Vierde divisie voert een
„moderne" oorlog
9.000 militairen op de Lünenburgerheide
Geen staatssecretaris
ruimtelijke ordening
Actie tegen de honger
start op televisie
DUET
Bestedingsbeperking in
loonsector is funest
FE
ESI
VRIJDAG 23 OKTOBER 1964
Minister Scholten
Geen wetswijziging
i.v.m. „de pil"
or.,
"EB
het
(Van
parlementsredactie)
Minister Schotten (justitie) vindt het
pnjuist om nu reeds over te gaan tot
njziging van de strafbepalingen die op
tnticonceptionele middelen betrekking
hebben. Volgens het Wetboek van Straf
recht is het openlijk tentoonstellen en
openlijk ongevraagd aanbieden van
puddelen ter voorkoming van zwanger-
Pap strafbaar. Bij de begrotingsbe-
ïdeling in de Tweede-Kamer-com-
Biissie voor justitie werd gisteren door
woordvoerders van PvdA. WD en PSP
■e vraag gesteld of deze bepaling
Tiog wel past in deze tijd. nu „de pil"
^en maatschappelijk verschijnsel is ge
worden, zoals de liberale mr. Berkhou
wer het uitdrukte.
Dé minister vond. dat de strafwetge
ver van destijds z'n tijd vooruit is ge
weest. Zijn strafbepaling is vrij mild.
omdat ze niet de verkoop als zodanig
yerbiedt (behalve t.a.v. minderjarigen).
maar alleen de openlijke verkoop. De
poge Raad heeft dit nog niet zo lang
ieleden bevestigd door een gemeente-
lijk verbod tot verkoop onverbindend
Ie verklaren.
„Met de huidige bepalingen", kunnen
p.e nog wel uit de voeten," vond de
minister. Hij vond het niet juist met
een wetswijziging te komen nu de pu
blieke discussie over het vraagstuk
gaande is en van een communis opinio
niet kan worden gesproken.
Ruim negenduizend militairen van
de vierde divisie zijn vandaag be
gonnen met de grote brigadeoefening,
die het sluitstuk vormt van de jaar
lijkse herfstmanoeuvres op de uitge
strekte Lünenburgerheide. Al bijna
twee weken zijn ze daar. In die tijd
hebben ze intensief geoefend, eerst in
klein verband en later in grotere een
heden.
Twee brigades van de divisie kwa
men vanmiddag tegen elkaar in het
veld om met onderbreking van de
zondag verscheidene dagen slag te
leveren. Hoofdmotief van de jaarlijkse
oefeningen in Duitsland de divisie
commandant. generaal-majoor G. H.
Christan beklemtoonde dit nog weer
eens blijft het trachten te verkrijgen
van een zodanige innige samenwerking
Terrein aangepast
aan werkelijke
omstandisheden
Over deze jongste aanwinst betoonde
generaal Christan zich zeer enthousiast.
Overigens blijken de recente moeilijk
heden met de AMX-tanks ook tot het
verleden te behoren. Op de Lünenbur
gerheide is er weer druk mee gereden
en geschoten en de tanks houden zich
tussen alle wapens en diensten, dat de goed.
divisie een homogene effectieve vecht-
Min. Bogaers in Kamercommissie:
machine wordt
Nu door mechanisering en
ring de divisie langzamerhand zeer mo
biel aan het worden is. valt vooral de
nadruk op het beoefenen van het mo
biele gevechit. Daarvoor heeft men de
beschikking over een ruime schakering
an gepantserde voertuigen.
Vele daarvan baanden zich ook van
daag weer een weg door het veelal tot
as verworden NAVO-oefenterrein
nabij Hohne. Er waren de oude beken
den, zoals de 48-ton zware Centurion-
tanks, maar ook de nieuwe exempla-
als de 13-tons AMX-tanks en AMX-
gepantserde personeelsvoertuigen, en
zelfs de jongste aanwinst van het leger,
het bij DAF in Eindhoven vervaardigde
gepantserde wielvoertuig, de YP-408.
YfINISTER BOGAERS (volkshuisves-
ting en bouwnijverheid) voelt niets
roor de benoeming van een aparte
Itaatssecretaris voor de ruimtelijke or
dening, waarop onlangs nog van werk
geverszijde is aangedrongen. „De afge
lopen vijftien maanden hebben mij wel
geleerd, dat men daarmee de zaak van
de ruimtelijke ordening geen goede
dienst zou bewijzen", zei de bewinds
man gistermiddag bij de openbare be
handeling van zijn begroting in de Twee
de-Kamercommissie.
Zo'n staatssecretaris zou het be
leid van de verschillende ministers,
voorzover dit ligt op het gebied van
de ruimtelijke ordening, moeten coör
dineren en voor die taak acht drs.
