Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | 5 november 1964 | pagina 2

Alles goed en wel

Vrouwelijke hulpverlening
vieri M jarig bestaan

alles (s.) kan met CBtabEi/Ef

Gesprek met Israël
rust Kerk toe voor
haar zendingstaak

Goed christen kan geen
slecht academicus zijn

Een woord voor vandaag

Collegialiteit was niet
volledig erkend

DONDERDAG 5 NOVEMBER 1964

Ds. A. de Kuiper promoveert

(Van onze kerkredactie)

Tegenover de volkeren van
de wereld heeft de Kerk pri
mair een zendingsroeping,
maar tegenover het Jodendom
is de relatie 'dialogisch, die van
het gesprek. Door het gesprek
met Israël wordt de Kerk be
ter toegerust voor haar aposto-
laire dienst in de wereld. Dit
is de belangrijkste gedachte
uit het proefschrift „Israël
tussen zending en oecumene",
dat de zendingspredikant ds.
A. de Kuiper vanmiddag heeft
verdedigd aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht.

Ds. De Kuiper, nu doctor in de godge
leerdheid, heeft een onderwerp gekozen
dat „sterk in beweging" is. Hij schrijft
zelf: „Voorheen stond het Jodendom
vooral in de context' van de Jodenzen-
ding, nu gaan vele christenen het langza
merhand meer zien in een oecumenische
relatie tot de Kerk. We bevinden on
weg van het een naar het ander."

Promotor was prof. dr. J. C. Hoeken
dijk,

De schrijver komt tot de conclusie
dat de term Jodenzending historisch
belast is. Juist omdat de Kerk haar
rijkdom via Israël gekregen heeft
krijgen zal (Romeinen 11:12) en
Kerk niet mag ontkennen dat Israël
(nog immerverbonden is met het
centrum waarheen de volken zullen
opgaan (kruis en opstanding van Is-
raëls Messias Jezus Christus en het
daarin aangebroken rijk, waarvan de
Kerk uit de Joden en de heidenen het
eschatologisch teken is) moet zij be
seffen dat de verhouding Jodendom-
Kerk een oecumenisch probleem, een
probleem van eenheid is. Het gesprek
zal dan ook op hereniging en verzoe
ning gericht rnoeten zijn. Dan zal de
Christus niet buiten beschouwing blij-1
ven ook niet van Joodse kant
omdat Hij ons vanuit zijn volk zal
aanzien.

Franse kritiek
op Conferentie
Europese Kerken

De Franse kerken hebben kritiek op
besluiten die genomen zijn op de Con
ferentie van Europese Kerken, die be
gin oktober gehouden werd op het mo
torschip Bornholm. De kritiek richt zich
vooral tegen het besluit waarin be
paald wordt dat interkerkelijke en oecu
menische organisaties zich niet kunnen
laten vertegenwoordigen. Wel kan het
presidium hen uitnodigen mee te wer
ken aan de voorbereiding van de twee
jaarlijkse conferenties en adviseurs
zenden. Vooral de Russisch-Orthodoxe
Kerk en de Gereformeerde Kerken in
Nederland stonden op een enkele kerke
lijke afvaardiging.

De Franse kritiek werd geuit door het
moderamen van de Franse Protestantse
Federatie. Het moderamen zei geheel
achter de Franse vertegenwoordigers te
staan, die er tijdens de conferentie sterk
op hebben aangedrongen dat interker
kelijke en oecumenische organisaties
ook officieel deel uit moeten maken van
de conferentie.

Dialoog

In het gesprek met Israël zal de Kerk
moeten „beginnen met een schuldbelijde
nis. Het kruis was en is immers voor de
meeste Joden het alternatief voor marte
ling, verbanning of ten minste discrimina
tie." Zulk een confessie kan alleen gestal
te krijgen, wanneer zij metterdaad door
„dienst aan Israël" wordt bewezen en die
dienst kan slechts gebaseerd zijn op wér
kelijke „solidariteit en verbondenheid."

De Kerk;zal het gesprek moeten "begin
nen in hét besef goed te moeten luisteren
en ontvangen, in plaats van meteen te
willen getuigen. Dr. De Kuiper geeft in
zijn proefschrift een zestal gedachten die
zij van Israël kan leren:

de

4. De steeds verdergaande desacralisatie
of secularisatie, ingroei in de wereld,
die voor Joden en christenen beiden
liet voorwerp van Gods verlossend
handelen is, waartoe Hij Zijn knechten
slechts als instrument gebruiken wil.

5. De tolerantie, die binnen het Jodendom
een grotere realiteit lijkt te zijn dan
binnen hét christendom (ondanks in
tern-Joodse extremen).

