f
Moeder word je niet zomaar
E!
tilth VOST
OM
Kraamdrank
W
Gemakkelijk slapen
Uw ervaringen met
de werkende
gehuwde vrouw
M
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1965
Oud-vaderlandse gewoonte in ere hersteld: „het kraamschudden"
de kraamvrouw krijgt een enorme krenlenwegge. Baby vindt
het niet de moeite waard er zijn oogjes voor te openen al knijpt
de gelukkige moeder nog zo in z'n ronde wangetjes. Hij lust
^TO'N vreselijke trek in zure bommen? Of kun
je niet van de pepermuntjes afblijven, en
maakt het idee alleen dat je vanavond karbo
nade moet bakken je al misselijk? Gefeliciteerd,
want dat zijn zo van die eerste rare bijver
schijnselen die de komst van baby voorafgaan.
Nieuwsgierig óf het zo is? Besluit toch maar
niet die kikkerproef aan te vragen, negen maan
den duren lang genoeg en je begint pas te tel
len als je het zéker weet. Ga liever naar de
verloskundige (wordt door het ziekenfonds be
taald) of de huisarts. Zij of hij zal u lachend
vertellen, dat al die gekkigheidjes heel ge
woon zijn, dat er wel a.s. moeders de as uit de
la of kalk van de muur eten: het komt door een
evenwichtsverstoring tussen de verschillende
hormonen. Die is ook verantwoordelijk voor de
misselijkheid. Te bleu om al uw bezwaren voor
te leggen? Luister dan bepaald niet naar buren
of oud-tantes die allerlei gruwelverhalen op
hangen, maar koop een voorlichtend boek,
waarvan wij op deze pagina al verschillende
goede besproken hebben. Want
ZOALS altijd komen de
beste brieven op de
meest ongelegen mo
menten. Ze zijn als
vriendinnen die om
de hoek van de ka
merdeur kijken:
„raad eens wie hier is?!** O, kreun
je dan, ik moet over twintig
minuten een trein halen, dat zal
ook altijd zo treffen.
Kandeel
Eén fles Rijnwijn, of half-
Rijnwijn, half zoete wijn, 2 dl
water, 5 kruidnagelen, 5 gr.
pijpkaneel, 6 eierdooiers, 75-
100 gr suiker.
Trek de kaneel en de
kruidnagelen een uur in het
water. De wijn toevoegen en
het mengsel goed heet laten
worden. De suiker erin op
lossen en het vocht zeven.
Klop de eidooiers lekker
luchtig, voorzichtig de vloei
stof erbij gieten. Verwarm
de drank tot ze drillig wordt.
Opdienen: het leukst in kan
deelkoppen met deksels, an
ders in sherryglazen. Op de
gezondheid van moeder en
kind.'
Een opvouwbaar en rijdbaar
ledikantje van een zwaar gerui
te kwaliteit linnen, dat niet zo
simpel uit elkaar te halen is al
is het buismeubel, voor een
dikke spaarpot: 119, daarbij
een polyether matrasje (ƒ29,50).
Er zijn heel wat Italiaanse din
gen op de Hollandse babymarkt:
echte exclusieve wiegjes die
nogal koel aandoen, maar het
klimaat in Italië is er dan ook
naar: van verchroomde buis op
wielen. De zijkanten kunnen
naar beneden, zo'n anders-dan-
anders geval is misschien iets
als je een goed verwarmde flat
bezit (ƒ245). Heel apart is ook
het hemelbed voor kleuters: een
droom van tule, ijzeren krullen
(gevaarlijk!) 490 inclusief be
kleding, maar dat mag ook wel
voor die prijs.
lichtere Aplastic) constructie, mét
potje waarvan u hopelijk geen
gebruik maakt zindelijk maken
en op je stoel zitten zijn twéé
dingen. We zagen de wip-wap, een
soort schommel-met-tuigje voor
baby. Iets voor oma's om hun
kleinkind zoet te houden.
