Welvaartsverbetering in
'64 vijf a zes procent
Raadsels rond Adri
Een kanttekening
Mag proselytisme nog wel
in
licht
van oecumene:
Een ivoord voor vandaag
Zwitserse synode vindt
Jk. kerk onjuist
eisen r
Corrie ten Boom maand
in Oost-Duitsland
Tussen schoolpoort en huisdeur
DINSDAG 28 JULI 1964
ONAARDIGE ECONOMIE
QP een groot smoel van Wemelsfelder past slechts één antwoord:
moet hem met een geweldige klap dichtslaan." Aldus reageerde destijds I
een vakbondsorgaan op de geruchtmakende kritiek, die prof. dr. Jozias
Wemelsfelder, hoogleraar in de economie aan de Eindhovense T.H., niet lang
geleden op de vakbeweging leverde.
Het is ons niet bekend of iemand een poging heeft gedaan om het bizarre
(maar, naar we aannemen, slechts figuurlijk bedoelde) advies van het be
trokken orgaan op te volgen. Zo ja, dan is dat geen succes geworden, want
demond van de professor staat nog steeds wagenwijd open, getuige
zijn jongste publicatie „Onaardige Economie", een paperbackuitgave van
J. H. de Bussy N.V. Uitgeverij te Amsterdam.
De auteur brengt daarin verslag uit over een speurtocht naar zoals de
ondertitel zegt „het ontstaan, bestaan en voortbestaan van ficties in het
maatschappelijk bestel". Hij heeft ontdekt, dat er met name in de sociaal-1
economische wereld heel wat „heilige huisjes" worden bewoond, die het
uitzicht op nieuwe ontwikkelingen belemmeren en derhalve voor onbewoon
baarverklaring in aanmerking komen.
Dergelijke ficties („existerend krachtens de wet van de historische traag
heid") signaleert prof. Wemelsfelder op het terrein van de vakbeweging,
de politieke partijen, het parlement, de democratie in het algemeen, de
ambtelijke wereld, de internationalisering en de economische wetenschap.
Uit de vele onaardigheden die hij daarover ten beste geeft, kiezen wij een
paar typerende citaten:
„Uit de cijfers valt niets af te leiden van een belangrijke invloed van de
vakbonden op de loonvorming." „Voor wat betreft het grote geheel kan
Dubbelnummer van De Kruisbanier
dat zij de arbeider materieel grond onder de voeten hebben gegeven,
ongefundeerd is en daardoor overtrokken." „Er zijnvijf politieke par
tijen die kennelijk concurreren in sociale progressiviteit, maar des
ondanks voortdurend bun gescheiden bestaan moeten rechtvaardigen door
op verschillen te wijzen." „Men moet dus uit zelf-reohtvaardiging van tijd
tot tijd geschillen doen ontstaan. Relatief geringe twistpunten worden door
politieke existentie-drang gemakkelijk voorgesteld als onoverbrugbare
kloven." „Er heeft zich een belangrijke machtsverschuiving voltrokken. De
macht is en wordt van de nationale parlementen overheveld naar de nationale
ministers mitsgaders hun bureaucratie." „Door de afgedwongen machtsover
heveling van het nationale parlement naar de nationale en supra-nationale
bureaucratieën wordt ook de democratie (gedeeltelijk) tot een fictie." „In
de universiteit kunnen opleidingsprogramma's ontstaan, die niet ontstaan
krachtens de functie van de universiteit om op doeltreffende wijze academici
af te leveren, maar die ontstaan door de optelsom van de individuele
existentiedriften van de wetenschappelijke staven." „De fameuze instromen -
tenkast (van de economische wetenschap) is boordevol speelgoed voorscne oeweging
intellectuelen, geïnteresseerd in pientere denkspelletjes, maar veel handzaam lytisme onder
„Voor ons, die geen ander ge
zag erkennen dan het gezag van
God, en die onvoorwaardelijk ge
loven in wat Zijn Woord ons
leert, blijft de plicht nu zowel als
voorheen de boodschap van het
volle Evangelie aan alle zielen
te brengen, ook aan die welke
gevangen zitten in het roomse
systeem, gevoed met menselij
ke tradities en verstoken van het
brood des levens. Wat zijn voor
ons de katholieken? Zielen die
gered moeten worden, zo goed
als de onbekeerde protestanten
die in groten getale in onze ker
ken te vinden zijn. Zonder enig
onderscheid voelen wij ons ge
dwongen, aan de ene zowel als
aan de andere het heil in Chris
tus te verkondigen."
