Nieuwe leidse Courant
Oostduits geleerde
westen gevlucht
naar
REM-eiland
mogelijk
Blokkadebreken
«soort invasie"
Optreden tegen
is beslist wel
Prins bracht Noorse
Koning naar huis
Brand op versierd
schip van marine
Barwich nam sleutelpositie in
IS
Amerikaanse autoriteiten
weigeren commentaar
Minister sluit
zitting Staten-
Generaal
Makarios waarchuwt:
Over wijze waarop geen
mededelingen verstrekt
Commentaar
(jmtT)
ZudltUj <i J<jp
Vrijdag 11 september 1964, 52ste jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
,Slinh»ligh U gheblevea
mijn hert in teghenspoet"
Iets koeler
De Bilt verwacht: Aanvankelijk plaat
selijk een bui. Tot matig tot krachtig toe
nemende wind draaiend naar west tot
noordwest. Belangrijk koeler vooral in
het binnenland.
(Zie ook pag. 7)
V.
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p.v
3,35, p.kw. 10,05,
De minister van binnenlandse zaken,
mr. E. H. Toxopeus, heeft vanmiddag
in een verenigde vergadering der
beide Kamers in naam van de Konin
gin de zitting van de Staten-Generaal
officieel gesloten.
De minister sprak de volgende rede
r~Jiare Majesteit de Koningin heeft mij
[opgedragen, de huidige zitting van de
Staten-Generaal in haar naam te slui
ten. Daarmede wordt een zittingsperiode
iafgesloten, welke zich opnieuw heeft ge
kenmerkt door bijzonder intensieve ar
beid uwerzijds, zowel in als buiten de
gtaten-Generaal. Talrijke onderwerpen
ïijn in dit tijdvak behandeld, niet slechts
op uiteenlopende gebieden van het bin
nenlandse bestuur, maar eveneens Op het
iinternationale vlak. Een opmerkelijke
gebeurtenis, alleszins waard op dit ogen-
jblik vermeld te worden, was de her
denking van het feit, dat de Staten-
Generaal vijfhonderd jaar geleden voor
het eerst bijeen kwamen. Hoogtepunt van
deze herdenking was de bijeenkomst,
door de aanwezigheid van Hare
de Koningin en Hare Konink-
Hoogheid prinses Beatrix grote
werd bijgezet
De hechte band tussen Koningin en
tolk en de eenheid van de Kroon, beide
belangrijke kenmerken van ons staats
bestel. kwamen in de afgelopen zittings
periode op bijzonder treffende wijze tot
liting.
Hare Majesteit heeft mij verzocht u
zeggen voor de ijver en toewij-
ling, ook in deze periode bij de behar-
i 's lands belangen betoond,
n van Hare Majesteit de Ko-
- daartoe door haar gemachtigd,
verklaar ik deze zitting van de Staten-
raal te zijn gesloten".
ueze neru
waaraan di
Majesteit c
bjke Hoog
luister we
EEN van Oostduitslands meest vooraanstaande atoomgeleerden, de 53-ja-
rige professor Barwich, die voor de Russen werkte, is naar West-
Duitsland gevlucht en heeft politiek asiel in de Verenigde Staten gekregen.
Hij vertoeft daar reeds, zo heeft het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken gisteren bekendgemaakt.
hoe de geleerde naar West-Duiitsland
is gekomen en wanneer hij naar d<
V.S. is overgebracht. De Stalinprijs-
winnaar Barwich die jarenlang eer
sleutelpost heeft bezet aan het beroem,
de research-centrum in Doebna, in d<
Sowjetunie is de meest prominente
Oostduitser die sinds de bouw van de
Berlijnse muur in augustus 1961 uit
zijn land is gevlucht. Barwich was
laatstelijk directeur van het centrale
instituut voor atoomfysica in Rossen-
dorf bij Dresden, waar in 1957 de eer
ste Oostduitse researchreaotor in wer
king werd gesteld.
