Nieuwe Lekke Courant Chinese straaljagers naar Noord-Vietnam 2545 f 9950.- In Washington wordt verwacht: Veiligheidsraad kan (nog) weinig doen Raketten boven Suriname Suriname gaat in zee met Duitse adviseurs Soumaliot: Ik ben de nieuwe Loemoemba LANCIA KLASSE AUTO MAREL Commentaar Verdubbeling pierprijs niet gehandhaafd Contra (bas) spionage.... ttrecfftufi f. DIEWEE Moofdredacteun Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvatrigh ie gheblevea mijn hort In taghenipoat" Vrijdag 7 augustus 1964, 45ste jaargang Iets koeler Veranderlijke bewolking met plaat- selijke enkele buien. Zwakke tot matige wind tussen zuid en west. Iets koeler. (Zie voorts pagina 7) .J /COMMUNISTISCH China heeft zoals bekend slechts met V-4 stroom scheldwoorden geantwoord op de Amerikaanse aanval op mili taire doelen in Noord-Vietnam. Maar in Washington is men nog niet hele maal gerust. McNamara (minister van defensie) verklaarde na de zoveelste bijeenkomst in het Pentagon, het waarschijnlijk te achten, dat communis tisch China vliegtuigen naar Noord-Vietnam zal zenden. Volgens onbe vestigde berichten van Formosa (waar de nationalistisch Chinese regering van Tsjang Kai Sjek zetelt) zyn er in Hanoi en omgeving al ongeveer 100 Russische Mig-straaljagers gearriveerd. De toekomst blijft dus nog onzeker. Op Formosa beweert men ook te weten, dat zich ongeveer 300.000 Chinese militairen langs de grens j tussen China en Noord-Vietnam op- j houden. Er zouden grote troepen- i verplaatsingen zijn geconstateerd van centraal China en zuidoostelijk j China naar de provincies Joennan en Kwangsi. Eisenhower gaat Goldwater helpen Volgens de republikeinse kandidaat Voor het presidentschap in Amerika, se nator Goldwaterf is president Eisenho wer verlangend 'om de verkiezingscam pagne te starten. Goldwater verklaarde "dit na een langdurig gesprek met de oud-president op diens boerderij in Gettysburg. Eisenhower zal voor Gold water waarschijnlijk toespraken houden In Oklahoma en Illinois. Goldwater is ervan overtuigd dat Eisenhowers uhlp voor hem zeer waar devol is, vooral in saten als Calif ornië, Texas, Pennsylvania, New York Illi nois en Indiana. Maar een groot vraagteken moet ach ter de gezondheidstoestand van de oud- president worden geplaatst. Houdt Eisen hower een vermoeiende en spannende campagne wel vol? Eisenohwer zelf is - vol optimisme en heeft Goldwater laten j weten op een later tijdstip zijn defini tieve plannen bekend te maken i Bij de bespreking tussen de twee re publikeinse leiders waren ook aanwezig, William Miller vice-presidentieel kan didaat en ou'd-vice-president Nixon. Nog deze maand prijzen aardgas bekend Nog 'deze maand zal minister Andries- sen de prijs 'bekendmaken, die de grote industrieën zullen moeten' betalen voor het aardgas. Algemeen wordt verwacht dat deze op 5,5 a 6 cent per kubieke me ter zal komen te liggen zoals de Gas unie had voorgesteld. Dit betekent dus dat de industrie (de grote bedrijven die meer dan een miljoen kuub per jaar afnemen) het gas een cent goedkoper krijgt dan de gemeenten. Bij de prijs is het vastrecht inbegrepen. Zodra de prijs voor de binnenlandse industrieën is vastgesteld, zal er meer schot kunnen komen in de onderhandelingen met bui tenlandse afnemers. De Nederlandse industrieprijs zal namelijk als basis die nen voor de exportprijs. Appels waarschijnlijk goedkoop dit jaar Het zjet er naar uit dat de appels dit jaar goedkoop zullen worden. Bij de openbare fruitverkopingen van het late fruit in de Betuwe waren de prijzen voor de boomgaardbezitters zeer slecht. In één oogopslag Confessie en confessiona- lisme (Frankfort) pag. 2 Toradja's: zout der aarde pag. 2 Exclusief