Paus heeft autoritaire
houding aangenomen
Paus kwam vanmiddag
in Bombay aan
Een woord voor vandaag
BASTION
VNKO wil via kort geding
bij georganiseerd overleg
14,95
2
WOENSDAG 2 DECEMBER 1964
ANDERZIJDS
CHU EN SOCIAAL LINKS
De rede, die A.R.P.-voorzitter
dr. W. P. Berghuis een maand
geleden voor het convent van zijn
partij in Utrecht heeft gehouden,
heeft ook buiten de anti-revolu
tionaire kring sterk de aandacht
getrokken. Ze inspireerde het ch.
Tweede-Kamerlid H. Kikkert tot
een belangwekkende beschouwing
in het laatste nummer van „De
christelijk-historische Nederlan
der". Onder de titel Politieke
verkenningen" schrijft hij het
volgende:
Berghuis, voorzitter van de A.R.
Partij, te beluisteren of te lezen.
Feitelijk doceert hij meer dan een
emotioneel geladen politiek betoog
te houden.
De rede is goed overdacht en
verdeeld in bepaalde kleurvakken
met een strakke compositie. Het ge
heel is gericht op een politieke con
ceptie zoals die een goed a.r. par
tijman moet aanspreken. Forse lij
nen worden getrokken wier spits
gericht is op de hoofdzaken van het
politieke gebeuren van nu en in de
toekomst zoals hij deze ziet en
wenst Bij dit lijnen trekken vergeet
hij niet de pogingen om zijn partij
een eigen gezicht te geven. Het is
niet de c.h. benadering van het poli
tieke gebeuren, het stap voor stap
bepalen van de houding in het hier
en nu met een evangelische bena
dering en visie.
Neen, het is welbewust het pogen
een christelijk maatschappijbeeld te
creëren. Vandaar ook zijn wens naar
een christelijk-democratische samen
werking van k.v.p., a.r. en c.h.u.
Vandaar zijn wens in de toekomst in
staat te zijn door deze drie partijen
een kabinet te laten vormen. Een
dergelijk kabinet zou pas in staat
zijn aan zijn a.r.-conceptie vorm en
gestalte te geven. De huidige ont
wikkeling geeft slechts mentale ver
vlakking te zien en vandaar zijn
uitroep dat er over 30 jaar wellicht
een boek geschreven wordt over de
flex-ibelen.
HET IS ECHTER niet alleen het
macro politiek benaderen van
het geheel, er is ook het zich weten
staan in het hier en nu en dat is
minder ver af en minder verheven.
Dat is de practische plaatsbepaling
t.a.v. de huidige vraagstukken. Het
omroepbestel, de maatschappij-struc
tuur en de samenwerking met ande
ren om enkele belangrijke punten te
Daarop zou dr. Berghuis bij ver
schil van mening kabinetten willen
laten vallen. Belangrijk was ook zijn
uitspraak: de a.r.p. staat in sociaal
opzicht links en niet conservatief.
De pers heeft veel aandacht aan
deze rede geschonken. De Leeuwar
der Courant vergeleek de c.h.u. en
de a.r.p. bij een beschouwing over
deze uitspraken en meende ons in
liberale hoek te moeten plaatsen. De
Volkskrant was een beetje ondeu
gender in zijn beschouwing onder
de titel: „Ten Geleide" en haalde
enkele historische feiten voor het
voetlicht.
L doen en eens hier en daar een
vraagteken plaatsen zonder op alle
achtergronden in te gaan. Een coali
tie-kabinet is niets nieuws in onze
geschiedenis De jaren voor de
Tweede Wereldoorlog hebben er
nogal enkele te zien gegeven.
Flex heeft er in zijn boek „Parade
der mannenbroeders" het één en
ander van laten zien. Het bewijs dat
christelijke partijen ook altijd een
goede evangelische politiek voeren
is daar zeker niet aan te ontlenen.
Iets minder zelfoverschatting zou
daaruit zeker te leren zijn. Uit de
botsing der meningen komt de
waarheid naar boven. Zou dat ook
niet het geval zijn in het samen
moeten besturen en werken met an
deren op politiek terrein? Is juist
deze zelfkennis voor de C.H.U. niet
de aanleiding geweest tot haar gou
vernementele instelling en de wens
naar een bredere basis dan een coa
litie-kabinet.
Wie was het in de maanden voor
afgaande aan de verkiezingen in
1959 die uitsprak: geen brede basis
meer, geen socialisten in het komen
de kabinet? De C.H.U. heeft dat niet
gedaan. Een nationaal kabinet trekt
ons meer en werd dan ook nogal
eens uitgesproken. Denk aan mr.
Pollema in de Eerste Kamer.
