Mama en de kiosk
Vierjarig rectoraat aan
de Vrije Universiteit
Opstelwedstrijd over
betekenis monarchie
Niet uit school klappen
en harder werken
Afrikaans dorp (r.k.)
wil anglikaans worden itènissen. merkte de minister^ op. dat
Een woord voor vandaag
Akkoord tussen Vatikaan!
en Hongaarse regering e
Yatikaans concilie
nieuwe theologie
Tussen schoolpoort en huisdeur
WOENSDAG IS SEPTEMBER 19M
ANDERZIJDS
EERHERSTEL CATECHISATIE
In het „Gereformeerd Kerk
blad voor Drente en Overijssel"
schrijft ds. IJ. K. Vellenga van
Meppel over een nieuwe aanpak
van het catechetisch onderwijs,
waarmee elders in de Gerefor
meerde Kerken geëxperimen
teerd wordt.
VEERTIG JAAR geleden, een
tijd waaraan ik nog goede heu
genis heb, was er voor de jeugd
weinig te beleven. Van televisie
wist men niet, de radio bestond
amper, de grammofoon was een
zeldzaamheid. Avondlessen waren
er voor de weinigen, die zich wilden
bekwamen in boekhouden of steno
grafie. De middelbare scholen wa
ren nog voor de weinigen, de ulo
scholen voor niet veel meer. Er was
weinig vertier. De sport was nog
aan het opkomen. Jeugdvereniging
en catechisatie boden, tenminste in
onze kring, gelegenheid om ergens
naar toe te gaan. Zo was het op
nagenoeg alle dorpen, zo was het
ook nog in veel steden.
Sindsdien is veel veranderd. Ver
reweg de meeste kinderen ontvan
gen in een of andere vorm voortge
zet onderwijs, dat vaak ook 's avonds
voor- en nastudie vordert. Lessen
en cursussen worden meestal in de
avonduren gegeven. De sportbeoefe
ning is enorm toegenomen. Het al
gemene levenstempo is sterk ver
hoogd. De behoefte aan en de zucht
naar ontspanning en vermaak is
veel sterker geworden.
De lokalen, waarin het onderwijs
gegeven wordt zijn veel fraaier ge
worden, het arsenaal van leermid
delen is geweldig uitgebreid, de
methode van onderwijs heeft zich
sterk gewijzigd, de leerstof is, als ik
mij niet vergis, omvangrijker ge
worden.
En temidden van al deze wijzi
gingen is de catechisatie nagenoeg
onveranderd gebleven.
ER IS nog niets anders. Heel wat
catechisanten geven er de brui
aan nog iets uit het hoofd te leren.
Op een conferentie heb ik een do
minee. voor wiens kunde, werk
kracht en toewijding ik groot res
pect heb, horen betogen, dat hij
aan de catechisanten nooit iets op
gaf uit het hoofd te leren en dat hij
met elk van hen, die tot de open
bare belijdenis wilde komen, in bij
zijn van een paar ouderlingen een
langdurig en indringend onderhoud
had, dat altijd weer tot grote vol
doening aanleiding gaf. Ik heb mij
toen verbaasd over zijn klaarblijke
lijk paedagogisch-pastorale gaven
en over de ontvankelijkheid der
door hem gevormde catechisanten.
Vermoedelijk, althans mogelijk,
zijn er meer collega's die het zo
doen. al is het niet zeker dat zij
altijd even rijke vruchten mogen
oogsten. Ik voor mij heb altijd het
gevoel gehad, dat een catechisatie,
waar de leerlingen als dit woord
gebruikt mag worden het moe
ten hebben van de voordracht van
de dominee, weinig vruchtdragend
is. Ik geloof niet veel van de waar
de van catechisaties, die de vorm
aannemen van een soort populaire
stichtelijke colleges over godsdien
stige onderwerpen. Wel geloof ik
dat bij deze vorm van catechiseren
een kerkvolk gekweekt wordt dat
enige diepgang in de prediking gaat
schuwen en amper meer weet te on
derscheiden wat gereformeerd is.
Misschien begint men het een ge
lukkige zaak te achten, dat dit niet
meer zo goed onderscheiden wordt.
Ik ben van een andere mening.
Men kan zeggen, dat het niet op
kennis aankomt. Ik stem toe, dat
iemand met geringe geloofskennis
een voortreffelijk christen kan zijn,
maar houd tegelijk staande, dat ge
loven niet enkel vertrouwen is.
maar ook een zeker weten en dat
niemand ooit méér bijbels vertrou
wen kan hebben dai hij uit de Bij
bel weet. Indien het waar zou zijn
dat geloofskennis alleen maar opge
blazen intellectuelen maakt, ware
het beter de catechisatie niet nieuw
aan te pakken", maar er totaal
een eind aan te maken.
