IflZEN
Arjos: federatie
met ch-jongeren
Een kanttekening
PUBLICITEITSBUREAU VOOR
AFRIKA IN PINGJUM....
Bijbelhuis in
Kameroen is
nu gereed
Een woord voor vandaag
Synode houdt vast aan
Dor (Ilse Leerregels
„Vrijgemaakte synode
volgt zondige koers"
2
ZATERDAG 12 DECEMBER iJ
BELASTINGONTVANGSTEN OMHOOG
JJE fiscus heeft in de eerste tien maanden van dit jaar bijzonder veel geld
ontvangen: 11.400 miljoen. Hiervan kwam binnen aan kohierbelastingen
3.950 miljoen (o.a. inkomsten-, vermogens- en vennootschapsbelasting) en
aan niet-kohierbelastingen 7.440 miljoen. Een vergelijking met de ont
vangsten aan kohierbelastingen in de eerste 10 maanden van 1963 is niet
goed mogelijk. Wel een vergelijking van de niet-kohierbelastingen. Hieronder
verstaan wij dan alle belastingen die niet vooruit op een kohier (een mooi
woord voor belastingaanslagregister) zijn vermeld. Onder die niet-kohier-
belasting vallen dan bv. de loonbelasting, de omzetbelasting en de accijnzen.
De niet-kohierbelastingen brachten in de eerste tien maanden van dit jaar
7.440 miljoen op. In de eerste tien maanden van 1963 echter 6.020 miljoen.
Dat is dus nu ruwweg 1.400 miljoen meer. Het ligt daarom voor de hand,
dat hét tótaal aan belastingen dit jaar een stuk groter zal zijn dan vorig jaar.
Waar danken wij die sterke toeneming aan? Hoe is het mogelijk dat de
fiscus veel meer in de wacht sleept, terwijl toch de tarieven niet zijn
verhoogd. Antwoord: de stijgende inkomens en de hieruit voortvloeiende
grotere bestedingen.
Die grotere inkomens leiden er in de eerste plaats toe, dat de belasting
betaler in een hogere belastinggroep terecht komt. En dan begint de pro-
gressiefactor te werken: de belasting stijgt in sterkere mate dan het inkomen
toeneemt. Juist om deze invloed door velen als een onrechtvaardigheid
gezien weg te nemen, beeft de minister van financiën voorgesteld de
belastingen te verlagen. Over de datum van inwerkingtreding van deze
verlaging is een hele tijd onzekerheid geweest. In het kader van de loon
politieke mogelijkheden heeft het kabinet kort geleden besloten de eerste
tranche van de belastingverlaging op 1 juli 1965 te laten ingaan.
De grotere inkomens voerden natuurlijk de bestedingen op. En dan is het
vanzelfsprekend dat de omzetbelasting in tien maanden met ruwweg 400
miljoen kon stijgen tot 2.180 miljoen. Hierin werkt overigens niet alleen
de grotere omzet door maar ook de prijsverhoging. Een ander, bescheidener
voorbeeld vinden wij bij de motorrijtuigenbelasting: er komen steeds meer
auto's maar er zijn ook mensen die een duurdere auto nemen. Dit bracht
bijna 33 miljoen meer in het laatje tot een totaal van 213 miljoen. De
invoerrechten zijn niet minder dan 335 miljoen in tien maanden omhoog
gegaan tot een totaal van 1.291 miljoen. Hier speelde echter het bijzondere
Invoerrecht op benzine een rol, een recht dat werd ingevoerd om de be
stedingen wat te helpen afremmen.
Er is dus in tien maanden van dit jaar 11.400 miljoen ontvangen. Wij
moeten echter niet denken dat dit zó ontzettend veel is, dat de minister
van financiën honderden miljoenen zal overhouden.
In de begroting die in september van dit jaar werd ingediend, werden de
belastingontvangsten volgens de laatste gegevens bij het samenstellen
van de begroting voor geheel 1964 geraamd op 13.780 miljoen.
Het ziet er zeker naar uit, dat dit bedrag wordt gehaald. Zelfs dat wij hier
boven uit zullen komen. Maar dat zegt op zichzelf nog niets. De uitgaven
van het rijk zijn namelijk volgens de begroting nog altijd zó hoog. dat er
een tekort van ruwweg 1.000 miljoen werd geraamd. Een onberekenbare
factor is bovendien, dat niet alleen de ontvangsten, maar ook de uitgaven
oplopen.
Om het onberekenbare hiervan te laten zien, laten wij nu de begrotings
cijfers voor 1964 volgen zoals die oorspronkelijk (midden 1963) werden
opgesteld en zoals die een jaar later (midden 1964) werden herzien ten
behoeve van de begroting die enkele maanden geleden werd ingediend:
in miljoenen guldens
oorspronk. vermoedel.
raming resultaat
uitgaven 13.090 14.067
ontvangsten 11.449 13.043
tekort 1.641 1.024
Het blijkt dus, dat de uitgaven in een jaar tijds ongeveer ƒ1.000 miljoen
hoger geraamd moesten worden. Maar hoeveel zullen zij in werkelijkheid
als dit jaar achter de rug is groter geworden zijn? Daar is op dit
ogenblik nog niets van bekend.
