Economie werkt ten gunste van de fabriekswoning Weer zware eisen tegen directeuren Haalde spons erover! Gevaar voor verdraaiing harde realiteit CKefarine 4 Veel tandartsen geen tijd voor fondspatiënten Televisiekritiek reikte Nipkowschijven uit FUST Prof. Wemelsfelder over wonen en bouwen B OUWEN en wonen vandaag en /ermorgen", is de titel var de rede die prof. dr. J. Wemelsfel der, hoogleraar in de economie aai de T.H. te Eindhoven, voor de offi ciële opening uitsprak en waarin hij de vraag behandelde „waar plaatsen \vy het berichtje over de industriële produktie van woningen in het ge mengde nieuws van deze tyd, een tijdperk waarin twee perioden over elkaar heenschuiven?" Achter ons ligt een periode van schrille tegen stellingen, tussen kapitaal en ar beid, stad en platteland, de klasse op kussens en de klasse op klompen. Echter aldus spreker, ook de periode van het élan der maatschappelijke her vormers dat heeft geleid tot nieuwe vormen en nieuwe verhoudingen, tot de democratisering van de maatschap pij en de menselijke verhoudingen. Dit democratiseringsproces is nog niet vol tooid. De discriminatie tussen prik klokkers en niet-prikklokkers en dit in de bedeling der vakanties zijn nog aanwezige resk'uën uit de oude tijd. Een „restant-opruiming" ligt in d lijn der ontwikkeling. Maar: Wat dan Duidelijk tekenen zich, aldus prof- Wemelsfelder, reeds de contouren af van een maatschappij die geestelijk leeg is, zonder doel. zonder élan. Beatles In dat klimaat en milieu ontstaan ge makkelijk verdraaiing en verkleuring van de realiteit, die wij niet meer kennen, omdat wij overstroomd worden door „pseudo-gebeurtenlssen" zoals de weergave van het optreden van Beatles. Pseudo-dnformaties. images, kunnen onbedoeld ontstaan, maar ook bewust worden gecreëerd. In de informatie industrie lijkt de ethiek van de zelfbe perking vaak niet meer dan een vlies dun schilletje. Waar moeten zij nu in die wereld een berichtje over de ope ning van een fabriek voor woningen inpassen" Is het een stuk van de ver volmaking van de oude maatschappij of is het een prelude op de brave new world'' van morgen Het pre fabriceren van woningen kan het „scheppen" van de bouwvakker ont zielen tot planmatige handelingen. Wanneer er dan nog „image-bualders' ons de nieuwe woongelegenheden in prenten als een symbool van een geluk kig en gelukzalig leven, dan verschijnen verkleuring der werkelijkheid, ver zwakking der spirituele inspanning, versterking van mogelijke materiële en sensuele prikkeling, aldus prof. Wemels felder. Statussymbool Er zijn, zo vervolgde spreker, geluk kig ook andere kanten. „Het zijn de sterke kanten die juist aan dit coignet project ten grondslag liggen. Ons oude woningbestand weerspiegelt nog altijd de tegenstellingen van vroeger. De ning was o.m. status-symbool. Thans wil men in de woning-conceptie schoon heid en dynamiek aan eenvoud paren. Slaagt men daarin dan kan juist de schoonheid van de eenvoud een uitda ging vormen van hel' pompeuze dat nog te veel onze villawijken ontsiert. De democratisering van de maatschappij Rustig weer 1?EN hogedrukgebied boven centraal- Europa trekt langzaam in ooste lijke richting weg. De luchtdruk in onze omgeving blijft echter aan de hoge kant, want een nieuw hogedruk gebied nadert vanuit het westen. Tus sen de twee hogedrukgebieden komt een zwak koufront voor. dat morgen waarschijnlijk boven Nederland zal liggen. Er kunnen daarom enkele plaatselijke wolkenvelden voorkomen, maar regen wordt niet verwacht. Ook blijft de wind zwak, hetgeen in d» komende avond en nacht de vorming van mist bij tamelijk lage tempera turen. weer zal bevorderen. De mid- dagtemperaturen zullen morgen