Met
schaar
en
ANTIEK GLAS
Muziek van de
twintigste eeuw
moderne wetenschap
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1964
Deze week bood Nederland gastvrijheid aan de Unica, de wereldomvattende organisatie
der amateursfilmers. Er waren ontvangsten in Amsterdam en er waren tal van voorstel
lingen van films, die door Unica-leden met vaak verbluffend vakmanschap waren gemaakt.
De mening van vele beroepscineasten, dat amateurs vaak door hun grotere vrijheid van be
nadering van hun onderwerp tot grootsere prestaties komen dan de professionals, werd
tijdens dit Unica-congres door verscheidene .liefhebbers" duidelijk bevestigd. Van het 8T°te
(en steeds groeiende) leger der filmamateurs bereikt evenwel slechts een betrekkelijk klein
percentage, die internationale top. Maar beter kunnen de produkten altijd en voor «,e
amateurfilmers, die nu eens het naadje van de (vaak moeilijke) montagekous willen
weten, drukken wij hier als een bescheiden hommage aan het Unica-congres het onderstaan
de artikel af. dat de beginners hopelijk weer wat verder op de goede weg ral kunnen helpen.
hem langzaam dicht en schoof hem in de
envelop. Het beste was, nu meteen maar
naar Marlientje te gaan en het haar te
vertellen. Maar hij wist dat het niet
kon. O, ze moest het weten, maar nu nog
Hij hoorde haar zingen in de slaapka
mer. Ze was bezig de koffers uit te pak
ken. Vreemd, in deze twee bijna volmaak
te weken van hun huwelijksreis had hij
soma gedacht: Er moet iets gebeuren, zo
veel geluk zal ik immers niet kunnen blij
ven dragen. Overmatig bezorgd was hij
voor haar geweest. O. als haar iets zou
overkomen! Maar hieraan had hij niet ge
dacht. Nooit!
Een uur geleden waren ze thuisgeko
men. Hij had de koffers de portiek opge-
«jouwd en in de hal gezet, en was toen
meteen weer naar beneden gerend om de
postbox te openen. Hij zwaaide enthou
siast het stapeltje brieven boven zijn
hoofd.
..Kijk eens. Lineke, allemaal nog felici
taties. denk ik."
Ze glimlachte naar hem.
„Installeer je dan gezellig in je stoel en
neem 't alvast even door. Intussen zet ik
thee en pak de koffers uit."
„Maar ik help je natuurlijk eerst."
„We doen voortaan alles samen, Jules,
maar vandaag... Weet je, ik vind het zo
heerlijk, een beetje door het huis te
scharrelen, en dan te weten dat jij in de
kamer zit, in die griezelig nieuwe stoel.
Dat is ook een stukje geluk, Jules..."
En als ze het weet, dacht hij ge
kweld, zou ze dan nog lopen zingen door
het huis? Zou ze dezelfde stralende Mar
lientje blijven, of... In ieder geval zal ik
dat nu zeker weten, constateerde hij
grimmig.
Hij nam de brief weer uit de envelop,
en staarde naar het half beschreven vel
papier. Er zijn niet veel woorden nodig om
iemand een illusie te ontnemen, besefte hij
bitter. Als deze brief drie weken eerder
gekomen was, zou Marlientje dan met
hem getrouwd zijn? Wat was er begerens
waardig aan hem behalve zijn geld? Het
geld dat er niet meer is.
Hij hoefde niet in de spiegel te kijken
om zichzelf te zien. Een kleine man met
een scheve schouder, wijd uitstaande flao-
oren en een veel te brede mond, waarin
de tanden naar voren staan. Als school
jongen getergd en uitgejouwd door de an.--
deren, kocht hij hun vriendschap met geld.
„Met geld is alles te koop, Jules,"
placht zijn vader te zeggen. „Nu koop je
er vrienden mee. later een vrouw. Als je
geld hebt. ligt de wereld aan je voeten,
al ben je dan nog zo mismaakt."
