Bond van ontevredenen levert onrust voor twee kwartj es Gevaarlijk gewroet in Nederlandse metaalindustrie Afschaffing verticale prijsbinding: aanval op midden- en kleinbedrijf Muzikale oogst was teleurstellend Gala-concert 125-jarige NS werd „lintjesregen" F IE IEST Twee doden bij aanrijding 196i MAANDAG 21 SEPTEMBER 1964 (Van onze soc.-econ redactie) Voor wie nog onzeker mocht zijn over de wezenlijke geaard heid van de M.B.G.K. volgen hier enige uitspraken van het hoofdbestuur, waarvan de heer L. L. Heijkants te Rotterdam voorzitter is, zelf: Geheel onze cultuur en be schaving worden opgeofferd aan een krampachtig vasthou den aan rechtsbegrippen en toe standen uit lang voorbije tij den; Nóg is uw arbeid en daardoor uw lichaam slechts koopwaar voor de gezamenlijke bezitters van de grond en de verdere produktiemiddelen; Helaas slagen de laatstge noemden er nog steeds in hun huurlingen voor enkele guldens te win\en. Kiest daarom de juiste afweermiddelen tegen dit funeste stelsel. Vormt van on deren op de bedrijfsorgani satie; De M.B.G.K roept u al len op tot sociaal denken en handelen, welke gericht zijn op een ware mensengemeenschap, waarin eerlijkheid en rechtvaar digheid van mens tegenover mens wordt betracht; Slechts door een welbewus te strijd van alle werkers tegen de dictatuur van het kapitaal bezit is zo'n gemeenschap op te bouwen. In deze strijd kan elke levens- of wereldbeschou wing genoegdoening vinden. Het economische stelsel van heden het kapitalistische stelsel! is de troebele bron, waaruit enerzijds de overvloe dige rijkdom en anderzijds de bittere armoede voortvloeien; De MJ3.G.K. is de actie, waarmee wij onze eigen weg naar de nieuwe samenleving zullen zoeken en vinden. (Van onze sociaal-economische redactie) De grote loonoperatie, waartoe in de herfst van 1963 werd besloten, is nog maar nauwelijks achter de rug, of de eerste, voorlopige voorpos tengevechten over het in 1965 te voeren loonbeleid zijn al weer begon nen. Met meer dan gewone belangstelling wordt op departementen, in werkgevers- en in vakbewegingskringen elk bericht bestudeerd, dat een indruk kan geven van hetgeen er zich met name in de metaal industrie afspeelt. Deze grote en belangrijke bedrijfstak, die niet min der dan ruim een kwart miljoen werknemers omvat, gaat immers steeds voorop in de golf van verlangens, die de vakbonden jaar op jaar naar voren brengen Er is, vooral in werkgeverskringen, sprake van een „stille ongerustheid" over de recente ontwikkelingen in de metaalindustrie, en daaraan zijn de onverwachte ervaringen van 1963 stellig niet vreemd. De vakbonden ver keren in een geprikkelde stemming, omdat de toepassing van de onderne mingsgewijze differentiatie niet verloopt zoals zij wensen en omdat de be sprekingen met de werkgevers over de door de jongste loonoperatie ont stane „achterstand" in de metaalionen volkomen zijn doodgelopen. Volgens de werkgevers wordt bij de D.A.F. en andere bedrijven al weer „zwart loon" betaald, nu in de vorm van een extra premievergoeding voor de ziek teverzekering. In diverse ondernemingen was het al weer onrustig, ér wa ren stakingen bij Ford-Amsterdam en demonstraties bij de N.D.S.M. Wat gaan de metaalvakbonden straks doen en in welke mate zal dat zijn weer slag hebben op de rest van het bedrijfsleven? Het is geen wonder, dat regering, werkgevers en vakcentrales de metaal industrie thans extra scherp „in het oog" houden. Het ïykt ons echter geen overbodige luxe daarin ook de activitei ten te betrekken van een organisatie, die zich de „Politek Onafhankelijke Me- taalbewerkersbond voor Groot- en Klein bedrijf' (afgekort: M.B.G.K.) noemt. Want naar onze mening is deze, 36 af delingen tellende en vrij snel groeien- de bond voor