Interessante uitvoering van
hedendaagse muziek in Leiden
„Onderneming van joyvliegers
was tot mislukken gedoemd"
Commandant MLD na eerste resultaten onderzoek:
Fer Hakkaart
in Lakenhal
Gunstig bekend staand tweetal
- uitstekende vliegtuigmakers -
toch .onder invloed' gehandeld
Veel belangstelling in Katwijk
voor bergingswerk op zee
NIEUWE LEIDSE COURANT
MAANDAG 23 JANUARI 1965
(Van een onzer redacteuren)
VALKENBURG Kapitein-ter-zee-vlieger
J. C. Petschicommandant van de Marine
Luchtvaartdienstheeft gistermiddag tij
dens een persconferentie in de grondschoot
van het Vliegkamp Valkenburg een aantal
vragen beantwoord betreffende de ramp
zalig geëindigde illegale vlucht van twee
totaal onbevoegde marinemannen met een
Lockheed Neptune in de nacht van vrijdag
op zaterdag. Zoals wij eergisteren uitvoerig
berichttenverongelukte het heimelijk weg
genomen toestel na een vlucht van enkele
minuten hoogstens op drie kilometer van
de startbaanop enkele honderden meters
voor Katwijks Boulevard in zee. Van de
twee inzittenden tvas toen nog niets gevon
den. Slechts een zaterdagavond gevonden
sok en een schoenvoorzien van een mari-
nenummeren een groot aantal wrakstuk
ken waren de stille getuigen van de onbe
grijpelijke ramp.
TN 1960 kwam de n
A Simon Bolk, met
technische aanleg en
tuurlyke geest, als beroeps by de
Marine. In de 414 Jaar raakte hy
dik bevriend met Iluib van Oost
ende, met wie hy ook een „term"
op Nieuw Guinea doorbracht. Hy
i een uitstekend „mecona" vol
gens zyn superieuren.
Studenten te Leiden
in onbewoonbaar
verklaarde huizen?
LEIDEN Het probleem van de stu
dentenhuisvesting verkeert nu in een zo
danig kritiek stadium, dat de Studen
ten Vakbeweging afd. Lelden een op
lossing gaat zoeken ln het doen betrek
ken van onbewoonbaar verklaarde wo
ningen-
De SVB heeft zich daartoe in 'n reso
lutie tot B en W van Leiden gericht met
't verzoek onbewoonbaar verklaarde wo
ningen die reeds geruime tijd leegstaan,
tijdelijk aan studenten te verhuren, tot
dat door nieuwbouw de kamernood zal
zijn geëindigd.
De SVB meent dat o pdeze wijze situa
ties zoals die recentelijk in Amsterdam
ontstonden, in Leiden kunpen worden
vermeden
LEIDEN Van 30 januari tot 1 maart
exposeert Fer Hakkaart met schilderijen,
tekeningen en grafiek in De Lakenhal.
Jaardiner Wernink
LEIDEN De directies van Werninks
bedrijven hadden zaterdag met kantoor-
en technisch personeel cn gedecoreerde
gepensioneerden een jaardiner.
Tijdens dit diner sprak Ir. A Sitsen,
directeur van Werninks Beton- en Aan
neming Maatschappü N.V., over het on
derwerp „Erkenning". Voorts besprak hy
de gang van zaken by de bedrijven in
1964 en de verwachtingen voor 1965.
Bridgeclub „Sans Atout"
LEIDEN De uitslagen van en de
standen na de zesde ronde van de vier
talcompetitie van de bridgeclub „Sans
Atout" luiden: groep A: team Crama
team Bonnet 60. team Bousieteam
La Lau 6=0. team Hulsteam Bonnet
3—3. team Elingteam Goutier 06:
stand: team Goutier 31 p, team Crama 25
p, team v. d. Drift 19 p, team Eling 18
p.team Bonnet 15 p, team La Lau 12 p,
team Huls 12 p, team Bousie 12 p; groep
B: team Altdnkteam Wendt 06. team
v. d. Oeverteam v. Egmond 60. team
Kopteam Smits 60: stand: team Kop
36 p. team v. d. Oever 30 p, team Wendt
24 p. team Altink 12 p, team Smits 6 p,
team v. Egmond 0 d.
