Vierde divisie voert een „moderne" oorlog 9.000 militairen op de Lünenburgerheide Geen staatssecretaris ruimtelijke ordening Actie tegen de honger start op televisie DUET Bestedingsbeperking in loonsector is funest FE ESI VRIJDAG 23 OKTOBER 1964 Minister Scholten Geen wetswijziging i.v.m. „de pil" or., "EB het (Van parlementsredactie) Minister Schotten (justitie) vindt het pnjuist om nu reeds over te gaan tot njziging van de strafbepalingen die op tnticonceptionele middelen betrekking hebben. Volgens het Wetboek van Straf recht is het openlijk tentoonstellen en openlijk ongevraagd aanbieden van puddelen ter voorkoming van zwanger- Pap strafbaar. Bij de begrotingsbe- ïdeling in de Tweede-Kamer-com- Biissie voor justitie werd gisteren door woordvoerders van PvdA. WD en PSP ■e vraag gesteld of deze bepaling Tiog wel past in deze tijd. nu „de pil" ^en maatschappelijk verschijnsel is ge worden, zoals de liberale mr. Berkhou wer het uitdrukte. Dé minister vond. dat de strafwetge ver van destijds z'n tijd vooruit is ge weest. Zijn strafbepaling is vrij mild. omdat ze niet de verkoop als zodanig yerbiedt (behalve t.a.v. minderjarigen). maar alleen de openlijke verkoop. De poge Raad heeft dit nog niet zo lang ieleden bevestigd door een gemeente- lijk verbod tot verkoop onverbindend Ie verklaren. „Met de huidige bepalingen", kunnen p.e nog wel uit de voeten," vond de minister. Hij vond het niet juist met een wetswijziging te komen nu de pu blieke discussie over het vraagstuk gaande is en van een communis opinio niet kan worden gesproken. Ruim negenduizend militairen van de vierde divisie zijn vandaag be gonnen met de grote brigadeoefening, die het sluitstuk vormt van de jaar lijkse herfstmanoeuvres op de uitge strekte Lünenburgerheide. Al bijna twee weken zijn ze daar. In die tijd hebben ze intensief geoefend, eerst in klein verband en later in grotere een heden. Twee brigades van de divisie kwa men vanmiddag tegen elkaar in het veld om met onderbreking van de zondag verscheidene dagen slag te leveren. Hoofdmotief van de jaarlijkse oefeningen in Duitsland de divisie commandant. generaal-majoor G. H. Christan beklemtoonde dit nog weer eens blijft het trachten te verkrijgen van een zodanige innige samenwerking Terrein aangepast aan werkelijke omstandisheden Over deze jongste aanwinst betoonde generaal Christan zich zeer enthousiast. Overigens blijken de recente moeilijk heden met de AMX-tanks ook tot het verleden te behoren. Op de Lünenbur gerheide is er weer druk mee gereden en geschoten en de tanks houden zich tussen alle wapens en diensten, dat de goed. divisie een homogene effectieve vecht- Min. Bogaers in Kamercommissie: machine wordt Nu door mechanisering en ring de divisie langzamerhand zeer mo biel aan het worden is. valt vooral de nadruk op het beoefenen van het mo biele gevechit. Daarvoor heeft men de beschikking over een ruime schakering an gepantserde voertuigen. Vele daarvan baanden zich ook van daag weer een weg door het veelal tot as verworden NAVO-oefenterrein nabij Hohne. Er waren de oude beken den, zoals de 48-ton zware Centurion- tanks, maar ook de nieuwe exempla- als de 13-tons AMX-tanks en AMX- gepantserde personeelsvoertuigen, en zelfs de jongste aanwinst van het leger, het bij DAF in Eindhoven vervaardigde gepantserde wielvoertuig, de YP-408. YfINISTER BOGAERS (volkshuisves- ting en bouwnijverheid) voelt niets roor de benoeming van een aparte Itaatssecretaris voor de ruimtelijke or dening, waarop onlangs nog van werk geverszijde is aangedrongen. „De afge lopen vijftien maanden hebben mij wel geleerd, dat men daarmee de zaak van de ruimtelijke ordening geen goede dienst zou bewijzen", zei de bewinds man gistermiddag bij de openbare be handeling van zijn begroting in de Twee de-Kamercommissie. Zo'n staatssecretaris zou het be leid van de verschillende