Tegelijkertijd bekleedde hij tussen 1961
en het begin van dit jaar de post var
onderdirecteur van hel centrum ir
Doebna. Westerse deskundigen weten nie
welke reden hij zijn functie daar heeft
neergelegd. In de officiële bekendmaking
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken werd erg geheimzinnig
gedaan over de vlucht van de geleerde.
Slechts werd bekendgemaakt, dat hij de
Amerikaanse autoriteiten in West-Duits-
land begin september heeft verzocht hem
asiel te verlenen.
iddellijk aanleiding tot gis
singen, dat Barwich wellicht officieus
geweest bh de conferentie
het vreedzaam gebruik van atoom
energie, die op 31 augustus in Genève is
begonnen. Hoewel Oost-Duitaland niet is
uitgenodigd is van Westduitse zegslieden
I, dat zij tenminste één Oostduit-
emer op de conferentie hebben
gezien. Van betrouwbare Russische zijde I
dat Barwich inderdaad
zaterdag 5 september.
(Voor vervolg z
Minister verzekert commissie:
99fc
Hakarios heeft de Turkse regering
[isteren gewaarschuwd, voor
(eer ernstige gevolgen, als dat land
ijjn plan zou doorvoeren, zonder
oestemming van de .Cyprische rege-
ing een schip met levensmiddelen
laar de Turken in Kokina te zenden,
lit zou een soort invasie zijn. De
typrische president ontkende,
leze Turken worden uitgehongerd,
lij verklaarde er geen bezwaar te
en te hebben, dat vertegenwoordi-
ers van de V.N. en van het Rode
buis ter plaatse een onderzoek in-
lellen.
Secretaris-generaal Oe Thant heeft in
de Veiligheidsraad op de hoogte
van het Turkse voornemen, bin-
twee of drie dagen (uiterlijk dins-
a.s., zo werd in Ankara gezegd),
economische blokkade op Cyprus te
:ken. De Ver. Naties zullen worden
[elicht over de dag, waarop het de
'ensmiddelen en andere artikelen zal
itschepen. Als mem van Grieks Cypri-
zijde wil proberen, dit te beletten,
de Turkse regering zich gedwongen
haar menselijke verplichtingen
haar Turkse landgenoten op
a te komen. Gemeld wordt, dat
logsschepen de schepen met levens-
ldelen zullen vergezellen. Ook zou-
en vliegtuigen worden ingeschakeld.
V.N.-leger
[De heer Thant heeft de Veiiigheids-
ook voorgesteld, het VN-leger na
september a.s. nog drie maanden op
te doen legeren. De taak van
leger moet echter beter omschre-
worden. De militairen moeten meer
ïgingsvrijheid hebben. Stellingen, die
vrede in gevaar brengen moeten op-
ïd kunnen worden. De VN-militai-
moeten zich kunnen verdedigen. De
indant van het VN-leger moet
terzones kunnen instellen tussen de
jdende partijen. Oe Thant zal de VN-
indant in deze geest instructies
Hij zal de raad iniet vragen, deze
itregelen goed te keuren.
De VN-autoriteiten hebben gisteren by
E Grieks-Cyprische autoriteiten gepro-
ïrd tegen twee incidenten, die don-
igavond in Nicosia zijn voorgeval
Vijf Finse militairen werden aange-
iden Hun auto werd op wapens on-
:ht. De Finnen weigerden dit toe
staan en werden 40 minuten vastge-
Nadat een Canadese verbindings-
cier de wagen had doorzocht en niets
'onden had, werden de Finnen vrijge-
Voorts werd de 24-jarige Canadese
secretaresse van generaal Thimaya, An
na Foye, onheus behandeld, toen zij zich
niet wilde legitimeren.
Intussen is een Grieks-Cyprische de
legatie in Moskou aangekomen voor het
voeren van militaire en politieke be
sprekingen. Minister van buitenlandse
zaken Kyprianoe zal volgende week in
de Russische hoofdstad
Tussen oorlog en vrede
De Indonesische minister van verde
diging, generaal Nasoetion, heeft naar
aanleiding van de spanning rondom Ma
leisië verklaard dat Indonesië leeft in
een schemering tussen vrede en oorlog.
