Nieuwe jLeidse Courant
„Doodt gijzelaars als para's komen"
„President" Gbenye gaf opstandelingen opdracht:
Blanken opgesloten
in kamp Osio
twintigduizend
gulden zoek
Brits disconto
2 pet. hoger
)uitse tv-toestellen bij
duizenden gesmokkeld
In één
oogopslag
Philips gaat advies
voor prijzen geven
Wereld herdacht dood
van John Kennedy
Auto's in botsing:
vier slachtoffers
Commentaar
Twintigduizend betogers
bestormden scheepswerf
llrecteun F. DIEMER
(oofdredacteurr Dr. E DIEMER
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastigh i* ghablevaa
mlin hert In teghenspoet"
Maandag 23 november 1964, 45ste jaargang
Dezelfde temperatuur
De Bilt verwacht tot dinsdagavond!
Aanvankelijk zwaar bewolkt met plaat
selijk wat regen, morgen enkele ver
spreid voorkomende opklaringen. Over
wegend matige westelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur. (Opgemaakt
te 11.15 uur)
OPSTAND IN KONGO
VENLO Een dief heeft kans gezien
ch twintigduizend gulden toe te eige-
die klaar lagen om naar de bank te
orden gebracht. Het geld was afkom-
ig uit een supermarktbedrijf aan de
leesstraat. Het was door het winkel-
eisje uitgeteld en als pakketje in het
rntoor gelegd. De dief is waarschijn-
n de straatkant af ingeklommen
LONDEN Het Britse bankdisconto
van 5 tot 7 procent verhoogd met het
og op het tekort op de betalingsbalans,
at volgens de regering tot f8 miljard kan
iplopen. De Bank van Engeland ver
gaarde dat dit in de eerste plaats
j^schied is om de internationale positie
ran het pond nu dit het op de interna-
jonale wisselmarkt zwaar te verduren
leeft, te verstevigen.
De minister van financiën, Callaghan.
al in het Lagerhuis een verklaring afleg-
Het ministerie zei. dat dit niet de
Dorbode is van enigerlei andere maat
hei
is de grootste verhoging sinds juli
961, toen de regering gedwongen was
i versoberingscampagne.
De koers van het pond is 23 november
2.78V4 gestegen tot $2.78%. De
ude koers was de laagste sinds 8 jaren
n was op het peil, waarop de Bank van
Ingeland verplicht is, het pond te steu-
Men neemt aan dat de Bank vrij-
ag voor 30 tot 60 miljoen ponden
ekoaht heeft
LEOPOLDSTAD/BRUSSEL/NEW YORK/MOSKOU Terwijl in Leo-
poldstad overleg werd gepleegd over het inzetten van Belgische paratroe
pen ter bevrijding van de blanke gijzelaars in Stanleystad, kwam ver
ontrustend nieuws binnen, dat deze mensen uit de door opstandelingen
bezette stad waren weggevoerd. Aangenomen wordt, dat de ongeveer 1500
gijzelaars (van zeventien nationaliteiten, merendeels Belgen) nu zjjn op
gesloten in een kamp te Osio, op 14 km ten zuiden van Stanleystad. Dit
kamp deed de laatste jaren dienst als politieke gevangenis.
Intussen zijn op het eiland Ascen
sion, waar de Belgische paratroepen
vorige week zijn gearriveerd, strenge
veiligheidsmaatregelen genomen.
De toegang tot de Amerikaanse ba
sis op dit Britse eiland (op 4.000 km
van Stanleystad) in de Atlantische
Oceaan, is streng verboden. Premier
Tsjombe verklaarde gisteren in Leo-
poldstad, dat er van agressie sprake
zal zijn als db para's zonder de toe
stemming van zijn regering tegen de
opstandelingen in Stanleystad zouden
optreden. Hij voegde er aan toe, dat
zijn regering „met ingenomenheid een
eventueel verzoek om te mogen landen
zou bestuderen".
Christophe Gbenye, de leider van de
Kongolese rebellen, heeft de beschuldi
ging geuit dat een Amerikaans vliegtuig
gistermiddag Ponthiërstad gebombar
deerd heeft, waarbij verscheidene men
sen gedood zouden zijn.
Gbenye deed een beroep op de Belgi
sche senaat en premier Kenyatta om
stappen te doen om „verdere bombarde,
menten" te voorkomen.
VER. NATIES
In New York heeft secretaris-gene
raal Oe Thant laten doorschemeren,
dat het Kongolese probleem opnieuw
rijp is om door de Ver. Naties behan
deld te worden. Het voornemen van
België, de Ver. Staten en Engeland, zo
nodig Belgische paratroepen naar
Stanleystad te zenden om de gevange
nen te bevrijden, zou de internationale
vrede en veiligheid in gevaar brengen.
