ANTWOORD '64" motto
nieuwe kerkbouwactie
Lerarentekort
hi!
Geref. socialisten „blij"
met uitspraak synode
DRINGEND VERZOEK
Actie voor
Afrikaanse
vrouw
HERV. WERELDBOND?
TIEN DAGEN BIJEEN!
Verzet in senaat tegen
campus-experiment
Zaak Ruby in
hoger beroep
WOENSDAG 20JULIfcüw
ANDERZIJDS
DOMINEE-VAN-ELDERS I
Ds. Okke Jager heeft in Op
den Uitkijk een interessante be
schouwing gepubliceerd over
predikanten die in een andere ge
meente gaan (moeten) preken.
Een deel van het eerste artikel
nemen we hieronder over.
T700R een dominee zit aan dat
V preken buiten de eigen gemeen
te nogal wat vast. Het is de vraag
of alle kerkeraden zich dit wel
goed realiseren. Het begint al met
de uitnodigingen. Natuurlijk is el
ke scriba die een dominee invi
teert. vriendelijk en beleefd. Maar
het kan toch gebeuren dat er op de
dominee-van-elders een ongeoor
loofde dwang wordt uitgeoefend.
Er wordt hem dan niet gevraagd
of hij op een bepaalde zondag de
lust en de gelegenheid heeft om in
een bepaalde gemeente voor te
gaan. maar hij wordt zonder meer
voor de vraag geplaatst: wanneer
bent u nog vrij? en dat op zo'n
manier dat men geen rekening wil
houden met het feit dat hij ook
wel eens één zondag vrij wil blij
ven en dat hij zelf wil kiezen
waar hij zal gaan preken. Er zijn
scriba's die er van uitgaan dat
een predikant verplicht is om elk
preekverzoek aan te nemen voor
elke zondag die nog openstaat.
Wanneer hij durft bedanken ter
wijl hij op de gevraagde datum
toch nog vrij is. voelen zij dat aan
als een belediging voor hun gemeen
te of als gemakzucht van de des
betreffende dominee.
Het blijkt telkens weer dat de
vrijheid om te kiezen en om ja of
nee te zeggen, niet als vanzelf
sprekend wordt aanvaard. Dat is
ook wel een beetje te begrijpen. De
ouderling die belast is met het
uitnodigen van predikanten heeft
geen gemakkelijke taak. Aan alle
kanten wordt hij door gemeentele
den aan zijn vestje getrokken. Bo
vendien werken de dominees ook
niet altijd mee: ik heb mij laten
vertellen dat er zijn die pas na
enige weken antwoorden, ook al
heeft de scriba een blanco brief
kaart of postzegel aan zijn invita
tie toegevoegd (wat vele uitnodi
gende instanties nooit doen). Het
behoort tot de burgerlijke beleefd
heid om op preekverzoeken binnen
drie dagen te antwoorden. Hoe
drukker iemand het heeft, des te
eerder beantwoordt hij zijn post:
wie werkelijk een bezet leven heeft
kan zich niet veroorloven dat on
beantwoorde brieven zijn bureau
onbruikbaar maken.
Wie het écht druk heeft behoeft
niet te laat op een vergadering te
komen om te doen alsof. Het is
niet helemaal christelijk om een
broeder-scriba op antwoord te laten
wachten. Het schrijven van een
briefkaart (niet omdat het een paar
cent goedkoper <s dan een brief,
maar omdat het vlugger gaat) is
een kwestie van twee minuten. Bo
vendien gebruiken vele scriba's ant
woordkaarten waarop alleen maar
iets doorgehaald behoeft te worden.
Dominees hebben ten slotte geen
secretaresse, al konden zij er vaak
best één gebruiken. Al is het dus
een beetje te begrijpen dat scri
ba's wel eens de vrije wil van de
dominees loochenen, omdat ge
meenteleden én predikanten het
hun danig lastig kunnen maken, zij
moeten toch ook begrip hebben
voor de slachtoffers die zij per post
of telefonisch overvallen. De tele
foon die ons rinkelend weghaalt uit
een pastoraal gesprek of uit de con
centratie bij het preken-maken zou
alleen gebruikt moeten worden in
gevallen waarin de post te laat zou
komen. Ik vind het beleefder en
gepaster om iemand een briefkaart
te schrijven dan iemand op een
willekeurig ogenblik op te bellen;
maar dat is een persoonlijke me
ning die ik niemand wil opdringen.
Het gaat nu over de dominee die
plotseling onder het eten of onder
zijn werk geconfronteerd wordt met
de vraag: wanneer bent u nog vrij?
Hij weet dan vaak nog niet eens
uit welke gemeente hij opgeroepen
is. Dat mag geen rol spelen,
meent de scriba; het gaat er al
leen om of de man nog een vrije
zondagmiddag heeft. Wat maakt
het uit, wéér hij gaat preken?