Voor zijn vader was geld het voornaam
ste geweest. Het is goed. dacht Jules triest,
dat hij niet lang meer te leven heeft.
Mislukte speculaties, schreef hij. Jawel.
En voor deze en gene te royaal geweest.
Dat was waar. In de eerste plaats voor
hem. Ongevraagd stuurde vader abnor
maal hoge toelagen. „Het komt toch alls-
maa^ bij jou terecht, jongen, geniet er-
Het komt niet "bij hem-terecht. Waarom
was hij er niet zuiniger mee omgespron
gen? Praktisch niets was er meer. De auto
zou hij kunnen verkopen, dat moest in
ieder geval. „Je hebt een redelijk inko
men," schreef zijn vader. Natuurlijk, hij
hoefde geen armoede te lijden, maar hij
was een doodgewoon mannetje geworden.
Een heel afstotend lelijk mannetje boven
dien.
Weer voelde hij de neiging de brief in
elkaar te frommelen en weg te smijten.
Maar Marlientje moest hem lezen. Mar-
Betekende het geld werkelijk niets voor
Marlientje? Hij moest dat geloven. Ze
had hem dat zo vaak verteld, ze had hem
gesmeekt er nooit meer over te praten. Hij
geloofde haar. soms, heel dikwijls zelfs.
Maar altijd opnieuw was er dat venijni- drie: het
ge addertje van zijn wantrouwen, dat de
kop opstak.
Kon ze werkelijk van hem houden om
hemzelf? Iedere keer als hij zich in de
spiegel bezag, en dat deed hij in die tijd
heel dikwijls, besloop hem weer de twij
fel.
Het was begonnen op e
conferentie. Hii kwam
jongeren-
conferentie. Hij kwam daar zelden,
maar dit keer had het. referaat hem zo
aangetrokken, dat hij besloot erheen te
gaan. Eenmaal in de overvolle zaal, als
eenling aan een tafeltje, speet het hem
verschrikkelijk dat hij gekomen was.
Overal rondom hem was het geroezemoes
van vrolijke stemmen en gelach. Met de
minuut grotesker en wanstaltiger, en het
gevoel in ieders oog belachelijk te zijn.
mat hij de afstand naar de uitgang, en
vond niet de moed zich een weg te banen
met hun spottende ogen op zich.
En opeens had ze voor hem gestaan,
een rode kleur van de haast, haar donkere
haar vochtig van de regen.
„Zou ik hier mogen zitten, er is ner
gens een plekje meer?"
Hij had slechts geknikt, en gedacht:
Beroerd voor je. kind, oat nou net uit
gerekend de enige vrije plaats aan het
tafeltje van zo'n lelijke - ent moet zijn
Later, toen de prof zijn referaat beëin
digd had, waren ze in discussie geraakt.
Niet zo'n groot wonder als er om je heen
overal gediscussieerd werd. Zij had hem
aarzelend iets gevraagd en hij, verrast
door haar inzicht,
was gretig ingegaan
op haar kritiek.
Voor de allereerste
maal in het bijzijn
gat hij zijn uiterlijk.
Ze raakten in een
heftig debat.
En van toen begon
zijn droom „Met
geld kun je elke
vrouw krijgen", fluis
terde zijn vaders
stem in hem. Hij had
zichzelf gezworen,
koop je er niet een die beter staat? Kijk,
zoals die meneer daar. zo een met brede
donkere randen. O Jules, je zult er een
interessant gezicht door krijgen!"
„Voor mijn schitterende flaporen heb je
zeker ook een oplossing gevonden?" vroeg
hij sarcastisch.
„Plastische chirurgie," zei ze ernstig.
„Het is erg kostbaar, maar dat hindert
voor jou niet, en de resultaten zijn gewel
dig."
„En als ik dan zo opgelapt en schijn
schoon ben..."
„Dan," viel Marlientje hem in de rede,
„dan trouw je met een aardig meisje, die
verschrikkelijk veel van je zou houden. Je
krijgt een gezin waar je in op zult gaan,
en de kwelling van je uiterlijk zal niet
meer bestaan."
