Nieuwe leidse Courant Saigon slagen in Staatsgreep werd neerge Zonodig in actie tegen Indonesië EMS-continental gaat weer praten met uitgetreden directeuren 03 Velen trouw aan Khan en de zijnen Gas of olie in Schermer Rebellerende generaals houden zich schuil Aanslag op ambtenaar met mosterdgas Beide partijen met incident verlegen Amerikaanse M.P. redt Oostduitse vluchteling YN-helikopter met eten naar Kokkina Dired»^ F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „StantvaiHgh ie gheblevea mijn hert In teghenipoet" Maandag 14 september 1964, 45ste jaargang Koufront De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Veranderlijke bewolking met plaatse lijk enkele buien. Matige, later af en toe krachtige zuidwestelijke wind. Lagere middagtempera turen. (Zie ook pag. 7) Telefoon 31441 Abonnementsprijzen Op het „Amoco" boorterrein in Scher- ier onder Alkmaar is gistermorgen een jsvlam op de locatie ontstoken. 'Deze vlam is enige maden uitgeweest ji opnieuw aangestoken. Dat kan een iken zijn, dat onder het terrein van i landbouwer P. Proruk aan de Zuider- lart aardgas en/of olie ds aangetroffen, p dat land wordt sedert 22 juli geboord ïrer de omvang van de aangeboorde rrve is nog niets bekend. De gasvlam zondagmorgen om half twaalf voor ;t eerst te zien was, had een lengte van uge meters. Op het strand bjj Haamstede is za- rdag het stoffelijk overschot aange- joeld van de Schotse NAVO-functio- iris A. Halliday. De heer Halliday, die Den Haag werkzaam was, is precies in week geleden verongelukt tijdens jn zeiltocht in de buurt van Haamstede, i De 17-jarige R. Noevers, werkzaam p de Kon. Marine, is gisteren in een ikenhuis te Tilburg overleden aan de idingen, die hij zaterdag opliep, ongeluk, toen hij met zijn brom- geen voorrang gaf aan een perso- EKennuu éts, geer jnauto. NA EEN DAG vol spanning en onrust is vanmorgen in de Zuidvietnamese hoofdstad Saigon bekendgemaakt, dat de staatsgreep die 24 uur te voren was begonnen tegen het regerende driemanschap Khan-Minh- Khiem, volledig is „neergeslagen". Dat betekende dat de generaals Lam van Phat en Doeong.van Doec er niet in geslaagd waren de wat zy noem den „verrader" Khan te verdrijven en diens „onwettige" regering af te zetten. De rebellerende officieren waren in het bijzonder ontevreden over de snelle overgang naar democratie en de toenadering tot de boeddhisten. De Amerikaanse regering heeft in het afgelopen etmaal herhaalde ma len laten weten, dat zij slechts steun verleent aan de regering van gene raal Khan. De staatsgreep begon zondagmorgen vroeg ,toen troepen van generaal Lam van Phat Saigon binnenrukten en het radiostation in bezit namen. De gene raal beschuldigde Ngoeyen Khan er van, te hebben getracht verdeling in het leger tot stand te brengen en in het geheim politieke partijen en gods dienstige groeperingen te bewerken opdat deze tegen elkaar zouden vech ten. Engeland versterkt positie DNGELAND is bezig, zijn strijdkrachten in het Verre Oosten te verster- U ken voor een krachtige verdediging van Maleisië. Aanvallen op In- kraesische militaire doelen in antwoord op verdere aanvallen op Maleisië uilen voortaan niet geschuwd worden. Op verzoek van de regering van (aleisië zijn vorige week belangrijke land-, zee- en luchtstrijdkrachten laar Malakka en andere gebieden overgebracht. Gemeld wordt, dat voor de tsrijdkrachten in Australië en Nieuw-Zeeland de staat van paraatheid is fgekondigd. De Britse regering moet echter haar Oedkeuring verlenen aan vergelddngs- Bnvallen op Indonesische vliegvelden, «ze goedkeuring is tot dusvere nog niet ISommige functionarissen zeiden onom- ronden dat er nu een werkelijke drei- jng van een grote botsing in het gebied b komst is en dat de Indonesische con- tontatie-politiak zou kunnen uitlopen op fn rechtstreekse oorlog. Washington is bigszins ongerust over de toestand van- :ege de mogelijkheid dat de Verenigde feten (die bondgenootschappen in dat SnUITRbied met Australië en Nieuw-Zeeland jen) bij het conflict betrokken