In bepaalde opzichten mag dit
inderdaad niets uitmaken. Hel
maakt niet uit of het een grote ge
meente is of een kleine, een stad
of een dorp. Het maakt ook niets
uit. of het honorarium een paar
gulden hoger of lager ligt Het is
heel menselijk en begrijpelijk, dat
een dorpsdominee wel eens in een
stad wil preken en dat een stads-
dominee graag een keer in een
dorpskerk wil voorgaan.
Het is waar dat men zich te
tig realiseert dat een dominee
m een vreemde gemeente
nog niet eerder geweest is, niet
weet wat hem te wachten sta*t.
Maar wat bij de keuze uit de
preekverzoeken de grootste rol
speelt is de vraag: hoeveel tijd
kost de reis? Het zou voor alle
kerkeraden volkomen vanzelfspre
kend moeten z.'n, dat een dominee
het liefst preekt in de buurt van
zijn eigen gemeente of van zijn
vakantie-adres of in de omgeving
van de woonplaats van familieleden
waar hij wel eens een zondag wil
doorbrengen, omdat er anders van
familiebezoek toch niets komt. Het
is zijn goed recht, wanneer dit de
doorslag geeft. Met geringschat-
é.i bepaalde gemeenten heeft
GENOEG over de uitnodigingen
Wij zullen nu veronderstellen
dat een dominee van elders een
preekverzoek heeft aanvaard. Hij
heeft geprobeerd om na het tele
foongesprek de draad van de preek
die hij aan het schrijven was weer
op te nemen, of hij heeft een brief
kaart naar de bus gebracht (wat
volgens Prof. Waterink niet zou
mogen voorkomen: een dominee
heeft wel wat anders te doen).
Wat gebeurt er dan verder? Vlak
voor de afgesproken zondag (soms
drie of twee dagen daarvoor) krijgt
hij het verzoek om te preken over
een bepaalde afdeling van de ca
techismus. Men zegt dat de ge
meenteleden meestal hopen dat hij
dit verzoek van de Kerkeraad zon
der meer naast zich neerlegt.
Maar de broeders ouderlingen heb
ben ervoor te zorgen dat de cate
chismus niet in het gedrang komt.
Als de dominee van elders tóch
een vrije-stof-preek houdt, is hun
conclusie: hij wil natuurlijk pron
ken met zijn béste preek, hij vindt
zijn preek over die catechismus
zondag minder geslaagd. Zou dat
waar zijn? Het is moeilijk uit te
maken wat „zijn beste preek" is;
wie beoordeelt dat? Een preek die
het in de éne gemeente goed
„doet", „doet" het in een andere
gemeente veel minder.
Een dominee weet van te voren
nooit hoe zijn preek zal „vallen",
zeker niet als hij ergens preekt
waar hij nog nooit eerder is ge
weest. Het ligt dus voor de hand
dat hij een preek meeneemt die nog
„in zijn hoofd zit", die vers in zijn
geheugen ligt, die nog warm van
het vuur is, die hij kortgeleden in
zijn eigen gemeente gehouden
heeft. Of het al of niet „zijn bes
te" is, kan hij toch niet bekijken.
Hij wil in de week waarop zijn
vrije zondag volgt, wat méér tijd
besteden aan zijn wijkwerk; déér-
om heeft hij die „vrije" zondag ge
kregen van zijn kerkeraad. En
déérom houdt hij geen catechis-
muspreek: anders had hij tóch
weer een dag op zijn studeerka
mer moeten zitten om een preek
die hij een tijd geleden gehouden
heeft opnieuw in te studeren, en
dan had hij bijna evengoed géén
„vrije" zondag kunnen hebben. Ik
vind het een beetje kinderachtig
om iets dat zózeer voor de hand
ligt. hier zwart op wit te zetten;
maar het blijkt telkens dat men
eerder aan die vreemde veronder
stelling over het „pronken" denkt
dan aan de nuchtere werkelijkheid
van het „instuderen".
Belangrijkste week: 11 tot 18 oktober
Samenwerking
negen kerken
die alle voorgaande ongetwij
feld zal „slaan", komt zo langza
merhand in het centrum van de
(kerkelijke) belangstelling te
staan: de actie, waaraan negen
kerken meedoen, heeft nu een
officiële naam: „Antwoord
de commissie die de actie leidt,
is gevormd alsmede een algemeen
werkcomité, besprekingen met de
omroepverenigingen over even
tuele medewerking zijn gaande.
Kortom, het startsein voor het
voeren van propaganda is gegeven.
In de komende twee-en-een-halve
maand zal aan ieder lid van de
deelnemende kerken duidelijk ge
maakt moeten wprden dat voor een
waarachtig beleven van zijn geloof
een kerkgebouw van onschatbare
betekenis is en dat daarvoor finan
ciële offers moeten worden ge
bracht.
