Nieuwe Leidse Courant
Frontale aanval van
Adenauer mislukt
Ministerie gaat scherper
op vleesprijzen letten
Partijbestuur achter Erhard
Ook nederlaag voor
Franse president
Naam ds. King
onrechtmatig
gebruikt
Legerjeeps vertonen
een constructiefout
Heel dorp
(8 man):
Goldwater
Beschikking hof inzake
pierprijs vernietigd
Commentaar
(tüta)
„Mensen van morgen"
uit de roulatie
Engeland blijft Navo
en Europa trouw
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
mijn hert in taghenspoet"
r~
Dinsdag 3 november 1964, 45ste jaargang
Droog weer
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Bewolkt en droog weer met plaatselijk
enkele opklaringen en voornamelijk ge
durende de nacht en ochtend hier en
daar mist. Matige tot zwakke in hoofd
zaak noordoostelijke wind. Weinig ver
andering in temperatuur. (Opgemaakt om
11.15 i
In Atlanta (Georgia) verklaarde dr.
Martin Luther King, dat in de zuidelijke
staten pogingen zijn gedaan, de neger-
bevolking wijs te maken, da zij de naam
van dr. King op hun stembiljet moesten
schrijven als hun keuze voor het Ame
rikaanse presidentschap. King noemde
dit een complot, omdat de biljetten op
die wijze ongeldig gemaakt zouden wor
den. Hij meent, dat aanhangers van Gold-
water voor deze „gemene daad" verant
woordelijk gesteld moeten worden. HU
raadde de negerbevolking aan, hun stem
uit te brengen op een van de twee kan
didaten, waarvan de namen voorkomen
op hun stembiljetten. „Op mü moet u dus
niet stemmen", aldus dominee King.
Intussen heeft Billy Graham ongeveer
60 000 telegrammen ontvangen waarin
van hem verlangd wordt, dat hij zich
achter een van de presidentiële kandi
daten schaart. Bijna alle telegramman
zijn afkomstig van aanhangers van Gold-
water. De evangelist heeft echter geen
gevolg gegeven aan dit verzoek.
9 Op de autosnelweg Arnhem-Nijmegen
is vannacht onder Eist de 33-jarige J van
Hoorn uit Nijmegen, toen hij met hoge
snelheid reed, geslipt op het natte weg
dek en tegen een boom beland. De auto
werd totaal vernield. De bestuurder is
onderweg naar het ziekenhuis overleden.
heeft bewezen, maar dat hij er ook zijn
partij schade mee heeft berokkend. Het
partijbestuur (blijkbaar door Erhard en
de minister van buitenlandse zaken, dr.
Schroder, onder zware druk gezet), heeft
dan ook niet anders kunnen doen, dan
zich als een man achter Erhard te scha
ren. Typerend is wel, dat Adenauer zelf
het communiqué heeft moeten onderte-
keuen, waarin vertrouwen iin het beleid
van Erhard wordt uitgesproken
DE gezamenlijke poging van president De Gaulle en ex-kanselier dr.
Adenauer, bondskanselier Erhard in zynn eigen party onmogelijk te
maken, is opnieuw mislukt. De Gaulle deed zijn frontale aanval op Erhard
via zijn dreigement met betrekking tot de gemeenschappeiyke landbouw
politiek. Adenauer leverde in het Westduitse blad Bild am Sonntag felle
kritiek op zijn opvolger, die hy verantwoordelijk stelde voor de verkoeling,
die in de verhouding tussen Parijs en Bonn is ingetreden.
Men zegt wel, dat Adenauer ge
meend heeft, in de plaats van Erhard
bondskanselier te kunnen worden.
Zelf meent hij, dat zijn populariteit
in de bondsrepubliek groter is dan
ruim een jaar geleden, toen hij het
kanselierschap moest neerleggen.
Erhard heeft gisteren echter toege
slagen en Adenauer heeft beterschap
moeten beloven.