zou- worden. - slaan indien de Indonesische craleninvallen op Maleisië voortduren, zo r i „„fieft een woordvoerder van de Britse ,oge commissie gezegd. Hij zei dit naar Dilnleiding van de berichten uit Londen u.Jt Groot-Brittannië zijn bondgenoten »d laten weten dat het van plan is re- resailles tegen Indonesië te nemen in- tin de Indonesische aanvallen op het steland van Maleisië voortgaan. De irdvoerder zei dat in een gespannen itand zoals er nu heerst er een lijn .kken moet worden welke niet over- eden mag worden. Hij zei niet waar grens liep, maar voegde hier aan dat Londen over deze kwestie zeer w contact onderhoudt me+ zijn Ma- iische, Amerikaanse, Australische en •Zeelandse bondgenoten. «In Jesselton, de hoofdstad van de Ma- prste minister Donal Stephens tegen over journalisten verklaard dat hij voor «spressailles is tegen Indonesische gueril- %-bases vanwaar de aanvallen op Ma- tisch-Borneo ondernomen zijn. Stephens, ^ie juist teruggekeerd was uit Koeala ■«oempoer, zei: „Indien geen vreedzame ^hikking' getroffen kan worden, dan boeten wij terugslaan tegen de bases Tanwaar de razzia's ondernomen Vice-premier Tocnkoe Abdoel Razak, ook minister van defensie is, her- iaalde het standpunt va Maleisië dat pdien de V.N. „niet in staat zijn _an deze agressie te maken, wij s het recht moeten voorbehouden zelf e nodige maatregelen te nemen". Razak ï>rak echter tegen d.' Maleisië Groot- annië machtiging gegeven had om g te slaan. Hij zei tegen journalis- „Wij moeten vermijden gemakke- over oorlog te praten. Het aller- krste dat wij in dit deel van de wereld «rillen vermijden is oorlog". Intussen heeft Soekarno te Waroe een Ëeld voor de marine-luchtmacht nd met een 2700 meter lange rol- voor militaire en burgervliegtuigen. Volgens Indonesiërs is dit het grootste Vliegveld in zuidoost-Azië. Antara meldt dat twee compagnieën vrijwilligers ver trokken zijn naar de grens in Noord- Borneo. Een tegen de federatie Maleisië ge richte linkse betoging te Singapore is zaterdag door een zware moessonregen uiteengejaagd. Er vielen zes lichtgewon- ;n en 76 mensen werden aangehouden. Britse straaljagers zijn opgetreden te gen Indonesische infiltranten in Loebis op Malalkka. Ook houdt de Britse lucht macht bloodhound-raketten gereed. Deze zoeken met behulp van radar hun doel op. Goerka's hebben vervolgens de pa. trouilles in het oerwoud hervat. Er is ten minste een infiltrant gesneuveld en ver scheidene zijn gevangen genomen ii nieuwe gevechten. Geen aanslag op Robert Kennedy Een simpel stukje vuurwerk geworpen uit een raam enkele honderden meters van de plaats waar Robert Kennedy, de voormalige Amerikaanse minister van justitie, een verkiezingstoespraak hield, heeft even döen geloven dat er een aan slag was gepleegd. Na een kort onder zoek bleek dat hiervan geen sprake was. De broer van de vermoorde president stond zaterdag in New York op het dak van zijn auto en stak een toespraak of toen een luide knal weerklonk. Men vond een vulpen en toen was het gerucht al gauw in de wereld dat iemand een „vul- penbom" naar Kennedy had geworpen. De politie verklaarde korte tijd later dat de gevonden pen niets met een bom uitstaande had. Blijkbaar had iemand de toespra k met wat vuurwerk willen opluisteren. Zwolsman verplaatst Cadenafabriek De Verenigde Handelsonderneming Scheveningen van het concern Zwols man zal het bedrijf van de Cadenafa- brieken in 's-Hertogenbosch naar Hapert overbrengen, waar de V.H.S. zoals gemeld is de sigarenproduktie wil concentreren. Hierdoor zal een vijftigtal werknemers overbodig worden. Het overleg met de vakorganisaties heeft voor deze werknemers tot een zeer be vredigende regeling geleid, waarbij zij schadeloosstelling ontvangen naar he' aantal jaren waarin zij voor het be drijf gewerkt hebben. Aan de oudere werknemers zijn de pensioenrechten tot hun 65ste jaar gewaarborgd, aldus meldt de bedrijfsbond voor de baksindustrie. Generaal Phat zei te spreken na mens de „raad voor de bevrijding van het land, die gekant is tegen