Dit schrijft ds. F. Husquin in het bij
zondere dubbelnummer, dat het bekende
Vlaamse evangelisatieblad De Kruisba-
ïier aan de verhouding Reformatie-Ro
me heeft gewijd.
Vooral de invloed van de oecumeni-
I sche beweging op evangelisatie en prose-
/.au„1 lytisme onder rooms-katholieken wordt
gereedschap is er helaas niet. Het begint eigenlijk al dat economen niet Mvoerig besproken. Ds. P. Combier
goed weten wat op de keper beschouwd economie nu eigenlijk is." E^Chastand. de vroegero directeur
Men kan niet zeggen, dat prof. Wemelsfelder allemaal gloednieuwe dingen de Mission Populaire Evangélique
beweert, maar wel dat hij vaak scherper en indringender formuleert dan Frankrijk, door, dat een soort verbod
anderen die ongeveer hetzelfde hebben gesteld. „Onaardige Economie" is
het werk van een voortreffelijk essayist (zo men wil: aforist), die nu eens
de spijker precies op de kop tikt, dan weer de plank falikant misslaat, maar
die in elk geval voortdurend blijft boeien en daarmee zijn doel „hulp
middel bij het gesprek van alledag of zó men wil als (spirituele) bitter
garnituur met soms wat meer nadruk op bitter dan op garnituur" stellig
bereikt.
Over de onmiskenbaar zwakke plekken van het boek nog het volgende.
Prof. Wemelsfelder houdt er een emotioneel vooroordeel tegen de vak
beweging op na en de manier waarop hij dit tracht te rationaliseren, o.a.
door toepassing (en dubieuze interpretatie) van Amerikaanse gegevens op
de Nederlandse situatie, is wel erg doorzichtig. Zijn benadering is op dit
punt bijzonder eenzijdig en in feite niet helemaal eerlijk.
Voorts blijkt deze ficties-bestrijdende professor telkens weer sterker in het
signaleren van „misstanden'' dan in het uitdenken van bruikbare alternatieve
oplossingen. Zijn suggestie om cursussen voor parlementariërs te organiseren
doet toch wel wat wereldvreemd aan. Dat geldt nog meer voor de wijze
waarop hij de Nederlandse kiezer tot een meer bewuste partijkeuze wil
opvoeden. Van het huidige politieke bestel is hij geen vriend. Het uit een
soort „wij"-gevoel confessioneel-stemmen komt z.i. de zuiverheid van de
verhoudingen niet ten goede. Zijn alternatief is de invoering van een systeem j
van „merit-rating" van de politieke partijprogramma's, waarbij de kiezers
met waarderingscijfers tot uiting moeten brengen naar welke programma
punten en programma's hun voorkeur uitgaat. Prof. Wemelsfelder geeft
hiervan een schematisch voorbeeld, dat er uitziet als een hogere-wiskunde-
som. Het systeem moge ingenieus bedacht zijn, het getuigt politiek van een
grote naïviteit, omdat het niet alleen de intelligentie en belangstelling van
de gemiddelde kiezer schromelijk overschat, maar ook de rol die partij
programma's in het algemeen bij verkiezingen plegen te spelen.
op het proselytisme onder het
wendeel der oecumene het protestantis
me in naam der christelijke liefde een
zwaardere slag zou toebrengen dan de
herroeping van het Edict van Nantes.
De bekende uitspraak van prof. Ro
gier wordt door De Kruisbanier
..eerlijke woorden" toegejuicht. Er
den verschillende woorden van kardi
naal Bea, de voorzitter van de concilie
commissie voor de eenheid der christe
nen, mee vergeleken, zoals deze uit
spraak: „Van de protestanten wordt
totale en onvoorwaardelijk
gevraagd
Om vertraging te vrorkomen ge-
VAKANTIE-ADRESSEN
- geven.
DE DIRECTTE
Rapport van Sociaal-economische raad:
Nu de herziening van de col
lectieve arbeidsovereenkomsten
goeddeels haar beslag heeft ge
kregen, blijkt de gemiddelde
loonkostenstijging uit te gaan bo
ven hetgeen in het akkoord van
óe Stichting van de Arbeid van
29 oktober 1963 was overeenge
komen. Aldus één der conclusies
van de Sociaal Economisch Raad
in zijn vierde halfjaarlijkse eco
nomisch rapport. Dit rapport is
in de besloten vergadering van
de Raad van vrijdag jl. vastge
steld en gistermiddag voor pu-
blikatie vrijgegeven.
