Uw probleem is het onze
Overijssel - Gelderland staan
achter beleid primi
Een kanttekening
Een woord voor vandaag
Christenen uit heidenen
medeburgers van Israël
„Schaf alle vrouwen- en
maunenverenigingen af"
Ja bisschop^ dag kardinaal
Sociaal en economisch
beleid onbevredigend
ZATERDAG 9 JANUARI 1965
Op zoek naar broederlijk overleg
GOUD TREKT WEER AANDACHT
'KANKR IJK is druk bezig een deel van zijn dollars in goud om te zetten.
Sommigen willen hierin een aanval op de V.S. zien, een aantasting van I
Amerika's economische positie. Anderen spreken van een eerste stap op de
weg naar een nieuw internationaal betaalmiddel ter vervanging van pond en
dollar. Zegslieden van de Franse regering zien in de goudaankopen echter
niets bijzonders: louter om de gouddekking van de deviezenreserves te ver
groten. En dit acht de overheid weer nodig om gedekt te zijn tegen een
mogelijke devaluatie van de dollar.
Zo gezien heeft goud alleen maar betekenis in het internationale geldverkeer,
als stootkussen voor waardeschommelingen van een of andere valuta. Is dit
tegenwoordig inderdaad de enige betekenis van het goud?
In het binnenlandse betalingsverkeer spelen de gouden tientjes en vijfjes geen
rol meer. Zij zijn nog wel te koop, maar geen wettig betaalmiddel. Wie ze
tooh kopen, doen dit zegt men dan uit veiligheidsoverwegingen. Goud
behoudt altijd zijn waarde en men is gedekt. Dit is ongeveer de gedachten-
gang.
Goud wordt, vooral in het buitenland, veel door particulieren gekocht. En die
kooplust stijgt als de politieke onzekerheid toeneemt, als de vrees groeit dat
een belangrijke valuta in de knel komt. Sterk was de vraag naar goud in 1951
tijdens de crisis om Korea. Vijf jaar later dreef de Suezcrisis de vraag en
daardoor ook de prijs op. In 1960 was de stabiliteit van de dollar in het ge
ding, dan komen de Cubacrisis en de moord op president Kennedy. Dat alles
doet op de goudmarkten nerveuze spanning ontstaan.
Volledigheidshalve moeten wij vertellen, dat goud ook heel belangrijk is voor
industriële doeleinden en voor het goudsmidswerk.
Wij overdrijven niet als wij stellen dat wij het goud niet kunnen missen.
Maar dan denken wij In de eerste plaats aan het internationale betalingsver
keer.
Goud wordt namelijk gebruikt ter vereffening van de schulden van de landen
in het internationale betalingsverkeer, vooral van belang na de oprichting
van het Internationale Monetaire Fonds in 1944.
Dit IMF heeft tot taak de aangesloten landen te helpen als zij in financiële
moeilijkheden verkeren doordat zij een tijdelijk gebrek aan buitenlandse be
taalmiddelen hebben. Aan die landen kan het IMF buitenlands geld beschik
baar stellen.
Het IMF kan die hulp verlenen doordat elk aangesloten land een bedrag aan
geld moet storten, ten dele in eigen geld, ten dele in goud. Bovendien moet
elk land bij toetreding vaststellen, met hoeveel goud zijn geldeenheid (bij ons
de gulden) gelijk gesteld wordt. Zo vertegenwoordigt de gulden een waarde
van 0,245.489 gram fijn goud. Het is nu gemakkelijk om met behulp van de
goudwaarde van elke geldeenheid de verhouding (pariteit) tussen alle geld
soorten te berekenen. En op die pariteiten zijn de wisselkoersen gebaseerd.
In feite hebben alle landen, aangesloten bij het IMF, hun eigen valuta via deva" ^<>ord-Holland tot een uitspraak i plaatsen van hun primi innamen. Een
dollar aan het goud gekoppeld. Middelpunt bij de berekening is namelijk deiz" h0I"e"" Het is echter niet uit- ,,an hen js ^s. e. de Wolff, die tot
dollar. De V.S. hebben zich verplicht om voor elk ounce goud 35 te betalen. |^Se met bctrekkinrtot OverilV-1 u,aa™e™end °*s"*or van de synode
Hier vloeit automatisch uit voort, dat verhoging van de goudprijs - waar de Gelderland zuUen willen Swach j UW*
goudproducerende landen al jaar en dag op aandringen devaluatie van de1 ten. Zuid-Holland zal de zaak 20 ja-Over de wijze van behandeling van de
dollar zou betekenen. En daar wil Uncle Sam, vooral uit politieke overweging,nuari behandelen,
niet aan. Maar dat is een hoofdstuk apart.
