Alles goed en wel
Haal de Etiko, spons erover!
Dagboek van 'n tiener
Raad voor Zending zoekt
beter eontaet met GZB
Nog deze week stemming
over sebema dertien
Een woord voor vandaag
S.S.R.-Amsterdam viert
liet 75-jarig bestaan
(p| FARVERFEST
Plaats van blinde
ook voor de klas
Tussen schoolpoort en huisdeur
WOENSDAG 28 OKTOBER 196]
ANDERZIJDS
VRIJZINNIG EN RECHTZINNIG
Op verzoek van de redactie van
het vrijzinnige blad „Kerk en We
reld" schrijft ds. Af. H. Rosber
gen uit Deventer over „De men
selijke omgang van vrijzinnigen
en rechtzinnigen."
Voor de laatste wereldoorlog kon
men van een aantal, vaak niet eens
kleine plaatsen zeggen dat ze een
zeer bepaald stempel droegen:
zwaar of licht, in allerlei gamma's.
Men hoorde bijeen als vrijzinnigen,
als gewoon orthodoxen, als gere-
formeerde-bonders. Toen kwam de
grote verhuizing, en daarmee drong
het nieuwe type mens de oude ver
trouwde sfeer binnen. En daarmee
ontstond tegelijk het verzet. De
nieuw-ingekomenen waren „an
ders": voor zover ze kerkelijk wa
ren, meestal midden-orthodox, om
dat dat nu eenmaal de grootste
troep in onze kerk. is. Wat kreeg
je nu vaak? Dat de oude bevolking
een hekel kreeg aan het verontrus
tende nieuwe van deze indringers,
en dit schoof op hun type geloof.
Maar ik ben er van overtuigd, dat
dit in vele gevallen het zoeken naar
een stok wat, om de hond te slaan
Het is in dit opzicht eerder een
sociologische, dan een kerkelijke of
dogmatische kwestie Maar wél heel
ingrijpend, omdat hij de menselij
ke verhoudingen bepaalt Op de
rechtervleugel vind je dit bij op
komende industrieplaatsen waar de
kerk vanouds gereformeerde-bonds
was. Op de linkervleugel merk ik
het in eigen gemeente, Deventer.
Ik verdenk verscheidene vrijzinni-
gen-van-oude-stam ervan dat ze „de
grap er af hebben" naar ze zeggen
vanwege die opdringerige orthodo
xen, maar in werkelijkheid, zij 't
onbewust, omdat het type nieuw-
ingekomene uit het westen een an
dere stijl met zich mee bracht, bij
vergaderingen („altijd 't hoogste
woord"), bij 't doorbreken van de
oude gemoedelijkheid, enz. Wanneer
er in zo'n geval bij bepaalde groe-
Den niet gesproken kan worden van
..menselijke omgang", dan zoek ik
ie reden niet primair in de dog
matische ondergrond, doch in de ver
schillende levenstypen.
Na een aantal persoonlijke er
varingen beschreven te hebben
vervolgt deze voorganger over de
menselijke omgang in het gewo
ne kerkelijk leven.
Ik schreef al, dat dit niet onder
één noemer te grijpen valt. Maar
goed, ik wil proberen enkele lijnen
te trekken. Er bestaat aan beide
zijden wantrouwen. De mate waar
in <of het afwezig zijn daarvan)
wordt bepaald door persoonlijke er
varingen die sterk uiteen kunnen
lopen. Maar voorzover het aanwe
zig is. heeft dat, dunkt me, wel
verschillende bestaansgronden. Ik
beluister een willekeurige vrijzinni
ge:
Op zichzelf heb je natuurlijk veel
aardige mensen onder die orthodo
xen. Maar kerkelijk heb je ze leren
wantrouwen. Ook wanneer ze har
telijk op je af komen, nemen ze me
niet helemaal zoals ik ben. Ze heb-
de schraalheid van mijn geloof. Ze
kunnen zich niet indenken dat wat
ik van God ontvangen heb. even
waar, en voor mij even heilig, is
als hun eigen geloofsbezit voor hen.
En daardoor voel ik me altijd wai
gereserveerd ten opzichte van ze
Ik voel dat ze me er eigenlijk wil
len uitdrukken.
En bij een even willekeurige 01
thodoxe beluister ik dan:
Menselijk gesproken heb je fijne
lui onder die vrijzinnigen. Maar wat
zij uitgeven voor christelijk geloof,
mist nu net de essentialia daarvan.
Zo kón je ze toch niet op de ando
re gelovigen loslaten?
En bij de „ruimere" hoor ik dan
Het zal wel christendom zijn, van
die vrijzinnigen: ik zou het ook
graag als zodanig honoreren, mits
ze zelf maar toonden dat het ze als
geloof wat waard is. Maar hun slap
te vertelt me, dat ze er ternau
wernood zelf in geloven. Ik vind
ze zo verpolitiekt, vechtend voor hun
eigen standje. En daardoor aarzel
ik steeds, in een volkomen open
heid met ze te leven.
