wat de prediking betreft is er onder
invloed van de opleiding, studie,
ontwikkeling (ook van het kerk
volk) tegenwoordig een strakkere
opzet van de preek van vroeger. Er
wordt meer aandacht besteed aan
de exegese.
In vroeger jaren droeg de preek een
meer beschrijvend karakter. Hij was
meestal geborduurd op het stramien,
hoe God een mens bekeert. Over dc
zondaar en de gelovige werd in de
derde persoon gesproken: hij die en
hij dat. Hierin is verandering geko
men. Het is nu niet meer: Hij.
waarbij menigeen zich niet aange-
1 sproken voelde en rustig verder kon
gaan; maar het is nu: gij. De mens
wordt er zelf meer bij betrokken.
ACHTERGROND
Ds. Velema constateert ook een
verschuiving in de achtergrond van
de prediking. Kwam vroeger dc
rechtvaardiging uit het geloof wel
eens te veel in de verdrukking, of
tere aandacht. Ook de kleding van werd de rechtvaardiging
de rechtvaardigmaking
gepredikt, krijgt Christus d
Dlaats. Zelfs begint meer dan vroeger
el eens te uoit het geval was de heiligmaking
de kerkgangers is ingrijpend ver-1 veel gebouwd op de wedergeboorte,een plaats te krijgen in de prediking.
anderd
In
tweetal artikelen
Wekker" probeert deze predikant de
verschuivingen te tekenen, die zich in
de laatste jaren ook in de Christelijkej lijk de christen
Gereformeerde Kerken voltrokken) staan ten koste
hebben.
nu krijgt de rechtvaardiging door het
geloof op grond van Christus' gerech
te tigheid veel grotere aandacht.
KLEDING
Volgens ds. Velema komt gemakke-
t middelpunt te °Penb1aic"
Christus als dej F
wedergeboorte te veel nadruk krijgt. ls
Andere aspecten va
zingen, die zich ook
betreffen
de verschui-
i deze kerken
teer de uiter-
deze vijftien jaar uitgegroeid tot 57.
Het aantal chr. landbouwhuishoud-
scholen bedraagt 72 en bovendien
kan nog melding gemaakt worden
van 7 chr. Uitgebreid Technische
Scholen en 32 prot. chr. avondnij
verheidsscholen voor jongens. Hier
mee kan gezegd worden, dat het
sterk verwaarloosde chr. nijverheids-
onderwijs-, in vijftien jaar tijds tot J
volledige volwassenheid is gekomen
ROULEER-VIJFDAAGSE IN DETAILHANDEL
sociologische verschui
ving naar boven. Het aantal intel
lectuelen is ook in deze kerken toe
genomen. Een middelbare scholier
was dertig jaar geleden nog een uit
zondering. Nu neemt hun aantal
ieder jaar toe.
„Och, of gij heden naar Zijn stem hoordet!"
Deze uitroep komt na een opsomming van de grootheid Gods.
Hij is een groot Koning, hoven alle goden, in Wiens hand de
diepten der aarde zijn, en wiens de toppen der bergen zijnjf
iviens de zee is. daar Hij ze gemaakt heeft, ook het droge, dat-
Zijn handen hebben geformeerd.
En dan volgt het: Och, of gij heden naar Zijn stem hoordet!-,
In deze 95ste Psalm wordt de mens opgeroepen de Here te'
eren en te gehoorzamen. Horen naar Zijn stem. Luisteren naar.
wat Hij heeft te zeggen. Geeft eens vijf minuten van de dag
aan God, heeft een dominee zijn gemeente eens gevraagd. Vijf'
minuten van het etmaal. Het is niet veel, maar voor hoevelen>
toch nog vijf minuten te veel?
Luisteren naar wat God de mens heeft te zeggen. En er slaat
nadrukkelijk bij: Heden. Dat betekent mi. op dit ogenblik. In
het leven van de mens speelt het: morgen, altijd een grote rol.'
