Oog om
tand
tand om
in
oog,
Stanleystad
Witte droom
Wraak van de huurlingen
Strijd over gasconcessie
in Noordholland
Detailhandel verkoopt
liever geen eiéren
Vlees is niet te duur,
zeggen de slagers
Tilburgse vrouw krijgt
zes jaar voor gif moord
Schillers „Maria Stuart
kwam tot leven
dank zij heldere regie
AVRÜ-REM
Geen weggeld,
wel hogere
belasting
DONDERDAG 3 DECEMBER 1964
Koopvaardijvloot
ging achteruit
LONDEN Uit Lloyd's register blijkt
.dat de Nederlandse koopvaardijvloot in
•juli 5,11 miljoen bruto-ton aan schepen
boven 110 ton omvatte, of 117.000 minder
'dan een jaar tevoren.
De koopvaardijvloten over de hele
wereld daarentegen namen met 7.136.000
ton tot 153 min toe. Die van Groot-
'Brittannië en Noord-Ierland daalde, die
-van het Gemenebest vermeerderde, de
-Amerikaanse daalde, de Liberiaanse, de
Noorse en de Japanse groeiden.
De wereldvloot van olietankers boven
de 100 brutoton nam met 3.44 min toe
rtot 50.56 min terwijl de Nederlandse
tankervloot met 8000 daalde tot 1.638.000.
de Liberiaanse, de Britse, Japanse en
-de Noorse namen toe, de Amerikaanse
daalde.
Fabrieksbrand in
Kootwijker broek
STROE Gisteravond is de chemische
fabriek Denka te Kootwijkerbroek ge
deeltelijk uitgebrand. De brand is ver-
moedljk veroorzaakt door een olieka
chel, die overdag gebruikt was voor
droogwerkzaamheden. De schade be
loopt waarschijnlijk enige tonnen.
Soumaliot wil naar Amerika
STANLEYSTAD/KHARTOEM Nu is het de beurt aan de huurlingen om
wraak te nemen voor de moord op blanke gijzelaars in het gebied om
Stanleystad. Kongolese regeringseenheden en blanke vrijwilligers hebben
op het voetbalveld van de stad ongeveer tienduizend Kongolezen bijeenge
dreven die worden ondervraagd door een speciale jury. Zij, die niet als
rebellen worden aangemerkt, krijgen het recht een witte zakdoek of ccn
das van dezelfde kleur te dragen. Kongolezen in Stanleystad die niet in het
bezit zijn van dit „vrijgeleide", worden volgens een journalist die uit Stan
leystad in Leopoldstad is aangekomen, zonder meer neergeschoten.
Drie verslaggevers zijn door de huur
lingen uit Stanleystad uitgewezen. Van
een van hen is de camera in beslag ge
nomen. waarmee hij foto's van een
razzia had genomen. Volgens deze zelf-
HAARLEM De N.V. Mobil OU te
Rotterdam (die samenwerkt met B.P. en
Gnlf) heeft bjj het provinciaal bestuur
van Noordholland een concessie gevraagd
Noordwester buien
DE BILT Een depressie die gister
middag van IJsland komende zuid-
Scandinavië bereikte, is daar in de af
gelopen nacht belangrijk in diepte toe
genomen. De kern van de depress ie lag
vanmorgen vlak ten zuiden van Oslo.
Met bijbehorende front trok in de afge
lopen nacht, voorafgegaan door een
stormachtige zuidwestelijke wind en
vergezeld van regen en natte sneeuw
over ons land. Bij het passeren van het
front kwam ook plaatselijk onweer
Ivoor. Achter het front stroomt met
stormachtige noordwestelijke winden
uit de poolstreken afkomstige lucht
naar ons land, waarin reeds vanmorgen
hagel en natte sneeuwbuien voorkwa
men. De noordwesterstorm op de
Noordzee en aan onze kust zal nog ge
ruime tijd aanhouden, zodat het guur
weer blijft met nu en dan buien, waar
van sommige met hagel of natte
sneeuw. De temperaturen zullen in de
komende nacht rond het vriespunt lig
gen.
ZON EN MAAN
Vrijdag 4 december: zon op 8.30, onder
16.31, maan op 8.49, onder 16.49.
Vrijdag 4 december: nieuwe maan.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
4 december: 3.17 v.m.; 15.29 n.m.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
1
SUUOB
Weers
gestel dh.
