Nieuwe Leidse Courant Gewapende „vrede" heerst op cyp rus Rumt is Rumpt Tijd nu rijp voor besprekingen? Aartsbisschop Makarios zou genegeerd worden Pier mag niet duurder dan 55 cent p.p. zijn Kongolese rebellen in val: 27 doden ra Druk op de knop toont kwade dampen aan Jonge landarbeider door broer neergestoken I 7-' J bril*» Sla noodrantsoenen in - zegt regering in Bonn Commentaren Directeur, F. DIEMER Dr. E. DIEMEf .Stentvattigh i Dinsdag 11 augustus 1964, 45ste jaargang Dezelfde temperatuur De Bilt verwacht tot woensdagavond: Veranderlijke bewolking met hier en daar een bui. Zwakke tot matige wind uit noorderlüke richtingen. Weinig ver andering in temperatuur. (Zie voorts pagina 5). Toestand Segni nog ernstig De toestand van de Italiaanse president Segni blijft zeer ernstig. Segni, die vo rige week vrijdag door een beroerte werd getroffen, zou volgens een gisteren be kendgemaakt medisch bulletin weer weggezakt zijn in een toestand van be wusteloosheid. De ademhaling was regelmatig maar de storingen van bewegings- en spraakver mogen tengevolg van bloedvatbeschadi ging in de hersenen waren onveranderd gebleven, aldus het medische bulletin. Intussen neemt de voorzitter van de Italiaanse Senaat, Cezare Merzagora, tij delijk de functie van de zieke president over. Het overdragen van de bevoegd heid aan de 66-jarige Senaatspresident werd bekend gemaakt in het Staatsblad, tweeëneenhalf uur nadat de artsen in het bulletin gewag hadden gemaakt van de ernstige toestand van Segni. Merzagora heeft zijn bureau verplaatst naar het Giustiniani paleis, dat de officiële ambts woning is geweest van Enrico de Nicola als eerste voorlopige president en later als eerste president van de na-oorlogse Italiaanse republiek. Hij heeft de vice- president van de Senaat, Zelioli Lanzini, aangewezen om het presidentschap van de Senaat over te nemen. IT'R HEERST thans weer een gewapende vrede op Cyprus. Nadat aarts- -■-J bisschop Makarios had laten weten, dat hy zich zou neerleggen by het door de Veiligheidsraad bevolen bestand, deelde ook Turkye mede, de op roep van de raad te zullen aanvaarden. Het stelde echter de voorwaarde, dat de toestand op Cyprus van voor de Grieks-Cyprische aanvallen op Turks-Cyprische dorpen zou worden hersteld. volg daarvan was een wapenopslag- plaats in de lucht gevlogen. De Turkse regering heeft bekendge maakt, geen oorlog met Griekenland te wensen, doch bereid te zijn tot onder handelingen om het geschil op vreed zame wijze op te lossen. De Turkse verkenningsvluchten worden voortgezet tot de Griekse Cyprioten zijn teruggekeerd naar hun stellingen. In geval van nieu we aanvallen zullen de Turkse lucht aanvallen worden hervat. Voorts hebben zich gisteren en vandaag de volgende ontwikkelingen, voorgedaan. Turkije heeft bij Griekenland ge protesteerd tegen het bombardement dat Griekse straaljagers hebben uit gevoerd op het Turks-Cyprische bol werk Kokkina. Griekenland beweert echter, dat de beschieting door een Turks vliegtuig plaatsvond. Als ge- Prijzenbeschikking afgekondigd De minister van economische za ken, prof. Andriessen heeft een pry- zenbeschikking vastgesteld jegens de N.V. Exploitatie-maatschappy wandelhoofd Scheveningen, waarbij met ingang van morgen de toegangs prijs van de pier te Scheveningen is vastgesteld op maximaal 55 cent per persoon. De N.V. Exploitatiemaatsohappij wan delhoofd Söheveningen heeft op 26 juli de toegangsprijs voor personen boven de 12 jaar verhoogd van vijftig cent tot een gulden. In het overleg, dat op 6 augus tus op het ministerie van economische zaken met de betrokken vennootschap werd gevoerd, is de noodzaak van deze prijsverhoging met honderd procent niet