Zoals we onlangs al in het kort
hebben gemeld, zal de actie zich con
centreren op de week van 11 tot 18
oktober. De deelnemende kerken z\jn:
de Nederlandse Hervormde Kerk. de
Geref. Kerkende Christelijk Gerefor
meerde Kerken, de Doopsgezinde
Broederschap, de Evangelisch-Luther
se Kerk, de Bond van Vrije Evangeli
sche Gemeenten, de Unie van Baptis
ten Gemeenten en de Oud-Katholieke
Kerk. Het is dus geen „oecumenische"
kerkbouwactie, zo schrijft ds. T. D.
van Soest in het maandblad van de
Vereniging van kerkvoogdijen in de
Ned. Hervormde Kerk, De Kerkvoog
dij, de samenwerking is breder dan
tussen kerken die by de Oecumenische
Raad van Kerken zijn aangesloten.
zelfs geen uitsluitend „protes
tantse" kerkbouwactie. want door de
medewerking van de Oud-Katholieke
Kerk heeft de actie ook buiten het
protestantse erf sympathie verwor-
Voor de Ned. Herv. kerk is dit de
tweede grote actie die op touw wordt ge-
4 J ----- tien miljoen gul-
)r de bouw van
voorbeeld bij liet ombouwen van oude
pastorieën tot lokalen voor de jeug-'
subsidie kunnen vlagen.
(Van onze kerkredactie)
Hoe
Russische pelgrims
in Heilige Land
Dertien priesters van de Russisch-
ürthodoxe kerk hebben hun vier weken
durende pelgrimage naar het Heilige
Land besloten met een gebedsdienst voor
de christelijke eenheid en de wereld
vrede in het Benedictijnerklooster op
de berg Sion. Het was de eerste pel
grimsreis naar het Heilige Land van
Russische priesters sinds de Russische
revolutie in 1917.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen het beroep van de gene
rale synode als predikant voor buiten
gewone werkzaamheden (radio-pasto
raat): H. Noordermeer te Peize (Dr.).
Bedankt voor Harskamp: T. Langerak
te Vinkeveen; voor Emmen (7de pred.pl.-
wijkgem. Angelsloo): E. J. N. Kronen
burg te Hellendoorn.
GEREF. KERKEN
CHRIST. GEREF. KERKEN
BOND VAN VRIJE EVANG. GEM.
In schriftelijke vragen aan de r
van onderwijs, kunsten
pen heeft het
wetenschap-
-Tweede Kamerlid Van
Bennekom de bewindsman gevraagd naar
maatregelen inzake het nog steeds voort
durende tekort aan bevoegde docenten.
In deze vragen wijst de heer Van Ben
nekom er op. dat er een mogelijkheid be
staat leraren met een m o-A-akte. die op
1 september 1959 de leeftijd van 55 jaar
hadden of ouder waren, in tijdelijke
dienst te handhaven tot aan het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd Het
Kamerlid verzoekt do minister te oevor-
deren. dat de datum van 1 september
1959 wordt versohoven naar een nader te
bepalen datum
Pauselijke zendbrief
na gereed
ticaan, waarschijnlijk op 6 augustus
wacht worden. Zij zal in verschillende
talon vertaald worden. De originele tekst
in het Latijn en de Italiaanse vertaling
zullen gepubliceerd worden in het Va
ticaanse blad „Osservatore Romano"
Verder is bekendgemaakt, dat de paus
deze zendbrief geheel zelf heeft ge
schreven. Vroeger werd dit wel eens
overgelaten aan kerkelijke deskundigen
De encycliek zal een vervolg zijn op de
encyclieken „Mater et magistra" en
.Pacem in terria" van paus Johannes
de 23ste.
Open brief in De Strijdende Kerk
Kerken zijn niet
verstard maar
in beweging"
(Van onze kerkredactie)
De Partij van de Arbeid telt
onder haar leden duizenden chris
tenen die oprecht beogen in hun
leven Christus te erkennen en te
dienen als hun Heer. Vermoedelijk
telt deze partij meer predikanten
onder haar leden dan welke an
dere politieke groepering in ons
land ook. In dit licht zal het u
duidelijk zijn hoe kwetsend het
oordeel „als aanhangende een in
wezen anti-christelijk grondbegin
sel" voor deze partij moet zijn.
We waren dan ook ontroerd toen
wij het antwoord van onze eigen
gereformeerde synode op deze
aantijging vernamen. Kort, krach
tig en niet voor tweeërlei uitleg
vatbaar sprak u uit dat voor deze
beschuldiging „geen genoegzaam
bewijs wordt aangevoerd, noch
ook overigens op redelijke gronden
kan worden te berde gebracht".
Met deze woorden reageert de
Wij danken u voor dit duidelijke
woord heel hartelijk", aldus de heren
P. S. Bakker uit Amsterdam, W.
Beveren uit Alkmaar, W. Kats
Utrecht en drs. U. H. Kollaard
Amstelveen. „Wij onderschrijven
graag uw tweede overweging over
toezicht van de kerkelijke vergaderin
gen en het eerbiedigen van de persoon
lijke verantwoordelijkheid der kerkle
den. Naar onze mening wijst Gods
Woord één plaats aan. waar Christus
ons vergadert: namelijk Zijn Kerk.