1 JT'°
2f.ll.ft
l
iïlj
Den Helder
Ypenburg
Vllssingen
Eelde s
De Bilt
Eindhoven
hagelbui
regenbul
nw 12 4
wnw 13 -1
wnw 7 1
w 7 -1
-1 4
■>2 6
-2 7
-1 7
-2 4
Zd.-Llmb.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Amsterdam
regenbul
O 1 -11
z 6 -0
ozo 3 5
z 13 2
wnw 7 7
wrw 10 5
nnwll 0
-13 U
-4 0
1 5
1 0.3
-1 5
5 1
-1 10
Luxemb.
Parijs
Bordeaux
TS
zzw 9 -0
wzw 8 3
zzw 2 6
-4 0 1
-I 0!6
-4 0
Nice
Berlijn
Frankfort
München
ZUrich
onbew.
git. bew.
gh. bcw.
gh.bew
nnw 8 9
z 8 1
zw 10 3
zw 3 1
zw 3 1
windstil
3 0
-1 0
-2 0.1
-2 0.1
-1 0.1
-4 0
Wenen
Belgrado
Athene
Barcelona
Madrid
Mallorca
Lissabon
miut*
windstil 3
z 5
o 1 d&tU '4
■windstil 15
n 3 13
8 13
2 0
0 0
5 9
6 0
Vul horizontaal medeklinker. 2
imeertje. 3 deel van een fiets, 4 verfstof.
'5 verzoekschrift, 6 benedendeel
rug. 7. krijgsmacht. 8. afgelegen,
.deklinker.
i Bij juiste oplossing leest i
'de naam van een gemeente
land.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. vermaning. 2 olie-Da
kar. 3. lis-iemand. 4 dat-em-ód-o.e„ 5.
is-Orleans, 6. aster-dras. 7. naar-Siena,
8. paar-aneta. 9. til-ara-ter. Vertikaal:
1. voldaan-pt, 2. Elias-saai. 3. ris-totaal.
4. meier- er-ra, 5 adem-Lr-sar. 6. na
moe-Dina, 7. ik-Ada-reet, 8. na-non-ante.
gr-dessa-zr.
Gelder
winning van olie en aardgas in
groot deel van het noorden der provincie
een oppervlakte van 30,000 ha,
aangevraagde concessie heet Obdam.
Tevens heeft Mobil OU zich verzet tegen
de concessie-aanvraag Alkmaar va
Nederlandse Aardolie MU.
Mobil Oil voert aan, dat wanneer de
N.A.M. de concessie Alkmaar krijgt, deze
betrekking zal hebben op een terrein,
ar Mobil Oil, B.P. en Gulf exploreren
boren of dit wülen doen, zodat beide
terreinen nagenoeg zullen samenvallen.
Hierdoor zouden hun werkzaamheden
onmogelijk worden en zij zouden niet de
vruchten kunnen plukken van hun
beid.
de journalist vechten de honden om
lijken die door de stad verspreid lig
gen. Het gevaar voor een epidemie is
zeker niet denkbeeldig. De linkse
rebellen beschieten de rechter oever
onophoudelijk. Hun vuur is echter
slecht gericht.
Intussen is rebellenleider Soumialot in
de hoofdstad van Soedan, Khartoem, aan
gekomen waar hij een wonderlijke pers
conferentie heeft gegeven. In een rokerige
zaal vertelde hij dat de para's en de huur»
lingen alle blanken in Stanleystad had
den vermoord. Volgens Soumialot waren
de blanke gijzelaars veilig en goed ge
huisvest. Slechts enkelen werden in gijze
ling gehouden om druk uit te oefenen op
de imperialistische machten achter
Tsjombe. Plotseling kwam de landing en
dat betekende het einde voor de blanken.
Zij werden, mèt tienduizenden Kongo
lezen, omgebracht.
Soumialot, die zichzelf als het hoofd
van de opstand beschouwt, gaf vooral
Amerika, maar ook Engeland, België,
Italië en Israël de schuld van het geheel.
De rebellen zouden ook bij duizenden
gesneuveld zijn, maar op hun beurt zou
den de rebellen bijna alle para's om hel
leven hebben gebracht. Een eerder ge-
dane mededeling dat zesentwintig vlieg
tuigen waren neergeschoten moest hij
later intrekken. Dit zou een vertalings-
fout zijn
Commissie concludeert:
(Van c
i. redactie)
DEN HAAG „Het merendeel der
detailhandel is ongeïnteresseerd voor de
verkoop van eieren. Vele handelaren slen
deze verkoop als een noodzakelijk kwaad,
waarbij de betrekkelijk geringe winst
marge vermoedelijk ook wel een rol
Dit staat te lezen in een rapport van
de „Commissie Eikwaliteit", die is inge
steld door het Landbouwschap, het Pro-
duktschap voor Pluimvee en Eieren en
het Bedrijfschap voor de Groothandel in
Eieren om een onderzoek in te stellen
naar de kwaliteit van het consumptie-ei
de mogelijkheden tot verbetering daar-
i, teneinde de binnenlandse afzet te
bevorderen.