De C.H.U. bepaalt haar houding
stap voor stap en is nuchter genoeg
om te weten dat zij een bepaalde
conceptie niet kan opleggen. Zij
weet ook dat in de kleine, practi
sche vraagstukken een stuk practi
sche beleving van haar visie in de
politiek tot uitdrukking kan worden
gebracht. De vraag is voor haar
evangelisch gezien wat de meest
juiste benadering is. De grote poli
tieke vraagstukken of het kleine
beoefenen van dit kleine en prac-
tisch benaderen daarvan zit het
werken aan de komst van Zijn Rijk.
len de kabinetten op wat dr. Berg
huis de kleine dingen noemt Mede
werken en zich inzetten waar er
voor de C.H.U. wat te doen valt
vanuit haar achtergronden, dat is
onze instelling geweest. Vandaar het
in 1958 intreden in het kabinet.
Eerder was niet mogelijk omdat
voordien zowel P.v.d.A. als K.V.P.
van mening waren dat zij het alleen
wel konden doen.
De keuze van de samenwerkende
partners in een kabinet en met na
me in het lar.tste kabinet is een
samenspel van veel factoren ge
weest. Daarbij kan men de houding
van de P.v.d.A. niet uit het oog
verliezen bij de kabinetscrisis in
1958. De beroemd geworden uit
spraak van dr. Tilanus: „Moet dat
nu zo", sprak boekdelen.
De uitspraak vooraf van enkele
partijen met wie zij wel en niet
wilden samenwerken, was ook een
reëel gegeven, waarmee rekening
moest worden gehouden. De C.H.U.
had zich niet vastgelegd, maar van
to voren onthouden van elke keuze.
nederlaag kwam ook tot uitdrukking
dat de oppositie geen kans had ge
zien, ook niet op sociaal terrein, een
betere conceptie te kunnen aanbie-
bitter
weinig. Soms staat zij links en soms
staat zij rechts. Dat staan hangt af
van wat zij als centrumbeweging in
ons volk als haar taak beschouwt,
geleid door haar diepere beginsel.
Een reformatorische partij? Wie
zou dat niet wensen? Maar een poli
tieke partij is meer dan een aantal
georganiseerde mensen christenen
en/of niet christenen. Zij geeft haar
bijdrage aan de politieke vorming
van ons volk. Het beeld dat zij
vertoont vindt men in de geestes
stromingen van ons volk weerspie
geld. Daar een mengeling van te
maken en deze dan ook nog te her
kennen, is niet eenvoudig.
Ons rijst het beeld voor ogen van
het Zuidhollands koffiehuis in 1908,
toen daar de C.H.U. werd gesticht.
Daar kwam een beeld te voorschijn
dat ons volk als geestesstroming
herkende. Zou een doorbraak in de
politiek als in 1908 mogelijk zijn?
Onmogelijk is dat niet!
Dan zal echter de image, het
beeld dat vertoond wordt in de
A.R.P. nog moeten wijzigen. Of dat
mogelijk is zonder dat zij voor de
A.R.P. geestesstroming onherken
baar wordt, is een vraag, die wij nu
niet beantwoorden.
Waarnemers: R.K. Kerk niet in de steek laten
UTRECHT De protestantse
waarnemers op het concilie te
Rome z^jn bezorgd over de anti
protestantse en anti-moderne ten-
denzen van het slot van de jongste
concilie-zitting. Zij zijn echter niet
van mening dat het geen zin zou
hebben een volgende zitting bij te
wonen. „Wij moeten zorgen", zo
zei prof. dr. L. J. van Holk gis
teren, „dat de meerderheid van
het concilie steun krijgt, zodat het
voor hen gemakkelijker wordt de
tyrannieke minderheid te bestrij
den."
Gisteren vertelden drie waarnemers
in het gebouw van de Oecumenische
Raad iets over him ervaringen tijdens de
laatste zitting in Rome. Het waren de
oud-katholieke hoogleraar, prof. dr. P. J.
Maan; de emeritus-hoogleraar van Lei
den. prof. dT. L. J. van Holk en de Neder
lands-Amerikaanse hoogleraar in de
kerk- en dogmen/geschiedenis aan de
universiteit -van Harvard in de Verenigde
Staten, prof dr. H. A. Oberman.
Prof. Van Holk wees er op, dat op deze
zitting de paus een zeer duidelijke autho-
ritaire houding is gaan aannemen. Hoe
wel het stuk over de godsdienstvrijheid
reeds op 24 oktober op de werktafel van
de paus lag. is een stemming erover toch
ter elfder ure uitgesteld, ondanks het feit
dat de rapporteur die dit rapport aan het
concilie voorlegde een applaus kreeg, zo
als nog niet gehoord was in de St. Pieter,
waardoor de bisschoppen te kennen
gaven wel te willen stemmen.