Nadat Erhard kennis had genomen
van de aanval, die Adenauer via eer
interview in een weekblad op zijn be
leid had gedaan, heeft hij onmiddellijk
een nadere verklaring van Adenauer
verlangd. Op vezoek van de kanselier
kwam gisteravond het bestuur van dt
Christelijk Democratische Unie (waar
van Adenauer voorzitter van is) bijeen
om de crisis in de betrekkingen tussen
de ex-kanselier en zijn opvolger te be
spreken. Na afoop van deze bijeen
komst werd in een communique ver-
klarad, dat Adenauers kritiek zeker
niet door de bestuursleden
CDU en ook niet door die
Beierse zusterorganisatie (de CSU)
wordt gedeeld. Ook de Westduitse pers
had reeds in een voor Adenauer on
gunstige zin op diens uitlatingen ge
reageerd.
Onveranderd
Als Adenauer op een come back als
kanselier heefl gehoopt, dan heeft hij
die volgens politieke waarne:
Aangenomen wordt, dat hij niet alleen de
zijn kritiek op Erhard een slechte dienst
oppositiegroep binnen de CDU-CSU met
Bonn nu voorgoed onmogelijk gemaakt.
Adenauer zeide, Erhards regering te zul
len steunen „met al de kracht", waar
over hij beschikt.
In het communiqué wordt met nadruk
naar voren gebracht, dat het bestuur var
,de CDU eensgezind zijn steun blijft ge
ven aan de regering van Erhard, wie:
buitenlandse pólitiek met inbegrip
van het bondgenootschap met Frankrijk
onveranderd zal blijven. Een woord
voerder van de Bondsdagfractie van d
CDU verklaarde nog ter toelichting, dat
dit besluit in geen enkel opzicht eer
tie van wantrouwen tegen Adenauer be
tekent. Hij sprak daarbij de hoop uit, dat
de ex-kanselier bij zijn komende ont
moeting met president De Gaulle op 9
november in Parijs, de Franse president
de grondslagen van de Westduitse po
litiek zal maken.
Naar verluidt ligt het in de bedoeling
van de Franse president, van het bezoek
van Adenauer aan Parus een demonstra
tie tegen Erhard en diens politiek te
ken. Het is de vraag, of daar nu nog veel
van terecht kan komen, omdat thans de
besturen van de CDU en CSU, die tot
voor kort tegen Erhard gebruikt werden
door de voorzitters Adenauer en Strauss,
zich op ondubbelzinnige wUze va
kritiek van de ex-kanselier op het beleid
zUn opvolger hebben gedistancieerd.
Kapotte versnellingsbakken
(Van
i onzer redacteuren)
De ongeveer achthonderd leger
jeeps, door de Nederlandse land
macht onlangs van de DKW-fabrie-
ken in Duitsland betrokken, blyken
niet in alle opzichten aan de ver
wachtingen te voldoen. In 72 geval
len is van een ernstige constructie
fout in de versnellingsbak gebleken,
waardoor terwyl het voertuig in
voorwaartse beweging was, de ver
snelling in haar achteruit schoot.
Daarbij bleef van de versnellingsbak
natuurlijk maar weinig over.
Een half jaar geleden werd het manke-
ient aan de vergrendeling van de ver
snellingsbak voor het eerst waargeno
men. De oudste van de in series afgele
verde jeeps waren toen twee jaar in ge
bruik. Het euvel bleek evenwel niet al
leen bü de oudste, maar ook bij de pas
afgeleverde voertuigen voor te komen.
Defensie nam contact op met de DKW-
fabrieken en men moest daar erkennen,
dat inderdaad van een constructiefout
sprake is. DKW zal een ernstig onder
zoek instellen naar de oorzaak en probe-
;ot een oplossing Van de technische
moeilijkheid te komen.