Bogaers een onderminister niet zwaar
genoeg. „Ik had", zei hij, „daar
van het begin af aan al een hard
"n- hoofd in en mijn ervaringen hebben
5 Ut dit bevestigd".
Vanuit de Kamercommissie werd gis-
[eren niet gevraagd om een staastse-
^^retaris, maar wel vroegen veischillen-
sprekers zich af of de minister, die
tich zo volledig concentreert op de wo
ningbouw, wel voldoende tijd besteedt
V,an de ruimtelijke ordening. De be-
vindsmap antwoordde hierop met een
nfëang op de Rijksdienst voor het Na-
ttionale Plan. „Het vele werk en de ac-
.ituratesse van deze dienst is voor mij
df meest tijdverruimende factor",
j Hij beloofde zijn uiterste best te zul
len doen om een nieuwe nota over het
tuimtelijk beleid in 1966 gereed te heb
ben. „Wat uiteraard niet betekent dat
we in die tussentijd stil zullen blijven
zitten".
Buien
de Noordzee naar het zuiden uit.
Het front van de depressie passeerde
met veel regens ons land. In Zuid-
Holland en Utrecht viel in de afge
lopen nacht 1520 mm neerslag. Ach
ter het front stroomt met noordwester
ivinden zeer koude poollucht
tuiden.
Uit Schotland werden vanmorgen
natte sneeuwbuien gemeld. De talrijke
buien die in ons land na het passeren
van het front vielen, gingen op ver-
ktiecücheidene plaatsen met hagel
Leldrfreer gepaard. Verwacht wordt dat het
buiige weer morgen zal aanhouden.
Waarbij de temperaturen nog wat la
ger worden.
m De wind zal aan de kust tijdelijk tot
-hard of stormachtig toenemen. In het
mm^)innenland zal de wind alleen tijdens
puien krachtig zijn.
ZON EN MAAN
Zaterdag 24 oktober: zon op 7.20. onder
(17.28; maan op 19.36. onder 11.25.
27 oktober: laatste kwartier.
Het debat over de ruimtelijke orde
ning besloot gistermiddag het commis-
sociaal vooroverleg over de begroting
volkshuisvesting en bouwnijverheid.
Over het subsidie- en huurbeleid zal
pas bij de plenaire behandeling worden
gesproken. De Kamercommissie raakte
beetje vermoeid van de duizenden
cijfers die de minister over haar uit
goot. Overigens leverde deze tweede
dag geen gloednieuwe gezichtspunten
.eer op.
Wel kwamen nóg even de moeilijkhe-
;n in de Amsterdamse bouwwereld ter
sprake. Het was de socialist Brandsma.
die de kwestie van het plafond van de
prestatiebeloning voor bouwvakarbei
ders aan de orde stelde. De „tarief
stop" vond hij allesbehalve bevorderlijk
produktie en hij wees erop,
dat bij vele aannemersbedrijven" de
produktiviteit sedert de invoering van
de stop is teruggelopen.
Minister Bogaers geloofde niet, dat
het laten vallen van een maximum
grens tot een hogere produktie zal lei
den. Veel wilde h(j over de prestatie
belóning niet zeggen, omdat dit pri-
zaak is van het bedrijfsleven.
Wel benadrukte hy, dat er zonder ta>
riefplafond van het streven naar eer
goede tariefstelling en daarmee van di
loonsanering niet veel terecht zou zU»
gekomen. Dat zou bedenkelijke conse
quentics hebben gehad voor de lonen in
de andere bedrijfstakken en indirect
onze hele economie. Overigens
mag men niet vergeten, dat de gemid
delde tariefverdienste in de bouw nog
altijd 27 a 28 procent van het basis-
loon uitmaakt. Op het ogenblik wordt
er op 4600 projecten „op tarief" ge
werkt en dat is tienmaal zoveel als eer
jaar geleden.
Bouwbedrijf.
Opheffing van de woningnood in 197(
acht de minister niet mogelijk als mer
in bouwkringen niet de moed kan op
brengen de structuur van het bouwbe
drijf ingrijpend te wijzigen. Ook de mid
delgrote en kleine bouwbedrijven
ten aan deze structuurverandering
doen. De bewindsman ontkende, dat
deze bedrijven zo langzamerhand in
een benarde positie komen te verkeren
Ze hebben, volgens hem. nooit zoveel
werk gehad als nu. „Ook al krijgen
een relatieve verschuiving naar de gro
te bedrijven, dit kan gepaard gaan
met meer opdrachten aan het midden-
en kleinbedrijf'.