INGRIJPEN
Prof. Oberman wees op andere pun
ten, waar de paus ingreep. In de eerste
plaats toen op zijn uitdrukkelijke wens
aan de uitspraak over de collegialiteit
van de bisschoppen, diie met de paus de
kerk besturen, een verklarende uitleg
werd toegevoegd. Tot dat moment kon
het stuk in twee richtingen worden uit
gelegd. maar nu werd daarbij uitgespro
ken dat het zo gezien moet worden dat
de paus tegelijkertijd „pontifex maxi-
mus" is en dus alleen op eigen gezag
kan spreken en dat de paus in de tweede
plaats hoofd van de bisschoppen is en
met hen kan spreken.
Op eigen gezag, over de hoofden van
de bisschoppen heen Het hU ook twee
veranderingen aanbrengen in het stuk
over de oecumenische betrekkingen. De
eerste verandering is van bijzonder be
lang voor ons protestanten. Oorspronke
lijk werd uitgesproken dat de protestan
ten in de Heilige Schrift God vinden Die
tot hen spreekt. De paus heeft dat laten
veranderen In ..zoeken". Zij zoeken wel,
maar vinden niet, want zij behoren niet
tot de Rooms Katholieke Kerk. Daardoor
worden de protestanten eigenlijk weer
geheel buiten de deur van de Kerk
Christus gezet.
Marga Klompé sprak
in Bombay over
ontwikkelingshulp
BOMBAY Op een studiebijeenkomst
van het eucharistisch congres heeft
Marga Klompé. die zoals bekend minis
ter van maatschappelijk werk in ons
land is geweest, gisteren verklaard dat
de rijke landen en de christenen in deze
landen de ontwikkelingslanden moeten
helpen door meer voor hun grondstoffen
te betalen en geïntegreerde hulppro
gramma's aan te bieden zonder hieraan
politieke voorwaarden te verbinden.
Men moet voorts meer eerbied hebben
voor de cultuur en de traditie van de
ontvangende landen. De christenen moe
ten leren „luisteren naar wat andere
godsdiensten te zeggen hebben" om zo
hun eigen godsdiensten te zuiveren.
Mej. Klompé legde speciaal de nadruk
op de betekenis van de initiatieven van
de vredescorpsen van de Verenigde Sta
ten en andere landen. Deze leverden
volgens haar een doeltreffende bijdrage
aan de ontwikkeling van de behoeftige
landen en aan het ontstaan van
betere verstandhouding.
Reis van paus
op televisie
BUSSUM De Italiaanse televisie
CR AI) krijgt via speciale verbindingen
dagelijks reportagemateriaal binnen over
het bezoek dat paus Paulus aan het
Eucharistisch Cong es in Bombay brengt.
De RAI stelt dit materiaal ter beschik
king aan de Eurovisielanden.
De NTS zal uit de toegezonden opna
men drie programma's van maximaal een
half uur lengte samenstellen en deze
vertonen op de avonden van donderdag
3, vrijdag 4 en zaterdag 5 december a.s.
telkens na afloop van het avondprogram
ma op Ned. 1, dus ongeveer 10.45 uur.
Enkele hoogtepunten van de reis welke
paus Paulus maakt, zullen al eerder in d
normale journaaluitzendingen worde
verwerkt.
Postzegels voor
reis van de paus
ROME Het Vatikaan heeft bekend
gemaakt dat het postkantoor van Vati
kaanstad vandaag vier nieuwe postzegels
heeft uitgegeven ter gelegenheid va
reis van paus Paulus VI naar Bombay
De vier zegels zullen de volgendt
beeldingen hebben: De paus biddend, het
enorrpe altaar dat in Bombay is opge
richt voor het eucharistisch congres
poorten van Bombay, en de paus
uitgestrekte armen bovn een kaart
Azië.
De postzegels zuil- n worden uitgegeven
in bedragen van 15, 25. 60 en 200 lire.
HANNOVER Ongeveer 55 km ten
noorden van de Duitse Noordzeekust
volgens een woordvoerder van een Con
sortium van 10 Westduitse en buitenland
se ondernemingen brandbaar gas aange
boord. Het is evenwel nog niet bekend of
er voldoende vai het "as aanwezie is
boringen op grote schaal te beginne
Het booreiland van het consortium.
Louie genaamd, heeft in juni een grote
„gasbel" aangeboord, die evenwel hoofd
zakelijk onbruikbare stikstof bleek te
bevatten.
Grote belangstelling in Libanon
ROME/BEIROET/BOMBAY
Paus Paulus VI is vanmiddag
aangekomen in Bombay na de
langste reis, die een. paus ooit in
de geschiedenis heeft gemaakt.
Het is ook de eerste keer, dat een
paus een bezoek brengt aan een
der jonge staten.
