KRONIEK VAN
DE DAG
SCHRIJVING GAAT DOOR
Parthen gebruiken batterijen
Nazareth leeg
Bethlehem vol
Essenen kwamen weer terug
bij de Dode Zee
MAGISTRALE MISSLAG
Quirinius: van fouten in Bethlehem geleerd
D
mg de hemel voor
de herders open?
Geleerden ontvangen
op paleis Herodes
Koning
geboren
Purper niet voor de
gewone man te koop
KERSTBIJ LAGE 1964
5
Uagtekst
Verhef uw stem met kracht,
vreugdebode Jeruzalem, zeg...
Zie hier ii uw God.
JES. 40:9
BETHLEHEM Onze corres
pondent uit Bethlehem bericht
ons via ylköerier dat de geleer
den die een bezoek brachten aan
het paleis van Herodes plotseling
besloten hebben niet via Jeruza
lem naar hun land terug te keren.
Zij hebben een rechtstreekse route
genomen na een gezin in Bethle
hem bezocht te hebben.
rusus-gracht
voor Bataven
|t<JVui onze correspondent)
ERMANIË Dat de invloed
fcfc het Romeinse rijk zich
verder uitstrekt blijkt wel
gajberichten, die wij hebben
'gangen van Drusus, de stief-
van keizer Augustus. Onder
leiding zou men in het
(d-westen van Europa een
t graven. Deze zal lopen
èn een plaats Vechten ge-
md en het Flevo-meer.
fdoor wordt het mogelijk bin-
jloor naar de Schelde te va-
zodat de gevaarlijke kusten
peden kunnen worden.
neer schijnt het verbond,
j de Romeinen en Bata-
gesloten is. de ontwikkeling
'de laatsten ten goede te ko-
De Romeinen leren hen brug-
ite slaan. Heerwegen worden
lelegd. Ook maken de Bataven
gebruik van Romeinse land-
rwerktuigen.
worden aangelegd langs
rivieren, zodat er minder kans
l, "Tverstroming is. Toch blijft in
1 lage landen bij de zee de
voor het water bestaan. Men
t daarom de hutten op hoog-
(Van onze speciale verslaggever)
JERUZALEM De geruchten, dat de inschrijving zou
worden stopgezet, zyn heden van bevoegde zijde tegenge
sproken. Het programma zal gewoon worden uitgevoerd,
ondanks de moeilijkheden die zich te Bethlehem hebben
voorgedaan. Ook de samenstelling van de inschrijvingscom
missie blijft onveranderd: Romeinse ambtenaren, bijge
staan door functionarissen van koning Herodes. De com
missie is reeds uit Bethlehem te Hebron aangekomen
In een vraaggesprek, dat wij
hadden met de organisator van
de inschrijving, de keizerlijke le
gaat Quirinius, legden wij hem
de vraag voor, of het niet veel
eenvoudiger zou zijn geweest,
wanneer men gewoon de bestaan
de Joodse regelingen zou hebben
gehandhaafd. Wat zijn de voor
delen van de administratieve
rompslomp, die nu gekweekt
wordt?
U moet nu eens goed inzien,
aldus de legaat, dat u deel uit
maakt van het Romeinse rijk.
Deze inschrijvingen zijn overal
de normaalste zaak van de we
reld. De keizer wil een zo goed
ysterie in Bethlehem
Van onze correspondent)
IETHLEHEM Het ver-
il dat herders engelen ge
il hebben, die hun vertel-
dat de Messias geboren
5, houdt reeds geruime
de gemoederen bezig,
stad is in twee katnpen
ideeld. Sommigen geloven
verhaal van de herders
voorwaardelijk; anderen
d evenwel van mening dat
it geheel op bedrog berust,
ndat engelen nimmer zou-
p verschijnen aan herders
immers in de ban zijn ge
in door onze rabbi's, omdat
niet getrouw zijn in het
uden van de godsdienstige
bruiken.
