Nieuwe Leidse Courant Ambtenaren krijg uitkering ineens en Kredietbeperking verlengd Röod-China is uit op veroveringen Ook Mobil vond gas DRIEËNEENHALF PROCENT EXTRA Werkgevers zijn boos op minister Toxop eus beg on REM met reclame Melk cent duurder Vliegtuigen van Indonesië boven Maleisië Resultaat klopjacht: Champenois gepakt Commentaren 196) Woensdag 2 september 1964, 45ste jaargang r Directeur: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD „Stantvastigh is ghebleveil mijn bert in teghenspoef Tijdelijk meer bewolking De Bilt verwacht tot donderdagavond: Tijdelijk meer bewolking en droog weer behoudens een kleine kans op on weer. Zwakke tot matige wind tussen zuidoost en zuidwest. Iets warmer. (Zie voorts pagina 7) V. 37 Postbus 76 Telefoon 31441 58936 Abonnementsprijzen p.w.. f 0,78,. p.m. 3,35, p.kw. 10,05 - Klachtendi De Koningin brengt een driedaags bezoek aan de Deltawerken. In de bouwput van de Haringvlietsluls wordt de vorstin voorgelicht door ir. J. Volkers, hoofd van de Delta dienst van Rijkswaterstaat. Ach ter de Koningin de Zuidhollandse commissaris Klaasesz. (Verslag op pag. 9) Jaloezie niet het motief van de parathion-moord De officier van justitie te Breda, heeft verklaard, dat jaloezie niet het motief is geweest voor de op de 5-jarige André Brabers gepleegde parathion-moord in Loon op Zand. De van de moord ver dachte vrouw. W. B. v. d H.. een tante van het jongetje, zal zo spoedig mogelijk psychiatrisch worden onderzocht. In de namiddag is gisteren op Ame land de gasvlam van de Mobil Oil ont stoken. Mobil Oil is de tweede maat schappij die gas gevonden beeft op dit eiland. Zij boorde op een gecon strueerd booreiland bij paal 26 op het oosteinde van het eiland. De gasvlam van de N.A-M. is gedoofd. Hoewel het officiële proces-verbaal van de inspecteur-generaal der mijnen nog moet worden afgewacht meent Mo bil reeds nu te mogen spreken van een belangrijke aardgasvondst bijh aar eerste proefboring in Nederland. Voortgezette proefboringen en verde re boringen zullen nodig zijn om het aangeboorde reservoir verder te explo reren, aldus Mobil Oil. De plannen daarvoor zijn reeds in een zeer vergevorderd stadium van voorbereiding. De maatschappij acht de huidige vondst van groot belang in verband met haar concessieaanvrage voor het Friese Waddengebied. (Van onze sociaal-economische redactie) AL het overheidspersoneel zal by wjjze van nabetaling nog een extra loonsverhoging van 3,5 procent ontvangen boven die van 10 procent, welke reeds per 1 januari jl. werd verleend. Hierover wérd gistermiddag in de centrale commissie voor georganiseerd overleg in ambtenarenzaken overeenstemming bereikt. Dit extraatje zal het overheidspersoneel nog deze maand in de vorm van een uitkering-ineens over het gehele jaar worden uitbetaald. Met in gang van 1 januari 1965 zal dan de verhoging in de loonschalen worden verwerkt, neerkomende op 4,2 procent van de thans geldende salarissen. Zoals bekend zijn de loonsverho- samenwerkende bonden gingen van het overheidspersoneel wettelijk gekoppeld aan die van het particuliere bedrijfsleven, waarbij rekening wordt gehouden met het gemiddelde percentage van alle loon stijgingen in de collectieve arbeids overeenkomsten van bedrijfstakken met tenminste 10.000 werknemers. In één oogopslag Hervormde vrouwen in Afrika pag. 2 Na de ramp bij Wester voort: hoe staat het met beveiliging? pag. 5 „MacCarthy" bij de BVD? pag. 5 Getuigen onzeker over „oplichtster" pag. 5 Lutjebroek: uit met die praatjes s.v.p.! pag. 7 Mode: Heymans pag. 7 Koningin in Deltagebied pag. 9 Stijgende grondprijzen pag. 9 