TK LIEP reeds even ietwat voor-
1 barig vooruit op wat naar mijn
particuliere mening bij de catechi
satie niet gemist kan worden, maar
keer terug naar de vraag of er
verandering nodig is.
We zullen er hierbij naar ik ge
loof aan moeten denken, dat de ca
techisatie bedreigd wordt.
Bij het beroepen van een domi
nee wordt er in de r-gel ook geïn
formeerd of hij goed met de jeugd
kan omgaan. Vermoedelijk staat
het daarbij niet altijd ieder helder
voor de geest wat ten aanzien van
de omgang met de jeugd van een
dominee verwacht mag worden en
wat men als niet noodzakelijke toe
giften in dezen mag beschouwen.
Wat men vragen mag is of hij ca
techiseren kan. Dat is het bijzon
dere jeugdwerk waarvoor de domi
nee geroepen wordt en waaraan hij
zich met toewijding moet willen
geven. De catechisatie moet trach
ten voor de jeugd de belijdenis der
kerk duidelijk te maken en te laten
leven. Zij moet haar leren wat de
kerk als waarheid omhelst en als
leugen verwerpt, waarvoor zij staat
en waarom zij dat doet. Dat is een
zware taak. zowel vanwege hetgeen
aan de jeugd moet worden voorge
houden als vanwege de bonte jeugd
zelf. Er zullen weinig dominees zul
ke volmaakte catecheten zijn, dat
de catechisanten zich voor zijn
komst trappelend van ongeduld
voor de deur verdringen, tijdens de
catechisatie ademloos aan zijn lip
pen hangen en na een uur vragen
of hij alstublieft nog een uur wil
doorgaan. Het zou heerlijk zijn als
het overal zo ging. Maar dat doet
het niet. In elk geval niet bij mij.
Ik geloof ook, dat men niet vorde
ren mag dat het zo gaat. We moe
ten met de voeten op de grond blij-,
ven. In een Amerikaanse kroeg in
het wilde Westen hing boven de
pianist een stuk karton waarop ge
schreven stond: schiet niet op de
pianist, hij doet zijn best. Als de
dominee bij zijn catechetische ar
beid nu eens de morele steun van
alle ouders kreeg, in deze zin, dat
zij hun kinderen de boodschap mee
gaven. dat ze niet met klachten
over de dominee moesten thuisko
men. omdat hij zijn best doet, was
er al veel gewonnen.
Er zou veel gewonnen worden als
aan de kinderen ingeprent werd,
dat de catechisatie van grote bete
kenis voor ze is. Als dat er niet bij
is, zal geen enkele nieuwe aanpak
erg veel helpen. De catechisatie
moet gedragen worden door de ge
meente. door ouders en kerkeraad
en uiteraard in de eerste plaats
door de dominee. Als men vordert,
dat de dominee het zo maakt, dat
de kinderen niets liever doen dan
met hem verkeren, vraagt men te
veel. Dat zou het geval kunnen zijn
als de dominee voor ze goochelde
of een geboren verteller was. Maar
hij moet ze spreken van werkelijk
heden, die ze nog moeten leren ver
staan. Daar heeft hij de ruggesteun
van kerkeraad en ouders bij nodig.
Maar hij moet het goed doen. En
dan komt de vraag naar voren of
de wijze waarop tot nog toe geca
techiseerd wordt niet verbeterd
kan worden. Als er van werkelijk
„eerherstel" sprake zal zijn, dan
moet de gemeente van het schone,
het wezenlijk goede van de catechi
satie zo doordrongen zijn, dat zij
haar hoog houdt. Eren is hoog hou
den. Niet in theorie, maar in prak
tijk.
Prof. dr. F. de Roos releveert lotgevallen
Prof. R. Schippers
nieuwe rector
(Van onze onderwjjsredactie)
T~\E SENAAT van de Vrjje Uni-
versiteit acht het wenselijk,
dat in de toekomst de rector-
eenjarig rectoraat in aanzienlijke mate.
De pas opgetreden rector ziet zich bij de
aanvang van het rectoraat geplaatst voor
een veelheid van problemen, waarin hij
moeizaam zijn weg moet zoeken. Is hij
eenmaal ingewerkt, dan is reeds zoveel
tijd verstreken dat de periode van ef
ficiënt werken bij een eenjarig rectoraat
maar kort wordt.
Bovendien doen zich allerlei vraag
stukken voor, verband houdende met on
derwijs en onderzoek en speciaal de
nieuwbouw die zich over jaren ultstrek-
hen. Het is onmogelijk, aldus prof. De
magnificus voor Vier jaar wordt Roos. dat een eenjarige rector zich hierln
benoemd. Om het deze rector volledig^ kan inwerken^
mogelijk te maken zjjn weten
schappelijk werk voort te zetten
en om een voldoende democra
tische element te waarborgen
werd besloten de vier jaar optre
dende rector te doen bijstaan
door twee conrectoren, te be
noemen voor een tweejarige pe
riode. Directeuren van de Vrije
Universiteit hebben prof. mr. W.