Erkend wordt, dat er aan de kwaliteit
m het Nederlandse ei nog wel eens wat
mankeert, maar „de vele distributiescha
kels scheppen heel veel mogelijkheden
goede eieren te verknoeien".
Nieuwe aanpak
r is volgens de commissie een geheel
iwe aanpak op grote schaal dringend
nodig. Gepleit wordt voor het in de ven
koop brengen van eieren, waarvan de
kwaliteit wordt gegarandeerd, bijvoor-
oeeld door merkprodukten. In overweging
wordt gegeven op de verpakking een
datum te vermelden, bij het verstrijken
van de eeieren moeten worden terug
genomen om „los" te worden verkocht of
in de ei-produktenindustrie te leveren.
Ook de pluimveehouders kunnen aan
het op de markt brengen van kwaliteits-
n veel doen. doch de commissie
wacht dat daarvan weinig terecht komt
zolang zü voor goed bewaarde eieren niet
meer geld ontvangen dan voor slecht be-
Areaalheffing op
pootaardappelen
drastisch omhoog
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Het bestuur van het
Landbouwschap heeft gisteren met alge
mene stemmen besloten de areaalregeling
voor pootaardappelen drastisch te verho
gen en wel van f80 tot f150 per hectare.
Ook de exporteurs-omzethefflng werd
verhoogd, nl. van 40 tot 75 cent per 100
Het Landbouwschap werd tot deze
overname van pootaardappelen uit de
forse verhogingen gedwongen, omdat de
oogst-1963 (ongeveer 68.000 ton)
f 9.800.000 heeft gekost en verwacht wordt
dat ook het overname-kwantum uit de
oogst-1964 aanzienlijk zal zijn. De oogst
van dit jaar is namelijk weer zeer groot
geweest en het gemiddele prijsniveau
opnieuw aan de lage kant
Er is voor overname nog een bedrag
van ca. f8.900.000 beschikbaar,
f 5.500.000 bij het Landbouwschap
f3.400 000 bij het Bedrijfschap voor d*
groothandel in aardappelen.
PERSONALIA
Per 16 december is benoemd tot bur
gemeester van Wervershoof J. A. M.
Reijnen uit Loon op Zand. (K.V.P.)
Soumialot kondigde aan dat hij naar
Amerika zou gaan om het Amerikaanse
volk te vertellen van de bedreven gru
welen. HU was er zeker van dat het volk
deze imperialistische regering zou
jagen, want president Johnson had vol
gens Soumialot toegegeven dat hU afwist
de moordpartU- Soumialot wilde ook
het debat van de Verenigde Naties gaan
bijwonen als vertegenwoordiger va:
wettige regering van Kongo.
Ongeveer driehonderd blanke gijzelaars
die in Boenia hebben gewoond, zijn
alle waarschijnlijkheid weggevoerd
plaats die dichtbij de Soedanese grens
ligt. Uit Soedan kwam het bericht dat
de rebellen dit land mogen gebruiken
militaire oefeningen te houden en
basis voor invallen in Kongo, mochten de
regeringstroepen er in slagen de opstand
te dempen. Een officiële regeringswoord,
voerder van Soedan ontkende dit echter
ten stelligste.
Premier Tsjombe is uit Parijs
Kongo teruggekeerd. Hij verklaarde dat
de besprekingen in Parijs zeer opbouwend
waren geweest en dat hij begrip had ge
vonden voor zijn en Kongo's positie Hij
was verder erg vaag. Hij hoopte op morele
steun, maar repte niet over een toezegging
dienaangaande
Piloot Starfighter
begraven
OSLO Majoor Willem Heytmeyer
'an de Nederlandse Kon. luchtmacht, is
gisteren met militaire eer begraven op een
kerkhof nabU de luchtmachtbasis Vaernes
in de omgeving van Trondheim (Noor
wegen)
39-jarige majoor-vlieger raakte be
wusteloos achter de stuurknuppel van zijn
Starfighter tijdens een oefenvlucht. Zijn
stuurloos geworden toestel is daarna na
bij de Noorse stad Kristiansund neerge
stort.
Gele paradijsvogel van
Blijdorp (geschenk van
Koningin) overleden
ROTTERDAM Blijdorp heeft een
kostbaar dier verloren. De gele paradijs
vogel, die de Koningin in het begin van
1952 aan de diergaarde ten geschenke
gaf. is gestorven. Naar schatting is hij
achttien jaar geworden en hij heeft dus
een voor een paradijsvogel hoge leeftijd
bereikt, want de maximale leeftijd van
dit soort ligt. naar deskundigen aan
nemen. op twintig jaar.