Specialisten
Intussen zal een uit drie tot vier man
In één
oogopslag
Kan kunst geen volksver
gif zyn? pag. 2
Kandidaat Pruim gaf 26
verzen op pag. 2
Niemöller emeritus pag. 2
Amerika kiest pag. 5
Brugwachter gaat vrijuit
pag. 7
Abe in dienstpag. 7
Ontmoeting verdwynt pag. 9
Najaarsprysvraag: van
daag de derde etappe pag. 9
Vlucht naar de wal pag. 11
Schoenmakersvak op
nieuwe leest pag. 11
Eerste stemmen
voor Republikeinen
De acht kiezers van het bergdorpje
Dixville in New Hampshire hebben
vanmorgen vroeg al hun stem uitge
bracht. Zij steunden allemaal de repu
blikeinse kandidaat voor het presi
dentschap- Barry Goldwater. President
Johnson kreeg geen enkele stem. Het
stembureau werd geopend, toen het In
Dixville nog nacht was. Dit is blijkbaar
een poging van Goldwater-aanhangers
geweest, de kiezers in de Verenigde
Staten te beïnvloeden, die pas vele
uren later naar de stembus zouden
gaan. New Hampshire is in het noord
oosten van de Verenigde Staten gele
gen. ten noorden van de staat Massa
chusetts.
Overigens is het zeer de waag, of men
zich In Amerika door deze „voortijdige"
verkiezingsuitslag zal laten beïnvloeden.
Aangenomen mag worden, dat men in de
afgelopen dagen over het algemeen toch
wel een definitieve beslissing heeft ge
nomen. President Johnson is nu in Texas,
de staat waar hij vandaan komt, om de
uitslag va de verkiezingen af te wachten
Gisteravond hield hu een laatste rede
voering. waarin hij een beroep dee op de
kiezers, de ..kleine minderheid, die zich
van de republikeinse partij meester heeft
gemaakt" op ondubbelzinnige wijze terug
te wijzen. De grote Newyorkse bladen
hebben zich opnieuw voor Johnson uit
gesproken. Wat een van de Newyorkse
senaatszetels betreft, spraken zij zich uit
voor de republikeinse kandidaat Keating
en tegen de democraat Robert Kennedy.
bestaand ploegje van technische specia
listen uit Duitsland voor rekening van
DKW in Nederland worden gestationeerd.
Deze technici krijgen een groot aantal
versnellingsbakken mee en op het eerste
bericht zullen zij uitrukken om een
nieuwe versnellingsbak aan te brengen,
wanneer er waar dan ook in Nederland
weer één in elkaar draait.
De DWK-jeeps, die ook in gebruik
zijn bij het Duitse leger, dienen ter
gedeeltelijke vervanging van d<
jeeps, die onder de MDAP-hulpvoor-
waarde door de Amerikanen aan het
Nederlandse leger zijn geleverd.
Deze jeeps werden in licentie ge
bouwd te Rotterdam. Daarvóór ge
bruikte men Willies-Overland-jeeps
afkomstig uit de tweede wereldoor
log. In totaal zyn by de landmacht
ongeveer 2000 jeeps gestationeerd.
Gisteren arriveerden op Schiphol
42 spijtoptanten. Met de machine
uit Djakarta werden de families
near ons land gebracht. Zij waren
een van de laatste groepen die nog
naar ons land kwamen. Hier komt
een oud vrouwtje, ondersteund
door haar man de trap van het
vliegtuig af.
Prins Bernhard
bij zijn dochter
Een breedlachende prins Bernhard
arriveerde gisteren op het vliegveld
Barajas te Madrid, waar hij enthou
siast werd verwelkomd door prinses
Irene en zijn schoonzoon. Voor het
eerst sinds hun huwelijk bracht de
Prins een bliksembezoek aan Madrid,
waar het paar een flat heeft.
Volkomen onverwacht gistermiddag
streek het straalvliegtuig van de
Prins, dat hij zelf bestuurd had, neer.
Behalve prinses Irene en prins Char
les, was ook de Nederlandse ambassa
deur in Spanje, jhr. mr. W. E. van
Panhuys ter begroeting op het vlieg
veld aanwezig.
In een donkere wagen begaf het
gezelschap zich vervolgens naar de
flat van Irene en Charles.
De Prins was naar Spanje geko
men op uitnodiging van enkele vrien
den voor een jachtpartij in het zuiden
van het land. Omstreeks vijf uur
's middags verschenen prins Bernhard,
zijn dochter en schoonzoon plotseling
in de deuropening van de flat, waar
hij zijn dochter vaarwel kuste en op
Spaanse wijze afscheid nam van prins
Charles.