6. Vele „christelijke" landen en zeker de
kerken, zouden veel kunnen leren van
wat het Jodendom op het gebied van
„werelddiaconaat" (steun aan de staat
Israël) en van de hulp aan gebieden in
snelle ontwikkeling (vanuit de staat
Israël) presteert.

De volheid van de volken, zegt de
schrijver dan, en de groei tot de una
sancta catholica (ene heilige algemene
kerk) zijn niet los te denken van
Israels pleroma (volheid) als eschato
logische verwachting. Daarom bete
kent een gesprek van Gods Kerk en
Gods Volk een existentieel getuigenis
voor de wereld. Wanneer althans de
dialoog ten overstaan van de oecume
ne (kennelijk wordt bedoeld de we
reld en niet de oecumenische bewe-

Historisch overzicht

Ds. De Kuiper komt tot deze conclusie
na een uitvoerig historisch en bijbels
overzicht gegeven te hebben. In de beide
eerste hoofdstukken bespreekt hij de
ontwikkeling binnen de Jodenzending en
de oecumenische beweging Hij geeft
weer wat op zendingsconferenties en
oecumenische conferenties is uitgespro
ken.

Vervolgens duikt hij in de geschie
denis en geeft hij een beknopt over
zicht van de belangrijkste ontmoetin
gen tussen Kerk en Jodendom. Daarbij
verheelt hij niet hoe de kerk zich
soms zeer negatief heeft uitgelaten,
zoals bijvoorbeeld Chrysostemus en
Ambrosius en ook niet te vergeten
Luther in de laatste jaren van zijn
leven. Deze reformator heeft zelfs ge
schreven tot de overheid dat deze
„iedere synagoge en school in de
brand moet steken en wat niet ver
branden wil onder een hoop zand,
moet bedelven, opdat geen mens e
eeuwigheid ook maar een steen of
slak van zal zien. En dat alles moet
gebeuren ter ere van. God. Bovendien
moet de overheid nok ieder (Joods)
huis vernietigen opdat zij weten dat
zij geen heer zijn in ons land."

Bijbels inzicht

Het middengedeelte van het boek bevat
een bijbelse beschouwing over de ver
houding van Israël en de volken. Het is
zoals dit gehele boek een bijzonder
knap werkstuk, waarbij de schrijver zich
ontzaggelijke beperkingen heeft moeten
opleggen, maar toch een weelde van
materiaal bijeenbrengt. In dit gedeelte
keert hij zich tegen de uitleg van zowel
Calvijn als Karl Barth van Romeinen
11:25, omdat naar zijn inzicht zij aan de
aparte heilspositie van Israël tekort doen.
De conclusie is dat de Kerk niet zonder
meer het nieuwe of het ware Israël is.
De heidenen die in Christus worden inge
voegd in de bestaande heilseconomie
worden daardoor Israël.

Hij schrijft: De eerstelingen uit de
volken vormen te zamen met de „rest"
van Israël exemplarisch het ene lichaam,
de „nieuwe mens", de gemeente der hei
ligen. Exemplarisch, want zo zijn in prin
cipe alle Joden en alle heidenen met
elkaar verzoend door de vredebrengende
verzoeningsdood aan het kruis. De reali
teit van die verzoening, de plaats en do
ruimte waaraan deze (nu al) zichtbaar
wordt is de Kerk: het ene volk Gods.

Schrijvend over de wijze waarop de
Kerk in het boek Handelingen naar de
Joden gaat, laat ds. De Kuiper zien
dat dit steeds „met bewijs, overtui
ging, klem van argumenten, liefdevol
le aandrang, gesprek en discussie" ge
beurt. Wil men de relatie christenen-
Joden in Handelingen kenschetsen
„dan is het duidelijk dat het niet
primair een missionaire relatie is maar
veeleer een gespreksrelatie. Het is
waar dat er tegelijkertijd een toene
mende verwijdering zichtbaar wordt,
maar men zou die kunnen noemen een
„schisma binnen het Jodendom". Toen
de Kerk ontstond kwam er een scheu
ring binnen het volk Gods, citeert ds.
De KuiperEn daarom zou men kun
nen spreken van een oecumenisch pro
bleem, dat weer oproept tot oecumeni
sche ontmoeting en dialoog.

Israël tussen zending en oecu
mene, door dr. A. de Kuiper. Uit
gave Veen man en Zonen, Wage-
ningen,

Dr. De Kuiper terug
naar Indonesië

Uit het proefschrift van ds.
A. de Kuiper zou men kunnen
afleiden dat hij in zijn zen
dingswerk te maken heeft met
Israël. Dat is echter niet zo. Hij
is een zendeling geweest in In
donesië, heeft een tijdlang mee
geholpen om- vacante plaatsen
aan de Zendingshogeschool te
Oegstgeest te vervullen, en
hoopt nu over twee weken
weer te vertrekken naar Indo
nesië. Hij wordt uitgeleend aan
het Indonesisch Bijbelgenoot
schap om mee te werken aan
een nieuwe Indonesische bij
belvertaling.