Onder stromende regen was de paus
vanmorgen om 4 uur per auto vertrok
ken van het Vatikaan naar het vliegveld,
dat 29 kilometer buiten Rome aan zee
i. De 67-jaar oude heerser van
>-Katholieke Kerk was geheel
het wit gekleed. De pauselijke auto
werd geëscorteerd door zes andere auto's
pauselijke gendarmes
Collegialiteit
strandt op
de feiten
(Van onze kerkredactie)
De paus liet ook de zinsnede verande-
jn waar gesproken wondt over het pro
testantse avondmaal. Daar werd oor-
et belangrijke
niet de volle
realiteit. Dat hield in dat de protestanten
toch volgens de rooms-katholieken nog
wel een stuk realiteit bezaten. Zo wilden
de bisschoppen het uitspreken, maar de
paus liet het veranderen in de woorden
dat de westerse gescheiden broeders niet
i het avond-
BEDROEVEND
Volgens prof. Oberman is het meest
bedroevende van deze derde zitting van
het concilie niet, dat het stuk van de
godsdienstvrijheid een poosje werd uit
gesteld. Dat stuk komt wel weer aan de
orde en komt er wel door. Bedroevender
noemde hjj echter het feit dat de paus
over de hoofden van de bisschoppen heen
de stukken kon veranderen. Nu ziet men
die „collegialiteit", waarover zo lang ge
streden is en die door meer dan twee
derde meerderheid gewenst wordt, func
tioneren op een nietszeggende manier.
Nog op een vierde wijze greep de paus
i. namelijk door Maria de titel te geven
an Moeder der Kerk, terwijl uit de de
batten op het concilie naar voren was
gekomen dat de bisschoppen al wezen
zij dergelijke vroomheidstitels ndet af
ze toch naar de achtergrond wilden
schuiven en er de nadruk op wilden leg
gen dat Maria één van de gelovigen is.
Nu is weer opnieuw benadrukt tegen
de wil van de meerderheid in dat
Maria staat tussen Christus en de kerk.
REFORMATIE
nieuwingen in de Rooms Katholieke Kerk
hielp ons. zo zei hij, om de antipapisti
sche achterban en het negativisme bij
is te bestrijden.
De vernieuwingen bij Rome maakte
-t ons als protestanten ook gemakkelij-
ar om allerlei katholieke 'niet rooms-
kaïtiholieke) waarheden, die juist door de
slfcrijd tegen Rome bij ons op de achter
grond waren geraakt, weer een nieuwe
plaats te geven in ons denken. Dat wordt
i weer moeilijker.
HELPEN
In zijn blad ..In de Recht Straat"
heeft ds. H. J. Hegger dezer dagen de
vraag gesteld of het niet tijd is gewor
den „dat wij aan onze protestantse waar-
rs verzoeken om niet langer deel
men aan een concilie, dat ons zo-
krenkt in onze diepste religieuze
overtuiging Geven wij niet aan de
wereld een beeld van verwaterd, week
weerloos protestantisme, wanneer
waarnemers straks toch n
trekken naar de vierde zitting
concilie, dat een duidelijke manifestatie
is van de „partij" en van 't pausdom?"
leven. Prof. Van Holk clteerde
woord dat de secretaris van kardinaal
Bea, Willebrands, onlangs tegen hem zei:
„Dit is een grote
ons nu niet ln de steek." Dit is niet het
moment meende prof. Van Holk om de
waarnemers terug te trekken. Het is juist
hun taak om de meerderheid steun te
verlenen ln hun strijd tegen een tyran
nieke minderheid.
zeer kiwebsbaar is. Hij is gemakkelijk te
beïnvloeden en zeer gevoelig voor wat
zijn raadgevers zeggen. Niemand twijfelt
aan zijn zuiverheid, zo zei hij nog, maar
het is een feit dat zijn raadgevers veelal
tot de conservatieve groep behoren.
Daarom verwachtte hij ook niet dat deze
paus de man zou zijn
hervormen.
geleger
de Ro<
langs de route naar het vliegveld
politie opgesteld.. Het gevolg van de paus
was reeds eerder naar het vliegveld ver
trokken.
De aankomst van de paus op het vlieg
veld werd met trompetgeschal aangekon
digd. Zijn auto reed tot voor de vlieg
tuigtrap. Tegen de neerstromende regen
beschermd door een paraplu, wuifde de
paus naar de weinige toeschouwers en
liep vervolgens de trap op en het vlieg
tuig binnen. De deuren sloten zich on-
Idellijk. Het vliegtuig vertrok om
vijf.
Het regende zo hard, dat de paus moest
afzien van zijn plan om op het vliegveld
een korte rede uit te spreken. Afschrif
ten werden daarom op het vliegveld uit
gedeeld. De paus noemde daarin zijn reis
een „tocht van vrede en liefde". Hij zei
met deze reis te streven naar hechtere
banden van wederzijds begrip en vriend
schap tussen alle volkeren. Ook deed hij
een beroep op de rijke landen, om de
ontwikkelingslanden te helpen in hun
strijd tegen de armoede.