Het zal Maleisië niet de oorlog verkla
ren maar het zal evenmin zwijgen als
het uitgetart wordt. Hij zeide dat de
paraatheid van de Indonesische strijd
krachten verhoogd is in verband met de
aanwezigheid van Britse oorlogsschepen
in Indonesische wateren. Vandaag zijn te
Djakarta luchtalarmoefeningen gehou-
(Van onze parlement&redactie)
Wat gebeurt er wanneer de R.E.M. doorgaat met zenden nadat het
wetsontwerp installaties Noordzee wet is geworden Het platform van
T.V.-Noorilzee ligt ongeveer twintig meter boven het zeeoppervlak,
odat opsporingsbeambten de installatie niet vanaf een schip kunnen
betreden zonder dat R.E.M.-employés hun daarbij een handje helpen.
Kan men wel met een helikopter zonder medewerking op de installatie
komen Op deze alom gestelde vragen geeft minister Scholten geen
antwoord. Tegenover de bijzondere commissie uit de Tweede Kamer
verklaarde hij volgens het thans gepubliceerde verslag sleets, dat een
feitelijk optreden beslist wel mogelijk is. Hoe dit precies in zijn werk
zal gaan. zal volgens de minister afhangen van de dan bestaande om
standigheden.
Daadwerkelijk optreden tegen de
REM betekent de zendinrichting in be
slag nemen. Daarna is het aan de
rechter om bij het vellen van een von
nis uit te spreken of de zend installa
tie verbeurd wordt verklaard of
trokken wordt aan het verkeer. Het
doet er daarbij niet toe of de instal
latie toebehoort aan de veroordeelde
of niet.
Aanneming van de wet door de sta-
ten-generaal zonder meer maakt het
de overheid niet mogelijk om aan de
uitzending een eind te maken. Daar
voor moet eerst de telegraaf- en tele-
foonwet bij algemene maatregel van
bestuur op het eiland van toepassing
worden verklaard. De regering wil
daarover geen gras laten groeien. Het
zal. om de minister te citeren, onver
wijld gebeuren zodra de wet het staats
blad heeft bereikt.
Voorts moet bij algemene maatregel
van bestuur aan het openbaar ministe
rie en aan de politie de bevoegdheid
worden gegeven om op installaties ter
zee op te treden. Het is de bedoeling,
zo verklaarde de minister in de com
missievergadering, dat zij op installa-
Gisteren na de eerste dienst
in de Kong Olav's Kapell op
Rozenburg nam de vorst af
scheid van bisschop P. Juvkam
van Bergen (Noorwegen), die
de dienst leidde.
ties ter zee dezelfde bevoegdheden krij
gen als binnen hun ambtsgebied.
Volgens het gewijzigde wetsontwerp
moeten de algemene maatregelen van
bestuur door het parlement worden be
krachtigd. Mr. Beernink heeft er met
nadruk op gewezen en daarmee vra
gen opgeroepen aangaande het stand
punt van de ch-fractie dat aan\
ding van de wet op zichzelf nog niet
behoeft in te houden, dat men he
ook eens is met het toepasselijk ver
klaren van de telegraaf- en telefoon-
wet Het is (theoretisch) mogelijk, dat
de wet wordt aangenomen, maar dat
de kamermeerderheid later niet akkoord
gaat met een of meer algemene maat
regelen van bestuur. In de commissie
werd in verband hiermee gevraagd of
de REM aanspraak kan laten gelden
op vergoeding van schade wanneer al
gemene maatregelen van bestuur on
gedaan worden gemaakt. Minister
Scholten antwoordde, dat in een derge
lijk geval het optreden van de rege
ring nog niet onrechtmatig is geweest.