Ds. De Kuiper is in Zuilen bij
Utrecht geboren. Hij volgde de
middelbare school in Hilversum
en studeerde theologie aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht. In
1956 werd hij bevestigd tot
zendingspredikant en van 1957
tot zijn verlof in 1962 was hij
verbonden als docent aan de
Theologische school te Malang.

Als dr. De Kuiper over enke
le weken naar Indonesië ver
trekt zal hij op verzoek van de
Nederlandse Zendingsraad rei
zen via Japan en de Philippij-
nen om daar wonende protes
tanten te bezoeken.

Dr. Dippel op lustrum S.S.R.A.

(Van een onzer redacteuren) i bepaald enthousiaste lustrumvier-
I ders, of zij zijn te ijverig bezig ge-
De eerste vereiste voor een weest met manifestaties als Lien
christenacademicus is, dat hij I ?.reff.e' ochtendgymnastiek en de
j j r~\ l. *1 I onthulling van Naatje op de Dam. Van

een goed academicus is. Dat wil de 350 %de„ 'de XfdeU„g 10oo„_
vooral zeggen, dat hij volledig er- den gemiddeld veertig het lustrum-
kent, dat wetenschap en techniek I congres bij.De lustrumcommissie had
voortdurend nieuwe problemen! 5°° zitpIaatsen °e~

scheppen, doordat zij de traditio. i

Deze week komen in vele plaatsen christenen hijeen voor de
traditionele dankdag voor het gewas, of, zoals tegenwoordig
vaak gezegd wordt: voor gewas en arbeid. Beide hebben te
maken met ons eten, met ons hele leven.

Er wordt in de bijbel veel over eten gesproken. Als Christus
het dochtertje van Jairus heeft opgewekt is het eerste wat
Hij tegen haar vader en moeder zegt, dat zij haar te eten
moeten geven. Het is ook Christus die tot een van Zijn
discipelen zegt, als de mensen hongerig worden: Geef gij
hun te eten." Verbaasd kijken de volgelingen van de Here
Jezus elkaar aan en zeggen dat er niet voldoende geld in kas
is. Dan neemt de Heiland het weinige van een jongen, zegent
het, breekt de broden en een schare eet overvloedig. Wij zijn
haast vergeten in deze tijd waarin veel gesproken wordt over
minimumrechten, dat de zegen des Heren onmisbaar is. We.
spreken van „welvaart" en we doen alsof we er recht op
hebben, alsof het zo hoort te zijn, terwijl wij het alleen mogen
ervaren als een genade en een zegen van boven. Daarom is
het goed om samen te komen en God eens in het bijzonder
te danken voor wat wij hebben ontvangen.

nele levenspatroon doorbreken. O. 1 Von

De argwaan jegens de weten- j kJLv-J. «ki

schap en de techniek, die min of I 1 1 170

r.k. kerk in VS
oncler negers

Wij lezen vandaag: Psalm 146.

meer berust bij verreweg de
meeste christenen aanwezig is,
moet oprecht worden overwonn-
nen.

Dit zei de bekende Wendingredac-

Bisschoppen wijzen rapport af

Eerherstel voor
Galilei gevraagd

Op het Vaticaans concilie zijn
woensdag 852 bisschoppen in het
geweer gekomen tegen een han
delwijze waardoor zij hun gezag
beknot achtten. Zij weigerden hun
volledige goedkeuring te verle
nen aan het eerste hoofdstuk van
het schema over de bisschoppen,
dat handelt over de praktische
maatregelen ter uitbreiding van
de bisschoppelijke macht en de.
centralisatie van het bestuur van
de kerk. Zij meenden dat de in
zichten die in de debatten naar
voren waren gekomen niet volle
dig in het stuk waren ver-werkt.

vaardige veroordeling van deze grote
geleerde". Een dergelijke eerherstel zou
de goede betrekkingen tussen kerk en
wetenschap helpen bevorderen, zo meen
de hij.

Het verzoek op een tijdstip, dat er
weer grote belangstelling voor Galilei
bestaat. Diens leer heeft de grondslag
gelegd voor de moderne experimentele
wetenschan. Dit jaar ir het 400 jaar
geleden 1 hij het levenslicht aan
schouwde en dit heeft geleid tot een
stroom artikelen, boeken en toneelstuk
ken over zijn leven. Hoewel hij door het
zogenaamd heilige officie werd veroor
deeld, heeft de kerk ten slotte erkend,
dat Galilei het b': het rechte eind had en
zijn inquisiteurs niet.