gebleken. De vennootschap heeft zich niet bereid getoond de verhoogde toegangsprijs te rug te brengen tot een peil, dat in het kader van het prijsbeleid aanvaardbaar kan worden geacht. In verband hierme- In Boudewynstad zijn drie dagen geleden zevenentwintig Kongolese rebellen gedood toen zy niets ver moedend de stad binnenreden die in tussen door regeringstroepen was heroverd. De opstandelingen keerden naar Boudewynstad terug na een actie in de binnenlanden. Halverwege het centrum werden de rebellen, die zingend achter op een vrachtwagen zaten, door regeringssolda ten onder vuur genomen. Alle inzitten den werden gedood, maar voor zij stier ven zouden de opstandelingen nog heb ben gezegd: „Jullie kunnen ons niet do den. Wij zijn binnen drie dagen terug". Een en ander is later door politieautori teiten in Elizabethstad meegedeeld. In Leopoldstad hebben gisteren ruim 250 jonge Kongolezen de ambassade van Boeroendi geplunderd en de auto van de zaakgelastigde in brand gesto ken. Niemand werd gewond. Volgens ooggetuigen deed de Kongolese politie, die van de aanval getuige was, geen poging om tussenbeide te komen. In één oogopslag Frankfort pag. 2 Nieuwe encycliek pag. 2 Esperanto voor blinden pag. 2 Onderwijzers gezocht voor Rood-Chinapag. 5 Verletbestrijding (1) hielp flink pag. 5 Land- en Tuinbouw op nieuwe wegen (II) pag. 6 Geruststelling: vlees ge noeg pag. 6 Cyprus (achtergrond) Predikanten naar Loempa-sekte de (TütT) i\wi „Dat is leuk, oom Jan, tante Bella, oom Karei, tante Truus en u ook nog mevr. Jansen Kom binnen. Kom binnen." premier Tsjombe en schreewde „Lang leve Tsjombe" en „Weg met het commu nisme". De betogingen tegen Boeroendi volgden op een verklaring van Tsjombe. waarin hij zei dat de Chinezen de Kon golese rebellen helpen via de ambassade communistisch China in Boeroendi. De betrekkingen tussen Kongo en Boe roendi zijn al enige tijd gespannen. Een onderschept bericht van het radio station van het leger maakte melding dat regeringstroepen die opdracht had den gekregen terug te keren naar de tin- stad Manono, hebben geweigerd het dorpje Mitwaba te verlaten. Zij zijn naar Mitwaba gevlucht na berichten dat de opstandelingen de tinmijnen hadden be- De Turkse generaal Sunay (chef van de generale staf) verklaarde op Schip hol (op doorreis naar Parijs), dat de Turken niet op Cyprus zullen landen, als de Grieken niet opnieuw tot ge wapende acties overgaan. Er heerst verdeeldheid in het kabinet van Makarios als gevolg van het uit blijven van Griekse hulp. De positie van de aartsbisschop als leider van Cyprus zou ernstig in gevaar zijn gebracht, temeer, daar Chroesjtsjef hem ook niet wil helpen. Oe Thant, secr.-generaal van de VN., zal het rapport over de gebeur tenissen op Cyprus niet publiceren. Hij is tevreden met de bereidheid van Cyprus en Turkije, het bestand te eerbiedigen. Als gevolg daarvan kwam de Veilig heidsraad gisteren niet byeen. Een nieuw verzoek van Makarios, een spoedverga dering van de raad te beleggen, werd genegeerd. Dr. Kuchuk, de Turks-Cyprische vice- president, die nog steeds zijn ambt niet kan uitoefenen, heeft formeel bij de Ver. Naties geprotesteerd tegen de Grieks-Cyprische aanvallen op Turkse dorpen, die geleid hebben tot het op treden van Turkye. Engeland streeft naar een confe rentie van de drie landen, die ver antwoordelijk zijn voor de naleving van de grondwet van Cyprus (Grie kenland, Turkije en Engeland), plus de Ver. Staten. Aartsbisschop Maka rios zou worden genegeerd. Gistermiddag arriveerde de chef- staf van het Turkse leger, generaal Sumay, op Schiphol op doorreis naar Parijs uit Ankara. Generaal Sumay zou in Parijs aan generaal Lemnitzer verslag uitbrengen op het