De ontvangsten konden gelukkig ongeveer 1.600 miljoen hoger geraamd
worden. Wij kunnen dit bedrag echter niet zonder meer met het hierboven
genoemde bedrag van ƒ13.780 miljoen vergelijken. In de eerste plaats gaat
van dit totaal bedrag aan belastingontvangsten ten behoeve van de gemeenten
en provinciën circa 1.860 miljoen af. En in de tweede plaats heeft het rijk
nog verschillende andere inkomsten zoals de luister- en kijkgelden, de
winsten en baten uit de bedrijven, de inkomsten wegens rente, de ontvangsten
juit de domeinen, de ontvangsten uit het Nederlands>-Duitse verdrag ©m voor
de vuist weg maar wat te noemen. Ook hierin kunnen tegenvallers zitten.
De sterke stijging v£ip 4,e belastingontvangsten, is ZO zouden wij fifig eens
willen herhalen bijzonder verheugend. De overheid heeft er eenter op
gerekend dat die ontvangsten naar boven gaan. En bovendien is de stijging
van de uitgaven van het rijk zó groot, dat de fiscus wel heel wat extra moet
ontvangen, wil het geraamde tekort van goed een miljard gulden helemaal
weggewerkt kunnen worden.
Wij kunnen overigens alleen maar hopen dat dit zal gelukken. Wij weten
dit echter pas als naast het totaal ontvangen bedrag ook het totaal uitge
geven bedrag bekend is. En daar zullen wij nog wel even op moeten wachten.
Mogelijkheden onderzoeken
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De voorzitter
van de Nationale Organisatie van
Anti-Revolutionaire Jongeren Stu
dieclubs, de heer J. van der Ploeg,
vindt dat de jongerenorganisaties
van A.R.P. en C.H.U. samen moe
ten bekijken in hoeverre zij op een
toekomstige fusie van beide par
tijen kunnen vooruitlopen. In ver
band daarmee wil hij de mogelijk
heid onderzoeken om op korte ter
mijn te komen tot een federatie
tussen ARJOS en de C.H.-jonge-
renorganisatie, desnoods nog met
behoud van beider zelfstandigheid
De heer Van der Ploeg zei dit vanmor
gen in Utrecht, waar hij in het gebouw
voor kunsten en wetenschappen de alge
mene vergadering van zijn organisatie
opende. Tijdens deze bijeenkomst werd
teven.s het vijfendertigjarig bestaan van
de A.R.-jeugdbeweging gevierd.
Instemming;
De ARJOS-voorzitter betuigde zijn
volledige instemming met het voorstel
van zijn collega van de FCHJG om een
gezamenlijke commissie uit de beide
jongerenorganisaties te laten bestuderen
„hoe het samen opnieuw beginnen van
n AR te realiseren is". De ARJOS
staat op het standpunt, dat gekoerst moet
worden naar de vorming van een geheel
/e christelijke partij. Zij zou willen,
dat de dagelijkse besturen van ARP en
CHU zich op korte termijn eens duidelijk
uitspreken of zij samen naar dat doel
willen toewerken. Zij wenst echter be
paald geen protestantse blokvorming
tegenover het katholieke volksdeel, Een
CDU met een eigen karakter (geen imi
tatie van de Duitse CDU) acht zij niet
ondenkbaar.
De heer Van der Ploeg vond de recente
uitspraak van ARP-voorzitter dr. Berg
huis, dat de party van oudsher sociaal
links is, volkomen juist en bUzonder
raak. De ARJOS betreurt de negatieve
reacties op deze uitspraak en zou het
santrekkelUk vinden als de ARP als een
soort ondertitel aan haar naam zou kun-
toevoegen: „Chrlsteiyk sociale party",
wat heel wat misverstanden over de
huidige naam -— vooral In het buiten-
nd zou kunnen voorkomen.
De ARJOS-voorzitter vond, dat door
de ARP een frisse wind waait, maar op
oncrete beleid van die partij had hij
toch ook wel kritiek. Zo constateerde hij
een gebrek aan duidelijkheid in de ver
werkelijking van essentiële punten van
het a.r. Program van Actie, zoals de hulp
verlening aan ontwikkelingslanden en de
AO W-verhoging. Controversiële menin-
duidelijkheid kunnen vertroebelen.
die manier verliest de anti-revolutionaire
politiek alle aantrekkelijkheid voor de
Engels predikant
legt ambt neer
CAMBRIDGE De anglikaanse predi
kant, rev. H. M. Carson heeft zijn ambt
neergelegd, omdat hij „met de Kerk van
Engeland aan het eind gekomen is", Hij
heeft zijn gemeenteleden een brief
geschreven, waarin hij zegt, dat hij niet
langer uiterlijk een geordend predikant
van de Kerk van Engeland wil blijven,
waar hij in zijn hart fundamenteel met
haar van mening verschilt.