De minister gaf een bevestigend ant
woord op de vraag of er in deze tijd
van woningschaarste nog huizen naar
het buitenland worden uitgevoerd. Ne- j
derlandse industriële bouwers expor-
teerden de laatste tijd rond 1000 wonin-1
gen. Daar staat echter tegenover dat I
wij in ruime mate profiteren van bui-
tenlandse vindingen op het gebied van'
de fabrieksmatige bouw
Strafbepaling tegen
„opgevoerde"
brommers
(Van onze parlementsredactie)
In het nieuwe Wegenverkeersregle
ment dat thans in voorbereiding ii
zal een bepaling worden opgeno-
die het berijden van een „opge
voerde" bromfiets, voorzien van
race-carburateur, strafbaar stelt.
Zo'n bromfiets blijft (voor de wet)
bromfiets, maar zal vallen onder de
categorie niet-goedgekeurde brommers.
Dit deelde minister Scheolten gister-;
avond mee tijdens de behandeling van
zijn begroting in de Tweede-Kamercom-
iissie voor justitie
Enkele sprekers stelden bij die gele
genheid weer de vraag aan de orde
of het telefoongeheim niet moet wor
den erkend als „grondrecht" op de
zelfde voet als het briefgeheim. Minis
ter Scholten herinnerde aan de toezeg
ging van zijn collega Toxopeus. dat de-
materie in de volgend jaar te pu
bliceren proeve van een nieuwe Grond
wet ter discussie zal worden gesteld
Vorig jaar is een commissie ingesteld
ter bestudering van de toenemende
technische mogelijkheden tot afluisteren
enz., maar dit college heeft z'n onder
zoek nog niet beëindigd.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. Vrije Un. Geslaagd'
kand theol.- C J Streefkerk (Veere); kand
econ.: E H Westra (Heemstede)
DELFT Geslaagd: kand. wisk. A
Boveldt (Bredevoort). M H van Emden
gerungen), C Flokstra (Dronten). R de i
(Rotterdam). J H Jenezon (Sclievenii:
G S Rodenhuis (Bergum). L B J M S
(Roosendaal). M J M van der Valk (I
Correctie
Duidelijk liet generaal Christan ook
Dg eens uitkomen dat de
i Duitsland voor een goed oefenen
zijn troep van eminent belang zijn. Niet
alleen zijn de Nederlandse oefenterrei-
doorgaans te klein, maar ook ko-
ze nauwelijks overeen met dat ge
bied waarin het parate deel van onze
strijdkrachten bij een eventueel con
flict zijn taak moet vervullen. Dat
maakt dat vooral de lagere comman
danten wel eens te weinig inzicht heb-
in hetgeen met een sterk gemobi
liseerde eenheid te bereiken valt. Ir
Duitsland waar het terrein veel meei
een eventueel toekomstig gevechts-
veld in overeenstemming is. krijgen die
lagere commandanten gelegenheid hun
opvattingen te corrigeren. In Duitsland
heeft men verder ruimte
aanloop te nemen. Nog vorige week
by voorbeeld, begonnen enkele batal
jons een run op het oefenterrein nabij
Hannover.
Gemiddeld 80 kilometer van het IJze-
•n Gordijn werken onze troepen, maar
die afstand blykt geen enkel beletsel
nieuwsgierigen om vrij intensief
het doen en laten van de Nederlanders
te gaan. Net als vorige jaren scho
ten toeristen legio plaatjes en zelfs
toonde de Oostduitse televisie een week
of wat geleden een foto
derlands bivak op de beeldbuis. Veel is
tegen dit soort activiteiten niet te
ondernemen. Men troost zich
gedachte dat veel van de nieuwsgierig
heid in het westerse kamp toch ook in
niet geringe mate bevredigd wordt.
Averdijk onschuldig
aan aanvaring op
Noordzeekanaal
De inspecteur voor de scheepvaart
heeft gistermiddag de raad voor de
scheepvaart geadviseerd de kapitein
het s.s. Averdijk. C. A. H. uit
Heemstede vrij te spreken van schuld
aan de aanvaring, die de Averdijk
op 4 maart in het Noordzeekanaal had
met het Panamese stoomschip Alex
andra K. Aan boord van de Averdijk is
alles, wat in redelijkheid geëist kan
worden gedaan om een aanvaring te
voorkomen, aldus de inspecteur.
De aanvaring waarbij de Averdijk
zich op 17 meter van de voorsteven bij
na vijf meter in de Alexandra drong,
ontstond toen het Panamese schip, dat
van IJmuiden op weg was naar Am
sterdam. na het passeren van het
schip Bonita, dat ongeveer driekwart
voor de Averdijk uitvoer uit het
liep en in de richting van de noor
delijke oever van het kanaal zwenkte.