LEIDERDORP Aan de faculteit eco
nomische wetenschappen der Nederlandse
economische hogeschool te Rotterdam is
voor het doctoraal examen geslaagd onze
plaatsgenoot de heer C. J. Schieman
Kolonel Petschi, voorzitter van de zaterdagmorgen gevormde eom-
missie van onderzoek, deelde mee dat in tegenstelling tot eerdere be
richten, het tweetal bij het verlaten van de kantine om elf nnr 's avonds
minstens een zestal biertjes had gebruikt. Waarschijnlijk, zo meende
hij, heeft dit bier een deel van hun denkvermogen uitgeschakeld. Op
een andere manier kon hy het volkomen tot mislukken gedoemde plan
van beide jongemannen niet uitleggen.
DIKKE VRIENDEN
Uit het onderzoek, dat zeer kort na
de ramp is geopend, bleek dat geen van
de kameraden van beide 21-jarige onge
huwde eersteklassers. F. P. J. M. Bolk
uit Brunssum en H. J. van Oostende uit
Ooltgensplaat, iets omtrent hun plan tot
het stelen van een Lockheed Neptune
bekend is geweest.
Zy stonden bekend als dikke vrien
den, die een groot deel van hun dienst
tijd (sinds 1960) samen hebben doorge
bracht. Voor hun superieuren en hun
collega's van Squadron 320 waren zij
gewaardeerde en bekwame mensen, die
nooit veel moeilijkheden hebben veroor
zaakt of ondervonden. MLD-comman-
dant Petschi meende dan ook dat het
onzinnige idee kort voor de uitvoering
moet zijn ontstaan.
Na het verlaten van de kantine om elf
uur, zijn beiden nog even in hun slaap
vertrek geweest. Daaruit zijn ze spoedig
weer vertrokken. Naar later bleek, om
zich lopend naar de enkele kilometers
verderop in de noord-oostelijke hoek
van het vliegveld staande Neptunes te
begeven. Deze toestellen staan gewoon
lijk buiten, met een voldoende voorraad
brandstof.
In het donker hebben ze zich heimelijk
in het dichtst bij de startbaan staande
toestel (nr. 212) gehesen. Toen de rond
de toestellen patrouillerende schildwacht
(een derde klas zeemilicien van hetzelf
de squadron) in de cockpit licht zag
branden, ging hij er onmiddellijk pools
hoogte nemen. Het tweetal hem welbe
kende eersteklassers vertelde dat ze op
dracht hadden het toestel voor een
O.S.R.D.-actie (opsporings- en reddings
actie) in gereedheid te brengen.
Ondanks het niet zo heel byzonderc
karakter van deze mededeling vond de
schildwacht het toch vreemd dat hij
niet was ingelicht en dat er maar twee
man aanwezig waren. Hij verzocht een
bij de nabijgelegen benzine-opslagplaats
patrouillerende schildwacht om via de
telefoon het bericht bij de korporaal
van aflossing te verifiëren. Deze korpo
raal wist van niets en wendde zich on
middellijk tot de reeds te kooi zijnde
officier van operaties.
GROOT ALARM
Deze was na het sluiten van het vlieg
veld, rond elf uur. vertrokken. Toen bin
nen enkele minuten vaststond dat er
geen actie werd voorbereid, sloeg men
groot alarm. De officier belde door een
technische noodgreep rechtstreeks met
de tweede schildwacht. Toen bleek dat
het toestel al was vertrokken.
Dit zeer snelle vertrek was
hoogst ongewoon. Bij een gewone
oefenvlucht heeft de bemanning
(minimaal twee vliegers en een
mechanicien) drie kwartier nodig
voor he. toestel startklaar is. Bij
opsporings- en reddingsacties bo
ven zee kan het met de noo..zake-
lijke controles van de vitale onder
delen. tot een half uur worden be
kort. Het onderzoek heeft echter
uitgewezen dat de vliegtuigmakers
er ongeveer vijf zes minuten voor
nodig hebben gehad. Alle bcvel-
ligings- en afsluitonderdelen van
„Barend van Spreekens" vond lege dinghy
OP DE HOOGTE
Van de twee vliegtuigmakers was
Bolk als „mecano" uitstekend op de
hoogte met de technische werking van
het toestel. Aangenomen mag worden
dat hij het vliegtuig heeft bestuurd. Na
zeer kort proefdraaien heeft hij de twee
zuigermotoren (met propellors) aange
zet en de twee kleine straalmotoren bU-
geschakeld.