Goud dient in vele landen ook als dekking van het geld, als veiligheidsklep
tegen waardeverandering van vreemde valuta die men bezit. De zware verlie
zen die vele centrale banken ook onze Nederlandsche Bank in 1931 leed
door de plotselinge devaluatie van het Engelse pond zijn nog niet vergeten
Op zichzelf is het dan ook begrijpelijk dat de Franse regering het risico van
waardevermindering van een der sleutelvaluta's (pond en dollar) zo klein
mogelijk wil maken.
Trouwens, ook onze eigen Nederlandsche Bank zorgt ervoor dat de gouddek
king op een veilig percentage blijft. Regelmatig stijgt dan ook de goudvoor
raad. In 1961 en 1962 bleef die op 5.698 miljoen, eind 1963 werd het 5.170
miljoen waarna eind 1964 de goudvoorraad vier keer steeg tot 6.080 miljoen
op 28 december 1964. Op dat tijdstip bestond de totale goud- en deviezen
reserve bij de Nederlandsche Bank voor 79% uit goud.
Wij zeggen met opzet bij de Nederlandsche Bank. Ook de handelsbanken
bezitten namelijk nog buitenlandse betaalmiddelen. Tellen wij nu alle deviezen
(bij banken en centrale bank) en het goud bij elkaar, dan komen wij voor
eind oktober een later cijfer is nog niet bekend op een dekking door
goud van 72%. Dat is dus behoorlijk. Van belang is natuurlijk wel, uit welke
valuta die resterende 28% bestaat.
Het goud zal regelmatig de aandacht wagen: In tijden van politieke crises,
op ogenblikken van opvallende goudaankopen dan wel verkopen maar ook
wanneer er weer een stormloop wordt gedaan op de Amerikaanse aankoop
prijs van 35. Die aandacht bewijst steeds opnieuw, dat het goud de rugge-
graat van het internationale betalingsverkeer vormt, waar men heel voor
zichtig mee moet zijn.
ENSCHEDE Wanneer de ge
nerale synode der Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) dinsdag1
haar werkzaamheden weer her
vat, zal ze worden geconfronteerd
ticuliere synoden over het syno v-
met de uitspraken van enkele par-
geschil van november. Gelijk wij i
reeds gisteren in een deel onzer
edities meldden, heeft de particu
liere synode van Overijssel-Gel
derland, die een derde deel van de
gereformeerden (vrijgemaakt) om
vat, zich donderdag als eerste uit
gesproken. Deze P.S. steunt haar
primi-afgevaardigden, die zich alle
Tegenstemmers:
wij dragen geen
verantwoording
(Van onze kerkredactie)
te ijveren,
dat over deze s and van zaken een ge
zamenlijke verklaring wordt opgesteld
door de gehele synode, waarna de reste
rende zaken kunnen worden afgehandeld,
Wanneer deze weg onbegaanbaar blijkt,
dan kunnen de primi zich alsnog beroe
pen op de particuliere synode, die daar
toe provisorisch gesloten is.
(Deze uitspraak betekent, dat de
vier aan "de synodewerkzaa'mhed'en |?S' A' besluiten, die ie syneie tijdens
I Ho nfinpyinhfirl *i/7« nritrm heeft
onttrokken hebben.
uit Overijssel-Gelderlanddie de
deling van de twaalf in. Tevens wil
Monster, dat de particuliere synode van
Zuid-Holland de twee afgevaardigden uit
dit ressort, die zich aan het synodewerk
onttrokken hebben, moet bewegen terug
te keren en anders de afvaardiging van
Zuid-Holland aan moet vullen met tertii.
Verder liggen nog voorstellen ter tafel
van 's-Gravenhage-Oost, dat een geheel
andere kant uit gaat, dan die van De
Lier en Monster, en van Voorburg.
Classis Gouda
GOUDA De classis Gouda, die even
eens donderdag bijeenkwam, beeft zich
niet willen uitspreken over e.m verzoek
van Lisse. Deze kerk wilde, dat de classis
zou uitspreken, dat de synode door haar
onbroederlijk optreden een schadelijke
weg heeft betreden. De predikant van
Llsse, ds. J. J. Verleur, is een van
degenen, die de synode verlaten h«V
Classis Axel
AXEL De classis Axel heeft de
twaalf opgeroepen hun voorwaarden te
laten vallen en hun plaatsen ter synode
zaak Gronlngen-Zuid wil deze particulie
re synode zich nog niet uitspreken. Wel
constateert zij een verontrustend gebrek
aan broederlijk overleg in deze zaak. De
P.S. heeft ten slotte een commissie be
noemd, die haar besluiten aan het mo-
deramen van de synode moet toelichten
en tevens de weg voor broederlijk
leg moet effenen.