Over de gang van zaken op de
Alexander K. zei de inspecteur voor
de scheepvaart dat men rekening had
moeten houden met de zuiging die zich
het Noordzeekanaal voordoet. Bij het
naderen van de Bonita had men niet
zonder vaart te minderen dichter
onder de wal mogen gaan varen.
Fietser op motorkap
- auto tegen boom;
en twee doden
De 37-JarIge mevrouw A. Rozenboom-
Kjjzerswaard uit Markelo en de 73-jarlge
G. van den Berg uit Rjjssen zijn gisteren
bü een verkeersongeluk op de weg Rjjs-
sen-Wlerden om het leven gekomen.
De heer Van den Berg werd door de
auto van mevrouw Rozeboom aangere
den, toen hij plotseling met zijn fiets
naar links reed. De man kwam op de
motorkap terecht en ontnam zo het uit
zicht aan de bestuurster, die tegen een
boom reed.
Gisteravond is de bijna tweejarige
Robert van Gennep uit Haarlem in het
water gevallen van de Waarderhaven
aldaar. In de loop van de avond overleed
hij in het ziekenhuis.
spaar plezierigmet
\YIO\S
met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
HET WEER IN EIHOPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
s! Is Is *1
Aberdeer
Londen
rindstü 12 1
Werk in uitvoering. Onder dit motto
zal de Novib van 26 oktober tot 1 no
vember een beroep doen op ieders por
temonnee voor de Anti-Honger-Actie.
Dit motto is gekozen om tot uitdruk
king te brengen dat de wer in be
weging is om het vraagstuk van de
ontwikkelingslanden de baas te wor
den, zo' lichtte de voorzitter van de
Novib, oud-minister drs. H. A. Kort
hals. de landelijke actie gistermiddag
tijdens een persconferentie in Den
Haag toe. De inzameling 1964 2al in
een speciaal NTS-programma dins
dagavond. 27 oktober, di .ct na het
journaal door dr. Lou de Jong worden
gestart. Een film over een op stapel
staand project in Ceylon al zijn woor
den verduidelijken. Na de uitzending
zal een aantal van de 1100 plaatselijke
Novib-comité's al gelijk aan de slag
gaan door huis-aan-huis te collecteren.
De organisatoren van de actie hopen
natuurlijk op zee. veel geld voor de ont
wikkelingslanden. De resultaten van de
Anti-Honger-Actie in ons land mogen tot
nu toe best genoemd worden: in 1961
f 1.4 miljoen en in 1962 zïlfs ruim f3.5
miljoen (inclusief de geslaagde jongeren
actie 10 maal 10). Vorig jaar was er geen
actie, toen vroeg de vluchtelingenhulp
alle aandacht.
De inzameling 1964 heeft tot doel uit
breiding te geven aan het In 1962 in uit
voering genomen voedselverbeteringspro-
ject in Afrika, het zgn. moestuinproject
De ontwikkeling van dit werk verloopt
voorspoedig. In Dahomey is de centrale
vermeerderingstuin al volop in bedrijf en
kan binnenkort met de inrichting van de
erven achter de huizen een begin worden
gemaakt. Daarna zal aan de voedselvoor-
lichting worden begonnen.
Verder staat een nieuw project in Cey
lon op stapel. Het interessante hiervan is,
dat de regering van Ceylor. dit project in
een doe-het-zelf vorm heeft gepland. Een
groot aantal kleine projecten over het ge
hele land zal door vrijwilligers worden
gerealiseerd.
Wat er zal worden gedaan: rijstcultuur
verbeteren, aanleg van wegen, irrigatie-
drainagewerkzaamheden, kappen van
jungle, bouwen van scholen, schooltuinen
inrichten, toepassing van moderne land
bouwmethoden, winnen van land,enz,
Nederland wil de materialen schen
ken, die nodig zijn voor dit vrijwilligers
werk. Het Wereld Voedsel Programma
van de V.N. zal zorgen, dat de werkers
hun gezinnen elke dag voedsel krij
gen.
Een deel van de Anti-Honger-Actie zal
worden bestemd voor projecten van Uni
cef en Unesco in Columbia (onderwijzers
gebrek opheffen en verbetering van het
onderwijs) de uitbreiding van een land
bouwschool in de havenplaats Cotonou
in Dahomy en de uitbreiding van een be
langrijke modelschool in Ethiopië, terwijl
er bovendien plannen zijn voor land-
bouwverbeteringen in Nigeria.