De herders evenwel blijven
lij hun verhaal. We hebben
eze week een dag bij hen
loorgebracht, toen zij weer in
le velden van Efra'im hun
chap en lieten grazen.
ij vertelden ons, dat midden in
nacht plotseling een engel
«cheen. De gedaante was in
l«, blinkende kleren gehuld. De
ite gedachte van de herders
i om in angst weg te vluchten,
ir deze verschijning riep hen
niet bang te zijn. De herders
laniem uit dat de engel
hebben:
verkondig u grote blijd-
die heel het volk ten deel
vallen: U Is heden de Heiland
oren. namelijk Christus de
re, ln de stad van David. En dit
n het teken: Gij zult het kind
•den in doeken gewikkeld en
tende in een kribbe."
^middellijk daarna, zeiden de
rders ons, was het alsof zij
[tseling omgeven waren door
henden lichtende gedaanten die
pen ,,Ere zij God in de hoge en
Ede op aarde bij mensen des
Ibehagens." Daarna m
s plotseling wee
lenen de sterren
irheen.
Daarna werd alles
Afvaardiging
Omdat zij de boodschap van de
[elen zonder meer geloofden,
bben de herders onmiddellijk
i afvaardiging naar Bethlehem
«inden. Na enig zoeken troffen
I inderdaad in een stal een
geboren baby aan. De vader,
1 timmerman uit Nazareth ge
teld Jozef had met zijn vrouw
"ja geen onderdak meer kunnen
den in het stadje dat over-
Wind was met mensen, die zich
last van keizer Augustus
JWien laten Inschrijven. Zonder
van een vroedvrouw was
- het kind geboren.
herders, eenvoudige lieden
zijn er co zeker
juiste adres waren, dat zij ieder
die het maar wil horen vertellen
dat de verwachte Messias is
geboren.
Verbazing
Het is duidelijk dat de herders
volkomen te goeder trouw zijn en
eerlijk geloven in wat zij menen
gezien te hebben. In deze omge-
ylng verbaast men zich in het
bijzonder echter over hun verhaal,
omdat velen niet aan kunnen
nemen dat de geboorte van Hem,
die wij verwachten, zo ln het
verborgene zou geschieden.
Jan J. van Capelleveen
Riet Diemer en
Bert Scholten.
mogelijke belastingregeling.
Daartoe is een vermogensschat
ting nodig en hoe moeten wij
aan de gegevens komen, zonder
de beschrijving van ieders onroe
rend goed?
De ervaring in Gallië heeft ge
leerd, dat men dit niet kan over
laten aan de oudsten van steden
of dorpen. Hun gegevens vormen
zelden een voldoende en betrouw
bare basis voor de belastingheffing.
„Wij willen het Jtomeinser rege
len. Daaronder versta ik: juister,
rechtvaardiger", zo zegt de legaat
letterlijk.
Uitvoerig ging Quirinius in op
het vele reizen, dat voor de In
schrijving noodzakelijk is. Hij gaf
volmondig toe, dat hij niet ver
wacht had, dat dit zulk een om
vang zou aannemen, als bij de in
schrijving te Bethlehem het geval
is geweest. Gelijk bekend raakte
Bethlehem zo overstroomd met
oud-Bethlehemieten, dat de enige
herberg hen onmogelijk kon huis-
Het Romeinse recht bepaalt nu
eenmaal: „Wie grondbezit in een
ander gebied heeft, moet zijn ver
klaring in het desbetreffende ge
bied afleggen. Want de grondbe
lasting moet men aan die gemeen
te betalen, waarin het grondbezit
ligt. Van het Romeinse recht mag
nooit worden afgeweken", aldus
Quirinius.
Overigens is het duidelijk, dat
men zijn eigen belang dient door
te gaan. Wie aandeel heeft in enig
bezit, en zich niet meldt, loopt alle
kans, zijn rechten te verliezen of
te^hoog in vermogen te worden ge-
Joodse zeden
Quirinius weet de moeilijkheden
aan, wat hij noemde, typisch-
Joodse zeden. Nergens in het Ro
meinse rijk is zoveel onverdeeld
familiebezit in de vorm van wijn
gaarden, akkers en dergelijke. „Ik
wist niet, dat de voorschriften van
de Wet, volgens welke familiebe
zit niet verdeeld of verhandeld
mag worden, nog zo trouw worden
nageleefd. Als dat niet gauw ver
andert, duurt de inschrijving hier
nog langer, dan in Gallië, waar
we veertig jaar bezig zijn geweest",
aldus de legaat.