Daar de loonsverhogingen bij het rijk, evenals in de meeste bedrijfstakken, per 1 januari worden gerealiseerd, moet telkenjare een nabetaling plaats vinden. Daar deze nabetaling dit jaar door de invoering van de ondernemings- .gewijze differentiatie in het loonak- koord-1964 wel extra lang op zich dreigde te laten wachten hebben de Beschuldiging van Moskou: DE Sowjetunie heeft communis tisch China er van beschuldigd, expansionistische oogmerken te heb ben met betrekking tot grote delen van het Russische ryk, Birma, Viet nam, Korea, Thailand (Siam), Ma- lakka, Nepal, Boetan en andere ge bieden in Azië. Al deze gebieden zouden vroeger tot China behoord hebben. Men kan moeilijk aannemen, aldus 1 arikel in de Prawda, het bLad de Russisdhe communistische parij, dat Mao Tse Toeng niet op de hoogte is van de vreselijke gevolgen, welke ir huLdiige omstandigheden iedere poging, de wereldkaart te veranderen, me zich mee zou brengen. Het blad schrüft. dat de zogenaamde historische argumenten voor gebiedsaan- ipraken die door Mao worden gebezigd, kinderlijk genoemd zouden kunnen wor den, als het niet om zo'n ernstige zaak ging. De Chinese leider heeft tot Japanse (so cialistische) bezoekers gezegd dat China Sowjct-Unic nog geen rekening en verantwoording heeft gevraagd aangaan de Wladiwostok, Chabarocsk, Kamsjatka andere steden en gebieden ten oosten het Baikalmeer, die Russisch gebied zijn geworden. Met welk recht aldus de Prawda, maken de Chinese leiders aan spraak op gebieden die nooit tot China hebben behoord? Het Russische blad beschuldigt China er verder van, buiten-Mongolië tot een Chinese provincie te willen maken. De Chinezen hadden al in 1954 met Chroes jtsjef (tijdens diens bezoek aan Peking) ever buiten-Mongolië willen praten. Maar de Russiche leider had dit afgewezen met de opmerking, dat het lot van Mongolië niet in Peking of Moskou wordt bepaald, in Oelan Bator, de hoofdstad van het land. Mao Tse Toeng had zich zelfs tegenover de Japanse socialisten uitgesproken voor het teruggeven va nde Archipel der Koe- rillen aan Japan, hoewel deze eilanden in de huidige omstandigheden „als basis van agressie tegen de Sowjetunie gebruikt (Van i speciale verslaggever) De Reclame -Sxploitatiemaatschappij heeft gisteravond de eerste reclame boodschappen aan de ether toever trouwd. De zender TV-Noordzee, die naar de mening van regering en parle ment een kort leven is beschoren, bracht niet minder dan 26 „spots", voorname lijk in de „huishoudelijke" sfeer. Gedu rende het uur, waarin de reclame-minu ten werden uitgezonden, waren er af wisselend enkele tekenfilms te zien, zo mede een roiprentje met pianospel en een Amerikaanse comedie. zouden kunnen worden". De Prawda sluit echter de mogelijkheid niet uit in de toe komst, wanneer de situatie in het betrok ken gebied is gewijzigd een oplossing wordt gevonden die de Japanners kan bevredigen. Voorts wijst de Prawda er op, dat de Chinese communisten in 1946 nog spra ken van een verdeling van de wereld ln drie zones: 1. De Ver. Staten, 2. de Sow jetunie en de communistische landen en 3. de derde landen (in Azië, Afrika en Latijns-Amerika). Nu is de wereld nog slechts in twee zones verdeeld, nl. de Rus- sisch-Amerikaanse en die van China plus de derde landen. De Gaulle, die nog niet zo lang geleden een „fascist en bandiet" was, is nu plotseling een trouwe bond genoot van de Chinese communisten. overheids personeel de minister van binnenland se zaken, mr. E. H. Toxopeus, onlangs verzocht een voorlopig percentage van de trend der lonen in het particuliere bedrijfsleven vast te stellen, opdat al thans een groot deel van de nabetaling op korte termijn zou kunnen plaats vinden. De minister heeft dit verzoek ingewilligd. Tot verrassing van de werknemersvertegenwoordigers kwam hij gisteren met cijfers voor de dag, op basis waarvan tot overeenstemming kon worden gekomen. 