Per 2 juni jl. bedroeg het gewogen
gemiddelde van de goedgekeurde
loonsverhogingen 13.8 procent. Dat
gemiddelde had betrekking op 1.7 mil
joen werknemers, of wel ongeveer
tachtig percent van de werknemers
die in totaal vallen ender cao's,.welke
voor een herziening in aanmerking ko-
In deze loonstijging is een aantal se
cundaire verbeteringen begrepen
waaronder een verkorting van de ar
beidstijd voor zover deze is overeen-
Eekomen. Het gaat dus om een loon-
ostenstijging.
In het cijfer van 13.8 procent is de
ondernemingsgewijze loondifferentiatie
die in een aanta' arbeidsovereenkom
sten is opgenomen slechts zeer ten dele
verwerkt. De effectuering van deze mo-
Selijkheid tot differentiatie blijkt min
er snel te verlopen dan was verwacht
De maximum differentiatie per bedrijfs
tak bedraagt 5 percent. Per 20 april
was het percentage waarmee df loon
kosten. over het gehele bedrijfsleven
gemeten, op grond van de differentia
tiemogelijkheid zou kunnen stijgen 2.6
Bij de waardering van het percenta
ge van 13,8 moet in aanmerking wor
den genomen dat het effect van de
loonoperatie op de omvang van de
zwarte loonvorming tot dusverre ze-
De gegevens van de looncontroledienst
over het eerste kwartaal van 1964 geven
een daling van het zwarte loon te zien
met ongeveer een derde (ongeveer 2.5
procent).
Op grond hiervan kom het Centraal
planbureau tot de conclusie dat het re
delijk lijkt te veronderstellen dat er in
1964 geen zgn. incidenteel loonaccres zal
optreden. Hiertegenover worden enige
kleinere posten (overloop uit 1963 en
mutaties in sociale lasten) fractioneel
hoger geschat
Als raming van de loonkostenstijging
per werknemer op jaarbasis geeft het
Centraal planbureau thans vijftien pro
cent aan. met een onzekerheidsmarge
van één a twee procent naar beide kan
ten. Bedacht dient te worden, aldus de
S.E.R., dat het percentage van 13.8
sterk is beïnvloed door bijzondere loon
kostenverhogingen in bepaalde bedrijfs
takken. (Bij het bepalen van het ge
wogen gemiddelde van do goedgekeur
de loonsverhogingen per 2 juni jl. is
geen rekening gehouden met de huur-
compensatie van 1,6 procent).
De loonkostenstijging heeft bijv. In
het bouwbedrijf, omvattende een kwart
miljoen werknemers, negentien procent
bedragen. Zij bedroeg in het Horecabe
drijf en in ae wasserijen, beide twin
tigduizend werknemers, waar sprake
was van een achterstand, twintig pro
afspraak over het minimumloon.
De mgangsdata van de contractsher-
cieningen waarop de tabel betrekking
ieeft iggen in het eerste kwartaal van
1964
zich thans laat aanzien acht de S.E.R.
het laatste een reële veronderstelling.
Wordt wel rekening gehouden met
de belastingverzwaring dan bedraagt
de reële welvaartsverbetering gemid
deld over het gehele jaar vijf a. zes
procent.
De S.E.R. is van oordeel dat bij het
bepalen van het voor 1965 te vo
loonbeleld aandacht moet worden gege
ven aan de aangegeven ontwikkeling ln
de loop van 1964. De raad Is voorne
mens hierop in zijn vijfde halfjaarlijk
se rapport nader in te gaan.
Nog geen oplossing
voor Mindszenty
Volgens welingelichte kringen in Boe
dapest wordt thans de laatste hand ge
legd aan een nieuwe overeenkomst,
waarin de betrekkingen tussen kerk en
staat in Hongarije worden geregeld.
Hierdoor zou de Rooms-Katholieke Kerk
meer vrijheid en meer subsidie krijgen.
De regeling zou evenwel geen oplossing
bevatten voor de positie van kardinaal
Mindszenty, die in 1956 tijdens de op
stand zijn toevlucht zocht in de Ameri
kaanse ambassade en daar nog steeds
veronjii.
Beroe nineswerk
NED. HERV. KERK
Sloten (Frl.): M. J. Pool
i mening c
tc Kollum.
gesteld dat de overgrote meerder- R'd*"1" pred.
neid vat) de werknemers gedurende 19M .P11- J- den Hoed te Wuk bu Heusden.
i'nSé." „Wei.V"ï,rt ,*1S. S*V°18 d,!i GEREF. KERKEN
loonoperatie heeft zien toenemen.