Ds. Carson kon het niet langer voor
zijn geweten verantwoorden, dat hij
mensen moest trouwen en begraven, die
geen enkele werkelijke binding aan de
kerk hebben, en kinderen moest dopen,
waarvan de ouders niet de minste
bedoeling hebben, om hen christelijk op
te voeden.
De meeste huwelijksplechtigheden en
tdoopsbedieningen hebben volgens Carson
alleen sociale betekenis. De mensen
kiezem»*de kerkr omdat die zoveeh
stemmiger is, dan het stadhuis. Vaak is
het dan nog zo, dat het optreden van de
predikant later op de bruiloft een bron
van vrolijkheid is.
Ds. Carson, die getrouwd is en vier
kinderen heeft, weef nog niet wat hij zal
gaan doen. Vele predikanten in de
Anglikaanse Kerk, die evenals hij
„evangelical" zijn, hebben dezelfde ge-
•vetensmoeilijkheden.
Ds. Ype Schaaf zet centrum in Friesland op
PINGJUM Ds. Ype Schaaf
34 jaar en pas een week terug uit
Kameroen, waar hij in dienst v;m
het Nederlands Bijbelgenootschap de
bijbelverspreiding organiseerde
heeft een nieuwe taak gekregen. Een
taak, die heel wat pioniersgeest zal
vragen. Maar daar mankeert het deze
jonge energieke predikant niet aan.
Ds. Schaaf gaat de Afrikaanse mede
werkers van diverse bijbelgenoot- hebben
schappen vertrouwd maken met de
moderne methode van publiciteit en
reclame.
Het is een merkwaardige bezigheid
voor een dominee, maar Ype Schaaf is
dan ook geen dominee in de meest gang
bare zin van het woord. Doch het merk
waardige is, dat ds. Schaaf de publici-
teitsschool voor de' Afrikaanse landen
heeft gevestigd in het Fries dorpje Ping-
jum. Daar woont ds. Schaaf namelijk met
zijn gezin.
HIJ kocht er een landarbeidershuisje
met een lapje grond voor weinig geld,
liet er een vleugel aan bouwen met een
fraaie modern gemeubileerde zitkamer
het kantoortje. En u"
trotse bezitter noemen v
witgepleisterde woning fo
rte Friese Greithoek, dat er van binnen
en van buiten uitziet als een kleine
villa.
KANTOORTJE
Het kleine frisse kantoortje, waarin
talrijke Afrikaanse trofeeën staan
hangen wordt het centrum van was
ds. Schaaf zijn nieuwe werk gaat
richten. Er is al een oproep geplaatst
voor een secretaresse, want ds. Schaaf
verwacht dat er heel wat werk
(Van onze kerkredactie)
Pingjum
dichtbij, naar Afrikaanse begrippen zelfs
heel dicht bij. Het contact met dit
zich de
het hart
winkel zal komen. Hij heeft in elk geval
ambitieuze plannen genoeg. Publiciteits-
ncholing van Afrikaanse bewoners dus
vanuit Pingjum.
Er was voor ds. Schaaf weinig keus
persoonlijke redenen.
Zijn vrouw werd afgekeurd. Daardoor
was het niet mogelijk om in Afrika te
gaan wonen. Trouwens zo vreemd is he'
helemaal niet. Ds. Schaaf weet uit erva
ring dat de verbinding Friesland—Ka
meroen sneller en goedkoper is dan d<
verbinding tussen de landen in het im
mense Afrika onderling. Ds. Schaaf gaat
in zijn nieuwe functie werken in dienst
van zes Afrikaanse bijbelgenootschappen:
het Amerikaanse, Britse, Schotse, Zwit
serse, Noorse en Nederlandse.
Paul Hopkins, Amerikaans directeur
secretaris van het Afrikaans Bijbelge
nootschap is zijn directe chef. Toen hij
hoorde van het plan het hoofdkwartier
van ds. Schaaf In Pingjum te vestigen,
reageerde deze Amerikaanse zakenman
met de woorden: Postbode en telefoon
werd is klaar." Hij is er pas zes weken
geweest. Het bijbelhuis staat er; het lite
ratuurcentrum ernaast draait in hoog
tempo en eind januari wordt het gebouw
van vier etages geopend Het belangrijk
ste van alles is dat het bijbelgenootschap
in Kameroen een Afrikaans bedrijf is
geworden, geleid door Afrikaanse
sen en alleen nog technisch en fina
geholpen door Nederland. Deze Afrikani-
scring van het bijbelgenootschap
meroen moet ais voorbeeld voor andere
dienen. Organisatorisch is men in Kame
roen het verst van allemaal. Naar dit
Schiphol is voorbeeld zullen ook de andere zestien
in Afrika zal daarom geen problemen
opleveren. De weg Amsterdam, Parijs,
Afrika is maar kort met de moderne
techniek".