Gewoon passagier
De paus maakte de reis met een ge
woon lijntoestel van de Indiase lucht
vaartmaatschappij „Air India". Het
Vatikaan had verzocht hem als een ge
wone passagier te beschouwen. Wel
droeg het vliegtuig op zijn romp het
pauselijk wapenschild. De cockpit was
versierd met Indiase, pauselijke en Ita
liaanse vlaggetjes.
Het pauselijk gezelschap in totaal
bestaande uit 20 personen had de ge
hele eerste-klasafdeling voor zich. In de
tweede klas zaten 56 passagiers, meren
deels journalisten en enkele priesters.
Met twaalf bemanningsleden bevonden
zioh in totaal 88 personen aan boord.
Voor het begin van de reis was ver
klaard. dat de paus nrijs zou stellen op
pvoud. ..Maar
beetje onge
hoorzaam geweest ziin". zei een functio
naris van de Air India.
De grammofoonmuziek, die uit de luid
sprekers kwam, was niet van het ge-
de tweede vlucht van de paus
met een straalvliegtuig. In januari reisde
hij met zo'n toestel naar Palestina.
Tussenlanding
toen. De delegatie bracht de paus de
diepe dankbaarheid van Syrië over
op het vliegveld van de Libanese hoofd-1 jijn bezoek aan een Arabisch land,
stad Beiroet, om brandstof in te nemen.herinnerde ook aan het lot v;
De paus werd officieel verwelkomd Palestijnse vluchtelingen en aan he.
door de president van Libanon, de pre-1 zet van de Syrische regering tegen de
mier, het kabinet en militaire leiders. I verklaring over de Joden, die op het
Ook kerkelijke hoogwaardigheidsbekle- concilie werd aangenomen,
ders waren aanwezig, onder leiding van Een, ere-escorte van Syrische militaire
de Grieks-Katholieke patriarch Maxlmos.straaljagers begeleidde het vliegtuig
r Syrlsch grondge-
toen het
De regering van Libanon had groot-1 bied vloog,
scheepse veiligheidsmaatregelen geno-j Op en rondom het vliegveld bevonden
de paus tegen
■■PHHBHHal te enthou
siaste menigte te beschermen. De helft
van de Libanese bevolking is christelijk.
Patriarch Paul Meouchi, de leider van de
Maronieten, had de bevolking aange
spoord de paus te gaan groeten.
De paus werd ook begroet door een
Syrische delegatie onder leiding van de
minister van voorlichting Masjoer Zei-
zlch naar schatting elfduizend
Toen het vliegtuig de grond raakte, be
gonnen in heel Libanon de klokken te
luiden. In een korte toespraak in hel
Frans dankte de paus voor de grote be
langstelling van allen zonder onderscheid
van rite of gemeenschap. Na een
-i. v.-» Beiroet, pre
de curie te
Luister nou es, door Joost de
Klerk. Uitgave Elsevier, Amster
dam.
Met een benijdenswaardig obser
vatievermogen heeft De Klerk ge
wone gedragingen van zijn zes
kinderen opgetekend. Stuk voor
stuk van trots en liefde tintelende
vertellingen, die door subtiele stijl
en verrukkelijke taal indruk ma
ken. Een kostelijk boekje over
deugden en ondeugden van kinde
ren. in wie de lezende ouder zijn
eigen kroost met een glimlach van
herkenning terugziet. Een kostelij
ke ,'ocket met 25 uitstekende teke
ningetjes v BtaÉ fififi
blz., ƒ1.90).
Onder gouden vleugels, door
Richard Newhafer. Uitgave Hoi-
Iandia N.V., Baarn.
Newhafer beschrijft de oorlog
voering in de lucht in het tijdvak
augustus 1943 juni 1944. Vliegers
van Amerikaanse vliegdekschepen
binden de strijd aan tegen de Jap
pen. Een heroïsche strijd boven de
Stille Oceaan, die eindigt in een
overwinning voor de Amerikanen.
Newhafer geeft een boeiend ver
slag van dit luchtgevecht, waarbij
hij de menselijke factoren niet uit
het
Th. de Klerk (160
Haag.
Interessante familieroman, waar
in zowel het dagelijks leven als de
politiek en de zeden der vorige
eeuw getekend worden. Een rijke
liberale bankier en een verarmde
conservatieve edelman denken elk
hun positie te verbeteren door een
huwelijk van de jonge baron met
de dochter van de bankier. (250
blz., 10,90)
Van een kat die te veel pre
tentie had, door Marnlx Gijsen.
Uitgave J. M. Meulenhoff. Am
sterdam.
