alles kan met CBtabei/Br
Een kanttekening
ds. J.C. van Dongen
In Buitenveldert groeit
uniek laboratorium
fe;
Een woord voor vandaag
Kirchentag 1965 in
teken van openhen
Georganiseerde behoort
voordeel te genieten
Juiste vertaling moet beslissen
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1961*
KERK EN POLITIEK
J^ET nieuwe geschrift van de hervormde synode „De politieke verantwoorde-
van de Kerk" moet men niet beschouwen als een geheel op
ziohzelf staand stuk.
Zoals „Woord en Wederwoord" een vervolg is op het kernwapenrapport (dat
zelf weer een aanvulling was op een herderlijk schrijven van 1952), zo is
naar ons besef de brochure over de politieke verantwoordelijkheid een vervolg
op het herderlijk schrijven uit 1955 „Christen-zijn in de Nederlandse samen
leving". Vergelijking valt ten gunste van het nieuwe boekje uit. In de
voortgang van het gesprek over de (politieke) organisatiekeuze worden de
argumenten vóór christelijke organisatie duidelijker gehoord en ook als
geldig erkend.
In „Christen-zijn in de Nederlandse samenleving" werd betoogd, dat de
christen tot taak heeft om „waar maar enigszins mogelijk, de opdracht Gods
te vervullen midden in de wereld, tezamen met anderen arbeidend aan de
opbouw van een verantwoordelijke samenleving". De synode wilde niet
stellen, dat daarom de aansluiting van christenen bij niet-confessioneel be
paalde organisaties een algemene regel moet zijn, maar enige voorkeur
daarvoor leek toch wel uit het geschrift te spreken. Voor de vermaning van
de doorbraakaanhangers was één alinea voldoende, maar voor de vermaning
van de leden der christelijke organisaties had de synode een halve pagina
nodig.
Opmerkelijk was de miskenning van het wezen der christelijke partijen.
„Niemand heeft kunnen duidelijk maken, dat de zakelijke verschillen,
die de huidige democratische partijen gescheiden houden, samenvallen met
de scheiding tussen hen, die aan het gebod Godsgehoorzaam en hen, die
daaraan ongehoorzaam zijn." Stelt men het voor alsof de verschillen tussen
de partijen slechts van zakelijke aard zijn, dan behoeft het „gelovig geweten
van de enkeling" zich hierover ook niet zo druk te maken.
Gelukkig heeft de synode thans deze oppervlakkige gedachtengang losgelaten.
Zij heeft geluisterd naar prof. Van Ruler, die in 1958 heeft geschreven dat
de kerk zich niet van het probleem mag afmaken door te beweren, dat
politieke partijen alleen bezig zijn met puur praktisch-technische rege
lingen. „Achter elke politieke regeling steekt een visioen. Elk politiek woord
heeft een gehalte van profetie. Elke politieke daad heeft een gehalte van
heiliging."
De synode zegt het nu de Utrechtse hoogleraar na, dat de politieke partij
geroepen is om deel te nemen aan de profetie en de heiliging. Zij moet de
waarheid uitspreken aangaande de dingen van het individuele en gemeen
schappelijke welzijn en meewerken aan de inrichting van het leven vanuit
deze waarheid.
Deze zinsnede willen we graag in verband brengen met wat enkele pagina's
verder staat: het christelijk geloof heeft steeds verwezen naar het Woord
Gods, dat de waarheid is. De christelijke politieke partij wil ten volle reke
ning houden met de beloften en de eisen van Gods Woord. Ook als politieke
partij erkent zij, evenals de kerk dat doet, als geestelijke achtergrond van
het leven van de staat, dat wat God ons in zijn woord heeft geopenbaard.
De kerk, aldus de synode en we noteren dit dankbaar kan deze over
wegingen alleen maar beamen. Bovendien „kan zij moeilijk het gewicht van
de overwegingen ontkennen", dat ook een organisatie zich in gehoorzaamheid
aan God moet onderwerpen en beroep op zijn Woord moet open laten
We willen dit laatste nog eens graag onderstrepen. Het is het argument, dat
de Verbondsraad van het C.N.V. op 27 augustus 1955 aldus treffend formu
leerde: „Onze eerste opmerking is daarom, dat de kerk naar onze overtuiging
geroepen is te verkondigen, dat niet alleen de grondslag en de norm van
het persoonlijke handelen, maar óók de grondslag en norm van het
handelen van organisaties moeten beantwoorden aan de eis van
Gods Woord."
Grote belangstelling
Doctorstitel voor
Van onze kerkredactie
UTRECHT Aan de Rijksuni
versiteit promoveerde gisteren ds.