Op spoedversnelllng ls het toestel
daarop naar de korte, voor Neptunes on
gebruikelijke zuid-oost-noord-west lo
pende startbaan getaxied en na een niet
waargenomen draai (de banen lagen in
volledige duisternis), met alle boord- cn
landingslichten ontstoken, opgestegen.
Het zestig ton wegende toestel dat ln
1961 van Amerika is aangekocht en een
•waarde vertegenwoordigde 'van rond 9
miljoen gulden, maakte by het opkomen
een zeer steile beweging. Vermoedelijk
is de onervaren bestuurder geschrokken
van de razendsnel naderby komende
barakkenverlichting, of de rol- en hoog
teroeren waren niet by getrimd.
Met een lichte buiging koerste het
toestel op geringe hoogte over het half
slapende Katwijk naar zee toe. Door
laten aanstaan van de spoedversnelllng
maakte de machine een enorm en onge
woon lawaai, waardoor het al de aan
dacht trok.
IN PANIEK
Precies één minuut voor midder
nacht kwam het toestel los van di
startbaan. De vlucht heeft slechts
enkele minuten geduurd. Aanne
mend dat ondanks getuigenver
klaringen geen der motoren de
fect was, veronderstelde kolonel
Petschi dat de bestuurdert zijn
technisch onbekende maat, die ra-
dio-radarmonteur was, heeft ken
nelijk een passieve rol gespeeld
in paniek is geraakt. Toen hij de
kustlijn eenmaal was gepasseerd had
de bestuurder geen enkel licht waar
op hij zich kon oriënteren. Daardoor
moet hij alle gevoel voor horizon
hebben verloren. Een voor de hand
liggende ruk aan de stuurknuppel
om dit te hervinden, zou het toestel
in zee hebben doen storten. Mensen
op de Boulevard menen ook te heb
ben gezien dat de Neptune, waar
van de landingslichten nog brand-
ME
DIT rubbcrvlot-met-bui-
tenboordmotor ging telkens
een andere duiker van strand af
naar het gelokaliseerde vliegtuig
wrak. Helpers duwen het bootje
(Foto D. Kruyt)
ende, die in 1960 met drie jaar
HBS aan de opleiding radlo-radar-
monteur by de Koninkiyke Ma
rine begon als milicien. Later te
kende hij bij- Volgens zijn ouders
had hy het in dienst goed naar zUn
zin. Hy was ln opleiding v
korporaal.
den, schuin weg was afgegleden
vóór hij neerstortte. De enorme klap
en de oranje-rode vuurgloed van de
explosie is op het vliegveld duide
lijk waargenomen.
(Van een onzer verslaggevers)
KATWIJK AAN ZEE Tienduizenden Nederlanders hebben het rustige
weer in het afgelopen weekeinde aangegrepen om in Katwijk te gaan
kijken bij de bergingswerkzaamheden van het zaterdagnacht verongelukte
marinevliegtuig. Zaterdagmiddag was er al geen parkeerplaats meer vrij
en gisteren reden de auto's bumper aan bumper. Duizenden groepten
samen op Boulevard en strand. Veel wijzer werden ze niet. Men was dui
delijk onder de indruk. Hier en daar kwam men nog ooggetuigen tegen,
die him mening zaterdagnacht ook reeds kenbaar hadden gemaakt. Die
getuigenverklaringen waren overigens nogal tegenstrijdig.
Bewoners van de flats naby de Molen.
tuinweg aan de rand van het vliegveld
hebben het toestel rond middernacht zien
opstygen. Zij verklaarden dat ze boven
op het toestel konden kijken en dat het
niet brandde. De schrik was hen om
het hart geslagen, omdat ze vreesden
dat hel' toestel recht tegen hun huizen
zou vliegen. Vlak voor de flats echter
koerste het toestel met een bocht in de
richting van de zee. Katwijkers, die toe
vallig op de Boulevard liepen, toen het
vliegtuig op circa dertig meter hoogte
overkwam, vertelden pertinent dat de
linkermotor in brand stond.