Een bijeenkomst van de Veiligheids
raad zou Oe Thant niet willen vragen.
Hij zou namelijk de bevoegdheid hebben
zelf maatregelen te nemen ten aanzien
van al wat naar zün mening de interna
tionale vrede en veiligheid ln gevaar
kan brengen.
Het is dan ook nog niet zeker of de
para's inderdaad ingeschakeld zullen
worden om te pogen, de gevangenen te
bevrijden. Vanochtend werd in Leopold-
stad de mededeling ontvangen dat de op
standelingen van „president Gbenye" op
dracht hebben gekregen, alle blanke gij
zelaars te doden, zodra de eerste Belgi
sche parachutisten zouden verschijnen.
Maakt men geen gebruik van de para's,
dan moet men wachten tot de militaire
kolonnes die van twee kanten oprukken,
Bende bij Almelo door politie verrast
ALMELO De Nederlandse douane-
echerche heeft met de Duitse politie
en smokkelaarsbende ontmaskerd die
e laatste tijd Duitse tv-toestellen klan-
estien over de Nederlandse grens bij
Jmelo bracht. De „winst" bedroeg 30
ot 40 pet van de nieuwwaarde. Naar
chatting
nestellen
ebracht.
De chef was de 23-jarige Hamburger
die wachtend voor een gesloten over
leg bij Almelo, met andere trawanten
ingerekend. De smokkelaars maakten
lebruik van verlaten, onbekende zand
weggetjes. Was de grond erg nat dan ont-
zich niet met hun wagens zono
üg door landerijen van aldaar wonende
loeren te rijden, die de vernieling var
iun land trachtten te voorkomen door sta-
draden over de grond te spannen. De
smokkelaars knipten de draden echter
(de sporen waren onvoldoende uitgewist)
kwamen rechercheurs op het spoor van
de bende. Voor de overweg bij Venne-
brugge werden de niets vermoedende
smokkelaars ingerekend. Er zijn reeds be
kentenissen afgelegd.
Omzet confectie
toegenomen
AMSTERDAM Voor de Nederlandse
confectie-industrie is 1963 in vele opzich
ten gunstig geweest. De omvang der pro-
duktie nam 6 pot en de omzet 9 pet toe.
De geldswaarde van de omzet was f 1511
miljoen, waarvan f 175 (vorig jaar 153)
min, uitvoer. De stijging ging in de eer
ste helft van 1964 voort.
Cefa: zonder subsidie ver
der pag. 2
De Gaulle: één Europa
pag. 5
Rusland zwakker dan
Chroesjtsjef toegaf? pag. 5
Wemmers: regering niet
matig pag. 5
Loonchaos dreigt pag. 7
Wat weet u van uw eigen
dorp? pag. 7
Sport pag. 8, 9 eh 11
Stanleystad hebben bereikt Men houdt
Een Rode Kruis-delegatié wil de op
standelingen niet toelaten. In Nairobi
(hoofdstad van Kenia) is Thomas Kanza
gearriveerd, die zich minister van bui
tenlandse zaken van de opstandelingen-
regering noemt. De onderhandelingen die
zaterdag zouden beginnen, hebben nog
steeds geen aanvang genomen. Kanza
voert alleen besprekingen met president
Kenyatta
OPMARS
De twee militaire kolonnes die op weg
zijn naar Stanleystad. naderen het bol
werk van de rebellen uit het noorden en
het zuiden. De rebellen worden dus be
dreigd door een tangbeweging. Zij kun
nen nog slechts in oostelijke richting ont
snappen. zolang de tangbeweging niet
voltooid is. Verwacht wordt, dat dit laat
ste uiterlijk woensdag het geval zal zijn.
In het noorden hebben de troepen van
Tsjombe Basoko bereikt op 280 km van
Stanleystad. Het was het laatste belang
rijke punt op de weg, die langs de Kon-
go-rivier naar het bolwerk van de re
bellen loopt.
De Sowjetunie heeft de Ver. Staten
er van beschuldigd, bommenwerpers en
andere wapens te gebruiken in directe
gevechtsoperaties tegen Kongolese strijd
krachten. Die vechten tegen de „mario
netten-regering" van premier Tsjombe.
Kongo zou bezig zün, een tweede Viet
nam te worden. Ook op andere weste
lijke landen werd kritiek uitgeoefend.