een belangrijk deel me de verantwoordelijk voor bijna alle ar beidsonrust, die in de metaalindustrie ontstaat. Deze organisatie (die van elk georganiseerd overleg is uitgesloten) maakt gebruik van een zeer geraffi neerde werkmethode: het stimuleren van latente onrust onder de werkne mers door middel van „cellen' bedrijven zelf. een systeem ook, zoals wij eerder reeds uitvoeri omschreven, "het Onafhankelijk Ver bond van Bedrijfsorganisaties (O.V.B.) goed gebruik weet te maken. Felle kritiek prof. Van Muiswinkel: Prof. dr. F. L. van Muiswinkel, koogleraar aan de Vrije Universiteit b Amsterdam heeft felle kritiek ge leverd op de opheffing van de verti- tale prijsbindingen. De maatregelen Irengen ernstige gevaren met zich voor detailhandel en ambacht, lei de hoogleraar zaterdag tijdens een •ijeenkomst voor leraren van mid- lenstandsonderwijsinstituten. Deze lijeenkomst werd gehouden te Jtrecht in het kader van de Najaars- De repercussies van dit overheids- hgrijpen kunnen niet worden over- Sen. Ook niet door de bewindslieden Se deze maatregelen hebben voorbe- leid en afgekondigd. Volgens prof. Van Muiswinkel heeft ie overheid, zich op het algemeen be ing beroepend, een welbewuste aan- ai gedaan op een fundamenteel struc- ureel aspect van het ambacht en de Btailhandel, het aspect namelijk, dat te verkoop van het artikel en de aenstverlening bij installatie, onder- loud en reparatie, wordt gezien a,ls pn natuurlijke eenheid, waarmee men |j de prijsstelling rekening hield. De jongste regeringsmaatregelen ma- Koude nacht CHTER een depressie die saterdag na Schotland en de Noordzee Zweden trok, is gedurende het eekeinde koude en onstabiele lucht ons land gestroomd waarin tal- ike buien voorkwamen. Op sommige laatsen gingen de buien met hagel en weer gepaard. De temperaturen iren enkele graden beneden nor- iaal. Maandagmorgen arriveerde een ceanisch hogedrukgebied boven test-Frankrijk. Een rug van hoge- ruk strekte zich over de Britse \lavden naar het noorden uit. In de ende nacht zal deze rug van ho- Idntk ons land bereiken. In de kou- lucht zal de temperatuur dan bij leinia wind en heldere hemel flink nnen dalen. In het binnenland is atselijk nachtvorst mogelijk. Aan buiigheid komt onder invloed van hogedruk een einde. Op de oceaan een diepe depressie ontstaan. Lucht, ukdalingen die daarmee samenhan- breiden zich naar de Britse eilan- en vooral naar het zeegebied tus- Schotland en IJsland uit. Tenge- 'Ige hiervan zal het dinsdag uit het lidwesten gaan waaien. In de na- \iddag kunnen de temperaturen lardoor iets hoger worden dan van- ZON EN MAAN Dinsdag 22 september: zon op 6 25, on- kr 18.39 maan op 19.26, onder 6.53. Heden volle maan; 28 sept. laatste fwartler. *ken het mogelijk, dat de prijsconcurren tie tussen de afnemers onderling zc scherp wordt, dat de exploitatiekosten (ongeveer 20 pet van de totale kostprijs) volkomen worden verwaarloosd. De ren tabiliteit van vele bedrijven zal zo in gevaar komen. De zorgelijke toestand van het midden, en kleinbedrijf illustreerde de hoogleraar met de volgende cijfers: Het aantal vestigingen op het terrein van het ambacht daalde van 125.000 1949 tot 107.000 in 1961. Hetzelfde proces verliep in de detailhandel nog veel snel ler. Zo daalde het aantal ondernemingen met een verkoopplaats in de levensmid delensector van 80.850 in 1950 tot 63.150 per 1 januari 1964. Dat Was een vermin dering met 22 procent. In die periode nam de bevolking niet onbelangrijk toe en steeg het reëel inkomen aanzienlijk. Deze ontwikkeling, betoogde prof. Van Muiswinkel, vraagt een nieuwe bezin ning op de ondernemerstaken. De intuïtie voor een groot deel plaats moeten maken voor een zorgvuldige analyse van de verschijnselen en een beredeneerd