14,6 PROCENT Vastgesteld werd, dat de gewone" loonsverhogingen in'het particuliere be drijfsleven gemiddeld 14.6 procent heb ben bedragen, zodat aan het overheids personeel nog 4.6 procent uitbetaald zou moeten worden, gerekend over het ge hele berekeningsjaar. De technische be rekeningen (o.m. rekening houdende met de gemiddelde ingangsdatum der c.a.o.'s: 21 januari) leidden tot een percentage van 3.5 procent. Het ligt in de bedoeling van de minis ter deze „tweede" loonsverhoging deze maand te laten ingaan, waarbij voor het tegoed vanaf 1 januari jl. een uitkering ineens zal worden gedaan. De trend van de ondernemingsgewijze differentiatie moet nu nog worden be rekend, zodat het overheidspersoneel tegen het eind van dit jaar of begin vol gend jaar nog een „derde" loonsverho ging zal ontvangen. Deze nabetaling zal echter veel geringer zijn dan hetgeen de ambtenaren deze maand ontvangen. Naar wjj vernemen Is men in werkge verskringen niet erff gelukkig met het feit, dat minister Toxopeus by de na calculatie voor de lonen van liet over heidspersoneel ook de extra loonsverho ging in de bouwnijverheid heeft meege rekend. „Iedereen weet dat hetgeen in de bouw is gebeurd, moet worden be schouwd als een uitzondering. Ook van overheidszyde is daarop meermalen ge wezen," verklaarde ir. J. Bosma, voor zitter van het Centraal sociaal werkge- ersverbond. De heer Bosma acht het niet uitgeslo ten dat dit gevolgen zal hebben voor het standpunt van de vakbeweging, die bij het uitvoeren van de loonopcratic-1964 de extra verhoging van de bouwlonen eveneens als een uitzondering heeft be schouwd. Mr. G C. van Dam, algemeen secreta- s van het Verbond van protestants- christelijke werkgevers, verklaarde des gevraagd in een voorlopig dat het meeberekenen van de bouwlonen een „wonderlijke zaak" is. Ook hij de dat dit wel zijn terugslag kan hebben op het in 1965 te voeren loonbeleid. te meer omdat z.i. het tijdstip van de nabe taling aan het overheidspersoneel ongelukkig" valt. Voorheen had altyd aan het eind van het jaar plaats, maar het kan, volgens mr. Van Dam. psychologisch verkeerd uitpakken dat minister Toxopeus het tijdstip heeft vroeed, juist nu er rust aan het loonfront heerst, een rust die nodig is om objectief het beleid voor het volgend jaar uit te stippelen. Onfatsoenlijk De heer J. ten Heuvelhof, voorzitter van de Nederlandse christelijke bond van overheidspersoneel, noemde echter het standpunt van de heer Bosma „hoogst on fatsoenlijk", „zoals hij wel vaker onfat soenlijk is geweest tegenover de ambte naren". Volgens de heer Ten Heuvelhor heeft minister Toxopeus niet anders ge daan dan als een fatsoenlijk man de ge maakte afspraken na te komen. De loonsverhogingen bij de overheid volgen de gemiddelde trend in het par ticuliere bedrijfsleven; dat is bij de wei geregeld en in het georganiseerd over- >ver de loonoperatie-1964 zijn door minister Toxopeus nimmer uitzonderin- bepaald. De heer Ten Heuvelhof achtte het onbegrijpelijk dat de heer Bosma zo ontstemd is, omdat het over heidspersoneel nu pas krijgt wat hej be drijfsleven al gehad heeft. Als hij vindt dat de ambtenaren teveel krijgen, moet hij de oorzaken daarvan zoeken in ziin eigen bedrijfsleven, aldus de heer Ten Heuvelhof. De minister van economische zaken, heeft zich ermede akkoord verklaard, dat met ingang van 