J. C. van Dongen bij prof. dr. J. C.
Hoekendijk op een proefschrift ge
titeld „Vervreemding en dienst".
Ds. Van Dongen heeft de laatste
jaren een studieopdracht gehad
van de vroegere Federatie van dia-
konieën, die nu is opgegaan in de
hervormde generale diakonale
raad.
Hij is op latere leeftijd in Leiden
theologie gaan studeren, nadat hij eerst
een tiental jaren in de handel was ge
weest. Sedert 1940 diende hij de gemeen
ten van Lichtenvoorde en Zutphen, was
hij als predikant verbonden aan het dia-
k-nessenhuis in Rotterdam en predikant
directeur van de stichting Kerkelijk-so-
ciale arbeid in Utrecht. Over verschillen
de aspecten van zijn werk heeft hij in
binnen- en buitenland gepubliceerd. In
de laatste jaren was hij in het bijzonder
bezig met een studie over de revalidatie
an lichamelijk gehandicapten.
Proefschrift
In zijn proefschrift heeft ds. Van Don
gen nagegaan hoe de term vervreemding,
nadat deze in de vorige eeuw al door
Karl Marx in omloop werd gebracht, in
deze eeuw tot een „herkenningswoord"
van onze tijd kon wden. We komen de
term nu tegen in vrijwel alle mens
wetenschappen: blijkbaar is daarmee een
veelbetekenend signalement van de he
dendaagse mens gegeven.
Boekenhoek
Spiegel van de Nederlandse poëzie,
1900-1940, door Victor E. van Vriesland.
Tweede druk. Uitgave Meulenhoff, Am
sterdam. (685 blz., ƒ9.50)
Waarop letten bij het schrijven in het
Nederlands?, door drs. W. Diemer.
Tweede druk. Uitgave Stabo, Delden
(231 blz., ƒ5.90)
5000 zinnen ter verbetering, door drs.
W. Diemer. Derde druk. Uitgave Stabo.
Delden (ƒ6.10)
Ik heb nu een scooter en de achting
van het hele personeel, samengesteld on
der het oog van Rob Peters. Uitgave
Blitz, Laren 3,75(
Economie, theorie en werkelijkheid,
door R. K. Bosma, medewerking drs. P.
J. C. Vrinte. Uitgave Stam, Haarlem.
(162 blz., ƒ5,95)
De kaars, drie kerstvertellingen door
Willem Brandt. Uitgave Tijdstroom, Lo-
chem (35 blz., 3.90)
McGregor en het dode dorp, door Ted
Viking. Flamingo. Uitgave Meulenhoff,
Amsterdam. (189 blz., 1,95)
hoff, Amsterdam. (191 blz., 1,95)
Angst, spookverhalen verzameld door
Tim Maran. Flamingo. Uitgave Meulen
hoff, Amsterdam. (192 blz., 1,95).
Laarzen en laarsjes, door Guy de Mau
passant. Flamingo. Uitgave Muelenhoff.
Amsterdam (189 blz., ƒ1,95)
Auto-Bas, door Mies Bouhuys. Teke
ningen Carol Voges. Uitgave Spaarne-
stad, Haarlem (70 blz., 3,40)
Jamie, door Jack Bennett. Vertaling J.
van Oosten. Lutine-reeks. Uitgave Spaar-
nestad, Haarlem (181 blz., ƒ5.50)
Slalom met de dood, door Eline Capit.
Lutine-reeks. Uitgave Spaarnestad, haar-
lem. (132 blz., ƒ4,90).
Bijzondere V.U.-architectuur
AMSTERDAM In Buitenvel
dert, waar het nieuwe centrum
van de Vrije Universiteit verhijst,
wordt door de faculteit van de
wiskunde j en natuurwetenschap
pen een laboratorium gebouwd,
dat uniek voor ons land en mis
schien wel voor de gehele wereld
genoemd kan worden. Het ge
bouw, dat 250 meter lang is, ver
toont een „kamstructuur" en wel
zo, dat het hoofdlichaam naar ach
ter en deels naar voren uitsteken
de vleugels heeft. Deze bouw
maakt het mogelijk een eigen sfeer
en leven te scheppen in de zeer
verschillend geaarde onderdelen
van de faculteit van de wiskunde
en de natuurwetenschappen.
Prof. dr. C. C. Jonker, hoogleraar in de
natuurkunde die met zijn collega prof
Coops aan de opzet van dit gebouw een
zeer groot aandeel heeft gehad vertelde
dat sedert 1958 aan de plannen voor dit
laboratorium is gewerkt.