De terechtstelling van de 36-jarige
Amerikaanse zendeling-arts, dr. Carlson,
die door de Kongolese opstandelingen ter
dood is veroordeeld, is voor de tweede
maal opgeschort. Radio-Stanleystad ver
klaarde dat dit is gebeurd „ingevolge
verzoek van „president Kenyatta"
Kenia", waaraan werd toegevoegd:
„Uit eerbied voor Afrika hebben wij dit
verzoek ingewilligd"
Ook zou de terechtstelling opgeschort
jn „om onderhandelingen mogelijk te
(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN Voor de tweede
maal heeft de N.V. Philips aan de
4000 handelaren die Philipsproduk-
ten verkopen, per brief nieuwe ver
koopvoorwaarden bekendgemaakt.
Dit in verband met het losmaken der
verticale prysbinding op 1 december
voor een aantal elektritechnische ar
tikelen.
Het bedrijf zal in het vervolg in plaast
van vaste prijzen richtprijzen geven. Ver
wacht wordt dat deze gelijk zullen zijn
aan de huidige prijzen. Het staat de han
del vrij van deze prijzen af te wijken,
als hij maar niet beneden de inkoopprijs
gaat.
De handelaren moeten in hun adver
tenties en etalages hun "vrije verkoop
prijzen" steeds met een enkel bedrag aan
duiden. Reducties en kortingen mogen
niet worden gesuggereerd; dit om ondui
delijke prijsvergelijkingen te voorkomen.
De ervaring heeft namelijk geleerd, dat
ogenschijnlijk voordelige aanbiedingen
in werkelijkheid dikwijls veel minder
aantrekkelijk zijn. Houdt de handelaar
zich niet aan deze directionele verkoop
waarden. dan behoudt Philips zich het
recht voor. de handelskortingen te ver
lagen en zelfs de erkenning als Philips-
handelaar in te trekken.
Nederlander onder
slachtoffers van
vliegongeluk
STOCHOLM Een van de slachtof
fers van het vlieg-ongeluk dat vrijdag
avond bij Aengelholm in Zuid-Zweden
is gebeurd, is de Nederlander mr Dirk
J. Bakker, die sinds 1957 ln Zweden
werkt. Hü maakte deel uit van de
Zweedse raad voor personeelsadmini.
stratie in Stockholm.
De Amerikaanse zaakgelastigde
in Nederland, Fisher Howe, heeft
op de President Kennedylaan in
Amsterdatn het Kennedy-monu
ment onthuld, waarvoor geld bij
eengebracht is op initiatief van de
heer W. Booker.
WASHINGTON Overal ter we
reld is gisteren het feit herdacht dat
eei. jaar geleden de Amerikaanse
president John F. Kennedy werd
vermoord.
Op het militaire kerkhof Arlington
bij Washington stroo.riden duizenden
naar het graf en legden daar bloemen
en kransen. In een groot aantal kerken
hield men herdenkingsdiensten.
DALL \S. Honaerric.i mensen kwa
men naar de plek wa^r president door
kogels werd troffen Zij legden er
bloemen en Kransen. Om één uur (het
AMSTERDAM. De Amerikaanse
zaakgelastigde. Howe, hec'' op de Presi
dent Kennedylaan het Kennedy-monu
ment onthuld. Tientallen Amsterdammers
legden bloemen aan de voet van
Jacqueline Kennedy, de weduwe
de president, bleef met .aar kinderen
thuis in haar flat in New York. Uit alle
windstreken stromen blijken van mede
leven binnen.
„getrainde
Huisartsen moeten
thans
atletenzijn
DEVENTER In medische kringen
heerst onrust over het feit dat vele pas
afgestudeerde artsen het zware, gebon
den huisartsenberoep afwijzen. Deze ten
dens zal sterker worden wanneer zoals
in Deventer steeds meer flatgebouwen
verrijzen die vijf verdiepingen hoog zijn
en geen lift bezitten. Dit schrijven plaat
selijke artcn in een adres aan de ge
meenteraad.
Op deze manier kan het beroep van
huisarts alleen worden uitgeoefend door
„getrainde atleten", die bereid zijn (aldus
het adres) voor het ziekenbezoek dage
lijks ongeveer 1000 trappen te beklim
men en weer af te dalen.
De Zuidafrikaanse minister van
tenlandse zaken, Muller, wordt begin
deze week in Den Haag verwacht
belangrijke besprekingen met minister
Luns.
De onderhandelingen over de vrij
lating i>an de blanke gijzelaars in
handen van de Kongolese rebellen
vinden plaats in het buitenverblijf
van premier Kenyatta, 50 kilome
ter buiten Nairobi. Van links naar
rechts: Diallo Telli, secretaris
generaal van de organisatie voor
Afrikaanse eenheid; Elino Mathu,
Kenya's expert voor Kongo-za-
ken; premier Jomo Kenyatta en
de Amerikaanse ambassadeur
William Attwood.