ministers, voorzover dit ligt op het gebied van de ruimtelijke ordening, moeten coör dineren en voor die taak acht drs. Bogaers een onderminister niet zwaar genoeg. „Ik had", zei hij, „daar van het begin af aan al een hard "n- hoofd in en mijn ervaringen hebben 5 Ut dit bevestigd". Vanuit de Kamercommissie werd gis- [eren niet gevraagd om een staastse- ^^retaris, maar wel vroegen veischillen- sprekers zich af of de minister, die tich zo volledig concentreert op de wo ningbouw, wel voldoende tijd besteedt V,an de ruimtelijke ordening. De be- vindsmap antwoordde hierop met een nfëang op de Rijksdienst voor het Na- ttionale Plan. „Het vele werk en de ac- .ituratesse van deze dienst is voor mij df meest tijdverruimende factor", j Hij beloofde zijn uiterste best te zul len doen om een nieuwe nota over het tuimtelijk beleid in 1966 gereed te heb ben. „Wat uiteraard niet betekent dat we in die tussentijd stil zullen blijven zitten". Buien de Noordzee naar het zuiden uit. Het front van de depressie passeerde met veel regens ons land. In Zuid- Holland en Utrecht viel in de afge lopen nacht 1520 mm neerslag. Ach ter het front stroomt met noordwester ivinden zeer koude poollucht tuiden. Uit Schotland werden vanmorgen natte sneeuwbuien gemeld. De talrijke buien die in ons land na het passeren van het front vielen, gingen op ver- ktiecücheidene plaatsen met hagel Leldrfreer gepaard. Verwacht wordt dat het buiige weer morgen zal aanhouden. Waarbij de temperaturen nog wat la ger worden. m De wind zal aan de kust tijdelijk tot -hard of stormachtig toenemen. In het mm^)innenland zal de wind alleen tijdens puien krachtig zijn. ZON EN MAAN Zaterdag 24 oktober: zon op 7.20. onder (17.28; maan op 19.36. onder 11.25. 27 oktober: laatste kwartier. Het debat over de ruimtelijke orde ning besloot gistermiddag het commis- sociaal vooroverleg over de begroting volkshuisvesting en bouwnijverheid. Over het subsidie- en huurbeleid zal pas bij de plenaire behandeling worden gesproken. De Kamercommissie raakte beetje vermoeid van de duizenden cijfers die de minister over haar uit goot. Overigens leverde deze tweede dag geen gloednieuwe gezichtspunten .eer op. Wel kwamen nóg even de moeilijkhe- ;n in de Amsterdamse bouwwereld ter sprake. Het was de socialist Brandsma. die de kwestie van het plafond van de prestatiebeloning voor bouwvakarbei ders aan de orde stelde. De „tarief stop" vond hij allesbehalve bevorderlijk produktie en hij wees erop, dat bij vele aannemersbedrijven" de produktiviteit sedert de invoering van de stop is teruggelopen. Minister Bogaers geloofde niet, dat het laten vallen van een maximum grens tot een hogere produktie zal lei den. Veel wilde h(j over de prestatie belóning niet zeggen, omdat dit pri- zaak is van het bedrijfsleven. Wel benadrukte hy, dat er zonder ta> riefplafond van het streven naar eer goede tariefstelling en daarmee van di loonsanering niet veel terecht zou zU» gekomen. Dat zou bedenkelijke conse quentics hebben gehad voor de lonen in de andere bedrijfstakken en indirect onze hele economie. Overigens mag men niet vergeten, dat de gemid delde tariefverdienste in de bouw nog altijd 27 a 28 procent van het basis- loon uitmaakt. Op het ogenblik wordt er op 4600 projecten „op tarief" ge werkt en dat is tienmaal zoveel als eer jaar geleden. Bouwbedrijf. Opheffing van de woningnood in 197( acht de minister niet mogelijk als mer in bouwkringen niet de moed kan op brengen de structuur van het bouwbe drijf ingrijpend te wijzigen. Ook de mid delgrote en kleine bouwbedrijven ten aan deze structuurverandering doen. De bewindsman ontkende, dat deze bedrijven zo langzamerhand in een benarde positie komen te verkeren Ze hebben, volgens hem. nooit zoveel werk gehad als nu. „Ook al krijgen een relatieve verschuiving naar de gro te bedrijven, dit kan gepaard gaan met meer