Daarnaast hebben ook wij in bepaalde
gevallen waardering voor werkverban
den van christenen, die wij in hi
spraakgebruik organisaties noemen,
zult daarin vele P.v.d.A.-leden ontmoi
ten. Maar wij achten met vele chris
tenen in en buiten Nederland derge
lijke organisaties niet altijd en overal
wenselijk. Het al of niet daaraan deel
nemen zal gevolg moeten zijn van een
bewust besluit, in persoonlijke verant
woordelijkheid genomen. En met name
op het terrein van de politiek, met haar
noodzakelijke machtsvorming, accepte
ren wij een dergelijke organisatie slecnts
in uiterste noodzaak Van dit welover
wogen standpunt willen wij graag, prak
tisch en principieel, verantwoording ge
ven Naar onze mening mag dit van
ieder christen worden gevraagd. Ook de
grondslag van de christelijke politieke
organisatie ontslaat daarvan niet.
Wij achten het zo gaan deze vier
gereformeerde P v.d.A'ers verder
met u de taak van de kerk en haar
leden op te roepen tot het verstaan
hun verantwoordelijkheid en stemmen
ook in met uw slotconclusie over
getrouwe prediking van Gods Woord.
MET ALS WAPEN
hervormde kerken. De financiële
missie kon zelfs voor 11*4 miljoen
den aan subsidie toezeggen, dank zij het
feit, dat een deel van de jaarlijkse
brengst van de generale kas voor
doel werd aangewend.
Gezamenlijk
zekere
Ds. Van Soest vindt het om verschei
dene redenen juist, dat deze nieuwe ac
tie is opgezet in samenwerking met
acht andere grote of middel-grote ker
ken. Het is in de eerste plaats een lo
gische en zakelijk juiste ontwikkeling.
Het is bekend, dat enkele andere kerken
bij hun eigen acties destijds hebben ge-
Erofiteerd van de publiciteit die door de
ervormde kerk aan de actie werd ge
geven. De hervormde kerkbouwactie van
vijf jaar geleden heeft hun geen wind
eieren gelegd, aldus ds. Van Soest. Dit
hebben zij dan ook zelf bij verschillen
de gelegenheden met dankbaarheid ge
memoreerd. Het is zakelijk juist dat deze
andere kerkgenootschappen nu ook hun
aandeel in de kosten van deze publici
teit gaan dragen.
In de tweede plaats is deze gezamen
lijke actie een goed teken, omdat uit de
bereidheid tot samenwerking de toenade
ring van de verschillende keEken blijkt.
Het is meer dan enkel een zaak van
omie. meent ds. Van Soest. Deze
economische wijze van werken
mers niet denkbaar zonder
oecumenische gezindheid.
Van aan de actie deelnemende kerken
hebben ook de Geref. en Chr. Geref. ker-
in het verleden reeds grote inzame
lingen voor de kerkbouw gehouden. In
de Geref. kerken werd in het najaar van
een collecte gehouden onder het
motto „De grote sprong", die bijna an
derhalf miljoen gulden opbracht. In 1961
werd door de Stichting Steun Kerkbouw
een zg. één procent actie gehouden,
waardoor ongeveer 7,5 miljoen gulden op
tafel kwam. Ook de Chr. Geref. kerken
hielden in 1959 een kerkbouwactie ~<et
als resultaat: bijna 180.000.
Andere opzet
„Antwoord '64" wijkt in veel opzichten
sterk af van de hervormde actie van vijf
jaar geleden. In 1959 werd van de leden
een half procent van het belastbaar in
komen gevraagd, nu is dit percentage
verhoogd tot één. Deze verdubbeling van
het percentage en het feit, dat het inko-
mniveau in de afgelopen vijf jaar sterk
gestegen, houden in dat het dit keer
i een aanzienlijk hoger bedrag gaat dan
'59. Om deze reden zal de nadruk
:er vallen op het doen van toezeggin
gen die later in termijnbetalingen ge
realiseerd kunnen worden, dan op het
storten van grote bedragen ineens, aldus
ds^ Van Soest.
nieuwe actie beoogt niet alleen de
financiering van de bouw van kerken.
Ook denkt men aan vernieuwing of uit
breiding van verouderde of te klein ge
worden kerken. Wat de hervormde kerk
betreft waren het tot nu toe alleen ge
meenten met nieuwbouwzorgen wegens
uitbreiding van het aantal woningen die
het kerkbouwfonds konden profite-
Na de komende actie zullen veel
colleges van kerkvoogden een beroep op
het fonds kunnen doen. Zo zal men bij-
Het ls nog niet precies bekend in
welke vorm de inzameling en v
ling van de gelden gegoten zullen
den. Hét is niet uitgesloten dat elke
kerk een afzonderlijk gironummer
opent, zodat leden van een bepaalde
kerk weten dat zij hun eigen kerkfor-
matie financieel steunen. Wel staat
vast, dat voor de hervormde kerk de
zg. 5050 regeling geldt, zoals ook in
1959 het geval was. Elke hervormde
gemeente die verklaard heeft volledig
aan de actie te zullen meewerken, zaï
vyftig procent van de plaatselijke net
to-opbrengst ontvangen tenzU zij daar
van vrijwillig afziet. Bij deze wijze
geldwerving ls zowel de plaatselijke
gemeente als de landelijke kerk ge
diend. Met elkaar kan men meer be
reiken ten dienste van het werk in de
gemeenten dan als gemeente afzonder
lijk, zo schrijft ds. Van Soest.