Verzet
Hemava collecte
jeugd
kinderactie in Nederland
bedrag van 360.000 bijeengebracht. Het
Zetten (He), de Martha stichting
Fe Alphen aan de Rijn (Ma) en het jon
genshuis Valkenheide te Maarsbergen
(Va).
Ds. Gorter
P.S. van Utrecht en wellicht ook die
De particuliere synode van Overijssel-
Gelderland is van oordeel, dat de primi-
afgevaardigden, die in hun geweten
meenden niet verder te kunnen werken
met en vanuit het besluit inzake de
schorsingswaardigheid van ds. A. van der
Ziel (gelijk bekend met 14 tegen 13
stemmen genomen), inderdaad in grote
moeilijkheden waren geraakt Wel was
het te voorbarig, dat deze synodeleden
de samenwerking in synodeverband voor
onmogelijk verklaarden, als het besluit Inmiddels vernemen wij nog, dat negen HENGELO Ds K T Gorter
niet zou worden teruggenomen. Ander- tegenstemmers tegen de ultspraKen van Hen_elo (Qv js benoemd tot lid v!
zijds had de synodemeerderheid echter Je L' .J-kUHn^hZr' afeefeVd" het dagelijks bestuur van de Algemene
de conscientienood ten volle in rekening;10) een verklaring hebben afgelegd.Doopsgezinde Sociëteit,
moeten brengen, Verwezen wordt naarwaar,n ZU zeggen geen enkele verant-
Ex. 23:2 en 1 Kor. 10:28 en 29. woording voor het genomen besluit te
kunnen dragen. Hieronder zijn de pre-
J~ dikantcn M. K. Drost te Marlënberg, R.
OCT naar synode Houwen te Hattem en D. Zemel te En-
schede-Zuid.
De particuliere synode van Overijssel-!
Gelderland verzoekt haar vier primi-af-j Verwacht wordt nu, dat de vier primi
gevaardigden <dr. R. H. Bremmer van «net de commissie van goede diensten
Enschede-Zuid, dr. B. Jongeling van j dinsdag met het moderamen van de sy-
Apeldoorn en de ouderlingen A. Vos te node zullen overleggen. Vermoedelijk zal
Brummen en H. Wiersma te Nijmengen) het moderamen deze zaak dan eerst met
weer naar de synode te gaan om broe- de synode willen bespreken. Overljssel-
derlijk overleg te verkrijgen over de Gelderland zal dan niet vertegenwoor
zaak in kwestie. digd zijn. D© secundi mogen ,m
Tevens moeten deze afgevaardigden niet meer naar de synode,
trachten tot overeenstemming te komen
PwS. Utrecht
Zijn huis zijn wij, indien wij de vrijmoedigheid en de hoop
waarin wij roemen vasthouden, schrijft de apostel in de
Hebreeënbrief. Maar hoe kunnen we vasthouden? Zijn tmj
niet allemaal als kleine kinderen die zo licht hun hand uit
die van vader of moeder trekken en op hun wankele beentjes-
vooruit hollen. En voor ze het toeten struikelen en vallen ze.:
En dan liggen ook wij weer in de modder van het leven. A
Laten we eerlijk zijn: We zijn niet zo goed in het vasthouden.
Als God ons niet vasthield, kwam er niet veel van terecht.
Maar in dit derde hoofdstuk van de Hebreeënbrief lezen we:.\
ook wat dit vasthouden betekent. Het is niet ons vastklampen
aan God. De schrijver zegt: Richt uw oog op de apostel en j
hogepriester onzer belijdenis, richt uw oog op Christus.
In dat woord richten zit niet het begrip van staren, altijd j
maar één kant op zien. Er zit de correctie in die altijd weer
nodig is. Wij die geneigd zijn altijd weer andere kanten op I
te kijken moeten voortdurend onze ogen weer op Hem richten. I
En dat betekent dat we ons steeds opnieuw weer voorhouden I
dat Hij het antwoord is, Hij onze hoop, Hij onze kracht. Hij
onze toekomst. Vasthouden betekent niet: Nimmer falen,
maar: steeds weer opnieuw naar Hem opzien om hulp.