opdrachten aan het midden- en kleinbedrijf'. De minister gaf een bevestigend ant woord op de vraag of er in deze tijd van woningschaarste nog huizen naar het buitenland worden uitgevoerd. Ne- j derlandse industriële bouwers expor- teerden de laatste tijd rond 1000 wonin-1 gen. Daar staat echter tegenover dat I wij in ruime mate profiteren van bui- tenlandse vindingen op het gebied van' de fabrieksmatige bouw Strafbepaling tegen „opgevoerde" brommers (Van onze parlementsredactie) In het nieuwe Wegenverkeersregle ment dat thans in voorbereiding ii zal een bepaling worden opgeno- die het berijden van een „opge voerde" bromfiets, voorzien van race-carburateur, strafbaar stelt. Zo'n bromfiets blijft (voor de wet) bromfiets, maar zal vallen onder de categorie niet-goedgekeurde brommers. Dit deelde minister Scheolten gister-; avond mee tijdens de behandeling van zijn begroting in de Tweede-Kamercom- iissie voor justitie Enkele sprekers stelden bij die gele genheid weer de vraag aan de orde of het telefoongeheim niet moet wor den erkend als „grondrecht" op de zelfde voet als het briefgeheim. Minis ter Scholten herinnerde aan de toezeg ging van zijn collega Toxopeus. dat de- materie in de volgend jaar te pu bliceren proeve van een nieuwe Grond wet ter discussie zal worden gesteld Vorig jaar is een commissie ingesteld ter bestudering van de toenemende technische mogelijkheden tot afluisteren enz., maar dit college heeft z'n onder zoek nog niet beëindigd. ACADEMISCHE EXAMENS AMSTERDAM. Vrije Un. Geslaagd' kand theol.- C J Streefkerk (Veere); kand econ.: E H Westra (Heemstede) DELFT Geslaagd: kand. wisk. A Boveldt (Bredevoort). M H van Emden gerungen), C Flokstra (Dronten). R de i (Rotterdam). J H Jenezon (Sclievenii: G S Rodenhuis (Bergum). L B J M S (Roosendaal). M J M van der Valk (I Correctie Duidelijk liet generaal Christan ook Dg eens uitkomen dat de i Duitsland voor een goed oefenen zijn troep van eminent belang zijn. Niet alleen zijn de Nederlandse oefenterrei- doorgaans te klein, maar ook ko- ze nauwelijks overeen met dat ge bied waarin het parate deel van onze strijdkrachten bij een eventueel con flict zijn taak moet vervullen. Dat maakt dat vooral de lagere comman danten wel eens te weinig inzicht heb- in hetgeen met een sterk gemobi liseerde eenheid te bereiken valt. Ir Duitsland waar het terrein veel meei een eventueel toekomstig gevechts- veld in overeenstemming is. krijgen die lagere commandanten gelegenheid hun opvattingen te corrigeren. In Duitsland heeft men verder ruimte aanloop te nemen. Nog vorige week by voorbeeld, begonnen enkele batal jons een run op het oefenterrein nabij Hannover. Gemiddeld 80 kilometer van het IJze- •n Gordijn werken onze troepen, maar die afstand blykt geen enkel beletsel nieuwsgierigen om vrij intensief het doen en laten van de Nederlanders te gaan. Net als vorige jaren scho ten toeristen legio plaatjes en zelfs toonde de Oostduitse televisie een week of wat geleden een foto derlands bivak op de beeldbuis. Veel is tegen dit soort activiteiten niet te ondernemen. Men troost zich gedachte dat veel van de nieuwsgierig heid in het westerse kamp toch ook in niet geringe mate bevredigd wordt. Averdijk onschuldig aan aanvaring op Noordzeekanaal De inspecteur voor de scheepvaart heeft gistermiddag de raad voor de scheepvaart geadviseerd de kapitein het s.s. Averdijk. C. A. H. uit Heemstede vrij te spreken van schuld aan de aanvaring, die de Averdijk op 4 maart in het Noordzeekanaal had met het Panamese stoomschip Alex andra K. Aan boord van de Averdijk is alles, wat in redelijkheid geëist kan worden gedaan om een aanvaring te voorkomen, aldus de inspecteur. De aanvaring waarbij de Averdijk zich op 17 meter van de voorsteven bij na vijf meter in de Alexandra drong, ontstond toen het Panamese schip, dat van IJmuiden op weg was naar Am