Intussen zijn ook diverse commissies
ingesteld ter voorbereiding van „Ant
woord '64". De gehele actie staat onder
supervisie van een commissie waarvan
de heer A W. Sabel (hervormd) voor
zitter is. Dr. P. G. Kunst (geref.) be
kleedt het vice-voorzitterschap, terwijl
als secretaris pastoor J. C. M. Keman
optreedt. Deze commissie laat zich
haar arbeid bijstaan door een algemeen
werkcomité onder voorzitterschap van
ds. H. J. F. Wesseldijk (hervormd). Ds.
T. D. van Soest (hervormd) is met het
secretariaat belast. Vervolgens zijn en
kele werkgroepen gevormd: een voor de
gemeentelijke activiteiten onder voor
zitterschap van de heer H. H. Spoelstra
(geref.), een voor de contacten met de
pers, waarvan ds. J. Gronloh (Evang.
Luthers) voorzitter is. Tenslotte nog een
werkgroep voor de produktie van het
materiaal waarin zitting hebben de he-
A. M. van der Linden (geref J. E.
der Boon (hervormd) en ds. J. D.
Van Soest. Bovendien kunnen alle ker
ken afzonderlijk nog werkgroepen vor-
Christian Science Monitor:
Goldwater maakt
weinig kans
tegen Johnson
Het Amerikaanse dagblad de Chris
tian Science Monitor heeft een over
zicht gepubliceerd van de bevindin
gen van zijn correspondenten in ver
band met de populariteit van de repu
blikeinse kandidaat Barry Goldwater.
Volgens dit overzicht zou Goldwater
slechts de leiding hebben in 13 sta
ten (Amerika telt 50 staten).
In het artikel zei het blad dat Gold
water de leiding over president Lyn
don Johnson heeft in vier staten in het
westen, vijf in het zuiden, een in Nieuw
Engeland en drie in het midden-Westen
Deze 13 staten hebben in totaal 103
stemmen in het college van kiesman
nen terwijl voor een overwinning in no
vember 270 stemmen benodigd zullen
Volgens dit overzicht in de Christian
Science Monitor heeft senator Goldwa
ter de leiding in Arizona. Idaho, Mon
tana, Wyoming. Maine, Alabama. Flori
da, North-Carolina, Virginia. Kentucky,
Indiana, Nebraska en Kansas.
Volgens het blad zijn dit de bevindin-
;n van ervaren verslaggevers die na
het uitbreken van de rassenonlusten in
Harlem tot stand kwamen maar waar
schijnlijk nog te vroeg voor een eventue
le reactie hierop bij een aantal b'anke
v uitspraak niet
Wij geloven met dat u
dactiecommissie van de brochures;van één socialist hebt gehoord of ge-j
Omdat wij gereformeerd zijn" en Uexen dat h»j deze uitlegde als een.
„Voortgezet gesprek'' (die handel- „toestemming" om .maar lid van de
r Partij van de Arbeid te worden. Wij1
een dergelijke toestemming.
geroepen is de politieke par-
den over de gereformeerde als lid V"
van de Partij van de Arbeid) op de!
uitspraak van de laatst gehouden ge
nerale synode van de Geref. Kerken
in Groningen (Lunteren) over deze
kwestie. Zij had van de kerkeraad
van de geref. kerk van Lippenhuizen-
Hemrik het verzoek gekregen een oor
deel uit te spreken over het lid-zijn van
de Partij van de Arbeid en in het bij
zonder van ambtsdragers. De redac
tiecommissie van de brochures heeft
haar opvatting neergelegd in een
„Open brief aan de gereformeerde sy
node „Groningen-1963", die geplaatst
is in het jongste nummer van De
Strijdende Kerk. het veertiendaagse
orgaan van de stichting gemeente-toe-
rusting.
kerk
tijkeuze van haar leden op een derge-l
lijke wijze te bepalen, evenmin als een1
partij tot taak heeft geloofs-l
geven, ook niet in haar!
politieke
uitsprak»
beginselprogramma.
Wij zullen tiet getuigenis van uw sy
node ook niet hanteren als een wapen,
om er anderen mee te bestrijden, maar
wij zullen zonder vooroordeel naar uw
uitspraak luisteren", aldus deze Open
brief.
Tenslotte wordt de verwachting uitge
sproken. dat met de jongste uitspraken
over de politieke partijkeuze van de
kerkleden het laatste woord over dez*
zaak niet gezegd zal zijn. „Onze kerken
zijn namelijk niet verstard, maar, ge-1
VAKANTIE-ADRESSEN
i op te geven.