„Alsof er ooit iemand met me zou wil
len trouwen om mezelf."
„O jawel," zei Marlientje, „ik bijvoor
beeld. als ik wist dat je van me hield!"
Jules beleefde dat moment altijd weer
opnieuw.
„Je weet donders goed dat ik van je
houd." had hij ruw geantwoord om zijn
ontroering te verbergen. „En zodra mijn
gedaanteverwisseling een feit is gewor
den, zal ik het je vragen."
Toen ze door de draaideur van het res
taurant waren, legde ze haar hand op
zijn arm en zag naar hem op. Verlegen zei
Kort verhaal
door
Heieen
van Batenburg
die hem hebben
wilde om zijn geld. Maar hij praatte erover,
hij praatte er aldoor over, terwijl hij het
niet wilde. Hij had niet anders.
„Je hebt geest, Jules", had Marlientje
gezegd. „Als iemand vijf minuten met jou
praat, is hij je uiterlijk vergeten. Dat
besef Jij niet."
Eri ook had ze eens gezegd:
„Hét is een onnodige obsessie voor je
geworden."
Een onnodige obsessie begreep ze dan
niet dat hij haar liefhad? Hij weet hun
blijvende vriendschap aan het feit dat ze
hier helemaal niemand had in de stad,
geen ouders, familie of-tennissen. Nooit
zou hij de moed gevonden nebben haar
ten huwelijk te vragen, doodsbang haar
helemaal te verliezen. Gelaten wachtte hij
af tot het moment waarop ze iemand zou
ontmoeten, gaaf van lijf. en leden.
Maanden gingen voorbij, een jaar bij
na. Eens zei ze:
„Waarom besteed je je
beetje voor jezelf?"
Verdwaasd had hij haar aangestaard.
„Nou," zei ze, „het is werkelijk niet zo
belangrijk hoe je eruit ziet, maar voor
jou is het belangrijk, omdat het je een
minderwaardigheidscomplex bezorgt
Hij had nijdig gezwegen, maar ze had
rustig stuk voor stuk haar adviezen od-
gesomd.
„Punt één: geen confectiepakken meer
kopen (waarom doe je dat in vredes
naam!), een prima kleermaker opzoeken
die rekening kan houden met je figuur.
De ene schouder, zou makkelijk wat op
te vullen zijn en minder scheef lijken.
Punt twee: de tandarts: de voorste tan
den. die zo ver naar voren steken, moet je
laten vervangen door kunsttanden. Punt
bril. Waarom
geld
Hij had zijn ge
daanteverwisseling
ondergaan, op de
flaporen na er
was niet direct plaats
in het ziekenhuis en
ze besloten er mee
te wachten tot na
hun huwelijk. Mar-
lien was verrukt
fose en nou ja, hij
moest toegeven dat
het er allemaal heel
wat minder beroerd
uitzag dan vroeger.
Maar het angeltje van zijn twijfel, dat
had ze niet kunnen wegnemen. Het bleef
steken. Eens had hij haar heftig gevraagd:
„Marlien, ben je helemaal, helemaal ge
lukkig met mij?"
Er kwam iets verdrietigs in.haar helder
blauwe ogen. Ze schudde langzaam haar
O. dat moment, hij had geen woorden
geweten, vertrouwde zijn stem niet. poogde
alleen maar de ring van zijn smalle vin
gers te trekken.
„Je gelooft niet voor honderd procent
in mijn liefde, daarom ben ik niet hon
derd procent gelukkig. Het enige wat ik
afschuwelijk aan je vind, dat is je geld.
Jij bent een volwaardig mens. een man
om van te houden. Omdat je geen geloof
hebt in jezelf, heb je het ook niet in mij
Hij had haar gesmeekt hem te vergeven,
en haai bezworen nooit meer over geld
te spreken
De eèrste weken van hun huwelijk, door
gebracht in Gelderland - Marlien had per
tinent niet naar het buitenland gewild -.wa
ren volmaakt gelukkig. Ze wandelden
uren door de bossen en lieten zich bruin
bakken op de nog kleurloze heide
„Waar denk je aan, Lineke?"