nemen van de beleidsbeslissingen. De af. schaffing van de verticale prijsbinding brengt verder met zich mee dat de on dernemers zelf hun verkoopprijs moeten gaan vaststellen op grond van een ge detailleerde kostprijscalculatie. Ook de MB.G.K. is te kleim echt vakbond te kunnen zijn en bijvoor beeld een flinke staking te kunnen fi nancieren. Zijn hele taktiek is er daar om op gericht de werknemers op ba sis van bepaalde, ook bij bona-fide vakbonden levende verlangens ..op te jutten", deze vakbonden het eigenlijke werk te laten doen om vervolgens even tuele successen op eigen naam te schrij ven. Het behoeft geen betoog, dat dit systeem niet alleen gevaarlijk is de positie der bona fide vakbonden, maar ook voor een gezond overleg, ja, zelfs gevaarlijk kan zijn voor het eco nomisch belang van het gehele land, gezien ook de hoogst verantwoordelijke positie, die „de metaal" als „koploper" bij het loonoverleg in de verschillen de bedrijfstakken inneemt. Communisten De MB.G.K. is jarenlang aangeslo ten geweest bij de Nederlandse Vakcen trale, de overkoepelende organisati van „vrije vakbonden", die in de ar dere vakcentrales (vooral in het N.V.V.) geen plaats vonden. Hoewel zeer links georiënteerd, waren de leiders vaj M.B.G.K. niet links genoeg voor E.V.C. Toen echter C.P.N-dictator Paul de Groot het restant van „zijn" E.VC (de E.V.C. '58) had opgeheven en de leden opdracht gaf „onder te duiken" in de bonden van het N.V.V. kwamen nogal wat metaalarbeiders in de MB. G.K. terecht.die het N.V.V. te „rechts" vonden. Door deze ontwikkeling is de communistische invloed in deze metaal- bond aanzienlijk toegenomen. Wie de propagandageschriften van de MB.G.K. van de laatste jaren eens doorsnuffelt, die ontdekt, dat de keuze der woorden en meer in overeenstemming kwam met de vroegere uitgaven va E.V.C., al waakt de bond er nog steeds angstvallig voor hoog op te geven het Russische „arbeidersparadijs", tegendeel, de toestanden in de Sowjet- worden zo nu en dan zelfs kri tisch beoordeeld Voor het overige wordt even fel en leugenachtig geschol den op „de regering van grootkapita listen", op „de rijksbeknibbelaars" en op de „Uniebonden" als de „echte" communisten dat zo goed kunnen. Standje Drukkerij ontslaat 14 man personeel De N.V. Drukkerij Jan Haan in Gro ningen heeft veertien man technisch per. soneel ontslag aangezegd per 1 januari 1965. Dit ontslag wordt veroorzaakt doordat ?n grote order, her drukken van de Niernve Provinciale Groninger Courant de Nieuwe Drentsche Courant, wordt Onder de metaalarbeiders staat „J "Welleven. Deze bladen sullen, zoals LB.G.K. bekend als de „twee kwar- bekend- opgenomen worden in dagblad tjesbond". omdat de organisatie slechts I „Trouw". Deze omzwenking heeft er toe geleid, dat de M.B.G.K. eind 1962 door het hoofdbestuur van de Nederlandse Vak centrale op de vingers werd getikt. De directe aanleiding daartoe was de in houd van een pamflet, waarin een aan tal grove en leugenachtige beledigingen werd geslingerd naar het hoofd van bestuurder van de Rotterdamse af deling van de Alg. Ned. Metaalbedrijfs- bond. Het gevolg van dit standjewas, dat de MB.G.K. prompt uit de Neder landse Vakcentrale stapte en sindsdien (begin 1963) zijn eigen weg ging. T wee kwartjes 50 cent per week aan contributie vraagt, (de leden der boa fide vakbanden be talen gemiddeld ca. f 1.50 per week) De bond suggereert voor dit geld het zelfde te kunnen doen als de echte vak bonden. doch in werkelijkheid vaart de M.B.G.K in het kielzog van deze or ganisaties. De bond is over het alge- i (door spionage in vergaderingen de A.N.M.B.?) goed op de hoogte de actieprograms, die de drie bij het loonoverleg betrokken vakbonden ter tafel gaan brengen, en de M.B.G.K. op deze