dictatuur, communisme en neutralisme". De raad had tot een optreden tegen premier Khan besloten „omdat Viet nam een periode zonder regering en zonder werkelijke leiding had doorge maakt. Generaal Phat beloofde, de macht te zullen overdragen aan een burgerlijke regering. Programma Voor radio-Saigon maakte generaal Doeong van Doec een programma van vijtf punten bekend, bedoeld om de strijd tegen de communistische Vietcong en de eenheid van het volk te bevorderen. Er volgens hem een scherpe grens wor den getrokken tussen godsdienst en po litiek. Hij beloofde dat de raad zich zou houden aan het handvest van de Ver. Naties en aan alle reeds ondertekende ovreenkomsten. De leider van de staatsgreep, generaal Phat, was onder het bewind van wijlen president Ngoe Dinh Diem directeur- genraal van de burgerwacht. In de regering-Khan werd hij minister van binnenlandse zaken, maar bij de jongste kabinetsherziening verloor hij deze portefeuille. Ook de andere gene raals die aan de putsch deelnamen, zijn onlangs onder druk van de boeddhisten hun topfuncties kwijtgeraakt. Terwijl de Amerikaanse /errering in een verklaring bekendmaakte, „elke po ging tot verstoring van het programma der Zuidvietnamese regering, dat J ziet in liet bijeenroepen van de opperste national raad met de taak de regerings structuur te reorganiseren op basis brede deelname daarin door alle bevol kingsgroepen, te betreuren", riep premier Kahn alle militaire bevelhebbers op om samen met hem de staatsgreep te onder drukken. Spoedig bleek, dat bet groot ste deel van de luchtmacht en de mari niers trouw aan Khan en de zijnen waren gebleven. (Voor vervolg zie pag. 7) Bonn protesteert in Moskou De WESTDUITSE regering heeft scherp geprotesteerd tegen een mysterieuze aanslag met mosterdgas op de derde secretaris van haar am bassade in de Russische hoofdstad. De Westduitse ambtenaar Horst Schwirkmann is op 6 september tij dens een kerkdienst in het Russisch- orthodoxe klooster in Sagorsk, 70 kilometer buiten Moskou, bespoten met een chemisch gif. Schwirkmann bevindt zich in levensgevaarlijke toestand in een ziekenhuis in Bonn. Bondskanselier Erhard heeft ver klaard de aanslag ernstig te achten, maar hij waarschuwde voor dramati sering. Eerst wil Bonn het antwoord van de Russen op het protest afwach ten. De Russische ambassade in Bonn noemde het hele verhaal ongeloof waardig. De Russische functionarissen zitten kennelijk in een moeilijk parket, nu de verhouding tussen de twee lan den vlak voor het bezoek van Chroesj- tsjef, juist wat vriendelijker geworden Schwirkmann voelde tijdens de be wuste kerkdienst een klap op zijn lin kerdij. Hij constateerde dat zijn panta lon nat werd. Enkele uren later kreeg hy hevige pyn in zyn been. Een arts Tijdens de vlucht van een Oostduit- •r naar West-Berlijn heeft zich een schietpartij voorgedaan tussen Oost- Duitse grenswachten en Westebrlijn- se politiemannen. Het incident had ts in de Amerikaanse sector aan de Stallschreiberstraat. De Westber- lijnse politie opende het vuur, toen naar haar mening 't leven van West- Berlijners in gevaar werd gebracht door het schieten van de Oostduitse grenswachten. De Oostduitser werd aan een arm en een been gewond,~doch verkeert niet in levensgevaar. Op de foto: de Oostduitsers repareren het prikkeldraad op de muur, dat door West-Berlijners was doorgeknipt om de vluchteling te helpen. (Telefoto) Een gevangen genomen Indonesi sche parachutist wordt hier ge blinddoekt weggevoerd na zijn arrestatie door leden van de veilig heidsstrijdkrachten in het gebied van Labis in Johore Telefoto Langdurige schietpartij bij muur EEN 22-jarige korporaal van de Amerikaanse militaire politie, heeft gistermorgen bij de Berlijnse muur het leven gered van een 21-ja- rige Oostduitser die bij zyn vlucht poging getroffen was door kogels van de grenspolitie. Twee vopo's hadden de vluchteling al te pakken toen Puhl een traangasgranaat over de muur gooide. De vopo's lieten de man pas los toen Puhl zijn revolver trok en hen beval