Morgen zullen we dit doen. morgen zullen we dat doen, en het
wordt nooit gedaan. Dat is de realiteit.
Daarom zullen we er ons in moeren oefenen. Ons er in moeten
oefenen naar God te luisteren. Naar wat Hij ons zegt door Zijn
Woord. Gewoon stil zijn, alle beslommeringen, die soms hele
maal bezit van ons hebben genomen, van ons afzetten, en
proberen bij Hem te zijn. Hebben we het wel eens geprobeerd
Wij zijn het volk. dat Hij weidt, de schapen Zijner hand.
Och, of gij heden naar Zijn stem hoordet'.
Wij lezen vanavond Genesis 25 vers 7 tot 11 en Genesis 25 vers 19 tot 34.
Wij lezen zondagavond Genesis 26 vers 1 tot 16.
Prof. mr. N. E. H. van Es veld:
AMSTERDAM Het rapport i lands Centrum
van de commissie inzake de her-i st£r<jamSUU V
ziening van het ondernemingsrecht i Prof. Van Esveld kantte zich
j j j i mi-n>ieui."n en overheveling van belang
de voorstanders van Wijziging der rijke bevoegdheden van de aandeclhou-
ondernemingsstructuur, dat er ders na.nr dc commissarissen. Spreker
niets aan te tonen zou zijn. omdat
het door hen genoemde grote on
behagen bij de werknemers alleen
bestaat in de geschriften en rede
voeringen van politici en vakbonds
leiders, terwijl de grote groepen
van werknemers zelf heel andere
klachten en verlangens hebben.
rede op een bijeenkomst van het Neder-
Verwaarloosd
De Bond CNO was in 1950 een
slapende bond. De onbekendheid was zo
groot, dat het Convent van Chr. Sociale
Organisaties in die jaren een initiatief
nam tot oprichting van een dergelijke
bond. De heer Jorrit de Jong uil
Groningen kwam toen nog juist cp tijd
met de mededeling, dat de oude Bond
CNO, waarvan hij bestuurslid bleek te
zijn, nog bestond. Van dat moment af
zijn de zaken krachtig aangepakt.
De heer Tjeerdsma, die juist als
secretaris van de bond is heengegaan,
maar nag wel als dagelijks bestuurslid
aanblijft, vertelde, dat de aandacht van
prot. chr. Nederland voor het onderwijs
in het verleden vrijwel alleen het lager
en het middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs gold. Evenals bij de
Nijverheidsonderwijswet van 1919 gold
ook hier nog te veel de mening, dat
technisch onderwijs niets met levens
beschouwing te maken had.
Een duidelijke kentering is hierin na
de oorlog omstreeks 1950 gekomen, toen
men zich af ging vragen, wat dc oorzaak
was van de sterk geseculariseerde instel
ling van de bedrijfsjeugd. Om hier iets
tegen te doen, moest het onderwijs te
hulp geroepen worden, en moest aan dit
onderwijs ook een duidelijk vormende
betekenis worden gegeven op grond van
levensbeschouwelijke opvattingen.
De heer Tjeerdsma. die zelf zijn
opleiding bij het lagere en middelbare
technische onderwijs had genoten, heeft
zich toen in opdracht van CNV en
Convent met al zijn energ e cn overtui
ging aan deze zaak gewijd. Over het
resultaat verklaarde ook hij, verheugd te
zijn. maar er moet nog meer gebeuren en
er gebeurt ook nog meer. De oprichting
van chr. U.T.S.'en is nog in voorberei
ding voor Den Haag. Ede en Almelo.
Ook wordt gewerkt aan een chr. Hogere
Technische School in Hilversum en Rot
terdam.
DEN HAAG De Christelijke
Kruideniersbond vreest daat aan
neming van de verordening tot
regeling van de werktydve'rkor-
in dc detailhandt
zou kunnen uitmonden in een actie
voor opheffing van het Hoofdbe
drijfschap Detailhandel.