6 september 1964 de verbruikersprijzen van melk en melkprodukten, zowel los als in fles sen van een halve en een hele liter, met 1 cent zullen worden verhoogd. Deze prijsverhoging houdt verband met een stijging van produktie- en ver werkingskosten, welke voor doorbereke ning in aanmerking komen. Besloten is eveneens per 6 september de prijzenbesohikking melk en melk produkten 1964 in te trekken. e Premier Abdoel Rachman van Maleisië heeft bekend gemaakt, dat dinsdagavond Indonesische vliegtuigen boven Zuid' Malakka gevlogen hebben, boven het plaatsje Labis in Johore. Drie gewapende guerilleros zijn ge vangen genomen. Het is nog niet zeker of deze mannen zijn neergelaten of dat zij :n overgebleven van de groep die vorige maand bij Pontian is geland. Hij achtte het waarschijnlijk dat er voedsel iunitie was afgeworpen voor de Indo nesiërs in het oerwoud Kampongbewo- hadden aan de strijdkrachten gemeld dat zij de afwerping hadden waarge- In Bleriok is gisteravond het z- jaring zoontje van de familie Franken door een auto aangereden en kort daar- overleden. In bos gevlucht na moordaanslag Houthakker zocht bescherming in boom DE 36-jarige Belgische houthak ker, Roger Champenois, die reeds enkele weken in de bossen van Aarlen, in Belgisch Luxemburg, werd gezocht wegens een moordaan slag op een weduwe en haar doch ter en ontvoering van een andere dochter is aangehouden. Na de misdaad van Champenois een indrukwekkend opsporingsappa raat in beweging gekomen. Honderden marechaussees, beschermd door kogel vrije vesten, vliegtuigen die meer dan tweeënhalfduizend foto's maakten, speurhonden en militairen slaagden aanvankelijk niet in de vluchteling de uitgestrekte bossen in het zuiden Op het fysisch laboratorium RVO- TNO in de vlakte van Waalsdorp bij Den Haag heerste gistermiddag vreug de. De electronicus P. J. Jansen bracht plaatsvervangend directeur ir. S. Gratema van de af deling radiocommu nicatie een serie luchtfoto's van de aarde, die door de s vrijdag gelanceerde jt Amerikaanse satel liet Nimbus waren uitgezonden. Ir. E. Atsma van de Koninklijke Marine was er als de kippen bij om in de vreugde te delen. Hy heeft het project luchtfoto's middels Nimbus wel geëxtameerd, maar verwachtte toch geen resultaten en ze ker niet zulke fraaie voor eind septem- Het K.N.M.I. in De Bilt was verbaasd I draden en stellingen de heer Jansen zich en geslagen. Nimbus is gelanceerd om (huisvoelt. opnamen te maken van wolkformatiesHij is de man die met eenvoudige mid- ten behoeve van de weersverwachtingen.delen, naar hij zegt, luchtfoto's produ- „De Bilt" heeft al de toezegging ln het ceerde van elkens ongeveer een miljoen vierkante meter aardoppervlakte. Duide lijk zijn op de foto's de kusten van Ier land. Engeland en Frankrijk te zien en ook bijvoorbeeld het eiland Man. De heer Jansen wyst naar een toestel. Het signaal van Nimbus is in 139.950 megahertz in F.M. ontvangen. „De beeld informatie heb ik op een doodgewone bandrecorder opgenomen. De nog on zichtbare foto's zijn zodoende geconser- van dé Belgische pro vine,.. Luxem burg, waar Champenois zich volkomen thuisvoelt, te vinden. Maar gisterochtend echter werd het net om hem dichtgetrokken, nadat de i chaussee gealarmeerd werd door twee boeren die de houthakker waren tegen gekomen in het dorp Villers-sur-Scmois enkele kilometers van Buzcnol. Champe nois had een verwilderde baard en droeg een vuile, groene stofjas en een baret. Onder zijn arm droeg hy een zak met een lang voorwerp er in. waarschijnlijk één van zijn geweren. De twee mannen groetten hem met een „bonjour Roger". Hem beetpakken durfden