de zelfde zijn als vandaag of iets lager. Zon en maan Woensdag 30 september: zon op: 6.39. onder 18.20; maan op: onder: 16.30. Maandag 5 oktober: nieuwe maan. Hoogwater Schevenbigen 30 september 9.44 v.m.; 22.31 nm HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur Station VVeers- L j J i üilk it n Eindhoven Zd -Limb Helsinki Berlijn Frankfort Miinchen windstil 18 windstil 18 3 windstil 20 10 vindstdl 16 10 windstil 19 11 irlndstil 21 12 windstil 23 10 vind stil 19 kan zich in het woonbeeld verder ac tueren, hetgeen niet noodzakelijkerwijs fantasieloze nivellering inhoudt De- projeoten kunnen ook nog ander; uitdaging vormen door de flexibi liteit in hun vormgeving. Er is enige analogie met de ontwikkeling op het gebied van de kleding die democratise rend werkt, zonder dat collega's elkaar in hetzelfde pak ontmoeten „Op het gebied van de woningbouw dreigt dit helaas wel", aldus spreker, „doch hier is mij verzekerd dat de architect in geen geval projecten als „Morgenstonden' „Lusthoven" voor ogen zweven", aldus prof. Wemelsfelder. Met betrekking tot nog een perspec tief citeerde spreker prof. Teilegen: wanneer zy voorts aan een situatie met toenemende vrye tyd op zinvolle wijze inhoud willen geven zullen de arbeid en het werk zich van de fabriek naar de woning moeten kunnen verplaatsen. De woningen zullen hierop ingericht moeten worden. „Klassieke" huizen Prof. Wemelsfelder wees vervolgens op „de kei-harde economische realiteit": bij stijgende produktiviteit in de indus trie en biet-stijgende produktiviteit in de traditionele woningbouw, moeten de klassiek gebouwde huizen in verhouding Ruhaak hoopt verlies in te zullen halen De jaarvergadering van de N.V. voor heen Ruhaak en Co. heeft de jaarstuk ken goedgekeurd. President-commissa ris dr. ir. J. G- J. C. Nieuwenhuis zei naar aanleiding van de verliesgevende verkoop der Duitse dochter, dat het bestuur door de houding van de Ameri kaanse leverancier-fabrikant van lucht- behandelingsapparatuur in een dwang positie was geraakt. Deze houding geeft te denken, maar men wil voor de ver tegenwoordiging in ons land de verhou ding met deze firma niet verbreken. Het bestuur verwacht in het lopende boekjaar voldoende winst om het over gebleven verlies van f 465.000 te dek ken. De omzetten van kleine motoren stijgen en het aantal afnemers werd groter. In iets mindere mate is dit het geval met Rolls-Royce-dieselmotoren gasturbines. Een vertegenwoordiger /oor lange tijd naar Indonesië ge- i. Het bestuur koestert hiervan goe de verwachtingen maar houdt terdege rekening met de slechte economische toestand in Indonesië. Men hoopt baten en lasten te Perth in evenwicht te brengen. De liquiditeit der N.V. is veel verbeterd. De schadevordering inzake Indonesië is ingediend en bedraagt f 3.4 miljoen. Uit Australië zijn nieuwe op drachten voor locomotieven ontvangen. tot andere industrieprodukten steeds duurder worden- De economie werkt vermijdelijk, en misschien zelfs onw staanbaar ten gunste van de fabrieks woning. Na in herinnering te hebben gebracht hoe moeilijk het is initiatieven vam grootser allure te realiseren in distributie-economie zijn eenmaal vele instanties en nog meer dossiers nodig besloot prof. Wemelsfelder zijn rede: ..Met opzet ben ik tot nu toe met een wijde boog om het woord woningnood heen gelopen. We mogen het argument daarom niet wegmoffelen. Integen deel: Wij mogen zelfs alle intellectua listische kanttekeningen snel vergeten, wanneer initiatieven in dit opzicht tot daden worden. De oprichting van deze fabriek bewijst dat de initiatiefnemers vele opzichten succesvol actief zijn Op de internationale jaarbeurs te Brno is onlangs de sectie-Holland opgericht van de kamer voor buitenlandse handel te Praag. De voorzitter der Nederlandse delegatie, mr. G. Odink sprak de ver wachting uit dat de sectie veel zal bij dragen tot verbetering van de weder zijdse handel. De Nederlandse deelnemers aan de internationale vakbeurs voor ma chine- en apparatenbouw van 6 tot 20 september te Brno waren zeer tevreden. De Tsjechische inkoopcentrales hebben grote aankopen gedaan en twee Neder landse inzendingen ontvingen een gouden medaille, aldus de Centrale kamer van handelsbevordering. 