lang. dan lijdt het rugje liedje geklingeld. Een tuimelbeer-
roep ik o als ik do
brieven van deze week
overzie en mijn gedach
ten voel buitelen. Nu
heb ik nèt zoveel goede
antwoorden terug, maar ik moet
weg. Of eten koken. In ieder geval
de daaglijkse tredmolen treden. En
straks ben ik de antwoorden ver
geten De fijne gedachten. De
welgekozen zin. Zit ik op mijn pen
te bijten. Naar de machine te
staren. Zo is het de hele week
gegaan. En nu zit ik er voor en
probeer mijn gedachten in het
gelid te zetten. Toe jongens, niet
allemaal tegelijk. Eerst even be
danken: M. voor je startbrief, jó.
ik weet best dat je me niet
vergeet, ik denk zo dikwijls: hoe
zou het toch z'jn, maar ik heb zo'n
bende vertrouwen in jullie, tot
schrijfs. En H.. dank voor je
reactie, ik was steeds bang dat ik
ie pijn had gedaan, ik ben soms zo
beleerderig. zo van: nu zal ik je
eens even zeggen waar het bij jou
aan mankeert, en nu heb je zó
Babv-safe geantwoord! Ook tot schrijfs. Be-
danken wil ik hier even de jonge-
de baby-safe: een man uit b. die zomaar dwars door
alle discussie heen een moedge
vende en fijne brief schreef, heel
gewoon omdat hij er zin in had.
Dat is je ware! Ik ben het met
elke regel in uw (keurig!) getikte
brief eens. Waarom zou ik de
Ook niet
enorme trappelzak met tuigje,
soort dekenklem. Een rose mu
ziekdoosje voor ƒ12,75 als cadeau
tje zeer gewild: je trekt er aan eo
dan komt heel zachtjes een wiege-
xipru!' ond€r- Er tje "is ook een dankbaar cadeautje: ^hrijfmachinê' erg" vinden al-
Nederlands octrooi op. het kan eenvoudig niet omvallen. ieen zou jk het zelf nooit zo
Nieuw is ook de thermosfles van kunnen zeggen. Maar wat geeft
Toilel&arnitlllir zachtblauw plastic waarin de voe- dat?
ding zes uur lang warm blijft, ik
e" zou hem alleen op reis gebruiken. w;
Lijkt niet goed te reinigen, maar
gebruik
Niet praktisch, alleen maar s
ig was het toiletgarnituur
baby: alles was gestoffeerd, zelfs XIV"
iv.i.,in I OQ 7^1
het piepkleine kammetje (ƒ29.75). meevallen.
De rhovyl-luier kan tegenwoordig
uitgekookt worden, weer een stap
verder naar de hygiëne. Kende u
SU -erf" pruiken: leuke kom
Reiszak
Dit kan ook iedere jonge
Wist u overigens, aanstaande begrip I
vader die dit blad onder ogen bevallin
hebt, dat een licht verwennerij tje kig
t hij de zover
hevigt, het is dan of
rij», iij&i try yaytct. alles om ons heen kleur,
inlegluier die baby me* handgreep, versierd met geiuid en geur krijgt, méér dan op
droog houdt, maar weggegooid kan Walt Disneymotxeven, leuk om normale, grijze dagen. Je kimt dat
worden, wél zo schoon voor ƒ2,45 liga of dikke soep uit te voeren, hebben als je verliefd bent, nooit
een heel pak, daar heb je dan met bijpassend bordje f 3£5. zag je de natuur zo roerloos, nooit
vijftig luiers voor, die lekker zacht Gaat u veel op reis (en de ruiste de zee zo, nooit was het
ZH?\. moderne moeder laat dat niet
Echt Amerikaans, leuk én prak- h„h„oort -hr>,-„i «ie
tisch: gauw wassen, zo droog, zijn orn; babVt dar*.}f een rhovyl reis
mooie gelegenheid tot de baby- en kleuterkleertjes van zak een heerlijk bezit, we zagen
wonderen kan verrichten bij uw staande vader wel degelijk
wispelturige en wat misselijke belang acht. Er is niets
vrouw? Ik hoop werkelijk dat u het wonder van het nii
op de hoogte wilt komen van alle En als de laatste loodjes het vormeloze zakjurken
an- ver te zoeken. Prettig, dat
/an tegenwoordig alle aandacht aan de
als mode voor aanstaande moeders
leven, wordt besteed, ze hoeft niet
„verontrustende" verschijnselen zwaarst wegen
die zich sinds kort in uw gezin vrouw, kunt u
voordoen. Het zal de innerlijke verzekeren: ik
rust van u beiden ten goede ko- Is het kaal, of e
men, en daarmee kunt u uw
haar vrachtje helpen dragen.
de kraam-
Zelf gemaakt L
verdiend, dat geldt ook van laken
tjes en sloopjes, trappelzakken er
babysokjes.