We lezen vandaag: Genesis 4:1-16
We lezen zondag: Genesis 4-17-26 en 5:1-5
Predikantenconferentie
(Van een onzer medewerkers)
HATTEM De 24e predikan
tenconferentie op de Hezenberg,
het centrum van de Möttlinger-
beweging in Nederland stond dit
jaar in het teken van het volk
Israël. Mevrouw M. W. Eberlé-
Gotlib hield een indrukwekkend
referaat, waarin zij met klem
poneerde, dat Israël nog steeds
het uitverkoren volk is, terwijl
ds. S. P. Tabaksblatt de toe
komstverwachting van de ortho
doxe Joden behandelde.
Ds. G. C. Tromp van Amsterdam open
de de conferentie. Hij vestigde de aan
dacht van de ruim 50 deelnemers op Joh.
2 111, het verhaal dat Jezus de Messias
op de bruiloft te Kana, water in wijn
veranderde. Ds. Tromp wees er op, dat
het daarin niet ging om de miraculeuze
kant van het gebeuren, maar op het
tekenkarakter waarin de Messias zijn
over de besluiten, die tijdens hun afwe
Priester-arbeiders
schrijven concilie
Kerk te veel
een macht in
arbeidersogen
ROME Het Italiaanse communis
tische weekblad Rinascita heeft een brief
gepubliceerd, welke door 15 vroegere
priester-arbeiders aan het VaUcaanse con
cilie gezonden zijn en waarin zij betogen
dat de Rooms-Katholieke Kerk te veel
een deel van de bestaande orde is om
aantrekkingskracht op de werkende
klasse uit te oefenen. De 15 onderteke
naars behoren tot de priester-arbeiders
die in 1954 geweigerd hebben gehoor te
geven aan het kerkelijke bevel hun werk
in deze vorm te staken.
,,Het lijkt ons niet mogelijk te hopen,
dat de werkende klasse de boodschap
van Jezus Christus kan horen indien
de kerk zich vooral aan de arbeider
voordoet als een economische, politieke
en culturele macht, welke het goed gaat
onder het kapitalisme", aldus de brief.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot hoofd te Hollandscheveld K.
i Leeuwarden:
dam-Noord J. Bertels
T. Mulder-Bare
mej. N. Hofman
Luide stem in Engeland
Langbroek mej. H. W. Morelissen
C. P. A. v.d. Ent
ave'ren W Hofstra te Witmarsum:
lassen W. Bomhof te Schoonhoven
jorburg J. Andeweg te Delft;
Woudenberg mej. W. M.
Bunnik:
Zuidwolde mej. R Bakker
(Van onze kerkredactie)
BOURNMOUTH De predikant
van de plaatselijke anglicaanse
kerk heeft een einde gemaakt aan
de kerkelijke vrouwen- en mannen-
vereniging. Hij is van mening dat
zij het gezin verscheuren en dat
het gezin weer als één geheel naar
de kerk moet komen. Ds. Leslie
Roose-Francis heeft een beroep
gedaan op de aartsbisschoppen van
York en Canterbury om hem in
zijn actie te steunen. Het gaat
daarbij onder meer om de Mother's
Union (Moeders Unie) en de
Church of England Men's Society
(Mannenbond van de Engelse
Kerk)
Volgens ds. Roose-Francis verbrokke
len al deze verenigingen en ook de jeugd
verenigingen de totale kracht van de
kerk. Indirect zijn zij de oorzaak, zegt
hij, van de breuk in het gezinsleven, de
geslachtsziektenepidemie, en de ver
dwijning van de morele normen bij de
jeugd.
De Moeders Unie heeft zichzelf
Leefd, zegt deze geestelijke, en mis
bruikt nu de tijd die voor de kerk gege
ven zou worden met allerlei activiteiten
die slechts van secundair belang zijn.
Volgens de predikant kwam vroeger
geen enkel gezin als gezin in de kerk
diensten en nu hij alle verenigingen heeft
opgehven reeds veertig gezinnen.
STEUN
Volgens dr. Roose-Francis heeft hij
een brief ontvangen van aartsbisschop
Coggan, de primaat van York. Deze zou
geschreven hebben dat hij de cam
pagne van ds. Roose-Francis steunt. Dr.
Coggan zou hebben geschreven dat hij
reeds vaak had uiteengezet dat de kerk,
die zich zozeer voor de eenheid van het
gezin uitspreekt, zoveel doet dat juist de
gezinsleden uit elkaar trekt.