„Zul je niet boos worden? Aan geld!"
„Begin jij nou?"
Ja," zei ze. „nu begin ik erover.
Niet boos worden. Als we dat geld van
jouw vader nou es niet hadden, hè..."
„Maar dat is onzin!"
„Het is geen onzin, Jules. Stel je voor,
hij is op de een of andere manier fail
liet.
Hij glimlachte.
„Toe dan maar. fantaseer maar door."
„Ik fantaseer niet." zei ze weer nadruk
kelijk. „Het is dus echt hè?"
„Goed." zei hij goedig, „het is echt. Het
beroerdste zou zijn dat we voor die hoge
hypotheek op ons huis zitten."
„Ik zou nog een jaartje voor de klas
kunnen gaan, dan zouden we er makkelijk
uitspringen."
Zo hadden ze doorgefantaseerd.
GEFANTASEERD? Jules staat plotse
ling roerloos. Hij voelt het bloed uit
zijn gezicht wegtrekken. Hij grist in zijn
zakken. De brief ligt achteloos op de bank.
Verwezen staart hij naar de datum meer
dan een maand geleden.
„Marlien!"
Alsof ze achter de deur heeft gestaan,
zo onmiddellijk is ze bij hem. Ze slaat haar
arm om hem heen.
„O. Jules, we hebben immers alles al
geregeld."
„Je wist het. Marlien, je wist het!"
Ze kruipt naast hem op de bank.
„Ja." zegt ze ernstig. „Maar ik was
bang dat je op het laatste nippertje het
geloof in jezelf weer zou verliezen. Ik wil
de met je getrouwd zijn voor je het wist."
„Maar," zegt hij, „hoe..."
„Die brief? Hij zat tussen de post voor
ons samen, de felicitatiepost. Toevallig zat
de envelop een beetje los, en ik trok hem
open zonder te scheuren. Ik heb je vader
zelf terug geschreven. Jammer dat ik
hem nooit gezien heb. Zou hij niet naar
Nederland kunnen komen en zijn laatste
levensdagen bij ons doorbrengen?"
Haar woorden schijnen niet eens tot hem
door te dringen.
„Je wist het, Marlien, en je wilde toch
met mij trouwen?"
„Ja," zegt ze, „dat wilde ik al na die
eerste middag van de conferentie."
„O, lieveling'" Hij slaat de handen voor
zijn ogen. „Mijn hele leven ben ik geke
tend geweest aan dat vervloekte geld.
Mijn vader prentte me in dat ik zonder
dat niets betekende in mijn leven. Het was
mijn enige troef. Later geloofde ik niet
meer dat je me daarom hebben wilde,
maar toch wel dat het iets was dat me
meer aantrekkelijk maakte, iets dat me
enig recht gaf."
„En geloof je nu..." vroeg ze lief.
„Voor altijd en eeuwig! Wat heb je een
geduld met me gehad, een eindeloos ge
duld
„Dat komt." zegt ze vlug, ik, ik
met je nog iots vertellen. Iets wat ik heb
meegemaakt, het was bijna precies het
zelfde als met jou, daarom begreep ik je
zo goed. Het was.een meisje.ze woon
de in een klein villadorp. Haar ouders wa
ren jong gestorven en ze werd opgevoed
door een tante. Een heel rijke tante. Ze
was ongetrouwd."
„Dc tante?"
„Ja, en ze hechtte zich erg aan het meis
je en iedereen in het dorp wist dat ze
alles erven zou Ze had veel vrienden. Pas
maar op. zei tante, het is allemaal om je
geld te doen. Ze geloofde het niet, maar
vond steeds het wantrouwen in zich. Ze
werd verliefd, maar het wantrouwen ver
giftigde haar geluk. Ze stelde voor aan
de man van haar hart het geld van tan
te weg te geven aan een kindertehuis. Zijn
reactie was zo. dat ze de verloving uit
maakte. Ze stapte naar tante en zei dat ze
wegging. Ze solliciteerde naar een school
in een grote stad. waar niemand haar ken
de en van tantes bestaan wist."