REIZEN
Twee keer per jaar gaat ds. Schaaf
Pingjum verlaten voor een reis door
Afrika. Op 1' februari vertrekt hij voor
een tocht door Nigeria, Zuid-Afrika. Ma
dagaskar, Mozambique, Zambia, Zuid-
Rhodesië, Oeganda en Kenya. In mei
hoopt hij een reis te maken door heel
Noord-Afrika .Soedan en Ethiopië.
In het najaar staat een reis op het
programma naar Mexico-stad. Daar be
schikt men namelijk over een eigen pro-
duktiecentrum waar alle publikaties voor
Latijns-Amerikaanse landen worden ge
reproduceerd. Gewapend met de inmid
dels opgedane ervaringen wil ds. Schaaf
gaan bekijken in hoeverre het daar toe
gepaste systeepn kan worden gecopieerd.
Hij weet nog niet wat het in Afrika zal
worden maar misschien kunnen we ook
nog eens een dergelijk centrum oprich
ten. meent hij.
Ds. Schaaf heeft al van te voren ple
zier in zijn nieuwe taak. „Mijn werk in
Kameroen zoals dat tot op heden verricht
vestigingen van de bijbelgenootschappen
in Afrika moeten worden opgebouwd,
die later eigen nationale genootschappen
zullen worden. Niet alleen om politieke
redenen, of omdat ze worden opgezet
door kerken, maar ook omdat de bijbel
in plaats van Europees boek een eigen
Afrikaans boek moet worden in de ogen
de Afrikaanse lezers. „Als we de
bijbel werkelijk willen laten functione
ren in het leven van de Afrikaanse
volkeren, dan zal de bijbel hun boek
moeten worden", aldus ds. Schaaf.
BIJBELVERSPREIDING
De bijbelverspreiding betekent nog
al wat in Afrika. Vorig jaar werden
drie miljoen exemplaren verspreid
hoofdzakelijk in Nigeria, Zuid-Afrika
en Kongo. Er blijft echter nog veel
hulp uit het westen nodig, bijvoor
beeld bij de produktie. Er wordt een
produktie-adviseur gezocht voor Afri
ka. voor training van Afrikaans perso
neel. Ook is leiding bij de publiciteit
geiuenst. Voor dat laatste gaat ds.
Schaaf zorgen. Alle propagandamate
riaal voor Afrika werd tot nv
Europa en Amerika gemaakt
taal en een stijl die in wezen vreemd
is aan de Afrikaanse mentaliteit. Er
zullen in plaats daarvan affiches, fol
ders, films, filmstrips, radio- en tele
visieprogramma's, grammofoonplaten
en advertenties moeten komen die de
Afrikaan aanspreken.
De taak van ds. Schaaf is
medewerking van mensen uit de Afrikaan
landen een efficiënte publiciteit op te
mogelijkheden. Zo zullen er langspeelpla
ten van bijbelgedeelten moeten komen in
het Frans, Engels en Portugees. Radio
Cairo doet hetzelfde met gedeelten uit de
Koran en die gratis in Afrika verspreid,
waar er door de radiostations veel ge
bruik van wordt gemaakt. De publiciteit
wordt een steeds belangrijker aspect in
de samenleving. De Europese kerken zijn
dat gaan beseffen. De bijbelgenootschap
pen in Afrika eveneens. Ze gaan ook wal
dit betreft nieuwe wegen inslaan, getuige
de benoeming van ds. Schaaf.
Minimaal
De motie-Smallenbroek over de ont
wikkelingshulp noemde de heer Van der
„een uiterst minimale compensatie"
het feit, dat dit vraagstuk bij de
kabinetsformatie in het vergeetboekje is
geraakt. Hij distantieerde zich ook van
:tie van „Nederlandse Gedachten"
wijze waarop het VARA-t.v.-pro-
gramma „Zo is het.het beleid inzake
de ontwikkelingshulp aan de kaak heeft
gesteld.
Een woord van protest liet de ARJOS-
voorzitter ook horen tegen de houding
oudere anti-revolutionairen tegen-
de jongeren. Op vergaderingen
erenigingen worden de kritiek
:n en meningen van ARJOS-k
veelal als te idealistisch of als „snotneu-
zenpraat" afgedaan. „Op zo'n maniei
steekt men een forse spaak in het enthou-
siasme-wiel van onze leden", aldus spre
ker. Hij drong voorts aan op een grondige
bestudering door de ARP van de kern-
bewapeningsproblematiek (MLF) en ras
senvraagstuk.