Wij stelden Quirinius ten slotte
de vraag, of hij geen gevaar ducht
van de kant van groepen, die in
de inschrijving aanleiding hebben
gezien tot gewapend verzet. Glim
lachend antwoordde hij: „Onze le
gioenen zijn nog nooit verslagen.
Sommige mensen verstaan hun
tijd niet. Als ik goed ben voorge
licht, verwachten sommige Joden
Iemand, die hen zal bevrijden en
over hen zal heersen. Dit is voor
mij het belangrijkste van heel de
ze inschrijving: dat hier geen Mes
sias heerst of heersen zal, maar
de keizer".
In de gewijde sfeer van hun
schrijflokaal zullen de Esse
nen weldra weer aan lange
tafels als deze de heilige
boeken kopiëren.
Dezer dagen is deze dinan-ius
geslagen met aan de voor
zijde de beeldenaar van keizer
Augustus. Aan de keerzijde
van deze zilveren munt is een
trofee afgebeeld.
(Van onze stadsredactie)
JERUZALEM Koning
Herodes heeft in zijn paleis
een aantal buitenlandse ge
leerden ontvangen, die van
mening waren dat een nieu
we koning der Joden geboren
is. Het zijn sterrenkundigen,
die op grond van hun waar
nemingen tot deze conclusie
gekomen zijn. Toen koning
Herodes van hun komst ver
wittigd werd, heeft hij hen
onmiddellijk uitgenodigd eni
ge dagen in zijn paleis door
te brengen. De kamelen van
de reizigers waren met fabel
achtige rijkdommen beladen.
De namen van de geleerden
zijn door het hof niet bekend
gemaakt. Onze wetenschappe
lijke medewerker meent even
wel dat zij afkomstig moeten
zijn uit Babyion. Naar zijn me
ning kunnen het onder meer
Caspar, Melchior en Balthazar
zijn. „Slechts Babylonische
geleerden zijn in staat om uit
de sterren de geboorte van
een koning der Joden af te
lezen", zo zei hij, „omdat zij
veelvuldige contacten hebben
met de Joden die daar reeds
geslachtenlang woonachtig
zijn."
De Koning heeft zich bereid ver
klaard hen te helpen bij hun zoe
ken. Hij heeft direct een bijeen
komst van bet Sanhedrin verzocht,
in onze Joodse geschriften na te
gaan of er inderdaad een koning
geboren kan zyn.
Naar wij aannemen, werd de ver
gadering geleid door rabbi Hillel,
die al jarenlang de bijeenkomsten
Waar
ZIJ 11
hun boekrollen?
(Van een onzer redacteuren)
DODE ZEE De geruch
ten die al enige tyd betref
fende de Essenen circuleren
blyken juist te zyn: zy zyn
bezig hun nederzetting aan
de Dode Zee opnieuw be
woonbaar te maken. Men
verwacht zelfs, dat hun cen
trale gebouw binnen niet al
te lange tyd weer in gebruik
zal worden genomen.
Gelijk bekend heeft deze
merkwaardige groep haar kolo
nie moeten verlaten na de grote
aardbeving, nu alweer 25 jaar
geleden. Dit verschrikkelijk ge
beuren, dat zo men weet in ge
heel Judea zulke grote verwoes
tingen aanrichtte, dat meer dan
30.000 mensen er door omgeko
men zijn, had, naar toen alge
meen aangenomen werd, voor
goed een einde gemaakt aan het
bestaan van deze groep. Vooral
toen koning Herodes de Essenen
kort en goed belette hun neder
zetting weer op te bouwen.
Blijkbaar was hun levenswijze
onze doorluchtige vorst minder
aangenaam, zo dicht bij zijn
prachtig winterpaleis. Het is bo
vendien waarschijnlijk, dat deze
weerzin wederzijds is geweest.