Zoals bekend, heeft het hoofdbedrijf
schap de beslissing over deze verorde
ning. waarin de vijfdaagse werkweek
voor de detailhandel wordt geregeld, via
een rouleersysteem voor alle branches,
eind vorige maand uitgesteld tot 24
februari teneinde eerst nog een ..hea
ring" te houden onder de vele organisa
ties en ondernemers, die bezwaren had
den ingediend.
De Chr. Kruideniersbond schrijft in
zijn orgaan van deze week, dat deze
„hearing" waarschijnlijk nauwelijks eni
ge zin kan hebben De R.K. Midden
standsbond heeft zich weliswaar thans
ook van het akkoord 'op basis waarvan
de verordening werd ontworpen» los
gemaakt. maar de Kon. Ned. Midden
standsbond en het Ned. Verbond van
Middenstandsverenigingen staan er nog
steeds achter.
Volgens dc Chr. Kruideniersbond is
de kardinale fout bij de opstelling
van het akkoord geweest dat de vrije
dat het probleem van de werktijdverkor
ting in he; hoofdbedrijfschap thuishoort
als een onderwerp, waarover het advies
kan uitbrengen aan overheid en bedrijfs-
(Van onze soc.-(
redactie)
Opleiding
Heeft de Bond C.N.O. de afgelopen
jaren enorm veel gedaan voor de oprich
ting van de chr. scholen voor nijver
heidsonderwijs. niet minder heeft men
oog gehad voor de opleiding van leraren
voor dit onderwijs. Zo is er in het leven
geroepen een Prot Chr. Studiecommissie
voor het technisch onderwijs, waar in
het bijzonder de paedagogiseh-didactische
vraagstukken onder de loep worden
genomen. Bij de praktische opleiding van
leraren zijn de gevolgen hiervan al
merkbaar.
De opleiding is in handen van het
Nederlands Genootschap tot Opleiding
van Leraren. Het genootschap is onder
verdeeld in drie secties naar de verschil
lende levensbeschouwingen. De heer
Tjeerdsma is voorzitter van de prot. chr.
Mevrouw Kokkini
aanvaardt ambt
aan V.U.
AMSTERDAM Mevrouw D. Kok-
kini-Iatridou uit Voorburg heeft gisteren
haar ambt aanvaard als buitengewoon
lector in de privaatrechtelijke rechtsver
gelijking aan de Vrije Universiteit. Zij
hield daartoe een openbare les, getiteld
..Reflexions sur l'utilité de l'étude
parée du droit".
Mevrouw Kokkini studeerde rechten
aan de universiteit van Saloniki. waar
zij in 1954 promoveerde op De nationali
teit van de gehuwde vrouw. Vervolgens
studeerde zij nog in Parijs en in Luxem-
In 1956 werd zij advocate in Saloniki,
in 1960 directrice aan de internationale
faculteit voor vergelijkend recht te
Straatsburg, in 1963 toegevoegd hoog
leraar in het internationaal privaatrecht
aan de universiteit te Saloniki en eind
1964 wetenschappelijk ambtenaar aan
het instituut voor internationaal recht te
Den Haag
organisaties het hoofdbedrijfschap
hebben aangewezen als orgaan voor
de regeling van arbeidsvoorwaarden,
die in beginsel door de vrije organisa
ties in de branches geregeld behoren
te worden.
„Het hoofdbedrijfschap is niet in het
leven geroepen om arbeidsvoorwaarden
van zo ingrijpende strekking te regelen.
Dat is nooit de bedoeling geweest", aldus
de organisatie van kruideniers, die meen:
CHAOS
De Chr. Kruideniersbond spreekt 'van!
een „blamerende verordening", die totl
chaos zal leiden als zij wordt aanvaard.
„Nog veel chaotischer zal dc situatie 1
worden als de uitvoering van deze
onuitvoerbare verordening een beweging
zal uitlokken, die gericht zal zijn op
verdwijning van het hoofdbedrijfschap.