Commentaar»
wee kanten
T~kE opvoering voor de televisie van
Noel Coward's costuum-comedie
..Quadrille" heeft duidelijk twee kan
ten gehad. De ene voortreffelijk, gaaf
toneelspel op hoog niveau, zoals we
zelden krijgen te zien op het scherm,
met Myra Ward als stralend middel
punt. De andere een toneelwerk van
weinig moraal de situatie onderge
schikt gemaakt aan een sprankelend
woordenspel, waarin de tegenstelling
tussen over-gecultiveerdheid en ruwe
ongegeneerdheid sterk moest uitko
men. Tegen die ruuie taal op zichzelf kan
mengezien de overigens nogal verte
kende figuur van de Amerikaanse self
made man, geen direct bezwaar heb
ben maar het overmatig vloeken was
daarbij bepaald aanstootgevend. On
verdeelde lof over dit spel dat de
VPRO aanbood, kunnen wij dus niet
hebben.
De voorstelling werd gevolgd door
het tweede deel van de omstreden se
rie „Oorlog en Vrede", waarin thans
de levensbeschouwelijk gefundeerde
meningen over de ethiek van het in
voorraad hebben respectievelijk in de
strijd brengen van kernwapenen aan
de orde kwamen. De samensteller
Paul Steenbergen jr. liet hierbij ker
ken en instanties aan het woord zon
der al te sterk te concluderen, hoewel
de tendens toch naar afwijzing van de
kernbewapening neigde. Nieuwe ge
zichtspunten deden zich niet voor, men
had voornamelijk te maken met een
bundeling van reeds gepubliceerde in
zichten, door de diverse groeperingen
nog eens te berde gebracht zonder dat
er direct sprake was van een krachtige
beïnvloeding van de kijkersopinie.
Op Nederland 2 liet de KRO Anneke
Grönloh voor het eerst in een eigen
show optreden. Anneke maakte hier
mee duidelijk, dat zij met de echte
tienersfeer heeft gebroken. Of zij dan
dezelfde attractieve vocaliste blijft
werd in deze eerste show niet bewe
zen. In weinig originele entourage en
weer wandelend op de platgetreden
paden van achtergrond-ballet en af
wisselend optreden met buitenlandse
artiesten, zong Anneke voornamelijk
afgestofte evergreens, heel lief en
vriendelijk maar zonder veel effect.
Helaas kwam ook het Javaans liedje bij
wajangspel en -dans niet best tot zijn
recht.
Het bleef allemaal bij goede pogin
gen. Onder de gastartiesten viel het
Spaanse trio Siboney sterk op.
„Gesprek" tussen
Paulus en Freud
De apostel Paulus blijft op de
televisie in de belangstelling staan.
Na de voorgedragen documentaire
van de KRO zullen nu CKV en
IKOR op de avond van dinsdag 3
november a.s., tussen 10 en 10.35 uur
(Ned. 2) een „gesprek" tussen Paulus
en Freud uitzenden.
Men heeft dan te doen mei een in
Engeland geschreven en gespeelde een
akter, waarin Leo Glenn de vermaarde
onderzoeker van de menselijke geest
dr. Sigmond Freud is en Clifford Evans
als Paulus optreedt. De oorspronke
lijke titel „The vision and the dream"
is bij de Nederlandse vertaling losge
laten, de titel luidt nu eenvoudig
„Paulus en Freud".
Eigen journaal voor
slechthorenden
Met ingang van 3 november zal
de NTS elke dinsdagavond van 7 tot
7.30 uur het reeds lang beloofde
journaal voor slechthorenden en
doven uitzenden, zulks na ampel
overleg met de organisaties voor
gehoorgestoorden.
Besloten is, voor deze uitzendingen
gebruik te maken van het weekjour-
naal, dat de NTS op zaterdagmiddag
presenteert. De gesproken toelichtende
tekst wordt dan vervangen door tussen
titels. zoals men vroeger by de stomme
film deed. Op deze wijze aldus deelt
de NTS ons mee, wordt ieder onder
werp zo uittvoerig mogelyk aange
kondigd. Opnamen van buitenlandse
gebeurtenissen, welke alreeds van
van Nederlandse ondertitels zijn voor
zien, worden zonder meer herhaald.
De oorspronkelijke geluidsband, .bij
het weekoverzicht behorende, wordt
mede uitgezonden, zulks voor slecht
horenden, die toch nog wel enige ge
luid kunnen verwerken.
Iri een korte uitzending vooraf, op
zondag 25 oktober a.s. (7,55 tot 8 uur)
zal een en ander op Ned. 1 worden
toegelicht.
De NTS is de enige televisie-organi
satie op het Europese vasteland, welke
zulk een programma voor'slechthoren
den en doven uitzendt. In Engeland is
alleen in het tweede programma sinds
kort een dergelijk weekoverzicht van
het nieuws opgenomen. Hier werkt
men echter uitsluitend met onder
titeling van het gesprokenen.
Het invoegen van tussentitels doet
de NTS op advies van de organisatie
voor gehoorgestoorden in Nederland.