„Marlien
„Jij bent....?"
„Ja." zegt ze. Ze ziet hoe hij zijn han
den samenknijpt. Dan klinkt bevrijdend
zijn lach door de kamer.
„O, lieveling, wat zul je mij een dwaas
gevonden hebben!"
„Nee, Jules, juist niet. Ik heb immers er
varen hoe het wantrouwen je vergiftigen
kan. Maar nu, het geld speelt geen en
kele rol meer in ons leven, hè?"
In de keuken gilt de fluitketel. Ze merken
het niet eens.
„Ben je voor honderd procent geluk
kig?" fluistert Jules.
„Voor duizend, geloof ik." lacht Mar-
De fluit bonkt op de keukenvloer.
rij. „Hij filmt nl. „voor zijn
I plezier" en wij... Nee, het is
niet ons vak, gelukkig niet.
Maar onfce vriend gebruikt dit
I zinnetje „voor mijn plezier"
herhaaldelijk als hij onze pro-
Iducten op het scherm ziet.
Onze films zijn nl. gemon
teerd, we knippen er in, plak-
Iken de volgorde van de sce
ne's anders, maken titels voor
de film enz. Kortom, wij pro-
I beren films te maken, die een
min of meer logische volgorde
Ivan scène laten zien. En het
is wellicht het schuldgevoel
van onze vriend, die hem bo-
venstaande woorden in de
I mond leggen.
I Overigens, wfj filmen bepaSld
I niet voor ons verdriet. Onze
vriend gebruikt zijn uitvlucht
I dan ook alleen, omdat hij in ons
gepruts met schaar, plakpers
Ien filmkit...een wereld van voet
angels en klemmen vermoedt.
Een terrein waar hij zich of uit
I gemakzucht of uit onbekendheid,
niet wagen zal
met het kind en de fles zien, en
daarna compleet de scene met
de moeder, die met haar buur
vrouw praat. Toch geeft dit be
slist niet die spanning die de
Êarallelmontage kan opwekken.
ij deze vorm van filmplakke-
rij, laten we in feite twee ge
beurtenissen zich tegelijk afspe
len. Kijkt u maar eens naar het
volgend voorbeeld van deze pa
rallelmontage:
1. Moeder gaat de keuken ult„
2. De kleine jongen drentelt de
keuken in en blijft bij een kast
je staan..
3. Hij opent het kastje en kijkt
de fles,
luidelijk leesbaar..
5. De moeder, die staat te pra
ten..
0. Het joch pakt de fles en
kijkt nafir de vloeistof.
7. De moeder praat.
8. De jongen morrelt aan de
kurk., ze zit tamelijk vast..
9. De moeder lacht en praat
10. De jongen heeft, de kurk
los, hij ruikt aan de fles
11. De moeder praat en maakt
aanstalten om weg te gaan..
12. De jongen houdt de fles
schuin bij zijn gezicht.
13. De moeder wordt nage
roepen door de buurvrouw, zij
aarzelt nog een ogenblik om en
kele woorden te zeggen..
14. De jongen zet de fles aan
deuropening, kijkt, schri'
16. Zij rukt de fles
mond van de jongen..
Om en om
de
IBIIllIlllllI
Postzegelrubriek
door G. J. Peelen
Op 7 en 8 september vieren de Joden hun nieuwjaarsfeest
(5725), en als gewoonlijk wordt dit onderstreept door een serie
van drie speciale postzegels. Dit jaar werd glaswerk gekozen,
uit het glasmuseum in Tel Aviv; Afbeelding 1 geeft drie schitte
rende staaltjes te zien van Kanaanietisch glaswerk, uit de 16e
tot de 13e eeuw voor onze Christelijke jaartelling!Glazen dus
van bijna 4000 jaar oud, sierlijk en evenwichtig van vorm.