wijze meermalen in staat ge bleken op de eisen der bona fide vak bonden vooruit te lopenDaarmee wordt de schijn gewekt alsof deze bon- maar wat „achteraan" komen hup pelen" en het is vanzelfsprekend, dat achteraf elk voor de werknemers be reikt succes op naam van de M.B.G.K. wordt geschreven, terwijl de mislukkin- in felle bewoordingen voor reke ning worden gelaten van de bonden, die het overleg (natuurlijk helemaal fout) hebben gevoerd. Op deze manier kan de M.B.G.K. voor twee kwartjes vak bond zijn, inbegrepen de prijs voor stimuleren van onrust en het oproepen tot actie. Blijkens zijn blikvanger beschouwt de [.B.G.K. zichzelf als een rots in branding. In werkelijkheid hebben wij echter wel de branding, maar nérgens de rots kunnen ontdekken Geld voor Teleac op begroting Uit de memorie van toelichting op de begroting van onderwijs blijkt dat minis ter Bot voornemens is gelden beschik baar te stellen aan de stichting Televisie academie. (Teleac). De op initiatief van de Nederlandse maatschappij voor nijverheid en handel opgerichte Teleac heeft ten doel curso rische programma's te brengen, in eerste aanleg bestemd voor specifieke groepen van kijkers en eventueel begeleid door schriftelijke lessen. Deze activitei ten zullen vooral gericht zijn op „adult- education", verbreiding en verruiming van kennis speciaal op het gebied van de natuurwetenschappen en de techniek, het aankweken of vergroten van profes sionele vaardigheden en het „up-to-date" houden van verworven bekwaamheden. Dank zij de verhoging van het luister geld, alsmede van de rijksbijdrage kan de radio rekening houden met hoge in komsten. Op deze wijze zullen de hogere uitgaven kunnen worden betaald die nodig zijn ten einde omstreeks midden 1965 het derde FM-ne»t in exploitatie te kunnen nemen. Veel vraag naar krediet land- en tuinbouw De vraag naar krediet voor land- en tuin/bouwbedrijven is in 1963 groot ge weest. Het aandeel van het Borgstel lingsfonds in de agrarische kredietver lening bedroeg verleden jaar f 37,5 mil joen, 1-2 min meer dan in 1962. (Het fonds leent zelf geen geld uit, maar stelt zich borg voor leningen door kredietinstel lingen). Het totale bedrag van de ver leende borgstellingen steeg boven f 200 miljoen. Het aandeel van de tuinbouw bedroeg f 19,5 miljoen. In deze sector werd voor f 6 miljoen meer aan borgstellingen verstrekt voor het aanleggen van verwarmingen in glasbedrijven en het aankopen van be drijven. Gaudeamusweek Het luisteren naar de z.g. !non-to- nale en later dodecaphone en seriële muziek is voor de luisteraar te ver gelijken met het opvullen van gaten. Hij is na zekere gewenning in staat zich de ontbrekende tonen in een mu zikale structuur te kunnen voorstel len. Met andere woorden hij verbeeldt zich ook al kan het geheugen snel ler zijn, (zoals men zich weieens in een totaal nieuwe omgeving verbeeldt ponisten door hun werken met de (wel iswaar beperkt te variëren doch van constante) parameters slechts een klein gedeelte van deze stroom (bewust?) ge bruiken. Bij het slotconcert van de Gaudeamus week 1964 zaterdagavond in de VARA- studio te Hilversum, kon men zich en kele dingen realiseren. Allereerst dat het ..gerustgesteld-zijn" na korte tijd rvalt tot in ruste gaan, in casu de deze al eerder berecht te hebben), dal Brauwe en eindeloze verveling hij vooruit kart horen. Komt die be- Het merkwaardige Ia dan dat het door paalde toon ot samenklank inderdaad d£ componist als .epeelmuziek betiKlde dan is hii gerustgesteld en de span- -p«e C"*» va° Zw«d Arne Meilnas ning die door het vooafgaande werd gewoon een verademing is. Een gewekt, ts geweken. De mate van ge- ""hst. immhonct- »n «urnfoniet ruststelling hangt ten nauwste sa- men met de mate waarin de