Drogerij met kopra
van uitgebrand schip
door vuur verwoest
AMSTERDAM Een opslagplaats an
nex drogerij van de firma Enthoven en
De Jong aan de Hillegommerdijk in de
Haarlemmermeer is vannacht door brand
verwoest. Oorzaak is vermoedelijk broei.
In de drogerij werd kopra behandeld,
van het Indonesische vrachtschip Tjo-
kroaminoto dat onlangs in de Amster
damse haven uitbrandde. De schade
wordt geraamd op 4 a 5 ton.
De drogerij was vrijwel nieuw. Na
brand in 1959 was zij herbouwd.
LEERDAM Bij een frontale bot
sing tussen twee personenauto's oj
de rijksweg 15 tussen Rotterdam er
Den Bosch ter hoogte van het res
taurant Leuven onder de gemeente
Herwenen, zijn gisteravond
streeks half zeven vier personen om
het leven gekomen.
De toedracht van het ongeluk is nog
vrij raadselachtig. De rijksweg is ter
plaatse wel vrij smal. maar van een on
overzichtelijke situatie, een kruising of
enig ander obstakel is geen sprake. De
verkeerspolitie hefcft tot dusver alleen
kunnen vaststellen dat de auto uit Wij-
chen. die in de richting van Den Bosch
reed, met grote snelheid op de andere
rijbaan is terecht gekomen.
De slachtoffers zijn de 22-jarige A.
J. M. van de Heuvel uit Wijchen, A. C.
H. Hendriks (24) uit Nijmegen, H. A.
Husson (26) eveneens uit Nijmegen en
mevrouw S. M. Versluis (30) uit Arkel.
Min of meer ernstig gewond werden:
D. K. Duyzer (42), mevrouw D. Duy-
zer-Klop (41), W. J. Duyzer, A. J. Ver
sluis (37). allen uit ArkeL, en W. I. A.
Klein (23) uit Nijmegen.
NIJKERK. Zaterdagmiddag Is de
78-jarige A. van den Akker, toen hij per
fiets de Frieswijkstraat niet ver van zijn
oning overstak, door een passerende
auto gegrepen. Hij is aan de gevolgen
overleden.
UITGEEST. Zaterdagavond zijn
twee bromfietsers met elkaar ln botsing
gekomen op het fietspad langs de pro-
inciale weg. De heer M. H. Sjouw (36)
uit Wormer, overleed later in het ge
meentelijk ziekenhuis te Zaandam. De
andere bromfietser werd vrij ernstig ge-
ond in hetzelfde ziekenhuis opgenomen.
VENLO. Zaterdagmiddag is de 60-
jarige mevrouw A. Timmermans over
leden aan kalendampvergiftiging. Haar
het eerste slachtoffer. Hij werd
woensdagmorgen door een zoon levens
loos in hun noodwoning aangetroffen.
AMSTERDAM In het Wilhelmina-
gasthuis Is in de nacht van zaterdag op
zondag de 65-jarige huisvrouw A. T.
Brinkhuizen-de Jong overleden. Zij
raakte zaterdagmiddag ernstig gewond,
toen zij plotseling tussen twee gepar
keerde auto's de Hagedoornwerd in Am
sterdam-noord opliep en aangereden
werd door een bus van het gemeente
lijk vervoersbedrijf.
PURMEREND. De 22-jarige G. de
Ruiter uit Beets is in de nacht van zater
dag op zondag om het leven gekomen,
toen hij op de Edammerweg nabij War
der. met zijn motor slipte en in de sloot
langs de weg belandde. Men neemt aan
dat hij eerst met zijn hoofd tegen een
betonnen duiker is gevallen en vervol
gens bewusteloos in de sloot is gerold.
Gistermorgen vond men het stoffelijk
overschot nabij de motor die in de berm
lag.
OOTMARSUM De 23-jarige brom
fietser H. B. J. Koehorst uit Lattrop is
gisteravond onder de buurtschap van
Oud-Ootmarsum met zijn bromfiets uit
de bocht van de weg gevlogen en om
het leven gekomen.
gTAATSSECRETARIS
Van de
Laar heeft subsidie voor de
Cefa om „budgettaire redenen" ge
weigerd, aldus Cefa-voorzitter D.
Boon op de zaterdag te Hilversum
gehouden algemene jaarvergade
ring.