Maar een secretaris van de aartsbis-
I schop gaf een wel enigszins andere le
zing van de brief. Volgens hem zou de
bisschop geschreven hebben dat de kerk
inderdaad allerlei activiteiten organi
seert die verdelend werken op het ge
zin mannen onder elkaar, vrouwen on
der elkaar en jongeren onder elkaar
terwijl het beter zou zijn in gemeen
schap bijeen te komen, zodat jongeren
van ouderen kunnen leren. Maar de
aartsbisschop schreef helemaal niet dat
hij ook achter het besluit staat om d>
vrouwen en de mannenvereniging maa
op te heffen.
Beroepingswerk
AMERSFOORT De particuliere sy
node van Utrecht zal naar alle waar
schijnlijkheid vanmiddag tot uitspraken
komen. Er zijn hier drie voorstellen
ingediend. Een dringt er op aan, dat de
[irimi-afgevaardigden, die de synode ver
aten hebben, hun verklaringen intrekken
en weer aan het werk gaan ter synode.
Een ander voorstel stelt geen bepaalde
eisen aan de twaalf, maar dringt er
alleen op aan, dat de generale synode
weer in haar oude samenstelling van
voor 6 november gaat vergaderen. Het
derde voorstel ligt tussen deze beide
voorstellen in.
P.S. Noord-Holland
IJMUIDEN De Noordhoilandse par
ticuliere synode komt eveneens vanmid
dag bijeen. Deze synode heeft nog pas
één dag over de moeilijkheden gepraat.
Hieruit zijn vier voorstellen geresulteerd.
Het streven is ook hier, om tot besluiten
te komen, voordat de generale synode
weer gaat vergaderen.
Classis Den Haag
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Hoe
wilt u, dat bisschoppen
en kardinalen in het
vervolg aangesproken
worden? Deze vraag
heeft het Franse week
blad. Témoignage chré-
tien in december aan
zijn lezers gesteld. Het
blad gaf zelf al een paar
suggesties: in plaats van
Eminentie, Excellentie^
of Monseigneur „Père"
en in officiële titels in
ülaats van Zijne Emi
nentie enzovoort „mon
sieur l'archevêque" of
„monsieur l'évêque".
Bijna duizend lezers
reageerden. Van hen wilde
slechts twee procent de
huidige titels handhaven.
De overgrote meerderheid
stemde met de suggesties
van de redactie In.
Naar aanleiding hiervan
stelde De Nieuwe Linie
ook voor het Nederlands
een vereenvoudiging voor.
„Mijnheer de bisschop" in
on-Nederlands. Wij zeggen
ook niet „mijnheer de mi
nister", zoals in Frankrijk.
„Père" vertalen tot „va-,
der" valt ook niet zo best
in onze taal. Maar Neder
landers zeggen wel: ,4a
dokter, dag pastoor, jawel
generaal". Daarom doet de
redactie van De Nieuwe
Linie de suggestie het uit
heemse „monseigneur"
eenvoudig te vervangen
door „Ja bisschop"
„Dag kardinaal".
Wij merken hierbij op,
dat wij in onze bericht
geving reeds jaren gele
den het onprotestantse
„monseigneur" de oorlog
verklaard hebben.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Overdinkel (toez.),
A. J. Overbeeke te Gemert.
Bedankt voor Leerbroek, S. de Jong te
DEN HAAG De classis 's-Gravenha-
ge heeft donderdag vergaderd en zal
haar overleg volgende week donderdag
voortzetten. Hier zijn vier voorstellen
ingediend. De Lier stelt voor uit te
spreken, dat de synode terecht de
0 var. de twaalf heeft afgewezen'en
Houten (Utr.). deze daarom hun plaats ter synode op-
GEREF. KERKEN rieuw dienen In te nemen. Ook het
Beroepen te Heusden-Meeuwen (bij voorstel van Monster houdt een vei
„DE WERKGEVEROVER 1964
JV>
accl.), J. Paksy, kand. te Kampen.
Benoemd tot hulpprediker te Rutten
(N.O.P.), drs. E. de Jong, a.s. em. pred.
te Winterswijk
GEREF. KERKEN (VRIJGEM)
Bedankt voor Ulrum, E. Koop te Enu-
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Zoetermeer, C. Harinck te
Utrecht.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen te Edcrveen, F. Mallan te
Veenendaal.
DEN HAAG Het sociale en;
economische beleid in 196£ in ons
land laat in een belangrijk opzicht
een onbevredigende indruk achter.