Bij de vele intensieve besprekingen
heeft men zich steeds op het standpunt
gesteld, dat in het nieuwe laboratorium
alle sub-faculteiten zo veel mogelijk zou
den moeten samenwerken, waarbij nauw
keurig werd afgewogen, wat gemeen
schappelijk gedaan kon worden en wat
beslist niet gezamenlijk verricht diende
te worden. Vandaar dat er enerzijds ge
streefd is naar centralisatie en ander
zijds naar decentralisatie, wat bijvoor
beeld zeer duidelijk tot uiting komt in
de opzet van de technische diensten.
Tegenover de vervreemding heeft de
inwendige zending, halverwege de ne
gentiende eeuw, in de figuur van Wi-
chern diakonie als het specifieke herken
ningswoord van de kerk geplaatst. In
deel II (Diaconia alienatorum) wordt
nagegaan in hoever ook nu weer de kerk
in een samenleving, die door vervreem
ding gekenmerkt is. temidden va
voorhanden instanties die zich
zorg voor de mer- bezighouden, zoals
geestelijke gezondheidszorg, het maat
schappelijk werk, enz. weer dienstbaar
zal kunnen zijn.
Aan het proefschrift zijn twintig stel
lingen toegevoegd, waarvan de negen
tiende luidt: „Me' het ontstaan van mo
biele en permanente oecumenisch-paro-
chiële projecten zal van meet af aan
rekening moeten worden gehouden bij
het antwoord op de vraag: Mogen wij
nog kerken bou en voor afzonderlijke
kerkformaties?"
Belangstelling
Voor deze promotie was bijzonder veel
belangstelling zodat deze plaats vond in
de grote aula. De promovendus, die zijn
zilveren ambtsjubileum reeds in het zicht
heeft werd bijgestaan door twee zonen
als paranymphen. De promotor, prof
Hoekendijk, prees zijn omvangrijke dis
sertatie <250 pagina's), die nog slechts
bescheiden selectie biedt uit het vele
bestudeerde materiaal. Het is, zo zei deze
hoogleraar, een persoonlijk boek, waarin
u in gesprek komt met de auteurs die u
citeert. Hij strekt zich uit over vele
disciplines. Ook andere hoogleraren pr®
;n de studie.
Als kritiek werd geuit dat de taal van
het boek moeilijk is (prof. Hoekendijk)
dat de probleemstelling soms schuil gaal
achter een vermoeiend aantal citaten
(prof. dr. J. de Graaff), dat de eigen
inzichten soms wat onduidelijk naar va.
komen (prof. dr. H. Jonker).
Nieuw werk
a een vrij langdurig beraad keerde
de senaat in de aula terug en kreeg ds.
Van Dongen te boren, dat besloten was
hem de doctorstitel toe te kennen. In zijn
fellcitatiewoord vertelde prof. Hoeken
dijk dat dr. Van Dongen reeds begonnen
is aan het schrijven van eer. geschiedenis
van de inwendige zending. Het eerste
deel van dit werk, dat bijzonder belang
rijk zal zijn voor de theologische facul
teitcn, is reeds klaar.
Na het uitreiken van de doctorsbul
volgde een zeer druk bezochte recep
tie, waar wij onder meer zagen prof.
dr. H. Kraemer, prof. dr. G. C. van
Niftrik, de praeses van de hervormde
synode, ds. P. G. van den Hooff, ds. F.
H. Landsman, dr. J. van Klinken van
boratorium en het geologisch instituut
gelegen gedeelte dat bestemd is voor
alle onderafdelingen van de scheikunde3ureau. mejuffrouw dr. M. C. Hol
r 8llie?, 1" v«6indende kelder Is ge- teyn de Oecumenische Ra ad c>
bouwd De bovenbouw zal hier. zo spoedig ,e,e [^rechtse predikanten.
'Lectoraat moderne
kerkgeschiedenis
nu professoraat
AMSTERDAM Aan de Universl-
telt van Amsterdam is prof. dr. W. F.
Golterman benoemd tot gewoon hoog- j
leraar in de geschiedenis van het
christendom in de 20ste eeuw, inzon-
derheid betreffende de onderlinge
verhoudingen der kerken.
Prof. Golterman, die in 1898 in Den
Haag werd geboren, volgde aanvankelijk
een ambtelijke loopbaan, doch begon in
1929 te Leiden de studie in de theologie,
die hij aan de Universiteit van Amster
dam in 1933 voltooide. Aan het semina
rium der Algemene Doopsgezinde Socië
teit werd hij opgeleid tot predikant.
Hij diende achtereenvolgens de doops
gezinde gemeenten van Makkum-Witmar-
sum, Amersfoort en Amsterdam, tot hij
in 1946 werd benoemd tot bijzonder lec
tor vanwege het seminarium der Alge
mene Doopsgezinde Sociëteit aan de Uni
versiteit van Amsterdam. Tevens nam hij
het voorzitterschap der sociëteit op zich,
terwijl hij in 1953 de functie van studie
secretaris van de Oecumenische Raad van
Kerken ir Nederland aanvaardde.