de boeren niet uit vrees voor het geweer. Onmid dellijk werd de marechaussee gewaar schuwd en de jacht werd opnieuw inge zet. Champenois was inmiddels in een boom geklommen, die hij niet meer durf. de te verlaten, naar hij zei „uit angst voor het publiek". Eerst nadat de mare chaussee hem had verteld, dat er buiten de politiemannen niemand in de buurt was en dat zijn slachtoffers buiten levens gevaar verkeerden, liet hij zich mee nemen. Champenois werd overgebracht naar Aarlen voor een verhoor. De J jarige houthakker had op 22 augustus Vie avond in Houdemont een overval ge pleegd op een winkelierster, de 39-jarige Denise Genry, die hij evenals haar 9- jarige dochter Anita met een bijl ver dingen toebracht. Hij verdween me jeep waarin hij de 13-jarige Claudine Genry meenam. De volgende dag werd het meisje echter ongedeerd teruggevon den. Champenois was pas in juni uit voor. lopige hechtenis ontslagen. Hij werd ver dacht van moord op zijn veel oudere echtgenote, die vorig jaar juni verdween zonder een spoor achter te laten. Hij ont kende echter iets met haar verdwijning te maken te hebben en handhaafde zijn verklaring, dat hij haar destijds naa station van Aarlen had gebracht en haar daarna nooit meer had gezien. Dat laboratorium is een oud gebouwtje, waarin eens een pomp stond voor de watervoorziening van militair terrein. Op het dak prijkt een antenne, die kennelijk even in elkaar is gezet De kabel glipt langs een vensterluik het huisje binnen, waar temidden van apparaten en kabels, veerd", aldus de heer Jansen. Middels een oscilligraaf maakte hij zijn informatie zichtbaar. Hij vertelde, dat de foto's door de Nimbus-camera werden gemaakt in veertig milliseconde, waarna ze in onge veer drieëneen halve minuut werden uit gezonden. Ir. G rata ma zette uiteen dat op het laboratorium wordt getracht op de hoogte te bleven. Het zo bijzonder snelle en fraaie resultaat met de Nimbus-foto heeft een plaats in het programma van het laboratorium, dat graag alle mogelijk heden kent voor communicatie en waar neming. Een foto, uitgezonden door de satelliet „Nimbus", die werd op gevangen en uitgewerkt in het phsyisch laboratorium RVO- TNO op de Waalsdorpervlakte, bij Den Haag. Technici en weer kundigen hebben met verbazing kennis genomen van de duide lijkheid van de foto, welke een gebied van ongeveer een mil joen vierkante kilometer van de aarde weergeeft, ln de linker bovenhoek Ierland. De lijn van Engelands west- en zuidkust, alsmede die van de Franse kust. is duidelijk zichtbaar. In de rech ter bovenhoek, waar onder meer Nederland tc zien zou zijn. geeft de foto een wolkenformn- ingedragen is de kwestie-Cyprus. Na Chroesjtsjef heeft de aartsbis schop Makarios ook de Egyptenaar Nasser om hulp aangeklampt. Deze heeft hem alle mogelijke hulp toe gezegd wat overigens nog niet veel zegt. Wat zal de Egyptenaar mogelijk zijn? En wat Chroesjtsjef betreft, die heeft na zijn aanvankelijke felle taal ook al de aartsbisschop tussen de re gels door enige matiging aangera den. Het is een tactiek van de Rus die wij reeds van andere gelegen heden kennen van Cuba bijvoor beeld. Eerst verhevigt hij de geva- rensfeer, om vervolgens als vredes engel te gaan fungeren. Op mensen die kort van memorie zijn. maakt het laatste de meeste indruk. Chroesj tsjef echter heeft wel andere zor gen dan Cyprus. In feite Js de In ternationale wereld doende, liet con flict zelfs te lokaliseren beperkt te houden. Griekenland zit wel op een bijzondere wijze met het geval. Het kan de aartsbisschop niet afvallen, maar bijvallen kan het hem ook niet in zijn extreme politiek