Èr kan nl. niet worden gesproken
van een werkelijke vooruitgang
op het terrein van de overleg-
verhoudingen, noch in de maat
schappelijke structuur. Aldus mr
G. C. van Dam, hoofdredacteur van
„De Werkgever", officieel orgaan
van het verbond van protestants-
christelijke werkgevers in Neder
land.
Een belangrijke oorzaak moet s.l.
worden gezocht in de ondoorzichtig
heid en tegenstrijdigheid die belang
rijke onderdelen van het beleid ken
merken, waarbij zich de vraag naar
de schijn en het wezen van de dingen
opdringt.
Zo is er op fiscaal gebied de groot
ste belastingverlaging aller tijden (die
in feite slechts een aanpassing is) in
het verschiet, maar intussen worden
nieuwe belastingverzwaringen opge
legd.
De loonsom mag dan een nog nooit
eerder vertoonde sprong omhoog heb
ben gemaakt, die sprong was mogelijk
doordat de loonpolitiek onze natio
nale trots werd overspoeld. Met
veel moeite is zij de laatste maanden
van 1964 boven water gebracht om in
1965 nog zó goed mogelijk dienst te
doen.
Onverschilligheid
In een land als het onze, waar via
werkelijk geregelde instituties als de
SER en de Stichting van de Arbeid de
organisaties van het bedrijfsleven bij
het economische beleid zijn betrok
ken, blijven onverschilligheid en een
afnemend vertrouwen, dat ondoor
zichtigheid en tegenstrijdigheid bij
het publiek wekken, niet tot dat be
leid zelf beperkt.
Die effecten strekken zich ook uit
tot de organisaties van het bedrijfsle
ven, die door haar leden onwillekeu
rig met het gevoerde beleid worden
geïdentificeerd. De vertrouwensband
tussen leden en organisaties, zonder
welke deze laatste niet op redelijke
wijze haar arbeid kunnen verrichten,
wordt door een en ander verzwakt en
de positie der organisaties wordt
dermijnd, aldus mr. Van Dam.
Dit laatste betekent, dat haar bij
drage aan het beleid een steeds twij
felachtiger karakter krijgt. Een ander
gevolg is, dat het beleid van de orga
nisaties op andere, autonome gebie
den eveneens te lijden krijgt van het
afnemende vertrouwen der leden en
dat daardoor een gezonde werkzaam
heid wordt gefrusteerd.
Bezinning op deze vraagstukken
acht schrijver voor dit jaar urgent.
hannesevangelie blijkt sterk de nadruk te
vallen op dergelijke tekenen. In het eer
ste, door Johannes verhaalde, teken ligt
de heenwijzing naar de herschepping van
hemel en aarde (van heel de kosmos)
door de wondere kracht van de Messias.
Het al of niet geven van deze tekenen
behoort in heden en verleden geheel en,
al tot de vrijmacht van de Zoon des
mensen. Hij openbaart daarin zijn heer
lijkheid om geloof te wekken in het
messiaanse karakter van zijn persoon en
werk.
Geloof en kunst
Op de eerste avond die zoals bij
deze conferenties de gewoonte is een
apart karakter droeg, sprak Dr Arthur
Hoffmann uit Düsseldorf over het on
derwerp, waaraan hij zijn dissertatie
wijdde „Vincent van Gogh en het chris
telijk geloof, zoals dat uit zijn kunst
blijkt". Aan de hand van dia's gaf hij
een inzicht in de innerlijke ontwikkeling
van Van Gogh en diens opvatting van
het christelijk geloof zcals deze uit zijn
werk blijken. In de discussie kwam de
vraag naar voren: Is Van Gogh niet het
slachtoffer geworden van de zgn. evange
lische theologie die hem in het ouderlijk
huis. de pastorie van Nuen, werd bij
gebracht, vooral omdat in deze theologie
meer het accent viel op „de ontwikkeling
des mensdoms tot menselijkheid en be
schaving" dan op de verzoening door het
bloed van Jezus Christus?
Zegen en vloek
Mevrouw M. W. Eberlé-Gotllb, voorzit
ster van de vereniging van Jodenchriste
nen in ons land sprak over het onder
werp: „Israël nog altijd het altverkoren
volk?" Zij tekende protest aan tegen bet
feii, dat de kerk weT de zegeningen, die
aan Israël beloofd zijn, naar zich toe
haalde, maar de vervloekingen, zoals de
ze in de profeten voorkomen, enkel
alleen op de Joden betrok.
ik ben m'n zakdoek
en m'n wybertjes vergeten'.