De waarde van deze argumenten
dient hier niet beoordeeld te wor
den; ik noem ze slechts, om een
bepaald, voor mij levend, beeld te
tekenen. Voor zover dit wantrouwen
leeft, staat het uiteraard volkomen
integratie in de weg, en zijn de
menselijke verhoudingen geremd.
Maar het leeft niet steeds en over
al. Beslissend blijkt te zijn wat men
in de ander het eerst ziet: de mede
gelovige of de mens vanuit de an
dere organisatie. Praat je met een
orthodox gelovige, of met een voor
zitter van de christelijke school?
Heb je te maken met een vrij
zinnig christen, of met iemand die
zich verschuilt in z'n afdeling van
V.H.? Waar men woorden als „ge
lovige" en „christen" als primair
kan en wil zien, zijn de menselijke
verhoudingen uitstekend, en merk
je zelfs wel eens een geïrriteerd
heid in mensen-uit-eigen-kamp eer
der dan in de ander. Eenvoudiger
nog ligt het, wanneer men, links
en rechts, samen werkt in een al
gemeen christelijke organisatie. Bij
voorbeeld bij „Kerk en Vrede"
Dan legt het gemeenschappelijke
doel zo beslag op alle energie, dat
de mogelijkheid tot het genoemde
wantrouwen geen kansen krijgt.
Waarbij omgekeerd ook gezegd
moet worden, dat een organisatie
als genoemd voorbeeld, reeds uit
zich zelf bepaalde typen geselec
teerd heeft.
Persoonlijke ervaringen spelen
een zeer grote rol. en men is gauw
geneigd deze te generaliseren. Die
ervaringen lopen aan weerszijden
sterk uiteen. Ze zijn niet onder één
noemer te vatten, daar ze subjec
tief verwerkt worden. Ze vinden
hun bron evenmin in het geloof-
sec. doch mede in sociologische fac
toren.
Alleen: de schrijver dezes is bij
zonder dankbaar dat hij sterk bij
die „menselijke omgang" betrokken
Jaarverslag hervormde zending
Antwoordkerk '64
nog steeds te
bezichtigen
I In tegenstelling tot andere berichten is
het nog steeds mogelijk een bezoek te
brengen aan de Antwoordkerk '64 te
I Hoogvliet. In overleg met de aannemer,
In ?e overige gebieden als Kameroen, Sen'ls'cS'Teeiluee/tolfeii!"wsM-blj
Voor de tweede maal bevat het Srrp«d?Sn™.ifnnïSen."drir-™" he' bfzoek dc kerk bnder toczlcM 2al
(Van onze kerkredactie)
„Jaarverslag van de hervormde
zending" verslagen van zowel de
Raad voor de Zending, als de
Gereformeerde Zendingsbond.
Het bevat de verslagen over het
werk dat in 1963 werd verricht
buiten Nederland en over het
werk onder de buitenlandse stu
denten in ons land en andere
contacten. Tevens bevat het een
statistiek van het aantal her
vormde zendingsarbeidets oer 1
juni van dit jaar.
Uit deze statistiek blijkt dat in Indone
sië 25 zendingsarbeiders werkzaam zijn,
dat is drie meer dan vorig jaar. Bij dit
aantal zijn de mensen met verlof geteld
en de mensen die in opleiding zijn. In
totaal werkten er in Indonesië op 1 juni
van dit jaar acht predikanten, drie dok
ters en drie specialisten.
Proces inzake fataal
schot in Hohne
va.i acht Westduitse militairen, ---
Nederlandse en een Indonesische officier,
tijdens een artilleriedemonstratie op het
NAVO-schietterrein in Bergen-Hohne.
Een 81-millimeter granaat trof toen de het concilie in Rome. De bis-
vrachlauto waarop onder anderen de bui- schoppen schieten veel sneller op
ÏSmde W2So«orSSl°Cbp"b me' ™PP°rt de kerk en
Westduitse soldaten verwondingen op. de m lerne wereld dan voor mo-
HooCdbeschuldigde is de «-jarige ma- ]yk va gehouden. Zo werd
Joor Erich Remer, commandant van een J 6
tank-afweerbataljon, die de leiding van gisterei reeds de afzonderlijke
de_oefening had, besprei van de hoofdstukken
;chuldiging luidt het veroorzaken1 r f t-,
dodelijk ongeval door onacht- twee en drie afgesloten. Daarin
Concilie schiet snel op
Het gaat onverwacht vlug op
zaamheid en het toebrengen van lichame- cnng het om de ,,kerk in dienst
lijk letsel, het zorgeloos omgaan met mDrc.„" nrn
wapens en munitie tijdens de oefening en j v an God en de mensen en om
het in de wind slaan van bevelen. het „gedrag van de christenen
tes°nnen met een
Kernen van ingezonden stukken
Verhouding AR—CM)
Enkele weken geleden is in uw, door
mij bijzonder gewaardeerd, blad com
mentaar gegeven op, zoals uw commen
tator het noemt: het schoorsteenbrandje
bij het Christelijk-Historisch Weekblad.