Het djer kwam in vol prachtkleed in
Blijdrop aan en moet op dat ogenblik
vijf jaar zijn geweest.
Piet Hack volgt
Leo Pagano op
HILVERSUM. De KRO heeft tot
opvolger van zijn verslaggever Leo
Pagano benoemd Piet Hack uit Maas
tricht. thans sportjournalist bij De Stem.
Hij zal op 1 januari 1965 in dienst tre-
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT De heer C. Burger
heeft gisteren in de bestuursvergade
ring van het Produktschap voor vee
en vlees de vleesprijzen verdedigd, die
thans door het slagersbedrijf berekend
worden. Een uitgebreide discussie was
uitgelokt door de brief, die het Con
sumenten Contact Orgaan aan de mi
nister van economische zaken gestuurd
had.
De voorzitter, mr. F. G. van Dijk,
betoogde dat het produktschap niet d"
taak heeft de prijzen te controleren-
Een aantal bestuursleden (werkne
mers) vond echter wel, dat deze zaak
in het oog gehouden moet worden en
dat een prijzenprobleem altijd een af-
zetprobleem inhoudt.
De brief van het CCO werd ten slotte
voor kennisgeving aangenomen.
De heer Burger noemde de kwestie
ongelooflijk moeilUk. HU vond, dat het
CCO het wel met een bU zonder groot
gemak gewaagd had het slagersbedrijf
te beschuldigen van te hoge prijzen. Met
statistieken kun Je alles bewijzen, aldus
de heer Burger, daarmee de berekenin
gen van het CCO afwijzend.
HU memoreerde, dat er jarenlang geen
ernstige klachten zijn geweest over te
hoge vleesprUzen. Dit was een gevolg
van de stabiele prijspolitiek. Zowel voot
Beatle Ringo hoeft
niet langer bang
te zijn
LONDEN De amandelen van Rlngo
Starr, de drummer van de Beatles, zün
(eindelijk) gepeld. De 24-jarige Ringo
had al heel lang last van zijn keel en
hij stelde de operatie telkens weer uit
Toen het ensemble in Nederland was,
ontbrak Ringo Starr op het appèl omdat
hij een keelontsteking had.
De Britse artsen zullen wel blij zijn.
dat de Beatle-drummer nu eindelijk tot
de operatie is overgegeaan. Onlangs
werden namelijk in Engeland nog heel
serieuze publikaties gedaan, waarin werd
gezegd, dat Ringo in dit opzicht een
„lichtend voorbeeld" voor vele kinderen
zou kunnen zUn, omdat ook zij bang zijn
om hun amandelen te laten verwijderen.
„Als Ringo het doet, zullen die kinderen
ook niet meer aarzelenzeiden vele
producenten en consumenten als be- en
verwerkers van vlees is dit de meest
gunstige situatie. Na invoering van de
EEG-verordeningen zijn de poppen echter
aan het dansen gegaan. Er zUn grote
fluctuaties in de prijzen gekomen, ten
gevolge van grote voorraden in het ene
land en schaarste in het andere land.
De heer Burger hield vol, dat de prij
zen ook nu niet te hoog zijn. HU noemde
de talloze reclameaanbiedingen, waarin
vlees soms beneden de inkoopsprijs wordt
aangeboden. Er zün inderdaad ook be
drijven, die hogere prijzen vragen, maar
hiermee is dan ook de kwaliteit, de ser
vice enz. in overeenstemming.
„Wanneer de consument geen hogere
prijs wil betalen, behoeft hij slechts 30-40
meter verder te lopen naar een volgend
slagersbedrijf".
Man dronk koffie met parathion
's-HERTOGENBOSCH Het ge
rechtshof heeft gisteren arrest gewe
zen in de zaak van de Tilburgse gif-
moord en de 51-jarige vrouw O. van
H. uit Tilburg veroordeeld tot zes
jaar gevangenisstraf met aftrek en
terbeschikkingstelling van de re
gering
Op 18 november had de advocaat-
generaal bij het hof bevestiging geëist
van het vonnis van de rechtbank in
Breda, dat de vrouw eveneens tot 6 jaaT
gevangenisstraf met aftrek en terbeschik
kingstelling had veroordeeld wegens
moord op haar man, de 55-jarige ploeg
baas van de Ned. Spoorwegen Haneveer.
met een landbouwvergif (parathion).
Geen fantasie
De vrouw heeft eerst de gifmoord ont
kend. Later heeft ze bij de politie in
Tilburg een volledige bekentenis afge
legd, die ze echter bij de rechtbank in
Breda weer heeft ingetrokken. De advo
caat-generaal was van mening, dat de
bekentenis zo uitvoerig en gedetailleerd
was. dat ze niet gefantaseerd kon zijn.