De kerk heeft zich nimmer uitgespro
ken tegen de veroordeling van Galilei en
zijn zaak wordt dikwijls genoemd als een
voorbeeld van de kwalijke dwalingen
van de Rooms Katholieke Kerk.

Een woordvoerder van het concilie zei
dat de bisschoppen bezwaar hadden to
gen het veranderen van de passage
waarin staat dat de bisschoppen teza
men met de paus het bestuur van de
kerk vormen. In de tekst, die de woor
den „volledige en hoogste macht" zou
moeten bevatten, was het woord „volle
dige" geschrapt. Het was kennelijk

Tien procent van de Amerikanen, die
tot het rooms-katholicisme overgaan, zijn
teur dr. C. J. Dippel, die hoewel neger, zo heeft pater Harold Perry be-
chemicus onlangs een eredoctoraat kendgemaakt in een lezing yodr studen-
in ae theatogia ontving op h« te-1

trumcongros van do Amsterdamse katholieke negers in de Verenigde Staten
afdeling van de Soeietas Studioso- 722 609, wat een toeneming in één jaar
rum Reformatorum Amstelodamen- betekent van drie procent. Dit percentage
sis. Hij sprak er over „De taak van j 's aanzienlijk hoger, dan het percentage,
de christen-academicus in de cul-daf Sroei van de totale rooms-katho-
iuur üeke bevolking van de Verenigde Staten

I aangeeft. Pater Perry vertelde, dat 775

priesters speciaal belast zijn met

Een christen-academicus 18 niet een werk ond,r de n(.eers.
academisch gevormde christen. Men
wordt niet gevormd, maar geslagen tot
christen. Dit gebeurt in de persoonlijke
ontmoeting met Christus. Christen zijn
is zich laten leegschudden bij het Kruis
en zo de goddelijke informatie toelatf
eh verwerken in ons leven.

Informatie is even fundamenteel als
energie in de moderne wetenschap, al
dus dr. Dippel. Hij omschreef informa
tie als het opheffen van de onzekerheid
en het scheppen van orde. Informatie,
die niet tot handelen leidt, is geen
wezenlijk informatie. De goddeliike in
formatie vraagt dan ook gehoorzaam
heid.

Door de christenen gaat een informa
tiestroom van God naar de wereld. De
gemeente is Gods laboratorium. Dr.

Dippel was er van overtuigd, dat :ul
tuur en wetenschap aan het christen
dom te danken zijn. Maar de kerk i;
niet meer dan een kanaal voor d<
informatie Het is God om tie wereld te

Wetenschap en techniek leggen een
zee van vragen open. De belangrijkste
vraag, waarmee wij ons als christen
academici hebben bezig te houden, al
dus dr. Dippel, is. hoe er in de huidige
samenleving met haar tempo en inten
siteit nog een „stil en gerust leven"
mogelijk is ter godsvrucht. Is er nog
werkelijke rust mogelijk voor de
gemeenschap met God? Dr. Dippel
wees-er op, dat dit alleen mogelijk is
door af te zien van macht eh prestige
en nederig tegenover Christus te staan.

Verder ligt er voor de christen-aca
demicus een taak in de strijd tegen de
mythen, de moderne vanzelfsprekend
heden, zoals „de publieke opinie heeft

altijd gelijk", „kennis is macht'
mythe van de vooruitgang of van de
wetenschap. Hij dient deze te bestrij
den op grond van zijn kennis van
Godswege en zijn academisch verwor
ven inzicht.

In de diskussie zei dr. Dippel, dat de
kerk bitter weinig beseft van haar
funktie, een kanaal te zijn van het
ongelooflijk nieuwe, dat Gods informa
tie voor de wereld betekent. De kerk is
een dure (tweehonderd miljoen per
jaar kostende) vervelende club. Wat
wordt er een tijd en energie verspild.
De kerk moet een broederschap en een
leerhuis zijn. In een gemeente van 2000
en meer leden kan men niet meer op
elkaar letten en met elkaar denken. Zo
komt het, dat een christen in zijn
toerusting pover afsteekt bij de gemid
delde communist of Jood.

Voor alles is het nodig, dat de men
sen voor de keuze gesteld worden, of
ze er bij horen of niet De kerk wordt
belast door een groot aantal leden, dat
niet echt gelooft.