In ieder geval beginnen de Esse,
nen na hun zwerftochten in het
land van Damascus langzaam weer
terug te komen. Het is voor een
buitenlander onbegrijpelijk, wat
deze mensen naar deze woestenij
drijft. Deze zee is zo zout, dat geen
vis erin kan leven. Men moet zelfs
op enige afstand van de oever blij
ven wegens de kwade dampen. Tot
in de verre omtrek vindt men niet
anders dan de kalksteengebergten,
waarin eertijds David zich aan de
vervolgingen van Saul wist te ont
trekken.
Respekt
In dit meest onherbergzame oord
van de wereld trekken enige hon
derden van ons volk zich terug van
wat zij de verderfelijke invloed
van de stad noemen.
Wij kunnen hen ons het best voor
stellen als Farizeeën, die nog een
stap verder zijn gegaan door zich
geheel af te scheiden van de „scha
re die de Wet niet kent".
Overigens moeten wij respekt
voor hen hebben. De vele waterre
servoirs, die zij momenteel bezig
zijn te herstellen (ze vertonen nog
duidelijk de sporen van de aardbe
ving; van een is de trap radikaal
in de volle lengte middendoor ge
broken), getuigen ervan, hoezeer
zij de rituele reinigingen serieus
nemen. Zij leven in gemeenschap
pelijke armoede van wat het land
oplevert (en dat Is behalve wat
dadels en geiten niets).
Soberheid
Verder komen zij samen om te
bidden en afschriften te maken
van de heilige schriften. Ik heb hen
vanmorgen vroeg gadegeslagen,
terwijl zij in hun blinkend witte
gewaden hun ochtendgebeden zei
den in de richting van de opgaan-
dichten. Overigens schijnen zij het
gebouw niet ais woonhuis te ge
bruiken. Ik heb gehoord, dat zij in
de grotten en tenten, waar zij nu
huizen, willen blijven wonen, ge
dachtig aan hun ideaal van sober
heid en eenvoud.
Het is heel moeilijk om iets uit
deze mensen te krijgen, die zich in
de overtuiging dat zij het enige wa
re Israël zijn, van het „bedorven"
Israël hebben afgescheiden. Maar
zoveel heb ik wel begrepen, dat zij
in gespannen afwachting leven.
Binnen zeer korte tijd zal God de
voorspellingen der profeten in ver
vulling doen gaan. Zij verwachten
twee Messiassen, die misschien
reeds gekomen zijn: de hogepries
ter van de eindtijd (naar men aan-
meemt de op aarde teruggekeerde
Elia) en de verwachte Koning uit
Davids geslacht.
Dezen zullen Israël in oude luis
ter herstellen en met Gods almach
tige hulp de gehele wereld ver
slaan. Zo zal aan de macht van het
boze definitief een eind zijn geko
men en Gods Koninkrijk op aarde
zijn gevestigd en Israël zijn her
steld in oude luister.
We laten deze speculaties maar
voor wat ze zijn. Het meest was ik
nieuwsgierig naar het raadsel van
de honderden verdwenen boekrol
len. Vast staat, dat de produkten
van hun kopieerwerk door de aard
beving niet verloren zijn gegaan en
dat zij ze ook niet meegenomen
hebben. Maar waar zijn al die af
schriften van de heilige schriften
dan gebleven? Ik zag wel de resten
van hun schrijftafels en zelfs hun
inktkokers, maar nergens ook maar
een snipper leer.
Een herdersjongen, die door het
steppeland zijn kudde geiten weid
de (de herders moeten niet veel
van de kluizenaars hebben), ver
schafte mij een idee, dat even ge
niaal als onmogelijk is. De rollen
moeten ergens in de grotten zijn,
maar waar? Gooi in elk gat een
steentje en luister, of U geluid van
brekende kruiken hoort. Daar moet
U wezen, zo zei hij. Daarbij ver
geleken zou de speld in de hooiberg
nog gemakkelijker te vinden zijn.