Wij vrezen met vele anderen dat dit zal
gebeuren", aldus de bond. die tenslotte
opmerkt: „Nu er toch een „hearing"
komt moet deze laatste gelegenheid wor-|
den aangegrepen om juist de voorstan- Er zijn ook
de publiekrechtelijke bedrijfs-
De kleding van de kerkgangers i?
gewijzigd. Lange tijd deed opgeld Dit zei prof.
het gezegde dat een christen te hoogleraar aan
herkennen is aan zijn gewaad, ge- school in Rotterdam, gistermiddag
laat en gepraat, maar het kan
niet meer duidelijk gemaakt wor
den dat een christen persé in het
zwart moet lopen, aldus ds. Velema,
of niet wat de dames betreft
naar een kapper mag.
De algemene indruk is dat de
kerkgang achteruit gaat en de -mid-
dagdiensten veel minder bezocht (Van onze kcrkredaotie)
worden dan de ochtenddiensten. De
invloed van het drukke leven, de
vermoeidheidsfactor ten gevolge
van het dynamische levenstempo er
zeker ook een zekere onverschillig
heid spelen hier een grote rol.
»telde zich op het standpunt
belangrijke minderheid in de commissie-
Verdam. Hij vond dat de slagvaardigheid
van de onderneming behouden moet
blijven en dat, wat kan bijdragen
verdere openheid, betere communicatie
en controle, gecreëerd dient te worden.
LACUNES
Prof. Van Esveld ondersteunde daarom
het commissievoorstel inzake de publieke
N L H. van bs\eld. verslaggeving en het uitgebreide en-
;n £?J qvêteterecht. Ook de suggesties over
o.c >rm, aa .n oor, tagkverruiming van de ondernemings
raden achtte hij aanvaardbaar. Hij
echter op een aantal z.i. lacunes in het
rapport van de commissie, waar het gaat
om het zg. werknemerswantrouwen
de medezeggenschap.
Ds. H. Visser wordt
morgen 85 jaar
GEZELLIG
DEN IIA AG Zondag wordt de
rritus-predikant ds. H.
Visser 85 jaar. Hij was onder meer 26
jaar predikant in Térborg in dc Achter
hoek.
Hendrik Visser werd op 7 februari
1880 geboren in de hervormde pastorie
van Schoondijke in Zeeuws-Vlaanderen.
Hij bezocht het gymnasium te Sneeh en
studeerde vervolgens te Leiden. Op 7
januari 1906 bevestigde zijn vader hem te
De waardering
feestdagen daalt. Op de laatste Hoogwoud in Noord-Holland. Vla Oost-
weede kerstdag werden in vetehuizen. Heerenveen 'waar hij ook gc-
kerken zelfs geen diensten gehou
den. Volkomen te begrijpen, zegt
ds. Velema, maar dat was dertig
jaar geleden ondenkbaa;
ders van ae punneKrecntelijke bedrijfs-1
organisatie in het bestuur van het
Hoofdbedrijfschap Detailhandel duidelijk
HILVERSUM Coördinatie van de
rooms-katholiekc kerkbouwactie met
Antwoord '64 was om praktische redenen
onmogelijk. Dit verklaarde kardinaal Al
frink gisteravond in een vraaggesprek in
liet K.R.O.-programma Brandpunt ter
gelegenheid van de kerkenbouwzondag In
de Rooms-Katholieke Kerk morgen.
Een jaar lang is er in prettige sfeer
overleg geweest, zo zei kardinaal Al
frink. De moeilijkheid is echter, dat
andere kerken eenmaal in de vijf jaar
een grote actie voeren, terwijl in de
Rooms-Katholieke Kerk iedere zondag
bijdragen voor de kerkbouw worden
geïnd, met een hoogtepunt op de jaar
lijkse kerkenbouwzondag. Het is veel
gemakkelijker iedere zondag een kleine
Prof, dr. Berkhof te Leiden zal deze
zomer een ere-doctoraat ontvangen
aan de universiteit van Aberdeen, zo
is gisteren door de universiteit be
kend gemaakt.
verschuivingen
aanzien van de inrichting var
kerkgebouwen. De hokkerige perio
de zijn de Christelijke Gerefor
meerde Kerken voorbij. De bijge
bouwen delen in de verschuivingen
Was vroeger een kale ongezellige
consistorie dc vergaderplaats
kerkelijk gebied, nu is vaak de
consistoriekamer gezellig ingericht,
keurig gestoffeerd, terwijl vele ker
ken over jeugdlokalen beschikken.