In 1960 volgde zijn benoeming tot ge
woon lector aan de universiteit welke
nadat hij eerder in dat jaar tevens be
noemd was tot bijzonder hoogleraar van
wege het doopsgezind seminarium
thans is omgezet in een benoeming tot
gewoon hoogleraar met dezelfde leerop
dracht.
Prof. Golterman promoveerde In 1942
in Amsterdam op een proefschrift over
„De godsdienstwijsbegeerte van S. Hoek
stra Bz.n.". verder publiceerde hij o.a.
„Liturgiek", „Eén heer, één kerk" en
„Eenheid in de chaos der kerken".
Farizeeën komen Jezus verzoeken. Ze komen met de vraag j
het een man geoorloofd is zijn vrouw weg te sturen, waarrm
hij getrouwd is. Ze weten het antivoord. En Christus wijst hi
erop dat zij het weten. Daarom vraagt Hij: „Wat heeft Moa
u geboden?" Maar Hij blijft niet stil staan bij wat Mozes gezej
heeft. Hij Zelf geeft hun ook een antwoord. Hij wijst erop d
het gebod van Mozes gegeven is met het oog op de hardhtj $j
van hun harten. Het gebod van Mozes is aangepast aan h)
hart van de mensen. De eis van God, zoals Christus q
formuleert, is eigenlijk veel scherper. God heeft twee mensj
samengevoegd en wat God samenvoegt mag dè mens nij rj
scheiden.
Maar het gebod van Christus is niet harder of zwaarder da P®
het gebod van Mozes. Christus legt immers de nadruk op
feit: „Wat God heeft samengevoegd..." Een huwelijk is nif
maar zo een bij elkaar wonen van twee mensen, die besloti ag
hebben lief en leed te delen. Christus laat zien, hoe God g; Eg
interesseerd is in deze mensen; hoe Hij Zelf hen bij elk^H
brengt. Het gebod van Christus niet scheiden wat Ga
samengevoegd heeft is gebaseerd op Gods genade. Want c
God gestaan heeft aan het begin, wil Hij ook staan aan h
einde en wil Hij ook al die stappen daartussen mee uolgeji-l
Hij wil er bij zijn, altijd van het begin tot het slot. En dan
de oplossing niet dat we maar proberen het met elkaar vol
houden, maar dat we op Zijn hulp mogen rekenen.
We lezen vandaag: Maleachi 1 vers 1 tot 14.
Herv. geref. jeugd
ging fusie aan
Zullen ook Oostduitsers komen
CONCILIE STELDE
GENÈVE TELEUR
GENÈVE De Wereldraad van Ker
ken heeft er haar teleurstelling over
uitgesproken, dat de Rooms-Katnolieke
Kerk nog geen definitief standpunt heeft
kunnen innemen betreffende de gods
dienstvrijheid. Als een grote meerder
heid van de bisschoppen op het concilie
voorstander blijkt te zijn van godsdienst
vrijheid, zou men denken, dat de tijd
was gekomen, om een van de moeilijkste
problemen in de betrekkingen van de
Rooms-Katholieke Kerk met de andere
kerken op te lossen.
„Het is daarom teleurstellend, te moe
ten constateren, dat de laatste zitting van
het concilie geëindigd is, zonder een
stemming over dat onderwerp, zodat er
voorlopig nog een grote mate van onze
kerheid blijft bestaan over het rooms-
katholieke standpunt in deze zaak", aldus
de verklaring van de Wereldraad.
Een lijn
De diverse laboratoria zijn niet geor
dend als afzonderlijke eenheden, ma"
i heeft ze tegen elkaar aangeschov
de bouwkosten te drukken en plaats
op het terrein te winnen. De opeenvol
ging van de laboratoria en werkruimten
vertoont een lijn. die het onderzoek
de dode naar dat van de levende natuur
aanwijst. In het begin van het complex
treft men het wiskundig seminarium aan
en dan volgen de laboratoria voor natuur
kunde, sterrenkunde en scheikunde (zo
wel voor anorganische-, analytische-, fy
sische, organische- als voor biochemie).
Daarna komt het instituut voor geologie
waarvan een deel bestemd is
geochronologisch onderzoek en
slotte de laboratoria voor zoölogie en
botanie.
Het volgend iaar zullen in gebruik wor
den genomen: het wiskundig seminarium;
het natuurkundig laboratorium en het cy
clotrongebouw: net geologisch instituut:
het botanisch laboratorium en het zoölo
gisch laboratorium.