Bemoediging
belangrijk voor haar moreel:
haar bemoedigend als je er prettig uitziet, vooral die
het hoofdje al. negen maanden, voel je je een
stuk beter. Is uw baby-budget nu
niet zó ruim, misschien kunt u dan
een tweedehandswagen kopen, of
spruit ter wieg of commode zelf maken. Het
Geen grootser Museum voor Ouders en Opvoe-
donker krulkop
je? zal ze nieuwsgierig vragen en
voordat u die vraag beantwoord
hebt is wellicht
wereld gekomen:
Gelukkig bent u geen Duitse rose geval zult
aanstaande vader: zoéén beklaagde voelen,
zich onlangs publiekelijk dat geen
ziekenhuis, dokter of kliniek daar Verras haar echter vóór het
alles over vertellen. Kunt
vrijgekomen post van de begroting
besteden aan eén gezellig positie-
pakje waarvan we vandaag een
Jes. Dat kindertjes uit de kool
komen, uit de kinderboom, de
knotwilg, de waterput,
boot gebracht (moeder vatte kou
Een baby in het gezin betekent of trapte in een spijker bij het
afhalen van het kindje), ja heus,
al die bakerpraatjes zijn enzinnig!
Als we de folklore in ere willen
houden, dan kunnen we misschien
het „kraamschudden" beter als
voorbeeld gebruiken: gewoonte in
Twente en de Achterhoek dat ook
wievenmoal heet. Alle buren en
familieleden komen op kraamvisite
met een enorm krentebrood van
anderhalf el lang en 34 cm breed,
allen krijgen koffie met een klont
je, de kinderen alleen een klontje.
Kandeel bood men aan op de
doopdag ean vrienden: een warme
wijn met veel eieren en suiker.
Het kraamkloppertje is ook zo'n
gezelligheid je dat we kunnen ge
bruiken om de komst van de baby
aan te kondigen. Het kloppertje
bestond uit ebbenhout, overtrok
ken met zijde en versierd met
kostbare kant. Het werd aan de
voordeur bevestigd en bij rouw
om moeder of kindje (gelukkig
komt dat nu zelden voor) werd de
klopper van zwarte zijde gemaakt
en werd linnen inplaats van kant
gebruikt. Zag de leverancier zo'n
kloppertje, dan viel hij de kraam
heer niet lastig met Tekeningen of
aanmaningen.
brushed nylon, we zagen hele een schattige, heerlijk
kleine hansopjes met voetjes en al goed wasbaar zelfs in de centri-
(lekker warm!) en snoezige ge- fuge te drogen 32,75; de wol-
smokte zachtgele jurkjes, met bij- ien teddy-zak met mi
de behorend plastic gevoerd broekje. iets duurder, nl. f 39,75.
het trappeldekentje,
Duits
Een Nederlandse fabrikant brengt
een best-seller voor baby: wagen,
wieg en reiswieg ineen, en dan
kun je er ook nog een wandelwa
gen van maken. Veel autobezitters
kopen zo'n schaap met vijf poten:
het is één aanschaf en je kunt de
reiswieg plus het onderstel zó
meenemen en op het logeeradres
uitklappen tot wieg. (van ƒ219 tot
ƒ244,50).
Voor moeder-zelf is er een posi
tie stepin, een goed model met
soepel rekkend voorstuk. Voor
lichtere figuren zijn er kleine
gordels: de spieren moeten zélf het
werk doen als het éven kan.