Ook de verklaringen over het in zee
storten liepen sterk uiteen. Een 20-jarige
Katwijker, die met zijn nog bevende
verloofde het vliegtuig had gevolgd, ver
klaarde 's nachts dat het boven zee was
geëxplodeerd. Anderen echter hadden het
plotseling naar beneden zien duiken,
waarna het met een klap op het water
terecht kwam.
Gespaard
Allen waren het er echter over eens,
dat Katwijk voor een ramp gespaard
ls gebleven. In de eerste uren na het
ongeluk werd de vlieger dan ook
hoogiyk geprezen om zyn stuurkunst.
Immers, ledereen veronderstelde dat
het een ervaren piloot was, die de
grootste moeite deed zyn „defecte"
toestel bulten de bebouwde kom te
laten zakken. Later, toen men vernam
dat er sprake was van een „joyvlucht",
sloeg de schrik nog heviger toe.
Zeker anderhalf uur nadat de redding
boten waren uitgevaren, verkeerden de
redders nog in het onzekere omtrent de
aard van het neergestorte toestel. Was
het een passagiersvliegtuig of een mili
tair toestel? De „Barend van Spreekens"
bracht hierop het antwoord. Schipper
Gijs Messemaker, die op de plaats van
de ramp niets had aangetroffen, koerste
in zuid-oostelijke richting.
Zekerheid
Rekening houdend met de sterke eb-
stroom en de krachtige wind zocht hy
naar eventueel afgedreven overleven
den. Ongeveer drie kwartier later ving
men een geel voorwerp in de licht-
kegel van de schynwerper. Het bleek
een half opgeblazen dinghy. Toen men
het na veel moeite aan boord had,
bleek er zich niemand op te bevinden.
Wel trof men er de letters „MLD 0.87"
op aan. Toen kon men via de korte-
"17 AN DIT stuk afgezet strand
dirigeerde de Marine de dui
kers naar de plaats waar het
vliegtuig zaterdagnacht ls neerge
stort. Tot vanmiddag zyn slechts
wrakstukken, een deel van de
cockpit en een stuk van de romp
opgehaald.
(Foto D. Kruyt)
LEIDEN Het is al een traditie geworden dat de afdeling Leiden
de Kon. Ned. Toonkunstenaars-Vereniging elke winter een concert orga
niseert van eigentijdse muziek. Het bijzondere van deze concerten is dat
de uitvoerenden tot de leden van de afdeling zelf of tot die van een andere
afdeling behoren. Tot nu toe had men zich bewust gericht op hedendaagse
muziek van Nederlandse bodem, doch voor het concert in de fraaie
nedenzaal van De Lakenhal, was voor het eerst een keuze gedaan uit de
meest representatieve binnen- en buitenlandse componisten.
Het besluit de landsgrenzen te over-
schryden heeft ditmaal zeker bijgedragen
tot een interessanter programma dan bij
voorbeeld verleden jaar het geval was.
Het programma bestond uit twee secties,
waarvan de eerste uitsluitend werk be
vatte van componisten die ondanks alle
modernisme de grondslagen der tonali
teit niet hebben willen prysgeven.
Na de pauze kwamen progressievere
richtingen aan het woord, waaronder
zelfs sterk avant-gardistische figuren als
Maderna en Berio niet ontbraken. Dat
het laatste gedeelte ons meer deed dan
het eerste hield waarschijnlyk verband
zowel met de kwaliteit van de werken
als met het bekende feit dat de concert
gevers de tUd hebben gekregen hun rem.
mingen te overwinnen.
Na het welkomstwoord van voorzitter
Iskar Aribo beluisterden de talrijke aan.
wezigen een Ballade voor fluit en piano
van Frank Martin. Ondanks de virtuoze
verklanking, vanzelfsprekend by een ge.
heel op elkaar ingesteld duo als Koos
Verheul en Jan van der Meer. maakte
deze Ballade op ons een wat holle en
pathetische Indruk
De vier Etudes voor piano van dezelfde
Frank Martin, wiens muziek een inter
nationale faam geniet, verdiensteiyk uit.
gevoerd door Martien Opdam, slaagden
er evenmin ln onze belangstelling meer
dan oppervlakkig te boeien. Vittuoos was
stellig het spel van de blokfluitist Piet
Kunst, die met de pianist Wim Serlie
•twee werkjes speelde resp. van Walter
Leigh en Antony Hopkins, vriendelijke,
soms spirituele doch niet zeer opvallende
muziek overigens die het epitheton „re
presentatief" niet voor zich kan opeisen.