Op het ogenblik is de situatie nog zo,
dat van het tussen het natuurkundig la-
Naast het laboratorium staat een spe
ciaal gebouw voor de versnellingsmacht- j
nes van het natuurkundig laboratorium.'.
Het wordt momenteel inwendig afgewerkt
zal het volgend jaar gereed zijn. Hier- j
in wordt sinds september een door Phi-1
gebouwd cyclotron gemonteerd. Be-1
december wordt het voornaamste deel1
deze versneller, de grote 130 ton we-1
gende magneet die geheel in de werk
plaatsen van Philips is gebouwd en afge
werkt geïnstalleerd.
Om dit gevaarte uit de fabriek te krij-
;n is een dag nodig en dit is ook het
„;val voor het transport Eindhoven-Am
sterdam en voor het binnenbrengen van
de magneet. De versneller wordt geplaatst
en bunker met een betonnen muur
anderhalve meter dikte. De uit dit
apparaat komende bundel wordt door een
gat in de muur naar de experimenteer-
hallen geleid, die ook weer omgeven zijn
door beton van dezelfde omvang, zixlat de MM
uiterste voorzorgen voor de vetligheidke,| M
zijn genomen.
De versneller is van een zeer moderne
constructie, waardoor niet alleen de snel
heid. maar ook de aard van de deeltjes
die versneld worden, gevarieerd kan wor
den. De bundeling van deze deeltjes in de
uitwendige straal is bijzonder goed en
hun intensiteit maakt het mogelijk om er
velerlei soorten van proeven mee te doen.
In hetzelfde gebouw wordt de neutro
nengenerator, die al tien jaar lang in het
oude laboratorium goede diensten bewijst,
opnieuw opgesteld, zodat deze machine
onder aanzienlijk verbeterde omstandig
heden kan werken.
Vicaris in ISoorwegen
OSLO Na uitvoerige onderhandelin
gen heeft de predikantenbond van de
kerk van Noorwegen besloten vicares
Ingrid Bjerkas als lid op te nemen.
Voor tot stemming overgegaan
Concilie stelde
r.k. studenten
zeer teleur
UTRECHT In een brief aan het Ne^
derlands episcopaat heeft de Unie var.
rooms-katholieke studen ten verenigingen
in Nederland uiting gegeven aan een ge
voel van teleurstelling en onbehagen
de gebeurtenissen in de laatste week
het concilie.
In de brief, waarvan een gedeelte door
de Volkskrant wordt overgenomen staat
onder meer, dat de gebeurtenissen in de
laatste week van het concilie de rooms-
katholieke studenten hebben beschaamd
in hun gelovig vertrouwen. Als toelich
ting hierop worden door de studenten
worden moest eerst een wijziging
statuut aangebracht worden Ook hier
vóór moest gestemd worden: 169 leden
waren voor de voorgestelde statutenwij
ziging en 89 tegen.
dialoog!
Waarom niet de bevestiging van
algemeen gevoelen der Kerk ten aan
van de collegialiteit der bisschoppen
der leiding van de Paus?
Waarom in de plotseling gewijzigde
formuleringen terugstappen op de weg
naar de werkelijke oecumenische gezind'
he id?
Waarom moeten de Kerk en de we-
reld nog langer wachten op de erkenning
van de vrijheid van de menselijke per
soon, in zijn bestaan in de wereld, en zijn
antwoord op zijn geschapen zijn in de
keuze van zijn godsdienst?
De brief van de studenten sluit met de
volgende zin. „Met oprechte verontwaar
diging hebben wij kennis genomen van
deze gang van zaken, die tot verdriet en
grote teleurstelling heeft geleid bij zeet
vele concilievaders, waarin wij een
weerspiegeling zien van de teleurstelling
en het onbehagen in de gehele katholieke
wereld en daarbuitn"
De voorbereidingscommissie
voor de twaalfde Kirchentag, die
van 28 juli tot 1 augustus 1965 in
Keulen zal worden gehouden,
heeft het een en ander meege
deeld over haar plannen. Cen
traal wil men in alle aktivitei-
ten de eis stellen, dat de verdedi
gingshouding van het protestan
tisme plaats moet maken voor
een zo groot mogelijke" openheid.
Bij deze Kirchentag zal men zoveel
mogelijk de nieuwe opzet handhaven, die
vorig jaar in Dortmund het eerst is
toegepast. Ook nu weer zullen 's morgens
ongeveer tachtig diskussiegroepen in alle
delen van Keulen onderwerpen bespre
ken, die de onderwerpen van de open
bare samenkomsten nauw raken.