hoofdkwartier van SHAPE over de gebeurtenissen op Cyprus. „Als de Grieken niets doen. komt er geen Turkse invasie", verklaar- Testbeeld REM morgen te zien Op kanaal 11 zal de REM morgen buiten de radio-uren starten met het uitzenden van televisieitestsignalen. Dit om de installateurs van tv-antennes ge legenheid te geven de antennes op het signaal af te stemmen. Met het uitzenden van testbeelden wordt waarschijnlijk nog dit weekeinde of direct daarna begonnen. Dank zij röntgenspectroscoop Dank zij een vinding van het Rijks instituut voor de volksgezondheid te Bilthoven zal het mogelijk worden de kwade dampen, die de lucht van Nederland vervnilen, snel en effi ciënt te ontdekken. Van uur tot uur zal men als dit nodig is de kwa liteit van de lucht kunnen meten en aflezen. De deskundigen van het Rijksinstituut hadden van het Utrechtse gemeentebe stuur het verzoek gekregen na te gaan in hoeverre de lood- en zinkpleiterijen Hamburger de lucht boven Utrecht be dierven. Daarbij werd vermoedelijk voor het eerst op de hele wereld gebruik ge maakt van een röntgenspectroscoop. HKsÉfiOHBHai^ (Van een onzer redacteuren) TIE KABELBAAN over brede Grevelingen is in werking. De tegenslagen die o.m. door kabelbreuk werden veroorzaakt, zijn overwonnen en gisteren vertrok voor de eer ste keer een gondel met een la ding steen van de oever om zonder officieel vertoon de eerste storting in het zomers rustige water te verrichten. Weliswaar was die „eerste steenlegging" nog maar een proef. Men kijkt daar tussen Bruinisse en de Flakkeese oever alleen nog maar of de zaak per fect werkt en dat bleek dan gisteren zonder twijfel het ge val te zijn. Het net onder de gondel hing zwaar van de stenen en precies op tijd werd de lading in de brede rivier gestort. De afdam ming van weer een belangrijk project van de gigantische Del tawerken had een begin gekre gen. Nozems trokken aan noodrem Een twintigtal nozems heeft gister avond laat vlak voor de Hembrug de trein van Zaandam naar Amsterdam la ten stoppen door aan de noodrem te trekken. Al eerder hadden de jongens de boel in de restauratiewagen op stelten gezet. By aankomst op het centraal sta tion in Amsterdam (de trein had eer kwartier vertraging) wachtte de politie de jongens op. Daar echter niet kon worden bewezen wie aan de noodrem had getrokken, moest men hen laten Familiedrama Harderwijk In het Friese dorp Haulerwyk heeft zich, naar thans eerst bekend is ge- orden, zaterdagavond een familie drama afgespeeld dat in een vecht partij ontaardde die met een mes werd beslecht en waarvan de 25-ja- rige ongehuwde landarbeider Jacob D. het slachtoffer is geworden. Hij werd door zyn 27-jarige broer Jan met een mes doorstoken en liep ern stige verwondingen in dc borst op. Zyn longen werden op vier a vijf plaatsen getroffen. De vechtpartij ontstond toen Jan ruzie kreeg met zijn vader, de grondwerker Albert D. en zijn beide broers Jacob en Tjibbe. De vader leefde reeds geruime tijd in onmin met zijn zoon Jan, die met vrouw en kind in een woonwagen naast het ouderlijk huis woont, Vader D. dreigde tijdens de woordenwisseling die zaterdagavond ontstond zijn schoondoch ter en haar baby te vermoorden. Hij drong met zijn beide zoons de woonwa gen binnen waarbij ieder een gummi knuppel hanteerde. Zy sloegen Jan tegen de grond die daarop een mes trok, het wilde weg begon te steken. Hij braoht zijn broer Jacob verscheidene steken in de borst toe, totdat deze hevig bloedend in elkaar zakte. Het slachtof fer werd naar het ziekenhuis in Drach ten vervoerd en is thans buiten levens gevaar. i nam na de vechtpartij de benen werd door de rijkspolitie gearres teerd en ingesloten in het politiebureau