Gemiddeld over het gehele jaar geno- Beroepen te 's-Gravenmoer: J. Deth-
men kan de bruto reële loonstijging wor-mers, kand. te Amsterdam; te Nederhorst
J— gesteid op zeven procent. Daarbij dcn Berg: j Kroeze, kand. te Kampen;
li mtxmxl™, trdrt v0r-ru,ar,n* „=»n Holl Schi]dwojde
te Goor: S. G. Bloem I
kkeling gedurende 1964
nen de door het Centraal planbureau
verwachte grenzen blijft. Zoals het
Hoogezand-Sappemeer; naar Soestdijk
(nadere beslissing): S. de Jong te Eerne-
woude.
Bedankt voor Oost en West-Souburg:
D. Barten te Appelscha.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen naar Vroomshoop: J.
Verhoeff kand. te Kampen, die bedank-
J~\E ANGLICAANSE bisschop van Bristol, dr. Oliver Tomkins, heeft in een ie voor Glanerbrug-Oldenzaal. Noord-
rondschrijven aan de geestelijkheid in zijn diocees meegedeeld, dat er bergum en Zuidwolde 'Dr.).
geen bezwaar tegen is, als voormalige alcoholici zouden communiceren met
Avondmaal zonder wijn
brood alleen. Er zijn velen, die bang zijn voor deelname aan het Ationdmaal.i CHRIST. GEREF. KERKEN
omdat het drinken van wijn hen in de strijd tegen de drankgewoonte zou. Beroepen te Emmen: J. J. de Jonge,
verzwakken. Het is beter, aldus de bisschop, dat zij het Avondmaal onder een. kand. te Apeldoorn; te^ Zaamalag: H.
gestalte ontvangen, dan dat zij uit vrees helemaal wegblijven. lBouw, kand.
Beroepen te Emmen:
"doorn; tc
Nun speet.
ke aanvaarding van de waarheid van
ons allerheiligst geloof, zoals die ver
vat is in de Heilige Schrift en de katho
lieke traditie en zoals het leergezag die
voorhoudt. Geen enkele toenadering tot
onze gescheiden broeders. geen enkel
eenheidsstreven mag ons deze absolute
aanvaarding van de gehele katholieke
waarheid in twijfel doen trekken."
In een artikel, getiteld „De „Mis"
geen „vervloekte afgoderij" meer?"
merkt ds. M. V. J. de Craene op: „Als
Rome oonsequent een ieder die de mis
niet aanvaardt „vervloekt" noemt, mo
gen wij dan op grond van Gods Woord
datgene, wat Christus' offer in de scna-
duw stelt, niet „vervloekt" noemen?"
t een openingsartikel
bevat van de vroegere secretaris van
de generale synode der Ned. Hervorm
de Kerk. dr. K. H. E. Gravemeyer, is
te verkrijgen bij de administratie, Ko
ningin Elisabethstraat 27, Wilrijk bij
Antwerpen.
R.K. tijdschrift
in zes talen
Op initiatief van de Hilversumse uit
geverij Paul Brand zal in het najaar
een nieuw internationaal theologisch
tijdschrift verschijnen onder d- naam
..Concilium". Het is de bedoeling, dat
dit r.k. tijdschrift in zes verschillende
talen zal uitkomen met een totale op
laag van 30.000 exemplaren. Acht uit
gevers in Europa en Noord-Amerika zul
len het tijdschrift drukken en in hun
verspreidingsgebied uitgeven.
Er zullen 200 theologen uit 14 landen
meewerken. Enkele Nederlandse mede
werkers zijn: mr. L. Baas, mgr. dr. J.
Groot, prof. dr. P. Schoonenberg. dr.
C. Trimbos, mgr. dr. J. Willebrands en
dr. B. wuiems.
Vertalersopleiding
in Amsterdam
Aan de universiteit van Amsterdam
zal in het komende studiej;
gin worden gemaak' met e
taire opleiding tot tolk-vertaler
Frans en Engels. Deze opleiding, inge
steld in nauw overleg met het Neder
lands Genootschap van Vertalers, wil
voorzien in de behoefte aan gespecia
liseerde vertalers op bijv. medisch, che
misch, juridisch of literair gebied, die
in verband met de groeiende Europese
integratie steeds toeneemt. De opleiding,
die een volledige dagcursus
duurt vier tot vijf aar.