F. de Gaay Fortman tot rector-
magnificus benoemd voor de pe
riode 1965/66—1969/70.
Samenwerking
In de Academische Raad erj zijn orga
nen manifesteert zich een bijzonder
goede samenwerking. In het afgelopen
jaar is in zeer veel secties het werk dat
verricht moet voor de herziening van
het Academisch Statuut goed op gang
gekomen.
De Academische Raad ontwikkelt zich
als schakel tussen de Nederlandse in
stellingen van wetenschappelijk onder
wijs bijzonder gunstig en wordt zijn ad
viserende taak ten opzichte van de re
gering steeds belangrijker.
Dat deelt de scheidene rector-mag-
nificus, prof. dr. F. de Roos, mee
in zijn redevoering aan prof. dr. R.
Schippers, die dus voor het laatst
gedurende een eenjarige periode de
leiding van de universiteit op zich
neemt.
De senaat heeft het afgelopen jaar
bijzonder veel aandacht besteed aan zijn
bestuursvorm. Het eenjarig rectoraat
heeft weliswaar voordelen, zo zegt prof.
De Roos, omdat door een wisseling van
functionarissen een ruime bestuurserva-
ring Ontstaat en tevens wordt voorkomen
dat een al te bazige rector zijn wil ge
durende lange tijd aan anderen weet op
te leggen. Maar naar het algemeen ge
voelen overwegen de nadelen van het
Ds. Y. Schaaf adviseur
bijbelgenootschappen
in Afrika
Ds. Y. Schaaf, die van 1959—1963 voor
het Ned. Bijbelgenootschap in Kameroen
heeft gewerkt, is per 1 jan. '65 benoemd
tot secretaris belast met publiciteit en in
formatie voor alle in Afrika werkende
bijbelgenootschappen. Deze nieuwe advi
serende en coördinerende functie is door
de bijbelgenootschappen gecreëerd met
het oog op de „Afrikanisatie" van de
veertien vestigingen van de bijbelgenoot
schappen in Afrika.
Ds. Schaaf blijft voorlopig in Nederland
wonen en zal regelmatig reizen door
Afrika maken.
Dr. Stelma
naar Kameroen
gaat
Dr. J. H. Stelma, hervormd predikant
te Bloemendaal, voorzitter van de raad
voor de zending, is door de synode van
de Nederlands Hervormde Kerk beroe
pen tot predikant voor buitengewone
werkzaamheden. Hij zal worden uitge
zonden naar Ndoungué in Kameroen,
waar hij docent wordt aan de theolo
gische school.
Op zondag 4 oktober zal hij in de
St. Laurenskerk te Rotterdam worden
bevestigd door prof. E. Jansen Schoon
hoven. rector aan de zendingshogeschool,
die een jaar gastdocent in Ndoungué is
geweest.
Dr. Stelma hoopt zondag 27 septem
ber in de middagdienst afscheid te ne
men van zijn huidige gemeente te Bloe
mendaal.
Gehoor na droom
herkregen
De 72-jarige doodgraver Richard Duc-
kett in de Britse stad Werrington, die 46
jaar lang doof is geweest, heeft zijn ge
hoor herkregen na een angstige droom
die voor hem een veldslag in de eerste
wereldoorlog deed herleven.
Duckett was in de znmer van 1918 bij
Kamerijk aan het hooPd gewond en was
sindsdien doof. In zijn droom hoorde hij
weer het gebulder van de kanonnen.
Toen hij. in zijn zweet badend, wakker
werd hoorde hij voor het eerst weer de
klok tikken.
De art3en nemen aan dat Duckett door
eer. nieuwe psychologische schok bevrijd
is van de eerste die hij in de wereld
oorlog opliep.
Mr. Toxopeus reikte prijzen uit
De minister van binnenlandse ^e_ke 1
zaken, mr. E. H. Toxopeus reik-
algemeen staatkundige proble-
Deze taak is echter tegelijkertijd
daad tot versterking van de mo
te gistermiddag in het gebouw narchie, daar koningschap en democra-
j m j xr v td tie in Nederland zeer nauw met elkaar
van de Tweede Kamer op het Bin- zijn
nenhof in Den Haag prijzen uit
aan jongeren van 17 tot 25 die
deel hadden genomen aan de op
stelwedstrijd, ter gelegenheid
van het 150-jarig koninkrijk, ge
organiseerd door de sinds kort
opgerichte monarchistisch demo
cratische jeugdbeweging. Als
onderwerp voor de wedstrijd was
opgegeven de betekenis van de
constitutionele monarchie in on
ze tijd.