de vluchteling los te laten. Ondertussen voerden West' duitse politie-agenten een drie kwar tier durend gevecht met de Oost duitse grenspolitie. Het was een van de ernstigste incidenten van dit jaar by de muur. De vluchteling, Michael Meyer, werd door de vopo's in arm en been getrof fen. De schoten van de Oostduitsers troffen ook Westberiijnse huizen, waar op de Westduitse politie eveneens he vuur opende. In totaal vuurden de vopo', honderd schoten af, de Westberlijners zeventig. Twee vopo's liepen op Meyer toe pakten hem vast. De Amerikaanse kor poraal wist hem echter uit handen de Oostduitsers te krUgen. Meyer kroop daarop zelf naar de muur. Puhl, die Duitser van origine is, wierp hem een touw toe en met behulp van enige burgers die het prikkeldraad weg knipten en een andere Amerikaanse mi litair werd de vluchteling in veiligheid gebracht. Hij is in een ziekenhuis opge nomen. Enige Westberlijners werden gewond door rondvliegende glasscherven- Naar verluidt zou een Oostduitse grenswacht aan de hand gewond zijn. De Amerikanen hebben ontkend dat de Amerikaanse militairen aan vuurgevecht hebben deelgenomen, hoe wel het Oostduitse persbureau ADN zulks wel wil doen geloven. De 39-jarige luchtmacht-aalmoezenier majoor G. W. Lctschert van de vlieg basis Deelen by Arnhem is zaterdag by een auto-ongeluk om het leven gekomen. Op het kruispunt LJssellaan botste hij met zijn auto frontaal tegen een- vracht wagen. Tijdens het vervoer naar het militair hospitaal in Arnhem is hij over- ADN noemde het incident een „ern stige provocatie. Dank zij de zelfbeheer sing van de grenswachten is erger voor komen", aldus ADN. Zowel de Amerikaanse legercomman dant in West-Berlijn, generaal Franklin, als burgemeester Willy Brandt, hadden het over een „onmenselijke en gevaar lijke daad om in het wilde weg te schieten op iemand die illegaal opge richte wegversperringen wil passeren". constateerde dat hy met een chemisch gif in aanraking was geweest en ad viseerde overbrenging naar Duitsland. Tegenwerking De Russen weigerden, toen de am bassade toestemming vroeg Schwirk mann met een Nederlands toestel via Amsterdam naar Bonn over te laten brengen. Zij verklaarden dat het vlieg tuig was volgeboekt, hetgeen, volgens Bonn. niet waar was De terugkeer van de patiënt had later via War schau plaats. Artsen in Bonn stelden vast de Schwirkmann met mostergas was bewerkt. Van welingelichte zijde werd vernomen dat Schwirkmann als technisch ambtenaar speciaal belast was met het ontdekken en afweren van luisterapparaten in het gebouw van de ambassade in Moskou. Politieke kringen in Bonn menen dat de Westduitse autoriteiten in verband met het bezoek van Ghroesjtsjef even zeer gesteld zijn op rust in de betrekkin gen tussen Moskou en Bonn. Zij zouden het incident willen terugbrengen tot 6611 onbelangrijk voorval. Men verwacht dat het antwoord uit Rusland op het protest een soortgelijke geest zal ademen. De mogelijkheid werd niet uitge sloten geacht dat een bepaalde groep in de Sowjetunie het bezoek van Chroesjtsjef aan Bonn wilde torpe deren. Matroos overleden na val in ruim Aan boord van het Indiase schip Ja- ladhir is zaterdagmorgen ter hoogte van het vuurschip van Texel een 53-ja rige matroos in het ruim gevallen. Toen de reddingboot Dorus Rijkers uit Den Helder, die met een arts aan boord op een dringend verzoek om me dische assistentie was uitgevaren, langszij de Jaladhir kwam, was de man aan zijn verwondingen bezweken. De reddingboot zal het stoffelijk hul sel aan land brengen. De Jaladhir ver volgt de reis naar Brunsbuettel. „Mijn vriendjes komen hier ont bijten. U hoeft niet op te staan, want ik regel het zelf wel." Noodoplossing tijdens blokkade XJELIKOPTERS van de Ver. Naties A-L hebben gisteren 2000 kg. levens middelen gebracht naar Kokkina in het noordwesten van Cyprus, waarvan de Turkse 1500 inwoners de honger dood nabij waren. Omdat onenigheid bestond over de voedselvoorraden, die naar het dorp konden worden over gebracht, werden de voorraden van het