Een aanleiding tot schadevergoeding is
er dan ook niet Wel zou intrekking
van een algemene maatregel van be
stuur gevolgen hebben voor de wer
king van strafrechterlijke bepalingen,
die op grond daarvan hebben gegolden.
De strafbaarheid vervalt dan.
(Voor vervolg zie pag. II)
Vanochtend vroeg is de trein van
Evian naar Parijs ontspoord. De lokomo-
tief stortte in een ravijn van twintig
meter. Bij dit ongeval kwam de trein
bestuurder om het leven, werd de mon
teur van de trein zwaar gewond en lie
pen enkele passagiers lichte verwondin
gen op.
(Telefonisch vai
speciale verslaggever)
Uitgeleide gedaan door koningin Juliana en prins Bernhard is koning Olav
vanmorgen naar Luxemburg vertrokken. De Noorse vorst, die met een klein,
begeleidend gezelschap sinds woensdag op staatsbezoek in Nederland is ge
weest, zal in het Groothertogdom en daarna in België eveneens gedurende
enkele dagen als officiële gast vertoeven.
achting in nam de De volgende week vliegt hy naar
Prins in de cockpit plaats om zijn gast, Athene om het op vrijdag. 18 september,
persoonlijk weg te brengen. »e sluiten huwelijk tussen de Griekse'
ls souvenir kregen de Noorse vorst koning Constantijn en de Deense prinses
zijn gevolg fotoalbums aangeboden. A u"
Zij behelsden een grote serie platen
het Staatsbezoek. De gedenkboeken
uitgegeven door de Staatsdrukkerij
werden door het Koninklijk paar per
soonlijk overhandigd. De koningin bood
zelf het album aan de koning
I Anne-Marie bij te w<
Nadat koning Olav in het paleis Huis
ten Bosch afscheid genomen had van d<
burgemeester van Den Haag en de gou
verneur der Residentie kwam by even
over tienen op de vliegbasis Ypenburg
aan. Voor het paleis stond de Koninklijke
Militaire Kapel opgesteld, zomede
erewacht, gevormd uit het garderegiment
Jagers met vaandel en vaandelwacht.
De Luchtmachtkapel en een detache
ment van de Koninklijke Luchtmacht
orachten op het vliegveld de nodige
Dewijzen.
In de vijf volgauto's bevonden zich alle
Noorse en Nederlandse functionarissen,
het driedaagse staatsbezoek dóór hun
aanwezigheid hebben opgeluisterd. In de
ontvangsthal stonden o.m. opgesteld mi
nister-president Marijnen, minister Luns,
de voorzitters van de Eerste en Tweede
resp. mr. J. A. Jonkman en mr.
F. J. F. M. van Thiel, generaal G. J. Ie
de Montigny, voorzitter
comité verenigde chefs van staven, luite
nant-generaal H. P. Zielstra, chef lucht
machtstaf, de commissaris der Koningin
de provincie Zuid-Holland, mr. J.
Klaasesz, W. A. Baron Gevers, chef di
rectie kabinet en protocol van het minis-
buitenlandse zaken, jhr. mr. W.
F. Roëll, directeur van het kabinet der
Koningin en de burgemeester van Rijs
wijk. onder wie Ypenburg ressorteert.
Alleen koningin Juliana en prins Bern.
nard. zomede de Noorse ambassadeur en
de commandant van de vliegbasis, kolonel
Dyk, vergezelden koning Olav
vliegtuigtrap. Toen de vorst het
toestel binnen ging, werd het Noorse
volkslied ten gehore gebracht.
Koning Constantijn van Grie
kenland is gisteren met zijn
bruid, prinses Anne Marie van
Denemarken, met wie hij vol
gende week vrijdag trouwt, in
Athene aangekomen. De (tele)-
foto toont het jonge paar tijdens
een blijde rijtoer door de Griek
se hoofdstad.
(Voor vervolg zie pag. 11)
Echtpaar omgekomen
bij auto-ongeluk
Op de provinciale weg Amstclv
Weesperkarspel is gistermiddag bü
frontale autobotsing bet echtpaar Stern
uit Naarden om het leven gekomen.