Ten aanzien van de verschillen van
inzicht op praktisch politiek terreint di e 8„omen IR
de orde zijn, zal ik met ingaan, menselijk vanuit machtsverhouduikjes
oartij. Dan gaat het om een politiek
christendommelijkheid, die niets meer te
maken heeft met het geloof dat politiek
een heilige zaak is."
„Daarom is de vraag naar één protes
tants-christelijke partij er niet een van
gevoel, maar van geloof. Het gaat erom,
dat nu tekenen worden opgericht van
het Rijk dat komt en dat in Christus
gekomen is. Wie dat vergeten en al te
zeggen dat dit een conditio
Is."
mening ben, dat deze redeneren, staan dat perspektief in de
i binnen de kaders van weg
Daarom eindigde ik het eerder ge
noemde artikel dan ook met: „Het
grootste gevaar dat de christelijke poli
tieke partij thans bedreigt is, dat zij
door het christelijk fundament heenzakt
naar de weke bodem van traditie en
verstarring, zodat zij niet in staat is een
eigentijds antwoord te geven op de
vragen die nu en morgen worden ge
steld
Wie het verleden tot een monument
maakt, verheft tot een instituut, ver
zaakt zijn plicht tegenover land en volk
en brengt de ander in gewetensnood.
Loyaal blijvend tegenover de eigen poli
tieke groepering heb ik een gezamenlij
ke beweging „van onderop" bepleit,
daarbij voor ogen houdend, dat het gaat
•>m de autoriteit van het beginsel.
Tegenover hen, die dit alles irreëel
betitelen, dat ver staat van de politieke
verkelijkheid, stel ik dat de uitslagen
van het Nipo-onderzoek zeker wat de
niet-leden kiezers betreft anders leert.
Niet ten onrechte is dan ook de CH-
p.erste Kamerfractie van mening dat er
en discrepantie kan bestaan tussen le
ien-kiezers en niet-leden kiezers.
Slechts een verantwoorde enquête, ver
richt door een onafhankelijk instituut
•ou hierop definitief antwoord kunnen
omdat ik
zaken thuishoren binnen de kaders
de Unie.
Wel echter maak ik gaarne van de
geboden gelegenheid gebruik enige kant
tekeningen te plaatsen bij de verhou
ding AR-CHU. Uw commentator consta
teert terecht dat ook in christelijk-histo
rische kring er bepaalde groepen zijn,
die meer toenadering verlangen tussen
de beide grote protestantse partijen.
„In het CH-Weekblad opperde de heer
Buddingh' daarom enkele weken gele
den het denkbeeld van een „politieke
achttien", aldus de geachte schrijver
van dit commentaar. Hij zal hierbij
ongetwijfeld gedach' hebben aan mijn
artikel van 4 september, waarin ik o.a
schreef: „Als regenten zwijgen kunnen
profeten zich tot spreken en handelen
gedrongen voelen. Met andere woorden
hoewel het wenselijk is dat de ene
protestantse partij tot stand komt door
„De ontwikkeling op kerkelijk of an
der gebied kan voor sommigen wel een?
een aansporing zijn ook op politiek ter
rein „de koe bij de horens te pakken"
Dat behoeven er dan nog niet eens 18 t<
zijn." En verder: „Wie de ontwikkeling
op het terrein van de kerken nauwlet
tend volgt en gadeslaat zal ook dez<
mogelijkheid niet bij voorbaat uitsluiten
Op het terrein van de oecumene is a
veel bereikt en er zal nog veel mee
Scheuren. Het is de drang naar eenheir'
e hunkering naar grotere verbander
die in onze dagen en de toekomende eei
beslissende rol zal gaan spelen."
„Hier ligt meer achter dan alleer.
-Christe?ijke politiek is meer, ligt op donderrevVsie°bUjft zij straks steken
De argumenten, die van bepaalde CH-
•ljde op dit moment naar voren worden
•ebracht zijn op zijn minst aanvecht
baar. Zij bevestigen wat ik in het CH-
'Veekblad schreef en hierbo\
citeer-
dreigt te
auto waarvan
de motor het begeven heeft, maar die
uitloopt, zonder stuwkracht.
de stroopmassa
verzakelijking.
Het vraagstuk
conservatisme.
„Christelijke politiek is meer. dan eer
boekhoudkundig balansen, het opmaker
van een verlies- en winstrekening er
het vaststellen van het vermogen aan dc
hand van het domme getal."