Er zijn vier werkgroepen gepland met
referaten en forumdiskussies. Voor deze
werkgroepen zijn al vier thema's ge
noemd, die nog door het presidium van
de Kirchentag moeten worden goedge-
De eerste groep zal zich bezig houden
met het thema „Theologie. Bijbel en
gemeente". Hier zal het vooral gaan om
de vraag naar de praktische betekenis
van de Bijbel voor de gemeentearbeid.
In de tweede groep zet men de dlskussie
- voort, die in Dortmund begonnen is over
takelijk geworden door de uitbreiding de „Kerkhervorming", waarbij de plaats
van het werk en de toename van de I van de kerk in de moderne wereld aan
gezamenlijke activiteiten. de orde komt.
Tj;d'"s ,dt vergadering op de „fusie, „Katholicisme, protestantisme en athe-
het thema van de derde groep,
"en met de strijd
tussen geloof en ongeloof. De vierde
werkgroep zal de problematiek
eenheid der kerken bestuderen.
i bestuur gekozen -
ds. L. Roetman te Gouda
terstaande bedragen op: Albïasserda...
1.758,37. Leerbroek 663,55. Rijsoord
ƒ1.689,50. Voorschoten ƒ327,60. Woer
den 2.337,18, Genderen 353.75, Sleeu-
wijk 485.20.
De opbrengst van 125 lokale comlté.s
is 109.518,75. In 1963 was dat 93.952,04.
Weer avondsameiikomsten
Een speciale groep zal zich in twee
grote samenkomsten bezig houden met
de vraag „Joden en christenen", ter
wijl nog twee forumbijeenkomsten het
thema „Afhankelijkheid en vrijheid in de
arbeidswereld" zullen bespreken. De
Juristen vakcentrales in studie
UTRECHT De juristen van de
drie vakcentrales hebben' een stu
die gemaakt van het probleem van
de ongeorganiseerde werknemers
en de mogelijkheid van een belo
ningssysteem, waardoor de georga-
niseerden enig voordeel genieten
van hun vakbondslidmaatschap. De
beste oplossing van de vele moge
lijkheden wordt nu nader onder
het oog gezien.
Dit heeft de secretaris van de Al
gemene Nederlandse Agrarische Be-
drijfsbond. de heer P. Damming. gis
teren op het congres van zijn hond
in Utrecht bekent' gemaakt. „We zul
len de broedende kip nu maar niet
de heer Damming
De ANAjB stelde als eerste vakbond
vorig jaar bij de loononderhandelingen
voor het loon van de georganiseerden
met een gulden per week te verhogen.
Di voorstel vond evenwel geen genade
in de ogen van de werkgevers, maar
de ANAB hoopt nu dat het resultaat
van de studie van de drlj vakcentralen
een basis voor nieuw overleg zal ople-
Over de pensioenvoorzieningen zei
ANAB-voorzitter Sake van der Ploeg
nog. dat hij het waardevast makeD
van de pensioenen belangrij"ker acht dan
het verlagen van de pensioenleeftijd tot
60 jaar. Dat acht de ANAB geen haal- o
bare kaart. De he r Var der PloegVolgens dr. Schmidt-Clausen
dergelijk concilie geen imitatie
grote avondsamenkomsten, die in DojL
mund zeer gewaardeerd werden, zullt
ook nu weer gehouden worden. r
In de voorbereidingscommissie zlttf.
ruim honderd theologen, sociologen,
dagogen, ekonomen en publicisten,
leiding heeft de intendant van de Wei
duitse radio, dr. Klaus von Bismard
Aan de voorbereidingen werken
Oostduitsers zoveel mogelijk mee.
hoopt, dat het ln de huidige sfeer i
ontspanning tussen Oost en West mo
lijk zal zijn, dat ook Oostduitse prottj
tanten aan de Kirchentag in Keulen a
len kunnen deelnemen.
Classis Amersfoort"
is voor P.S.
AMERSFOORT De classis Amei
foort, een van de twee classes van h
provinciaal ressort Utrecht van de Geri,
formeerde Kerken (vrijgemaakt), h
stappen gedaan om te komen tot
particuliere synode van Utrecht. Volgej
een voorstel, ingediend door de kerkt
van Amersfoort-Centrum en Nijkerk, zoi
den op deze particuliere synode ds. j
Veltman en oud. G. van Oord,
zich aan de werkzaamheden van de s
de hebben onttrokken en de synode t
tijdig hebben verlaten", ter verantw
ding moeten worden geroepen. De a:
re Utrechtse afgevaardigden werden „v^ 0)
zocht ook ter particuliere synode aanwv
zig te zijn". Dit voorstel werd door j
classis aanvaard met veertien tegen y
stemmen.