Daarnaast dwingt de Turkse houding respect af. Beschamend is deze ingetogenheid van een niet-christelijke staat tege- over het drijven van de aartsbis schop. Het lijkt alsof Makarios. om zijn zin te krijgen- een oorlog, die dan grote afmetingen kan krijgen, niet uit de weg wil gaan. Gelukkig denkt de wereld er anders over. Nu dat zo is, zijn er kansen dat hij nog eens tot redelijkheid kan worden genoopt- TJET is te betreuren, dat de werk gevers- en werknemersvertegen woordigers in de metaalindustrie geen overeenstemming hebben be reikt over het verlangen van de vak bonden om de loonsverhoging, die zij dit jaar voor een kwart miljoen werknemers hebben verkregen, als nog wat op te trekken omdat deze verhoging is achtergebleven bij het gemiddelde in andere, vergelijkbare bedrijfstakken. Het is op zichzelf natuurlijk een wat wonderlijke zaak. Indien alle sectoren van het bedrijfsleven, die bi' het gemiddelde zijn achtergeble ven. met dergelijke eisen-achteraf zouden komen, zou het bedrijfstaks- gewijze loonoverleg spoedig volko men in het slop geraken. Erkend moet echter worden, dat de metaalindustrie wel een uitzon derlijke positie inneemt, omdat de andere grote bedrijfstakken de ge woonte hebben aangenomen te wach ten tot ..de metaal" in de jaarlijks terugkerende golf van looneisen de spits heeft afgebeten. Voor de me taalvakbonden is deze positie echter verre van benijdenswaardig- Toen zij vorig jaar hun looneis van acht procent deponeerden, wekte dit aan vankelijk de indruk van een explo sie. die evenwel, naar achteraf bleek, er „slechts" mede toe heeft bijgedra gen dat een nauwelijks meer te stui ten sneeuwbal aan het rollen ging. Een sneeuwbal, die dikker werd dan de metaal-vakbonden ooit hadden durven dromen. In de strijd om het loonbeleid voor 1964 is namelijk gebleken, welk een grote rol allerlei psychologische fac toren daarbij kunnen spelen- Met name de indruk, dat talrijke bedrij ven, doorgaans onder de druk van personeelsgebrek, meer deden dan waarop de werknemers krachtens hun ca.o. recht hadden, heeft in belangrijke mate bijgedragen aan het scheppen van een klimaat, waarin tenslotte de loonoperatie-1964 kon worden uitgevoerd. Als men het er over eens is. dat in 1965 niet nog eens zo'n sneeuw bal aan de rol mag gaan, dan moet er met alle middelen voor worden gewaakt dat het psychologisch effect van bepaalde ontwikkelingen, ook al zijn die op zichzelf niet te voorko men, in de hand wordt gehouden. In dit opzicht zijn de jongste ge beurtenissen in de vakraad voor de metaalindustrie niet zonder gevaar, vooral nu is gebleken, dat opnieuw een aantal ondernemingen (waaron der de DAF in Eindhoven) meer doen dan de werkgeversorganisaties tegenover de vakbonden kunnen of willen verantwoorden. Ook moet er nu reeds voor worden gewaakt dat de 2.6 procent, die de metaal-vakbonden achteraf alsnog opeisen, straks als een magneet gaat werken. ,.Hé, nu ben ik mijn viool verge ten. Zullen we dan maar een spel letje domino spelen?" °!i ^ederlandsche Bank heeft met de representatieve organisaties van de handelsbanken en landbouwkredietbanken overeenstemming bereikt omtrent voortzetting van de kredietbeperkingsmaatregelen gedurende de maanden september tot en met december 1964. De voor deze periode toelaatbaar geachte expansie van de kredietverlening is, mede met het oog op de seizoen- matige stijging van de kredietverlening in dit tijdvak, vastgesteld op viif ?E£€nËVan gemiddelde stand der kredietverlening in het eerste halfjaar 1963, aldus een communique van de Nederlandsche Bank.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1