„Christelijke politiek is meer dan een
schaakspel, waarin men er op uit is dc
ander mat te zetten Zodra een christen
politicus vergeet dat hij „slechts" een.
de christelijke par-
ijvorming reikt ver buiten de huidige
oartij grenzen. Aan de oplossing erv
mee te denken en mee te werken
teen prerogatief van de leiding, zelfs
niet van de leden, maar het is de taak
van allen die zich hun verantwoorde-
'ijkheid bewust zijn. Status-quo-ers zijn
nooit bouwers of vernieuwers ge-
B. Buddingli'
nog n
blekei
bespreking over het vierde hoofd
stuk. Een afzonderlijke stemmin:
over ieder hoofdstuk wordt reeds
vrijdag of mogelijk zelfs donder
dag verwacht.
Dat wil niet zeggen dat het schema dan
zonder meer zal worden aangenomen, j
Er wordt gestemd over wat men in dit
schema veranderd wil hebben. Daarna1
moet een commissie de gemaakte opmer
kingen gaan verwerken.
Over het algemeen werden gisteren
niet veel nieuwe gezichtspunten naar vo
ren gebracht. De enige die werkelijk iets
nieuws had ontdekt was bisschop Garneri
uit Noord-Italië. Hij had ontdekt dat het
schema niet spreekt over het toerisme.
Meer dan tachtig bisschoppen bleken het
met hem eens te zijn dat ook aan dat
aspect van het moderne leven „dat een
bijzondere betekenis kan hebben voor de
bevordering van de dialoog, het zinvolle
gesprek tussen mensen". aandacht
geschonken moest worden.
pleegsters en twee andere zendingswer-
Het totaal aantal zendingsarbeiders, in
clusief degenen die op het ogenblik met
verlof en in opleiding zijn bedraagt 62
tegen 77 vorig jaar. Het totaal aantal
zendingsarbeiders op de verschillende
zendingsterreinen bedraagt 38 tegen 41
op 1 mei van het vorig jaar.
In het algemeen overzicht komt ook de
verhouding van de hervormde Raad voor
de Zending tot de zelfstandige Gerefor
meerde Zendingsbond ter sprake. Met
vreugde wordt geconstateerd dat voor de
tweede maal een gezamenlijk verslag kan
worden uitgebracht en dat er goede per
soonlijke betrekkingen bestaan met de
leidende personen van de G.Z.B.
Toch, zo wordt gezegd, rijst bij sommi
gen de vraag naar de zin der bij de
overgangsbepaling 161 der kerkorde
voorgeschreven zakelijke contacten. Deze
bestaan uit het lidmaatschap in de Raad
voor de Zending van vijf leden van deze
bond, door de generale synode benoemd
op enkelvoudige voordracht van het
hoofdbestuur van de G.Z.B. Dat geschiedt
„met het oog op" het feit dat „de zorg
voor de zendingsarbeid van de G.Z.B.
voorlopig nog tot 1965 „bij genoemde
bond blijft."
Namens de Raad voor de Zending
wordt gezegd: „Er zijn echter sinds jaren
weinig redenen om aan te nemen, dat het
lidmaatschap van enkele GZB-leden
onze raad van reële betekenis is „met
het'oog op de zorg voor de zendings
arbeid" van de GZB.
Een tweede vorm van contacten zijn de
voorgeschreven besprekingen
ders van beide zendingen, die minstens
twee maal per jaar moeten plaats heb
ben. De bedoelde besprekingen zijn in
1963 wel beraamd, maar geen van beide
keren doorgegaan. De Hervormde Raad
voor de Zending vraagt zich nu af op
welke wijze hij kan bijdragen tot het
bereiken van meer bevredigende betrek
kingen, maar" heeft het antwoord op die
vraag nog niet gevonden."
Duits-Nederlands
kerkelijk overleg
Leden van het móderamen van de
synode der Nederlandse Hervormde
Kerk zijn het afgelopen weekend op
bezoek geweest bij de Evangelisch-Gere-
formeerde Kerk van Noord-West-Duits-
land. De bedoeling was, als nabuurkerk
van dezelfde belijdenis ervaringen uit te
wisselen. Ds. P. G. van den Hooff en dr.
E. Emmen schetsten de steeds nauwer
wordende oecumenische contacten in Ne
derland, terwijl dr. Gerhard Nordholt er
ds. Hans-Gerhard Dan spraken over de
uitwerking van de oecumenische gedach
te in het Duitse kerkelijke leven.
Verder werd onder meer gesproken
over de pastorale verzorging der gemeen
ten, de invloed van de moderne theologie
en de verhouding tot de traditie. Gasthe
ren en gasten wéren het erv na afloop
over eens, dat ;de. vriendschappelijke be
trekkingen tussen de beide kerken verder
uitgebouwd en geïntensiveerd moeten
Prof. Chr. Mohrmann
eerste vrouwelijke
concilieconsultor
geschieden.