De leden van de S.S.R.A. zijn niet

Hindoes vragen
de pans weg
te blijven

Een Hindoe-

brief aan paus Paulus gezonden en er bij
angedrongen zijn voorgenomen
India niet door te laten gaan.

hem op

bezoek v__

De groep die zichzelf „Hindoe Jagaran
Samiti" noemt (het Hindoe-comité van
waakzaamheid) is speciaal gevormd om
zich te verzetten tegen het eucharistisch
congres dat van 28 november tot 6 de
cember in Bombay zal worden gehou-

In de brief werd opgemerkt dat het
Vaticaan een soevereine staat is en daar-
werd de vraag gesteld: Hoe kunt u
het rechtvaardigen dat een bijeenkomst
i de functionarissen van een soeverei-
staat wordt gehouden op het grondge
bied van een andere soevereine staat?
De brief eindigde met het uitspreken
in de hoop dat de paus van zijn bezoek
an India zou afzien.

Samenwerking
wordt steeds
beter

WE hebben het samenwerken
moeten leren, maar het gaat
gelukkig steeds beter, zei gister
ochtend de voorzitster van de
Stichting Nederlandse federatie
voor vrouwelijke vrijwillige hulp
verlening, mevrouw J. A. van
Nispen tot Sevenaer jkvr. Ruys
de Beerenbrouck, in een toe
spraak ter gelegenheid van de
viering van het YlVz jarig bestaan
van deze federatie in Utrecht.

Vijftien vrouwenorganisaties van ver
schillende religieuze, levensbeschouwe
lijke, sociale en politieke doelstelling
werken nu in deze federatie samen
bij het bevorderen en verlenen van
praktische sociale hulp. Mevrouw Van
Nispen tot Sevenaer gaf een opsom-,
ming van hetgeen in de afgelopen ja
ren zoal werd verricht. Ze was daar

over tevreden. Het helpen van ande
ren verrijkt het leven en samenwer
king met anderen verruimt de blik",
voiid zij.

opwekking tot eendracht had

laten horen. Bij de watersnood in Zee
land werd de federatie meteen met
praktische sociale hulp geconfronteerd.
Daarna onder meer nog bij de vluchte
lingenhulp, de actie voor Het Dorp voor
lichamelijk gehandicapten en andere ac
ties. Mevrouw B. Ras-Hrerema. vice-
voorzitster van de federatie, gaf een
uitvoerige opsomming van hetgeen de
federatie zoal heeft verricht.

De burgemeester van Utrecht, jhr. mr.
C. J. A. de Ranitz, uitte zijn bewonde
ring voor dit werk in een feestrede,
waarin hij onder meer de aandacht ves
tigde op nieuwe taken voor de vrouwe
lijke vrijwillige hulpverlening.

De jubileumviering werd onder meer
bijgewoond door vertegenwoordigsters
van de ministers van binnenlandse za
ken en van maatschappelijk werk 's
Avonds bracht koningin Juliana een be
zoek aan de jubileumvergadering, die
volgens de voorzitster van de federatie
meer dan een manifestatie is van de
vruchtbare samenwerking die tussen de
overheid en de particuliere organisa
ties mogelijk is gebleken.

Beroepingswerk

NED. HERV. KERK

Beroepen te Bennekom: J. H. Cirkel te
Huizen (NIH:);'te Oudega <W.): (toez.):
J. M. Snijders te Hekelingen; te Katwijk
:ee (vac. P. Moerenhout) (toez.): J.
Roon te Ermetö; té'Molenaarsgraaf:
W. A. S. Laurense te Benthuizen; te
Haamstede: P. Post te Urk; te Lemeler-
veld: A. W. J. A. Knorth, vic. te Velp.

GEREF. KERKEN
Beroepen te Klazienaveen (vac. J. Dijk
stra): J. de Jongh te Nes (Wd.)

GEREF. GEM.

dankt voor Gorcum: A. Hofman te

UNIE-COLLECTE

De uniecollecte voor de scholen met de
bijbel bracht in de volgende plaatsen de
achterstaande bedragen op: Ouddorp
620,23; Sint Annaland 208,90. en Mid
delburg 1.868,31. Het totaal van 75 lo
kale comité's is 55.331,17. In 1963 was
dat 45.930,09.

Onrustige Zenuwenl

^Mjjnhqrdt's Zenuwtobletten

Vijf lutherse kerken
verenigen zich in
v Noord-India

(Van onze kerkredactie)

Vijf lutherse kerken in Noord-India
hebben besloten om een fusie aan te
gaan en een kerkelijke eenheid te vor
men. Dit werd medegedeeld op de lu
therse Aziatische conferentie, volgen#
het persbureau van de Lutherse We
reldfederatie De nieuwe kerk zal in
totaal 317.800 doopleden en belijdende
leden tellen.