De voorzitter van de beweging, de
heer Jac. Huysen, opende de bijeen
komst. waar vele leden van de Twee
de Kamer en van de jeugdbeweging
aanwezig waren.
Wij zijn geen koningsgezinde fan
club, zei de heer Huysen. wij wensen
alleen meer voorlichting te geven aan
jongeren met betrekking tot vele poli-
Studieduur
Het vraagstuk van de studieduur is
In het afgelopen jaar op vele wijzen
aan de orde gesteld. Het blijkt wel,
zo zei prof. De Roos. dat het aantal
factoren die op de lengte van de stu
die van invloed zi.in groot is. Zolang
echter de kwantitatieve betekenis van
leder van deze factoren niet bekend
is lijkt het nauwelijks ve -{woord
diep ingrijpende maatregel!
men zoals de ontzegging van het recht
examens af te leggen of het onder
wijs bij te -
meer keren
of
een examen is af-
Het lijkt beter voorshands te volstaan
-net minder ingrijpende veranderingen.
!otdat over de feitelijke invloed van de
belemmerende factoren meer bekend is.
Groeitempo
Het totaal aantal studenten bedroeg
aan het einde van het cursusjaar 3972,
dat is rond tien procent meer dan een
jaar tevoren. Het aantal eerstejaars
bedroeg 675, dat is ruim vijftien pro
cent meer dan het vorige jaar. De Vrije
Universiteit groeit snel en haar groei
tempo ligt zelfs hoger dan het lands-
gemiddelde. wanneer men de cijfers
over een reeks van jaren beziet.
Nationalistenleider
over moord op
Ned. priester
Dr. Mondlane. leider van de nationa
listische beweging in Mozambique, die
thans op rondreis door Europa in ons
land vertoeft, heeft op een persconfe
rentie te Amsterdam commentaar gege
ven op de moord van een groep Afrika
nen op de Nederlandse missionaris in
Mozambique, pater D. Boormans. Zoals
bekend werd de pater op 26 augustus
vermoord. Dr. Mondlane deelde mede
dat zijn organisatie haar leden de
plichting oplegt om geestelijken, t
wen en kinderen te beschermen, „zelfs
al zou een geestelijke heimelijk sym
pathiseren met het regime-Salazar dan
nog blijft deze verplichting gelden. De
zaak wordt natuurlijk anders als pries
ters zich door de Portugese regering la
ten bewapenen om tegen onze vrijheids
beweging te vechten", aldus de nationa
listenleider. Dr. Mondlane achtte het
niet uitgesloten dat de leden van zijn
organisatie een vergissing hadden be
gaan. omdat de vermoorde missionaris
vaak met een geweer op jacht gin;
Mozambique werken ruim 60 Neder,
se missionarissen.
Concilieleiding maant bisschoppen
Vervolgens las hij de beginselverkla
ring van de beweging voor. waarbij hij
de nadruk legde op het bovenpartijdige
van de organisatie die openstaat voor
elke jongere van elke democratische po
litieke richting. Hij merkte verder op
dat de monarchieën er een verenigd
Europa voor kunnen behoeden, te ver
worden tot een karakterloze imitatie
an de U.S.A. of de U.S.S.R.
Voorts deelde hij mee dat de MDJB
door middel van gespreks- en studie
groepen. opstelwedstrijden en het uit
geven van een voorlichtingsbulletin aan
de jeugd deze tot een meer positieve
waardering van het koningschap wil
brengen.
Niet rationeel
De volgende spreker was de heer H.
A. Lunshof, hoofdredacteur van het
weekblad Elsevier, dat deze opstelwed
strijd heeft mogelijk gemaakt. Hij ging
hef wezen van de monarchie in de ge
schiedenis na en stelde dat men de ko
ning in het juiste licht van de tijd
moet zien. Hij legde er de nadruk op
dat het koningschap niet rationeel is.
Ten slotte volgde de prijsuitreiking.
In een begeleidende toespraak zei mi
nister Toxopeus: „De band tussen volk
en vorstenhuis is in Nederland altijd
eer sterk geweest, wie
eranderen*"
Kain en Abel krijgen het tij
dens de derde zitting van het
concilie minder druk. Het zijn
de bijnamen, die de bisschoppen
gegeven hebben aan de twee ca
fe's die in de Sint Pieter zijn ge
opend om de dorst van de theo
logen tijdens lange, warme ver
gaderingen te lessen.
Gisteren werd meegedeeld,
dat de café's in het vervolg niet
voor elf uur open zullen zijn.
Ook zijn de dagelijkse werkzit
tingen met een half uur verlengd.
De leiding van het concilie heeft
2.500 bisschoppen gemaand geen
tijd te verspillen, zodat het con
cilie spoedig kan worden beëin
digd.