Men kan nu iedere morgen van negen
uur tot half een en iedere middag van
twee uur tot half vijf de nieuwe kerk be
zichtigen. Deze regeling blijft nog enke
le weken van kracht.
Beroepinesiverk
Ned. Hcrv. Kerk
Beroepen te Marken (toez.) en te Ter-
naard: B. J. Blaauvvendraad, kand. te
Utrecht; voor de gen. synode tot zen-
dingspred. ten dienste v. d. Soendanese
Christelijke Kerk te Bandoeng: L. Flier
te Oegstgeest; te Oosterwolde (Geld.):
G. C. Post te Brandwijk.
Aangenomen naar Katwijk a. Zee: G.
oer te Huizen (N.H.), die bedankte
Dor Ede.
Bedankt voor Lunteren (vac. K. v. d.
Pol)J. v. Sliedregt te Baarn.
Gereform. Kerken
Tweetal te Schiedam (vac. J. Nawijn):
J. Bonda te Dordrecht en J. N. Nam-
.ensma te Weesp.
Beroepen te Hoogezand-Sappemeer
(vac. P. Klapwijk): G. v. Driel te Oud
dorp.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
Bedankt voor Bruchterveld: A P. v.
Dijk te Nieuwleusen.
Christ. Geref. Kerken
Beroepen te Schiedam en te Katwijk
Zee: M. Baan te Zeist.
Bedankt voor Rijnsburg: G. de Vries
1 's-Gravendeel.
Bond van Vrjje Evang. Gem.
Bedankt voor Dordrecht (2e p. pl.): W.
E. v. Petegem te Bussum.
Christus openbaarde in Zijn dagelijks leven hoe de volkome*
mens leeft. Hij openbaarde ook wat liefde is. Juist daarom
kwamen de zwakken en de zieken, de vergroeiden en uer.
drongenen op Hem af. Er zijn twee groepen van mensen dij
Hem het naast zouden moeten staan, maar Hem in het geJted
niet begrijpen. Daar zijn in de eerste plaats de schriftgeleerj
den, de bijbelkenners. Zij zeggen: „Hij heeft Beëlzebul"dm
wil zeggen: Hij is bezeten. Daar zijn ook Zijn familieledera
Als die weer eens horen dat Hij het zo druk heeft dat Hij geet
tijd heeft om te eten, willen ze Hem uit de mensenmenigti
weghalen. Ze zeggen: Hij is niet bij Zijn zinnen." Maar dert
beide uitspraken laten beter zien wat in het hart van dezi
mensen leefde, dan ivat Christus dreef. Zij kunnen zich n?e|
voorstellen dat een mens zich voor anderen opoffert, Zxji
naastbestaanden zeggen: Je moet toch ook aan jezelf denken
De schriftgeleerden zeggen: Hij moet wel bezeten zijn, loanj
Hij helpt bezetenen. Zij kunnen niet géloven dat iemand denkl
aan mensen die buiten hun eigen gezichtskring vallen. Zowel
de naastbestaanden als de schriftgeleerden zijn in wezen ge
loofskapitalisten. Als ze het zelf maar bezittexi dan is hei
voldoende. Aan anderen denken ze niet. Zij kunnen alleei
maar naar zichzelf toe geloven. En daarom kunnen ze nie
echt in God geloven. Geloven is altijd zichzelf vergeten; Goi
loven, dat wil zeggen de weg van Gnd, van de liefde aan
vaarden. En wie lief heeft, vergeet zichzelf en vraagt zich a
wat de ander graag wil.
We lezen vandaag: Romeinen 14 vers 1 tot 12.
Opening met Ochtendgymnastiek
De Amsterdamse protestants
christelijke studentenvereniging
Societas Studiosorum Reformato-
rum Amstelodamensis (SSRA) zal
van 30 oktober t/m 7 november
haar 15e lustrum en daarmee
VLOERKLEED
FARVERFEST: chic vloer
kleed met zéér hoge
pool, vachtzacht,
grote scala van
tinten, gemêleerd,
gedessineerd of effen.
Vraag folder F 2 aan
Veneta N.V., Hilversum.
Circulaire 0. K. en W. niet juist
Gerechtigheid
Twee Zuidamerikaanse kardinalen
drongen er op aan dat het rapport meer
nadruk zou leggen op de sociale gerech
tigheid. Kardinaal Silva Henrique uit
Chili beklemtoonde opnieuw dat de men
selijke armoede in de wereld bestreden
moet worden in de geest van onthechting
en gedreven zijn.
Hij pleitte voor de oprichting van een
internationale organisatie, die de solidari
teit van alle christenen coördineert en
bevordert. Deze organisatie zou zich niet
zo zeer met aalmoezen moeten bezig
houden als wel met de uitroeiing van de
oorzaken der ellende in de wereld. De
organisatie zou wel als een rooms-katho-
lieke moeten beginnen, maar zich gelei
delijk aan moeten uitbreiden tot alle
christenen.