DE DIRECT! t
lukkig, kerken in beweging. Verschil
lende discussies in uw vergaderingen
?aven daarvan blijk. En wij vinden het
én van de goede dingen van onze
Geref. Kerken dat in die ontwikkelin
gen niet ,,de synode de dienst uit
maakt", maar alle kerkleden hun woord
je kunnen meespreken. Wij hopen van
harte dat uw beslissingen, zowel over
deze als over andere zaken, later ge
zien zullen worden als waardevolle fa
sen in een gestadige geestelijke groei
van onze Geref. Kerken".
Een actie: „Draag een steentje
bij, maak een Afrikaanse blij"
wordt op het ogenblik georgani
seerd door de landelijke com
missie van de Hervormde Vrou
wendienst. Men wil door deze
actie de Egyptische mrs. Shalaby
in de gelegenheid stellen de al
gemene vergadering van de
Hervormde Wereldbond by te
wonen. Mrs. Shalaby zal in ge
zelschap van mrs. Addo uit
Ghana, eveneens een afgevaar
digde naar Frankfort, na afloop
van de wereldvergadering nog
enige tijd in ons land verblijven.
De Hervormde Vrouwendienst
heeft nu een aantal streekdagen
georganiseerd, waarop de her
vormde vrouwen in de gelegen
heid zullen zijn de beide Afri
kaanse dames te ontmoeten en
te horen vertellen van hun land
en kerk. Tevens zullen er in
drukken gegeven worden van
de vergadering in Frankfort.
Voor de provincie Zuid-Hol
land zal deze dag gehouden
worden op 1 september in het
Zendingshuis in Oegstgeest,
voor Utrecht op 3 september in
het gebouw voor Chr. Soc. Be
langen te Utrecht, voor Zeeland
op 9 september in „De prins van
Oranje" te Goes en voor het
westen van Noord-Brabant op
10 september in het Diacones-
senhuis te Breda.
Een ivoord voor vandaa
Natuurlijk: wij kunnen de schouders ophalen over al die sc
vreemde en gruwelijke geschiedenissen uit het Oude Tei
ment. Wij die zoveel meer weten en wier wereldbeeld, zov
rijker is en zoveel gevarieerder dan dat van de honderd proci
agrarisch ingestelde Jood uit het Oude Testament, hebben
nog al wat moeite mee ons te verplaatsen in die oude tijd.
is immers nauwelijks een vergelijking mogelijk tussen
leven van toen en dat van nu! En tochde omstandighe
mogen op zeer ingrijpende wijze zijn veranderd, het leve
tempo van nu moge vele malen sneller zijn dan dat van to P'Sh
de ontplooiingsmogelijkheden van eeuwen geleden mogen r
te vergelijken zijn met die van onze tijd, wat de essentie*
dingen betreft is er niets veranderd! Als u mocht menen,
deze opmerking niet meer is dan een kreet, een bewering, (^5
geen steek houdt, dan moet u maar eens Bijbelboeken als i
van de profeten Jesaja en Jeremia erop nalezen. Als di
profeten, in opdracht van God, tot het oude Israël het wo<
van oordeel en genade spreken, dan zult u versteld staan, r f
zult namelijk tot de ontdekking komen, dat deze woorden o
tot in uw omstandigheden gesproken zouden kunnen zi
Die profeten stoten dóór tot het meest wezenlijke. Nee. i
offeren niet op de hoogten voor afgodsbeelden. Zo „verlicl
zijn wij wel! Maar is ons hart gericht op het dienen van Go
En als wij eventueel wèl godsdienstig zijn vele Joden war
dat tenslotte ook dan kan het gebeuren, dat God ons v>
wijt, dat ons hart er niet bij is, dat Hij onze godsdienstightietei
niet lust. Wilt u nu nog beweren, dat die oude verhalen" UCHE
geschrapt kunnen worden?
Wij lezen vanavond: Psalm 53 vers 1 tot en met 7.
Frankfort verwacht 600 afgevaardigden lurgl
)EN
(Van onze kerkredactie)
In Frankfort aan de Main
den voorbereidingen getroffen
voor de negentiende wereldverga
dering van de Hervormde Wereld
bond, die van 3 tot 13 augustus
gehouden zal worden. De Johann
Wolfgang Goethe-universiteit,
waarin vergaderd zal worden,
moet plaats bieden aan zeshonderd
afgevaardigden, onder wie verte
genwoordigers van jeugd- en vrou
wenorganisaties. Voorts worden
tweehonderd waarnemers en vele
adviseurs verwacht.
De afvaardiging van de Nederland-
Hervormde Kerk bestaat onder
eer uit de praeses en de scriba van
de synode, respectievelijk ds. P. G.
den Hooff uit Hilversum en dr. E.
Emmen uit 's-Gravenhage. Vervol
gens zijn nog te noemen: prof. dr. H.
Berkhof, hoogleraar te Leiden en dr.
A. J. Bronkhorst, hoogle
Êrotestantse theologische faculteit te
russel. De beide waarnemers van de
Gereformeerde Kerken zijn: prof. dr.