4-voudige combinatie, een wetenschappelijk succes! Een belangrijke ontdekking op ge- neeskundiggebiedis„synergismus". Hiermede wordt bedoeld de weder zijdse versterking van verschillende geneesmiddelen. De vier middelen verenigd in Chefarine „4" - elk af zonderlijk al beroemd - werken te zamen nog beter. Ze helpen vaak ook dan, wanneer andere middelen falen en doen werkelijk wonderen! Per jaar 30 miljard m3 aardgas vrij (Van parlementsredactie) Van de thans geraamde voorraad aardgas van 1100 miljard m3 zal op den duur jaarlijks ca 30 miljard m3 ter beschikking staan. Ongeveer helft daarvan zal in het binnenland worden afgezet. Van deze 15 miljard ni3 zal een belangrijk deel op de markt de industriële grootverbruikers moeten worden geplaatst,' omdat de op namecapaciteit van de openbare voor ziening ver onder de genoemde hoe veelheid bljjft. Dit deelt minister Andriessen mee in de toelichting op de begroting-1965 van economische zaken. De minister noemt 1975 als het jaar, aarin de kernenergiecentrales in Ne derland zullen kunnen concurreren met de conventionele elektrische centrales. Wegens belastingontduiking C.S. jr.: Ik hield me aan de regels van het huis De van belasting-ontduking dachte directeuren van een Rotter dams havenbedrijf stonden gisteren terecht voor het Gerechtshof van Amsterdam. De directeuren hadden jaren geen belasting betaald over de inkomsten, die zy ontvingen hoofde van hun nevenfunctie van missaris bij een dochtermaat schappij in België. De Fiscale inlich tingen- en opspoeringsdienst te Rot terdam ontdekte dit verzwijgen van In de gisteren gehouden algemene vergadering van het Algemeen Ne derlands Onderling Ziekenfonds heeft de heer C. J. van Lienden, voorzitter van het A.N.O.Z. en van de Centrale bond van onderling be heerde ziekenfondsen, zijn bezorgd heid uitgesproken over de ontwikke ling var, de tandheelkundige hulp verlening. De heer Van Lienden herinnerde er aan. dat de ziekenfondsen na de oor log van harte hebben meegewerkt aan het tot stand brengen van een georga niseerde schooltand verzorging. Mede daardoor is de belangstelling voor een goede gebitverzorging zeer sterk toe genomen. Het wordt volgens de heer Van Lien den echter steeds moeilijker om in de toenemende vraag naar tandheelkundige hulp te voorzien. Vele diensten voor schooltandverzorging, zo zei hij, beschik ken over te weinig tandartsen om de no dige hulp te bieden. Ook bij de gewone tandheelkundige hulp verwacht hij moei lijkheden. Een toenemend aantal tand artsen beperkt zich namelijk tot hulp aan particuliere patiënten en zegt geen tud te hebben om ziekenfondsverzeker den te helpen. De heer Van Lienden meent, dat vooral bij de achooltand verzorging veel zou zijn bereikt als de minister gehoor had ge geven aan het advies van de gezond heidsraad om tandheelkundige hulp krachten op te leiden die een deel van het werk van de tandarts zouden kunnen nemen De organisatie van de tand artsen, de Nederlandse maatschappij tot bevordering der tandheelkunde, heeft zich echter tegen deze plannen fel ver zet en volgens de heer Van Lienden heeft haar invloed de minister ertoe gebracht, het