De man had zich regelmatig ten op
zichte van rijn vrouw ernstig misdragen
en een geestelijke had haar daarom aan
geraden zich van tafel en bed te laten1
scheiden, doch deze suggestie heeft zij
Sporen
In een putje bij het huis zijn scher
ven van Hesjes gevonden die parathion
hadden bevat Zowel aan de koffiepot
als aan kopjes zijn sporen van dit ver
gif gevonden. De advocaat-generaal
achtte zelfmoord uitgesloten De man
heeft gedurende een jaar regelmatig ver
giftigingsverschijnselen vertoond. Ver-
Tilburgse kleuter
- geheel genezen -
zaterdag thuis
TILBURG De Tilburgse kleuter
Anita van Delft, die drie weken geleden
onverhoeds in haar spel door drie agres
sieve herdershonden werd aangevallen,
waardoor het kindje niet minder dan 64
beten over haar lichaampje opliep, hoopt
zaterdag weer in de ouderlijke woning
terug te keren.
Hoewel nog niet alle wonden zijn ge
nezen hebben de behandelende doktoren
haar weer gezond verklaard en blijkt
zijn geen infectie te hebben opgelopen.
DEN HAAG Schillers „Maria
Stuart" als drama van de vereenza
ming zo heeft Ton Lutz de opvoe
ring van dit treurspel in vijf bedrij
ven bij de Nederlandsche Comedie
geregisseerd. Het is opnieuw een be
wijs geworden, dat ook het roman
tische toneel, mits het 'een weldoor
dachte regie treft, die niet verloopt
in opsieringen van details, ook in on
ze tijd het publiek verrassend weet
te boeien. Van Lutz' regie kan gezegd
worden dat zij sober en verheven
Nu was het verhevene wel een ideaal
van Schiller en zijn tijdgenoten: maar het
sobere, daaraan was men nog niet toe.
Toch heeft Lutz bewezen dat ook dit werk
van Schiller sober en ingetogen gebracht
kan worden zonder iets in te boeten van
de emotionele bewogenheid die de schrij.
ver heeft nagestreefd. Ja, dat juist het
stuk aan doorzichtigheid wint als
recht toe recht aan tot de kern gaat, tot
15
„x*et was toch wel een leuk jooh", zegt Mar
tha, „een beetje over het paard getild. Hans
lijkt me meer iets voor een heel leven". Ze
plaagt me met hem, met een ondertoon van
arme hartelijkheid. „Ik kan natuurlijk niet
er hem als man oordelen, maar hef lijkt me
'n dokter! Als ik een kaart krijg, kom ik op
de receptie".
„Kom alsjeblieft de hele dag", zeg ik. En dan
lt me opeens in: Martha zou kunnen getuigen
or mij, in plaats van Hans' neef. Dan zal er
toch iemand zijn van mijn kant.
Ze accepteert spontaan
„Als jullie tenminste niet in groot tenue gaan.
want met november verwacht ik weer een ba
by". Ze zegt het stralend.
Ik vraag me af of ik na anderhalf jaar al
weer zo blij zou zijn. Martha is het wel.
„Ik hoop dat het een meisje is, 'k heb zelf
altijd zo verschrikkelijk graag een Zusje willen
hebben, zie je".
„Ik ook", zeg ik peinzend. Ze loopt met de
fiets aan de hand met me mee tot huis, en ze
belooft me deze week nog een keer langs te ko
men om alvast kennis te maken met de Ter
Weles. Martha herinnert zich Hans nog wel
vaag van vroeger, maar ze heeft hem al die
jaren niet gezien.
..Zou hij het goedvinden?" vraagt ze. „Ik kan er
toch geen ongelukken by maken? Hoogstens een
vlek hè?" roept ze nog als ze al op de fiets zit.
Die ongelukken, dat zal wel meevallen. Ik
vraag me wel af hoe ze er zal uitzien op het
feest. Martha is zo ongelooflijk slordig. Er
mankeert altijd van alles aan haar kleren. Een
knoop eraf, een naadje los, een zoom die er uit
hangt. Deze consequente nonchalance hoort zo
helemaal bij Martha dat je je er nauwelijks aan
ergert.
Maar op onze trouwdag ziet ze er werkelijk
allercharmantst uit. Ze draagt een nieuw koren-
blauw positiepakje, witte nylon handschoenen en
een grote witte hoed op haar rose krullen. Ik
weet niet hoe onze bruiloft geworden zou zijn
zonder haar vrolijkheid. Ze is zo aanstekelijk
enthousiast over alles.