Hoewel dit voor de Cefa een pijn
lijke beslissing is, valt er een licht
zijde te signaleren. Immers, de
staatssecretaris heeft niet laten we
ten, dat hij de Cefa niet subsidiabel
acht. Trouwens, dat zou ook wel
moeilijk zijn, want de vereniging,
die in het 17de jaar van haar be
staan een 2500 filmvoorstellingen
per seizoen belegt en met de film
vormingscursus boeiende beelden
500 cursisten heeft aangetrokken,
heeft haar bestaanbaarheid en be
staansrecht ruimschoots bewezen.
De culturele taak van de Cefa, met
name waar het de filmvoorlichting
en filmvorming in positieve zin be
treft, staat aldus buiten kijf. Onzes
inziens zou het dan ook van de
staatssecretaris eleganter zijn ge
weest, indien hij dit aspect van de
zaak niet verzwegen, maar in zijn
schrijven tot uitdrukking had ge
bracht. Maar goed, ook zwijgende
heeft de staatssecretaris de subsi-
diabiliteit van de Cefa vastgesteld.
Evenwel, de „budgettaire redenen"
van de staatssecretaris komen in
een vreemd licht te staan als men
in rekening neemt, dat hij (zoals
voorzitter D. Boon mededeelde) te
gelijkertijd het subsidie van twee
andere organisaties verhoogde.
Als er een te beperkt budget te
verdelen valt, ligt het eerder in de
rede de subsidies pondsgewijze te
verdelen, eventueel de subsidies der
anderen iets te verlagen om een
nieuwe gegadigde, die daar princi
pieel recht op heeft (hetgeen niet
wordt bestreden) ook in de gelegen
heid te stellen zijn waardevol werk
te kurwen voortzetten, en zeker niet
subsidies van twee andere organi
saties te verhogen ten koste van
een derde.
Wat hier geschied is, geschiedde
ten koste van de Cefa en hiertegen
past een scherp protest.
Geen AMX-voertuigen
meer naar de troep
DEN HAAG Sinds enige maanden
wordt er (met uitzondering van de lichte
tanks) geen enkel voertuig van de AMX-
familie meer aan de troep verstrekt. Ge
pantserde personeelsvoertuigen en geme
chaniseerde houwitsers worden, als zij
van de Franse fabriek in ons land aan
komen, ondergebracht in opslagplaatsen.
De legerleiding hoopt dat men in maart
de verstrekking aan de onderdelen kan
voortzetten. Eerst wil men een goed over.
zicht krijgen van de mankementen aan
de voertuigen en naar verbetering stre-
Glasfabriek moet
175 werknemers
ontslag geven
NIEUW-BUINEN De concerndi
rectie van de Verenigde glasfabrieken
heeft zaterdag aan de ondernemings
raad van de tot dit concern behorende
Nieuw-Buiner glasfabrieken, voorheen
Meursing en Co., meegedeeld, dat in
verband met sluiting van de oude oven
in de fabriek ongeveer 175 werknemers
uit dat bedrijf zullen moeten afvloeien.
Evenals in 1963 toen ongeveer 150
werknemers moesten afvloeien is er voor
de 175 thans ontslagenen werkgelegen
heid in een der andere fabrieken van het
concern te Schiedam, Leerdam en Maas
tricht.
RITA)
..Ik heb de voeten van de poes
geverfd. Nu kunnen we steeds zien
waar zij heen loopt."
BREGENZ Twintig
duizend betogers hebben
zaterdag een scheepswerf
aan een meer bij Brc-
genz bestormd en een
plechtigheid waarbij een
schip te water zou wor
den gelaten in de war
gestuurd uit protest te
gen de naam van het
schip.
De demonstranten be
zetten de scheepswerf en
pakten de officiële ge
nodigden hardhandig aan
of troffen hen met torna-1
ten en rotte eieren. Ver
scheidene politiemannen
werden onder de voet
gelop-n en gewond. Aan
leiding tot al deze ellen
de was het voornemen
van de Oostenrijkse fe
derale autoriteiten het
schip naar dr. Karl ReD-
ner te noemen, de eerste
president van Oostenrijk
na de oorlog. De autori
teiten van de provincie
Vorarlberg wilden het
naar hun gewest noemen.
De socialistische mi-
nister van vervoer, Otto
Probst, kon de scheeps
werf niet bereiken en
moest de tewaterlating
afgelasten. Het- schip
werd later door de beto
gers zelf te water gela
ten, waarbij de naam
Renner veranderd werd
in Vorarlberg. Provincia
le autoriteiten verklaar
den dat de betoging niet
gericht was tegen dr.
Kenner, maar tegen de
inmenging van de federa
le regering in interne za
ken van de provincie.