advies van de gezondheidsraad naast zich neer te leggen. De heer Van Lien den is van oordeel, dat de maatschappij tandheelkunde schromelijk is tekort geschoten in haar taak ten aanzien van de sociale tandheelkunde. Htf deelde mee, dat de tandartsen de- •r dagen voorgesteld hebben, de zie kenfondshonoraria drastisch te verhogen De heer Van Lienden vindt dat echter geen oplossing. Op deze wijze, zo zei hij, nen ook kunnen trachten de woning nood op te lossen door de lonen van de bouwvakarbeiders tot vrijwel onbeperkte hoogte op te trekken. Hfj hoopt, dat, nu de tandartsen blijk geven te weinig aan dacht voor hun sociale taak te hebben, de overheid zal ingrijpen om de tand heelkundige belangen van de jeugd en van de ziekenfondsverzekerden veilig te stellen. belasting tot een bedrag van 300.000 gulden. Tegen de 64-jarige W. B. de B., eiste de procureur-generaal een delijke gevangenisstraf van den en de maximale boete Tegen de twee andere directeuren, de niet verschenen 75-jarige C. S. zoon, de 40-jarige C. S. jr. eiste de pro cureur-generaal twee maanden en de zelfde boete- De ontduiking van de vermogens belasting achtte de procureur niet, die van de inkomstenbelasting wei bewezen. Bij vonnis van de Haagse rechtbank van 25 juni 1963 werden W. B. de B. en C. S. jr. veroordeeld tot een maand on voorwaardelijk en C. S. jr. tot een maand voorwaardelijk. Verder werd hun toen dezelfde boete opgelegd als de procu reur-generaal gistermiddag eiste- De officier en de directeuren teken den appèl aan. Het gerechtshof te Den Haag vonniste W. B. de B. en C. S. sr. vervolgens op 13 november tot de aan zienlijk hogere straf van vier maanden onvoorwaardelijk en dezelfde boete en C. S. jr. tot vier maanden voorwaarde lijk. Schoon schip Voor het Amsterdamse Hof verklaar de de verdachte W B. de B. gisteren, dat de directie in ieder geval van plan is geweest schoon schip te maken. En ze zou dat ook zeker hebben gedaan. C. S. jr. vertelde, dat hij op 25-jarige leeftijd als directeur in de zaak was ge komen en zich toen had aangepast aan de regels van het huis. In zijn pleidooi zei de raadsman, mr. A G. Maris, dat de verdachte C. S. sr. niet was verschenen wegens een ernsti- hartkwaal. Zijn toestand was juist verslechterd door deze zaak. Volgens Maris was er geen sprake van valse belastingaangiften. De aangiftebiljetten stempel. De vereiste handtekening van de directie ontbrak. R.K. blad onthult: Miljarden blijven onverdeeld In het laatstverschenen Missie Integraal een r.k. „zendingsblad" wordt de beschuldiging geuit als zouden verscheidene Nederlandse charitatieve instellingen over miljoenen rijkdommen beschikken, waarmee ze mede als gevolg van de toenemende sociale zekerheden in ons land, niets doen. Vele charitatieve instellingen en het blad doelrt daarbij blijkens zijn artikel in de eerete plaats op rooms-katholieke zouden hun Nederlandse objecten in de loop der jaren tot nul hebben zien teruglopen. De redenering is soms, aldus het blad, dat de gelden destijs zijn ge schonken voor eigen parochie en daarom durft men er geen wijdere bestemming Maar gaat het aan, aldus het blad gel den tot zelfs miljarden op te potten, terwijl in andore delen van de wereld mensen in acute nood verkeren? Volgens de Volkskrant heeft de publi- katie in kringen die nauw bij de z g. r.k. Charitas betrokken zijn verwondering gewekt. Niet ontkend wordt dat hier en daar wel eens een onjuiste politiek wordt gevoerd bij de besteding der gelden, maar men acht het naar voren gebrachte bepaald geen symptoom van een alge mene situatie. Nader onderzoek acht het blad in elk geval gewenst. Minister Schollen: Verhoging totoprijzen om levensvatbaarheid