Studentenrabbijn voor
een jaar benoemd
tisch kerkgenootschap, het hoogste uit
voerende orgaan van de Joden in Ne
derland, heeft de heer A. S. Goudsmit
voorlopig voor de tijd van een jaar tot
studentenrabbijn benoemd voor de Jood
se studenten aan de Nederlandse uni
versiteiten. De heer Goudsmit. die in
1937 werd geboren, is voorganger van de
Joodse gemeente te Eindhoven. Hij stu
deert aan de Universiteit van Amster
dam Aribisch en aan het Nederlands Is
raëlitisch Seminarium te Amsterdam
voor de hoogste rang godsdienstonder
wijzer. Hij was voordien als leraar ver
bonden aan de Joodse onderwijsinstel
ling Talmoed Thora in de hoofdstad.
Samenspreking
in Amstelveen
De gereformeerde kerk en de gere
formeerde kerk (vrijgemaakt) van Am
stelveen hebben besloten tot samenspre
king over de confessionele en de kerk
rechtelijke situatie na de terzijdestelling
van de zg. Vervangingsformule. Bijzon
dere aandacht zullen daarbij hebben de
uitspraken over de rechtmatigheid van
de Vervangingsformule en over het niet
aangetast zijn van de rechtsgrond der
schorsingen rond de vrijmaking. Ook de
herzieningen in de kerkorde door de Ge-
ref. Kerken zullen besproken worden.
De vraag naar de zin der geschiedenis is al vele duizenden
malen gesteld en zij wordt elke dag herhaald. Wie de Bijbel j
leest en zich verdiept in de historie van het oude Israël vraagt I
zich weieens af waarom dit alles zo nauwkeurig is opge-
schreven. Zeker: in abstracto zal het, om te weten hoe het
alles is verlopen vóór de volheid van de tijd wel nodig zijn. i
Maar is het verder méér dan interessant om die geschiede-
nissen te lezen, vaak vol ellendeoorlog en moord, gebodsover-
treding en afval? Zouden we iets verliezen als wij in het ver- j
volg dat alles maar zouden overslaan en een paar honderd j
bladzijden uit de Bijbel zouden scheuren? Het zou niet in ons
belang zijn dit te doen! Wij zullen ons voortdurend moeten I
realiseren, dat óók in al die verhalen God bezig is de ge- j
schiedenis van het heil voor de mensen van déze tijd te
schrijven, al is het soms niet zo eenvoudig dit te ontdekken.
In die historie, ook van het oude Israël, loopt de rode draad
van de genade, van de verkiezing van mensen, van een volk,
tot de dienst van God. En zullen wij dan niet met ingehouden
adem luisteren? In èn door de bemoeienissen van God met
Israël (en wat was het vaak een vermoeiende bezigheid voor
God!) spreekt God tot ons, moderne mensen. Er zit in die
historie een boodschap waarnaar wij zullen moeten luisteren.
En als wij dat doen, dan ontdekken wij al spoedig, misschien
tot onze grote verrassing, dat wij zélf, zeer persoonlijk,
worden aangesproken.
Wij lezen vanavond: Zacharia 14 vers 12 tot en met 21.
Jubileum? DROSTE pastilles altijd welkom'.Njf^
Kwestie gemengde huwelijken
Welkomthuis? DROSTE pastilles, altijd welkom!
Evangeliste van 72 jaar
gINDS eind juni houdt de be
kende Nederlandse evangeliste
en schrijfster Corrie ten Boom een
kruistocht door Oost-Duitsland,
zo schrijft het Berliner Sonntags-
blatt. Meer dan 1400 mensen vul
den reeds op de tweede dag van
haar bezoek in Berlijn de grote
Marienkirche. Corrie ten Boom,
die reeds 72 jaar oud is, werd de
eerste avond hartelijk welkom ge
heten door Generalsuperinten-
dent Schmitt. Op volgende avon
den werd zij geïntroduceerd door
vooraanstaande personen uit. het
evangelisatiewerk.
Deze bejaarde, maar nog zeer vitale
evangeliste is afkomstig uiit Haarlem,
waar zij horlogemaakster was. Wegens
hulp aan Joodse landgenoten werd zij in
de oorlog door de Duitsers gevangen ge
nomen. Na een lange tocht van kamp tot
kamp kwam zij uiteindelijk in het be
ruchte vrouwenkamp Ravensbrück te
recht, waar haar zuster, die tegelijk met
haar gearresteerd was, stierf. Haar va
der was reeds eerder in gevangenschap
omgekomen. Toch overleefde ze de oor
log, rijker, dan ze bij haar arrestatie
Want onder de gesel van de „auf-
seherinnen" kwam God tot haar met de
Boodschap: „Trek de. wereld in met
Mijn boodschap, die een antwoord is op
de nood van de wereld."