sterdam. na het passeren van het schip Bonita, dat ongeveer driekwart voor de Averdijk uitvoer uit het liep en in de richting van de noor delijke oever van het kanaal zwenkte. Over de gang van zaken op de Alexander K. zei de inspecteur voor de scheepvaart dat men rekening had moeten houden met de zuiging die zich het Noordzeekanaal voordoet. Bij het naderen van de Bonita had men niet zonder vaart te minderen dichter onder de wal mogen gaan varen. Fietser op motorkap - auto tegen boom; en twee doden De 37-JarIge mevrouw A. Rozenboom- Kjjzerswaard uit Markelo en de 73-jarlge G. van den Berg uit Rjjssen zijn gisteren bü een verkeersongeluk op de weg Rjjs- sen-Wlerden om het leven gekomen. De heer Van den Berg werd door de auto van mevrouw Rozeboom aangere den, toen hij plotseling met zijn fiets naar links reed. De man kwam op de motorkap terecht en ontnam zo het uit zicht aan de bestuurster, die tegen een boom reed. Gisteravond is de bijna tweejarige Robert van Gennep uit Haarlem in het water gevallen van de Waarderhaven aldaar. In de loop van de avond overleed hij in het ziekenhuis. spaar plezierigmet \YIO\S met gratis waardezegels van 15 en 25 ct. vraag vooral om de DUET-spaarkaart HET WEER IN EIHOPA Rapporten hedenmorgen zeven uur s! Is Is *1 Aberdeer Londen rindstü 12 1 Werk in uitvoering. Onder dit motto zal de Novib van 26 oktober tot 1 no vember een beroep doen op ieders por temonnee voor de Anti-Honger-Actie. Dit motto is gekozen om tot uitdruk king te brengen dat de wer in be weging is om het vraagstuk van de ontwikkelingslanden de baas te wor den, zo' lichtte de voorzitter van de Novib, oud-minister drs. H. A. Kort hals. de landelijke actie gistermiddag tijdens een persconferentie in Den Haag toe. De inzameling 1964 2al in een speciaal NTS-programma dins dagavond. 27 oktober, di .ct na het journaal door dr. Lou de Jong worden gestart. Een film over een op stapel staand project in Ceylon al zijn woor den verduidelijken. Na de uitzending zal een aantal van de 1100 plaatselijke Novib-comité's al gelijk aan de slag gaan door huis-aan-huis te collecteren. De organisatoren van de actie hopen natuurlijk op zee. veel geld voor de ont wikkelingslanden. De resultaten van de Anti-Honger-Actie in ons land mogen tot nu toe best genoemd worden: in 1961 f 1.4 miljoen en in 1962 zïlfs ruim f3.5 miljoen (inclusief de geslaagde jongeren actie 10 maal 10). Vorig jaar was er geen actie, toen vroeg de vluchtelingenhulp alle aandacht. De inzameling 1964 heeft tot doel uit breiding te geven aan het In 1962 in uit voering genomen voedselverbeteringspro- ject in Afrika, het zgn. moestuinproject De ontwikkeling van dit werk verloopt voorspoedig. In Dahomey is de centrale vermeerderingstuin al volop in bedrijf en kan binnenkort met de inrichting van de erven achter de huizen een begin worden gemaakt. Daarna zal aan de voedselvoor- lichting worden begonnen. Verder staat een nieuw project in Cey lon op stapel. Het interessante hiervan is, dat de regering van Ceylor. dit project in een doe-het-zelf vorm heeft gepland. Een groot aantal kleine projecten over het ge hele land zal door vrijwilligers worden gerealiseerd. Wat er zal worden gedaan: rijstcultuur verbeteren, aanleg van wegen, irrigatie- drainagewerkzaamheden, kappen van jungle, bouwen van scholen, schooltuinen inrichten, toepassing van moderne land bouwmethoden, winnen van land,enz, Nederland wil de materialen schen ken, die nodig zijn voor dit vrijwilligers werk. Het Wereld Voedsel Programma van de V.N. zal zorgen, dat de werkers hun gezinnen elke dag voedsel krij gen. Een deel van de Anti-Honger-Actie zal worden bestemd voor projecten van Uni cef en Unesco in Columbia (onderwijzers gebrek opheffen en verbetering van het onderwijs) de uitbreiding van een land bouwschool in de havenplaats Cotonou in Dahomy en de uitbreiding van