Het is een nogal koele zomerdag, deze achten-
door Heieen van Batenburg
twintigste juni. De zon schijnt en het is droog;
maar er staat een frisse wind. Heimelijk ben
ik blij dat het geen stralend warm weer is. Ik
zou het zo gauw benauwd gekregen hebben in
mijn mantelpakje. Het is van een heel fijne bei
ge tweedstof. Moeder is er totaal mee verzoend.
„Je bent werkelijk snoezig, Wies", zegt ze tel
kens. Hans was ook verrast; hij bleef zelfs een
moment in de deuropening staan met het
bruidsboeket in zijn hand.
Het halve dorp is uitgelopen om zijn dokter te
zien trouwen. De kerk is helemaal vol. Ik pro
beer steeds aan Bert te denken, maar het lukt
niet. Misschien voel ik me alleen maar ongeluk
kig omdat ik er zo buiten sta. Ik ben niet de
gene die ze menen dat ik ben. Vader, moeder
en al de dorpelingen, ze houden zoveel van
Hans, hun dokter, ze zijn blij voor hem. Ze kun
nen in de verste verte niet vermoeden dat er
een vrouw naast hem staat die niets voor hem
betekent.
Wees in geen ding bezorgd, maar laat al uw
begeerten met bidden en smeken met dankzeg
ging bekend worden bij God. Dat is de trouw-
tekst. Een die al honderden bruidsparen vóór
ons meegekregen hebben. Terwijl ik probeer te
luisteren, mijn hoofd opgeheven naar de hoge
preekstoel, zie ik mezelf in het witte glanzen
de bruidskleed en naast mij Bert met zijn war
rige blonde krullen. Ik kniel naast hem neer op
het rood fluwelen bankje dat een beetje kaal
is en afgesleten, en ik wacht op Gods zegen.
Deze dag een bekroning op een moeizaam volge
houden strijd.
Hoe kan ik luisteren alsof deze woorden voor
mij bestemd zijn. Ik zit hier toch alleen maar
omdat Hij mijn echte bruidegom heeft afgeno
men.En toch, later, als het aloude formulier ge
lezen wordt, haken de woorden zo diep in alsof
ze speciaal voor mij daar zo neergeschreven
zijn: „Want Hij die Adam zijn huisvrouw ge
schapen. zelf toegebracht en hem tot een huis
vrouw gegeven heeft, betuigt daarmede dat Hij
nog heden ten dage aan een iegelijk zijn huis
vrouw als met zijn hand toebrengt'' Zo ziet
Hans het, denk ik. Geloof je niet dat Hij ons bij
elkander gebracht heeft, zei hij toen. Zou Hij
dan Hans werkelijk aan mij hebben toever
trouwd, terwijl ik
Ik dwing me verder te luisteren naar de een
tonige stem van onze oude predikant: „Zo mo
gen zij evenwel in hun harten verzekerd zijn van
de gewisse hulp Gods in hun kruis, en leven in
het vertrouwen dat Hij hun zijn bijstand altijd
wil bewijzen ook wanneer men zulks allerminst
verwacht". O, God, laat het waar zijn, gééf dat
ik hem gelukkig kan maken. Maar ik kan God
niet bereiken, zelfs hier niet en nu, misschien
Over onze hoofden klinkt de zegenbede van de
gemeente: „De algoede God zij hun genadig en
zegene hen met overvloed Heb ik me ooit
zo alleen gevoeld?
We worden van alle kanten gefeliciteerd. Tien
tallen bekenden en onbekenden drukken ons in de
consistoriekamer de hand. Pas dan ontdek ik
dat er een heel stel collega's van kantoor geko
men zijn. Juffrouw Tersjant is er, en Gerry
met de kleine Heieen. Ze kijkt een beetje kri
tisch naar mijn mantelpakje: natuurlijk herin
nert ze zich mijn kostbaar bruidstoilet. Het is
mee verhuisd en ligt nu ergens op de grote zol
der. Ik weet niet goed wat ik ermee doen moet.
„Ben je niet een beetje moe, Wies?" vraagt
Hans als we eindelijk in de auto zitten.
„Een beetje wel. Wat heb je enorm veel
vrienden, Hans".
„Ik ben er zelf verbaasd over", glimlacht hij.
„En toch zal ik blij zijn als we vanavond naar
huis kunnen gaan, Wies. Het is niets voor mij
om zo de hele dag het middelpunt te zijn".
(wordt vervolgd)
de leidende gedachte, waaraan de schrij
ver zelf strak heeft vastgehouden.