luiste- trombonist, een saxofonist, twee slagwerkers voeren de muziek uit die veel ruimte laat tot gewend is aan het beluisteren «el^de improvisatie. Het resultaat is naar de „nieuwe" muziek, om deze andere werken onzinnige betiteling wel opeens geestig Het idioom dai t> I klinken komt heeft reminiscenties met moderne componist spreek 1 I f™"»" plezierig. Het idioom da, tot 'lij v^.:SSe-1m^ekWmuz,eiiE ™ten bij Milhand's „Wation met een componeertechniek die he? in bovenstaande alinea beschrev gevolg heeft. M.a.w. hij kiest zich en kele constante hoeveelheden aan com ponenten der muziek, betitelt deze als parameters en verwerkt deze con stanten op gevarieerde wijze. Hij legt zich vooral in de seriële techniek vast op sledhts enkele mogelijkheden die hij al variërend met deze parameters kan bereiken. Vandaar de vele op el kaar lijkende seriële muzieken. Muziek is als tijdsbeleven een panta rhei maar het lijkt of veel seriële com- Prinses Beatrix heeft zaterdag middag een bezoek gebracht aan de trekpaardenshow op demonstratieterrein van Bossche veemarkt. Op de foto reikt de Prinses de door prins Bernhard beschikbaar gestelde nedaille uit aan de heer H. J. Kuypers uit St.-Oedenorde voor de kampioenshengst „Alex t Gerda". Ruim 1300 autoriteiten uit alle delen van het land hebben zaterdagavond het Concertgebouw te Amsterdam het gala-concert bijgewoond, waarmee de 125-jarige Nederlandse Spoonvegen de eerste kroon zette op haar verjaardag viering, die op 25 september nog een hoogtepunt bereikt met het werkbe zoek van Koningin Juliana. Het Concertgebouworkest onder lei ding van Bernard Haitink en met Her man Krebbers als solist in het viool concert van Mendelssohn verzorgden het gala-concert. Het werd onder meer bijgewoond door de commissarissen van de Koningin in Noord, en Zuid- Holland en Friesland, de minister-pre sident en de ministers Van Aartsen, Witteveen, Andriessen, Toxopeus en Veldkamp, staatssecretaris Keyzer, de burgemeester van Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Haarlem en van vele andere grote gemeenten, leden van de 21 Marie Middelkoop is een vrouw van vaststaan de weloverwogen principes. „Koop in je eigen dorp", zegt ze. „Bij vrienden kennissen, en bij de mensen van je eigen kerk. Dat doen de an deren ook." Wie die anderen zijn, moet de toe hoorder maar raden, 't raadsel is trouwens niet heel moeilijk. Marie Middelkoop is er diep i doordrongen, dat haar man een openbaar ambt bekleed, en dat ze geen namen mag noe- die het neutraliteitsbeginsel zouden aantas ten. Wat natuurlijk haar kerk en belijdenis uit sluit, want daarin is ze niet neutraal; ze is zelfs een vooraanstaande figuur in de vrouwen vereniging, waar zij bijna onmisbaar is door haar organisatievermogen en de autoriteit, waarmee ze haar plannen weet door te zetten. Zo heeft ze ook haar ochtenden georganiseerd njdag is grote kamerdag. de zaterdag kook- oor 2 maaltijden, waarvan één extra ver zorgd. De donderdag is aan boodschapjes ge wijd en soms een koffiepraatje hier of daar. Bo vendien behoeft ze niet als zo menigeen op 't binnenkomen van een weekloon te wachten. Me- Middelkoop is midden in de week waarlijk niet platzak. Wat dat betreft, kan ze iedere bil lijke wens vervullen. En andere dan billijke heeft ze niet. Althans zeer zelden. in de Mussenstraat sh door M A M. Renes-Boldingh Ze heeft even, op haar tenen en als een echte insluipster, een blik in de slaapkamer gewor pen. Haar man slaapt de lsaap der rechtvaar digen. Wat een wonder, na zo'n nacht in de bui tenlucht. Hij ligt als een blok; hij snurkt nog niet eens. Hij mag niet gestoord worden bij de- nuttige bezigheid, daarom zet ze de bel af. alsof er niemand thuis is. Ze neemt haar fiets, trekt het grijze wollen