Oosterwolde. Hij zal vanmorgen voor de officier van justitie te Leeuwarden voorgeleid. Hij heeft volledig schuld be kend, doch verklaarde uit noodzaak tot zelfverdediging te hebben gehandeld. Locomotief koos dubbelspoor In Hoogkerk-Vierverlaten is een loco motief gistermorgen om kwart voor twaalf bij een rangeermanoeuvre op twee sporen gelopen. Treinverkeer werd daar door tijdelijk onmogelijk. De reizigers werden tot half twee met bussen v voerd van Zuidhoom naar Groningen omgekeerd. apparaat dat voor biologisch en toxico logisch geneesmiddelenonderzoek is ge maakt en dat ook bleek te kunnen wor den toegepast bij het luchtonderzoek. De röntgenspectroscoop gaf veel snel lere resultaten dan bij de chemische me thode. Met de spectroscoop werd het mogelijk een aantal luchtmonsters in korte tijd nauwkeurig te onderzoeken en de veelal omslachtige en zeer arbeids intensieve gebruikelijke chemische con trole kon daarbij achterwege worden ge laten. De nieuwe methode kan worden geautomatiseerd en dan zal men instaat zijn, via een druk op de knop, de ver vuiling in de genomen luchtmonsters af te lezen. Dan zullen de gezondheids autoriteiten niet meer behoeven te vol staan met een monster per maand of per week. De röntgenspectroscoop maakt het reeds mogelijk zonder automatisering zestig luchtmonsteranalyses per dag te maken, waarvoor een geroutineerde analist nog altijd twaalf dagen nodig zou hebben. De volksgezondheid is met deze nieuwe vinding vanzelfsprekend zeer ge. baat, want schadelijke gassen kunnen m als het ware a Ia minute worden opge spoord en tegenmaatregelen kunnen dan snel worden genomen. Kleuter verdronk bij schip van ouders In het Nieuwe Kanaal te Leeuwar den is gistermorgen de driejarige Os car Hovinga verdronken. Zijn ouders lagen met hun schip bij de elektrici teitscentrale te Leeuwarden. Het Jon getje speelde op de wal en is van de loopplank gevallen toen hij aan boord wilde gaan. Zijn vader die terugkeerde van boodschap in de stad, zag de autoped van het jongetje bij de loopplank liggen. Hij vreesde het ergste en ging dreggen met een bootshaak. Hij haalde na enige minuten het kind boven water. Gisteren is de vierjarige Boukje de Groot uit Oosternijkerk in haar woon plaats bij een verkeersongeluk om het leven gekomen. Het meisje liep onver wachts de Dorpsstraat over Zij werd aangereden door een tankwagen en was vrijwel op slag dood. De 62-jarige mevrouw J. W. M. van de Zalm-Wielders uit Tiel, is gisteren toen zij op de Stationsweg te Tiel met haar fiets in botsing kwam met een truck met oplegger, zo ernstig geWond, dat zij aan de opgelopen verwondingen is over leden. In het Academische Ziekenhuis te Groningen is overleden de 69-jarige me juffrouw G. W. Hahn uit Groningen, die maandag met haar fiets onder een trol leybus kwam en ernstig gewond raakte. de heeft de minister van economische zaken, gebruikmakend van zijn bevoegd heid om ook tegen individuele onder- miers een prijsmaatregel te nemen. De minister heeft by het vaststellen ui de beschikking overwogen, dat hij :n verhoging van de entreeprijs met vijf cent kan toestaan in verband met voor doorberekening in aanmerking komende kostenstijgingen. -- -'®f HmBMK ÊIM I r - Met de naam van een plaatsje in de Betuwe is het wat vreemd gesteld. Je zou er zelfs een raadsel van kunnen maken. Als je erin komt, heet het namelijk Rumt en als je eruit gaat Rumpt. Ra, ra, hoe heet dat plaatsje. Maar het bord: „Voor inlich tingen wende men zich tot het gemeentebestuur" ontbreekt! Sommige nieuwlichters in het dorp beweren, dat het nieuwste naambord Rumt als symbool kan worden gezien van vooruit strevendheid, door deze naam als de nieuwe spellingsvorm uit te leggen. Het