De richtlijnen werden bij het begin
van de eerste werkdag gegeven door de
deken van het college van kardinalen,
kardinaal Tisserant. Hij wees er op. dat
veel bisschoppen willen, dat dit de laat
ste zitting zal zijn, omdat zij bezwaar
hebben tegen de lange reizen en hun
afwezigheid van hun diocesen. De Fran
se kardinaal zei echter, dat het onmo
gelijk was, nu reeds te weten, hoe lang
het concilie nog duren zal.
i dat willen
Geheimhouding
hun adviseurs verder op het
het stilzwijgen over de beraadslagingen
te bewaren. HU vroeg hen niets over de
voorstellen in het concilie openbaar te
maken, zolang een bepaald schema nog
niet afgehandeld is.
Ziet dus nauwlettend toe, hoe gij wandelt, niet als onwijzen,
doch als wijzen, u de gelegenheid ten nutte makende, want
de dagen zijn kwaad" (Efeze 5 1516). Er is wel eens gezegd,
dat het zo moeilijk is om christen te zijn, omdat een christenL$
op zo veel dingen moet letten. Als men het op die manier
bekijkt, dan ja. De vermaningen van Paulus zijn er eenXU
voorbeeld van.
Maar men kan de zaak ook omdraaien en dan komt menjf
dichter bij de waarheid. Wie Christus liefheeft zal dit in zijhV
leven tot uiting brengen en datgene nalaten wat in strijd ist»
met Zijn geboden. Het is niet: dat mag ik niet, maar dat toilP
ik niet, uit liefde tot de Here. J
Paulus zegt tot de Efeziërs: Ziet nauwlettend toe hoe flijB
wandelt, en dat is een belangrijke vermaning. Hoe wandelmC.
de mens in dit leven? De dagen zijn kwaad, de verleidingenW'
zijn groot en altijd is het mogelijk, dat de mens in een ogenblikI
van „onwijsheid" afdwaalt van het pad, dat de Here hem unlï
doen gaan. Niet wandelen als onwijzen. De onwijzen zijn zij.J
die er maar op los leven en denken: het komt wel terecht.j|
Maar wandelen als wijzen, als mensen, die weten hoe zijj
in dit leven hebben te staan, die de Here hebben gevonden',
en zich in alles afvragen wat Hij van hen wil.
Ziet nauwlettend toe het is een opdracht. Maar het is ook!
een: Ik kan niet anders.
Wandelen als wijzen, nauwlettend toezien, het is niet anders
dan wandelen als kinderen des Lichts, als kinderen Gods, diej
in al hun doen en laten en onder alle omstandigheden het oog^e
steeds gericht houden op Hem, Die hen zal leiden en bewarenJfre\
Wij lezen vanavond: Handelingen 25 vers 13 tot 27.
Positie Mindszenty onveranderd p
BfO
Zoals WIJ gisteren in een deel staan, dat do benoeming
6 IJ we bisschoppen een onderdeel
onzer edities nog konden mee-
Hierop wees ook kardinaal Agaglanlan,
die als moderator de morgenzitting leid
de. Hij richtte zich speciaal tot de vak
theologen, aan wie hfl voorhield, dat zU
niet in het openbaar over het concilie-
beraad mogen spreken en ook geen kri
tiek op het concilie mogen leveren.
Men neemt aan. dat deze aanmaning
verband houdt met de publikatie in
kele bladen van een geheim concilieont-
werp over de Joden Dit document, dat
tegen het anti-semitisme is gericht, is
sinds de vorige zitting gewijzigd. Alge
meen beschouwt men deze wijziging als
een stap terug Deze kwestie heeft tij
dens het reces meer dan enig ander
agendapunt aanleiding tot tegenstellingen
geeeven. I
Kain en Abel staan ook bekend als
sinistra en destra (links en rechts). De
conservatieven plegen in Abel te ko
men. terwijl de progjessieven Kain fre-
kwenteren. Zo gebeurde het tijdens de
vorige zitting, dat een bisschop tot zijn
collega zei: „Tot vanmiddag in Kain",
waarop de ander antwoordde: „Nee, nee,
Abel is veel beter". De café's serveren
uitsluitend koffie en frisdranken. Al
coholica staan niet op de kaart.
Aartsbisschop Felice, de secretaris-ge
neraal van het concilie, ried de bisschop
pen dringend aan, op hun zetels te blij
ven zitten en de beraadslagingen zorg
vuldig te volgen. „Het heeft echt geen
zin, om voor elf uur bij Kain of Abel
aan te kloppen, want de deur blijft on
verbiddelijk gesloten".