Er wordt in de folder van de king met ing. Eugen Langen zijn
Israëlische post verwezen naar de eerste gaskracht-machine constru-
zegen van Mozes aan Zebulon: eerde. De gasmotor 4 werd door
Verheug u, gij Zebulon..... zij zul- hen ontwikkeld, verbeterd en uit-
len gezoogd worden, met de over- gewerkt.
vloea der zeeën, en met de meest In een vorige bijdrage schreven
verborgen schatten van het we dat president Lübke. de pas
strand" (Deuter. 33 18/19). De herkozen president van West-
Foeniciërs waren in Palestina de Duitsland, weigerde zijn beeltenis
oudsten die de kunst van glasma- te lenen aan de Duitse frankeer-
ken uit zand verstonden. Op af- zegels, zoals zijn voorganger
beelding 2 herdenkt Frankrijk de Heuss wel gedaan had. Hij blijft
bevrijding. 20 jaar geleden van ook na zijn herverkiezing bij dat
Parijs (links op de zegel) en standpunt. Vandaar ook de nieu-
Straatsburg (rechts i. we Duitse stedenzegels, waarvan
Parijs door de maquisards, en we^er één toonden.
Toch heeft hij zijn hoofd moe
ten buigen, toen twee herdenkings
zegels uitkwamen, om te memo
reren, dat hij opnieuw tot presi
dent verkozen werd. Twee waar
den verschenen er dus toch met
zijn portret, van 20 en 40 pf. (afb.
Straatsburg door de beroemde Co
lonne Leclerc.
India rouwt, ook op een zegel,
over de dood van Pandit Nehroe
(afbéeldlng 3).
Wetenschap
West-Duitsland herinnert op een
drietal zegels, aan de voortgang
der wetenschap. Op afbeelding 4
wordt eraan herinnerd, hoe de
kernsplitsing al 25 jaar oud
aMlimiJJ1 verzoek van de organisatoren als
die de mogelijkheid tot splitsing motief gebruikt op de uitgave
Calvijnzegel
Met afbeelding 8 los ik mijn be-
uuu 10 lofte in van de vorige maal: het
i het de Duitse Calvijnzegel van Duitsland,
geleerden Hahn en Strassmann.
der kernen aantoonden. Op afbeel
ding 5: 100 jaar benzolformule.
In 1864 publiceerde de Duitser
August Kekule als eerste zijn ben
zoltheorie. die voor heel de che
mie van niet te schatten beteke-
Afbeelding 6 herinnert eraan
dat Nicolaus Otto in samenwer-
Gelukkig denken lang niet alle
smalfilmers er zo over. Zij heb- 1UUI)W UI1.
ben ontdekt, dat de montage vormei
van de zelf gemaakte films een 8 100
machtig aardig karweitje is. Een een avondje ..m
nieuwe „doe het zelf"-hobby, die kehjk een film
precies zo belangwekkend als
de opname van de films is.
Ze hebben ontdekt, dat er met
de schaar een heel nieuw ver
haal ontstaat, ze hebben gevon
den. dat de schaar een film ver
betert. Ze hebben uitgevonden,
dat een lelijk stuk film. een
maal weggeknipt, niet als ver
lies beschouwd kon worden.
toeschouwer in spanning -
keert, of het kind zal drinken en
m of de moeder tijdig zal terugke-
Suggestie om ongelukken te voorko-
We kunnen deze film nu zo
maken, dat we eerst de scène
door de buurvrouw
l°' zeline van de moeder voeren de
mnerinspanning op naar een ondrage-
aie na lijk peil.
os iter- We kunnen de zaak ook met
orden. een z2- anticlimax laten eindi
gen. bv. door uit te laten ko
men dat de fles in feite heie
van de maal geen gevaarlijk spul be-
>en ge- vat maar een doodgewone vloei-
pakken stof. slaolie of iets dergelijks
iMtoo,
schiedenisje. waarii
kinderen een fles
vaarlijke vloeistof
krijgt. Moeder is even bij dc
buurvrouw en staat te praten.