Speels verhaal over katten, half
voor kinderen en met een knipoog
naar volwassenen, voor wie de ty
pische Gijsen-steekjes op de Nieu
we Wereld zijn bedoeld Het half
wijsgerige karakter van het ver
haal vindt men niet terug in de
overigens voortreffelijk'? tekenin
gen van Maria Severs. (40 blz.
4,50).
DIALOOG
Ook het gesprek Rome-Reformatie
..oet in ons land doorgaan, al is de
stemming niet verbeterd. Wel is het een
feit dat de Nederlandse Rooms Katho
lieke Kerk veel meer openheid toont dan
de Amerikaanse en ook zelfs vooruitstre
vender is dan de Duitse of de Franse,
volgens prof. Oberman.
Maar we moeten niet denken dat we,
als deze moeilijkheden op het concilie op
gelost zijn, al heel dicht bh elkaar staan.
In de Rooms Katholieke Kerk is nu wel
het gesprek over het ambt van de bis
schoppen op gang en daar zit voor pro
testanten perspectief in, maar het ge
sprek over het profetisch ambt is eigen
lijk nog niet eens begonnen in de wan
delgangen van het concilie, laat staan in
de aula zelf.
We moeten ook beseffen dat het ge
sprek de laatste jaren niet gemakkelijker
is geworden. Voor 1962 wisten we eikaars
posities, aldus prof. Oberman, dat is nu
anders. De kernwaarheden van de Rooms
Katholieke Kerk zijn wel niet veranderd,
iar zU worden anders geïnterpreteerd,
zijn dynamischer geworden, vloeibaar
der. Er komt nu een tijd waarin de pro
testanten enorm zullen moeten gaan stu
deren om werkelijk een zinvol gesprek
met rooms-katholieken te kunnen voeren.
J eugdorga nisa tie
van C.N.V. gaat
enquête houden
UTRECHT Ter gelegenheid van het
tweede lustrum van de jeugdorganisatie
van het C.N.V. „Werkende Jeugd" in
1965, gaat de redactie van het maandblad
„Jonge handen" onder de jeugdige leden
van de christelijke vakbeweging (15 tot
en met 25 jaar) een soort enquête hou
den over het vraagstuk van de introduc
tie en de menselijke verhoudingen in het
bedrijfsleven.
„Werkende Jeugd" wil van de jonge
ren zelf wel eens weten hoe zij denken
over introductie in het bedrijf, beroeps
keuze, schoolwijsheid en praktijk, per
soonlijke contacten in het bedrijf met
collega's, chefs en anderen, de band met
de vakbeweging en dergelijke. Er zijn
zes vragen geformuleerd. De antwoorden
daarop zullen in een bloemlezing worden
verwerkt en aan deskundigen ter bestu
dering worden voorgelegd. Wat er daar
na met de resultaten gaat gebeuren is
nog niet bekend.
GENEVE De secretaris-generaal van
de Lutherse Wereldfederatie, de West-
Duitser dr. Kurt Schmidt-Clausen er.
diens assistent Carl Mau jr. is de toegang
tot Oost-Duitsland geweigerd. Zij zouden
hier een bezoek brengc aan een viertal
kerken.
De federatie, die dit bekendmaakte, zei
dat de Oostduitse regering geen reden
had opgegeven voor de weigering.
Beroepinsswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oud-Alblas (toez.): B. J.
Wiegeraad te Herkingen; te Hulst (Zld,):
J. A. H. Brok. kand. te Waddinxveen; té
Waarder <Z.H.>: R. C. Cuperus te Rou-
veen; tc Lopikerkapel (toez.): J. C. Ter
louw te Lage Vuursche; te Waardenburg-
Neerijnen 'toez.): G. J. Voortman te
Dussen-Hank; te Nieuw-Stadskanaal: F.
J. Veldman te Drachten: te Oisterwijk-
Helvoirt: H. J. v. Duyl, kand. te Hilver-
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Tweetal te Ulrum: A. Geelhoed te Zwa-
gervecn-Zwaagwestelnde en E. Koop te
Enumatil.
Bedankt voor Ermelo: K. B. Holwerda
te Zalk-Veecate.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Katwijk a. Zee: C. Smitó te
Sliedrecht en E. Venema te Zwijndrecht
Beroepen te Den Haag-W. (vac. C. den
Hertog): dr. W. H. Velema te Leiden; te
Urk: J. Keuning te Veenendaal.
Bedankt voor Meppel: D. H. Biesma te
Op leven en dood, door Win
ston Graham. Uitgave Ad., M. C.
Stok Zuid-Hollandsche Uitge
versmaatschappij, Den Haag.
Breedvoerig verhaal over een
huwelijk in het achttiende-eeuwse
Cornwall. Wie bereid is zich over
te geven aan dit uitvoerig exposé
is er een paar uur helemaal uit,
maar achteraf ervaart men het
verhaal toch wel als te zoetelijk.