Beroepi n gswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Mijdrecht: J. Jukema te
Holwierde.
Beroepen te Leimuiden (toezegging)
P. L. J. Wapenar- *-
land); te Oudega
West-Terschelling.
Aangenomen naar Lunteren: R.
Bruin te Zetten-Andelst.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Doezum: H. Feddes te
Raard, Fr.
Bedankt voor Rotterdam-Centru,
(vac. wijlen G. Bouwmeester): C. L.
Timmers te Amstelveen; voor Brussel:
drs. S. A. Boonstra te Rijswijk ZH.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Ds. Th. Delleman
neemt morgen
afscheid
GRONINGEN Ds. Th. Delleman,
gereformeerd studenten-predikant, is
voornemens morgen afscheid te ne
men wegens bekomen emeritaat.
Ds. Delleman. die 66 jaar oud is, geniet
grote bekendheid door zijn publicistische
arbeid, spéciaal op het gebied van huwe
lijk en liefde en de verhouding her
vormd-gereformeerd. Samen met ds. W
E. Gerritsma gaf hij catechisatieboekjes
uit, die al vele malen herdrukt zijn. Ook
in de Stichting Gemeentetoerusting nam
hij steeds een belangrijke plaats in.
Nadat hij in 1924 zijn kandidaatsexa-
en aan de Theologische School te Kam
pen had afgelegd, werd hij enige tijd
hulpprediker te Alphen aan de Rijn. Op
3 januari 1926 werd ds. Delleman door
zijn schoonvader prof. dr. A. G. Honig in
zijn ambt bevestigd in het toenmalige
Giessen Oud- en Nieuwkerk. In 1930
vertrok hij naar Aalten, welke gemeente
hij in 1938 voor die van Kralingen ver
wisselde. Sinds 1947 was ds. Delleman
predikant voor de arbeid onder de stude
renden te Groningen.
Neem een gast
aan tafel!
Binnenkort zullen in de kranten adver
tenties verschijnen met de slagzin „Neem
een gast aan tafel". Deze advertenties in
de kersttijd z jn wel niet letterlijk zo
bedoeld, maar het gaat erom, dat wij van
onze rijkdom iets afstaan om elders de
honger te stillen. Voor ƒ6,- kunt u
maand een hongerig kind voeden,
een half jaar, voor ƒ72,- een heel
jaar. Deze a-tie wordt georganiseerd
door de Anti-Honger Actie van de Novib,
de Nederlandse Organisatie voor Interna
tionale Bijstand.
Ongeveer tweeduizend mensen
gisteren met de politie in Buenos Aires
slaags geraakt met de politie, die een
einde trachtte te maken aan een open
luchtbijeenkomst in een fabriek. De poli
tie gebruikte traangasgranaten en ver
scheidene personen werden gewond. De
Peronlstische algemene arbeidersfederatie
heeft een spoedbij een komst belegd oi
algemene staking te overwegen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Zierikzee; H. Biesma
Stadskanaal en B. van Smeden te Ara-
sterdam-Nieuwwest.
Beroepen te Ermelo: G. J. Buys te
Murmurwoude; te Boskoop W. Heerma
te Nunspeet.
UNIE VAN BAPT. GEMEENTEN
Aangenomen de benoeming tot alge-
leen vormingsleider van de Ned. Bapt.
Jeugdbeweging: ds. M. G. Boeschoten
te Amsterdam.
MOSKOU Het „Siberisch#
ster" uit het Haijer-meer heeft opnieuw
zich doen spreken. Een geoloog zou
„-in-oog" met het monster hebben
gestaan, toen hij water uit het meer
ging halen. De man was in paniek ge
vlucht. Enkele anderen hadden later het
monster ook gezien, toen het met zijn
enorme staart het water geselde. Vol
gend jaar zal opnieuw een expeditie
het meer vertrekken.
Het was weer eens mistig. Auto's reden met grote lichten doof
de straten van de stad. Mensen zeiden tegen elkaar: Hetj
weer een kleine wereld. Alles was grauw, de groene gazom i
de witte vensterbanken, de rode luiken van kleine boerderij 1
tjes. We zagen de wereld als een kleurenblinde. Ij
En toen ineens woei één windvlaag de nevel weg. De Zucfuj
was weer blauw, alles leek ineens te lachen en plotseling
kwamen mensen uit hun huizen oW toch nog maar hun autoto
schoon te poetsen. 1
Het is geen typisch Nederlands natuurbeeld, want Jesajij
kende het al. En hij laat ineens God peggen: „Ik vaag yt!'
overtredingen weg als een nevel en uw zonden als een tuoUS
jubelt gij hemelen, want de Here heeft het gedaan." j
Vaak hangt de nevel niet buiten onze ramen, maar in ons har[ i
Schuld bedekt ons als een natte, vochtige, donzen deken. Wil
zijn het uitzicht kwijt. Tastend zoeken we onze 'weg door he
leven en we weten, soms niet eens meer waar we zijn.