restaurant afge brand pag. 5 Moordzaak R'dam: arres tant vrij pag. 5 Gevechten op Cyprus pag. 5 Zwemmen: records ge broken pag. 7 eiland Hainan aan de Golf van Tonkin zijn overgebracht Eerder zouden onderzeeboten naar Joeiin, een haven aan de zuidkant van Hainan, zijn ge zonden. Intussen zijn ongeveer 30 Ameri kaanse bommenwerpers, die ook kern bommen kunnen vervoeren, in Zuid Vietnam aangekomen. In Saigon wa men voorbereid op communistische aanvallen te land en uit de lucht. Maar er gebeurde niets, ook niet in grensgebied, waar men een aanval had verwacht. Men beweert nu van Noord-Vietnamese zijde, dat tijdens de Amerikaanse vergel- dingsaanval niet minder dan acht vlieg tuigen werden neergeschoten. In Wash ington heeft men opnieuw verklaard, dat slechts twee toestellen werden neerge haald. Wel zijn vier bommenwerpers ver- gelukt, toen zij naar Zuid-Vietnam werden overgevlogen. Twee piloten zijn vermoedelijk verongelukt. Drie van dc toestellen kunnen nog gerepareerd wor- Oe Thant. de secretaris-generaal var de Ver. Naties, heeft gisteren een bezoek gebracht aan president Johnson. Na' af loop verklaarde hij te geloven, dat de Veiligheidsraad op dit ogenblik weinig kan doen voor een regeling van de vraag stukken in Zuidoosb-Azië. Hij zei, bepaal, de ideeën voor het bewaren van de vrede dat deel van de wereld vertrouwelijk a de Amerikaanse president kenbaar te hebben gemaakt. Dat de Veiligheidsraad niets kan doen wordt volgens Oe Thant veroorzaakt door bepaalde beperkingen, zoals de samenstelling van de raad ei feit, dat meer dan een der betrokken partijen geen lid van de Ver. Naties commissies van buitenlandse zaken oor de strijdkrachten van het Ameri kaanse congres hebben met overweldigen de meerderheid de resolutie goedgekeurd, •in beide partijen hun goedkeuring hechten aan de door president Johnson in Zuidoost-Azië bevolen militaire maat regelen. De senaat heeft gisteren echter de stemming over de resolutie tot De poging van de Britse, luitenant Godderham om per parachute Het Kanaal over te steken, is bijna in een tragedie geëindigd: toen hij uit zee werd opgevist, verdronk hij bijna in de hoeveelheid water die in zijn parachute was gelopen. Godderham werd bewusteloos door een reddingsteam opgevist en bleef dit nog enkele minuten, nadat hij op het strand was aangekomen. I nl962 gelukte het aan twee Fran sen op deze wijze, per valscherm. Het Kanaal over te steken. Op de foto: de redding van Godderham (links) door de R.A.F. daag uitgesteld. Vanmiddag zal eerst1 den gedebatteerd. Senator Morse, die tegenstander van de resolutie is (hij is de rebel onder de senatoren, die vrijwel altijd overal tegen is) krijgt twee om zijn standpunt uiteen te zetten. De andere sprekers krijgen een uur. Ook het huis van afgevaardigden zal vandaag wel licht zijn beslissing nemen. Het Russische regeringsblad Izwes- tia heeft de Chinese verklaring over genomen, dat „Amerika de grens een oorlog heeft overschreden", maar dat het passage heeft geschrapt, waar in staat, dat „geen enkel socialistisch land werkeloos kan blijven toezien, terwijl Noord-Vietnam aan agressie blootstaat. En senator Goldwater heeft ter verdediging van zijn extremis tische houding verklaard dat het optreden van president Johnson in Zuidoost-Azië een gerechtvaardigd ex tremisme is geweest. De premier van Zuld-Vletnam, gene raal majoor Nguyen Khanh, heeft van daag inmiddels de nationale noodtoe stand afgekondigd voor Zuld-Vietnam. Hierdoor worden alle demonstraties cn stakingen verboden. Censuur op berlcht- gering wordt ingesteld, de voedselvoor ziening en de bewegingsvrijheid worden onder regeringstoezicht geplaatst, ter wijl in bepaalde gebieden een uitgaans verbod van kracht wordt. Na zijn bekendmaking deelde de pre mier mede onmiddellijk naar zijn troe pen aan de Noordvietnamese grens te zullen vertrekken. Hij zei nog, dat de afkondiging van de noodtoestand alleen ten doel heeft „de communisten en hun neutralistische sympathisanten" te elimineren. Waar nemers zien in de maatregel het geven van een wettelijke basis aan de regering voor het nemen van krachtiger maat regelen voor handhaving van orde en veiligheid in het land. Ned.