te handhaven De voorgestelde verhoging van de maximumprijs voor de sporttotalisator is uitsluitend bedoeld als een middel om de levensvatbaarheid van de bestaande sporttotalisator te handhaven, gegeven de belangstelling voor veel meer „bie dende" buitenlandse kansspelen. Aldus minister mr. Y. Scholten in de memorie van antwoord op het voorlopig verslag over de wet op de kansspelen, welk ontwerp in maart bij de Tweede Kamer werd ingediend. Met betrekking tot de sporttoto wordt hierin onder voorgesteld de hoofdprijs te bren- van f 50.000 op f 100.000 waarvan vijftien procent belasting moet worden betaald, de verhoging van de maximum- inleg tot f 2.50 (thans f 2,00) en het totaal aantal toto's per jaar te bepalen j 52. In de memorie van antwoord wordt opgemerkt, dat het ontwerp van wet .bepaald niet leidt" tot het onnodig be perken van vrijheid van handelen. „Het beoogt in de lijn van de thans geldende regeling, voor het terrein der sport- prijsvragen zekere grenzen te trekken, doch laat binnen die niet te nauw ge trokken grenzen voldoende „speelruim voor de organisatoren en het grote publiek"- De totstandkoming van de wet wordt verwacht binnen negen maanden na de indiening van het wetsontwerp, zo blijkt uit deze toelichting. Troepen in Suriname worden niet versterkt De minister van defensie, de heer P. J. S. de Jong en de chef van de gene rale staf, luitenant-generaal F J. van der Veen, zijrn gistermiddag op Schiphol teruggekeerd. Zij hebben besprekingen gevoerd met de regeringen in Suriname de Nederlandse Antillen. In Surina- ging het vooral over verhouding sen de justitie, strijdkrachten en dou- hi verband met de smokkelhandel samenspanningen, om te voorkomen, dat buitenlandse aangelegenheden zou den warden betrokken bij binnenlandse moeilijkheden en om te voorkomen, dat moeilijkheden met omliggende lan den zouden worden gezaaid. De minis ter ontkende dat er een militaire be dreiging van de zijde van Brits-Guyana i bestaan en dat er sprake zou zijn 1 versterking van de troepenmacht Suriname, die 1500 man sterk is De minister was vergezeld van zijn adju dant, majoor J. M- Lammerée. De 76-jarige J. Mulder uit Vrie- toen hij per rijwiel te Daar- lerveen linksaf wilde slaan, door een hem achteropkomende auto aangereden, man overleed ter plaatse. Gisteren is in Nijverdam de 68-jarige H. Blokzijl uit Dedemsvaart bij een ver keersongeval zo ernstig gewond dat hij later in het ziekenhuis te Almelo is overleden. De heer Blokzijl werd op zijn bromfiets aangereden door een perso nenauto. Volgend jaar ook radioprijzen In tegenwoordigheid van een groot voor televisiekritiek kunnen beschik- aantal genodigden heeft de Stichting baar stellen. Prijs van de Televisiekritiek gister- radio niet achteretellen bij de televisie als massamedium De Nipkowschyf is aan Kees avond in Lage Vuursche de Nipkow- - - - - schijven 1964 uitgereikt aan Kees van S.T'fTJÏLlljSnlL'HSi Langeraad (NCRV) en het Brand punt-team (KRO). De heer H Schaafsma. voorzitter tZsékt»d öp"rr™d van het stichtingsbestuur. deelde in van zyn verdiensten als samensteller zijn welkomstrede mede, dat met in- en regisseur van documentaires, die gang van 1965 ook jaarlijks twee stuk voor stuk meer z(Jn dan vlotte radioprijzen zullen worden toege- journalistieke reportages. In het bij- kend. zonder werden genoemd z(jn film over Met de ingebruikneming van het Zeeuws-Vlaanderen, „Het Besluit" en tweede televisienet, zei de heer Schaafs. de documentaire over Nigeria, welke ma verder, zal de televisiekritiek een laatste twee kunnen worden beschouwd wijziging moeten ondergaan omdat dan als „klassieken van de Nederlandse te niet meer het volledige