God roept: Keer weder tot Mij. En Hij zegt troostend: „Gf
wordt door Mij niet vergeten." Als we dan op onze knieh
gaan, ontdekken we dat we zelf met ons hoofd in de wolkei
hebben gelopen. Ineens vaagt Hij de mist voor onze ogen we(
en geeft ons weer uitzicht.
Wij lezen vandaag: Openbaring 15.
Wij lezen zondag: Openbaring 16 1-11.
Uitspraak in zaak-Beverwijk
Istel
(van onze kerkredactie)
ROTTERDAM Zoals wij gis
teren reeds berichtten in een deel
van onze edities, heeft de synode
der Gereformeerde kerken (vrij
gemaakt) in de bespreking van de
zaak-Beverwijk gisteren met alge
mene stemmen uitgesproken, dat
bepaalde leringen van ds. L. E.
Oosterhoff in strijd zijn met Schrift
en belijdenis en derhalve in de ge
meente Gods niet geleerd mogen
worden.
Ds. Sollie te Nijega-Opeinde
(Van een onzer redacteuren)
Het conflict tussen de kerke
raad va& de Gereformeerde Kerk
(vrijgemaakt) te Nijega- Opeinde
-<Sm.-)-,.en <te-«pr edik ant, ds. J., F.
Sollie, dat in september'tot'ge
volg had dat de kerkeraad de
predikant de toegang tot de kan
sel weigerde althans volgens
de visie van ds. Sollie is niet
bijgelegd. Ds. Sollie heeft nu een
aantal mededelingen verstrekt
over de achtergronden van het
conflict, waaruit blijkt dat de pre
dikant van mening is dat samen-
spreken van de synodes der vrij
gemaakt Gereformeerde Kerken
en (gebonden) Gereformeerde
Kerken geboden was en is, terwijl
de kerkeraad dit standpunt niet
deelt.
Ds. Sollie, is. in tegenstelling tot de
kerkeraad. van mening dat ds. J. van der
Schaft, destijds vrijgemaakt gerefor
meerd predikant te Murmerwoude, ten
ongerechte is geschorst. Na de schorsing
en afzetting van ds. Van der Schaft is op
een kerkeraadsvergr dering te Nijega-
Opeinde aangestuurd werd op een uit
spraak van deze kerkeraad. Was men hel
:ns met de synode?
In deze kerkeraadsvergadcring legde
ds. Solle een verklaring af, waaruit bleek
dat hij niet achter het standpunt van de
synode stond. Daarna volgde de vakantie-
tijd. maar na de vakantie werd het
conflict nog scherper.
Uitspraak
van hereniging, zoals de situatie
thans is, naar het Woord .Gods verboden
niet door de kerkeraad wordt overge-
Voorts stelde ds. Sollie de kerkeraad
oor uit te spreken dat de synode .een
tuchtoefening (od
heeft toegepast, die niet is naar de Heili
ge Schrift. De kerkeraad zou volgens ds.
Sollie moeten uitsprekei dat hij het
besluit over ds. Van der Schaft verwerpt
"at zou dan tevens impliceren dat de
ambtsdragers het als hun taak zien, ook
in hun ambtelijke arbeid, tegen dit z.i.
zondige besluit te getuigen.
Verhinderd
Over dit voorstel is in de kerkeraad
gesproken, eerst met en daarna zonder
ds. Sollie. Bij zijn vertrek werd hem
medegedeeld dat op hem van toepassing
waren de bijbelwoorden: „Een hond, die
teruggekeerd is naar zijn uitbraaksel of
een gewassen reug naar den modder
poel". De kerkeraad heeft van deze tekst
naderhand een verklaring gegeven, die
ds. Sollie niet meent te kunnen accepte
ren. Het gebruik van het bijbelwoord
handhaafde de kerkeraad echter.
Op zondag 6 september werd toen
de gemeente medegedeeld dat ds. Sollie
verhinderd was te spreken. De dag tevo-
had ds. Sollie een brief gekregen var
de kerkeraad, waarin hem was medege
deeld dat zyn voorstel rtiet was geaccep
teerd en dat een ambtsdrager niet kan
worden toegestaan teger de synodebeslui
ten te getuigen.
Ds. Sollie schrijft dan verder dat de
kansel voor hem werd gesloten, maar hij
niet werd geschorst. Andere predikanten
uit de classis - merkten echter op dat
in feite wel van schorsing sprake was.
Omdat de kerkeraad van mening blijft
dat geen schorsing heeft plaatsgevonden
ls daarover ook niet he' oordeel van
genabuurde kerk gevraagd.