-Am. samenwerking Het ruimte-onderzoek met raketten boven Suriname zal in de herfst geschie den in samenwerking van het Neder landse instituut voor zuiver wetenschap pelijk onderzoek met het Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart De Nlke-Apache-raketten zullen op 160 kilo meter hoogte natriumdamp vrijlaten, waardoor grote rose wolken ontstaan, die men van de grond zal fotograferen. Hierdoor zal men winden en afwij king van temperaturen, druk en dicht heid kunnen meten. Het Nederlandse in stituut zal de wetenschappelijke instru menten in de raket, de lanceerplaats enz. voor zijn rekening nemen. De Nasa zal Nederlands personeel opleiden en vier raketten leveren. De lanceringen zullen de eerste proeven van die aard in La- tijns-Amerika zijn. Ontwikkeling en financiering Suriname heeft de hulp ingeroepen van het Westduitse ingenieurs- en aav itauureau ocuzguiei ...uuiiricuuu ueseiisei.cU.1, Wctai.a.i ue cuu.uelen in handen zijn van de Westduitse regering, voor het maken van zeven voorstudies vor de ontwikkeling van het land, en zal tevens investeerders en financiers zoeken. De voorlopige overeenkomst is getekend in aanwezig heid van de gehele Surinaamse ministerraad. De plannen betreffen de industrie, de landbouw, opwekking en versprei ding van energie, verbetering van ha vens, bosbouw, exploitatie en verwer king van liout met een daaraan ver bonden chemische industrie, en voorts mijnbouw, zoals ijzererts en mangaan. Als dit onderzoek gunstige vooruit zichten biedt, zal men de beleggers Rebellen aan de winnende hand Gaston Emile Soumaliot, de rebel len-leider van Oost-Kongo, heeft gisteren zichzelf uitgeroepen tot de reïncarnatie van Patrice Loemoem- >a die in Katanga vermoord werd. ,Ik ben de nieuwe Loemoemba", al dus de 42-jarige ex-winkelbediende, die afgelopen maand zichzelf nog president van de „Kongolese Volksrepubliek" heeft uitgeroepen, een boodschap, uitgezonden door zender die zich radio-Stanley- stad noemt. „Loemoemba heeft gezegd dat iemand die sterker is dan hijzelf komen om zijn werk te voltooien: die ben ik. Ik heb Stanleystad geno- en spoedig zal Leopoldstad volgen", oreerde Soumaliot. Hij eindigde de uit zending voor de radio met de kreet: „Oehoeroe, Oehoeroe, Ooehoeroe" (Vrij heid, vrijheid, vrijheid). Men weet In Leopoldstad niet of Sou maliot zich in Stanleystad bevindt, of dat een bandopname van hem werd uit gezonden, maar door de nltzendlng ls wel alle twjjfel weggenomen wie achter de opstandelingen en in Stanleystad zit. In diplomatieke en regeringskringen In Leopoldstad neemt men aan dat dinsdag een klein aantal volgelingen van Souma liot de stad was binnengedrongen vele opstandigen in dc stad zelf zich b|j hen hebben aangesloten. Stanleystad, op twee na de belangrijkste stad in bet land, zou nu geheel in handen rebellen zijn gevallen, die talrijk en goed bewapend zouden zijn. In radioboodschappen uit het oosten wordt nog vernomen dat de belangrij ke mijnstad Manono (moord-Katanga) door de rebellen is ingenomen. Woens dagavond seinde de directeur van d< mijnmaatschappij naar Elisabethstad: „De stad is onhoudbaar. Wij vertrek ken". De eerste vluchtelingen die daags daarop in