vestje ten slotte toch maar liever aan over haar zomerjurk en gaat erop uit. Ze is een knappe verschoning, fors van postuur, met een frisse kleur en goed gekapt grijsblond haar. Dit alles is haar niet onbekend, evenmin als het feit, dat haar man als een van de meest humane leden van het politiekorps geldt. Bovendien is h(j sedert enkele jaren lid van de kerkeraad en tevens van het schoolbe stuur en zo zyn er tal van factoren aanwezig, die Marie Middelkoop tot een gelukkig, even- ichtig mensenkind stempelen. Dat is ze dan ook. Vooral sedert haar eerste kleinkind je in haar leven is gekomen, het dochtertje van haar enige dochter, een kleine Rie, een naamgenoot je. Binnenkort wordt het zonnestraaltje één jaar en 't is al wekenlang een punt van ernstige overweging, welk verjaarscadeautje er moet ko men. Kijk, is 't vandaag geen prachtige morgen om daar nu eens werk van te maken? Mensenkinde ren, op zo'n morgen als nu, met zoveel koes terende zon, zou je voor Alle eenjarige peuters een aardigheidje willen kopen! Verder wil ze naar de grote comestibleszaak gaan, die haar onder zijn reële en dus gewaardeerde klanten telt. Altijd contant. En altijd van 'l beste. En tot slot moet ze eens achter 't nieuwe bur gerpak van haar man heenzitten, dat haar broer, de kleermaker Achterberg, al maandenlang on derhanden heeft. Zogenaamd tenminste. Want h(j hééft 't niet onderhanden. Geen kwestie van Anders kon 't nooit zo lang duren en Kees heeft nog niet eens voor de eerste keer gepast! 't Duurt weer veel te lang. Straks komen de kou de dagen met allerlei vergaderingen en dan is 't pak nog niet klaar. Dat heb je nou altijd met familie, die je begunstigen wilt. Zij nemen een loopje met je, ter wille van vreemde klanten. En waarom? Omdat je tegenover je eigen broer niet hoog van de toren gaat blazen. Ma rie en Kees begrijpen 't wel. heet 't dan. Marie en Kees kunnen nog wel even wachten. Ze ken nen je kleerkast van a tot z. Kees zit niet zón der, al komt dit kostuum niet klaar. En toch gaat 't niet op ze te passeren, wanneer er weer iets nieuws nodig is. Maar hier moet ze nu toch eens even afstap pen. Nee maar, moet je kijken. De grote speel goedwinkel van Lammers en en Co heeft van zijn zij-etalage een volslagen dierentuin gemaakt. Een paradijselijke tuin. Waar op een fond van gras groene houtwol, beer en lam, kat en muis, oli fant en tijger, hond en aap elkaar met een zoete glimlach welwillend opnemen. Eenden in aller lei formaat zwemmen in een glazen vijver en bonte kakatoe's kijken op hun schommeltjes vol belangstelling naar de vrede aan hun voeten. Best te begrijpen, als mens kun je er ook nog een dag op verkijken. Er zijn zwarte kortpotige hondjes, waaraan het meest verbazingwekkende is. dat ze niet tegen je kwispelstaarten. Er zijn apen. die zo natuurlijk aan één van hun lange armen hangen, dat je meelij met ze krijgt. Ze moesten nu maar eens een flinke zwaaj naar bo ven of een sprong naar beneden doen. zodat ze in een andere houding komen. Er zijn poesebees ten. die je aan de buitenkant van 't raam meent te horen spinnen en kuikentjes, die beslist te mooi zijn voor kinderspeelgoed. Hoe is zo iets in de wereld mogelijk! Maar 't mooiste van alles, 't meest fascinerende in zijn volkomen onschuld is een sneeuwit, wollig lammetje. Marie Middel koop ontdekt 't, als ze daar al even staat en 't beneemt haar gewoonweg de adem. 't Heeft een blauwzijden lintje om de hals en daaraan hangt een sierlijk blauw en wit kaar tje. 