gros der eigen bevolking weet evenwel beter en houdi de naamsverandering op een ordinaire domheid van d' een of d' ander. Fe$ is, dat Rumpt al eexLwen Rumpt is en dat de bevolking dat ook wel —r hoe dan ook eeuwen boven de brieven zal zetten. Adzjoebei: In Bonn begint men thans redelijk te denken Adzjoebei, de hoofdredacteur van hel Russische regeringsblad Izwcstia, dit kortgeleden een bezoek aan West-Duits- land heeft gebracht, is van mening, dat zich in dat land op dit moment redelijke meningen vormen over de betrekkingen met de Sowjet-Unie. Adzjoebei denkt dat Bonn zich thans op een kruispunt be vindt. dat was hem gebleken na bespre kingen met bondskanselier Erhard. Het is alleen nog de vraag: welke mach ten zullen overwinnen: voorzichtigheid of de onvoorzichtigheid? Erhard had zich, alvorens Adzjoebei, zeer lovend uitgelaten over premier Chroesjtsjef. Als voorbeeld van een „redelijke ning" noemt Adzjoebei de uitspraak Strauss dat Duitsland in geval van kernoorlog, biologisch vernietigd zal den. „Het zou nuttig zijn indiende heer Strauss niet alleen zulke dingen zei. maar zich ook in zijn politieke activiteiten daardoor liet leiden", aldus Adzjoebei. STOOKDEMONSTRATIE EN HAARDENSHOW DAGELIJKS VAN 10-10 UUR GEBOUW'AMICITIA" WESTEINDE15 OENHAAG J)E Westduitse regering dringt er op aan, dat Duitse huisvrouwen een nood voorraad etenswaren voor veertien dagen inslaan. Het ministerie van voedselvoorziening is zelfs bezig met een wetsontwerp, krachtens welke het verplicht zal worden gesteld een dergelijk „noodrantsoen" in te slaan Er werd de nadruk op gelegd dat een en ander niets heeft uit te staan met de recente moeilijkheden in Zuidoost-Azië of op Cyprus. De persconferentie waarop onderminister Hüttenbrauker de oproep deed, is veertien dagen ge leden al uitgeschreven. Er werd een film vertoond, waarbij de mensen wordt verteld hoe het eten te bewaren in een huis zonder kelder. Aanbevolen wordt voor ieder persoon het volgende in te slaan: een pond rijst, vermicelli of iets dergelijks, havermout, slaolie of een ander soort vet en zout. Een kilo brood in blik, suiker, vlees of vis in blik, gecondenseerde melk, melkpoeder en mineraalwater of frisse dranken. Voorts wordt aanbe volen water, een kleine olie- of spirituskachel, kaarsen en lucifers in te slaan. Di heer Zwolsman heeft geen ge hoor gegeven aan het ultimatum van minister Andriessen om de on langs verdubbelde toegangsprijs voor de Scheveningse Pier weer te verlagen. De bewindsman heeft hem daartoe nu gedwongen door een in dividuele prijzenbeschikking af te kondigen, die van de oorspronkelijke verhoging met honderd procent slechts tien procent overlaat. De heer Zwolsman mag alleen de ..in aanmerking komende kostenstij gingen" in de prijs doorberekenen. De maatregel van de minister is een logische consequentie van zijn prijsstijgingen. Er steekt niets over drevens of bemoeizuchtigs in. Niet voor niets heeft de bewindsman en kele maanden geleden van de Sta- ten-Generaal de bevoegdheid ge kregen om in voorkomende gevallen prijsmaatregelen te nemen tegen af zonderlijke ondernemingen. De be doeling daarvan istijdig te ver hinderen, dat een te grote prijsver hoging in één bepaalde onderneming zich als een olievlek over de gehele branche uitbreidt. Het besluit van de heer Zwolsman dreigde zo'n „olievlekeffect" te ont ketenen. Men moet de Pierprijs- verdubbeling (die overigens in strijd was met öe prijspolitieke spelre gels) niet geïsoleerd bezien. Waar het om gaat is, dat als de heer Zwolsman ongemoeid zou zijn ge laten. eigenaars of beheerders van andere objecten van openluchtre creatie zijn voorbeeld naar alle waarschijnlijkheid spoedig zonden hebben