een be langrijke modelschool in Ethiopië, terwijl er bovendien plannen zijn voor land- bouwverbeteringen in Nigeria. Commentaar» wee kanten T~kE opvoering voor de televisie van Noel Coward's costuum-comedie ..Quadrille" heeft duidelijk twee kan ten gehad. De ene voortreffelijk, gaaf toneelspel op hoog niveau, zoals we zelden krijgen te zien op het scherm, met Myra Ward als stralend middel punt. De andere een toneelwerk van weinig moraal de situatie onderge schikt gemaakt aan een sprankelend woordenspel, waarin de tegenstelling tussen over-gecultiveerdheid en ruwe ongegeneerdheid sterk moest uitko men. Tegen die ruuie taal op zichzelf kan mengezien de overigens nogal verte kende figuur van de Amerikaanse self made man, geen direct bezwaar heb ben maar het overmatig vloeken was daarbij bepaald aanstootgevend. On verdeelde lof over dit spel dat de VPRO aanbood, kunnen wij dus niet hebben. De voorstelling werd gevolgd door het tweede deel van de omstreden se rie „Oorlog en Vrede", waarin thans de levensbeschouwelijk gefundeerde meningen over de ethiek van het in voorraad hebben respectievelijk in de strijd brengen van kernwapenen aan de orde kwamen. De samensteller Paul Steenbergen jr. liet hierbij ker ken en instanties aan het woord zon der al te sterk te concluderen, hoewel de tendens toch naar afwijzing van de kernbewapening neigde. Nieuwe ge zichtspunten deden zich niet voor, men had voornamelijk te maken met een bundeling van reeds gepubliceerde in zichten, door de diverse groeperingen nog eens te berde gebracht zonder dat er direct sprake was van een krachtige beïnvloeding van de kijkersopinie. Op Nederland 2 liet de KRO Anneke Grönloh voor het eerst in een eigen show optreden. Anneke maakte hier mee duidelijk, dat zij met de echte tienersfeer heeft gebroken. Of zij dan dezelfde attractieve vocaliste blijft werd in deze eerste show niet bewe zen. In weinig originele entourage en weer wandelend op de platgetreden paden van achtergrond-ballet en af wisselend optreden met buitenlandse artiesten, zong Anneke voornamelijk afgestofte evergreens, heel lief en vriendelijk maar zonder veel effect. Helaas kwam ook het Javaans liedje bij wajangspel en -dans niet best tot zijn recht. Het bleef allemaal bij goede pogin gen. Onder de gastartiesten viel het Spaanse trio Siboney sterk op. „Gesprek" tussen Paulus en Freud De apostel Paulus blijft op de televisie in de belangstelling staan. Na de voorgedragen documentaire van de KRO zullen nu CKV en IKOR op de avond van dinsdag 3 november a.s., tussen 10 en 10.35 uur (Ned. 2) een „gesprek" tussen Paulus en Freud uitzenden. Men heeft dan te doen mei een in Engeland geschreven en gespeelde een akter, waarin Leo Glenn de vermaarde onderzoeker van de menselijke geest dr. Sigmond Freud is en Clifford Evans als Paulus optreedt. De oorspronke lijke titel „The vision and the dream" is bij de Nederlandse vertaling losge laten, de titel luidt nu eenvoudig „Paulus en Freud". Eigen journaal voor slechthorenden Met ingang van 3 november zal de NTS elke dinsdagavond van 7 tot 7.30 uur het reeds lang beloofde journaal voor slechthorenden en doven uitzenden, zulks na ampel overleg met de organisaties voor gehoorgestoorden. Besloten is, voor deze uitzendingen gebruik te maken van het weekjour- naal, dat de NTS op zaterdagmiddag presenteert. De gesproken toelichtende tekst wordt dan vervangen door tussen titels. zoals men vroeger by de stomme film deed. Op deze wijze aldus deelt de NTS ons mee, wordt ieder onder werp zo uittvoerig mogelyk aange kondigd. Opnamen van buitenlandse gebeurtenissen, welke alreeds van van Nederlandse ondertitels zijn voor zien, worden zonder meer herhaald. De oorspronkelijke geluidsband, .bij het weekoverzicht behorende, wordt mede uitgezonden, zulks voor slecht horenden, die toch nog wel enige ge luid kunnen verwerken. Iri