Er zijn nog meer richtlijnen gegeven
om de besprekingen te bespoedigen. Om
breedsprakigheid te vermijden is de
spreektijd beperkt tot tien minuten. Ver
der is de leiding gemachtigd om dou-!
blures te voorkomen door concilievaders,
die hetzelfde willen zeggen, te verplich
ten een of twee sprekers aan te wijzen,
die namens hen het woord voeren.
Een andere maatregel is het uitdrukke
lijke verbod, om in de Sint Pieter of
naaste omgeving vlugschriften of brochu
res te verspreiden om de bisschoppen te
beïnvloeden.
delen, is gisteren in Boedapest
een overeenkomst ondertekend
tussen het Vatikaan en de Hon
gaarse regering over de rooms-
katholieke activiteiten in Hon
garije.
Deze overeenkomst brengt geen
veranderingen in de status van
kardinaal Mindszenty, maar is
wel mogelijk een stap in de rich
ting van zijn eventueel vertrek
uit het Amerikaanse gezantschap
in Boedapest naar Rome.
Het akkoord werd bekendgemaakt in
l'Osservatore Romano. Volgens het com
muniqué hebben afgezanten van beide
partijen de gehele kwestie van de be
trekkingen tussen kerk en staat in Hon
garije. dat voor zestig procent rooms-
katholiek is. besproken. De tot dusver
bereikte resultaten zijn nu in een do
cument vastgelegd, aldus het blad.
NIEUWE BISSCHOPPEN
Enige minuten na de bekendmaking
deelde de persdienst van het Vatikaan
mee, dat de paus vijf nieuwe bisschop
pen benoemd heeft en de benoeming
van een ander lid van het episkopaat,
destijds nog door de vorige paus ge
daan, bevestigd heeft. Deze benoeming
is nooit door Hongarije goedgekeurd.
Vatikaanse functionarissen gaven te ver-
Prof. Dr. G. C. Berkouwer
en
Bijzonder actueel
Zojuist
verschenen
Hoogst
belangrijk
Omvang 339 blz.
Gebonden 17,50
VerkrUgbaar
bU de
boekhandel
UITGAVE J. H. KOK N.V., KAMPEN
"Sn
iop Andras Hamvas, voorz
Hongaarse bisschopsconferentie,!
werd benoemd tot aartsbisschop. Deva
nieuwe bisschoppen zijn: Jozsef Bank,ars
Pal Brezanoczy, Jozsef Cserhati, JozsefRlt
Ijjas én Jozsef Winkler. len
In Rome meent men. dat de nieuwe^
bisschoppen, die beschouwd worden als^j.
progressief, alle activiteit zullen ont-,,
plooien, die in een communistisch landw.
mogelijk is. Zij gaan nog deze week,Y'
naar Rome om het concilie bij te wonen.®»
Het is nog niet bekend, of zij in Romeiid:
geconsacreerd worden, of dat dit na hunpjr
terugkeer in Hongarije zal gebeuren. Lg
De gedeeltelijke overeenkomst na lan-Sél'
ge onderhandelingen is een belangrijke
stap voor de verbetering van de betrek
kingen. Vatikaanse kringen zeiden, datDe
de paus heeft willen voorzien in dejed;
meest dringende behoeften van de kerk^g,
in Hongarije, die al jarenlang zonder.
leiding is. Óver het godsdienstonderwijs,^
de pers, de religieuze orden en de.
priesteropleiding is nog geen beslissing"
gevallen.
Hongaarse rooms-katholieken hebbenPe
echter gezegd, er op te vertrouwen ji
dat ook deze problemen mettertijd op-er
gelost zullen worden in de ,,huidiga;c]
atmosfeer van goede wil".
REALISTISCH
Minister Jozsef Prantner, hoofd
het Hongaarse staatsbureau voor ci
rele zaken, die het akkoord voor I
garije ondertekend heeft, prees de
listische benadering" door het Vatikaan
van het Hongaarse beleid, waardoor hetf
akkoord mogelijk was geworden.
was volgens hem een gevolg van
grotere prestige van de communistischs,,
landen. L
Prantner zei. dat de overeenkomst
het Vatikaan het recht geeft prelatent'
te benoemen, maar dat deze benoeming
fen afhankelijk zijn van de goedkeuring;,
oor de Hongaarse regering. Verdeija
blijft voor elke priester de verplichting
bestaan van de eed van trouw aan hefr
regime. r
MINDSZENTY
kardinaal Mindszenty.