Het kind pakt de fles en peutert
aan de kurk. Het dreigende eti- T
de doodskop is duide- kent. die voor iedereen
De hoofdzaak
echter hierop gericht, dat u
peutert zelf ziet, dat montage een ver-
"'I rijking van de filmhobby bete-
lijk zichtbaar. Logisch, dat de gelijkheid
kan groeien door s
zijn films te
Suggestie is een filmisch hulp
middeltje, dat één van de voor
naamste doelen kan zijn van de
montage. Neem eens deze proef: I
Film bij uw eerstkomende I
filmpje, een paar close ups,
(dichtbijopnamen) van het ge- I
zicht van een uwer gezinsleden
of vrienden. Laat ze r
gens naar kijken, mai.
dat de omgeving niet in het
beeld komt. Doet dat zo. dat u I
b.v. vanuit een geknield stand-
punt filmt, zodat gezicht en bo
venlijf tegen de (neutrale) he- I
mei zichtbaar zijn.
Ga nu plakken I
Een eenvoudige plakpers is I
momenteel in prijzen vanaf
3.50 al verkrijgbaar, dus dat ae
kan geen beletsel zijn. We d-v
zullen de techniek van het. film- Z1i een techn.
gezien
componi
tuurgetn
verbetert
Het lijkt wellicht op het eerste
gezicht ingewikkeld, maar als u
uw eerstkomende filmpje eens
met schaar en filmkit te lijf
gaat. zult u ontdekken dat de
montage een boeiend spel is.
plakken onbesproken laten, daar
het even simpel is. als het plak
ken van een postzegel.
Neem nu een aantal willekeu
rige scene's, die u vroeger al
had gefilmd, bv. oude op
namen van een weekeind in de
duinen enz. Plak
'J -een s,t,rljdPunt componeren stelt immers een keu-
Ie 1° Afj ,ke 1?a,c ze. v'°°rop waarbij het volmaakt
heeï i. i onbelangrijk is hóe de componist
beter te genieten valt dank uit zijn materiaal kiest, mits hij
exposé. Nog af-
ue vraag of de niet-
zan het werk een na
beeld geeft van alle
el de be.vuste als on-
kanten.
bewuste.
Dit zijn overwegingen die nu..
1 oeten bedenken bij het ceptie
het boek dat T
I ju",cü r,iaK voor eJK van I Iezen van net Doek dat Tc
I deze beeldstroken een close up. I Leeuw heeft geschreven. D;
zoals u die nieuw hebt gefilmd. derzoek naar de elementen "en
structuur van de 20c-eeuwse mu-
Test11555,
I d^Vk,TS" m"'Kda' l"'"- 1 -^°Se1S,^Tnn.,dy!
den of kennissen op bezoek ko- sos van werk van i m Webern
men. vraagt u hen naar hur, I Schönberg. Boulez en Stockhau-
I 2/t 1 zullen opmerken. I sen. Als zodanig is het boek een
1'J®. Pf"?0" ,d«* u J" close up tot date {Sfi
up hebt gefilmd) naar het duin- i !and3 en da
landschap kijkt. Wellicht. <de I brekend.
I SSSühüffi'toftjy'iS.lJ!^.!,ü.fc!?r«v;n
te maken met verschillende
gelijksoortige componenten doen
vanaf het moment van de keuze
zijn deze componenten a.h.w. van-
lf op elkaar betrokken. De con-
-itie van het gehele kunstwerk
reeds vormbepalend voor de
componenten.