een korte uitzending vooraf, op zondag 25 oktober a.s. (7,55 tot 8 uur) zal een en ander op Ned. 1 worden toegelicht. De NTS is de enige televisie-organi satie op het Europese vasteland, welke zulk een programma voor'slechthoren den en doven uitzendt. In Engeland is alleen in het tweede programma sinds kort een dergelijk weekoverzicht van het nieuws opgenomen. Hier werkt men echter uitsluitend met onder titeling van het gesprokenen. Het invoegen van tussentitels doet de NTS op advies van de organisatie voor gehoorgestoorden in Nederland. «anavofté Hilversum I. 402 m. 19.00 Nieuws 19.10 Actualiteiten 19.35 Lichte gram 19.30 Olym pisch journaal 20.20 Twee gitaren en zang soliste: lichte muziek 20.35 Operamuziek (gr) 21J5 Grave, deur tussen Gelderland en Brabant, klankbeeld 21 45 Lichte gram 22.00 Actualiteiten 0f gram 22.20 Zwart op wit: actuele publicaties over kerk en wereld 22 30 Nieuws 22.40 Epiloog 22 45 Gram en De Grensgangers. hoorspel 23.55 —24.00 Nieuws Hilversum II. 298 m. 19.00 Kiosk 19.10 Nieuwe gram 19.30 Kunstkroniek 19.55 Eer ste kolom 20.00 Nieuws 20.05 Verdiende Romain Rolland ln 1914 de naam „land verrader"?. lezing 20.20 Chansons 2030 -eactles: muzikale discussie 23.10 Stereo- tonische uitzending: lichte gram 23.45 So- :lalistisch nieuws Ln Esperanto 23.55— rette in drie bedrijvem op tekst van C. Haffner en R. Genée. Uitvoerenden: Nico- lai Gedda. tenor (Gabriel von Eisenstein. rentenier); Elisabeth Schwarzkopf, soyraan (Rosalinde. zijn vrouw): Rita Strelch, so praan (Adele, haar kamermeisje); Heumut Krebs, tenor (Alfred, eerste tenor aan de opera en zangleraar van Rosalinde); Erich Kunz. bariton (Dr. Falke, notaris); Karl Dönch, bariton (Frank, gevangenisdirec teur); Rudolf Christ, tenor (Prins Or- lofsky)Erich Majkut. tenor (Dr. Blind, advocaat); Luise Martini, spreekrol (Ida, danseres, zuster van Adele); Franz Bó- heim, spreekrol (Frosch. cipier); Koor en Philharmonia Orkest; Dirigent: Herbert Vakbeweging heeft in 58 geleerd: Bij de besprekingen in de Sociaal- Economische Raad over de econo mische situatie in ons land zal de yakbeweging het standpunt innemen, dat zy zichzelf geen brevret van on vermogen moet uitreiken voor het in 1964 gevoerde beleid. Dit schrijft de Enhij wordt nijdig, hij gaat te keer, als u zou doen. Hij moest zich de ogen uit 't hoofd schamen. Grote mensen nog an toe, wat een le ven heeft die man u bezorgd. En dat veertig jaar lang! Vier maar feest, jongens!" Frans Appelaar drinkt zijn kopje thee met snelle, nerveuze slokken leeg. Hij móet tot kalmte komen. De storm wil weer opsteken, hij voelt de eerste felle rukken. En er is geen Jo ke om zijn vernielende kracht te bezweren. Dat moeder haar eigen brief niet mag openma ken, ze in 't buitenkansje klaarblijkelijk nooit di rect heeft gedeeld! Eén geniepige plagerij de vele! Vage herinneringen maken zich vragen antwoorden, onderdelen van ge sprekken, herinneringen aan wat men de kleine dingen van het leven noemt. Hij waande ze dood, begraven onder." het stof van veertig lange >n eindeloos zware jaren. Ze zijn niet dood, ze luimerden slechts, ze springen op in zijn be wustzijn en roepen andere wakker. Ze vullen de kamer, het huis, de Mussenstraat, de atmo sfeer. 't Is om in te stikken. Veertig jaar lang een georganiseerde verdrukking, een morele ter reur, een leven, dat zich had mogen en moeten ontplooien, maar dat gebonden, gekneusd, be schadigd is. Door de wet gesanctioneerd, ze wa ll immers ordentelijk getrouwd? t Meest wurmt het Frans, dat zijn moeder deez toestand aanvaard heeft, veertig jaar lang, hem eigenlijk tamelijk vanzelfsprekend vindt. Mensen uit de vorige eeuw. Is 't tijdsverschil de oorzaak hiervan? Veertig jaren omspannen in onze tijd groter verschillen dan vroeger hon derd en tweehonderd, 't Kan zijn, de achteruit zetting van de vrouw heeft zo diep