Moraaltheorie
De Melchitische patriarch Maximos
Saigh, die regelmatig spreekt, keerde zich
nu tegen de moraalleer van de kerk, die
hij veel te wettisch vond. Hij meende dat
de kerk, als zij wetten oplegde, de zin
ervan duidelijk moet maken. De kinder
tijd van de mensheid is voorbij.
Deze patriarch meende dat vooral de
moraaltheologie van de zestiende eeuw
veel te wettisch is geweest. Hij vond het
nauwelijks nog redelijk dat iemand die
vergeet te vasten op vrijdag of de zon
dagse mis verwaarloost een doodzonde
zou hebben bedreven. De tegenwoordige
mens verzet zich tegen elke dwang. Er
moet daarom een hervorming komen op
het gebied van de voorschriften, waarbij
alleen het wezenlijke behouden moet
blijven. Hij wilde een speciale commissie
die de gehele moraaltheologie onder de
Joden
Terwijl de bisschoppen bezig zijn met
de moderne wereld blijft de hangende
uitspraak over kerk en Israël de gemoe
deren bezig houden. Zo zijn in de Vere
nigde Arabische Republiek vertegen
woordigers van de Arabische christen
heid bijeen geweest om de ontwerpver-
klaring van het concilie over de Joden te
bespreken. Er werd een memorandum
opgesteld waarin wordt gezegd dat elke
poging om de Joden van de schuld voor
de kruisiging van Christus vrij te pleiten,
als strijdig met dé Heilige Schrift moet
worden opgevat en een scheuring in de
kerk zou veroorzaken. Een afschrift van
dit memorandum is toegezonden
(Van een medewerker)
Blinden zijn in slaat onderwijs
te geven aan blinde kinderen.
Een uitzondering moet worden
gemaakt voor het eerste en twee
de schooljaar. Verder moeten
blinden in staat worden geacht
goede resultaten te bereiken in
de vakopleidingen aan middel
bare scholen voor zowel ziende
als blinde kinderen. Speciaal kan
De liturgische raad, de internationale I gedacht worden aan de facul-
ostconciliaire commissie, die belast is p
met de uitwerking van de liturgische «.eiten geschiedenis, staatnillS-
richtlijnen van_het concilie, heeft dr. noudkunde, muziekonderwijs, so-
Christine A. E. M. Mohrmann, hoogleraar
aan de universiteiten van Utrecht en
Nijmegen in het oud-christelijk Grieks en
Latijn benoemd tot consultor. Zij is
daarmee de eerste vrouwelijke consultor,
die het concilie kent. Do liturgische
raad telt onder zijn bijna 200 consultoren
ook een aantal leken, doch tot nog toe
Ds. G. C. Muntingh
met emeritaat
gen.
Ds. Muntingh werd op 28 februari 1900
geboren. Zijn eerste gemeente was Ber-
gentheim, waar hij na zijn kandidaats
examen op 48-jarige leeftijd bevestigd
werd. Hij verwisselde 31 mei 1953 deze
standplaats met zijn tegenwoordige ge
meente.
ciale wetenschappen, moderne en
klassieke talen en verder aan alle
faculteiten, waarbij het auditie
ve essentieel is.
Tot deze conclusies is men geko
men op de jaarlijkse studieconferen
tie voor werkers voor blinden. Deze
conferentie, georganiseerd door de
vereniging Het Nederlandse Blinden
wezen. is gehouden in het Troelstra-
oord te Beekbergen.
Met name werd ook gewezen op de
plaats, die de blinde leraar zal kunnen
De conclusies, waartoe de verschil
lende discussiegroepen kwamen, wa-
2en regelrechte kritiek op de be
kende circulaire van de voormalige
minister van onderwijs, prof Rutten.
In deze circulaire werd er namelijk
op aangedrongen geen blinden
plaatsen bij het onderwijs.
De conferentie was van mening, dat
deze circulaire veel afbreuk heeft ge
daan aan het Nederlandse streven blin
den bij het onderwijs te betrekken.
i wens werd uitgesproken, dat de
vereniging Het Nederlandse Blinden-
:n stappen zal ondernemen om dit
absolute standpunt van het ministerie
in O.K. en VV. te veranderen.
Het spreekt haast vanzelf, dat tijdens
de conferentie vele vragen werden ge
steld in verband met het handhaven van
de orde in de klas en over de moeilijk
heden. die zich kunnen voordoen, wan
neer blinde onderwijzers het werk var
ziende kinderen moeten corrigeren.