Beropp! n nsiverk
bijdrage te vragen, zei de kardinaal, die
verder meedeelde, dat men in de Rooms-
Katholieke Kerk jaarlijks ongeveer acht
miljoen voor dit doel bijeenbrengt.
Kardinaal Alfrink was het niet eens
met de kritiek, die er op de actie
Antwoord '64 is gevoerd, dat het bouwen
van kerken in strijd zou zijn met de
grote woningnood. Het is nu eenmaal zo,
aldus de kardinaal, dat de mens voor de
ontplooiing van zijn volledige menselijke
bestaan meer dan alleen woningen nodig
heeft, ook allerlei zalen en gebouwen.
Hij wees er verder nog op, dat slechts
twee procent van het totale bedrag aan
de bouw besteed bestemd is voor kerk- Bedankt voor Borssele, G Schipaan-
gebouwen. boord te Apeldoorn.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Lemelerveld. G. Al-
lers te Amsterdam-West 'buitengewone
werkzaamheden), die bedankte voor
Vlaardingen (jeugdpredikant, toez.l.
CHR. GEREF KERKEN
Tweetal te Zierikzee (vac. M. van der
Klis). H. Biesma tc Stadskanaal en H.
W. Eerland te Amersfoort.
GEREF. GEMEENTEN
angenispredikant was) en Arum kwam
hij in 1920 in Terborg.
Als hoofdbestuurslid van dc Vereniging
tot steun aan verwaarloosde kinderen
had hij daar het toezicht over vijftig
jongens. Ook spande hij zich in al zijn
standplaatsen in voor de Maatschappij tot
Nut van het Algemeen.
Na zijn emeritaat in 1946 vestigde hij
zich in Den Haag. waar hij nog geruime
tijd voorzitter was van de Loosduinse
afdeling van de Vereniging van Vrijzin
nige Hervormden.
BLOEMENDAAL In het zojuist
verschenen februarinummer van Kerk'
zonder grenzen, het orgaan van Radio
Bloemendaal, deelt de kerkeYaad van
de Gereformeerde Kerk van Bloe
mendaal mee, geschokt te zijn door
de publikaties inzake de moeilijkhe-
den rond Radio Bloemendaal. Omdat
de classis bezig is om een uitweg te
vinden uit de moeilijkheden, is het de|
kerkeraad op het ogenblik onmoge
lijk, om op deze publikaties te reage
ren.
Wel neemt de kerkeraad met nadruk
stelling tegen de bewering in een der
bladen, dat zonder de bijdragen van de
„vrienden van Bloemendaal" de kosten
voor de gemeente niet meer zouden zijn
te dragen. Deze suggestie is geheel on
juist.
Voorts wordt in het blad meegedeeld,
dat ds. Toornvliet, die drie maanden met
studieverlof is, een'bezoek heeft gebracht
aan West-Duitsland, om zich te oriënte
ren over het radiopastoraat van de
Evangelische Kirche.
Voorzover dit wantrouwen wordt
oorzaakt door de gezagsverhoudingen, in
hiertegen geen medezeggenschapskruid
gewassen, zo vervolgde hij. Dit zoo
alleen opgaan bij het wantrouwen, dal
door de huidige ondernemingsstructuur
en de „kapitalistische" maatschappij
daarachter zou zijn veroorzaakt. Vandaar
d^t men. had mogen verwachten, dat de
commissie nu eens tot een diepgaand
onderzoek zou zijn gekomen naar wat er
met dat wantrouwen en die behoefte aan
medezeggenschap nu precies aan de bandi
is.