Minister wacht
no geven af
(Van een onzer redacteuren)
De Hoge Raad heeft in het belang
der wet beslist, dat het gerechtshof in
Den Haag op onjuiste grond het door
de officier van justitie aan Zwolsman
gegeven bevel inzake de pierprijs
heeft opgeheven. Deze uitspraak mag
geen nadeel toebrengen aan de door
partijen verkregen rechten.
Voorlopig verandert er dus niets.
Alleen is dus „in het belang van de
wet" uitgemaakt dat in volgende ge
vallen de minister kan handelen zoals
hij heeft gedaan. Voor het pierprijs-
geval zal de officier van justitie ech
ter als hij dat wenst, met een nieuwe
maatregel moeten komen. De minis
ter wacht in elk geval waarschijn
lijk met vertrouwen de uitspraak
van het college van beroep voor het
bedrijfsleven af.
Op het beroep van de procureur-gene
raal bij de Hoge Raad tot cassatie in het
belang der wet heeft de Hoge Raad de
beschikking van het gerechtshof in Den
Haag van 9 oktober vernietigd.
De Hoge Raad overwoog, dat het hof
ten onrechte van oordeel is, dat een be
schikking, als bedoeld in artikel 3a van
de Prijzenwet, nimmer door de minister
van economische zaken alleen kan wor
den vastgesteld, omdat dit artikel de be
voegdheid daartoe toekent aan „onze
ministers", waaronder ingevolge artikel
1, lid 1, der prijzenwet moet worden ver
staan: „onze minister van economische
zaken en onze minister die het mede
aangaat tezamen".
(Op 10 augustus werd door de minis
ter van economische zaken, dr. J. E.
Andriessen, de individuele prijsbe-
schikking vastgesteld: met ingang van
12 augustus mocht de toegangsprijs
voor de pier in Scheveningen maxi
maal f 0.55 per persoon bedragen, na
dat de EMS op 26 juli de toegangsprijs
van f 0.50 op f 1 per volwassene had
gebracht. De EMS gaf geen gevolg
aan wat in de prijsmaatregel was be
paald. Zij tekende protest aan bij het
college van beroep voor het bedrijfs
leven. Dit protest is nog in behande-
Op grond van een proces-verbaal
van de economische controledienst
greep de officier van justitie in Den
Haag op 14 augustus onmiddellijk
Hij trof voorlopige maatregelen. De
arrondissementsrechtbank in Den
Haag wees op 24 augustus het protest
van de EMS tegen de voorlopige maat
regelen van de officier van justitie
af. De EMS ging in beroep, het ge
rechtshof in Den Haag vernietigde op
9 oktober de beschikking van di
rechtbank. Dezelfde dag nog ver
hoogde de EMS de pierprijs weer toi
fl per volwassene. Tegen de beschik
king van het hof vorderde de u__.
nemend procureur-generaal bij de
Hoge Raad, op 13 oktober cassatie i\
het belang der wet. Hij vorderde ver
nietiging van de beschikking van het
gerechtshof, zonder dat het arrest van
de Hoge Raad nadeel zal toebrengen
aan door de partijen verkregen rech
ten).
Vüf produktlehallen van het isolatie-
en asbestbedrijf gebr. Kooy te Enschede
zün gisteravond door brand verwoest. De
schade wordt geraamd op enkele miljoe-
guldens. De produktle ls nagenoeg
stilgelegd.
A LLES wat leeft verandert, ook een
maatschappij. Zeer duidelijk valt
dit waar te nemen bij de veranderen
de verhoudingen in onze maat
schappij. Een van dergelijke veran
deringen is aan de orde gesteld in
een rapport van de zogenaamde
Stuurgroep Sociaal-wetenschappelijk
onderzoek. Op duidelijke en overtui
gende wijze wordt hier betoogd, dat
de onderscheiding arbeider-beambte
al lang tot een voorbije tijd behoort
en zeker niet meer past op de ar
beidsverhoudingen binnen het be
drijfsleven van dit moment.