(ik loop wel even langs de drogist of apotheker!)
Vraag: Bij een sollicitatie moest ik
Antwoord: De door de minister
spoedig mogelijk verhuizen
tegenwoordige woonplaats en een woon
vergunning aanvragen voor de huidige
woning. Is deze nu
dienstwoning? De huur
mijn de gemeenten verstrekte richtlijnen
mnn- houden in dat vergunning tot inge-
uikneming van woongelegenheid dens. De levensduur
bedrijfs- of steeds verleend kan worden aan een cultiveerde parel is onbepaald, mits
het huis eigenaar voor het geval deze zelf de het veelvuldig draagt zodat de glans
hard deeltje te brengen, waaromheen de
-ter parelmoer gaat aanbrengen. De
prijs kan oplopen tot honderden gul-
J echte
salaris afgetrokken. Een kosten van de bouw geheel of gedeelte- op blijft.
contract of iets dergelijks heb ik niet lijk zelf draagt. In het door u genoemde
getekend. In de briefwisseling bij de geval daarvan vaan snrnlte meer.
sollisitatie werd niet over dienst- of be.
daarvan geen sprake meer. U kunt het snoer schoon houden door
ui uc- Voor het overige moet u nagaan of de het in lauw water te leggen, zodat het
alleen gemeentelijke verordeningen hierover koordje schoon kan weken. Daarna laat
nog iets zeggen. u het in zaagsel drogen. De mallorcapa-
Vraag: Als men een snoer echte parels .f®11
wil kopen, hoe kan men dan zien, d
Jrijfswoning gesproken,
over het „huis".
Antwoord: In dergelijke gevallen val
len de meeste vonnissen ten nadele van
de huurder uit. Het beste is dus geen het echte parels zijn. Of is dit
Brieven, die niet z(jn voorzien
van naam en adres, kunnen niet
In behandeling worden genomen
Geheimhouding Is verzekerd. Vra
gen. die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten In af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden Ingeslo-
BBBPBBBBWWWP i
Heilige Schrift, i
ment. Vele kerken verwachten
Joden dat ze hun Joodse geloof vaarwel
zeggen en zich bij de kerk voegen om
daarin zonder meer op te gaan. De ge-
dachtengang is eenvoudig: de kerk is het
domein van de Messias, zij is de erfgt
name van alle beloften en de Jood is du
schuldig zich daarbij te voegen.
Met klem wees de spreekster er op, dat
we in de Bijbel precies het omgekeerde
probleem vinden. Daar bestaat de ge
meente uit Joden, die Jezus als de Mes
sias aanvaard hebben, overkomstig de
beloften aan het volk IsraëL Déze oud
christelijke gemeente komt voor de
vraag te staan: Kunnen we heidenen, die
Jezus als de Messias aanvaarden en in
Hem geloven, eigenlijk wel toelaten tot
de gemeente? Ze werden alleen geaccep
teerd omdat bleek dat God zijn Geest
ook op heidenen uitstortte. (Hand. 11).
Het verbond met Abraham en zijn nage
slacht is een eeuwig verbond, dat bete
kent dat God tot in eeuwigheid trouw is
aan zijn woord tot Abraham.
Het getuigenis van de kerk ral de
Joden pas kunnen aanspreken, wanneer
in heel de kerk tot uitdrukking komt, dat
het in haar bestaan gaat om de vervul
ling van de belofte aan Abraham, waarbij
de christenen uit de heidenen mensen
zijn die deelgekregen hebben aan „het
burgerrecht Israëls", zodat ze „medebur
gers der heiligen en huisgenoten Gods"
worden (ef. 2). Op grond van de profe
ten en van Rom. 911 mogen
bekering van Israël verwachten, n
me van het volk dat (volgens de profeti
sche beloften) in zijn land is terugge
keerd. want nog steeds is Israël Gods
uitverkoren volk, aldus r
r Eberlé.
risico's te nemen en eerst de zaak gron
dig ♦-> bespreken met de vakbond.
Vraag: In mijn niet geverfd wollen,
met gouddraad doorweven, tafelkleed is
ertrouwenszaak Hoe komt het dat de Imlta.l.p.ral la, ...dkoper
goede imitatieparel
gaat vijf tot zes jaar mee zonder schil
feren. De prijs is rond ƒ60 of meer. De de dichter was Ludwig Uhland, geboren
1 ƒ50 tot
in de regel is het mooie er na een jaar
af. De Mallorcaparel en de imitatieparel
orden gemaakt met behulp van
april 1787, gestorven 13 november
1862 te Tubingen. De oorspronkelijke
titel was Des Sangers Fluch. Het ge
dicht werd vertaald door J. J. L. ten
Antwoord: Er zijn verschillende mengsel van visschubben, dat er bij Kate en opgenomen in de bundel Een
wasmiddel heeft niet geholpen. Wat gecultiveerde parel en de echte parel.