Functionarissen in het Vatikaan heb-^
ben er de nadruk op gelegd, dat de' 1
status van de kardinaal nog steeds eeif
open vraag is. Tijdens de opstand ii£t:
1956 heeft Mindszenty zijn toevlucht tofeï
het Amerikaanse gezantschap in BoedaSt;
pest genomen, waar hij sindsdien nos
steeds verblijft. De regeling van zij%e]
*- noodzakelijke voorwaard^
positie is
voor de normalisering van de diploma-""
tleke betrekkingen van Hongarije meP
de Verenigde Staten. Tot nu toe heefPE
de kardinaal geweigerd het gezantschap
te verlaten, zolang hij niet in eer herjjéi
steld is door de Hongaarse regering. p0
Zegslieden ih Washington waren echj
ter optimistisch gestemd en meenden&C
dat het nu gesloten pact de weg katr:
uiteindelijke oplossing®
effenen voor
hem. die de opdracht i
Voor de tweede maal
in dit jaar heeft de an-
glikaanse bisschop van
Zuid-W est-Tanganjika,
Poole-Hughes. een beloofd zou hebben
smeekschrift ontvangen dacht aan hen te schenken.
van de bewoners van een Het ben
de aartsdeken Kapon-
Linda is, di
de rooms-katholleke mis- die de bewoners
autoritair op- seert. Bisschop
mogen worden'
overgenomen te 'treedt ajs voorheen en dat Hughes wil deze mogelijk-
ferwUl de nieuwe geest van heid niet uitsluiten
Verleden jaar bereikte de onafhankelijkheid door daarom nu uitgebreid be-
- -Hl'ertekend beeld
Koningin zien. Hij juichte het initiatief
van de vereniging om de jeugd nader
tot het vorstenhuis te brengen dan ook
hartelijk toe en hoopte op een bloeiend
bestaan.
Vervolgens reikte minister Toxopeus
de prijzen uit. De eerste prijs van
1000 was voor de heer A. C. Nobels
Volgins de milde ls Het,uit Goes. De tweede en derde prijs van
n kleine lanatieke groep, respectievelijk vijfhonderd en iweehon-
derdvijftig gulden gingen naar de heren
J. H. Dalhuiscn en H. Julius uit Am
sterdam en Utrecht. Vijf andere prijs
winnaars ontvingen een plaatwerk.
Poole-
l soortge- het land waait.
de bisschop
lijk verzoek van een an
der dorp in de omtrek.
Omdat de zaak niet drin
gend leek, werd er geer
aandacht aan geschon
ken. Toen dit jaar de
inwoners van Linda met
hun smeekschrift kwa-
men. lende de bisschop ™~n'
het. geeneens naast zien
neer, om de goede ver
standhouding
de
Bisschop Poole-Hugnes
werd met name gevraagd
om de leiding van het on-
geen derwijs over te nemen. De
dorpelingen hadden reeds
een verzoek ingediend bij
de autoriteiten, of de angli-
kaanse kerk toegelaten
mocht worden tot hun ge-
christelijk is. homogeen
rooms-katholiek is.
Op hun verzoek hebben
/.ig de zuiverheid
bedoelingen van de men
sen van Linda te testen.
In zUn Nieuwsbrief,
waaraan wU dit bericht
ontlenen. schrUft hU ech
ter: „Onze mensen voelen
al jarenlang de ekonoml-
sche druk van de missie.
Naast onze kleine kerkjes
worden schitterende rooms-
katholfeke kerken
Reroejnnsswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Eist (Utr.>: H. Zethof te
Kockengen; voor Noordwijk a. zee: W. I.
Doude van Troostwijk te Doorwerth-
Heelsum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Almelo (vac. dr. A Wind):
G. Rang te Haarlem-Z.; te Grootegast
B. Smilde): J. N. Nammensma te
is-katholieke missie de bewoners
niet te bederven.
bezoek gekregen
bouwd. De meesten van Weesp.
ons zUn blU. dat ze nu eir-Aangenomen naar Groningen-Z (evan-
delijk in het offensief kun- gelisatiepred. voor geheel Groningen): G
nen gaan." |v. d. Berg te Grijpskerk.
Herinnert u Zich de jaarlijks te
rugkerende dagen vlak voor de gro
te vakantie, die merkwaardige da
gen. zo heel anders dan gewoon
waarop je de meester meer zag
als een lollige kameraad dan als
een onfeilbaar opvoeder, de juf
frouw als een lieve, oudere zus
die het best aardig vond nu uiaar
eens af te dalen tot jouw niveau
van onontwikkeld gebied? Het wa
ren de dagen van alles-buiten-het-
rooster-om. van amper gecorri
geerde taken, een tikkeltje aan
vaardbaar dilettantisme in het iet
wat stugge schoolgareel. Je mocht
plotseling een boel dingen die je
als regel waren verboden, het rode
potlood stond voor een korte span
ne tijds op stal en het moest al
heel erg zijn als je nog voor de
vierschaar werd gedaagd voor in
subordinatie. want oog in oog met
een lange rij van plichtloze weken
waren ook de pedagogen kennelijk
wat afgewerk en minder attent op
disciplinaire afwijkingen.