ingevreten in ons volk. Op een verbaasde blik van zijn moe der wil Frans deze gedachten van zich afzetten. Zijn gedachten blijyen om dit punt draaien als vogels om 't lokkfcn.de kustlicht. Ook moeders licht heeft vader willen uitblussen, evenals het zijne. Wal voor een noodlottige neiging is dit toch. En voor een groot deel is het hem gelukt. Veertig jaar is een lange tijd. Is dit een vrouw van zestig, die hier tegenover hem zit? in de Mussenstraat door M A M. Renes Boldirvgh Moet je Jokes moeder daarnaast zetten. Lich te jurken, goed gekapt haar. Toch heeft ook zij hard moeten werken en zorgen gekend, eer haar kinderen aan hun bestemming waren. Licht-uit- blussen is móórd! Met onuitwisbaar schrift rij zen de woorden op voor Frans' starende ogen. Wie zijn broeder haat, die is een doodslager. Dit continu licht-uitblussen kan enkel voortko men uit haat, uit een diepe, grondeloze haat. Maar waarom, waarom haar dan getrouwd! Hij had moeder toch ook kunnen laten zitten met haar kind, met hem! En dat mocht niet van *t Huis. Dat kon 't Huis niet gedogen, 't Is de vicieuze cirkel, waar niemand kan uitkomen. Frans beweegt de brief om en om tussen zijn handen. „Mevrouw A. Appelaar geb. Licht. Afzender: J. ten Bosch Geeresteyn. Huize 't Lynneveldt." Zijn oude vriend en weldoener. Zijn orchidee enkweker, de man die zo graag met Anjo bab belt. Zou jonker Joachim enig vermoeden heb ben, van 't geen zijn ouders indertijd hebben ontketend? „Is de brief altijd zo dik, moeder?" „Ja, jongen, hij voelt altijd nogal dikkig aan." „Nou, ik snap 't niet hoor." Hij gooit de aangetekende op de kleine tafel en schuift een gedurfde gedachte van zich af. Hij zou de brief nu eens open willen maken, om zijn moeder te rechtvaardigen. En om zijn va der te weerstaan. Hij durft 't niet. De geest van dit huis heeft hem reeds te veel in zijn macht. Zo gauw als je tussen deze vier muren bent is er geen ontkomen meer aan. 't Valt op hem. 't grypt hem beet en sleurt hens weg uit de bevrijding, de gevangenschap weer in. Joke! Hij verlangt naar haar als naar 't vaste, red dende punt in zijn leven. 't Lage, houten hekje klapt. Vervolgens d« brievenklep. „De krantenjongen", verklaart de moeder „Daar gaat-ie". 't Jochie, scheef torsend aan een zware tas van goor linnen, gaat 't hekje weer uit. Hij kijkt demonstratief naar de erepoort. Dan naar 't raam met een gezicht, alsof hij de brenger is van een koninklijk geschenk. „Hebben we niets voor dat ventje?" „Ik heb alleen maar de gebakjes van Anne ke". „Nou, vooruil, dan een gebakje. Tikt u hem maar alvast, moeder, anders is-ie weg." Het jochie ontvangt zijn roomhoren met uit gestrekte handen. En Frans haalt in 't nauwe gangetje, waarop een onverklaarbare manier al tijd oude etensluchtjes hangen, de krant uit de bus. Hij blijft staan, zijn ogen gericht op de voorpagina van 't plaatselijke blaadje, dat twee maal per week verschijnt. Naast het gewichtige hoofdartikel met de grote kop prijkt een kleiner stukje met een wel iets kleiner, maar toch ook nog vrij indrukwekkend kopje. Veertig jaren lief en leed gedeeld. Feest in de Mussenstraat. Vandaag is het juist veertig jaar geleden, dat een geacht bruidspaar in onze gemeente zijn bruidstijd inging, Gerrit Appelaar, de bekende man van de gasfabriek, en zijn vrouw, Anna Appelaar, geboren Licht. Tot onze spijt hebben we geen foto van het nog zo krasse bruidspaar kunnen bemachtigen. We houden ons echter overtuigd, dat ook zonder portret veler meeleven naar hen zal uitgaan, wanneer ze straks omringd door talrijke kinderen en klein- kideren hun eigenlijke feestdag zullen vieren. (wordt vervolgd) vice-voorzitter van het NVV, de heer A. Kloos, in een hoofdartikel in de NVV-blaJen. De loonoperatie van 1964 beoogde een aanpassing aan hel buitenland, maar die is nog niet voltooid, zo meent de heer Kloos. Hij zou het daarom onver