Een van haar eerste tournee's na haar
bevrijding maakte zij naar de. kampen,
waar zij gevangen had gezeten, om de
toen daar ingesloten bewaaksters het
Evangelie te vertellen. Sindsdien is de
ze „troubadour" voor Christus, zoals
Corrie ten Boom zich wel noemt, de ge
hele wereld doorgetrokken om „daar,
waar de Heer mij leidt" van de rijkdom
van Gods liefde te vertellen, zoals zij
die zelf ervaren heeft. In samenwerking
met organisaties als de International
Council for Christian Leadership, de
Youth for Christ en de Navigators sprak
zij voor gevangenen in de Sing-Sing in
New York, filmsterren van Hollywood,
Maori's op eilanden in de Grote Oceaan,
vluchtelingen in Hong-Kong, oerwoudbe
woners in India, zowel als voor parle
mentsleden te Washington, enz. Haar
onderwerp is steeds hetzelfde: „Jezus is
Overwinnaar".
Corrie ten Boom is nu in Oost-Duits
land ter gelegenheid van de onthulling
van het gedenkteken van Ravensbrück.
Haar tournee, die tot 1 augustus duren
zal, voert door tien grote steden, waar z\j
spreekt op bijeenkomsten, die georgani
seerd zijn door de Evangelische Kerk
samen met de andere protestantse ker
ken. Ook haar boek „Gevangene en
toch heeft in Oost-Duitsland gro
te bekendheid gekregen.
burgerlijk recht, een schen
ding van het geweten en het be
tekent een dwingen tot het afstand
doen van ouderlijke rechten en
plichten, wanneer de Rooms-
Katholieke Kerk bij het huwelijk
van een rooms-katholiek met een
protestant eist, dat de kinderen
rooms-katholiek gedoopt en op
gevoed zullen worden en dat de
protestant zich moet onthouden
van alles, wat de overtuiging van
de ander ,,in gevaar zou kunnen
brengen".
Zo heeft de synode van de Evangelisch
Gereformeerde Kerk van Valais in
een herderlijk schrijven uitgesproken.
Deze kerk vormt een kleine minder
heid in de Zwitserse kanton Valais, die
bijna geheel rooms-katholiek is. De
synode voelde zich gedrongen tot het
doen uitgaan van dit schrijven wegens
Rebellerende priester
overgeplaatst
De eerwaarde heer William H. Dubay,
de jonge priester, die aan paus Paulus
het verzoek heeft gedaan James Francis
kardinaal Mclntyre als aartsbisschop
van Los Angeles te ontslaan wegens
„groot plichtsverzuim", omdat hij zou
hebben nagelaten de rooms-katholieken
leiding te geven met betrekking tot ras
senvraagstukken, is overgeplaatst naar
een parochie m de voorstad Anaheim.
Zijn overplaatsing is gisteren bekend
gemaakt door een vriend en bevestigd
door de administratieve leider van het
aartsdiocees.
Kardinaal Mclntyre heeft tijdens de
gehele controverse het stilzwijgen be
waard „zoals Christus voor Pilatus" ge
lijk het officiële weekblad van het aarts
diocees „Tidings" het uitdrukte.
In een hoofdartikel heeft „Tidings" er
de aandacht op gevestigd, dat Mclntyre
met andere Amerikaanse bisschoppen
drie verklaringen heeft ondertekend,
waarin op gelijke rechten voor de negers
werd aangedrongen. Ook had hij op alle
kansels een artikel van „Tidings" laten
voorlezen, waarin o.m. werd gezegd
De
i elk
broeders. En op dat hoge i
moeten wij hen tegemoet treden
zijn
het stijgend aantal gemengde huwelij
ken.
De synode wijst er op, dat dergelijke
huwelijken onvermijdelijk ernstige
geestelijke en menselijke problemen
met zich mee brengen en roept pro
testanten, die met een niet-protestant
verloofd zijn, op deze moeilijkheden
openhartig onder het oog te zien. Wan
neer zij echter toch besluiten te trou
wen, dan is de kerk verplicht te pro
beren hun geluk te verzekeren.