D. Nauta, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam en ds. H.
W. H. van Andel te Utrecht, actuarius
de generale synode. Pastoor dr.
Frans Thijssen uit Utrecht en de je
zuïetenpater James Quinn uit Edin
burgh zullen de Rooms-Katholieke
Kerk vertegenwoordigen.
De openingsbijeenkomst wordt gehou
den op maandag 3 augustus in de Pau-
luskerk te Frankfort, waar de voorzit-
reverend dr. Ralph Waldo Lloyd
uit de Verenigde Staten de aanwezigen
welkom zal heten. Onder meer zal op
deze dag dr. Visser 't Hooft, secretaris
generaal van de Wereldraad van Ker
ken uit Genève. het woord voeren. Hier
door wordt tot uitdrukking gebracht,
dat de Wereldbond niet slechts een con
fessioneel karakter wil dragen, maar
dat hij zijn plaats wil
geheel veu
Prof. Berkhof
Op deze algemene kerkvergadering,
waarvan het thema Is „Kom Schpper,
Geest!", zullen aan de orde komen de
kernvragen van het christelijk geloof,
de verkondiging van het evangelie en
het persoonlijk belijden. Ook de ver
houding tot de Rooms-Katholieke Kerk,
de Oosters-Orthodoxe Kerken en de an
dere kerken zal ter sprake komen. De
besprekingen zijn voorbereid door twee
theologische commissies: één in Ame
rika onder leiding van -prof. McCord en
één in Europa onder leiding van prof.
Berkhof. Studiegroepen zullen zich be
raden over a. de mens in het licht van
(Van onze parlementsredactie)
Ook de Eerste Kamer is op zomer
:ces gegaan. Ze komt pas op 8 sep
tember weer bijeen voor de behan
deling van o.m. het Schelde-Rijnak-
koord en de verhoging van de scha
deloosstelling voor Tweede-Kamerle
den. Op de valreep behandelde de
senaat gisteren nog enkele wetsont-
erpen, die een paar weken geleden
door de Tweede Kamer zijn goedge
keurd, zoals het voorstel betreffende
de oprichting van de campus-hoge
school in Twente, de regeling voor
de handel in antibiotica, het wetsont
werp ter ondersteuning van de Lim
burgse mijnen en het ontwerp-over-
gangswet ruimtelijke ordening en
olkshuisvesting.
Alle ontwerpen werden zonder hoofde
lijke stemming aanvaard, maar voor
dat net zover was moest er heel wat
rediscussieerd worden, zodat de verga-
lering pas om half een vannacht kon
worden gesloten. Veel nieuwe gezichts
punten leverden de debatten niet op.
Wel stond de senaat over het algemeen
gereserveerder tegenover het campus-
experiment dan de Tweede Kamer.
Maar ook die senatoren, die aanvanke
lijk ernstige principiële bedenkingen te
gen de opzet van de nieuwe technische
hogeschool bleken te hebben, stemden
tenslotte toch voor. Bij de behandeling
dit ontwerp hield oud-premier De
Quay zijn maidenspeech als Kamerlid.
De discussie over het voorstel ter on
dersteuning van de mijnen (fiscalisatie
an sociale lasten tot een bedrag van
25,5 miljoen) was weinig meer dan
;n natuurgetrouwe repetitie van de be
handeling in de Tweeae Kamer. Alleen
prol. De Gaay Fortman
noot. Hij meende
nister Andriessen (econ. zaken) de les
te moeten lezen vanwege bepaalde on
gefundeerde. van gebrek aan zorgvul
digheid getuigende uitlatingen, die de
jonge „staatsman" (dit woord werd
door prof. De G. F. gebruikt) aan de
overzijde van het Binnenhof zou hebben
gedaan.
Eerste-Kamervoorzitter wenste ten
slotte zijn medeleden een prettige va
kantie toe. Hij nam ook afscheid van
de directeur van de stenografische
dienst der staten-generaal, de heer H.
van der Velde, die binnenkort met pen-
Regering is
laatste tijd
weinig soepel
„De regering is de laatste tijd star
en weinig soepel ten opzichte van de
gemeenten." Deze verzuchting kwam
gistermiddag van mej. Zeelenberg
(soc.), lid van de Eerste Kamer, bij de
behandeling in de senaat van een ont
werp tot wijziging van de financiële
verhoudingswet 1960. Het socialistisch
Kamerlid, die ook wethouder van finan
cien van Rotterdam is, uitte kritiek op
de te lage vaststelling van het rente-
het evangelie; b. de vernieuwing vi
eredienst en getuigenis; c. de roepii
van de kerken jegens elkander; de v^iett
lossing van de wereld. >t K
Een leidende plaats op de conferentjur£
zullen innemen: prof. dr. Joseph juu1
Hromadka, voorzitter van de Praagi t
Vredesconferentie, prof. dr. Thomas r
Torrance, hoogleraar in de dogmatif
aan de universiteit van Edinburgh"
prof. Berkhof uit Leiden, prof. dr. C. FIJI
Hwang, rector van het Tainan theolm
gische college op Formosa, prof. d)RS'
Joseph C. McLlelland. hoogleraar in iat.