't teken dat 't ook daarbinnen, door zijn te genwoordige eigenaar, op prijs wordt gesteld, 't Kaartje hangt omgedraaid. Marie kan niet le zen, wat er op staat. Dat het wel gepeperd zal zijn, is iets dat bij haar vaststaat. Maar wat zóu dat eigenlijk! Vragen is vrij en weglopen erbij. Hoe meer Marie Middelkoop naar het lam metje ziet, hoe meer ze kind en kunstenares te gelijk wordt en ten slotte zet ze met de moed van beiden haar fiets in 't blok, sluit hem af en stapt naar binnen. De liohte duizeling bij de onthulling van het prijsgeheim wordt door de verkoopster niet eens opgemerkt, zo is ook zij verslonden in bewondering voor 't snoe zige diertje. „Vindt u 't geen dot. mevrouw? Ik wou, dat ik een baby was en 't dan cadeau kreeg". f wordt vervolgd) aad van RState en van de staten-ge- neraal. Minister Van Aartsen bood de geluk wensen van de regering aan. De minister betoogde, dat wfj het in de toekomst nog minder zonder spoorwegen kunnen stel len dan in hej verleden, want de behoef te aan vervoer wordt steeds groter. Die behoefte manifesteert zich thans in het toenemend aatnal personenauto's, maar het is volgens minister Van Aartsen dui delijk dat in het bijzonder uit verkeers kundig oogpunt het openbare vervoer belangrijke voordelen biedt boven bet particulier vervoer. Overheid Versterking van het openbaar vervoer en bevordering daarvan ziet hij dan ook als noodzakelijk. Of en in hoeverre de overheid hierbij financieel kan helpen, is hangende de studies nog niet te zeggen, aldus minister Van Aartsen. HU deelde vervolgens mede. dat het de Koningin heefl behaagd van haar waardering voor het spoorwegbedrijf niet alleen te doen blijken door haar werkbezoek, maar ook door het toeken nen van twaalf koninklUke onderschei dingen. De minister reikte vervolgens elf van deze onderscheidingen uit (één ge decoreerde was ziek) aan: De voorzitter van het college van commissarissen van N.S.. prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelissen (grootofficier Oranje Nassau bij bevordering), de president-directeur van N.S., ir. J. Loh mann (ridder Nederlandse Leeuw), drs. K. de Jong uit Utrecht, chef afd. maatsch. werk en alg. zaken dienst personeelszaken (officier O.N.), N. W. H. Bors uit De Bilt. chef sector han delszaken afd. goederenvervoer dienst econ. zaken (ridder O.N.) en A. T. Arends uit Haarlem, chef onderhouds- district Amsterdam elektrische tractie. Gouden ere-medailles kregen A. W. Grandia. technisch medewerker uit Haarlem en T. M. W. Sopcrs. groepslei der uit Utrecht Zilverer ere-medailles waren er voor J. A. Wortel, hoofdploeg baas wegenonderhoua uit Haarlemmer meer. machinist H. Kranenburg uit Heerlen, dieselmonteur W. H. Rampen uit Zwolle, huismeester J Beglinger uit Rotterdam en hoofdconducteur J. H. Kropman uit Amsterdam. Het woord werd voorts nog gevoerd door de heer G J. H. Alink. voorzitter van de personeelraad. en de president- directeur, ir. J. Lohmann. Medezeggenschap De heer Alink, die overigens vertrou wen heeft In de toekomst, pleitte onder meer voor delegatie aan de personeel raad van in de top van het bedrUfsbeleid geconcentreerde bevoegdheden. De sa menwerking tussen directie en perso neelraad bluft nu bepertk tot het sociaal terrein, maar economische medezeggen schap zou meer inhoud kunnen geven het georganiseerd overleg. du monde", men kan er zijn i ophalen maar het is springlevend. Daar was vóór de pauze aan vooraf gegaan het strijkkwartet van Alban Berg. Dit opus stamt nog uit zijn leertijd bij Schönberg maar men hoort als de specifieke laat-romantisch en enigszins neurotisoh gedreven melodiek van de latere Lyrische Suite. Het Gaudeamus- kwartet was hierin beter op dreef dan eerder in de week bij Schönberg en gaf een rustige en beheerst idomatische ver tolking van dit opus 3 uit 1910, het jaar ook waarin Berg de door hem bewon derde Mahler ontmoette. Na Alban Berg was het bekroonde wenk van Reinbert de Leeuw (1938) een teleurstelling. Het werk is in subtiel klankvolume