programma, Ievisic, zo meldt het juryrapport, dan voorkomend op twee kanalen, zal Brandpunt ontving de onderschei- kunnen worden gevolgd. Bovendien ding, omdat deze rubriek een nieuwe zullen de kranten geen dubbele ruimte stijl van televisiejournalistiek in Ne derland heeft geïntroduceerd. Ver nieuwing is echter nog geen reden tot bekroning, aldus het juryrapport, maar wel het feit dat bij deze stijl directheid in presentatie een persoonlijke maar niet eenzijdige wijze van commentarië ren en openheid bij de keuze van on- De heer D. J. Klompsma, thans derwerpen de voornaamste kenmerken hoofd van de regionale omroep RONO, zijn. Afstand scheppende ironie en is met ingang van 1 januari a.s. be- jeugdig vuur zijn karaktertrekken van noemd tot hoofd van de Radiodienst deze rubriek, die bovendien mag wor- van de VPRO. den gewaardeerd om de constante zorg Hij volgt als zodanig op dra I. J. van voor handhaving van het niveau, dat Houte, die benoemd is tot programma- ook in de technische vormgeving tot directeur voor radio en televisie. uiting komt. Gerechtvaardigd achtte de jury het. de namen van twee niet tot de vaste staf behorende medewerkers te noe men, namelijk die van Mgr. Bekkers .wiens gebeeldhouwde toespraken bij een breed kijkerspubliek het denken over vraagstukken van algemeen be- indasavondprogramma, t">e.t>el>ben pp gang fe-bracht dan i in nieuwe hanen eeleirl en van Hp D. J. Klompsma hoofd radiodienst VPRO Eerste zondag-tv. van de NTS Het eerste dat de NTS zal uitzenden op 4 oktober a.s. via Nederland 2, is als volgt sa mengesteld. Begonnen wordt om 7.30 uur met de eerste aflevering van „Da tijdcapsule", een door de Vlaamse te levisie gemaakte serie spannende avonturen voor de jeugd, welke tel kens op hetzelfde uur ln het vaste NTS-zondagavondprogramma op het tweede net zal terugkeren. Vlak voor het NTS-journaal is er nog een kort tussenfilmpje. De jour naaluitzending duurt slechts 5 min. en wel van 8 tot 8.05 uur. Aansluitend de eerste aflevering van de Tom E well-show, een familiekome die rondom de komiek Ewell. Titel van de eerste aflevering: „Een flesje parfum", duur: 15 minuten. Om 8.20 uur volgt een Amerikaanse filmdocumentaire over luchtfotografie, waarin o.m. de ontdekking van Russi sche atoomwapens op Cuba Tussen 9 en 10 uur kan men dan kijken naar een Duits televisiespel, ge titeld „Vrienden als wolven", dat van Nederlandse ondertitels is voorzien- Het verhaal speelt zich af in een af gelegen Canadese hut, waar vijf ar beiders die telefoonlijnen moeten aan leggen, tijdelijk wonen. Als een van de mannen overlijdt, gaat men in de gespannen sfeer van eenzaamheid denken aan een misdaad. Besloten wordt met 10 minuten sportjournaal NCR V-bij bcllezing in dagopening nieuwe banen geleid" en van Henk Neuman, om diens politieke beschou wingen, die zioh kenmerken door een weloverwogen bepaling van standpunt en kernachtige woordkeus. Naar traditie overhandigde de heer P. Beishuijsen, nestor van de Neder landse televisiecritici de Nipkowschij ven aan de heer Van Langeraad en aan het Brandipunt-team, voor wie de hoofdredacteur de heer R. Schoonhoven de prijs in ontvangst nam. Pa Pinkelman maakt 1 okt. tv.