Het is inderdaad niet meer waar,
dat een handarbeider niet in belang
rijke mate met zijn hoofd werkt en
dat een beambte alleen werk doet van
hoger niveau. De mechanisering en
automatisering heeft de positie van
de beambte ingrijpend gewijzigd.
Stond hij in het verleden op het ni
veau van de directe uitvoerder van
het ondernemersbeleid, thans omvat
zijn werk veelal een deeltaak van het
berijfsbeheer op betrekkelijk laag
niveau.
De arbeiders hebben zich bovendien
door scholing in vele gevallen weten
op te werken tot hooggekwalificeer
de werknemers. De grote verschillen
in sociale status en in behandeling
worden dan ook door de feiten niet
meer gerechtvaardigd.
Dat binnen het bedrijfsleven deze op
vatting steeds meer veld wint, be
wijst het rapport van de Stuurgroep,
dat is samengesteld door een groep
deskundigen uit het bedrijfsleven
zelf. Gaarne herinneren wij er hier
ook aan, dat de heer J. Lanser, voor
zitter van de beambtengroep van de
Christelijlfe Bedrijfsbond voor de
Metaal- en Elektrotechnische Indus
trie, reeds eerder op deze verschijn
selen wees en aandrong op het weg
nemen van de verschillen die in sta
tus en behandeling nog tussen beide
groepen gemaakt worden.
Het opheffen van afzonderlijke or
ganisaties voor beambten en hand
arbeiders en het opstellen van een
enkele c.a.o. voor beide groepen
zouden vele onderhandelingsge-
sprekken overbodig maken. Boven
dien zouden y®I® onbillijke verschil
len uit de beloningen worden weg
genomen en de organisatorische ver
houdingen zouden meer in overeen
stemming worden gebracht met de
feitelijke situatie.
Haakon Stotijn (49)
overleden
Vannacht is in de Boerhaave-kliniek
te Amsterdam na een langdurige ziekte
overleden de heer Haakon Stotijn, eerste
solo-hoboïst van het Concertgebouw-
De 68-jarige frater A. van der Leek
gisteren toen hij de drukke rijksweg
BoxtelVught wilde oversteken eerst
door een personenauto en daarna door een
vrachtwagen met oplegger aangereden.
Het slachtoffer overleed ter plaatse.
(Van onze soc.-econ. redactie)
Het ministerie van economische
zaken heeft de Economische contro
ledienst opgedragen wekelijks
plaats van maandelijks, zoals tot dus
ver geschiedde, een rapport samen
te stellen over het verloop van de
prijzen van varkens en varkensvlees.
Deze maatregel is genomen om
nauwkeuriger na te kunnen gaan of
de slagers een daling van de var-
kensprijs wel snel genoeg aan de
consumenten doorberekenen.
Zoals bekend, is de Nederlandse con
sumentenbond van mening dat dit niet
het geval is. De slagers zijn het daarmee
echter niet eens. ZU erkennen dat lagere
prijzen op de varkensmarkt niet van
dag op dag in de winkel merkbaar zijn,
doch dit is naar hun mening ook het
geval met prijsverhogingen indien er
sprake is van hogere inkoopprijzen.
Het ministerie van economische zaken
wil, zo werd ons vanmorgen van de
zijde van het departement meegedeeld,
nu wel eens weten hoe de vork precies
in de steel zit.
Gram mofoonplaten
De fabrikanten van stofzuigers en
grammofoonplaten zullen na 1 de
cember gewoon kunnen doorgaan met
het voorschrijven van vaste wankel-
prijzen voor hun produkten, omdat
deze artikelen door bijzondere om
standigheden vrijgesteld moeten wor
den van het verbod van individuele
prijsbinding, dat staatssecretaris drs.
J. A. Bakker voor een twintigtal
duurzame gebruiksgoederen, waaron
der stofzuigers en grammofoonplaten,
heeft afgekondigd.