gevolgd. Voor de buiten landse bezoekers is dat niet zo erg die betalen de hogere toegangsprij zen toch wel. Maar er zijn ook nog de duizenden Nederlanders, die geen geld hebben voor buitenlandse reizen en die in de vakantietijd voor een belangrijk deel zijn aangewezen op de Efieling, Madurodam, Artis, Blij- dorp, De Pier enz. Alleen al om sociale redenen is de maatregel van minister Andriessen dus te billijken. Daarnaast is er na tuurlijk de overweging, dat een te grote prijsstijging in een bepaalde branche repercussies heeft in andere sectoren en zodoende direct en in direct een opwaartse druk uitoefent op het algemene prijspeil, dat de minister van economische zaken te recht zo stabiel mogelijk wil hou den. TTEEFT het zin, is het gewenst te zoeken naar mogelijke schul digen aan de veldslag, die zater- dagavond de Kurzaal in Scheve ningen in de ware zin van het woord heeft geteisterd? Staat deze uitbarsting van hysterie, haar weg vervolgend in de grootste baldadig heden, op zichzelf of moet het ge beurde worden beschouwd als een symptoom van een algemene gees tesgesteldheid onder een deel van onze jeugd? Een analyse van de gebeurtenissen in de Kurzaal en daarbuiten dient zeker te worden gemaakt, maar daarmee is men niet klaar. Met opmerkingen over nihilistische ten- denzen van onze tijd, die men ge lijkelijk onder jongeren en ouderen aantreft, kan een zaak als deze niet worden afgedaan. Er is hier een stuk geestelijke volksgezondheid in het geding. Nu dient te worden vastgesteld, dat zaterdagavond in Scheveningen de groep jongeren, die zich in ernsti ge mate misdroeg, wat het aantal betreft heel wat kleiner was dan de groep, die in het geheel niet van plan was er een „lekkere rel" van te maken. De echte belhamels kwamen het is naar onze me ning niet overdreven zo te stellen met de vooropgezette bedoeling er een keet van te maken. Zij kregen daarvoor een ideale ge legenheid, want zij werden als het ware uitgenodigd mee te doen. De hele entourage was erop gericht de stemming op te voeren. De Rol ling Stones waren in dit geval de grote trekpleister, maar het kon den net zo goed andere jongens, zijn geweest, als tenminste hun faam hen zou zijn vooruitgesneld. In werkelijkheid was de hysterie er al voordat de langharige jongens goed en wel aan het spelen en zingen wa- Het is nu erg goedkoop de politie de schuld te geven van de afbraak van de zaal. Dat is altijd de ge makkelijkste weg. Zelfs al zou in erupties als deze de politie niet steeds taktisch optreden, dan nog weigeren wij ons te scharen in het koor van degenen, die de politie met de vingers nawijzen. Wie zou de schuld hebben gekregen van de ontluistering van de zaal, als de politie niet had ingegrepen? Juist, de politie, want die had dan maar moeten ingrijpen! Het staat namelijk voor ons vast, dat het toch ccn rel zou zijn geworden, ook zonder de aanwezigheid van de po litie. Wanneer wij dan toch over schul digen willen praten, dan zullen wij hen in de eerste plaats moeten zoe ken bij de dames en de heren, die aan de organisatie van evenemen ten als deze zo graag liefst zo veel mogelijk) willen verdienen. Zij zullen zich verontschuldigen met de verklaring, dat zij de ontsporingen ook niet kunnen voorzien. Kennen ze de jongeren, aan wie zij willen verdienen, dan zo slecht, dat zij bij benadering niet weten hoe die zul- reagcren? De totale vercommercia lisering van het amusementsbedrijf, bedreven door wat ouderen, ziedaar het grote vraagstuk. Maar ja, zo lang daaraan niets gedaan kan wor den, zolang zullen wij rekening die nen te houden met veldslagen als die van zaterdagavond in Scheve ningen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1