Het is te hopen, aldus de synode, dat
de Rooms-Katholieke Kerk haar ver
langen naar betere betrekkingen met
de andere christenen manifesteert
door een nieuwe houding aan te ne
men. „Protestanten kunnen geen af
stand doen van de vrijheid, waartoe
Christus hen bevrijd heeft en zichzelf
onderwerpen aan een wet, waaronder
zij niet gesteld zijn."
Ds. Blanson Henkemans
te Velp overleden
Dezer dagen Is overleden de 69-jarige
hervormde emerituspredikant ds. A.
Blanson Henkemans te Velp. De begra
fenis zal morgen om een uur plaats heb
ben op de bijzondere begraafplaats van
„Huize Rosendaal". Een rouwdienst,
daaraan voorafgaande, wordt om 11.45
uur gehouden in de kerk te Rozendaal
bij Velp.
Ds. Blanson Henkemans werd gebo
ren in 1895. In 1920 werd hij kandidaat
in Friesland om op 13 maart 1921 be
vestigd te worden in Hoogersmilde. Ze
ven jaar was hij werkzaam in het voor
malig Nederlands Indië, waar hij 5 de
cember 1925 in Buitenzorg zijn intrede
deed en in 1928 in Pematang Siantar.
Na eervol ontslag in 1932 kwam hij
weer terug naar Nederland en werd pre
dikant te Nisse in Zeeland. Deze plaats
verwisselde hij met Groesbeek in 1938. In
1945 werd hij jeugdpredikant van de
Duinoordkerkgemeente in Scheveningen.
Ook was hij een aantal jaren legerpre-
dikant. Zijn laatste gemeente was het
Drentse Peize, waar hij 22 mei 1955 be
vestigd werd. In 1960 ging hij met eme-
xn prof. Gispen) is een ernstige fout
geslopen. De oplettende lezer zal hebben
begrepen dat in 2 Korinthe 6 - vers 15 -
niet gesproken wordt over de tegenstel-
tusscn Christus en de Bijbel, maar
die tussen Christus en Belial.
Wanneer je nog maar net bent in
gelijfd. bij het bataljon van de fidele
tieners, compleet met twist festijnen,
net-echte-alcoholvrije parties en
dartele kampeer genoegens, wordt
het een welhaast onverteerbaar
brok ellende als totaal onverwach
te gebeurtenissen met volle schep
pen roet in het eten komen gooien.
Je voelde je juist zo lekker kwa-
si volwassen aangepast qan de ande
ren, de gangmakers, Charlie, Til.
Mona, tegen wie je echt een beetje
had opgezien, omdat ze met
misselijk. Te veel fantasie bezorgt
je nachtmerries.
Maar in het blonde achterhoofd
van Adri Willemijnse lachte een
wrede kwelduifel om die argumen
ten. Ten slotte is ze zodoende wel
genoodzaakt geweest toe te geven
dat er van achterdocht geen sprake
meer was. Zekerheid was het, tra
gische zekerheid en niets anders.
Met een bonk lood op haar borst
is ze voortaan naar school gegaan,
de mond wat steviger gesloten, dp
ogen overwaasd door een voor bui
branie jou een heel stuk achter zich tenstaanders amper te onderkennen
lieten, het was machtig om er nu
officieel bij te horen en je beloofde
jezelf dat ze niet in je teleurgesteld
zouden worden. Een gezonde, jolige
groep, aanvaardbaar voor de meest
conservatieve zuurpruim. De bo
venmeester die een oogje in het zeil
hield, de juffrouw van de zesde,
kwieke, progressieve twenny zelf
als erelid. Je schoolwerk krijgt er
geen bloedarmoede door, zoveel tijd
neemt de recreatie nu ook weer
niet in beslag, het is juist als je het
goed beschouwt een prachtig tegen
wicht voor elke dreigende school
verstarring.
binnenkort vaderdag, o ja, daar
moest ze zelf ook nog wat voor uit-
piekeren, verrassingen vond ze
leuk
Maar als je dan ineens ziet dat
een vrouwe- en een mannehand el
kaar kwasi onwillekeurig raken,
dat vier ogen kennelijk schik blij
ken te hebben in elkanders we
zen, dan veeg je de gedachte aan
vaderdag maar weer gauw uit. Va
derdag....het mocht wat. Zo wijs
was ze nu ook wel dat ze snapte dat
haar paps o, lieve help, juist
iets heel anders tegemoetging dan
een welkome surprise. Voor zover
Ze leggen dus eer in met Adri
Het loopt allemaal op rolletjes, zi
is op school in haar element ah
een vis in het water, een gulle zor
overstraalt het gladde pad var
haar prille leventje. Tot ze op eei
kwade dag die ontdekking doe
met dat onbegrijpelijke wordt ge
confronteerd dat haar gemoedsk-
ven finaal overhoop gooit. Een paai
vage aanwijzingen zijn er wel aar
voorafgegaan, daar heeft ze haai
ogen voor uit moeten wrijven maa
„Malle meid." heeft ze toen teger
zichzelf gezegd „wat haal je je ni
in je hoofd,wat kan daar nou
toch achter steken".