Elisabethstad aankwamen, den dat alvorens de rebellen de stad binnenvielen, de Kongolese soldaten die de stad moesten verdedigen op de vlucht waren geslagen na eerst de winkels te hebben geplunderd. Dit bericht Werd later ontkend. Gezegd wordt dat de re geringssoldaten de stad met hand tand verdedigen en dat zij nog stand houden. Volgens diplomatieke kringen de weg tussen Manono en de Katangese kopergordel thans open voor de opstan dige infiltranten. Vermiste meisje uit Utrecht terecht Geurtje Dielemans, het 18-jarige Utrechtse meisje dat sinds 28 juli werd vermist, is gisteravond plotseling thuis gekomen. Over de zwerftocht, die zij de afgelopen week heeft gemaakt onder meer in Eindhoven geweest wilde zij niet veel loslaten (her enkele jaren geen wachtlijst ziekenhuizen De directeur van de gemeentelijke ge neeskundige en gezondheidsdienst Amsterdam, dr K. Ittmann, verwacht dat de wachtlijst voor de ziekenhuizen binnen enkele jaren verleden tijd zal zijn. tenminste als er voldoende perso neel ter beschikking is. Amsterdam heeft momenteel een wachtlijst van 2500 n een ziekenhuis moeten den opgenomen. Dr. Ittmann verwacht dat dit in september van dit jaar al zal zijn verminderd tot 1500. De lijst is opgelopen tot 5000. Als gevolg het personeelstekort staan er nog steeds enkele honderden Amsterdamse zieken huisbedden leeg. Verwacht wordt echter dat als binnenkort enkele grote zieken huizen gereed komen (o.a. Vrije Uni versiteit 700 bedden. Sint-Lucaszieken- huis 400 beddeei en het ziekenhui Amsterdam-Noord 200 bedden) men veel personeel uit het hele land zal kunnen aantrekken. Het bejaardenprobleem acht dr. Itt- ann ernstiger dan het tekort aan zie kenhuisbedden. Nog steeds worden onge veer 350 ziekenhuisbedden bezet gehou den door bejaarden, die uit het zieken huis ontslagen kunnen worden als er plaats voor hen is in een bejaarden- verpleegtehuis. De directeur van de GG GD pleitte voor de spoedige bouw veel verpleegtehuizen- Een foto van Gaston Soumaliot, de Kongolese opstandelingenlei der. Soumaliot, een felle tegen stander van premier Tsjombe, tracht zijn invloed in Noord-Ka- tanga te versterken en heeft zich\ uitgeroepen tot de nieuwe Loe moemba, Goedkope sigaretten in „tax free" winkels Het ministerie van financiën heeft toe stemming verleend, dat Nederlandse in gezetenen, die naar een bestemming vliegen binnen Europa (maar buiten de Benelux), behalve dranken nu ook cijnsvrije tabakswaren betrekken ii „tax free" winkels op Schiphol. Vroeger was het voordeel van goed kope sigaretten alleen weggelegd voor passagiers met intercontinentale bestem mingen en niet-ingezetenen van Neder- De 72-jarige A. van de Zweep uit Am sterdam is gisteren, toen hij op de Gooise Weg. op de fiets onvoorzichtig de weg overstak, aangereden door een personen auto. Hij was op slag dood. reeds vanaf Bel voor proefrit WASSENAAR financiers zoeken. Indien Suriname echter zelf een van die plannen wil uitvoeren, zal Salzgitter het uitvoe- ringsontwerp maken tenzij dit buiten haar werkterrein ligt. De definitieve overeenkomst zal voor drie jaar wor den aangegaan en zal geen afbreuk doen aan de voorbereiding en uitvoe ring van het tienjarenplan en de hulp verlening door de Euromarkt. Premier J. A. Pengel zeide in een toe spraak bij de ondertekening dat de be sprekingen wellicht nog deze maand of in september zullen worden afgerond. Prof. dr. ir. A. Buch zeide namens Salz gitter te hopen dat de premier een be zoek aan West-Duitsland zou brengen om spijkers met koppen te slaan. De premier verklaarde in een radio rede dat de overeenkomst grote moge lijkheden opent om snel Suriname's na tuurlijke hulpbronnen te ontwikkelen, vooral de