De redelijke vertaling is van Hans
de Vries (247 blz., 12,50).
Revolutie in Rusland, door Ro
ger Pethybridge. Uitgave L.
Stafleu, Leiden.
Prettig leesbaar worden feiten
en achtergronden gegeven van een
episode, waarin zich een van de
grootste onwentelingen in de we
reldgeschiedenis heeft voltrokken.
De lezer zal er een flinke brok
informatie in vinden, maar nergens
is het boek een droge historische
verhandeling. Een reeks flitsende
beelden die samen een uitstekende
indruk geven van de gebeurtenis
Zeg tot de steden van Juda: zie, hier is uw God". Zo spreekt
de profeet Jesaja hoofdstuk 40). Dat is de boodschap die Jo
hannes de Doper moet verkondigen. Maar tegelijkertijd is het
ook de boodschap die de gemeente vandaag moet verkondigen.
Dat is de adventsboodschap en tegelijkertijd de boodschap voor
het genade-tijdperk. We mogen en moeten de mensen zeggen:
Hier is uw God". Waar is Hij? In uw leven en het mijne. Daar
moet Hij, daar wil Hij zijn. God openbaart zich door u heen.
Hij wil door u en mij spreken tot de mensen die ons omgeven.
De moderne mens van heden komt alleen tot geloof als hij in
ons leven iets van God ziet. Daarom zegt Paulus: „Zo is dun
wie in Christus is een nieuwe schepping". We mogen weer
geschapen worden in het. beeld en naar de gelijkenis van God.
Dat is geen kwestie van ons best, doen, streven, er voor werken,
het is een kwestie van gewillige overgave, opdat God op ons
Zijn stempel kan drukken.
En als wij mogen zeggen door genade „Hier!" dan mogen we
de mensen ook zeggen: „Uw God". God is niet alleen de God
van een bepaald volk, of van de kerk. Toen Christus op aarde
kwam, kwam God tot de mensen. En nu wil Hij door ons tot
onze medemensen gaan en Hij wil hun zeggen: Ik ben uw God.
Let er op dat hij niet zegt: lk wil uw God zijn. Hij is reeds hun
God, want Hij heeft hen geschapen en Hij heeft Zijn Zoon voor
hen gegeven. Maar juist omdat Hij hun God is, vraagt Hij, dat
zij Hem ook als God erkennen. Dan zullen zij Zijn liefde en
kracht ervaren.
We lezen vandaag: Openbaringen 5.
BOUCLÉ TAPIJT
BASTION: gedessineerd bouclé
van uiterst solids
konstruktle. Breed
tes 1.30 m er»
3.80 m.(broadloom).'
Prijzen: f 33.50 resp.
f 104.- p. str. meter.
Vraag folder B2 aan
Veneta N.V., Hilversum.
Niet happig op
aansluiting
bij N.V.V.
DEN HAAG Voor de presi
dent van de rechtbank, jhr. mr.
G. Witsen Elias, diende gisteren
een kort geding dat aanhangig is
gemaakt door de vereniging van
Nederlandse koopvaardij-officie-
ren. Deze VNKO een catego
rale organisatie waarbij bijna vijf
tig procent van de Nederlandse
koopvaardij-officieren is aange
sloten wil door middel van een
gerechtelijke uitspraak bereiken
dat ze wordt toegelaten tot het
georganiseerd overleg.
Op 6 november heeft de VNKO de
drie erkende vakbonden, namelijk de
centrale voor zeevarenden ter koopvaar
dij (aangesloten bij het NWi, de Chris
telijke bedrijfsgroep van zeevarenden
(CNV) en de katholieke bedrijfsgroep
van zeevarenden (NKV) en de raad van
bestuur voor de zeevaart gesommeerd
binnen drie dagen mee te delen dat ze
bereid zijn de VNKO te betrekken in
het georganiseerd overleg
Niet begerig
Het standpunt van de VNKO werd
toegelicht door mr. IJ. H. M. Nijgh uit
Den Haag. Hij voerde onder
dat de VNKO een zeer groot
van de koopvaardij-officieren in zich
-gt^ dje het begerjg zjjn om ge0r-
aan tafel gaat zitten. Op 7 december
1963 heeft de voorzitter van de CKV,
aldus mr. Nijgh, in de jaarvergadering
van de CKV over de VNKO opgemerkt
dat ze rekening met haar gaat houden
indien ze zich als vakbond gaat gedragen
en zich een onderhandelingsplaats afge
dwongen heeft. Welnu, aldus mr. Nijgh,
daar is de VNKO nu ook mee bezig.