Zo heeft ze tot driemaal toe teger
zichzelf gepreekt. Wantrouwen is
van het groepsjolijt, als een nor
maal levenslustig mensenkind is ze
mee blijven doen, zij het dat de wa
re lust daartoe dikwijls ontbrak.
Dat kan dan ook moeilijk anders
na zo'n onwaarschijnlijke en, laten
we gerust zeggen, moordende ort
lekking.
Adri Willemijnse is, meent ze, de
nige die het weet. Toen ze voor de
•.oveelste keer die mijnheer met
raar moeder zag, midden on de
iag, allebei met een gezicht alsof
ze pas iets erg leuks hadden be
leefd, is ze hen op een afstand zo
onverschillig mogelijk gaan volgen.
In haar hoofd wentelden zich ge
dachten die nog nooit bij haar wa
ren opgekomen. Het was misschien
een of andere bespreking voor het
huishoudenEen verrassing vooi
paps. Die had allang zijn zinnen ge
zet op een eigen bureautje, het was
het van haar afhing zou de lieverd
er echter nooit iets van te weten
komen. En daarom liep ze nu zo
dag in, dag uit te piekeren, terwij]
ze met Charlie, Til en Mona speel
de, danste of voordroeg net of haar
horizon nog even onvertroebeld
was als een half jaar geleden. Zo'n
plotselinge verandering van le
venspatroon valt niet mee voor een
tot nog toe argeloze tiener. Het was
een bundeltje vuile was die hoe dan
ook besloten moest blijven in haar
eigen veilige binnenste. Ze hield
haar ruggetje met fierheid even
recht, maar geestelijk werd ze in
enkele weken jaren ouder. Kom
Adri, zei de juffrouw zo al eens.
- je bent er niet bij. Niet zo zitten
suffen, denk aan je rapport...Dan
deed ze een hevige poging om niet
af te dwalen van de Passé défini, de
Gulden Sporenslag en de spellings
problemen. maar denken deed ze
bepaald niét aan haar rapport, wel
en des te meer aan de twee
elkaar zoekende handen onder de
bomen van het stille plantsoen,
moeder in haar mooiste deux-piè-
ces, de meneer met de gefriseerde
blonde kuif...Arme vadertje van
me, waar heb je dat aan verdiend.
Kort na elkaar heeft Adri een
paar onvoldoendes moeten incasse
ren. Door te veel repetities van de
club kwam het niet, want, te vol
van emoties en pijnigende verwar
ring, laat ze er zich nu en dan niet
zien. Ze begrijpt dat ze in de klas
niet vrij uitgaat en staat schuldbe
wust op een middag haar vonnis
af te wachten. Juf is niet mals, ze
accepteert geen achteruitgaan
waar het niet nodig is. Ze spreekt
van een hellend vlak, van puber-
gedroom waar niets goed uit voort
kan komen...De verdachte zwijgt
en laat het met apathie allemaal
voor wat het is. Het hellend vlak
en de dromerij. Ach...
Maar dan wordt het menens
Adri. kind, dat moet veranderen.
Die onverschilligheid van jou. Dot
slome. Ik maak een brief klaar
voor je vader. Die breng je mor
gen ondertekend mee terug.
Het kind veert op. In hemes-
naam geen geschrijf aan pappie.
Ze zal zorgen dat het niet gebeurt
Ik hou toch zo van hem..Ze grijpt
de hand van de juffrouw. Ik zal
echt mijn best weer gaan doen
Geen brief aan vader alsjeblieft
Wanhopig neemt ze haar toevlucht
tot een leugentje: Hij kan geen
narigheid hebben, hij is al een poos
helemaal niet goed. Toe laat u hem
er nog buiten. Vertederd heeft de
juf haar pen maar wefr weggebor
gen. Dat zo'n jong meisje zich zo
bezorgd kan maken om vaders go-
zondheid. Het is daar zeker wel een
bijzonder goed gezin
Ze kende er wel andere. Nou!
HAYA SELVA