De problemen zijn uitvoerig doorgespro
ken. Een forum, bestaande uit vier blin
de leerkrachten (twee onderwijzeressen
verbonden aan instituten voor onderwijs
aan blinden en twee leraren, die zijn
verbonden aan scholen en/of instituten
voor niet visueel gehandicapten, beant
woordden de vragen. 38 gasten uit Bel
gië woonden deze conferentie bij. Ge
spreksleider was de heer J. Verheule,
sinds kort directeur van het Nederland-
Blindenwezen.
haar 75-jarig bestaan vieren. O]
de eerste dag der lustrumvierinj
zullen de studenten beginnen me
massale ochtendgymnastiek o;
het Museumplein.
De studentenvereniging heeft uoi
dat doel de medewerking ingeroepe
van de verzorgster van het radii
programma „Ochtendgymnastie
voor de vrouw", Lien Dreese d
genoemd programma met pianobi
geleiding van Arie Snoek deze kei
niet vanuit de studio maar vam
een podium op het Museumplein v
een rechtstreekse uitzending in
huiskamer zal brengen. Daarna z
een namaakbeeld van „Naatje vi
de Dam" op de Dam worden on
huid. Diezelfde dag zal voorts o. 1
een plechtige lustrumvergaderii
worden gehouden in de aula van i
universiteit van Amsterdam.
Pp 3 november zal een congres wo
den geopend met het thema „Acaden
cus gevraagd". Op deze openingsdag 2
prof. mr. P. J. Verdam spreken ov
„Ons produkt" en drs. N. J. P. Do
men over „Akademicus en bedrijfs!
ven". Op de tweede congresdag (4 n
vember) zal o.m. dr. C. J. Dippel e
rede houden over „de taak van
christenakademicus in de cultuur!
De lustrumviering zal worden beslot
met een zogenaamde buitendag, ditm:
een tweedaags uitstapje naar Pari
Voorts zal gedurende de jubileumfesti
teiten in het gebouw van de SSRA „S
ciëteit Pylades" een tentoonstelling w'
den gehouden van werken van de A
sterdamse kunstschilder Gerard Coffe:
De SSRA heeft thans ongeveer 350
den. Zij is de oudste afdeling van
landelijke unie van de SSR, die in el
universiteitsstad een afdeling heeft.
Amsterdamse afdeling telt onder hj
vrouwelijke en mannelijke leden zö\
hervormden, gereformeerden, luthers
doopsgezinden als bijv. aangeslotenen
het Leger des Heils.
De vereniging was aanvankelijk all(
bedoeld voor gereformeerde studen
die aan een openbare universiteit s
deerden. Thans is echter het groot
deel der leden afkomstig van de Vr
Universiteit.
Ds. Los te Meerker
met emeritaat
Ds. J Los, gereformeerd predikant
Meerkerk heeft aan de classis Goi
chem het verzoek gedaan hem het ei
ritaat te verlenen.
Ds. Los werd 11 juli 1899 geboren,
verbond zich na zijn kandidaatsexan
op 14 december 1924 aan de gemee
Oudega (Wb De gemeente van Sid
buren diende hij van 3 februari 1929
zijn benoeming tot legerpredikanl in 1!
Daarna was hij vijf jaar werkzaam
Indonesië Na zijn terugkomst in 1
verbond hij zich aan zijn huidige
meente te Meerkerk.
Het is vandaag woensdag. Eev
doodgewone woensdag in het nieu
we schooljaar. Gisteren ben ik di
schrift wezen kopen het is behoor
lijk dik en het heeft een stijv>
kaft, maar het is niet losbladi
want ik wou het vooral gewooi
houden, het mag niet opvallen
daarom plakte ik er ook geen eti
ket op. Het was fijn om te denken
morgen ga ik het inwijden,
maak het vaste voornemen om ei
iedere woensdag wat in te schrij
ven, behalve natuurlijk wanneer ei
eens dingen zijn, verschrikkeliil
belangriike dingen die het me on
moaelijk maken.
Ik zal vast niet zoveel moeite heb
ben om het vol te krijgen want il
heb heel wat op mijn lever en dar
denk ik nog niet eens aan de onver
wachte gebeurtenissen thuis, oj
school. Zo vaak is er wat waardoor j<
ineens wordt geraakt, waar je 't
nachts van droomt of dat je overdag
sufferig maakt omdat je piekert er
fantazeert. Lollige dingen, maar ever
goed rotte beroerdigheid.
De woensdag is er dus en het c;
hier, nog maagdelijk blank, hoe ze
ik dat? ligt open voor me. Eigenlijl
was het verstandiger geweest als il
eerst mijn huiswerk had afgemaak
maar wat koop ik voor al die brav<
verstandigheid. Die algebra en da'
vorrekte opstel over „Het water al:
vriend en vijand van de mens" (moe
je nog peultjes) zal ik morgenochtenr
wel eens bekijken.