In kerkeraad8vergaderingen van 1
september van dit jaar stelde ds. Sollie
de kerkeraad voor uit te spreken dat
men het niet eens is met de uitspraak
van de synode van Assen over het
verzwakt moeten doen uitgaan van
oproep tot vrijmaking en wederkeer
dat de in het verlengde van deze uit
spraak liggende conclusie van de synode
van Rotterdam 1964 (uitgesproken m.b.t.
de zaak-Van der Schaft) „dat het naja-
Bindiiig
Ds. Sollie merkt op dat de kerkeraad
hem heeft medegedeeld dat de kansel
weer voor hem o- -n taat, mits hij zich
zal onthouden van kritiek op de synode
besluiten. De kerkeraai'. bindt mij dus,
a'dus de predikant. Ik mag niet openlijk
getuigen van wat ik zie als zonden in de
i de bijbel dat
teil
In de eerste plaats richten de bezwarfi Za
.an de synode zich tegen ds. Oosterhoff»»"
opvatting, dat Christus niet slechts voc Sc
de uitverkorenen is gestorven, maar voorde
iet name ook voor iLjjj
bondsbrekers in de gemeente.
Uienaangaand heeft de synode uitgi
sproken, dat deze leer in strijd is rat Rj
wat de Schrift zegt over de krachtdadig-
werking van de dood van Christus e
ook strijdt met wat de kerk leert in i*6 K
eerste twee hoofdstukken van de Dorder
leerregelen.
Ds. Oosterhoff is verder van meniüj g(
aldus de synode in haar overwegingeL
dat de afwassing der zonden door Chrs'
tus' bloed, zoals deze in de aoop wort
betekend en verzegeld, voor alle gedoo;
ten niet slechts belofte, maar werkelijJd
heid is; en dat werkelijk alle gedoopta
der zonden hebben ontvangeVerg
geloof is of konvi
ie
De synode oordeelt, dat deze leer t
Ook de afwassing der zonden d<w<t.g.
Christus' Geest, zoals deze in de doo,
belofte, maar werkelijkheid. Deze a
lijkheid bestaat in het ontvangen
krachten van de Heilige Geest waardol;
de onmacht van de gedoopte is weggen
men, zodat hij nu zelf kan
kiezen.
Deze opvatting noemt de synode I
strijd met wat de Schrift leert over b'
werk van de Heilige Geest met betrtl
king tot de onmacht van de mens, geil'
de kerk hiervan ook belijdenis doet
Remonstrantisme
De synode heeft haar uitspraken «i en
voerig toegelicht vanuit de Schrift ent
belijdenisgeschriften. Zij overwoog du
bij. dat ds. Oosterhoff zelf gezegd hetf
dat, wat zyn „pcrsooniyke mentanuur:
is, telkens weer opwelt uit de volhiifschr
van rijn hart. j si
Hoewel hij wel tracht aan de rerw#fonc
pelijko konsekwenties van zijn lering' n
te ontkomen, komt hij toch steeds w«.
tot uitspraken, die niet vrij zijn vt' 'j:
remonstrantisme en die de gemeente J K
grote verwarring hebben gebracht. Mar
telis
De synode heeft tevens uitgesproki r
dat de particuliere synode van Noori,»
Holland niet voldoende gewaakt hetj
voor de bewaring van de eenheid da115,
leer, om-Jat zij de leringen van ds. Oosp11
terhoff slechts getypeerd had als on4 R
fenheden in de voorstelling der leer.
De synode moet zich nu nog bi
houden met de kerkrechtelijke aspectsn.
van deze zaak. De commissie heeft vooi
gesteld, im uit de spreken, da1 de kerk'
raad van Beverwijk, die op 12 febru.
1962 in doleantie ging, omdat de clas
geen maatregelen tegen ds. Oosterhc
wilde.nemen, aanvaard behoort te
den als de enige wettige kerkeraad
de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt)
Beverwijk
De Gereformeerde KerkU'rijgemaal
te Beverwijk telt 273 zielen Ds. Oosts
hoff. die woensdag 50 jaar wordt stat
er sinds 1958. Tevoren was hij (sins'
1945) predikant te Overschle IJsselmi
den en te Ten Post.
men over zonden in de kerk moet 3
gen? Ik heb dus niet geweigerd te pnL
ken, zoals wordt beweerd, aldus dr. SolL
lie maar de kerkeraad stelt een voorp-
waarde, die ik niet kan accepteren, j B
Nu probeert de kerkeraad op andtirre'
wijze te voorzien in de ambtelijke arbeilMn
en dat noemt ds. Sollie in zijn brie! B
uitrangeren. Hij is van mening dat sijen
menspreking met synodaal-gereformeer]
den een eis "lods is. Door te weigerer
zijn de vrijgemaakte kerken ln e
tlsche situatie beland.