De echte parel is een afscheid ingspro-
:mitatieparel op geverfd wordt, terwij) zomerkrans, 1879.
i melkvlek dukt
in de schelp ^unt
le Mallorcaparel r
onderdompeling i
kregen.
lagen heeft, door
en verfbad ver
goed parelsnoer, d.
gecultiveerd kopen. Dat
lezers: Een lezer vraagt
:vens over een muziekstukje, waar
de eerste twee regels luiden:
Een pelgrim ben ik hier op aard
kunt uitwassen, is het noodzakelijk eerst gedrongen hard deeltje. Dit is ontstaan wordt met het dragen mooier en gaat Op weg naar 't Vaderland, enz.
het vet uit de melk weg te
met door pogingen om dit deeltje onschade-
Als leek kan i
vetoplossend middel als tri, tetra of lijk te maken. De echte parel behoeft het onderscheid niet zien. Men moet dus
vlekkenwater. Pas daarna
uitwassen met wolwasmiddel.
Vraag: Twee jaar geleden kochten
i de vrije sector
niet mooi rond te zijn. Wanneer
natuurparel niet mooi rond is, noemt
men het een barokparel. Een echt barok-
ongesubsidieerde parelsnoer varieert in waarde van 1500
bi.i i
vertrouwd juwelier kopen. Op 't heil dat ginds mij beidt,
•oningen in de vrije sector
ren. Kan de gemeente zo ma
vestiging intrekken en zo ja, waarom?
Er zijn ook snoeren van tienduizenden
de vrije guldens. De gecultiveerde parel is ge-
een oesterschelp een
kweekt door
Vraag: Kunt u mij aan het adres van
sir Winston Churchill helpen?
Antwoord: Dit adres is: 23 Hyde Park
Gate. London S.W. 7, England.
Hu'*» vin lezer: Naar aanleiding
van de vraag over het gedicht: Des
zangers vloek, schrijft een lezer ons, dat
Dan moeten alle nev'len vlien
Voor 't licht der eeuwigheid.
Een andere lezer vraagt naar een
(naar we weten in 1914 populair) lied
op de wijs van Stille Nacht over een
vader die in de oorlog sneuvelt, terwijl
'-et kind hoopte dat hij met het Kerst
feest thuis zou komen.
Ds. S. P. Tabaksblatt, predikant ten
dienste van de Raad voor Kerk en Israël,
refereerde ten slotte over"„De eschatolo
gie bij Israël en in de kerk". Hij wees er
op, hoe in heel het liturgisch leven vart
Israël de Messias in het centrum staat.
Alle termijnen, waarna de Messias moet
verschijnen zijn volgens de targum Jona
than reeds verstreken. Nu kan alleen de
boete van Israël Hem doen verschijnen.
Er zijn twee lijnen in de eschatologie
van Israël te onderkennen: de ene ver
wacht de komst van de Messias als Israël
zich dat waardig maakt, de andere als de
nood en de schuld heel groot zijn gewor
den. Met een schat van citaten uit de
Talmud schilderde ds. Tabaksblatt de
toekomstverwachting van het orthodoxe
Israël, wat veel stof gaf voor een interes
sante en diepgaande discussie.
De conferentie werd, na een indruk
wekkende voorbededienst, besloten doof
een gemeenschappelijke avondmaalsvie
ring voor de predikanten (uit verschil
lende kerken) onder auspiciën van de
Hervormde Kerkeraad van Hattem.
Kerkgang in YS
in 1964 verder
teruggelopen
NEW YORK Het aantal kerkgangers
in de Verenigde Staten is in 1964 op
nieuw teruggelopen. Het vorig jaar heb
ben naar schatting 49.5 miljoen volwasse.
nen de kerk bezdbhL Evenals vorige
Jaren is ook nu weer gebleken, dat de
rooms-katholieken trouwer naar de kerk
gaan, als de protestanten.
Een steekproef, genomen in een „ge
wone" week. wees uit, dat in die week
ongeveer 45 procent van de volwassen
bevolking naar de kerk was geweest. In
1963 was het nog 46 procent, in 1958 zelfs
nog 49 procent.