Een datum? Nee, liever niet. II
begin gewoon met woensdag. En dar
met de deur in huis vallen. Net of he'
een schooltaak voorstelt.
Zeg. schriftje, nu ben jij van dit
•gennlik af mijn grote vertrouweling.
/Vat heb ik aan de mensen er is er
;een een die tijd voor me heeft, ze
lebben het allemaal veel te druk met
mn eigen zaken. Ik heb twee vrien-
!en, met de een zit ik in een hockey-
lub en de andere interesseert zich
iet als ik erg voor postzegels, best
:eschikte knullen allebei, maar zo af
•n toe eens een boom opzetten over
ets dat je in de krant hebt gelezen,
lat is er nooit bij, laat staan dat je
•ens op hun hulp kunt rekenen als je
nin of meer in de puree zit, wat toch
llicht iedereen kan overkomen.
zou het heel wat jofeler in huis zijn
als ze niet eeuwig en altijd zat te
mieren over „nooit behoorlijke hulp,...
presteren, nou, daar zwijg ik maar
over". Tot bedtijd toe zaagt ma ons
daarover door, dan wil ze natuurlijk
dat we haar beklagen maar daar trap
pen we niet meer in, want je maakt
het er gewoon nog erger mee.
Laat ik in mijn mooie nieuwe
schrift nu maar meteen eens het ver
haal vertellen van het allerlaatste
exemplaar dat moeder had weten te
u~* allang
Of ik dan misschien geen vader en
noeder meer heb?
Welzeker, pa en ma verkeren in
lakende welstand, tenminste... Een
akenman met een druk bedrijf
chijnt met zijn hart wel te moeten
•ppassen. Nu ik het zo bedenk: er zit
ïij ons haast geen zout in het eten en
•r staan pilletjes naast pa's bord. Als
ïij ze vergeet, zegt mijn moeder.
Vaarom moet ik het je altijd helpen
nthouden vandaag of morgen ga je
'ezelfde kant uit als de buurman
Die heeft een vreselijke hartaanval
ehad, het was een dubbeltje op zijn
:ant).
Ma ziet eruit als het eeuwige leven,
k heb het met haar evenmin slecht
getroffen als met de ouwe heer, toch
Ik hoopte dat het deze keer een
blijvertje zou worden, haar leuke be
nen zetten me direct in vuur en vlam,
als ze 's middags k la B.B. de deur
uitwiegelde, stond ik haar stiekem een
hele poos na te kijken en warempel,
soms draaide ze zich bij de hoek nog
om en deed dag, dag met haar handje
Nou ja, ik vond het wel lollig, ik ben
nogal gauw verliefd maar dit was van
uijn kant flauwe kul, echt waar.
Op een zaterdagavond was ik een
uurtje bij onze wiskundeleraar ge
weest die me nu en dan bijwerkt en
wie stond me daar op te wachten?
Vla's nieuwe werkster, prachtig uitge
lost met alles derop en deran. Gó!..
Was ik even beteuterd! Ze kwam
naast me lopen ze zei dat ze wel een
paar jaar ouder was dan ik, maar
dat ik best voor achttien kon door
gaan. Toen een aaitje hier en een
strijkage daar, nee, ik had er niet
van terug. De leraar moet van ach
ter zijn gordijnen het geval hebben
staan aankijken, hij is een vlotte
vent maar ik weet wel zeker dat hij
mijn moeder een tip heeft gegeven.
Ze riep me prompt op het matje en
of ik die wiskundeles zo fijn vond
omdat ik er avontuurtjes met een
slonzige werkster aan vastknoopte.
Ik vertikte het om mijn baantje
schoon te praten, ze geloven je toch
niet, ik heb gewoon halsstarrig nee
geschud en vreselijk minachtend ge
lachen. Meneer op school heeft me
ook even apart genomen, dat kon ik
best hebben want met die man valt
meestal wel te praten. Ik heb ge
zegd dat het notabene onze werkster
was en dat ze er mocht wezen, vond
hij ook niet? Dat laatste zo'n beetje
als man tegen man hij is ook nog
jong maar hij deed alsof zijn neus
bloedde, nogal logisch. Hij ge
loofde me direct toen ik hem verze
kerde dat ik er niet koud of warm
van was geworden Ik kan vast wel
andere krijgen, wacht maar er is
geen haast bij.
Verder gelukkig voor mij geen
trammelant meer om die meid. Ma
heeft haar direct opgezegd. Nu zit ze
's avonds weer de kleine advertenties
na te pluizen. Werkzoekend huishou
delijk personeel, er staan er maar
weinig in, dat is waar. Toch wel zielig
5ls je ook al op een mar moet letten
die zijn pillen graag vergeet.
Ik neem mijn toevlucht maar tot
-nijn dikke cahier.
Volgend* woensdag meer
Haya Selva.
RUswiJk I Paus Paulus e
i president Nasser.