geschiedenis en filosofie van de religRiJI
en ethiek aan het presbyteriaans coll^ r
ge in Montreal in Canada. Enkele el c(
dere sprekers zijn: prof. dr. W. Niesel fc-ar
prof. dr. O. Weber. beiden uit DuiT^"
land. prof. dr. A. C. Winn uit de Vr1"1
enigde Staten. DEI
De Hervormde Wereldbond, die ieate
1875 in Londen werd gesticht, is de ouiren
ste confessionele wereldbond. Er zijn feCI
deelnemende kerken uit 66 landen mvsidl
50 miljoen leden. Dezer dagen is
Presbyteriaanse Kerk van Kongo a
95ste lid toegetreden. Er zijn nu lgur
Afrikaanse lidmaatkerken. Het is <r
eerste maal, dat afgevaardigden van d
bond in Duitsland bijeenkomen en r1
Genève in 1948 de tweede keer, dat iTSO
vergadering op het vasteland van El Ul
ropa gehouden wordt. In 1954 kwaiBlo
men bijeen in Princeton in de Verenijms
de Staten en in 1959 had in Sao Paubele
de laatste wereldvergadering plaatt-eel
Hieruit valt op te maken, dat men aRj;
ongeveer om de vijf jaar bijeenkom^.
Een brochure over het thema „KoBrgo
Schepper, Geest" is onlangs in vel^
talen verschenen. De Nederlandse uitgi, 1r
ve is verkrijgbaar bij de Raad voor h('RI
verband met andere kerken, UtrechtsLn v
weg 7, De Bilt.
Duitse christenen^
bouwden synagoge
bijzondere synagoge in gebruik geno-
synagoge is namelijk ge-~
groep jonge Duitser^;
„Aktion Sühnczei- f
bouwd door
in liet kad'
De Joodse gemeente van Villeurbon^id
ne bestaat uit 120 families, die in de deravi
tiger jaren uit Duitsland naar FrankrijXee
vluchtten en daar gedurende de oorlog
door Franse families in Lyon verbor
gen werden gehouden. q2
Li
Lee Oswald behoorde niet in Dallas
gevoerd te worden. De sfeer was door de
grote publiciteit niet goed. e
Dit is een van de vijftien punten diean
de verdedigers van Ruby hebben annge-f
voerd om herziening van het vonnis te
verkrijgen. Zij tekenden hoger beroep,**
aan. een half uur voordat de termijn 'H
waarin dit mogelijk was afliep. rij]
Voorts zyn de advocaten van meningjel
dat politie-sergeant Patrick Dean mein-te1
eed heeft gepleegd. Tevens worden ais N
onjuistheden genoemd het feit dat in de
jury personen zaten die op de televisie31;
hadden gezien hoe Oswald werd neerge-el
schoten: dat het verzoek om een onder-as
zoek in te stellen naar de geestestoestand
Ruby werd afgewezen; terwijl het Ba
spirant-juryleden te mogen pe
1,-j de j0hn Qs
Jongen verstoort
huldiging van
sir Winston
Sir Winston Churchill is gisteren
uitgeroepen als Engeland's „man van
de eeuw" tijdens een ontroerende
plechtigheid in het Britse Lagerhuis.
Maar toen er een delegatie bij het f
huis van Churchill aankwam om hem L
het parlementaire eredocument te
erhandigen, verstoorde een jonge- i
in de feestvreugde door te roepen; 1
..Winston Churchill is een verrader.
Hij is de grootste oorlogsmisdadiger"! .r
a. ide jongg. w
verzoek de
vragen of zij ""lid
Birch society hetzelfde lot trof.
Toen de politie kwam JU..SC-
tan tot zwijgen te brengen, riep hij
ts over het communisme.
Het incident deed zich voor toen de
zoon van Churchill. Randolph, en zijn R
schoonzoon, Christopher Soames, bij het e
huis van de oude staatsman in Hyde d
Park aankwamen. Een lange jongeman
0sprong uit de menigte naar voren om
toekomstige wijzigingen verwachten we zijn scheldwoorden te roepen maar werd 13
eer", zo merkte zij op. snel door de politie overmeesterd. Eén d
Minister Witteveen (financien) verde- van de agenten legde zijn hand op de v
digde het wetsontwerp. Hij zei o.m., dat mono van de jongeman,
het rentepercentage z.i. niet te laag is De politie nam de jongeman eerst mee
vastgesteld en wees op het gemiddelde naar een portiek van een huis aan de
van de afgelopen jaren. overkant van de weg. Hij werd daar 0
Hij merkte op. niet te verwachten dati vastgehouden terwijl de parlementaire
JUKfij -^UrC^' binnen-
i- Tang zai duren.
het huidige rentepercentage voor kas-delegatie het huis v^cmi du
zorgde geldleningen (thans buitensporig hoog) I ging. Daarna werd hij overgebracht
»ende tm. I.nr ,*i H..rtn het politiebureau Kensington