gehouden, maar is helaas veel te lang. Het eerste deel wekt ver wachtingen door een rustig exposé, het tweede deel bnengt een wat bewogeuer stemming, die haar ontlading vindt in het sterke derde deeL Maar men mist vervolgens in deel 4 en 5 de bevredi gende afsluiting en men heeft het ge voel dat de middelen in de eerste drie delen uitgeput zijn. De schrijfwijze voor strijkkwartet verraadt een helder inzicht in de materie, wat blijkt uit de door zichtig estemvoering, maar aan de an dere kant een weinig gedifferentiërd ge voel voor specifieke timbreverschillen. Ook het andere bekroonde wenk, „Ré- cit" van de in 1935 geboren Zwitser Pierre Mariétan, klonk teleurstellend. De tekst uit Prediker IV werd nogal brokkelig getoonzet voor sopraan en ze ven instrumentalisten. Wat klank be treft heeft het werk kwaliteiten door de vaak goed-geschreven partijen der bla zers, maar daar vallen de snaarinstru menten nogal bij af, vooral de piano klinkt in het totaal niet op baar plaats. Toch maakt dit werk qua logica een overtuigender indruk dan het even eens bekroonde „Fluktuationer" van Nor. holm dat eerder besproken werd. Het Gaudeamus-kwartet, de sopraan Ilse Verheul, de pianist Jan van Vlij men en enkele radio-musici hebben voortreffelijk op de bres gestaan, maar of ze alle gaten hebben gevuld? HUIB DEETMAN „Alleman" in Cork onderscheiden Bert Haanstra's „Alleman" heeft op het internationale filmfestival van de Ierse plaats Cork de jaarlijkse onder scheiding van het Ierse filmgenoot schap gekregen. Ook werd de film, die onder de titel The human Dutch ingezonden, als beste documentai- bekroond met een beeldje van St. Finbarr. Een zelfde onderscheiding kreeg Paul Verhoevens Feest, een an dere Nederlandse inzending, als twee de op de ranglijst van films van alge meen belang. Bij een verkeersongeluk in OlsterwUk in de nacht van zaterdag op zondag sUn twee mensen om het leven gekomen. Een' derde werd ernstig gewond. Toen de 84-jarige heeft Van der Wijsi uit Oisterwijk. die doof is. plotseling de straat overstak, werd hij aangereden dootf een scooter, bestuurd door de 27-jarige heer R. van Heeswijk, eveneens een in woner van Oisterwijk. De scooterberijder viel en was vrijwel op slag dood. de oude heer overleed nog dezelfde nacht in het ziekenhuis te Tilburg. De scooterberijder had als duopassa- giere, een familielid, de 17-jarige mej. Verbiessen, die hij naar haar woning in Tilburg wilde brengen. Zij werd zeer ernstig gewond en kreeg een shock. Ook zij werd naar het ziekenhuis in Tilburg gebracht De heer Van Heeswijk was sinds een half jaar getrouwd. dacht schonk aan hetgeen de spoor- wegen voor de hele Nederlandse ge- meschap hebben betekend (900.000 rei zigers in 1848, 200.000.000 vorig jaar), becijferde dat in 1839 iemand het loon spoorman 45 procent van zijn dagloon moest betalen voor de 16 kilometer lange treinrit van Haarlem naar Amsterdam. In 1890 was dit nog 25 procentin 1930 vijf procent, en thans 3 procent. De heer Lohmann noemd deze daling een verrassende, aanwijzing hoe relatief goedkoop het --- gewor- reizen per spoor in 125 jaar i den. Blikkend in de toekomst zei de heer Lohmann te verwachten dat in de Rand stad Holland waar de spoorwegen zijn begonnen een snellere frequente commu. nicatie zal ontstaan tussen Amsterdam. Den Haag, Rotterdam en Schiphol. De Delta-spoorweg en uitbreiding van de spoorwegen rond de havens zijn evenmin speculatief. Daarna kunnen volgen betere verbindingen met de Randstadprovincies, meer regionaal verkeer met en tussen de grote steden en aandacht voor het aandeel van het internationale totale goederenvervoer, dat van 27 procent in 1950 is gegroeid tot 45 procent in 1963.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 7