waterkracht van Kabalebo in het westen van het land, welke aanzien lijk groter zal zijn dan die van Broko- pondo en veel goedkoper. Door het water van de Kabalebo aan te vullen met dat uit de rivieren Lucie en Coronie alsmede uit de Boven Corantijn kan men 1,5 mil joen kw. opwekken. Nuchter Voorts noemde de premier de aan leg van een diepzeehaven in een der mondingen van de grote rivieren bij zonder dringend. Dit wordt een plan van meer dan miljoenen, doch Suri name ziet niet op tegen honderden miljoenen, zeide hij. Het dagblad Suriname, dat veelal de regering steunt, doch soms bij de oppo sitie gerekend wordt, schrijft onder het hoofd „Nuchter blijven": Het *s beslist niet zo dat dank zij Salzgitter binnen niet al te lange tijd geld het land zal binnen stromen. Het blad meent te weten dat Suriname op grond van deze overeen komst 500.000 tot 600.000 Surinaamse gul dens zal betalen, doch het noemt dit bedrag de moeite waard. Men moet het niet doen voorkomen alsof Salzgitter ons 'n dienst bewijst en dat men met dit bur. uit alle zorgen zal zijn. Als plannen voor uitvoering in aanmerking komen, moet men nog voor investeerders en financiers zorgen, waarbij Salzgitter goede diensten kan bewijzen. Maar het zal van de voor waarden afhangen of er reden is tot jui chen. Wanneer men niet alles op één kaart wil zetten, kan het zijn Salz gitter te hulp 'te roepen. Aangezien het niet vaststaat dat de overeenkomst vruch ten zal afwerpen, dient men nuchter te blijven, aldus het blad. (Voor vervolg zie pag. 7) ■TEN COMMISSIE, ingesteld door de ministers Bogaers en Van Aartsen, zal nagaan wat er moet ge beuren met de wateren en de gron den in het Deltagebied, die achter de dammen, welke de zeearmen van de Noordzee zullen afsluiten, komen te liggen. Het is namelijk van groot belang, dat aan deze wateren en gronden een zo verantwoord moge lijke bestemming wordt gegeven. Men weet het: als de zeearmen zijn afgesloten, zullen eb en vloed heb ben afgedaan, zoals dat nu reeds het geval is in het Veerse meer. Er val len gronden droog, die voorheen door de vloed werden overspoeld, en deze gronden kunnen worden gebruikt voor verschillende doeleinden. Wel ke deze zullen zijn gaat de commis sie bekijken. Het is in wezen een zaak van ruimtelijke ordening vandaar de bemoeienissen van minister Bo gaers. Naar een globale schatting zal het af te sluiten Deltagebied een land- winst van 15.000 tot 20.000 ha op leveren. Dat lijkt op het eerste ge zicht heel wat, maar gerekend' naar de oppervlakte van het bij de Delta werken betrokken gebied is het niet zo veel. Wanneer wij een jaar of tien geleden voor de vraag hadden ge staan welke bestemming aan deze „nieuwe" gronden gegeven zou moe ten worden, dan zouden wij vlug het antwoord hebben gevonden: probeer zoveel mogelijk grond voor de land bouw geschikt te maken. Dat wordt nu niet meer gezegd. Er zijn inmid dels andere belangen dan die van de landbouw naar voren gekomen en dan denken wij in de eerste plaats aan de recreatie. Deze „verschuiving" in de belangen, die de aandacht vra gen, hangt ten nauwste samen met de structurele veranderingen, die zich in ons land voltrekken, veranderin gen, waarvan wij enkele decennia geleden niet hadden durven dromen. Dit proces gaat, soms met horten en stoten, voort en voorlopig is het einde nog niet in zicht. Onze landbouwproduktie stijgt terwijl de oppervlakte aan land bouwgrond afneemt en wie durft te zeggen, dat hier de grens al ls bereikt? De nieuwe IJsselmeerpolders wor den niet meer volledig bestemd voor de landbouw en dit geldt ook voor de droogvallende gronden in het Delta gebied. De commissie, die zojuist ls ingesteld, heeft een mooie, maar