«anavofté
Hilversum I. 402 m. 19.00 Nieuws 19.10
Actualiteiten 19.35 Lichte gram 19.30 Olym
pisch journaal 20.20 Twee gitaren en zang
soliste: lichte muziek 20.35 Operamuziek
(gr) 21J5 Grave, deur tussen Gelderland
en Brabant, klankbeeld 21 45 Lichte gram
22.00 Actualiteiten 0f gram 22.20 Zwart
op wit: actuele publicaties over kerk en
wereld 22 30 Nieuws 22.40 Epiloog 22 45
Gram en De Grensgangers. hoorspel 23.55
—24.00 Nieuws
Hilversum II. 298 m. 19.00 Kiosk 19.10
Nieuwe gram 19.30 Kunstkroniek 19.55 Eer
ste kolom 20.00 Nieuws 20.05 Verdiende
Romain Rolland ln 1914 de naam „land
verrader"?. lezing 20.20 Chansons 2030
-eactles: muzikale discussie 23.10 Stereo-
tonische uitzending: lichte gram 23.45 So-
:lalistisch nieuws Ln Esperanto 23.55—
rette in drie bedrijvem op tekst van C.
Haffner en R. Genée. Uitvoerenden: Nico-
lai Gedda. tenor (Gabriel von Eisenstein.
rentenier); Elisabeth Schwarzkopf, soyraan
(Rosalinde. zijn vrouw): Rita Strelch, so
praan (Adele, haar kamermeisje); Heumut
Krebs, tenor (Alfred, eerste tenor aan de
opera en zangleraar van Rosalinde); Erich
Kunz. bariton (Dr. Falke, notaris); Karl
Dönch, bariton (Frank, gevangenisdirec
teur); Rudolf Christ, tenor (Prins Or-
lofsky)Erich Majkut. tenor (Dr. Blind,
advocaat); Luise Martini, spreekrol (Ida,
danseres, zuster van Adele); Franz Bó-
heim, spreekrol (Frosch. cipier); Koor en
Philharmonia Orkest; Dirigent: Herbert
Vakbeweging heeft in 58 geleerd:
Bij de besprekingen in de Sociaal-
Economische Raad over de econo
mische situatie in ons land zal de
yakbeweging het standpunt innemen,
dat zy zichzelf geen brevret van on
vermogen moet uitreiken voor het in
1964 gevoerde beleid. Dit schrijft de
Enhij wordt nijdig, hij gaat te keer, als u
zou doen. Hij moest zich de ogen uit 't hoofd
schamen. Grote mensen nog an toe, wat een le
ven heeft die man u bezorgd. En dat veertig
jaar lang! Vier maar feest, jongens!"
Frans Appelaar drinkt zijn kopje thee met
snelle, nerveuze slokken leeg. Hij móet tot
kalmte komen. De storm wil weer opsteken, hij
voelt de eerste felle rukken. En er is geen Jo
ke om zijn vernielende kracht te bezweren. Dat
moeder haar eigen brief niet mag openma ken,
ze in 't buitenkansje klaarblijkelijk nooit di
rect heeft gedeeld! Eén geniepige plagerij
de vele! Vage herinneringen maken zich
vragen antwoorden, onderdelen van ge
sprekken, herinneringen aan wat men de kleine
dingen van het leven noemt. Hij waande ze
dood, begraven onder." het stof van veertig lange
>n eindeloos zware jaren. Ze zijn niet dood, ze
luimerden slechts, ze springen op in zijn be
wustzijn en roepen andere wakker. Ze vullen de
kamer, het huis, de Mussenstraat, de atmo
sfeer. 't Is om in te stikken. Veertig jaar lang
een georganiseerde verdrukking, een morele ter
reur, een leven, dat zich had mogen en moeten
ontplooien, maar dat gebonden, gekneusd, be
schadigd is. Door de wet gesanctioneerd, ze wa
ll immers ordentelijk getrouwd?
t Meest wurmt het Frans, dat zijn moeder
deez toestand aanvaard heeft, veertig jaar lang,
hem eigenlijk tamelijk vanzelfsprekend vindt.
Mensen uit de vorige eeuw. Is 't tijdsverschil
de oorzaak hiervan? Veertig jaren omspannen
in onze tijd groter verschillen dan vroeger hon
derd en tweehonderd, 't Kan zijn, de achteruit
zetting van de vrouw heeft zo diep ingevreten
in ons volk. Op een verbaasde blik van zijn moe
der wil Frans deze gedachten van zich afzetten.
Zijn gedachten blijyen om dit punt draaien als
vogels om 't lokkfcn.de kustlicht. Ook moeders
licht heeft vader willen uitblussen, evenals het
zijne. Wal voor een noodlottige neiging is dit
toch. En voor een groot deel is het hem gelukt.