Bijpassende panties zorgen voor
heel - -
de dingen c
i hand alleen al
Het kraamkloppertje, een prach
tig exemplaar uit het Nederlands
Openluchtmuseum te Arnhem.
die „positie-broekjes" (ƒ3,90)
kun je toekomen. Om er leuk uit
te zien moet je van onderen
beginnen: daarom ook de onderrok
van satijn, te sluipen met klitten
band, met beeldige kant in wit en
zwart We zagen ook een plezie
rige onderjurk met extra ruimte in
de taille. Het wordt de jonge
1965 wél aangeLam
irnm nok tup»? TCnnnt 15la ne>
t *CkS
stierf hadden i
lijk mooi voorjaar. Men ziet
gedachten bloeiende seringenstrui
ken, men hoort nog in de lente
avond het geluid van een fietsbel,
van stemmen, verhevigd door ver
driet en men is er dankbaar
voor. Zo zijn er bij u momenten in
Bijbellezen waar de hele we
als het ware omheen staat
Bepaalde stukken zijn voor u
"u;!J geweest maar werden
altijd
op
ihve'rStaWe 2X miJ dat ?eggïï., ik;Wv«Si
Bij onze kantoren zijn ver
krijgbaar:
Een mapje met visuele
voorlichting, rokken, pan
talons en avondkleding
ƒ2.25
Een patronenset vijfbladig
in de maten 36 t/m 48
ƒ2,50
Een supplement 2, 3 en 4
elk
Vergeet niet uw maat op te
geven. Ontvangst na storting
of betaling van het benodigde
bedrag, bij het bureau van
dit blad.
Tal van mensen hebben moei- altijd met een raam open, al ia
te in slaap te komen Voor hen SS ÏÏgszlns kon, een
zijn hier enkele goede raadge- ommetje voor het slapen gaan.
vingen. Tien minuten is voldoende.
Ga niet slapen met een volle
Ten eerste: zorg dat u geen maag; eet daarom 's avonds niet te
hebt. Wisselbaden veel, en zorg dat er drie a vier
uur ligt tussen de laatste maaltijd
en het uur van slapen gaan.
Wen u er aan zoveel mogelijk
elke avond op hetzelfde tijdstip
naar bed te gaan en eveneens elke
morgen op hetzelfde uur op te
koude
helpen uitstekend daartegen,
wie deze voorbereiding wat te
omslachtig vindt, kan zich helpen
met een electrische deken of voet
verwarmer. Uiteraard kan, bij ge
breke van bovengenoemde midde
len, ook gebruik gemaakt worden staan,
van een warme kruik. Houat daar- Het slaapritme is belangrijker
entegen het hoofd koel: slaap dan u denkt.
Uit de brieven van onze
lezeressen maakten wij op
dat er veel gehuwde vrou
wen zijn die „er bij werken",
en dat heus niet ten koste
van hun gezin! Praktisch in
zicht en organisatietalent,
daar komt het veelal op
aan.
Hiervan getuigt bijvoorbeeld
de leuke brief van mevr. P. E.
te V. Zij schrijft: „Ruim twin
tig jaar ben ik getrouwd, waar
van ik zeker tien jaar erbij
werk. Ik heb drie kinderen,
toen ze klein waren werkte ik
niet, vanaf dat zij naar school
gingen weL Wanneer je je tijd
en je werkzaamheden econo
misch indeelt, heb je er echt
wel tijd voor. Vroeg opstaan
«half zeven!), dat scheelt al
zóveel! Boodschappen voor een
paar dagen tegelijk doen. Heb
je dan een extra drukke dag
(grote was, het huis een goede
beurt, enz.) dan hoef je daar
geen tijd aan te besteden. Ik
heb de kinderen vroeg geleerd
hun spullen op te ruimen, hun
kamer netjes te houden, schoe
nen te poetsen, helpen afwas
sen. Dat gaat heus heel vlug en
nu weten ze niet beter en doen
het spelenderwijs. Het is ge
woon een kwestie van regelen.
Heb ik geen extra-werk «tik
werk) dan schiet ik toch vlug
op en ben om tien uur meestal
klaar. Dan neem ik de tijd voor
wat handwerken, een vriendin
bezoeken of wat naaien. Dat
waardeer je dan ook weer zo."
Ceen crèche
„Als héél liet gezin meewerkt
en de kinderen niet alleen
thuis hoeven te zijn zie ik
weinig bezwaren", schrijft me
vr. F. B. te IJ., moeder van
vier kinderen die soms invalt
als kleuterleidster. „Een vrouw
die niet bevredigd is door
alleen haar huishoudelijke
plichten waar te nemen
daardoor humeurig wordt is
ook geen ideale vrouw en moe
der. Ik zou wel iedereen aan
willen raden: zorg bij een
volledige betrekking voor vol
doende hulp in huis. Ik ben er
beslist op tegen dat kleine
kinderen in een crèche ge
bracht worden (behalve de on
gehuwde of alleenstaande moe
der die wellicht niet anders
kan)."