Ton Lutz heeft deze gevonden in de
eenzaamheid die onvermijdelijk komt na
het misverstand in de relatie tussen men
sen. Stuk voor stuk worden de personages
tot deze eenzaamheid veroordeeld. De
trotse Maria Stuart, de tot liefde niet in
staat zynde Elisabeth, de opportunistische
Leicester, de idealistische Mortimer
zovelen meer: zij komen allen daar, w
het gezochte of ongezochte misverstand
hen leidt: alleen gaan zy hun laatste gang,
sommigen reeds in het volle leven.
In het slotbeeld beeldt de regisseur deze
gedachte aangrijpend uit in de eenzame
figuur van Elisabeth, die alleen en
laten op het duister wordende toneel
achterblijft, alleen in een open ruimte.
Juist dit aspect van de kleine eenzai
mens in een groot heelal heeft Ton Lutz
laten accentueren door de wijde decors
die Nicolaas Wijnberg voor hem ontwor
pen had. Immense ruimten, slechts sober
gestoffeerd; slechts even aangeraakt door
het uiterlijk der historische situatie, maar
verder er geheel op berekend om boven
dit historische uit een altijd menselijke
situatie weer te geven.
Sober echter ook waren de acteurs in
hun reacties. Geenszins statisch, geen
tijdloze ideeën, inderdaad wel levende
mensen, met menselijke emoties, maai
toch sober in deze zin, dat zy onderwor
pen waren aan de leidende gedachte var
het stuk, waarvan zy geen moment df
aandacht afleidden.
Van de grote bezetting zij het toege
staan slechts de hoofdfiguren te noe
de trotse Maria Stuart door Ellen Vogel
geenszins lievig gespeeld, geen sentimen
teel suikergoed, maar tot het allerlaatste
beheerst als een koningin. De opportu
nistische Leicester in al zUn diplomatieke
glibberigheid uitnemend gebracht door
Han Bentz van den Berg. De idealistische
Mortimer kreeg een spitse vertolking
Julien Schoenaerts. De real-politische
Burleigh kreeg iets volkomen eigens
van Max Croiset. De sympatieke Shrews,
bury werd vaderlijk gebracht door Alex
van Royen en ook de ridderlijke Paulet
kwam goed uit door Rob Geraerds. Maar
boven hen allen uit troonde toch in volle
eenzaamheid de Elisabeth zoals Ank van
der Moer dit enerzyds infantiele
anderzijds geraffineerd-geslepen v
gestalte gaf. Zo moet de maagd-koningin
blijkens haar portretten geweest zijn. Een
wezen gevuld met hyper-intelligent hooi.
In uiterlijk, in gebaren. In stem, in ritme,
in expressie. kortom in alle aspecten
wist deze actrice deze eenzaamste vai
koninginnen voor enkele uren tot leven
te brengen. Een creatie zoals zich
heel zelden voordoet
De Nederlandse Comedie, die vai
stuk gisteravond in de Kon. Schouwburg
de Haagse première gaf, heeft hiermee
iets baanbrekends verricht: zij heeft be
wezen dat een moderne benadering van
de romantiek recht weet te doen aan de
diepste intenties van de ongetwijfeld
grote toneelschrijver die Schiller
zonder bombast en poehah, maar recht op
de man af. Dan blijkt het ineens spring
levend toneel te zijn. Ev. Grollc.
scheidene malen is hij in een ziekenhuis
opgenomen, waar zijn toestand telkens
weer verbeterde. Bij de bepaling van de
strafmaat is rekening gehouden met de
persoonlijkheid van het slachtoffer en
van de vrouw, die verminderd toereken-
(Vervolg van pagina 1)
Overigens is nog steeds een grote vraag
lanneer TV-Noordzee uit de ether zal
erdwijnen. Eind volgende week komt
de anti-REM-wet in het staatsblad en
maximaal drie weken later wordt de
van kracht. Minister Scholten kan
een officier van justitie opdracht
geven proces-verhaal te laten opmaken
en de zendapparauur op het eiland te
laten verzegelen.