Veertig jaar is een lange tijd. Is dit een vrouw
van zestig, die hier tegenover hem zit?
in de
Mussenstraat
door M A M. Renes Boldirvgh
Moet je Jokes moeder daarnaast zetten. Lich
te jurken, goed gekapt haar. Toch heeft ook zij
hard moeten werken en zorgen gekend, eer haar
kinderen aan hun bestemming waren. Licht-uit-
blussen is móórd! Met onuitwisbaar schrift rij
zen de woorden op voor Frans' starende ogen.
Wie zijn broeder haat, die is een doodslager.
Dit continu licht-uitblussen kan enkel voortko
men uit haat, uit een diepe, grondeloze haat.
Maar waarom, waarom haar dan getrouwd! Hij
had moeder toch ook kunnen laten zitten met
haar kind, met hem! En dat mocht niet van *t
Huis. Dat kon 't Huis niet gedogen, 't Is de
vicieuze cirkel, waar niemand kan uitkomen.
Frans beweegt de brief om en om tussen zijn
handen.
„Mevrouw A. Appelaar geb. Licht. Afzender:
J. ten Bosch Geeresteyn. Huize 't Lynneveldt."
Zijn oude vriend en weldoener. Zijn orchidee
enkweker, de man die zo graag met Anjo bab
belt. Zou jonker Joachim enig vermoeden heb
ben, van 't geen zijn ouders indertijd hebben
ontketend?
„Is de brief altijd zo dik, moeder?"
„Ja, jongen, hij voelt altijd nogal dikkig aan."
„Nou, ik snap 't niet hoor."
Hij gooit de aangetekende op de kleine tafel
en schuift een gedurfde gedachte van zich af.
Hij zou de brief nu eens open willen maken, om
zijn moeder te rechtvaardigen. En om zijn va
der te weerstaan. Hij durft 't niet. De geest van
dit huis heeft hem reeds te veel in zijn macht.
Zo gauw als je tussen deze vier muren bent is
er geen ontkomen meer aan. 't Valt op hem.
't grypt hem beet en sleurt hens weg uit de
bevrijding, de gevangenschap weer in. Joke!
Hij verlangt naar haar als naar 't vaste, red
dende punt in zijn leven.
't Lage, houten hekje klapt. Vervolgens d«
brievenklep.
„De krantenjongen", verklaart de moeder
„Daar gaat-ie".
't Jochie, scheef torsend aan een zware tas
van goor linnen, gaat 't hekje weer uit. Hij
kijkt demonstratief naar de erepoort. Dan naar
't raam met een gezicht, alsof hij de brenger
is van een koninklijk geschenk.
„Hebben we niets voor dat ventje?"
„Ik heb alleen maar de gebakjes van Anne
ke".
„Nou, vooruil, dan een gebakje. Tikt u hem
maar alvast, moeder, anders is-ie weg."
Het jochie ontvangt zijn roomhoren met uit
gestrekte handen. En Frans haalt in 't nauwe
gangetje, waarop een onverklaarbare manier al
tijd oude etensluchtjes hangen, de krant uit de
bus. Hij blijft staan, zijn ogen gericht op de
voorpagina van 't plaatselijke blaadje, dat twee
maal per week verschijnt. Naast het gewichtige
hoofdartikel met de grote kop prijkt een kleiner
stukje met een wel iets kleiner, maar toch ook
nog vrij indrukwekkend kopje.
Veertig jaren lief en leed gedeeld. Feest
in de Mussenstraat.
Vandaag is het juist veertig jaar geleden, dat
een geacht bruidspaar in onze gemeente zijn
bruidstijd inging, Gerrit Appelaar, de bekende
man van de gasfabriek, en zijn vrouw, Anna
Appelaar, geboren Licht. Tot onze spijt hebben
we geen foto van het nog zo krasse bruidspaar
kunnen bemachtigen. We houden ons echter
overtuigd, dat ook zonder portret veler
meeleven naar hen zal uitgaan, wanneer ze
straks omringd door talrijke kinderen en klein-
kideren hun eigenlijke feestdag zullen vieren.
(wordt vervolgd)
vice-voorzitter van het NVV, de heer
A. Kloos, in een hoofdartikel in de
NVV-blaJen.
De loonoperatie van 1964 beoogde een
aanpassing aan hel buitenland, maar
die is nog niet voltooid, zo meent de
heer Kloos. Hij zou het daarom onver
standig vinden om nu reeds op de
vorig jaar gezette schreden terug te
De heer Kloos maakt zich niet zo
veel zorgen over het tekort op de be
talingsbalans. De ervaring van 1958
heeft ons iets geleerd, zo schryft hy.