Later wekte hetzelfde duo veel
geestdrift met de uitvoering van een
Concertino voor blokfluit, piano en
strijkers van Jan van Dijk. Deels
vonden we hier het samenspel met
het kleine strijkersensemble niet
zeer hecht, deels kwam deze muziek
van Jan van Dijk, voortzetter van
de Willem-Pijper-traditie in de
Nederlandse componistenwereld, ons
nogal kleurloos voor. De finale
werd intussen zo vlot gespeeld dat
hij gebisseerd moest worden.
Een goed moment voor de pauze vorm.
den de drie liederen van William Walton,
door de sopraan Leny Stevens-Ridderhof
en de pianist Henk Briër. Mocht de inzet
van het eerste lied Daphne wat laag lig
gen voor deze typische hoge stem, zy
bereikte een uitstekende prestatie in het
derde lied, Old sir Faulk, waar Walton
een ironisc' e knipoog geeft naar de mu
sical. Het succes was groot en het laatste
lied werd herhaald.
Koos Verheul en Jan van der Meer
maakte na de pauze stellig veel indruk
met de Honey-rêves van Maderna, waar
in behalve een gespecialiseerde reeksen-
techniek ook nog de zgn. geprepareerde
piano wordt gebruikt, en met een com
positie van Rob du Bois voor picolo en
piano die overigens meer yver dan oor-
spronkelykheid in de compositie verried
Zeer geboeid heeft ons intussen het werk
van Berio, Cinque Variazioni, dat Jan
van der Meer op geïnspireerde en tech
nisch meesterlyke wyze ten gehore
bracht.
Indruk maakte op ons eveneens de drie
liederen va- Heimo Erbse op teksten van
Mörike. die Hans van der Leeuw, bariton,
met Henk Briër aan de piano zeer knap
en doorleefd voordroeg. De muziek van
Erbse is in wezen verwant aan de late
romantiek en zelfs aan Wolf. doch de
wyze waarop hy deze romantische tek
sten heeft gezet klinkt toch modern en
suggestief.
Le wrat visage de la paix, voor so
praan. mezzosopraan (Thea Ekker-
Van der Pas) bariton, fluit, piano
en strijkkwartet van Henk Briër ten
slotte hoorden we reeds twee jaar
geleden en we gaven toen blijk van
onze bewondering voor deze knappe,
compositorisch vrij gematigde doch
zeer expressieve compositie. Een
hernieuwde kennismaking bevestig
de onze vroegere indruk. Het werk,
dat door alle uitvoerenden uitmun
tend werd verklankt, had zoveel
succes dat een ovationeel applaus
volgde. De dames ontvingen fraaie
bloemen.
We zyn ervan overtuigd, dat de inge
slagen richting in de toekomst nog
programma's kan opleveren
re wensen de K.N.T.V. met dit con-
gaarne geluk.
Dr. J. van der Veen
golfinstallatie Scheveningen Radio
meedelen, dat het een verongelukt ma
rinetoestel betrof met een kleine be
manning.
De reddingboot Kurt Carisen met schip
per C. v. d. Berg uit Noordwijk en de
Brandaris uit Scheveningen waren even
eens aan het zoeken. De Katwijkse en de
Noordwijkse boten zyn omstreeks zes mir
teruggegaan. Ze hadden diverse wrak
stukken opgevist De Brandaris heeft
zaterdag gedregd naar eventuele over
levenden.
Sok en schoen
Zo nu een dan spoelde er iets aan op
het strand, maar van de beide inzitten
den was geen spoor te bekennen. Zater
dagmiddag staarde de zwijgende menigte
naar de verrichtingen van de duikers,
die van het duikwerkschip Woerden, een
vroegere mijnenveger, in zee gingen.
Om half acht zaterdagavond spoelden een
half verbrande sok en een schoen aan.
Naar men zei van één der twee vlieg
tuigmakers. Van wie werd niet bekend
gemaakt
Zondagmiddag werd het mogelijk
nog drukker in Katwijk. In de mis
tige verte lag de „Woerden", die iets
was verhaald in noordelijke richting.