De kerken zjjn ontstaan door het zen
dingswerk van lutherse organisaties uit
verschillende delen van de wereld. Het
zijn de grote Gossner-kerk met 225.400
leden die in de staten Bihar. West-Ben
galen, Assam, Orissa en Madhya Pra
desh gemeenten heeft; de Jeypore-kerk
met 43.000 leden vooral in Orissa. de
Noordelijke Lutherse Kerk met 41.500
leden in Bihar, West-Bengalen en As
sam; de Madhy Pradesh-kerk met 5.891
leden en de Oost-Jeypore-kerk met 2000
leden.

KERNEN VAN INGEZONDEN STUKKEN

BUdragen voor deze lngezonden-stnkkenrubrlek kunnen door alle lezers
(en lezeressen!) worden geleverd en worden geplaatst buiten verantwoorde
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken
te weigeren en in te korten schrijft u dus zéér kort! Er kan alleen
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en woonplaats.
Anonieme brieven krijgen geen plaatsruimte. Waar nodig kan In een bij
schrift van redactiewege een korte toelichting worden gegeven.

Accuraat!

Dezer dagen ontving ik als klein-

laatste conservatieve poging - - uezer aa»

macht van de paus boven de bisschon- lofganger van het departement

fensie een nota voor aan mij teveel

te handhave:..

De paragrafen van het hoofdstuk wer
den stuk voor stuk aangenomen, maar
hij de eindstemming over het gehele
hoofdtuk stemden 1.030 bisschoppen voor.
77 tegen en 852 „juxta modum", onder
voorbehoud.

Voor het aannemen is eep tweederde
meerderheid vereist. De woordvoerder
ii dat het schriftelijk voorbehoud in-
.a de

houdt dat het woord „volledige"
zin over de collegialiteit van paus en
bisschoppen weer moet worden toege
voegd.

De secretaris-generaal van het conci
lie, aartsbisschop Pericle Felici. zei dat
het hoofdstuk wegens dit voorbehoud zou
moeten worden veranderd. Hij verzeker
de dat het ontwerpschema. „De herder-
lij ks plichten van de bisschoppen", vol
ledig in owereenstemmmg zou zijn met
de :n het schema over de kerk tot in
kleine bijzonderheden omschreven colle
giale macht van de bisschoppen.

De bisschoppen hadden woensdagoch
tend de paragrafen stuk voor stuk aan
genomen, omdat bij deze stemming geen
voorbehoud kon worden gemaakt. Het
voorste1 tot instelling van een „bisschop
pelijke senaat", of ..kroonraad" waar
door de collegialiteit in praktijk wordt ge
bracht, werd met 1.921 tegen 81 stem
men aangenomen.

Twee artikelen waarin hervorming van
de Romeinse curie werd voorgesteld,
werden met 1 839 tegen 78 stemmen aan
genomen. In deze artikelen wordt de
hoop uitgesproken dat de curie wordt ge
ïnternationaliseerd (vele prelaten klagen
dat er te veel Italianen lid van de curie
zijn) en een nieuwe structuur krijgt „die
aan de behoefte van de huidige tijd vol-

De Franse aartsbisschop Leo Elchlnger,
coadjutor van Straatsburg, drong erop
aan dat het concilie eerherstel verleent
aan Galileo Galilei, de sterrenkundige en
filosoof die in 1633 door de kerk werd
gedwongen zijn stelling te herroepen dat
de aarde om de zon draait. De bis
schop sprak van de „trieste en onrecht-

tbetaalde
levensmiddelen'
ten bedrage van zegge 1.15
maand juni 1964. Verzoek: of ik dit
bedrag zo spoedig mogelijk wilde over- ÏC1VÏUt
maken of het juist is moet ik maar mogen

belangrijk acht is, dat leiders en volken o.»o Wn v
(j>e" waaronder ook politieke tegenstanders doen (Op 2

Rusland zich geërgerd afvragen Oral Roberts riep
dat aftreden moest plaatsheb-

bewijs

weder onze eerste werken t

tcans (we doen toch zo graag aan reclas
sering?). Deze kansen mocht hij ook in
ie kerk benutten. Merkwaardig vind ik
het dat in de berichten met geen woord
wordt gerept of de man zich recentelijk

blijkbaar tot consequenties als de bo-
vengesignaleerde kan voeren.