In een jaar tjjd ging ons land toen van
een groot tekort naar een groot over
schot op de betalingsbalans. Dat ge
beurde omdat de vakbeweging ach
teraf beschouwd zich te sterk be
zorgd maakte over de ontwikkeling van
de werkgelegenheid en akkoord ging
met een programma van bestedingsbe
perking. Daarmee werd de basis ge
legd voor een nieuwe overspanning.
Deze fout zullen wy niet nog eens ma
ken, zo verzekert de heer Kloos.
Hij vindt dat het evenwichtsherstel
natuurlijk tot stand moet komen, maar
dat kan zijns inziens niet op de door
de regering gewenste geforceerde wij
ze. Toen de loonpperatie begon wist
iedereen dat overbesteding onvermijde
lijk zou zijn. Verstandige economen
hebben volgens de heer Kloos toen ge
zegd, dat die ontwikkeling geen reden
mag zijn om aan het eind van dat
jaar in paniek allerlei maatregelen ter
beteugeling van de overbesteding te ne
men. Deze woorden wil de vakbewe
ging nu un de praktijk brengen, aldus
de heer Kloos. Daarbij past zijns in
ziens geen programme van beste
dingsbeperking in de loonsector. De vi
ce-voorzitter van het N.V.V. vindt dit
een funest beleid
In Mussel «Gr.) is gisteravond een
personenauto met zes inzittenden tegen
een geparkeerde vrachtauto met aanhan_
ger gereden.
Bij dit ongeluk kwam één der inzitten
den. de vijftienjarige Catharina Kok uit
Muscslkanaal om het leven. De andere
Inzittenden werden met ernstige ver
wondingen in het ziekenhuis opgenomen.
vanavond
20.0020.20 journaal. VARA: 20 20 Achter
het nieuws 20.45 Rudi CarreU Show 21.25
Signalement: Particulier kunstbezit 21.55
Het pistoolschot. TV-film. NTS: 22.25
Journaal 22.30—23.30 Olympische Spelen.
Nederland II: NTS: 20.00 Journaal.
NCRV: 20 01 Tienermagazine 20.45 Para
maribo. filmimpressie 20.55 Amsterdams
kamerorkest met solist 21.25 Drie maal
negen. TV-film 21.50 Dagsluiting 21.55—
22.10 Actualiteiten.
PROGRAMMA TV-NOORDZEE
18 30 uur: Mijn drie zonen; Over een
Amerikaans gezin: pijn. 19 uur: Popey. te
kenfilm; pl.m. 19.08 uur; „La Grande
Aventure"Parelduiken in de Stille Zuid
zee: pl.m. 19.24 uur: Chaplin Festival; 21
uur: Bringing up Baby. film.
Programma voor morgen
HUversum I, 402 m. KRO 7.00 Nieuws
7.10 Het levende woord 7.15 Klass gram
7.45 Gewijde muziek (opn) 7.55 Overwe
ging 8.00 Nieuws (tussen 8 15 en 9.30
journaal 12.30 Meded ten behoeve van land
en tuinbouw 12.33 Licht instrumentaal
kwartet met zangsoliste 12.50 Regerings
uitzending: Werk en welzijn. Vraagge
sprek van Claude Belloni met dokter L
Ph Schrei nemachers, geneesheer-directeur
Psychiatrische inrichting te Elnd-
1.00 Nieuws 13.15 M
;ir de jeugd 14.10 Mu
Mannenkoor 14.30
Franse les 15.00 Lichte orkest-
n z.angsollsten 15.30 Voor de jeugd
progr.„
orden en veel muziek 16-30
i 17.00 Lichte gram 17.30 Kunst -
emble 18 20 Jazz-
18.50 Lichtdakcn,
18.00 Licht
trijdlied 8.18 Amus muziek (gr)
B Orgelspel 8.00 Loon naar werken,
latje 9.10 Klass pianoconcert (gr). VPRO
0 Richtlijnen, lezing over de tien ge-
den in onze tijd 9.55 Gezin en wel-
12.30 Meded
wintigers 14 25 Radio
jazzclub 14 50 Reportage 70-jarig jubileum
Nederlandse Vegct:
Niei
5.00 De oude
1900—1925 (gr) 16.00
16 02 Boekbespreking 16.20 Stereo-
Lichte orkestmuziek 16.4.'
Licht instrumentaal
ïofonlsche uitzending:
Stereofonische
kwintet 17.05 Ster
Lichte orkestmuziek 17.30 Weekjoumaal
18.00 Nieuws en commentaar 18 20 Tijd
voor teenagers.
Televisie. Nederland I: NTS: 15.00 Week
joumaal 15 25 Hardy's logboek. TV-film
(deel 2). KRO: '.6.00 Intermezzo, een
Spaanse land 16.15
Huisje.
kinder
mpje
sslje 17.00—17.35 1
NTS: 18.15 Olympische Spe-