Als de prachtige handschriften der
Essenen in de grotten zijn, zullen
ze er vermoedelijk altijd blijven
liggen, tot ze tot stof zullen zijn
vergaan.
resideert. Deze in Babyion ge-
aren landgenoot kwam dertig jaar
geleden naar Jeruzalem om theolo
gie te studeren. Enige jaren on
derhield hij zijn gezin van een
derde van het gezin van een dag
loner. Toen de Academie hem niet
wilde accepteren als student, werd
hij eens op een sabbat bewusteloos
aangetroffen op een vensterbank,
waar hij de lessen met gespannen
aandacht pleegde te volgen. Se
dertdien is hij uitgegroeid tot de
grootste Schriftgeleerde van ons
De bijeenkomst van Schriftge
leerden heeft een communiqué uit
gegeven, maar daarin wordt niet
medegedeeld wie aan het gesprek
hebben deelgenomen. Slechts de
brief aan Herodes wordt openbaar
In deze brief wordt gezegd dat
alleen het stadje Bethlehem in
Judea in aanmerking komt als ge
boortestad. Koning Herodes wordt
verwezen naar de uitspraak van
Micha: „En gij, Bethlehem, in het
land van Juda, zjjt geenszins de
minste onder de leiders van Juda,
want uit u zal een Leidsman voort
komen, die mijn volk Israël wei-
Naar wij nog vernemen, zijn de
Babylonische geleerden reeds gis-
stermiddag vertrokken naar Beth
lehem. Onze Schriftgeleerden zyn
evenwel van mening dat zij een
vergeefse reis ondernemen. Een
van hen citeerde ons de bekende
uitspraak van rabbi Hillel: „Er
komt voor Israël geen Messias meer
want zij hebben hem reeds in de
dagen van Hizkia geproefd."
Op een keerpunt
Als nimmer tevoren staat de wereld op een keerpunt. Er staat
een nieuwe eeuw voor de deur. Maar terwijl sommigen haastig de
nieuwe tijd tegemoet willen snellen, zouden anderen graag de deur
op het nachtslot willen houden, omdat zij nergens een ster van
hoop zien stralen.
Er is veel om dankbaar voor te zijn. Door de macht van de
Romeinse legers is in vrijwel de gehele wereld de vrede een feit
geworden. Jaren van anarchie en burgeroorlogen liggen achter ons.
Eindelijk kunnen we in rust en vrede een nieuw gezinsleven en
een nieuw volksbestaan zij het onder vreemde macht
opbouwen.
Maar als Joden kunnen wij nimmer Vergilius als profeet
aanvaarden. Als hij in zijn posthume werk Augustus schildert als
de Vredevorst, dan kunnen wij alleen protesteren. Al onze profeten
hebben steeds weer opnieuw met nadruk gezegd dat de echte
Vredevorst uit Israël geboren zal worden. Zei Jesaja niet: „Er zal
een rijsje voortkomen uit de tronk van Isaï." Wij blijven als Joden
hopen op een andere vrede dan die van keizer Augustus.
Maar die tijd lijkt verre. Wat is er van ons land overgebleven.
We zijn verdeeld, verslagen, en onder de voet gelopen. Waar is d«
troon van David nu?
En toch brandt onder ons volk het verlangen. Het wordt niet
gedoofd door mensen die zich als de Messias aandienen, enkele
honderden achter zich verenigen om dan verslagen te worden. Juist
het feit dat dergelijke „messias-figuren" steeds weer volgelingen
vinden, bewijst dat het verlangen er is.
De Essenen althans degenen die zich bij de Dode Zee hebben
teruggetrokken leven uit die verwachting, al kunnen wij niet
hun gedachte onderschrijven dat we zowel een Messias-profeet als
een Messias-Koning moeten verwachten. Ons dunkt dat het één
Messias zal zijn, of we zouden nog een derde moeten verwachten,
een Messias-hogepriester.
Het gonst op het ogenblik van de geruchten, die opnieuw als
windstoot het vuur van verlangen hebben aangewakkerd. Wat te
zeggen van de geleerden die zojuist het paleis van Herodes hebben
bezocht, omdat een Koning der Joden geboren :ou zijn? Wat te
zeggen van het verhaal van de herders uit Bethlehem die van
engelen zouden hebben gehoord dat de Heiland-Messias is geboren?