-debuut Donderdag 1 oktober, zullen Pa Pin kelman en Tante Pollewop. twee figu ren uit vertellingen van Godfried Bo- mans. hun tv-debuut maken in het vervat NCRV-programma. Het tweetal zal via ,n dan het scherm regelmatig in de huiska mers komen en wel op elke NCRV- avond over Nederland 1. Tussen journaal en „Attentie" zullen zij in enkele minuten een van hun vele avonturen beleven, zulks bij te- uitzending: kli De KRO laat ons weten dat er onge- lukkigerwijze een vergissing is gemaakt by de tijdens zijn persconferentie gedane mededelingen betreffende de Bijbelle zing in de dagopening van de NCRV, welke continu zal lopen met de Schrift lezing in die van de KRO, 's morgens di rect na het nieuws van 7 uur. Meegedeeld was. dat beide omroep verenigingen voor hun lezing (te begin nen op 1 oktober a.s. met het Evangelie van Marcus) de St. Willibrordvertaling zouden gebruiken. Inderdaad is een voorstel hiertoe be handeld in het overleg, dat heeft plaats gehad tussen de omroepverenigingen, het Ned. Bijbelgenootschap en de Kath. Bijbelstichting, doch men heeft hierin tenslotte geen overeenstemming be reikt. In de dagopening van de NCRV zal worden gelezen uit de vertaling van het Ned. Bijbelgenootschap, in „Het levende Woord" van de KRO uit de in 1961 ver schenen NT-vertaling van de Kath. Bij belstichting. tuzlea 21 30 Pror slisten: Italiaanse opera-fragmer .dualiteiten of gram 22 25 Boekbespre Liedjes 23 10 Lichte - Nieuws II, 298 m. 19 00 Stereofoni- pianospei 19,30 21.25 In ma 22 00 Ziek z(jn, beter wor sche rubriek. NTS; 22 30— 22 3: 28 Komt 't, doordat zijn ouderlijk huis zijn le vensprobleem is? Daar is de pijnigende vraag over de herkomst van Anjo's t.b. „Niet naar vragen," zegt Joke, „denk aan de blindgeborene van Jeruzalem en zyn ouders, 't Is, opdat God verheerlijkt zal worden. Dat zal Hij ook worden, Anjo zal genezen." Sedert een paar jaar kan hij 't Joke nazeg gen, zacht en bescheiden. Maar een mens blijft mens, en als vader voel je je verantwoordelijk heid. T.b. waait je zo maar niet aan. 't Wordt als een donkere reislast meegevoerd door de ge slachten, soms zo in 't verborgene, dat 't erf deel geheel in 't vergeetboek raakt. Of, om in 't plantenrijk te blijven: 't gaat ermee als met de sporen der zwammen. Niemand kan hun we gen volgen, maar ze duiken de donkere grond uit op plaatsen, die men niet verwacht. „Van mijn kant komt het niet," zegt Joke beslist. ,.Er is geen spoor van t.b. in mijn familie, ook in de verste zijtakken niet." En hoe is 't bij Frans, de vader? Met de Appelaars lijkt 't wel in orde; opa en opoe Appelaar zijn oud geworden, hoe wel ze hun leven lang in een hut gewoond heb ben, te midden van lompen en afval. En moe ders kant? De kant van 't Licht? Vreemd, die woordspeling kan 't licht duisternis opleveren? Moeder is in een weeshuis opgegroeid. Zyn haar ouders allebei jong aan t.b. gegaan? Frans Appelaar voelt een beklemming, wanneer hij aan die onbekende, nooit genoemde grootouders denkt, van wie zelfs geen vergeeld portretje aan wezig is. Hij is niet naar die grootvader ge noemd, Frans is een naam, uit de lucht gegre pen. Waarom heet hy Frans! Alweer zo'n klem. Sedert hij uit huis is, geen deel meer uit maakt van de rumoerige bende, waarvoor hy al tijd op zyn hoede moest zijn, denkt hij vaker en objectiever over deze dingen na. Aan zijn vader kan hij alleen nog maar denken met een diepe, bijna lichamelijke afkeer; voor zijn moeder heeft hij een steeds dieper wordend medelijden, ge- in de Mussenstraat door M. A. M. Renes-Boldingh paard met een drang tot helpen. Maar hoe? Hij is immers machteloos. Machteloos tegen het on- grypbare, onaanwijsbare spooksel, dat zyn ouderlijk huis regeert. En naar huis gaan doet hij alleen, wanneer hy weet, zijn vader daar niet te zullen aantref fen. Kijk nu eens, de mand is al klaar! Joke en Anjo hebben hem samen gemaakt. En zo, dat de vakman het hun niet kan verbeteren. Perzi ken, appels en peren glanzen tegen de matte pracht van het rendiermos. Druiventrossen wit en blauw hangen aan de hoge hengselboog. En allerlei vaste, bloeiende plantjes zijn als edel stenen tussen de vruchten gezet, 't Is een rijke mand geworden; er is werkelijk niets aan ge spaard. 