Het lijkt daarom weinig van pas
om te spreken van De elementen
gaan een autonoom leven leiden:
het ritme bij Strawinsky. de klank
bij Varese. de atonale chromatiek
bij Schönberg". Wie bewijst m a.
w. dat dit minder het geval was
bij Beethoven of Chopin?
zelfstandiging
tellen, dat je kunt zien hoe dit eist
de auteur t
i uitge-
brokkeling
der elementen' ge
deelte van het betoog gebouwd
dat b--e-'d e?n .ui,sPraak
jmmmm icu, u<ii je Kuni zien noe
I wël%?ndtPMi°v?iWl?eLlandvf<.chap ?pr°ke" positiek iëzen fVanzelfs'pre" verband" (voor hef^rsTbij^Debus-
boeid'" 1 J CCht ge" bepaalt dit toon en inhoud afwezig zou zijn Ook hier de
I van betoog. Maar als het boek jraag ls da' zo? Én wie bewijst
het eind. bovendien bedoeld is als didac- dat
kelijkheid tisch werk dan zijn er uitspraken
stonH die bepaald om tegenspraak vra-
Bepaalde
Frankfort bijeenge
komen Reformierter Weltbund
(Hervormde Wereldbond, of Pres- teken
byteriaanse Alliantie.).
In ons blad is uitvoerig stilge
staan bij deze samenkomst van
alle „Gereformeerden" uit de hele
wereld.
De gedachte om het portret van de Franse zegel voorkwam.
Kennedy
Calvijn te vragen als afbeelding
op de postzegel was sympathiek.
vooral nu dit ,aar atond in hat D, A(rikaa„„ Undcn alan
diana «Me aterfdag. ,tc,d, brood ta. vaal Kennedy har-
Jammer. dat z,,n beelten.a ar ao dankingszagal, „it g,v,n
slecht at gekomen ia. Het ia bij- d, Amerikaanse verramelaars Noor"ie"z"eemansk«k^'"Vra!s uë
na een caricatuur geworden. Ver- .vreten'- die. Nigeria geeft maar die bijv in Rotterdam 'en Antwer
gelijk daarmee bijv. eena de kop liefat drie verschillende koppen pen kennen. De afbeelding geeft
zoals die op de Zuid-Afrikaanse en van Kennedy, die ik onder één no een kerk te zien temidden van
afbeelding 9, samenbracht. Wc de masten van een haven.
besluiten met afbeelding 10 van
Noorwegen, ter ere van de 100-ja-
rige Noorse zeemans-Mission. die
zoveel zegenrijk werk in de ha
vensteden overal ter wereld ver
richt, o.a. door de stichting
I boeid.
Vertel hun pas aan
I dat de persoon in we
I in het achtertuintje
nooit bij de opnamen i
nen betrokken was.
Ja, eigenlijk pleegt i
8c|iuldi« bedrog, maar u zult I Binnen
I ^vinden dat het spelen aard niet
uitermate ze zaken
lijken
I één
Zeker niet de door De Leeuw
geciteerde Webern waar deze
schrijft: „lm Grunde ist meine
Ouverture eine Adagioform, doch
erscheint die Reprise des Haupt-
themas in Form einer Durch-
fuhrung. Meer causaal gedacht
kan nauwelijks, of zou Webern het
"-t zeLf geweten hebben wat dan
Spanning
klank, nuancering en toonhoogte
wat uiteindelijk bij de seriële com-
1 klein simpel speeliilmpje" gaat I P2"'S,!^n' het gebruik van reek-
maken. Een heel eenvoudi- ge- r«d, S comP°neDten af™n-
I dcr''Jk. tot dogma verheven zou
I worden Men kan zich afvragen
of dit nu wel het geval is. Het
voorbeeld de verzelfstandiging" w;ef.r De Leeuw in het gelijk "I.—
van de samenstellende delen ®'eIl€n-Df',s, er geen .gelijk" heb-
compositie (zoals ritme. I a!leen. maar „Elke ana-
waardeloos als wij
noA
beschikken
^nodige muzikale fantasie
HUIB deetman
intigste
Muziek wiji
eeuw, door Ton De Leeu'.
gave A. Oosthoek, Utrecht.