Wij weten dat onze Schriftgeleerden geen belangstelling tonen.
Maar toch.... wij blijven hopen.
VergiliusAeneïs
(Van onze literaire redactie)
JERUZALEM Eerst nu
slaagden wij er in beslag te
leggen op een exemplaar
van de Aeneïs van Publius
Vergilius Maro. Zoals bekend
is de auteur door zijn plotse
ling overlijden niet meer in
staat geweest de laatste hand
aan zijn werk te leggen. Zijn
vrienden, die het werk nu
hebben uitgegeven, hebben
geen enkele verandering aan
gebracht. Zo komt het, dat
menig vers onvoltooid is,
wat de dichter zelf zeker zou
hebben gecorrigeerd.
Dit is de meest verheven poëzie,
die wij ooit hebben gelezen. In
prachtige taal en zorgvuldige com
positie verhaalt Vergilius de stich
tingssage van Rome. Hij beschrijft
de zwerftochten van Aeneas na de
(Van een onzer verslaggeefsters)
JERUZALEM De rege
ring heejt dezer dagen laten
afkondigen, dat de purper-
verkoop nog maar op be
scheiden schaal mag plaats
vinden. Zij is namelijk van
mening, dat mantels van deze
kostbare stof slechts om de
schouders geslagen mogen
worden van vorsten en
andere zeer aanzienlijke per
sonen en niet om die van hen,
die het purper wel kunnen
betalen, maar geen hoge
functie bekleden.
Het is anders wel begrijpelijk,
dat bij velen die mannen te paard
door de straten zien flaneren met
deze schitterende mantels aan,
waarvan de kleur in het zonlicht
allerlei schakeringen aanneemt,
het verlangen opkomt, ook eens 70
iets moois te bezitten. Tevens kan
men zo zijn rijkdom ten toon sprei-
Duizend gulden voor een mantel
vindt u misschien al veel, toch is
het nog maar de prijs van een
van de goedkoopste. Purperen stof,
die tweemaal een verfbad heeft
r steeds beter wordt.
Toeval
perverf is gekomen? De verf wordt
namelijk gemaakt van purperslak
ken. In de stad Tyrus beet eens
een hond een purperslak dood,
waardoor deze zo'n inooie roodge
kleurde bek kreeg, dat men op het
idee kwam het sap van deze slak
ken voor de bereiding van verf te
gebruiken. De kleurstof wordt na
gemaakt uit het sap van fijnge
stampte purperslakken. Deze wor
den in fuiken gevangen, waarin
men mosselen en stukken vlees als
aas gebruikt. Na dagenlang in wa
ter gekookt te zijn, wordt de wol
len stof in het gekleurde vocht ge
legd.
De beroemdste purperververij
vindt men nu in Tyrus. Ook
Thyatira is een bekend centrum
van dit ambacht.
Men bereidt in Tyrus purper
stoffen in vijf verschillende soor
ten, maar voor hen wier beurs
niet zo gevuld mocht zijn, be
schikt men over nog wel negen
verschillende soorten namaak.
(Van onze wetenschappelijke
medewerker)
BABYLON Bijzonder inte
ressante gegevens over een
nieuwe uitvinding om elektrici
teit op te wekken hebben wij
onlangs uit het rijk van de Par
then gekregen. Bij het vergul
den van zilveren voorwerpen
maken de zilversmeden daar
sinds enige tijd gebruik van
zeer vernuftige apparaten in
plaats van gewreven barnsteen,
door de Grieken elektronen ge
noemd. De apparaten zijn niet
groter dan een vuist.
Dun plaatkoper wordt tot een
cylinder van ongeveer tien centi
meter lengte en twee en een
halve centimeter doorsnede ge
bogen en daarna gesoldeerd. Het
soldeersel bestaat uit een tin-
lood mengsel. De bodem van de
cylinder wordt gevormd door
een dekselvormige koperen
schijf, die aan de binnenkant
door asfalt is geïsoleerd.