Prof. Van Esveld achtte voorts het
gevaar groot, dat werknemerscommissa
rissen óf primair de arbeidersbelangen
willen dienen en daarmee de onderne-
ming-als-geheel schade berokken, óf he:
ondememingsbelang laten prevaleren en
zo het vertrouwen van hun kiezers
verspelen.
...heb ik ze
wel bij me?...
(anders even r
de apotheker o ogist
III ELK DOOSJE NU EEN GRATIS WTBERT-SPEtOJl
Jeugdtoogniiddag
in Amersfoort
AMERSFOORT In de Sint Joriskerk
zal op Tweede Paasdag een toogmiddag
worden gehouden van de Hervormde
Jeugdverenigingen op gereformeerde
grondslag. De leiding van deze middag,
die om half drie begint, berust bij ds J.
van der Velden uit Amersfoort
Sprekers zijn ds C A. Korevaar te
Rotterdam en ds. B M. Meijndert te
Woudenberg. Verder
Eredoctoraat prof. Berkhof
„Laat u maar even in de wachtkamer, u wordt
zo gehaald", zei de opname-zuster van hel
ziekenhuis. Als je ziek bent, vergeet je wel eens
dat er veel meer patiënten zijn dan je eigen
persoontje. Maar naar het ziekenhuis moeten,
zelfs op zo'n vreemde dag vlak na Kerstmis, was
meer mensen beschoren de wachtkamer was
tenminste aardig vol. Al deze mensen hadden dus,
net. als ik, kerstfeest gevierd met het ziekenhuis
op ae achtergrond. Met spanningen, pijn en
onzekerheden, met geloof en twijfel.
Daar zat om te beginnen een aanstaande
moeder. Ik verdacht haar ervan dat ze lintjes had
gestrikt om de stapels luiers en truitjes, zo'n type
wat het echt. Ze was nog erg jong en haar
lichtbruine ogen probeerden dapper te kijken. Ze
had stellig „Moeder worden zonder vrees" gelezen
(Van onze kerk- ongeschikt voor de zen- nistische machlsover- en deed nu pogingen dat in praktijk te brengen,
redactie) ding was verklaard. Tij- name begon Gladys Ayl-1 Het zou haar vast gelukt zijn als de nerveuze
TAIPEH De Engelse dens alle verschrikkin- ward in 1950 een nieuw j aanstaande vader maar niet naast haar had
zendelinge Gladys Ayl- gen van de Chinese bur- weeshuis onder dezelfde gezeten. Hij keek als een hert in nood en zocht
ward heeft aangekon- geroorlog en de daarop- naam op Formosa bij tussenpozen de hand van zijn vrouw. Was dal
digd, dat zij het wees- volgende Japanse inva- troostzoekend of troostgevend? Ik kwam. er niet
huis, dat zij in de buurt sie maakte zij in het De hele wereld leerde achter, maar het ontging mij niet dat zij steeds
van Taipeh leidt, bin- plaatsje Wangcheng een het verhaal van Gladys als hij haar hand vasthield moeite had haar
nenkort zal moeten sliïl- herberg voor ezeldrij- Aylward kennen, door dat tranen
Vo&taitg&is
en
te houden. Naast haar zat een maag
ten. Een chronisch ge- vers tot een zendingspost Alan Burgess het vast-\zweerachtige heer, kouwelijk en bedrukt. Zijn
brek aan medewerkers annex weeshuis, waarin legde in een boek, dat
en medewerksters heeft zij tal van weeskinderen het Nederlands
haar tot dit besluit ge- het leven redde. Men scheen onder d
dwongen. noemde het de herberg „Een kleine
Gladys Aylward was een van het zesde geluk.
zullen hun mede- dienstmeisje, dat voor dal de Chinezen tot dus- filmd,
vrouw sprak hem hardop moed in, het zou best
ver-meevallen allemaal, dokter dinges was zo knap en
titel] hij moest maar wat vertrouwen hebben in de
Het toekomst, wie weet hoe vlug hij weer thuis was.
erhaal werd ook ver- Haar woorden maakten hem wat schuchter, maar
werking verlenen Piet Zwart met koren [eiffen rekening
uit Kampen, Willem Hendrik Zwart
Jaap Zwart aan het orgel.