De bestuurder van de andere auto,
s 32-jarige monteur W. G. V.
Amsterdam, werd vrü ernstig gewond.
Het ongeval gebeurde omstreeks
ir vanmiddag. De 76-jarige heer
Stern wilde met zijn personenauto
voor hem rijdende trailer inhalen. Juist
op dat moment kwam uit tegenoverge
stelde richting een auto, bestuurd door
de monteur uit Amsterdam. Deze, het
gevaar ziende, week naar rechts uit
reed de berm in. Ook de heer
Stern week echter uit en kwam zodoende
met zyn auto op de berm frontaal in
botsing met de wagen van de monteur.
De 73-jarige mevrouw S. Stern-van
Praag, die naast haar man in de auto
was op slag dood. Haar echtgenoot
overleed enige ogenblikken na het
geval. De monteur moest met vrij
stige verwondingen opgenomen worden
in het O.L. Vrouwegasthuis in Amster-
Beide wagens werden totaal vernield.
Twee verkeersdoden
in Eindhoven
Vrijdagmiddag om half vijf is op de
brug over de Dommel in de Soeter-
beekseweg te Eindhoven het twaalfja
rige meisje I. J. M. Poot uit Nuenen
op haar fiets in botsing gekomen met
uit de tegenovergestelde richting
komende bestelauto, bestuurd door F.
t Geldrop. Het meisje overleed ter
plaatse.
i zes uur werd op de Aalsterweg
nabij de kruising met de E-3 weg de
tachtigjarige wielrijder L. J Konings
uit Eindhoven bij het oversteken van
weg gegrepen door een personen
auto, bestuurd door J. H. uit Eindho-
Zwaar gewond werd de oude man
het Sint Josephziekenhuis ver
voerd, waar hij na korte tijd overleed
In de afgelopen nacht is door een felle
uitslaande brand de meubelfabriek Ha-
kro «Hammink en De Kroon) aan de
Slachthuiskade te Almelo door brand
^est- Het vuur ontstond in de spuit-
e. Binnen een uur was van de fa
briek slechts een rokende ruïne over De
schade bedraagt naar schatting f 1 mil
joen- De firma is tegen brand verzekerd.
bezorging 18.00—19.00 i
T^OLGENDE week noteren we
weer de derde dinsdag van sep
tember en vangt het nieuwe parle
mentaire jaar aan. Vroeger dan dit
maal het geval zal zijn kan het niet;
onze volksvertegenwoordiging ge
niet daardoor wat minder vakantie
dan gewoonlijk het geval is. We
kunnen óók zeggen dat ze nu wat
meer tijd krijgt voor het werk dat
haar wacht. Dat werk zal ook in de
komende maanden omvangrijk zijn.
De politiek is veeleisend, ook daar
om omdat er in ons maatschappe
lijk bestel weinig valt op te nier
ken, of het heeft zijn politieke kan
ten. Van onze volksvertegenwoor
diging wordt a! dadelijk een vuur
proef verlangd: de behandeling van
het wetsontwerp dat betrekking
heeft op het dusgenaamde REM-
eiland.
Wat de Troonrede betreft, wij
hopen dat de regering blijk mag
geven van te zijn geslaagd ;n de
samenstelling van een sterk stuk.
Dat betaamt jegens de Koningin
die van het stuk voorlezing gaat
doen. En het zou bovendien een er
kenning zijn van de kansen die hier
liggen, de kansen namelijk om
zoals het in een democratie behoort
de staatszaken dicht te brengen
bij ons volk, van welke belangstel
ling de politiek het in zo ruime mate
hebben moet.