niet eenvou dige taak. Zij zal belangen tegen el kaar moeten afwegen: de landbouw, de recreatie, de natuurbescherming, de waterhuishouding, de visserij en nog wel meer. Zij moet komen met voorstellen omtrent de bestemming en de inrichting van de wateren cn de gronden. Daartoe heeft zij de op dracht overleg te plegen. Dat laatste is van zeer grote importantie. De bij de ontwikkelingen in het Deltage bied betrokken provinciale- en ge meentebesturen dienen alle gelegen heid te krijgen hun inzichten en wensen kenbaar te maken. Zij heb ben er ten slotte het meest mee te maken. Prijsmaatregel hangt Zwolsman tot maandag hoven 't hoofd (Van een onzer verslaggevers) Dinsdag zullen de pierbezoekers weer een lagere toegangsprijs tot het Scheveningse wandelhoofd betalen dan op het ogenblik. De minister van economische zaken, prof. dr. J. E. Andriessen heeft de verklaringen van de heer Zwolsman omtrent de recente verdubbeling van de toe gangsprijs niet afdoende geacht en gaat met de verhoging van 100 pet. dus niet akkoord. De heer Zwolsman wenst echter vooralsnog niet op zijn schreden terug te keren, daar hij van mening is dat verhoogde exploitatiekosten de verho ging van de pierprijs billijken. Wan neer de toegangsprijs tot het wandel hoofd echter niet verlaagd wordt, zal de minister maandag een prijsmaatre gel afkondigen, die dinsdag zal in gaan Het is niet te verwachten, dat de oude prijs van f 0.50 dan terugkomt. Vermoe delijk zal het ministerie van economische zaken wel een prijsverhoging toestaan, al zal deze dan nog flink onder de gulden moeten liggen. Wanneer de hr Zwolsman zijn standpunt in het weekend niet wijzigt, zal de ge wijzigde prijzenwet voor het eerst op het stuk van de individuele prijsmaatregel worden gehanteerd. Na ampel oyerleg tussen ambtenaren van het ministerie functionarissen van de EMS hebben dr. Andriessen en de heer Zwolsman tenslot te gisteravond een bespreking gehad, die hen ook niet dichter bij elkaar heeft ge bracht. Al met al zal de verdubbeling van pierprijs straks zestien dagen lang feit zijn geweest. de De 64-jarige steigermaker R. Witvliet is gisteren bij het schoonmaken van een dakgoot In de Boomgaardstraat in zijn woonplaats Rotterdam gevallen. Bij aan komst in het ziekenhuis bleek faü reeds te zijn overleden. VOLAUTOMATISCHE MiiDiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii JPJET Russische regcringsblad Izwestia wil helemaal niet waarschuwen tegen westerse spionagemethoden, want „spionagchysterie en onnodige verdenkin gen zijn uit de tijd". Maar toch waarschuwt het blad argeloze cn „domme" landge noten om uit te kijken wanneer zij in aanraking komen met iets uit het Westen. Zo kon het gebeuren, verhaalt de Izwestia, dat een Russische muziekkenner tegen een van de Jeden van het orkest van Benny Goodman, dat een tournee door Rusland maakte, opmerkte dat de manier van spelen van een bepaald nummer hem niet beviel. „Hoe kunnen we ook samenspelen wanneer Ik zelfs vier van de orkestleden niet ken. Zij zjjn in het orkest opgenomen, kort voordat ik uw land kwam," had de Amerikaan volgens de Izwestia geantwoord. Waarmee het blad maar wil zeggen dat dc Amerikaanse geheime dienst zijn toevlucht neemt tot de meest onwaarschijnlijk lijkende methoden. De Amerikaanse FBI zal ervan opkijken zulke goede jazz-musici in zUn gelederen te hebben. Maar misschien ls het verhaal van de Iswestla wel waar en hebben de spionnen gewerkt met in hun Instrumenten gemonteerd om een close-up van Chroesjtajef te (TütT) „Als u nu mijn huiswerk maakt, dan zal ik wel verder naar dat hoorspel luisteren en u vertellen, hoe het afloopt."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1