Chi- i
vijf omschrijvingen andere Ingrid Bergman
trok, nadat zij doorvoor het begrip „geluk" en Curd Jürgens mee-
het zendingsgenootschap hadden. Na de cow - werkten.
onder bij aeed toch een poging tot glimlachen.
Tegenover mij zat een vader met een zoon van
»n jaar of zeventien. Pa keek ondoorgrondelijk
i zoon probeerde voortdurend zijn pyama wat
dieper in zijn schooltas te wurmen. Zij praatten
niet. Alleen vroeg pa na een kwartier: „Heb je je
tandenborstel wel?" Zoon antwoordde pantomi
misch. hij schoof zijn jas open en wees op zijn
borstzak, waar borstel en balpen broederlijk
naast elkaar hingen. Pa schudde zijn hoofd, hal)
geamuseerd, half geërgerd.
Verder zaten er twee dames op leeftijd,
waarvan ik niet kon uilmaken wie nu de patiënte
was en wie de wegbrengster. Er zat ook een
moeder met een meisje van nog geen tien.
Maar de patiënte die mij het meest trof was zij,
die behalve haar koffer ook een breitas bij zich
had. Activiteit omringde haar. Kerstgroen en kip
met appelmoes puilden bij wijze van spreken nog
uit haar ogen. Haar gedachten waren nog thuis.
Oo de kelderplank staat nog soep", zei ze tegen
haar man, „en als Ria nu om half zes de
aardappels opzet hè?" Haar man wilde niet
knorrig icorden, maar je kon aan hem merken,
dat ze dat van die soep al eens eerder had
gezegd. „Voor m0qen..begon ze. „Ach heus,!
maak je nu maar gsë* zorgen, hel regelt zichj
wel", antwoordde hr*. „Het staat toch ook)
allemaal op dat briefj•-? Nou dan." Ze knikte,
maar haar ojN'-. ontspanden zich niet en bleven)
zorgelijk.
Waf zonden die mensen nu van mij denken,
pe-m.de ik. Maar wat ze ook van me dachten, zo
meelkaar waren we voer voor psychologen.
Ach, zal lemund zeggen, zo'n stel mensen bij
elkaor, niets bijzonders dat vind je in iedere
stationswachtkamer
Dat is niet helemaal waar. Want wij allemaal
stonden op die dag na Kerst op een tweesprong
We wisten dal en we wisten het van elkaar. We
stonden op de tweesprong van: beter worden
of niet. Of niet. Dat was het grote verschil tussen
deze wachtkamer en die van een station. Dwars
door het pralen het zwijgen en he' nog
thuis zorgen hing dit „of niet" bijna taslbaai
ons reen. Ik wens niemand deze confrontatie toe
hoewel, wie heeft dit niet een beetje nodig, zo
nu en dan?
Mink vc
i Rijsdijk
(Het verheugt ons, dat Mink van Rijsdijk nfl
een onderbreking haar medewerking aan onze
krant heeft kunnen hervatten. We weten hoezeer
ze bi.i onze lezerskring welkom is En dan
benutten we dit woord van hernieuwd ivelkomj
gan-ne eveneens om onze lezerskring niededelinsl
te o oen van een boek, ..Edith Scheper" dat zee
onlangs van Mink van Rijsdiik is verschenen bi'
J. li Kok N.V. te Kampen Nu door afwezigheidI
van onze recensent de heer C. Rijnsdorp beoorde
ling van dit boek even toeft, lijkt ons een
aankondiging temeer gerechtvaardigd. Red.)