Rotterdam

G. J.

i Renterghem

geloven.
konPm

begroting

d.® dat Chroesjtsjef zich tijdens zijn leider- Jezus, die aan het kruis
schap een behoorlijke populariteit heeft volkomen betaalde
verworven in de meeste landen. We gebondenheden

en dat wel bijna een
ieder er van overtuigd is dat hij die
laren steeds al zijn krachten gaf

Golgotha
voor onze zonden en
ziekten. We mochten
ervaren, dat de Heilige Geest werkte
korte nodiging werd gedaan

ii f wereldvrede te bewaren. Het is, nog-

scheen men eerst zelfs niet te maalSi wjnst voor (je samenwerking del-
n tekort molken dat nu ook het aftreden van een
Russisch leider een verlies
reld kan betekenen! Dat

Ik vertel dit verhaal opdat de belas-

t.ngbetalers tenminste voortaan «reter geleden toch wel anders. Een

be.h?e" uiteraard fouten van Chroesj

wordt. We mogen de ambtenaren wel
eren, die zó nauwkeurig administrate

Toen

om de Here Jezus

Verlosser kwamen bijna 300

naar voren. Met allen werd persoonlijk
in de bidkamer gebeden en niemand
oor de we- ging heen voor hij of zij wist, dat df
enige jaren sondelast was weggenomen. Er war
ander vreugde in de hemel!

De Here werkte ook mede doordai
Hij het woord bevestigde door de teke-

kwestie zijn vertrouwen
>hristenen (en wat veel erger is: in het
christendom, ja misschien wel in Chris
tus) ging verliezen". Ik hoop voor hem
iat hij Christus door alles heen mag
als olijven zien.

Ambacht

I. van t Hof-Marbus

Onbegrijpelijk III

Voorschoten

J. W. Bakker jr

Bejaardenprobleem il

Met verontwaardiging heb ik kqnni-
genomen van het stukje poëzie dat de
heer Blonk vorige week op deze plaats
weggaf en waarin hij zich beklaagdt
over de bejaardenzorg. Ik vraag: is da!
een mentaliteit voor iemand die op zo'n
leeftijd nog gezond en sterk is? Waar is
heer Blonk, uw dankbaarheid voor de
verzorging die u thans geniet? Bent u
opgesloten? U kunt toch gaan en staan
waar u wilt? Is het geen zegen, dat ei
zoveel voor ons (ik ben ook bejaard
zoals u begrepen zult hebben) gedaar
wordt? Hoe hebben onze ouders hur
leven moeten eindigen: werken tot hur
dood toe. En dan om de gevangenis or
één lijn te stellen met een bejaardente
huis... Ik weet niet welke gaven v
sieren, maar zeker niet de gave var
dankbaarheid.

Rotterdam J. J. de Haan (76

Af treden Chroesjtsjef

Dat Chroesjtsjef is afgetreden is na
tuurlijk een gebeurtenis die eerst zijr
eigen land aangaat, maar daarnaast i:
het toch ook voor de hele wereld geble
ken een belangrijke gebeurtenis te zijn
gezien de reacties die we hebben kun

....j, die volgden (Mare. 16 20). Zieken Kamer, toen
werden genezen en wie deed dit? Een inzake verhoj
of andere „gebedsgenezer?" Neen! Jezus
is de grote Medicijnmeester. Hem komt

Oral Roberts

Met grote belangstelling lees ik altijd alleen^toe de^ïof'
pagina 2 van uw blad. Misschien komt dank.
er nog eens een tijd, dat al het nieuws Voorbure
van pagina 2, voor zover het geen vooröur8
;eharrewar van mensen is, op pagina 1 OjX'&H-er

':omt te staan. Persoonlijk verheug ik
ie dan al over de koppen als:

BIJNA 300 MENSEN KIEZEN
VOOR DE HERE JEZUS,
nzovoorts. Nu deze kop er staat real,
eer ik mij, dat dit ook boven hei
erslag van de samenkomst van vrijdag
de Margriethal in Utrecht har1

De heer P. v. d. Berg gewaagde in
■n ingezonden stuk over de z.i. onchris
telijke houding van ir. Van Dis in de
tegen twee moties
iging van de hulp aan on
derontwikkelde landen stemde. Waarom
itemde ir. Van Dis tegen? Omdat hij en

In de krant van 27 oktober las ik dal
een ex-SS-er is ontzet uit de door hen-
vervulde kerkelijke functies. Ik ken
noch de man noch degenen die hem
hebben afgezet, noch degenen die de
ontzetting uit kerkelijke functies hebben
bevorderd. Wel is het mij duidelijk dat
de reden voor deze maatregel wordt

.E staan. Wit gebeurde daar name f"0"???. ln tw>' t""» «nwer 20

lijk? Een Amerikaanse dienaar van hel geleden heeft gedaan. Mijns inzien.'