De oorzaak hiervan is dat deze pro
dukten reeds getroffen werden door
het in april uitgevaardigde verbod van
de collectieve verticale prijsbinding. De
producenten van stofzuigers en gram
mofoonplaten behoren tot de ongeveer
vijftig kartels, die hiervan ontheffing
hebben gevraagd over welke aanvragen
de commissie economische mededinging
advies aan de staatssecretaris moet uit
brengen.
Drs. Bakker heeft tot spoed aange
drongen doch, zo vernamen wij ten de-
partemente, het staat wel vast dat er
om. ten aanzien van stofzuigers en
grammofoonplaten voor 1 december a.s.
geen beslissing kan worden genomen.
Zolang over deze ontheffingsaarwrage
niet is beslist, zullen deze produkten
niet door de individuele verticale prijs
binding kunnen worden getroffen
Donderdag a.s. wordt de vertoning
van Kees Brusses film „Mensen van
Morgen" gestaakt. Heden en morgen
vinden de voorstellingen nog gewoon
doorgang, maar onderdag worden
in deze theaters andere films in f
zet.
De filmproduktiemaatschappü N.V.
Sapphire gaat hiertoe over naar aanlei
ding van de beslissing van de president
van de rechtbank te Amsterdam, mr. U.
In de Engelse troonrede, die van
daag door koningin Elizabeth is voor
gelezen. wordt een spoedige nationali
satie van de staalindustrie aangekon
digd. Er zal ook zo spoedig mogelijk
commissie worden ingesteld voor
de nationalisatie van de bouwgrond.
Er zal een vrije parlementaire stem
ming worden gehouden over afschaf
fing vatn de doodstraf. De medische
verzorging wordt weer geheel gratis.
Er komt weer controle op de huren.
De wetgeving aangaande de sociale
verzekering wordt herzien. De uitke
ringen worden verhoogd.
Engeland blijft de NAVO trouw en
zal voorstellen doen betreffende het ge
meenschappeiyke gebruik van kernwa
pens. Engeland blijft zijn rol spelen in
de Europese organisaties waarvan het
deel uitmaakt en zal bovendien een nau
were Europese samenwerking nastreven.
De regering zal alle pogingen in het
werk stellen ter verdediging van het
pond sterling. Zij zal vakverenigingen
en werkgeversorganisaties verzoeken sa
men te werken bü de afschaffing van
praktijken die schadelijk zijn voor de
economische ontwikkeling.
W. H. Stheeman, dat dit moet gebeuren
tenzij alle beelden en de stem van de 20-
jarige Amsterdamse jongen Loeki G. uit
de film worden geschrapt Met dit vonnis
heeft de president voldaan aan de eis van
Loeki's vader in het kort geding dat deze
tegen de filmproduktiemaatschappü had
aangespannen. Het vonnis is bü voorraad
uitvoerbaar, dat wil zeggen dat de ge
daagde er in ieder geval gevolg aan moet
geven.
Op iedere overtreding van het vonnis
is een dwangsom van 50.000 gulden ge
steld De producer van de film Rudi
Meyer, heeft meegedeeld dat dè N.V.
Sapphire appèl aan zal tekenen.
Mr. Stheeman overweegt In zün vonnis
dat hem niet is gebleken dat Loekl bij
het sluiten van de overeenkomst door
zün vader was vertegenwoordigd en
meent dat ook niet kan worden gespro
ken van een behoorlyke mondelingen of
schrifteiyke machtiging, dan wel ultdruk-
kelijke of stilzwijgende toestemming of
bekrachtiging van de vader achteraf.
Voorts stelt de president dat als de vader
had geweten dat het in de film ging om
door de jongen zelf gebracht portret
zichzelf en het ouderlijk huis. deze
geen medewerking had verleend en de
arbeidsovereenkomst derhalve nietig zon
zijn geweest.
Mr. Stheeman besluit zyn vonnis met
de conclusie dat het vorenstaande een
onrechtmatige daad oplevert op grond
van de in het Burgerlijk Wetboek neer
gelegde grondbeginselen van ons fami
lierecht. De gedaagde werd veroordeeld
tot betaling van de kosten van het geding
gulden.