Mevr. M. K. te d. H. vindt
dat de oudste van de kinderen
wier moeder werkt, meestal
teveel verantwoording moet
dragen, en daardoor veel te
zwaar belast wordt. In werke
lijke noodsituaties heeft zij veel
waardering voor werkende
vrouwen, maar in andere geval-
Ander aspect
Mevr. P. M. te V. belicht een
heel ander aspect van ons pro
bleem. nl. de vrouw die wel
wil werken maar geen werk
kan krijgen! „Mijn ervaring is
dat men bepaald niet op ons zit
te wachten, ik heb diverse
diploma's, acht jaar kantoorer
varing, en zou dolgraag wat
thuiswerk verrichten. Mijn kin
deren gaan nu school, en omdat
ik meestal vroeg opsta, ben ik
met mijn huishoudelijk werk
's morgens altijd al klaar. Maar
omdat mijn man steeds wisse
lende diensten heeft, ben ik
sterk aan huis gebonden. Ik
heb dan ook links en rechts
geprobeerd om wat werk thuis
te krijgen, om op deze wijze
mijn vele vrije tijd te vullen en
het bescheiden inkomen van
mijn man wat te vergroten.
Hoewel ik vaak zie dat kan
toorbedienden 's avonds tassen
en mappen vol werk mee naar
huis moeten nemen, is het mij
nog steeds niet gelukt iets te
vinden, ook niet via het Ar
beidsbureau. En daar heb ik nu
zo lang voor gestudeerd! Be
grijpt u dat het me wel eens
kriegel maakt als ik die adver
tenties zie voor diverse cursus
sen. waarin staat dat een goede
opleiding nooit weg is?"
Klachten
„Ik heb meermalen gesprek
ken gehad met meisjes die bij
ons werken en wier moeder
ook werkt", schrijft de heer S.
S. te R. „Zij klagen dat ze geen
echt thuis hebben, en veel in
het huis moeten meehelpen
waardoor schoolwerk en re
creatie in het gedrang komen.
Eén meisje constateerde dat de
huwelijksverhouding tussen va
der en moeder er onder leed:
moeder werkte met andere
hare!
charmanter dan de
Do heer J. S. te R. vindt het
fijn<!) dat zijn vrouw enkele
ochtenden per week erbij
werkt en zodoende een bejaard
echtpaar helpt. Zij heeft er
veel voldoening van, en deze
wekelijkse bijdrage in hun
budget (AOW) stelt hen in
staat zich iets gemakkelijker te
roeren.
„Toen jaren geleden mijn
man overleed waren mijn
drie kinderen nog erg klein"
schrijft mevr. G. v. d. K. te G.
„Hoewel mijn handen jeukten
om zelf weer aan 't werk te
g&an, leek de prijs me toch te
hoog om uit mijn gezin te gaan.
Nu de kinderen groot zijn,
werk ik 2 middagen per week
en het bevalt mij uitstekend. Ik
heb altijd veel thuis gezeten, en
merkte toch een zekere onvol
daanheid bij mezelf toen de
kinderen groter werden. Je
staat overal zo buiten als we
duwe. Dit werken vind ik een
heel goede oplossing voor mij
persoonlijk."
De zuster van mevr. D. N. te
V. werkt sinds haar huwelijk
buitenshuis, iets wat mevr. N.
toch niet zo erg goed bevalt
„Je kunt nooit eens gezellig bij
haar op bezoek gaan, ze is er
niet. Als ze er wél is, is ze
meestal te moe om bezoek te
ontvangen. Financieel heeft ze
het niet nodig, ze zou volgens
mij een heel wat prettiger
leven hebben als zij gewoon
thuisbleef."
er nog wel een taak ligt voor
de vrouw, die naast haar eigen
gezin zo eens een paar uur aan
iets anders kan geven. „Ik ben
vijftig jaar en heb vier kinde
ren. Eén dag in de week ga ik
helpen in een gezin met tien
kinderen, waarvan de moeder
het grootste kind is. Juist op
mijn leeftijd kan je zo iemand
in nood goed helpen, omdat je
veel ervaring hebt Ik geloof
dat het je roeping is om te
helpen, waar nood is. óók al
heb je zelf een gezin." Met die
J"*® l°°Pt het dus nogal los,
UIT DE
KINDERMOND
Na het bijbellezen zegt Henk
(vijf jaar): „Ik weet wel waarom
die stad Sodom heette, omdat de
mensen so dom waren."