standig vinden om nu reeds op de vorig jaar gezette schreden terug te De heer Kloos maakt zich niet zo veel zorgen over het tekort op de be talingsbalans. De ervaring van 1958 heeft ons iets geleerd, zo schryft hy. In een jaar tjjd ging ons land toen van een groot tekort naar een groot over schot op de betalingsbalans. Dat ge beurde omdat de vakbeweging ach teraf beschouwd zich te sterk be zorgd maakte over de ontwikkeling van de werkgelegenheid en akkoord ging met een programma van bestedingsbe perking. Daarmee werd de basis ge legd voor een nieuwe overspanning. Deze fout zullen wy niet nog eens ma ken, zo verzekert de heer Kloos. Hij vindt dat het evenwichtsherstel natuurlijk tot stand moet komen, maar dat kan zijns inziens niet op de door de regering gewenste geforceerde wij ze. Toen de loonpperatie begon wist iedereen dat overbesteding onvermijde lijk zou zijn. Verstandige economen hebben volgens de heer Kloos toen ge zegd, dat die ontwikkeling geen reden mag zijn om aan het eind van dat jaar in paniek allerlei maatregelen ter beteugeling van de overbesteding te ne men. Deze woorden wil de vakbewe ging nu un de praktijk brengen, aldus de heer Kloos. Daarbij past zijns in ziens geen programme van beste dingsbeperking in de loonsector. De vi ce-voorzitter van het N.V.V. vindt dit een funest beleid In Mussel «Gr.) is gisteravond een personenauto met zes inzittenden tegen een geparkeerde vrachtauto met aanhan_ ger gereden. Bij dit ongeluk kwam één der inzitten den. de vijftienjarige Catharina Kok uit Muscslkanaal om het leven. De andere Inzittenden werden met ernstige ver wondingen in het ziekenhuis opgenomen. vanavond 20.0020.20 journaal. VARA: 20 20 Achter het nieuws 20.45 Rudi CarreU Show 21.25 Signalement: Particulier kunstbezit 21.55 Het pistoolschot. TV-film. NTS: 22.25 Journaal 22.30—23.30 Olympische Spelen. Nederland II: NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20 01 Tienermagazine 20.45 Para maribo. filmimpressie 20.55 Amsterdams kamerorkest met solist 21.25 Drie maal negen. TV-film 21.50 Dagsluiting 21.55— 22.10 Actualiteiten. PROGRAMMA TV-NOORDZEE 18 30 uur: Mijn drie zonen; Over een Amerikaans gezin: pijn. 19 uur: Popey. te kenfilm; pl.m. 19.08 uur; „La Grande Aventure"Parelduiken in de Stille Zuid zee: pl.m. 19.24 uur: Chaplin Festival; 21 uur: Bringing up Baby. film. Programma voor morgen HUversum I, 402 m. KRO 7.00 Nieuws 7.10 Het levende woord 7.15 Klass gram 7.45 Gewijde muziek (opn) 7.55 Overwe ging 8.00 Nieuws (tussen 8 15 en 9.30 journaal 12.30 Meded ten behoeve van land en tuinbouw 12.33 Licht instrumentaal kwartet met zangsoliste 12.50 Regerings uitzending: Werk en welzijn. Vraagge sprek van Claude Belloni met dokter L Ph Schrei nemachers, geneesheer-directeur Psychiatrische inrichting te Elnd- 1.00 Nieuws 13.15 M ;ir de jeugd 14.10 Mu Mannenkoor 14.30 Franse les 15.00 Lichte orkest- n z.angsollsten 15.30 Voor de jeugd progr.„ orden en veel muziek 16-30 i 17.00 Lichte gram 17.30 Kunst - emble 18 20 Jazz- 18.50 Lichtdakcn, 18.00 Licht trijdlied 8.18 Amus muziek (gr) B Orgelspel 8.00 Loon naar werken, latje 9.10 Klass pianoconcert (gr). VPRO 0 Richtlijnen, lezing over de tien ge- den in onze tijd 9.55 Gezin en wel- 12.30 Meded wintigers 14 25 Radio jazzclub 14 50 Reportage 70-jarig jubileum Nederlandse Vegct: Niei 5.00 De oude 1900—1925 (gr) 16.00 16 02 Boekbespreking 16.20 Stereo- Lichte orkestmuziek 16.4.' Licht instrumentaal ïofonlsche uitzending: Stereofonische kwintet 17.05 Ster Lichte orkestmuziek 17.30 Weekjoumaal 18.00 Nieuws en commentaar 18 20 Tijd voor teenagers. Televisie. Nederland I: NTS: 15.00 Week joumaal 15 25 Hardy's logboek. TV-film (deel 2). KRO: '.6.00 Intermezzo, een Spaanse land 16.15 Huisje. kinder mpje sslje 17.00—17.35 1 NTS: 18.15 Olympische Spe-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 7