De minderheid was niet tegen
houden van een particuliere synode, mai D*
wilde, dat dan alle Utrechtse synodewaa:
den zonder onderscheid in de "gelegaDe
heid zouden moeten worden gesteld cjfarr
verantwoording te doen van hun handj
lingen ter synode.
Onder degenen, die de classis ter pa.
ticuliere synode zullen vertegenwoordig
gen, werd niemand van de minderhe
gekozen.
ALKMAAR De kerkeraad heeft sta)
pen ondernomen, om te komen tot e< 'll
Ëarticuliere synode van Noord-Hollan ®rl
e kerkeraad heeft tevens zijn predikai
ds. Joh. Strating. die dezer dagen et.
beroep naar Appingedam heeft aangem
men, verzocht voorlopig geen zitting I
nemen ter genera1- fltf— "J
is de secundus
Beroepi n gswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Huizen (N.H.)
Boer): J. v. Sliedregt te Baarn.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Brussel (vac. E. H. Nagel'
drs. S. A. Boonstra te Rijswijk (Z.H.); ti
Wassenaar: D. v. d. Meulen te Amstel
veen-N.. Buitenveldert.
Bedankt voor Krommenie: C. E.
Broek te Nieuwleusen.
GEREF. GEM.
Tweetal te Wolphaartsdijk: A. Hofmar
Zeist en G. Schipaanboord te Apel
<h
z
Beroepen te Woerden:
Zeist.
A. Hofman tf
kerken te vernieuwen? 'Deit'er
vraag werd dezer dagen opgeworpe
door de secretaris-generaal van de Lu|vr
therse Wereldfederatie.
Schmidt-Clausen, in een lezing. De Re
formatoren in de zes*icnde i
den zich veel voorgesteld van een conjtn
cilie tot vernieuwing va de kerke:
nooit gekomen is.
toonde zich een voorstander
nieuwe organisatie van de pensioenvoor
ziening. Met name zou hij graag de ad
ministratiekosten. die bij de bedrijfspen
sioenfondsen verloren gaan. in pensioe
nen willen omzetten door de AOW-uit-
kering te verhogen.
Vatikaans concilie moeten zijn. maaom
geheel op reformatorische leest moetei
zijn geschoeid. De stem van de Refor k
matie in de oecumenische dialoog zou
door zo'n concilie duidelijker gaat
Is het niet meer dan
een legende, dat Luthe'.
op 31 oktober 1517 zijn
95 stellingen heeft aan
geslagen aan de slotka
pel van Wittenberg? Ge
lijk wij onlangs bericht
ten, zijn er enkele kerk
historici, die menen, dii
te kunnen stellen.
Het sterkste argument,
dat zij hebben, is dat
Luther zelf nergens
(voorzover bekend) ge
sproken of geschreven
heeft over het aanslaan
Het oudste getuigenis,
dat wij daarvan hebben
is van Luthers medewer
ker, Philippus Melanch-
thon, die er over spreekt
in de gedachtenisrede,
die hij na Luthers dood
heeft gehouden aan de
universiteit van Witten
berg.
De protestantse kerkhis
toricus prof. D. Meinbold
te Kiel meent nu echter
toch een uitspraak van
Luther te hebben gevon
den, die de historiciteil
van het verhaal zou kun
tien bewijzen.
In een brief aan Spalati
nus, hofprediker van
keurvorst Frederik de
Wijze, uit Luther zijn te
leurstelling over het feit
dat zijn tegenstanders een
disputatie met hem over
de 95 stellingen ontwijken,
hoewel hij ze „voor de
poort" uitgenodigd heeft.
Deze brief Is gedagtekend
15 februari 1518.
Men heeft Meinhold
•chter tegengeworpen, dat
de Latijnse uitdrukking
„ante fores" behalve door
„voor de poort" evengoed
door „in het opgenbaar"
kan worden vertaald.
De kwestie is belang
rijk, omdat die kerkhis
torici, die de historiciteit
van het aanslaan betwij
felen, minder ongunstig
oordelen over de rooms-
katholieke autoriteiten
die een diskussie met
Luther over zijn stellin
gen uit de weg gingen.
De Pelgrim, door Michael Se-
rafian. Ambobock. Uitgave De
Fontein, Utrecht.
De figuur van de huidige paus
wordt in dit boek op verdienstelijke
wijze beschreven. De schrijver wil
een blik achter de schermen van de
tweede conciliezitting geven. Paus
Paulus zou toen in een val zijn ge
lopen, die slim door curie-kardina
len als Ottaviani zou zijn opgezet.
Zo konden bureaucratische en con
servatieve machten, die gedurende
het pontificaat van Johannes „in de
riolen van Rome weggespoeld wa
ren", weer veel van hun invloed
herwinnen. Het boek leert ons be
halve paus Paulus ook de curie
kennen. (311 blz., 10,90).