't Is een mand, die zó zou kunnen wor den afgeleverd bij jonker Ten Bosch Geere- steyn, de heer van 't Lynneveldt. 't Komt heel anders uit. Juist als Frans bezig is 't pronkstuk zorgvuldig achterop zijn fiets te binden, gaat de telefoon. De diepe rimpels ver tonen zich weer, maar verdwijnen even rap, als hy de horen van de haak heeft genomen. Een heer en een dame willen komen praten over een aan te leggen tuin rondom hun nieuwge bouwde landhuisje. Nog vóór de winter zou 't terrein in grote lijnen klaar moeten zijn; in de grondverf, bij wijze van spreken. De border. vaste planten en bloeiende heesters, bollen in de grond, klimrozen rond de loggia en tegen het hek. Frans is verrast, 't Wordt daar een geheel nieuwe wijk van moderne buitenhuizen, alle met enorme lappen grond erbij. Als hij daar een maal vaste voet kon krijgen En waarom zou hij die niet krijgen, hij die zyn werk met zoveel liefde en overtuiging doet! „Ik zal de mand op jouw fiets overladen, Joke. Ga jij dan nu maar in vredesnaam en zeg dat ik vanmiddag kom. O, ja, ik heb ook nog een paar maaltjes groente voor moeder staan en sja lotjes voor de inmaak. Vertel 't maar alvast, ik zal ze vanmiddag meebrengen." „Goed, even bij Anjo zeggen, dat ik naar de Mussenstraat ga." 't Is niet de eerste keer, dat de jonge me vrouw Appelaar als boodschappenjongen van de zaak fungeert. Ze is zakelijk en sportief genoeg om dit op zich te nemen. „Ik heb zo vaak met patiënten gesjouwd," lacht ze, „laat 't nou maar eens wat anders wezen." Tegen half elf arriveert ze in de Mussenstraat. Bij 't binnenrijden van 't rommelbuurtje onder gaat ze dezelfde beklemming van altijd en naast die beklemming is de geurende wijdheid van de Lynnehoek haar dubbel dierbaar. Met de af schuw van een die 't anders zou doen kykt ze naar de onbeholpen erepoort. Iets van bevrien de mussen, denkt ze, 't hoort er hier natuurlijk helemaal bij. Ondertussen ben je maar getekend met zo'n ding voor je deur. Moeder Appelaar is juist bezig de buurvrou wen door de achterdeur naar buiten te loodsen. Dat gaat niet zo snel als ze wenst. Klaarblijke lijk hadden ze na de koffie nog iets anders ver wacht, een affekaatje of een zoet slokje. Nu Joke eraan komt, de schoondochter die zii alleen ken nen als „mevrouw", wordt 't a') heidsproces verhaast. „Nou buurvrouw, een prettige bruidstijd ver der en bedankt voor je lekkere koffie. Ja. je bent nou de bruid weer, hè? 't Kan ook al r?.-• lopen met een mens." (wordt Programma voor morgen Lichte gram 7 45 Radiokrant 8 00 Nil 8 15 Gewijde muziek 8 30 Lichte gram MtfUBiMMi (gr) liH de zieken 9 35 Iksliederer terstanden 9 40 Voor de Operamuziek (gr) 10 30 zangeoUsten 13 4i i 13 15 Stereofom- derzee: Kampen, klankbeeld 15 00 Weense amus muziek (gr) 15.20 Promenade-orkest en radiokoor: amus muziek 15 50 Bljbel- yertelllrtg voor de Jeugd 16 00 Voor de Jeugd 17 15 Orgelspel met ritmische be geleiding 17 45 Klass gitaarmuziek (gr) 17 55 Het Spektrum, lezingen 18 10 Koor zang met instrumentaal trio 18 30 Radio- Volksuniversiteit: Hedendaagse beeldende kunst door Gorge Lampe Hilversum II. 298 m. VARA- 7 00 Nieuws 710 Och tend gym 7 20 Socialistisch strijd lied 7 23 Lichte gram (7 30 Van de voor pagina. praatje) 8 00 Nieuws en socialis- 'Udlled 8 !8 Lichte gram 8 50 Gym 9 00 Kookpraatje 9 05 Klass 9 40 Schoolradio VARA: 00 Nieuws 11 02 Voor voor de vi gram VPRO 10 00 Lichte gr: 1140 riuHHRIm iek 12 00 Stereofonlsche uitze irkesl en zangsolist ding: Tango- 12 30 Moded ten behoeve vtn tuinbouw 12 33 Voor het platt. Orgelspel en zangsoliste 13 on Ni de jeugd 16.50 Ie. NTS- 17 00 Oe

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 7