Maar zo eenvoudig zal de zaak echter
wel niet komen te liggen. Immers, de
REM-eigenaars blijft nog altijd de mo
gelijkheid van een proces tegen de staat
der Nederlanden. Wie de eigenaren pre-
~"~l zijn. is nooit officieel bekendge
maakt. maar volgens geruchten moet
orden gezocht in de richting van de
grote Amerikaanse onderneming Brown
and Root die talrijke dochteronderne
mingen heeft. Één ervan is Brown, Root-
Heerema, die zich bezighoudt met het
construeren en plaatsen van booreilan-
de buiten de kust Deze firma is ge
vestigd in Panama. De Europese fir
mant van deze onderneming is ir. Hee-
rema, die samen met Ver olm e het REM-
project financiert
proces
Verwacht wordt, dat vooral deze bui
tenlandse eigenaars niet passief zullen
toezien hoe TV-Noordzee uit de ether
wordt verdreven. Zij zullen een proces
tegen de staat kunnen beginnen, even
als trouwens de heer Verolme. En dit
proces zou dan wel eens jaren kunnen
duren omdat waar het hier een bui-»
tenlandse onderneming betreft uitein
delijk ook het Internationale hof van
justitie in Den Haag er zich mee zal
gaan bemoeien. De vraag is dan of de
REM in deze periode zal kunnen blijven
zenden. Op deze vraag zal de REM ant
woord kunnen krijgen door een kort
geding tegen de staat aan te spannen.
Hiermee zal zy dan een uitspraak van
de rechter kunnen krijgen hangende het
Acht de rechter verzegeling van de
apparatuur door de officier van justitie
onjuiste maatregel dan kan hij ge
lasten deze te verbreken en zou de REM
de uitzendingen kunnen voortzetten tot
dat de uitslag van het proces bekend zal
zijn. Wie dit proces zal voeren is nog
niet bekend, maar aangenomen wordt
dat dit de Britse verzekeringsmaat
schappij Lloyd's zal zijn. die de REM
negen miljoen verzekerde tegen
stopzetting van de uitzendingen.
Het directorium van de REM heeft tot
toe geen enkel commentaar gegeven
op het regeringsbesluit. Gisteravond is
de REM-top in spoedvergadering bijeen
geweest maar na afloop werd geen ver
klaring afgegeven. Ook op de effecten
beurs waren zo goed als geen reacties
te bespeuren. Er kwamen slechts op be
perkte schaal verkopen los, waardoor de
koers een gulden omlaag ging en op f 17
kwam. De nominale waarde was zoals
bekend f20. Ook de verkoop van REM-
antennes ging gisteren nog gewoon door.
(Vervolg van pagina 1)
De C.H.-woordvoerder, de heer Melle-
ma, stond nogal sceptisch tegenover het
amendement-Joekes. HU erkende, dat dit
voorstel meer genuanceerd is dan het
weggeldsysteem, maar bet voorkomt
heiaas niet een verdere verslechtering
van de concurrentiepositie van het Neder
landse internationale beroepsvervoer en
dit punt lag de heer Mellema zwaar op
de maag. llij wekte de indruk, dat ïyn
fractie haar standpunt wilde laten afhan
gen van het antwoord op de vraag welke
maatregelen de regering wil nemen ten
behoeve van het beroepsvervoer. De heer
Mellema vond, dat een heffing eigenlUk
gelegd moet worden waar ze sociaal en
economisch het meest verantwoord is.
nl. in de sector van de luxe-goederen. Hy
had dan ook liever een verhoging van de
alcoholaccyns gezien.
De K.VJ?.-er Lucas kon niet begrijpen,
dat financiering van de wegenbouw door
middel van lemngen niet alleen nü, maar
zeils op langere termijn naar het oordeel
van de regering onmogelijk is. Over zijn
met geringe bezwaren tegen de instelling
van een apart fonds voor de wegenbouw
wilde de heer Lucas wel (aarzelend!
neenstappen.
De socialist Peschar constateerde, dat
er eigenlijk geen goede argumenten zijn
te vinden voor de instelling van een apart
wegenfonds. Een goed meerjarenplan,
waarvan de uitvoering geheel uit de alge
mene middelen zou moeten worden ge
financierd, leek hem beter.
De woordvoerders van de kleinere par
tyen stelden zich kritisch tegenover het
wetsontwerp op.
P.v.d.A.-amendement
Mej. ociiixtmus van oe P.v.d.A.-iractie
kwam nog met een amendement om ook
andere wegen dan rijkswegen onder de
werking van het fonds te brengen. De
socialism dacht hierbij met name aan de
wegen binnen de bebouwde kom. „Vooral
in oe grotere steden zijn de verkeerspro-
oiemen minstens zo urgent en bovendien
minstens zo kostbaar als op de buiten-
De regering zou vanmiddag antwoor-
Bij een ongeluk op de rijksweg Den
HaagUtrecht bij Nootdorp ls gisteren
de 23-jarige koopman T. van het Hoog
uit Groot Ammers zo ernstig gewond dat
hU kort na aankomst in een ziekenhuis
te Voorburg overleden. De auto waarin da
man mee reed werd bij het passeren van
een vrachtwagen met oplegger de midden*
berm ingedrukt en sloeg daar om. De be
stuurder van de auto kwam met de
schrik vrij.