Het bovenste deel is met 'een
asfaltstop afgesloten, waaruit
een ijzeren staaf steekt. Deze
staaf mag op geen enkele plaats
de koperen cylinder raken. Zo
dra de ruimte tussen de heide
metalen gevuld wordt met een
vloeistof ontstaat een chemisch
proces, waardoor elektrische
spanning ontstaat tussen de ijze
ren staaf en de koperen cylinder.
De Parthen gebruiken voor deze
vloeistof azijn- of citroenzuur.
Om de cylinder aan de buiten
kant te isoleren is deze in een
omhulsel van klei gevat. Wan
neer nu de koperen cylinder en
de ijzeren staaf door een draad
met elkaar verbonden worden,
gaat er door deze draad elektri
sche stroom.
Het te vergulden metalen voor
werp wordt verbonden met de
draad, die bevestigd is aan de
cylinder. Daarna wordt dit voor
werp in een zoutoplossing ge
hangen. In de buurt plaatst men
een gouden staaf, die door een
draad verbonden is met de ijze
ren staaf. Het wonderlijke is dan,
dat het sieraad bedekt wordt met
een laagje goud.
val van Troje naar Italië en
vervolgens zijn strijd in dat land,
die zou uitlopen op de grondleg
ging van het Romeinse imperium.
De karaktertekening is diep
doordacht. Wij zien de hoofdper
soon levend voor ons staan In hun
persoonlijke gevoelens en harts
tochten. Onovertrefbaar is het
ontroerend drama tussen Aeneas
en de Karthaagse koningin Dido
beschreven. Het was echter niet de
bedoeling van Vergilius een louter
verhalend gedicht te leveren. De
wezenlijke inhoud van dit gedicht,
dat aangewezen is om het nationa
le en religieuze epos van het
Romeinse volk te worden, is
symbolisch.
De duidelijke tendens van de
Aeneïs is, dat de vestiging van de
Romeinse wereldheerschappij door
de goden gewild is. Vergillus was
een diep religieus mens, die heilig
overtuigd was van Romes roeping
in de wereld. De goden vervullen
hun plannen met de wereld door
middel van de Romeinen als hun
„uitverkoren volk".
Daarbij komt, dat volgens dit
boek heel de geschiedenis haar
einddoel vindt in het bewind van
de goddelijke Augustus. Het over
zicht in vogelvlucht, dat Aeneas
krijgt te zien van Romes toekom
stige ontwikkeling, wordt een
nationaal loflied op de zegeningen
van keizer Augustus' regering.
Keizer Augustus heeft het vrede
rijk tot stand gebracht, in de visie
van de schrijver, waar de gerech
tigheid heerst
Grote zorg
Vergilius heeft in dit werk
gevoelens losgemaakt, die in het
bewustzijn van elke Romein slui
meren. De goddelijke keizer
Augustus heeft een nieuw tijdperk
ingeluid. De Romeinse geest heeft
als hoogste manifestatie van het
menselijk kunnen uiteindelijk een
universele triomf gevierd. Het
vrederijk is weergekeerd. In de
figuur van de keizer zijn de goden
tot ons gekomen. Wij zien als
Joden deze ontwikkeling met grote
zorg aan.
Jaren geleden hebben wij Vergi
lius' schrijversdebuut besproken,
de Herderszangen, die een geheel
andere geest ademen. In de
vierde van deze zangen schreeuw
de een afgeleefde wereld, die
ziet, dat de oude eeuw is afgeslo
ten, om vernieuwing. Een nieuwe
gulden tijd werd door Vergilius
aangekondigd in profetische trant
Wij noemden dit lied indertijd
Messiaans: zozeer sloot het in
woordkeus aan bij onze profeten
als Jesaja.
Het Is een jammerlijke misslag
van Vergilius' geniale testament
dat hij de profetie, die hij in zijn
debuut uitsprak, in kezer Augus
tus vervuld heeft gezien.
Dit is de elektrische batterij
van de Parthen. 1. is de ijzeren
staaf, 2. het azijn- of citroen
zuur, 3. de asfalt-isolering,
4. de koperen cilinder met
deksel (5), 6 het klei-om-
hulsel.