Synode behandelt
zaak Groningen-Z.
weer in comité
ROTTERDAM De generale synode
van de Gereformeerde Kerken (vrij
gemaakt) heeft gisteren en vandaag de
behandeling van de kerkrechtelijke
aspecten van de zaak-Groningen-Zuid
voortgezet in vergaderingen achter ge
sloten deuren. De vraag, die daarbij
vooral aan de orde kwam, was, in hoe
verre de kerkeraad van Groningen-Zuid
in een noodsituatie verkeerde, toen hij
ds. Van der Ziel schorste zonder de in
artikel 79 van de kerkorde genoemde
medewerking van de genabuurde kerk.
Blijkens het appèl-nominaal, dat giste
ren openbaar was. zijn nu vijf zetels ter
synode (van de 32) permanent vacant:
twee van Overijssel-Gelderland, twee
van Noord-Holland en een van Zeeland-
Noord-Brabant-Limburg.
HAARLEM De kerkeraad van
Haarlem heeft de classis-Haarlem. die
12 december bijeenkomt, gevraagd om
medewerking voor een particuliere
synode van Noord-Holland, opdat de
primi- en secundi-afgevaardigden ver
antwoording van hun handelingen ter
generale synode kunnen afleggen.
over de neutrale vakbeweging
de wederpartij gevraagd wordt is dat ze
er in toestemt dat de VNKO met haar
VAN OEN BRINK
HOEDENNIEUWS
Ds. G. j. van Reenen
overleden
ZAANDAM Plotseling is overleden j
de gereformeerde ex-zendlngspredikant
G. J, van Reenen. Hij was enige!
en geleden opgenomen in het Sint
sziekenhuis. Ds. Van Reenen was
59 jaar oud.
Ds- Van Reenen werd op 2 januari
1905 geboren. Zijn eerste gemeente was
de gereformeerde kerk van Warns en
Schar], waar hij in 1930 werd bevestigd.
Daarna werd hij door de kerk van Am
sterdam uitgezonden naai" Indonesië
voor zendingswerk in Djokjakarta. Na
zijn zilveren jubileum in zendingsdienst
gevierd te hebben ging hij in 1957 met
emeritaat.
Hij werd toen hulpprediker van de ge
reformeerde kerk te Oostzaan, na eerst
in Montfoort gewerkt te hebben,
'rijdagmorgen zal eerst een rouw
dienst in de gereformeerde kerk van
Oostzaan gehouden worden om tien uur.
De begrafenis zal om 1 uur plaats vinden
op de algemene begraafplaats te Baarn.
Vandaag bij v. d. Brink
Flatteuze nylon
bontmuts
Blitz heeft zich op het glibberige
pad der romanuitgeverij gewaagd
en wel met Jaap Stigters „Wente
lend rad". In zoverre is dit een
goede keus, dat Stigter indringend
kan schrijven. In dit boek bedient
hij zich van de flash-back-tech-
niek, om des te beter de geschie
denis van zijn hoofdpersoon te
kunnen illustreren met zijn oor-
logs(verzets)verlcden. Bemoedi
gend is het boek bepaald niet, wél
boeiend en een bewijs voor het
talent van Stigter. '197 blz. ƒ9.90)
geschreven. Een heel eerlij
ke „ik" heeft de pen gevoerd,
want het is een tamelijk naargees
tig beeld dat hij van zichzelve
schetst. Cynisch, zelfzuchtig, en
niets-ontziend 8is het om eigen
succes gaat. De dood van zijn beste
vriend, door hem jaren verwaar
loosd, doet hem echter ontdekken
dat er andere waarden zijn dan hij
gezocht heeft. Zo komt het dan
allemaal nog een beetje "oed (183
blz. ƒ7,90).
Waarheen KLM?, door rar. L.
H. Slotemaker. Uitgave Elsevier,
Amsterdam.
De auteur, die eind 1962 de
KLM verliet na een dienstverband
dan 35 jaar, poogt de
heeft, Uiteraard wordt aandacht
besteed aan de problemen van de
KLM, welke tot een gedeelteli.'
overwonnen crisis hebben geleid.
Dat de heer Slotemaker met me
dewerking van onze nationale
luchtvaartmaatschappij tot zijn
analyse is gekomen, bewijst dat hij
op een aanvaardbare manier uit Qt
school klapt. (208 blz., ƒ6.50).
Bijbels woordenboek voor pro
testantse en rooms-katholieke
jeugd, door Lize Stilma. Uitgave
Bigot en Van Rossum N.V., Bla-
ricum.
Handig naslagwerkje voor school
en huis. Duidelijk en beknopt
worden zo'n 1500 namen en be
grippen uit de Bijbel „thuisge
bracht". Het woordenboek is ver
lucht met foto's en landkaartjes en
ds. W. A. Smit en pastoor J. A.
Solleveld schreven een aanbeve
lend woord. (156 bl.z, 3,95).