VN-leger aangesproken. Het is echter duidelijk, dat de nood slechts kan worden gelenigd, als de Grieks- Cyprische blokkade van het Turkse dorp wordt beëindigd. In actie De Verenigde Naties kwamen zater dag in actie, nadat Turkije VN- secre taris-generaal Oe Thant had laten we ten, dat het schepen met levensmidde len naar de bedreigde Turkse dorpen zou zenden. Deze schepen zouden door Turkse vlooteenheden worden geës corteerd. Vliegtuigen zouden worden ingeschakeld om te voorkomen, dat de schepen aangevallen zouden worden. Dc VN-bevelhebber op Cyprus, gene raal Thimaya, bracht zaterdag met de belangrijkste vertegenwoordigers van het Internationale Rode Kruis een bezoek aan Kokkina. Na een inspectie vertelde hij, dat niet '50 (zoals Makarios beweerd had) maar 1500 Turkse Cyprioten in het dorp op veel te kleine rantsoenen leven. Zij zouden van honger zijn gestorven, E. M. S.-Continental N. V. gaat weer praten met de drie leden van de uit getreden raad van bestuur, met het doel een regeling te treffen over de vergoe ding voor de beren S. O. Kuneman, F. W. van der Wolk en dr. J. F. van Saarloos. In principe is het trio ak koord gegaan dat het beslag ter waar de van f. &aa.aa- wordt opgeheven, nadat E. M. S.-Continental borgtocht had aangevoden, waarvan de hoogte nog moet worden vastgesteld. Deze resultaten werden bereikt, na dat in kort geding de vice- president van de Haagse rechtbank, mr. W. Th. D. A. van Eek vrijdag de plei dooien en de verweren van partijen had aanhoord en de uitspraak was bepaald op 21 september. Mr. Van Eek nam het initiatief tot interventie. Daarbij werd op verzoek van partijen bepaald dat de uitspraak voorlopig zal worden aangehouden. Partijen zullen, zoals de zaken thans staan, weer met elkaar gaan praten. Daarbij zal de vraag wie er gelijk heeft dat E. M. S.-Continental met elk interventie van mr. Van Eek bereikt worden buitengesloten. Ook is door de de heren zal trachten tot overeenstem ming over de afvloeiingsregeling te ko- als niet binnen enkele dagen levensmid delen gestuurd zouden worden. Thimaya en de vertegenwoordiger van het Rode Kruis noemde de toestand in het dorp schandalig en mensonwaardig. Makarios had beloofd, dat regelmatig voedselkonvooien naar Kokkina gezon den zouden worden. Sindt de blokkade 34 dagen geleden begon waren slechts twee konvooien met voedsel voor één dag aangekomen. Thimaya verklaarde za. terdag, onmiddellijk naar artsbisschop Makarios te gaan om hem te vertellen, ïr iets moest gebeuren. Makarios Makarios toonde zich tijdens een be spreking bereid voedseltransporten voor Kokkina toe te staan. Hy bood zelfs aan, geld tér beschikking te stellen voor voed- selaankopen, als de inwoners van het dorp deze niet zou kunnen bekostigen. Ook werd goedgevonden, dat een vracht auto met dekens naar het dorp werd ge zonden. Velen wonen in holen, terwijl de winter al in aantocht is. Deze dekens zyn bestemd voor vrouwen en kinderen, Makarios verklaarde ook, Turkse hulp te willen aanvaarden, als ze via de norma le kanalen zou worden verleend. Intussen is de periscoop van een duik boot gesignaleerd by de haven van Kyre- nia. De identiteit van de boot heeft men niet kunnen vaststellen. Ook hebben Turkse vliegtuigen weer boven Cyprus gevlogen. Na een protest van de VN- commandant hebben Turkse Cyprioten zaterdag de aanleg van een weg ge staakt, die tussen twee posten in het ge bied van Kyrenia in uitvoering was. De weg zou komen tussen kasteel St. Hila- rion en het kustdorp Temblos. VN-krin- Zesde vloot De Ver. Staten zullen niet met de Zesde Vloot tussenbeide komen, als er om Cyprus een gewapend conflict zou onstaan. Het besluit werd genomen op advies van de vroegere minister van buitenlandse zaken, Dean Acheson, die namens president Johnson in Genève heeft onderhandeld over de kwestie Cyprus. De Amerikaanse president zou van mening zyn, dat een dergelijk conflict in het Middellandse Zeegebied zoveel mogelijk beperkt dient te blyven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1