Mijn jongste zoon kwam opstandig uit school,
zonder eerst te groeten, zoals hem dat volgens de
regelen der wellevendheid is geleerd. Hij kookte
eenvoudig over van woede: „De juffrouw is een
kreng".
„Ga onmiddellijk naar je kamer".
Een kwartier daarna toog ik naar boven ten
einde dit varkentje te wassen. Zijn juf is natuur
lijk geen kreng, want een kreng is volgens mijn
woordenboek een dood dier. Zijn juf is alleen nog
erg jong en nog geen half jaar in het vak. Alles
wat zij in luttele jaren heeft geleerd moet ze nu
op 35 kinderen uitproberen.
In mijn ogen is ze eigenlijk nog een kind en ik
ben mij ervan bewust, dat ik in haar ogen behoor
tot die domme moeders, die net als eens de
vader van Dik Trom over hun kind zeggen:
het is een bijzonder kind en dat is-ie.
Ik geloof, dat ze desondanks wel een goede juf
zal kunnen worden, maar pas dan als ze zelf
ontdekt heeft dat het nog een paar jaartjes duurt
voor het zover is.
Op de kamer van de kleine booswicht trof ik
een radeloos mensje aan. Met zijn jas en modder-
schoenen nog aan lag hij erbarmelijk te huilen.
„En dar stuur jij me nog naar bed ook
„Wat is er nu eigenlijk gebeurd?" vroeg ik, het
hoofdstuk kreng overslaand.
Nou het is gemeen, gemeen," begon hij onsa
menhangend, „ze zit altijd op me te vitten, ze
houdt alleen van de meisjes en ze zegt altijd
ze zegt altijd dat ik mijn best niet doe. En ik doe
mijn best wel, het is gemeen" Ik probeerde hem
wat te kalmeren en hield een zwak pleidooi voor
het meisje, dat hem deze knauw had gegeven.
Mijn zoon is geen bijzondere jongen en dat is hij
met. Hij is gewoon een draaitol, een stoere druk-
doener met vuisten, die nogal eens los zitten,
maar met een klein kwetsbaar hart. Hij vindt
oprecht dat hij zijn best doet en de afwijkende
mening van de juffrouw had hem diep beledigd.
(Mai
hoeft het niet, hoeft het niet? Ik kan er niet
als ik hem meten moet, maar hoeveel centimetin
zijn dat dan?"
In zijn eerst zo lege ogen vlamde een wildfl
paniek op. Ik nam hem op schoot, hij uoeldi
koortsig aan en beefde afschuwelijk. Hij schee® 5
niet te beseffen waar hij was en begon weer
praten. „De centimeter scheurt, o hoe kan ik dm
|0rl
lfae.taftg.eis
en
JH.
vriendelijk, een beetje eelt op de ziel kan geen
kwaad Bovendien zo'n klas met kinderen, ik
moest er niet aan denken dat het mijn taak zou
zijn, ik veronderstel dat ik na een ampele dag
huilend naar mijn moeder zou lopen met de
emoes dat alle kinderen krengen waren.
's Avonds was ik het hele incident alweer
vergeten tot ineens tegen elven, een akelig bleek
ventje in de kamer stond. Hij keek wezenloos
rond met lege ogen. Alsof het de gewoonste zaak
van de wereld was op deze tijd binnen te komen,
ging hij zitten. Ineens begon hij te praten, vlug
en angstig: „Nee, nee ik wil niet in die kooi,
meten? fhe kooi...."
Toen ik hem weer in zijn bed legde werd hij*
pas goed wakker. „Wat is er?" vroeg hij.
„Je bent ziek, je hebt gedroomd ga maar toef
lekker slapen", zei ik.
,Jioef ik morgen niet naar school?"
„Zieke kinderen kunnen toch niet naar school"]
„Krijg ik dan morgen een mandarijn en
banaan? Zeg en moeder, ik doe wel mijn
hè?'
„Tuurlijk doe jij je best, dat hoort toch ook?"
Ik leg heus geen verband tussen zijn juf en hell^i
plotselinge ziek worden, ik werd alleen toef h
even bepaald bij de enorme kluif, die opvoedim
heet Opvoeden, wat een moeizame bezigheid, tool Lei
zen vak Dat je dat kiest, zo maar vrijwillig e" boi
dan even vrijwillig voor een klas gaat staan ntdl i
35 kinderen. kj
35 kinderen hebben 35 schedeltjes en daaronde' de
zitten allemaal grijze cellen, waar de Zeeuwst\
wateren, tafels en zinsontledingen in moeten ko- So:
men. Maar die grijze cellen horen bij mensjes, dif
brutaal zijn en draaien en die dan ten slotte ooi; w*
nog hartjes hebben, kleine kwetsbare hartjtt* i
Wat een verantwoordelijkheid, ik zou het nie'l
aandurven.
MINK VAN RIJSDIJKI