Het waren de dagen van een heer
lijk aangevoelde semi-losbandigheid.
je leefde en het was wel zeker dat
dit met meester of juf ook het ge-
va! was in een uiterst plezierige
roes, een soort voorverwarming van
wat je in de zeer nabije toekomst aan
verrukkelijke ontspanning te wach
ten stond.
Je mocht met kleine verlangens
voor de dag komen in plaats van op
commando zo en zoveel sommen te
maken, in zo en zoveel tijd een
opstel in elkaar te draaien en meest
al koos je voorlezen of vertellen en
als het een spannend, fijn verhaal
werd, hadden ze geen kind aan je
en was het zelfs zo dat je het uurtje
veel te kort vond en er best nog een
kwartier aan vastgeknoopt had wil
len zien. Maar de goedmoedige man
of vrouw achter de katheder had
daar natuurlijk geen bevoegdheid
voor en zei bij wijze van troost dat
de vacantie alweer een dag dichterbij
was gekomen. Soms organiseerden
ze ook gewoon een gezellig praat
halfuurtje. Bar gezellig vond je dat.
Eerst zat je nog netjes in de bank
maar het duurde niet lang of er heer-
sjaals breien voor arme kinderen.
Een joch vond al die hobby's maar
overdreven. Ik verzekerde hij
aan juffrouw Christa, heb genoeg
aan mijn mammie. Die verbiedt me
nooit iets. En wat ik graag heb dat
krijg ik van haar. Dat stond hij te
beweren bij juffie's lessenaar in die
laatste revolutionaire dagen vóór de
grote vakantie. Hjj was eigenlijk een
nogal in zichzelf gekeerd jongetje.
Niet zo bijster getapt. In zijn ogen
lag iets wat niet des kinds was. je
zou hem gemakkelijk twee jaar
ouder hebben gegeven dan zijn leef
tijd. Juffrouw Christa dacht dat die
ste een vertederende anarchie in het
protocol, het werd een staande recep
tie. een roezige woordenwisseling met
pittig gedebatteer. Ik heb dat haast
ieder jaar zei juffrouw Christa
van de derde. het zijn nog maar
ukken en toch kunnen ze hun voor
keuren bij zo'n gelegenheid zo scherp
uiteenzetten. Ik vind het telkens een
echt psychologisch evenement. Ze had
het met die blagen van haar eens
over hun liefhebberijen. De een was
verknocht aan zijn meccano, de an
der, meer sportminnend. toonde wie-
Ieraspiraties. een paar meisjes zoch
ten het in de romantische sfeer, wil
den met bekwame spoed een ridder
aan hun zijde hebben of warme
lieve toegeeflijke mammie misschien
wel op een of andere manier debet
zou kunnen zijn aan het net iets te
voorlijke levenspatroon van haar telg.
Ze kende de dame maar oppervlak
kig van een enkele ontmoeting op
zo'n drukke ouderavond waar je dan
toch de kans niet krijgt tot het vor
men van een gedegen opinie. Zoveel
pa's en moe's, zoveel mentaliteiten,
zoveel gezinnen zoveel levenshoudin
gen.
Voor een pedagoog die uit het goe
de hout is gesneden vormt intussen
de altijd, hoe dan ook bestaande re
latie tussen school en huis een wel
kom object voor zielkundige studie.
Christa behoorde tot die categorie en
haar beurt af te wachten tussen
vrij dichte groep klanten die haar
ongeveer onzichtbaar maakten want
ze is een beetje onder de maat. juf
frouw Christa. Een eindje voor haar
meende ze een bekende stem te ho
ren. Ze rekte zich en herkende in
derdaad haar leerling die manhaftig
gedecideerd aanwees welke boeken
zijn voorkeur hadden.
Het was niet mis. Mammie liet zich
gedwee bevoogden: O. bedoel je
die zei ze. ja dat lijkt me ook
wel boeiend Zoek maar een paar
titels uit. Niet alleen de juffrouw
maar ook de omstanders toonden zich
geïnteresseerd, want de magere wijs
vinger van de knaap gleed over een
ste] hoogst uitdagende omslagen met
dito titels. „Geheimen van een Oos
terse nacht". „Het meisje en de ach
tervolger". „Drie kussen voor een
heerlijke avond" Die vent schrijft
prachtig zei de aspirant koper.
Ja. beaamde de lieve mammie,
neem er maar twee. Heb je ooit
van je leven ergerde zich een
heer die braaf een „Denksport" had
gekocht. Er zijn moeders en moe
ders. onderstreepte een ander. En
hij haalde zijn schouders op. Maar de
luffrouw beet zich op de lippen en
dacht Nu ben ik er wel achter.
Kennismaken hoeft niet meer.
Ze heeft er de kiosk nog lang op
aangekeken.