Toen ook werd op het strand be
kend, dat een deel van de cockpit
was gevonden. Andere delen van het
kennelijk uiteengeslagen toestel la
gen onder het zand, terwijl duikers
ook op de zeebodem enkele wrak
stukken hadden gelokaliseerd. Zal
men ooit nog iets van de twee ver
miste marinemannen vinden?
Hoogste punt M.S.G.
LEIDEN Verwacht wordt, dat de
bouwers op woensdag 3 februari het
hoogste punt zullen bereiken in de bouw
van de meuwe school van het Kon. Ge
nootschap M.S.G„ tussen de Houtlaan en
de Kagerstraat
Automaat opengebroken
LEIDEN Een jongeman van 25 jaar
werd in de nacht van zaterdag op zon
dag op heterdaad betrapt toen hij aan
de Haarlemmerstraat een tabaksautomaat
had opengebroken en zich 20 pakjes shag
toeëigende. Hij had nogal wat gedron
ken en maakte zich kwaad toen de auto
maat het niet goed deed. Door openbre
king wilde hij zijn gramschap stillen.
Docos herstelde
zich tegen JCV
LEIDEN Docos herstelde zich van
de nederlaag van vorige week door een
ruime overwinning op J.C.V. Via een
12 stand liepen de Leidenaren uit tot
18, waarna Van Ham pas het tweede
tegenpunt kon scoren. Steenbergen won
al zijn partijen. Van Veen en Brouwer
wonnen ieder 2 maal. Beiden verloren
van Van Ham. Ten slotte werd ook het
dubbelspel in winst omgezet.
Dank zy een ruime 91 overwinning
op de naaste concurrent DHC is de voor
sprong van Den Burcht tot 3 punten uit
gegroeid. Voor het enige tegenpunt zorg
de Kanters die in een aantrekkelyke
wedstrijd van J. Hins won.
Uitslagen afdeling Den Haag
Dames, eerste klasse: PIT '54—DHC
0—10; tweede klasse: PIT '54 2—Docos
4—6: derde klasse: Baronie 2—Docos 2
2—8; vierde klasse: Den Burcht 2RTC 2
4—6.
Heren: eerste klasse: DHC—Docos 2
6—4; Treffers 4—PIT '54 5—5; Docos 3—
Scylla 4 4—6: tweede klasse: Den Burcht
—DHC 3 9—1: Wibo 9—Docos 4 2—8; Do-
cos 5—Wibo 7 73: derde klasse: Docos
6—Smash RK 4—6: Den Burcht 3—Baro
nie 3 10—0; Docos 7—Reflex 2 4—6- Sa
lamanders 8—PIT '54 2 2—8; Docos 8—
SML 2 82: vierde klasse: Docos 10
DHC 8 73: Docos 11Excelsior 8 46;
Den Burcht 5—TOV 6 2—8; Wibo 10—
Docos 12 7—3.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN Aan de universiteit z(jn ge
slaafd voor de volgende examens: kand. ex
Franse taal- en letterkunde de heer p Tin.
gaards (Voorschoten); doctroaal ex. idem:
de heer F Lange (OldenzaalT: doet. ex. li
»ewe£en J M RI Dormaar (Sneek)
t, U1? (Heerlen) W M Hoek-
L J j Kester (Hotiselers-
semi-artsexamende heren J A C van
de°n r art£«m^K)' D A van Llth (Lei-
'""Si,?
heren J J AM Blom (Voorburg) en P W
J Th J Kortmann (Boskoop).
Weekagenda Sassenkeim
SASSENHEIM Dinsdagmiddag half
Het Bruine Paard. Algemene Bond
Uudcn van dagen; idem half 3 ia het
Geref Jeugdhuis, Bond van Plattelands-
i het Geref.
de „Lente
vrouwen; idem avond 8 u
kerkgebouw, uitvoering
klokjes".
Woensdagavond 8 uur in Het Bmine
Paard, ledenvergadering S.T.V.; idem 8
uur in het Geref. Jeugdhuis, jaarverga
dering Chr. Korfbalver. „T.Ö P
Donderdagavond 8 uur."raadsvergade-