Mevr. A. B. te T.
Jonger
De heer P. S. te d. H. vindt
dat vrouwen niet buitenshuis
moeten gaan werken. Het sala
ris gaat toch meestal op aan
buitensporigheden, en allerlei
luxe artikelen, denkt hij. Voor
al moeders met kinderen horen
thuis te zijn, het gezin gaat
anders op den duur kapot,
aldus deze lezer. Mevr. J. B. te
M. is de zestig reeds gepas
seerd, maar vindt het heerlijk
erop uit te gaan om te helpen.
Zij voelt zich veel jonger en
het geeft haar grote voldoening,
mevr. K. te V. gelooft dat
Mijn
Mor. A. v. W. te M.
Wantrouwig bekeek
gevleugelde engel
„Beet-ie haar niet?"
Ook i
Mevr. A. B. te T.
dat wel. En u noemt z
veroverde zin, tekst na tekst Het
zijn niet meer gewoon woorden
voor u als voor ieder ander die
lezen kan, maar het zijn levende
woorden geworden. In het nalezen
van de zinnen besef ik dit „Ge
weldige opwekking". ,,het open
baar worden van de kinderen
Gods", „ons eigen ik", dat zijn
voor u woorden die als bij blik
seminslag een ontzaglijke waarheid
hebben doen zien. Soms zijn het
de mijne, soms beleefde ik waar
heid en verheviging elders. Een
paar weken geleden trof mij het
woord van Jezus aan de vrouw die
op overspel was betrapt: zondig
voortaan niet meer. Door veel
gesprekken in die welden en ook
door brieven werd dit woord voor
mij als het ware verhevigd: ik zag
ineens, opnieuw weliswaar, maar
voor mijn gevoel voor het eerst
hoe onze stenen ons uit handen
vallen voor het woord van Jezus
dat voldoende is, afdoende: zondig
Diet meer.
TVA...
J niel
niets. Zondig niet
inplaats van dat je
wordt doodgestenigd. En dan zie je
ineens ja, dan ZIE je: dat niet
meer zondigen de lichtste en
zwaarste opdracht is die er be
staat Dat ze ons leven uitmaakt
Dat ze ons redt en benauwt Dat
ze ons drukt en vrijmaakt Nu, en
nu lees ik onder aan uw brief,
„dat Christus Jezus in de wereld
gekomen is om zondaren te behou
den". Is daar voor u niet precies
zo iets gebeurd? Zitten we niet
allemaal de rijkdom van de liefde
Gods op te delen in kleine, gesta
melde ervaringen omdat het nooit
in één zin te zeggen is? La.en we
dan pogen elkaar ook hierin lief te
hebben: dat wij eikaars wijze van
uiten en manier van zoeken, el-
kaars ervaringen en vondsten eren.
Hartelijke groeten terug en schrijft
tikt! u nog maar eens.
IJN laatste groet aan haar
om wie eigenlijk al deze
brieven van de voorbije
weken draaien. Ik kreeg
uw brief vandaag, wil er
later in den brede op ingaan. Wat
loopt uw leven wonderlijk parallel
aan het mijne. Waar u veront
waardigd bent, ben ik het, en om
dezelfde reden. De verhaaltjes zijn
anders, zoals ieders leven anders
is maar van strekking zijn zij
volkomen gelijk. Beiden zijn we
vol van het besef dat over veel
handelingen van kerkmensen stro
men vergeving moeten gaan, en
ons beiden geeft dit besef een grote
voorzichtigheid ten aanzien van
„anders"denkenden. 't Was heer
lijk dit alles te lezen. De volgende
keer vlecht ik de vier brieven in
een -««woord samen. Tot dan!