Meerwijk, door Walter Brccd-
veld. Uitgave De Fontein,
Utrecht.
Een familieroman, volgens een
klassiek patroon opgebouwd. De
schrijver weet in sobere vertel
trant de geschiedenis van een
godsvruchtig Brabants geslacht
ooeiend weer te geven. Door de
aard van bet boek, waarin steeds
weer nieuwe karakters opduiken,
De Ereedveld meestal met weinig
middelen aannemelijk weet te ma
ken, wordt eentonigheid verme
den. (279 blz. 9.75).
Hannibal en Esmeralda, door
Suzanne Faith-Ell Svensmark.
Vertaling F. J. Padt. Uitgave
N.V. W. van Hoeve, 's-Graven-
hage.
Hannibal en Esmeralda zijn twee
jolige poesjes, die de allerkleinste
peuters met hun „avonturen" best
zullen amuseren. Het boekje, uit
gegeven in het Kramerfonds, zou
men een stripverhaal in nieuwe
opzet kunnen noemen (één pagina
tekst, één pagina met bijzonder
aardige tekeningen. (28 blz. ƒ4.90).
De dolle trams, door Jean A.
A. Schalekamp. Uitgave Contact,
Amsterdam.
De zeven vreemde verhalen, in
deze bundel bijeengebracht, maken
terecht aanspraak op deze onder
titel. De meeste zijn grillig zonder
te verrassen. Ernstiger bezwaar is
het kwetsende, grove woordge
bruik. (112 blz., 4,50).
Het Evangelie van Lukas. door
prof. dr. S. F. H. J. Berkelbach
van der Sprenkel. Uitgave Boe
kencentrum N.V., 's-Gravenbage.
Dit boek wil geen kommentaar
zijn en geen stichtelijke lektuur,
zegt het „Woord vooraf". Wat het
wél is kan men beter ervaren dan
beschrijven. Dat is dan een zeer
goede ervaring. De schrijver, die-
vele jaren het Lukas-evangelie las
en bestudeerde, laat de rijpe
vruchten daarvan meegenieten.
Verrassend, duidelijk, nieuw, boei
end. (438 blz., 18,90).
Detective Omnibus, door Ellcston
Trevor. Uitgave Hollandia N.V.,
Drie vertaalde detectives in één
band van de bekende schrijver van
Britse origine, resp. De Stilte van
de Dood, Koningin in Gevaar en
De Radeloze Raadsheer. De laat
ste naam staat voor Hugo Raads
heer, tegenvoeter van het gebrui
kelijke type particuliere detective,
maar wel intelligent en vooral
slim. De laatste eigenschap doet
hem avonturen beleven zonder dat
hij ooit van een wapen gebruik be
hoeft te maken. <560 blz., 10.
Binnen blijven bezig blij
ven, door Ruth Zechlin. Uitgave
Ploegsma, Amsterdam.
Dit boekje biedt i„.
die gevallen uitkomst. Het bevat
boeiende knutselkarweitjes en leu
ke spelletjes. De benodigde mate
rialen kosten bijna niets: ze zijn in
elk huis te vinden. (129 blz..
f 6.90)
Meesters der vertelkunst. Uit
gave J. M. Meulenhoff, Amster-
tende een keuze uit de literaturen
van Japan, Polen, Hongarije, Ier
land en Spanje, is even voortreffe
lijk als de eerste. Het korte ver
haal uit de negentiende en de
twintigste eeuw wordt hier in
handzaam formaat tot de lezer ge
bracht, die steeds ontvankelijker
biijkc voor dit genre. Extra loffe
lijk is het dat de verzamelingen
vooraf worden gegaaan door dege
lijke inleidingen, die bijvoorbeeld
het begrip voor vertellingen uit
Japan en Ierland verhelderen (per
deel 2.90).
De boekaniers. Dick Drcux.
Uitgave N.V. De Arbeiders
pers, Amsterdam.
In 21 verhalen tekent de schrij
ver van historische romans de
boekaniers uit de vervlogen
eeuwen. Uit deze geschiedenissen
blijkt, dat onze voorvaderen niet
altijd van die beste brave burgers
waren, zoals schoolboekjes wel
eens willen doen geloven. De ver
halen. die zich laten lezen als
historische romans, geven tegelijk
een goede kijk op het bonte leven
van vroeger. Het boek. dat tot
stand kwam door de medewerking
van de Stichting Prins Hendrik,
afdeling Scheepvaartmuseum te
Rotterdam, wint aan waarde door
de treffende illustraties <304 blz.,
f 11.50).