*ln 1 ,tp zijn. waarbij gelden uit alle
landen in de een of andere VN-pot
worden gestort en er totaal geen contro
le op de bestemming dezer gelden
wordt uitgeoefend. Helaas is nl. in het
verleden meerdere malen gebleken dat
telden uit deze pot aan diverse kleveri-
'e vingers bleven hangen. Ir. Van Dis if
•chter onverkort voor hulpverlening
i land tot land
W. Klerk
gelijke
d. B.

dan bilateriaal:

•ekkerkerk

(Na de andere stukken

itrekking zal de zaak de heer i

évangelie. Oral Roberts genaamd, pre-
likte het heerlijke Evangelie, dat d<
^ere Jezus gekomen is om de werker
/an de duivel te verbreken (1 Joh. 2
O.

Jezus kwam naar de aarde om zonda
en zalig te maken naar geest ziel er
ichaam. Uit heel het optreden van onzr
Heiland bleek, dat Hij de gehele men.'
>p het oog had. Hij vergaf de zonden en
tenas de zieken Het eerste willen velen
vel geloven, het tweede ook wel, al-
>ccn, zo zeggen ze, dat was voor vroe-
ter. Uit de bijbel blijkt dat nergens
Integendeel, Jezus Christus is gisterer

is echter het juiste standpunt:
gen wat zulk een man NU is en doet er
wil. Ook Christus heeft contact gezoch:
met tollenaars (medewerkers van dc
Romeinse bezetters) om de ménsen en
niet om hun functie. Zelfs een vervolger
van Zijn kerk is van hogerhand ge-

wel duidelijk zijn. Discussie dus
^sloten red.)

1 (Paulus) nodig
w L. A. Eijgenra?*-

Ex-SS-er II

- ---heden Dezelfde en tot in eeuwigheid Drenthe moest treffen. Deze i

nen lezen. De werkelijke reden van zijn (Hebr. 13 8). Jezus is dus niet veran- iijn straf uitgezeten en kreeg

Itlaria middelares?

In de krant van 2 november las ik
■ver het concilie dat vele (en niet
111 e) bisschoppen in de discussies over
net z.g. Maria-hoofdstuk hebben ver
zocht Maria als middelares te beschou
wen. Er Is geen enkel bewijs in de
bijbel te vinden dat op het middelares-
schap van Maria zou wijzen. Op he'
Concilie wordt Maria op de plaats var
Christus gesteld, hetgeen in feite eer
verloochening betekent van Christus
middelaarschap. Als er iets is waartegen
heeft protestanten MOETEN protesteren dar
is het tegen de Maria-verering, die

Blank en bruin XVII

Voor de apartheid'in Zuid-Afrika kon
men vele malen zien dat negers in
mijnen of industrieën gingen werken,
bijvoorbeeld een half jaar. Na deze
periode waren zij de regelmaat zat en
verdwenen met het deel van hun loon
dat zij gespaard hadden. Teruggekeerd
in hun stam kochten zij van dat loon
ettelijke vrouwen en wat er verder
gebeurde kan men raden. Na het geld
verbrast te hebben gingen deze mensen
het dan maar weer eens proberen. Dat
men de zaken in Zuid-Afrika thans be
ter regelt lijkt mij daarom menslieven
der dan de „vrijheid" die ve.'en thans
blijken te wensen.

Ik meen dal eerlijk erkennen van
verschillen bepaald geen discriminatie
behoeft te betekenen. Wel zullen wij er
ons goed bewust van moeten zijn dat
we steeds de neiging hebben te meten
met westerse maatstaven, ook al, omdat
er nu eenmaal geen economische, geme
lijke en culturele verheffing mogelijk is
'.onder westerse produktlewijzen.

Alphen ad. Rijn w Geldof

Blank en bruin XVIII

De negers kunnen dus nergens zoveel
verdienen als in de Zuidafrikaanse in
dustrie Bedoeld zal wprden dat ze te
weinig krijgên om te leven en teveel om
dood te gaan. Rechten voor Bantoe
mensen? Op papier... De landbouw en
veeteelt in de Bantoegebieden hebben
geen enkele bestaansmogelijkheid. De
z.g. geleidelijke industriële ontwikkeling
zal als het aan de blanke regering ligt
helemaal geen ontwikkeling zijn. De
(legers zouden het stelsel zelf willen. Ja.
ja als ze te lastig worden worden nog
meer van hun leiders gevat om in de
gevangenis te worden gezet dan wel tot
verbanning gedoemd te zijn Hoe kan
men tenslotte de naïeve opmerking ma
ken alsof de verhouding tussen blank en
zwart in Belgisch Congo altijd zeer
roed is geweest. Vandaar dan zeker
dat praktisch alle Belgen bij de vrij
wordingland verlieten.

3erkel Z.H. s. Rudingh