Ten slotte, wat ons allen past is
dankbaarheid, nu wij allen weer
de opmerkzame getuigen mogen zijn
van de gelegenheid tot behandeling
der nationale aangelegenheden in
een sfeer van vrede en rust. En dat
is toch wel iets wat men zich bij
de voortduur waard behoort te be-
T\E septembermaand is ook de
maand waarin het jeugdwerk
weer gaat beginnen. Morgen zal in
tal van kerkdiensten aan dat jeugd
werk bijzondere aandacht worden
gewijd. En dat komt het volop toe.
Wij achten dat jeugdwerk van grote
waarde. In allerlei opzichten moe
ten onze jonge mensen, onze jon
gens en meisjes, worden aangegord
voor het leven dat wacht. Dat kan
een mooi leven worden, een moeilijk
leven, ook een leven dat naar het
uiterlijk onopvallend verloopt. Maar
hoe ook, het vraagt om weerbaar
heid ook in geestelijk opzicht.
De niet zo jongen meer onder
ons zullen zich met dankbaarheid
herinneren wat het jeugdwerk hun
heeft geschonken. Zij hebben er
misschien veel aan gegeven van
zichzelf, maar om te ontdekken dat
ze altijd weer méér terugkregen.
En daarop teren ze nog steeds.
Ook de jongeren van vandaag
kunnen het jeugdwerk niet missen.
Te minder nu onze tijd 'ün eicen
problematiek heeft .mogelijk min
der helder dan destijds, maar daar
om niet minder wezenlijk. Dat dan
het jeugdwerk wellicht om een an
dere aanpak vraagt dan het des
tijds ten deel viel, kan begrijpelijk
worden genoemd, maar maakt het
echt niet overbodig.
Er is vandaag heel veel dat op de
belangstelling ook van de jonge
mensen beslag legt Maar we zou
den het oprecht betreuren indien
het jeuedwerk erbii inschoot. Dat
zou zonder meer schadelijk moeten
worden genoemd en een onnodige
verarming.
„Tommy beweerde, dat u geen
lekkere taarten kunt bakken en
nu ga ik even het tegendeel
bewijzen."
Consternatie in Rotterdam
(Van een onzer verslaggevers)
Aan boord van de feestelijk ge
ïllumineerde onderzeebootjager Hr.
Ms. Overijssel, die samen met de
jager Hr. Ms. Holland en de kruiser
Hr. Ms. De Ruytcr een bezoek aan
Rotterdam brachten in verband met
het bezoek van Koning Olaf V van
Noorwegen, is gisteravond brand
uitgebroken.
Dankzij zeer snel en doortastend op-
trden van de Rottrdamse brandwer
kon het vuur dat woedd in de voor-
machmkamer, snel worden gblust.
waren geen gewonden bhalve dan
dat machinist Van d Weg di in de
machinkamcr bzig was, door olie
m d sterke rookontwikkeling. Hij is
rd overdkt en bovendien last kreeg
i d ziekenbog van Hr. Ms. Holland
en is afgmeerd.
:n Hr. Ms. Holland di in de Parkha-
geholpen. Hr. Mr. Ovrijssel ligt langs-
Van d Weg bezig mt het volpompen
Even voor negen uur was machinist
van een dagtank mt dieslolie. Door
gaan overlopen, zodat d olie op d
onvrklaarbare oorzaak id d tank
bodem van d machinekamr, op enkc-
diende voor d stroomvoorziening voor
le looppaden en een hulpaggrgaat dat
d illuminatie lip.
Op de een of andre wijze is er een
machinkamer in lichtrlaaie. Dikke
vonk gkomen en toen stond de voor-
vtte rookwolken kolkten uit het schip.
Onmiddllijk werd d brandblusinstal-
latie van ht schip in werking gsteld
maar ook werd tgelijkertijd d Rot-
Drle sleprs hadden vrü spoedig na
ht uitbreken van d brand vastge
maakt aan Hr. Ms. Ovryssel voor ht
geval d brand ernstigr vormen zou
aannemen. Dan zou Hr. Ms. Overü&sl
namelijk van de Holland zün losgtrok-
ken. literaard was d blussing dan
wel bmoeilijkt maar men dorst geen
risico t nemen omdat belde schepen